Terug in het leven.
C. VAN TRIET, Spoorstraat 126,
DEMISAISON naar maat f 42.-.
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Eerste Blad.
Nr. 5762
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1923
51e JAARGANG
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
REDACTEUR-UITGEVER: O: DE BOER Jr., HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 412
Poet-Girorekening No. 16066.
HET ITALIAANSCH-GRIEKSCH
GESCHIL.
Athene, 6 Sepi De Grieksche vloot heeft
het bevel gekregen, zich in de golf van Volo
in de Egeïsche Zee terug te trekken om
geen enkel oontact met de Italiaansche vloot
te krijgen.
Parijs, 6 Sept. Italiaansche troepen heb
ben verscheidene kleine eilanden in de Ioni
sche Zee bezet.
Genève, 6 Sept. Het schijnt, dat de kwestie
der competentie van den Volkenbond in
zake het Griesch-Italiaansch geschil met
toestemming en zoo mogelijk op initiatief
van Italië zal moeten worden verwezen naar
'het Permanente Hof van Internationale Ju
stitie. Dit standpunt schijnt de overhand
te hebhen gekregen in den 'boezem van den
Volkenbondsraad en de instemming van alle
leden te hebben. In de voltallige zitting van
hedenavond zal een zoodanige beslissing
waarschijnlijk bekend worden gemaakt
Belgrado, 6 Sept Het Italiaansch-Griék-
sche conflict heeft het koninklijk paar aan
leiding gegeven vroeger dan oorspronkelijk
vastgesteld was naar Belgrado terug te koe
ren. De terugkeer van Pasjits, den minister
president, volgt nog in deze week. Het stand
punt, dat de regeering tegenover het Itali-
aansoh-Grieksch conflict inneemt, is volgens
de Wreme aldus: De Zuid-Slavische regee
ring wacht met ongeduld af welk standpunt
de Raad van den Volkenbond in deze kwes
tie zal innemen. Daarvan zal de oriënteering
van de Servjsche politiek afhangen. Neemt
de Volkenbond een krachtig standpunt in
en toont hij zich bij machte den twisenden
zijn wil op te leggen, dan zal de Zuid-Sla
vische regeering zich tevreden stellen met
een diplomatieke actie in den Raad van den
Volkenbond. Toont de Volkenbond zich ech
ter zwak, dan zal de Zuid-Slavische staat
aam de ontwarring van het Italiaansch-
Grieksche conflict moeten deelnemen.
In welingelichte kringen te Londen is men
van meening, dat de toestand er somber
uitziet, vooral nu Mussolini het noodig ge-
FEUILLETON.
Naar het Engelsoh van William Looke.
Voor Nederland bewerkt door
W. J. A. Roldamua Jr.
64)
In deze vroege maanden, van strijd, om
zijn koninkrijk binnen to gaan, kwam Bal-
tazar dichter bij het geluk dan hij ooit ge
weest was. Een jongere man, die gewoon
was meer afhankelijk te zijn van vrouwen,
■zou het eenlge ontbrekende als het ©enige
essentieele en daardoor al het andere pis
niets beschouwd hebben. Doch Baltazar, hoe
wel hij het eenlge ontbrekende ten zeerste
miste was te zeer vervuld met het andere
om bij de pakken te gaan neerzitten. Mar-
celle gaf hem alles wat zij kon; een vriend
schap vol toewijding, een teedere intimiteit,
een sympathiek medevoelen. Hij verlangde
oneindig veel meer; zijn mannennatuur
elschte haar geheele bezit. Maar wat zij hem
gaf, was een groote troost voor hem. Het was
een quaestie van nemen of niet nemen. Mis
schien zou hij, als zijn liefde niet zoo 'Boed
geweest was, alles 'gegeven hebben. Heb mij
geheel en al Hef of heélemaal niet. Dat had
zijn houding kunnen zijn. Bovendien wist
hij, dat, hij haar, door op de brutale wijze
van den primitieven inan te werk te gaan,
ieder oogenblik weg kon dragen naar den
kelder in Sussex GardenS. In zekeren zin
was het zijn eigen keuze oelibatair te leven.
Liever datgene aannemen wat zij hem vrije
lijk geven kon, dan met geweld nemen wat
zij tegen haar zin geven zou. Hij mc«est
maar 'gelukkig zijn met wat hij had.
Want hij had veeL
vonden heeft, er aan te herinneren,dat
Korfoe vroeger het eigendom is geweest
van Venetië en1 te verklaren, dat hij van
plan is Korfoe bezet te houden, totdat be
taling van een buitensporige schadevergoe
ding is geschied.
De eischen van Italië worden beschouwd
als opzettelijk ondragelijk streng te zijn ge
maakt, teneinde een plausibele reden te
verschaffen voor het voor goed behouden
van Korfoe,» niet alleen in verband met de
Italiaansche eerzucht om een overheer-
schende positie aan de Mdddellandsche Zee
te krijgen, maar ook meer onmiddellijk ten
opzichte van de 'betrekkingen met Zuid-
Slavië.
Ofschoon de jingoïstische pers Lord Ro-
bert Cecil een klein man' en een dwaas
idealist noemt, heeft men voor het overige
algemeen lof voor de eerlijke 'behendigheid
bij de door hem gisteren gegeven interpre
tatie van het oovenant van den volkenbond
en de verdragen van Versailles, Neuilly, Si
Germain en Trianon.
Door het te doen voorkomen alsof hier
eigenbelang en kwade trouw een rol spelen,
verliest Italië de Engelsche sympathie,
waarhij men de uitlatingen van de Daily
Mail en de Morning Post kan laten voor wat
ze zijn.
De diplomatieke medewerker van de
Daily Telegraph verneemt, dat de regeerin
gen van de Kleine Entente Frankrijk en
andere bevriende regeeringen hebben mee
gedeeld, dat zij uit den Volkenbond zullen
treden, indien deze zijn plioht inzake Korfoe
verzaakt en dat zij zeite in de toekomst
zullen weigeren den rechtsdwang van de
Entente-mogendheden té aanvaarden, in-
dien deze thans toelaten, dat de rechten
van de kleine naties worden opgeofferd. In
dien Italië verdere stappen onderneemt of
mobiliseert, zouden ook zij onmiddellijk mo-
biliseeren.
De crisis in den Volkenbond.
Godfrey, die op zijn kunstvoet een
wonder van handige uitvinding leerde
loopen en naar heit scheen bijna onbepaald
verlof had tot bij zich zou kunnen bewegen
als op een1 echt been, nam zijn intrek in
Baltazar's huls, ln den beginne bijna boos,
tegen zijn wil 'gedwongen door de duivels
dansendo oogen en aandoenlijke, smeekbede
daarachter, doch na korten tijd' heelemaal
tevreden, daar hij de bijna vrouwelijke zorg
van zijn vreemden vader voor zijn oonfort
ten zeerste waardeerde.
Op een1 goeden ochtend zolde hij:
„Ik weet wel, dat het een heel kiesch
punt is, sir, maar het zou me allemachtig
veel plezier doen ais u mij in' de kosten
liet meebetalen. Het hindert me heusoh, dit
alles van u aan te nemen ik kon het niet
uitleggen het is afschuwelijk. Maar ik
zou het heel graag willen, sir."
Dat was vlak na het ontbijt. Baltazar, die
zijn pijp aan het stoppen was, hield daar
mede op.
„Als je dat graag wilt, jongen," zeide hij,
„dan kunnen we de zaak bespreken met
onze huishoudster, Mrs. Simimons, en een
bepaalde wekelijksche som vaststellen voor
kost en inwoning. Ik weet, dat je financieel
onafhankelijk bent en betalen kunt. Liever
dan je te zien weggaan zou ik in zoo'n
schikking toestemmen."
„Ik zou mij veel meer op mijn gemak voe
len» sir," zoide Godfrey. „Willen wij haar
maar dadelijk hier laten komen en de zaak
in orde maken?"
„Nog niet," zeide Baltazar. „Er is nog
een andere zijde aan de quaestie. Door je
vaders huis als je natuurlijk tehuis te aan
vaarden, geef je een heel menschelijk wezen
het grootste geluk, dat hij tot dusverre in
zijn leven gehad heeft Door het te weigeren
zou je iets vernietigen, dat door geen macht
ter wereld meer hersteld zou kunnen wor-
(Zie verder Tweede Blad).
UIT HET BEZETTE GEBIED.
Easen, 6 September. De gemeente Dussel-
dorp heeft den eisch van de bezettingsover
heid, dat er wekelijks 175,000 frank ln
Duitsoh goud betaald moest worden, afge
wezen. De bezettingsoverheid heeft daarop
meegedeeld, dat zij voort zou gaan tmet geld
in beslag te nemen. Vandaag zijn op het
stadhuis te Dusseldorp 82 milliard in beslag
genomen.
Essen, 6 Sept. Het personeel te Hagen
beek heeft 'besloten, den arbeid te hervatten.
Daarmee is er op alle mijnen een eind ge
komen ana het lijdelijk verzet. De gasvoor-
ziening van Essen, die .door deze geschillen
in de mijnindustrie al weken lang had op
gehouden, is in geringe mate hervat, maar
de straatverlichting is tot dusver niet ont
stoken.
De mijnwerkersorganisati.es hebben, een
afvaardiging naar Berlijn gezonden om aan
de regeering te vragen, in te grijpen tegen
de mijneigenaars, omdat dazp in het con
flict met de arbeiders niet willen toegeven.
Essen1, 6 Sept. Te Essen hebben de Fran-
den. Ik verdien absoluut geen dankbaarheid,
omdat ik je vader ben; maar per slot van
rekening (ben1 je imijn zoon en ik ben daar
heel trotsch op. En alles, wat ik heb, niet
alleen in mijn huis, imaar ook in mijn hart,
is van jou." Hij stak een lucifer aan. „Van
jou," zeide hij en de tocht der woorden blies
den lucifer uit.
De volgende maal» dat Godfrey Marcello
ontmoette, vertelde hij haar het geval.
„Wat kon Je anders doen dan Je een worm
voelen en in den grond kruipen?"
Iets anders, dat Baltazar heel gelukkig
maakte, was Godfrey's houding tegenover
Quong Ho in diens vacanti.es, wanneer de
jonge Chinees ook een lid van het gezin
was.
„Tk mag dien kerel," zoide Godfrey. „Hij
is zoo taktvol: altijd bij de hand, wanneer
je hem noodig hebt, en nooit in den weg,
als dat niet het geval is. En zijn geleerdheid
zou een schip doen zinken."
Van zijn kant zat Quong Ho aan de voe
ten van den Engelsohen officier en bestu
deerde 'hem met een aandoenlijken ernst
als een model van Bngelsch taaleigen en
Engelsche manieren, terwijl hij van hem
tevens de geheele theorie der moderne oor-
logékunst leerde. Hij bezat een genie om
zich kennis te assdmileeren. Met behulp van
Lady Edna Donnithorpe en Burke raakte hij
wonderbaarlijk op de hoogte van de onder
linge betrekkingen der groote Engelsche fa
milies. Aan Baltazar's diners zoog hij' als
een spons moderne politieke denkbeelden in.
Gedurende de Paaschvaoantie had hij meer
speciaal 'besloten een tiptop Engelschman
te worden. Dr. Sheepshanks had hem n.L
tegen het einde van den studietijd een ver*
rassend voorstel gedaan. Een wiskundige
van zijn kaliber, zeide hij, zou aan China
verspild zijn. Waarom zou hij zich niet als
Fellow en Profesor te Cambridge vestigen?
schen 60 milliard mark stedelijk noodgeld
in beslag genomen toen ambtenaren daar
mee van de drukkerij op weg naar het stad
huis waren.
Essen, De bezettingsautoriteiten hebben,
naar thans verluidt, de volgende voorwaar
den gesteld: lo. De 'bedrijven moeten volle
dige opgaven vérstrekken van hun winst en
verlies; 2o. 2/3 der huidige beambten moeten
bereid zijn onder het Fransche régime te
werken; 3o. 40 van de inkomsten moet
als betaling op de rekening van het herstel
worden afgegeven. Deze Fransche voor
waarden hebben een gemengden indruk ge
maakt. De arbeiders der mijnen Viktor en
Ickern moeten nu een verklaring afgeven,
dat zij óf 'bereid zij onder Fransch régieme
te werken, öf dat zij weigeren te werken. Zij
die verklaren niet te willen werken, zullen
onmiddellijk uit het bezette gebied worden
uitgewezen.
De economische toestand ln Duitschland.
Berlijn, 6 Sept. Alle bladen zijn het er
over eens, dat er thans niet langer kan wor
den gewacht met het treffen van zeer ra
dicale maatregelen ten 'bate van den Duit-
schen muntstandaarcL Immers de dollar, die
officieel 83 millioen noteerde, steeg in het
vrije verkeer tot ruim 46 millioen.
Het rijkskahinet is Donderdagmiddag hij
eengekomen om den toestand te bespreken.
Vermoedelijk onderzoeken de ministers de
mogelijkheid van een nieuwen muntstan
daard op goudbasds in te voeren, zoodat een
soort Duitsche dollar, een muntstandaard
met bestendige waarde, in omloop zou wor
den gebracht
Het gebrek aan postzegels.
Over de dure briefporto's en het tekort
aan postzegels in Duitschland, wordt aan het
H.blad geschreven:
'Het Rijkspostbestuur is overvallen door
de sterke daling van de mark en daardoor
noodzakelijk geworden voortdurende ver
hooging der porto's. Het gevolg er van is
een buitengewoon groot gebrek aan post
zegels. Toen op 24 Augustus de jongste ver
hooging der tarieven werd ingevoerd, wa
ren postzegels van groote bedragen een
brief voor het binnenland kostte 20.000 M„
voor het buitenland 60.000 M. slechts tot
een 'kleine hoeveelheid voorhanden. Slechts
gedeeltelijk zijn zij op normale wijze ge
bruikt. De meeste zijn door verzamelaars en
postzegelhandelaars opgekocht- Teekenend
is, dat deze zegels, die door overdruk van
het lagere bedrag gemaakt zijn, reeds thans
voor groote 'bedragen worden gekocht
Op het hoofdpostkantoor te Dusseldorf
waren reeds twee dagen na de invoering
nog uitsluitend zegels van 3000 M. te krij
gen. Op een brief naar Nederland moesten
ongeveer 80 tot 40 postzegels worden ge
plakt! Teileinde aan deze belemmering van
het briefverkeer tegemoet te komen, is té
Dusseldorf en in vele andere postkantoren
de z.g. „Barfrankierung" ingevoerd. Men
gaat met zijn brief naar een postkantoor,
geeft hem af en 'betaalt in geld het bedrag
van het porto. De 'beambte stempelt dan
den brief met een bepaald merkteeken.
Deze achterstand bij1 de Rijkspost die wel
eenig ter wereld is, heeft in de 'handels
wereld groote ontevredenheid gewekt. Men
moet nu aan de stampvolle loketten zeer
lang wachten tot men zijn correspondentie
kwijt is, daar in een stad als Dusseldorf de
posterijen heel wat te doen hebben. Gemid
deld gaan in Dusseldorf dagelijks een mil
lioen brieven en briefkaarten in en uit.
Het heet, dat de post voor de aanstaande
nieuwe verhooging der tarieven heter verze
kerd zal zijn. Maar in de laatste dagen voor
1 Sept, den datum van de verhooging, kreeg
men te Dusseldorf en andere in West-
Hij had het in zijn macht binnen enkele
jaren niet alleen een schitterende positie
aan de universiteit, - maar in de geheele Eu
ropeesche wetenschappelijke wereld te ver
overen. Sheepshanks had ook in denizelfden
geest aan Baltazar geschreven. En toen
Quong Ho heel bescheiden zijn meester om
raad vroeg, steunde d'eize 'krachtig Sheeps
hanks" denkbeeld.
„Natuurlijk blijf Je. Zijn dat niet mijn
eigen woorden te Water-End geweest? Een
anderen keer zal je me misschien gelooven."
/Reeds sedert jaren (ben ik overtuigd van
de onfeilbaarheid van uw oordeel," zeide
Quong Ho. „Ik zal ook nooit vergeten,"
voegde hij er aan toe, „dat ik sléchts de kiel
ben, die u geboetseerd' hebt."
„Ik begin te denken," riep Baltazar uit,
„dat ik per slot van rekening toch niet de
kolossale ezel van je vriend Dr. Rewsby
ben."
Baltazar was gelukkig. Hij baande zich
krachtig een weg door de wonderlijke oor
logswereld, zeker in zijn greep op alles wat
ln het leven belang voor ham had. Hij had
een naam, die eenmaal gehoord, in het ge
heugen hangen bleef. Langzamerhand weid
hij vaag bij de groote menigte, heel goed. in
zich steeds uitbreidende kringen bekend.
Zijn romantische levensgeschiedenis werd,
in den (beginne tot zijn woeste verontwaar
diging, wijd en zijd beschreven. Het Athe-
naeum' nam hem weder onder zijn leden op.
De intrapslgente politiek van' The New
Unlverse bracht hem ln aanraking met de
hoogen en machtigen aan het hoofd der mi
nisteries. Van alle kanten stroomden ver.
zoeken om als spreker op te treden. Als
spreker vond zijn domineerende persoonlijk
heid haar hoogste uitdrukking. Hij ging
geheel op in zijn nieuw gevonden kracht
De werkelijke man van de daad was een
halve eeuw lang geboeid door de toga van
Ingezonden Mededeeüng.
Kleedermakerij en Heerenmodes.
Duitschland gelegen plaatsen op navraag
aan de loketten nog ten antwoord, dat 'alleen
„Barfrankierung" mogelijk was.
Commentaar overbodig.
DE RAMP IN JAPAN.
Het is zeer zeker te hopen, dat de afschu
welijke berichten, die over de aardbeving in
Japan blijven binnenkomen, door latere me-
dedeelimgen zullen worden gecorrigeerd en
aanzienlijk verzacht Dit) pleegt meer het
geval te wezen na groote natuurrampen,
waarbij, vooral als de plaats van het on
heil vèr af gelegen, is en die plaats boven
dien door het verbreken van de verbindin
gen geïsoleerd is onder den eersten in
druk de stand van' zaken wel eens nóg pes
simistischer wordt voorgesteld, dan hij in
werkelijkheid reeds ia
Wij willen dat maar hopen, 'b.v. wat het
volgende 'bericht uit Tokio betreft, dat via
San Francisoo over de wereld is gegaan:
„Bijna 10,000 vluchtelingen, die in de puin
hopen van Tokio overnachtten zijn levend
verbrand in een binnenplein naast een mi
litaire kleermakerij"
Een tweede bericht waarvan nu al met
zekerheid is gebleken, dat het onjuist is,
was de doodstijding van den voormaligen
minister-president TakahaajL De laatste
tijdingen melden, dat hij gezond en wel is.
Daarentegen heet het dat prins Hiroko
van Kanin, een 'broer van den keizer, en
zijn vrouw prinses Hiroko zijn omgekomen,
evenals prins Moromaaa.
Omtrent het aantal slachtoffers dat na
tuurlijk op geen tienduizenden valt te bena
deren' vinden wij! een schatting die te
San Francisoo is ontvangen van den Ameri-
kaanschen admiraal Anderson, den comman
dant van het Amerikaansche eskader is de
Aziatische wateren. Deze stelde op gezag
van de officieele Amerikaansche opgaven
het aantal dooden te Tokio en te Jokohama
op 240.000 en dat der gekwetsten op 450.000.
Er zouden dus in die plaatsen bijna 700.000
Ingezonden Mededeellng.
HOEDT U BIJTIJDS.
Kou, tocht, griep, koorts enz. veroorza
ken tal van nieraandoeningen. De nieren
moeten dan den bijstand missen van de
andere bloedreinigende 'organende huid
poriën, longen en ingewanden. Bij de dub
bele inspanning en vaak verwaarloosd, is
het geen wonder, dat de nieren het afleg
gen. Dan is het tijd om een niergenees-/
middel te gebruiken om de nieren op te'
wekken en te versterken.
Spoedig gebruik van Fostér's Rugpijn
Nieren Pillen kan ernstige gevolgen als
rheumatiek, ischias, spit, blaasontsteking,
nierzand, nierwaterzucht, niersteen voor-
komen.
Doe wat gij kunt om uw levenskracht op
peil te houden, en zorg voor een goede
bloedsomloop. Leef op verstandige wijze.
Fostér's Pillen geven betrouwbare hulp.
Zij werken alleen op de nieren en blaas
maar dit doen zij goed en terdege.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken 1.75 per doos. (28)
den 'geleerde. De Zeppelin-bom had hem die
afgerukt
Toen Pillivant hem eens in de bureaux
van The New Universe ontmoette, zeide hij:
„Eén jaar geleden wist je niet, dat er
oorlog was. Ik hield' je voor het grootste
natuurwonder, dat lk ooit gezien had. En
nou ben je feitelijk overal do baas. Ik kan
geen courant openslaan, of ik zie Je naam.
Hoe héb Je dat klaar gespeeld?"
„O.W. gemaakt"
„O.W. gemaakt?" vroeg Pillivant, zijn dik
gezicht in een verbaasde plooi trekkend.
„Waarmee?"
„Met hersens!"
En lachend liep hij weg. Nou Ja, het was
zoo. Het was volstrekt niet arrogant om
het te zeggen.
Hij gaf alles, wat ln zijn vermogen was,
aan rijn land. Óp *n goeden dag was hij on
der den Invloed van het besef van zijn licha
melijke kracht en aangespoord door de drin
gende vraag om manschappen, een Werf
bureau binnengeloopen en had hoog opge
geven van rijn groote spierkracht. „Ik ben
vijftig," zeide hij, „maar ik tart iedereen te
zeggen, dat ik lichamelijk niet gelijk sta
met lederen jongen van vijf-en-twlntig."
Maar zij hadden beleefd om hem gelachen
en hem woedend weggestuurd. TOen had hij
den indertijd afgewezen raad van - en nuch-
teren Burtingshaw opgevolgd en zich aan
gesloten hij het Nationaal Volunteera
„En wat is nou het volgende, dat Je be
ginnen wilt?" vroeg Maroella
„In de eerste plaats, lieve kind,11 zeide hij,
,4e geheele ielding van den oorlog. En dan
de admlnistraiio van het Koninkrijk Gods
op Aaide."
„Wat een Jongen ben Je toch," lachte zfl.
„Ja. En een bliksems knappe Jongen!"
(Wordt vervolgd).
COURANT
ABONNEMENT PER 3 MAANDEN BIJ' VOORUITBETALING:
Heldcrsche Courant fl.50; fr. p. p. binnenland f2.—, NecL O. en W.
Iodië p. zeeipost f2.60; id. p. mail en overige landen f4.20. Zondagsblad
reep. f 0.57", f 0.75, f 0.85, f 1.25. Modeblad resp. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 1.60
Losse nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 ct.
ADVBKTENSEIENi
20 ct. p. regel (galjard)Ingez. meded. (kolombreedte als redaction.
tekst) 60 ct. Kledme advertenties (gevraagd, te koop, te huur) v. 14
regels 40 ct, elke regel meer 10 ct bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 et. p. adv. extra)Bewijeno. 4 ct
Op- en ondergang van Zon en Maan en
tijd van hoogwater (Texel).
Zomer tij d.
Maan Zon Hoogwater
Sept. op: ond.: op: ond.: v.m.:n.m.*
Zondag 9m. 4.24 a. 6.50 6.24 7.31 8.31 8.52
Maand, io 5.41 7.21 6.26 7.29 9.12 9.32
Dinsdag 11 7.— 7.50 6.28 7.27 9.51 10.10
iVoensd.12 8.20 8.19 6.29 7.2410.29 10.49
Dond.d. 13 9.41» 8.47 6.31 7.22 11.10 11.31
Vrjjdag 14 11.01 9.20 6.32 7.19 11.53 12.15
Zaterd. 15 12.19 9.56 6.34 7.17 12.38
Licht op
voor auto's en fietsen
Zaterdag 8 Sept. 8.04 uur.
Zondag 9 8.01
Maandag 10 7.59
I
De competentie van den Volkenbond.
Zuid-Slavtë en het Itallaansch-
Orieksche conflict.
In Engeland Is men pessimistisch
gestemd.
De üoefljzer-corresp. van het H.bld. schrijft!
De heftige politiek van Mussolini heeft plot
seling weder een toestand van internationale
spanning in Europa doen ontstaan, die tijdelijk
zelfs het belang van de chronisch geworden
Ruhrquaestie op den achtergrond dringt en
die wellicht veler oogen kan openen voor de
broosheid van onzen zoogenaamde .vrede".
In twee opzichten wordt de Europeesche
„vrede" door het Grieksch-Italiaansche con
flict bedreigd: door de versterking der tegen
stelling tusschen Engeland en Frankrijk, die
zich daarbij afteekent, en door het dreigement
van Italië dat het zich uit den .Volkenbond"
zal terugtrekken als die zich met de zaak be
moeit. De Volkenbond, die immers toch juist
is opgericht met het doel om „de samenwer
king tusschen de volken te bevorderen en vrede
en veiligheid te waarborgen", zooals het heet
in het preambuul van het Volkenbondsverdrag.
En het is dit tweede deel van de vredesbe-
dreiging door Ita,lië, het deel dat tegen den
Bond is gericht, waarover wy thans iets willen
zeggen.
Italië zet bjj voorbaat den Volkenbond,
waarvan het deel uitmaakt, in zyn conflict
met Griekenland op zy. Kan het dat doen
zonder het verdrag te schenden dat het mede
heeft onderteekend?
Wy hebben, in casu, te doen met een daad
van geweld, die geen oorlogshandeling is, van
het eene Bondslid jegens het andere. Zoo moet
men de zaak nu maar aanemen, daar Musso
lini uitdrukkelijk heeft gezegd, dat de be
zetting van Korfoe een. tydelyke en vreed
zame (het bombardement li handeling was. Nu
is zulk een handelwyze voor ieder onbevan
gen buitenstaander ongetwyfeld in stryd met
den geest van het Volkenbondsverdragmen
kan de daad van Italië dan cok stellig en
in elk geval qualifleeeren als een internatio
naal anti-sociale handeling. Is zy echter ook
een vergryp tegen de geformuleerde rechts-
orde van het verdrag Hier raakt men aan
een der zwakke steeën van dat pactum. Er
is een procedure geformuleerd voor gevallen
waarin zich conflicten tusschen de leden
voordoen en er zyn maatregelen voorge
schreven tegen een lid, dat een ander lid
gaat beoorlogen. Maar er'zyn geen sancties
aangewezen tegen daden van geweld, die
geen oorlog zyn. Het schijnt wel dat men aan
zulke gevallen niet, of niet genoeg, heeft ge
dacht En het lykt ons dus minstens twijfel
achtig of Italië, door de gewelddaad van
Korfoe, wel in stryd heeft gehandeld met de
letter van het Volkenbondsverdrag. Met den
geest natuurlyk wel.
Doch kan de daad zelve dus misschien door
een gat in het verdrag heenvallen, anders
staat het met de behandeling van die daad
door den Volkenbond. Tegen die behandeling
verzet zich Italiëmaar daarmee komt het
onzes inziens, stellig in conflict met de letter
van het verdrag.
Italië heeft reeds gedreigd, den Volkenbond
te zullen verlaten als deze zich met het Grieksch-
Italiaansche conflict bemoeit. En dat een lid,
dat niet opziet tegen het in een hoek trappen
van art. 2 van het verdrag, zich ook in het
minst niet zal storen aan de laatste zinsnede
van art. 1 volgens welke men slechts met in
achtneming van twee jaren omzegging kan
uittreden, dat spreekt wel vanzelf. De Volken
bond staat dus voor deze keusöf, uit vrees
voor h»t uittreden van een z(jner leden, zelf
het Volkenbondsverdrag niet naleven, öf Italië
te zien heengaan. Dat de eerste, allersmadelyk-
ste, weg zou worden gekozen, lykt ons on
denkbaar. WU zullen dus, als Italië zyn be
dreiging gestand doet, die mogendheid zien
uittreden uit den Bond. Die schrompelt, dan,
zonder Amerika, zonder Duitschland, zonder
Italië (en met een veraf, en wellicht door de
catastrofe van dezer dagen zeer verzwakt Japan)
ineen tot een Verbond van tweede- en derde
rangsstaten, met, als eenige machthebbers,
Engeland en Frankrijk Die twee zyn het, en
worden het meer en meer, oneens over de
groote internationale quaesties. Zoodat de
Volkenbond dan de diplomatieke arena wordt
waarin Engeland en Frankryk vechten om den
invloed op de kleinen.
En het z(jn daarom de kleinen, waartoe
Nederland ook behoort, die met byzonderc
belangstelling deze crisis volgen, die ook hur
zaak is. Vandaar dat wy ze hier nog eens
onderstreepen.
De lucht wordt scheme.ig en donker voor
den „Volkenbond".
O Godenschemering van het pacifisme 1 Wat
voor Nacht zal op u volgen 1
I
Ziet verder Tweede Blad).