IE COURANT
Tweede Blad.
VAN DINSDAG 11 SEPTEMBER 1923.
DE AARDBEVING IN JAPAN.
Het verhaal van een ooggetuige.
»Tixri ^'-correspondent uit Tokio
maakte Cen tocht door de verwoeste streken
van Lokio. De reis per auto was gevaarlijk
en onmogelijk, daar de ruinen en overblijf
selen van huizen, telegraafpalen en muren
cien weg onberijdbaar maakten. Alle tele
graafdraden in de stad zijn afgeknapt; de
palen zijn verkoold en liggen dwars over
den weg. Tokio is één groote ruïne van dak
pannen, metselwerk en ineengezakte huizen.
De algemeene ramp is nog verergerd door
de enorme hitte, die hier op het oogenblik
beerscht, terwijl aardbevingen nog met tus-
schenpoozen plaats vinden. Opgemerkt dient
te worden, dat de meeste huizen te Tokio
van hout wAren. Dit is ook de oorzaak, dat
de brand zich zoo snel kon uitbreiden en
duizenden menschen om 'het leven bracht
Honderden huizen en winkels stortten-di
rect bij den eersten schok ineen, zoodat
voor de ongelukkige bewoners jgeen kaïis
tot ontvluchten moer bestond. Tm gedeelte
van de stad waar de huizen van steen zijn
gebcuwd, is niet in die mate verwoest als
de overige gedeelten, hoewel ook vele van
deze huizen instortten. De schade bereikt
een enormen omvang.
Sommig© gebouwen doorstonden den aard
schok, doch werden naderhand weder door
het vuur verwoest. Hartroerende tooneelen
vonden plaats. Echtgenooten werden van
hun vrouwqn gescheiden, 'kinderen van hun
moeders weggerukt. De schrijver zag kleine
meisjes in nachtjaponnetjes door de straten
rondloopen, huilende vragend of iemand
haar moeder ook had gezien.
Het reddingswerk is allerwegen In vollen
gang. De meeste vluchtelingen zijn hier on
dergebracht in het Victoria-h-otel, dat voor
de romp gespaard bleet De Amerikaan-
sche ambassade is geheel en al verwoest.
Vele ingenieurs zijn bezig da bruggen te
herstellen en nieuwe te bouwen.
Doon de gezondheidscommissie te Tokio
zijn pamfletten onder het volk verspreid,
waarin wordt gewaarschuwd voor de toene
mende typhus-epidemie. Het aantal typhus-
gevallen is sinds de aardbeving bijna ver
dubbeld. De voedselvoorziening gaat beter;
in sommige districten is de waterleiding we
der hersteld. De schrijver zag in Tokio kris
tallen fonteinen hun water omhoog spuiten
te midden van verkoolde huizen.
De droevigste tooneelen doen zich hier
voor; een familie, die voor de aardbeving
millioenon bezat, moest thans löbdelen om
een beetje rijst. Overal treft men doelen van
meubilair aan.
De keizer van Japan, die tijdens de ramp
in zijn buitenverblijf te Nikko vt -toefde,
hoorde in de eerste 24 uur niet van' de ramp.
Zoodra hij er echter van werd verwittigd,
stelde hij een som van 10 millioen yen voor
het ondorsteuningswerk J>eschikhaar.
Bij de verwoesting van het Grand! Hotel
te Y-okobama is de Nederlandache consul
onmiddellijk gedood.
De koningin van Engeland heeft BSO pond
ter beschikking gesteld van het ondersteu
ningsfonds voor de slachtoffers van de ramp
in Japan.
Een telegram uit Hongkong meldt, dat de
Sjanghaische bank voor een' bedrag van
50.000 dollar heeft ingeschreven voor de
hulpverleening aan Japan.
De ramp In Japan.
Een Reuter-telegram uit Tokio d.d. 0 Sepk
meldt, dat bij de ineenstorting van1 het
Grand Hotel te Yokohajna de consul der Ne
derlanden behoorde tot degenen, die onmid
dellijk gedood! werden.
Uit Sjanghai wordt 'gemeld, dat het Nip-
pon-Dempo-nicuws-agentschap het volgen
de bericht geeft;
Te Kakamoera, een kustdorp en zeebad1-
plaats, vijftien mijl Zuid-Westelijk van Jo-
kobama, verwoestte de vloedgolf, die op de
aardbeving volgde, alle huizen. Honderden
vacantie-gasten, die zich juist voor het zee
bad in het water bevonden, werden door de
golf ver in zee gespoeld en verdronken.
De Times verneemt van zijn correspondent
te Tokio, dat de politie daar al 33.000 lijken
heeft geschouwd.
De aardbeving.
De gevolgen voor de vlooi
Lomd'em, 9 Sept. Volgens berichten uit
Tokio heerscht in de stad een voorbeeldige
orde. De autoriteiten worden door de troe
pen krachtig gesteund om de orde te hand
haven en de noodlijdende bevolking te hel
pen; er zijn echter nog 135.000 menschen
zonder onderdak.
De catastrofe zal vermoedelijk groote
politieke gevolgen hebben, -vooral ten op
zichte van de vloot. Japan is na de cata
strofe niet meer de zeemacht van voorheen.
Zeker is, dat een gedeelte van de vloot ern
stig beschadigd is. Twee groote schepen, de
„Aci" en de „Miilkaga" zijn door den spring
vloed verzwolgen.
De vloed van nadere bijzonderheden om
trent de ontzettende uitwerking der aardbe
ving houdt aan. Uit Tokio en Osaka wordt
het volgende gemeld: -De stedelijke ambte
naren te Tokio meldlen, dat tot Zondagmor
gen in de hoofdstad 65.000 lijken zijn gevon
den. Tijdelijke crematoria Zijn te Tokio op
gericht voor de verbranding der lijken. Het
crematorium te Honjo verbrandt dagelijks
8500 lijken, die in verschillende districten
worden verzameld. Meer dan 7000 lijken lig
gen te Honjo op verbranding te wachten.
Te Yokosoeka zijn van de 11.800 huizen
slechts 150 gespaard gebleven. De mariniers-
kazerne en de genieschool zijn geheel in do
aooh gelegd. De marinewerf is zoo goed als
geheel verwoest. Tot A dezer werden te
Yokosoeka 4£Q lijken gevonden.
Zeven Amerikaansche torpedojagers
gestrand, 25 matrozen verdronken.
San Francisco, 10 Sept. Zeven Ameri
kaansche torpedojagers strandden tengevolge
van .een zwaren mist Zaterdagavond te Honda
Point ten Noorden van Santa Barbara.
Twee-en-twintig opvarenden worden ver
mist, terwijl een dertiental, die geland zijn, in
het Zkxenhnis werden opgenomen.
Alle torpedojagers liepen ernstige schade op
en men vreest, dat ©enige van 'hen geheel ver
loren zullen zijn.
Het eskader verliet Zaterdagavond San
Francdsoo met bestemming naar Santiago.
Volgens een later bericht zijn 25 matrozen
om het leven gekomen en 700 gered. Alle sche
pen zijn geheel verloren.
De zeven torpedojagers, die gestrand zijn,
maaikten doel uit van een eskader van 15 tor
pedojagers, die uitgevaren waren om hulp te
bieden aan het stoomschip „Ouba".
•Nader word- an de „TeL" gemeld:
De 7 Am-ei whe torpedojagers, die In de
onstuimige jjJ Honda Podnt, tegenover de
kust van O mmië op de-rotsen werden ge
worpen, zijn volgens de laatste berichten ge
heel -vernield. De mailboot „Ouba", ter wier
assistentie zij kwamen, werd van te voren 200
M. verder op dezelfde klippen te pletter ge-
.slagen.
De zeven destroyers waren onderweg van
San Francisca naar Santiago. Hunne namen
luiden: de „Delphi", „Nicholas", „Ohaupcry",
„Full-er", „Right", „Young"' -en „Lee". Tot Za
terdagavond 9 uur voeren zij met een snelheid
■van 20 knoopen per uur, toen dé eerste boot,
de „Delphi", op de rotsen sloeg, waarop de
andere 6 beoten, die niet meer konden wenden,
hetzelfde lot ondergingen. De schepen raakten
den koers, die döor radioberichten werd gege
ven, bijster door de verwarring van de radio
berichten van en naar de gestrande ,Cuba" ge
zonden. Dat de oorlogsschepen verder uit hun
koers tot aan de rotsen werden gedreven, wordt
toegeschreven aan een sterke zeestrooming, die
samenhangt met de Japamsche aardbeving.
Voor zoover bekend, hebben 25 matrozen
het leven gelaten, terwijl een 30-tal gewonden
werd gemeld. In het geheel werden 600 opva
renden gered, waarvan 22 zich na het omslaan
van het schip zwemmende boven water hadlden
wéten te houden. Gemeld wordt verder, dat
enkele matrozen van de „Nicholas-" in bun kooi
Verdronken. j
Acht' andere destroyers, die tot hetzelfde es
kader behoorden, kondép' bij het vernemen van
de ramp nog bijtijds een anderen koers nemen.
De vergane oorlogsschepen vertegenwoordig
den een waarde van 1.300.000 dollar elk en be
hoorden tot het type der Fordklestnoyers,
waarvan de Amerikaansche regeering destijds
hij haar oorlogsverklaring aan Duitschland er
17 van hetzelfde moderne model het bouwen.
Alle werden zij- door oliemotonen gedreven.
Dq Jubileumfeesten te Amsterdam.
Omtrent de verdere feesten valt nog -het vol
gende to vermelden:
Nadat Hare Majesteit des Zaterdagsmorgens
van 9.80 tot 12 uur cour had gehouden ten
Paleize, reed zij in dien namiddag uit om een
sportdémonstratie in het Stadion bij te wonen,
alsmede het waterfeest op den AmsteL Door
Kalverstraat, Spui, Singel, Koningsplein, Leid-
schestraat, Leidscheplefa en Stadhouderskade
ging het naar het Vondelpark. Onderweg had
de koninklijke familie veel huldébetoogingen in
ontvangst te nemen, en stond veel publiek.
Even over drieën reed men het Stadion binnen
en hield voor de eere-loge stil. Padvinders met
manden met postduiven stonden in de arena;
zoodra de tonen van de muziek verklonken wa
ren, werden ze geopend' en vliegen de vogels
pijlsnel weg. Dan begint de opmarsch en om
megang der sporten, de muziek aan het hoofd.
De turners en turnsters konten het« eerst.
Lang, zeer lang is .de schare.
Dan komen tien vurige paarden, bereden
door vjjf heeren en vijf dames, vertegenwoor
digend de rijsport. Volgt voetbal; de jongens
gaan in hun truien het veld op. Dan roeiers:
vier kranige jongelui, die een vierriemsgiek
dragen.
Achtereenvolgens komen: hockey-, tonnis-
en cricket-spelers en -speelsters, dragend al
lerlei benoodigdheid.
De groep, die de jacht verbeeldt, is zeer mooi:
twintig ruiters, twee amazones, een troep hon
den, komen in het velduTwee coaches met pos
tillons volgen.
De schermers verschijnen; dan- de vliegers
met proef-vliegtuigen de aithleten; de
kaatsers; de automobilisten. Eerst een auto van
het alleroudste type. Dan een hyper modterne
lamdaulette en een race-wagen.
De stoet gaat verder. Nieuwe groepen nade
ren de Koninklijke loge.
Zwemmers en zwemsters in luchtige klee
ding, waarover de badmantel Honkbal Dan
wielersport. Een stukje historie.' De oude
„drastoe", die nog met de voeten werd' afgezet,
geredOn door een persoon in Riedermedjar-
dracht, die hooge race-machines van al bijna
een balvo eeuw geleden en de nog oudere hou
ten toer-fcarretjes. Zoo volgen de rijwielen el
kaar op, tot de allernieuwst© modellen.
De korfballers komen-. Paarden volgen. Het
ringsteken in de oud-HollandSche sjees en op
de Geldersche hoerenpaarden en andere.'
Het meisjes-gilde, en de padvinders brengen
den eed van trouw aan de Koningin; zij: sluiten
den stoet, die een juist beeld heeft gegeven van
wat ons land op sportgebied' presteert
Met verschillende demonstraties eindigde dit.
Daarna begeeft de Koninklijike stoet zich naar
het clubgebouw „De Hoop" aan den Amstel,
ter bijwoning van het
Het was een fraai gericht van het terras vpn
het clubgebouw van de Koninklijke Roei- en
Zeilvereeniging „De Hoop", dit vroolijfce spel
van versierde wherries, skiffs, motorbooten ©n
nog vele andere vaartuigen, gade te slaan.
Het tooneel van al- dat moois -was het stuk
Almstel tusschen Hoogesluis en Nieuwe Brug.
Onnoodig te zeggen, dat die bruggen meer dan
vol' stonden. En aan dé oevers diuizend en nog
-eens duizenden, zoodat het feestwater een bui
tengewoon gezelligen indruk maakte.
Er waren zeer smaakvol versierde vaartuigen
biji. Het programma was, wegens, den be
schikbaren -tijd, niet groot.
Eerst, het bloemencorso. Alle versierde
wherries en andere vaartuigen- passeerden het
terras. De Koningin volgde de vaartuigen met
veel belangstelling.
Toen het kleurige festijn geëindigd was,
w-etfd een wherry-wedstrijd verroeid over elen
baan tusschen Hoogesluis en Amstelbrug met
draaiboei.
Eeni-ge dames-zwemsters gaven een demon
stratie van deze sport, gevolgdr door heeren.
Daarna roeidemonstratie, motor-plafaing (een
motorboot, in- volle vaart, sleept achter zich aan
«een vlotje, waarop een der deelnemers zich
moet weten staand© te houden).
De mannen hielden zich kranig staande, on
danks de ho-oge golven. -
De Prinses scheen in- dit spel veel behagen
te scheppen en» volgde glimlachend dé toeren
te water.
Een- ©n ander eindigde tenslotte met een
onderdompeling van de deelnemers, hetgeen
een geweldig gejubel veroorzaakte.
Het laatste nummer van het programma werd
gevormd' door een charade van vaartuigen, die
een feit of gedachte op historisch, toekomstig,
fantastisch of ander gebied weergaven.
De charade was heel interessant. Velé mooie
vaartuigen passeerden het terras.
Op den terugtocht, die te kwart voor zes aan
ving, werd' dé Koninklijke familie wedér langs
don ganschen weg gehuldigd.
Tot verrassing van de bewoners van dien
overkant van het Y heeft Hgre Majesteit, al
vorens de hoofdstad te verlaten, een- bezoek aan
deze wijk gebracht. Dit bezoek was niet in het
programma opgenomen; op persoonlijk verzoek
van een dér organisators besloot de Koningin
voor haar vertrek aldaar een bezoek te brengen.
In allerijl was eien groote eetepoort opgericht,
en -door een levende haag vtrn kinderen d'er be
woners schreed de stoet 'voorwaarts. Blijkbaar
wist men „in de stad" zelve niets van dit be
zoek af, zoodat alleen dé bewoners zeiven aan
wezig waren, hetgeen een intiem karakter aan
dit bezoek gaf.
Te ongeveer half acht haid het vertrek uit dé
hoofdstad plaats.
Zeer langdurig -en zeer hartelijk nam onze
Koningin afsdhaid van Amsterdam's burge
meester. 'Minutenlang bleef de vorstin zich met
het hoofd van Amsterdam onderhouden.
Prins Hendrik bleef in d© hoofdstad dinee-
ren-.
l)e feesten te Den Haag en te Amsterdam.
De Haagsche correspondent van het „Han
delsblad" heeft de feesten te Den Haag als
Hagenaar ©n te Amsterdam als provin
ciaal meegemaakt.
Er -is eenig verschil zoo schrijft hij: in
d© wijze van feestvieren, als .tusschen een boe
renbruiloft en een staand© receptie, of als tus
schen een kerkooncert en een variété. Als Den
Haag feestviert, blijft heit Den Haag, dé mooie
stad, waar men met gepaste belangstelling de
fraaie versieringen bewondert. Op den grooten
dlag was or wat uiltgolat onihoid-, im dlo dirogo stau.,
waar de eerwaardige politieagenten ernstig toe
zien op de clubjes, die wat hossen,- ©fn de stel
letjes studenten, die^een beetje brooddronken
(jojen1.
In Amsterdam was het of dé lucht gloeide
en die grond trilde en de duizenden palen fa
den brakken grond schudden. Amsterdam werd
een -k'arn-eval-, eefir volslagen kermis, een groote
jubel en gezang, een amalgama van feestklan
ken, waar iedér zijn dagelijksche waardigheid
had afgelegd, zijn slappen hoed of tastoren
dopje durfde te verwisselen voor een malle
f löostmxits
Amsterdam stond) op rijn kop van vreugde
en malligheid.
Den Haag Zilt im de-plooi, als dé pantalon- van
een modefat. Do paar bedelende grappenma
kers kijken we met ©énige ergernis aain, alsof
ze de waardigheid van het feest verstoren.
De groote orgels met papieren en serpen
tines opgetuigd, ontbraken er. Dansen doen
we nooit op de straat, maar we steppen im de
tea salon, en „De Twee Steden" organiseerde
een soirée dansante.
We zaten ©en der avonden van de Haagsche
feesten voor de Witte. Dit op zichzelf is reeds
iets deftigs. Het was er niet vol Enkele dames
werden onder de waranda toegelaten bij "uit
zondering. Het was er vol op het Plein. Want
de menschen, die dé stad gezien hadden^ gingen
huiswaarts, en vormden lange files bij de
trams. Lange zwijgende files.
Beeft er dn Amsterdam een rij of troep men
schen ooit een seconde de stilte bewaard!, be
halve in de reeksen langs de straten, als men
in spanning op de-komst van de Koningin
wachtte? Het feest -zat alle Amsterdammers in
de boenen.
Den Haag bleef ook netjes. De boomen wa
ren versierd met lichtend© oranje-ballons. Dat
stcnd zeer mooi. Het waren als oranjeboomien
uit een womdértandL
Maar feestelijk waren dé boomen op dén
N. Z. Voorburgwal, waar pruiken van serpen
tines neerhingen, of ze meegefeest hadden en
thuisgekomen wareriT -als gaspitten* met ver
stoorde en verwaaide en verfomfaaide pruiken.
Met welk een kinderlijk -pleizer was alles ge
tooid ©n opgemaakt, paarden met een oranje-
steek op, karren met slingers, slingers, die hij
het volk het feestattribuut zijn, die het steegje
versieren, waarin de oudste bewoner honderd
jaar wordt of het oudste paar vijftig jaar is ge
trouwd, die de mooie kamer tooiden, als er
bruiloft is, die de Jan Plezier omslingeren-, als
er potverteriing wordt gehouden; die blijde slin
gers zag je overal, aan zuurkarretjes en jjswa-
gentjes, en aan orgels en tenten, en waar ze
maart aan te brengen- waren.
Den Haag had' ook versierd, zeker, dé -win
keliers hadden geld bijeengebracht en van- hun
straat een- feeststraat - gemaakt, op de g^wqne
manier waarop men een plezierboot optuigt, of
een vrachtkar, die voor f eestwagen een extra
dienst heeft. Amsterdam had in- dé serieus©
versieringen stijl, grootscben stijl, zonder kin
derachtig vaandeltjes- en wimpeltjesgedoe.
Den Haag vertoonde ©enige extra drukte
voor het Paleis, dat fraai versierd was, inder
daad zeer fraai, zoo fraai', dét het inderdaad een
paleis ging gelijken. Men stond daar len wachtte
en gaapte het versierde bouwwerk aan.-
Amsterdam had -geen- palèisversiering. Goede
wijn -behoeft geen krans, -en ook het bouwwerk
van Jacob yan Oamp-en heeft geen behoefte
aan bloempotten leni slingers. Daar was ©en
voortdurend leven, ©en inruimen en ontrui
men, ©en juichen, ©en huldigen, ©en voortdu
rend heen en weer trekken.
In Den Haag was een optocht van praalwa
gens, die voor-het paleis zijn langsgetrokk-en
Daarna zijn ze verdwenen. In Amsterdam ble
ven ze dé feestvreugde vehhoogen, denzelfdon
dag ©n den dag daarop.
En ales in Amsterdam gaf pret, verhoogde
de vreugde. Er waren'-dén ganschen dag fees
telijke attributen te Zien, als de boerinnetjes in
hun kleurige dracht, als de steken, de hooge
hoeden, de vaandels, dé burger- ©erewacht, die
van of naar het paleis trok in draf langs de
grachten, en dat alles verwekte hoeraatjes, dat
alles smolt met het feest van de straat, met de
geluiden der venters, met de feesttesters samen
De hardlooper, dien ik döod gewaand heb sinds
ik hem ais kind o-p dé kermis zag, het slangen
m-ensch, de acrobaten, die hun werk begonnen
als er zeven stuivers op het tapijt liggen, ze
traden allen op en -gaven voortellingen, die
ronde kringen menschen trokken. Van dat alles
heeft dé Haagsche straat geen begrip. We vree
zen, dat ze er verboden zijn, ep een oogje slui
ten, dat doen we in onze nette stad niet, want
dan wordt het een rommel
De Postcheque en Girodienst
Over de desorganisatie bfl' den Postchèque-
en Girodienst schrijft de „N. Rott. Ort":
Ieder, die iets met den- postchèque- én giro
dienst -te maken heeft, zal in de laatste weken
dé ondervinding hebben opgedaan, dat de wer
king van dien dienst sedert dé centralisatie in
het girokantoor te 's-Gravenhage er, om het
zacht pit te drukken; niet op is vooruitgegaan.
Blijkens dé talrijke klachten, staat jijj' vrijwel
stop of heeft hij althans vrijwel stop gestaan,
en in ieder gevall loopt hij -in dé verste verte
niet, zooals het zou behooren. Groot ongerief,
overlast, in een aantal gevallen zelfs nadeel zijn
hiervan dé gevolgen geweest en hét is dan ook
te begrijpen; dat nu de toestand voortduurt, het
geduld van het publiek op zijln eind' raakt, en de
ontstemming onder de- rekeninghouders met
den dag toeneemt. Ohèques, waarvan de advie
zen reeds geruim-en tijd geledén rijn afgege
ven, rijn nog steeds niet betaalbaar -gesteld; in
het girokantoor te 's-Gravenhage hebben wij
deze week talrijke personen, die met chèques
om geld kwamen, zien afschepen met dé bood
schap, dat er nog geen advies was, en in andere
plaatsen zal het wel niet veel beter gesteld zijn;
ook de afwikkeling van giro-bij'- en- afschep
'vingen gaat meer dan traag, ©n ©venzoo laten
de afrekeninigsstaten, zonder welk© men -niet
weet, wat er -op rijn rekening is omgegaan, -op
zich wachten of blijven geheel uit. En de accu
ratesse van de afrekeningsstaten,' die van het
girokantoor -uit verzondén zijn, schijnt niet
boven bedenking verheven Ite rijn.
Blijkens hetgeen wij in onze -naaste omge
ving hebben -gehoord1, rij-n daardoor niet weinig
personen-, die hetzij- voor hun -zaken-, hetzij voor
privé-gebruik, geld! noodig hadden, ernstig ge
dupeerd. Als ©en sprekend voorbeeld hiervan
kan het hieronder vermeld© geval gelden: d©
gemeente-ontvanger van Assen, dié de salaris
sen van de ambtenaren niet heeft kunnen be
talen; doordat hij van den postchèque- en giro
dienst geen geld' had kunnen loskrijgen.
In verband met dit alles hebben wij ons om
inlichtingen -gewend tot den directeur van dén
diénst.
De directeur erkende ten- volle, dat het met
de centralisatie van den postchèque- en giro
dienst niet is geloopen, zooals verwacht was, en
dat er belangrijke stagnatie en achterstand in
d© uitoefening van den dienst is ontstaan, waar
over de rekeninghouders zich -terecht beklagen;
hij meendé daaraan echter de stellige verzeke
ring te kunnen verbinden, dat er voor de -onge
rustheid, die in de pers tot uiting is -gekomen,
geen redénl is; -en dat de dienst nu binnen zeer
korten tijd weer geheel op dreef zal zijn en zal
funotdouneeren, zooails men dat van hem ge
wend (was en edsdhen mag.
'De moeilijkheden, waarmee men te worstelen
heeft en gehad heeft, zijn in de eerste plaats
voortgekomen uit dén omvang van het bedrijf
zelf. En- nu moest -men dé vanwege dé bezulnl-
in-g noodzakelijke en- onafwijsbare reorganisatie
e werkzaamheden, die onder den ouden toe
stand over al de -postkantoren van 't geheele Hand
gedecentraliseerd1 waren, in een korten tijd
naar het centrale giro-kantoor dn Den Haag
.verleggen, opdat zij voortaan van daar uit zou
den kunnen gedaan worden. Wat dit beteekent,
kan men- ©enigszins begrijpen, wanneer men
weet, dat er op het oogenbMk op het centrale
kantoor door elkaar genomen een 30.000 brie
ven per dag inkomen. I
-Verwerking van dezen post met alles wat er"
aan -boekingen, enz. bijkomt, moest bij voorbaat
onmogelijk worden geacht, wanneer de admini
stratie niet gemechaniseerd was. Op de mecha
niseering hing dus de heele centralisatie. De
mechanische installatie kon van te voren Sn
orde -gemaakt worden en is in orde gemaakt.
Een ten deéle onberekenbare factor echter was
het personeel, dat voor de bediening van de ma
chines noodig ds.
Een gedeelte van dit personeel had men op
het hoofdbestuur vóér d© omzetting bij- de hand
Dit is dan ook van te voren gehoorlijk ge
oefend en was voldéendé op de hoogte van zij-n
nieuwe taak. De reorganisatie was echter niet
mogelijk zonder aanmerkelijke uitbreiding van
personeel. Daarbij moest gebruik gemaakt
worden van d© door dé centralsatde vrijkomen
de krachten -op' de verschillende postkantoren.
Deze menschen hadden allen in dien girodienst
gewerkt, maar hadden) toch voor het groote
meerendeel slechts routine van de eenvoudigste
werkzaamheden en geen no-tie_yan hetgeen er
o-p het centrale kantoor voorkomt. Bovendien
waren rij; voorzoover voor de bediening van
de machines bestemd, volstrekt ongeoefend.
En dus kwamen zij ongeoefend) aan de machi
nes te zitten en moesten- toen nog pas 'beginnen
te leeren. Daardoor ging het machinale werk
in het hegi-n zeer langzaam en werden- er veel
fouten 'gemaakt. Bovendien -ontbrak het velen
van de nieuwelingen niet alleen aan technische
handigheid op de machines, maar ook aan accu
ratesse biji het évennamen van de cijfers van
de giro's en chèques op het toetsenbord van de
ponsmachines.
Op grond van inlichtingen, die wij van andere
zijde hebben ontvangen-, kunnen wij hieraan
nog iets toevoegen.. Naar het schijnt, heeft het
bij een deel van het nieuwe personeel aanmer
kelijk aan medewerking -gehaperd, en 'Is het
gedrag van verschillende ambtenaren van dien
aard geweest, dat het er veel op heeft geleken,
of het er hun om te déen was, den boel in* de
war te seh-oppea
Psychologische factoren, zooa-ls tegenzin te
gen dé verandering van werkkring tengevolge
van dé reorganisatie, de aangekondigde salaris-
vermindering vöor de ambtenaren, de feestvie
ring in- de stad, terwijl er op het girokantoor
doorgewerkt moest worden, zulten hier, naast
gebrek aan toewijding en angst om -over -tijd te
moeten blijven, wel -niet vreemd aan geweest
zijn.
Bij deze categorie kwam het er blijkbaar min
der op aan, of het i/erk goed gedaan was;
wanneer het maar gedaan en uit het gezicht
was, opdat zij vooral geen seconde te laat hun
hielen konden' lichten.
Van medewerking gesproken, deze schijnt
ook van dén kant -van verschillend© postkan
toren (en niet in de eerste -plaats onbeduidende)
ontbroken! te hébben. Het eerste'wat het cen
tralegirokantoor noodig had voor zijn werk,
was een nauwkeurige opgave van den stand
van dé rekeningen "op het begintijdstip van dé
reorganisatia De postkantoren moesten dezen
stand voor wat betreft dé ouder -hen ressor-
teerende rekeninghouders aan het -girokantoor
verstrekken. In déze op-gaven zijn vele onnauw
keurigheden voorgekomen, ander© opgaven
waren geheel onbruikbaar en gaven den in
druk, dat het er om te doen geweest was, den
boel -maar zoo gauw mogelijk het huis uit te
krijgen.
'Wat nu de toestand van- het oogenblik aan
gaat, deze geeft dunkt -ons geen reden, van een
chaos -te spreken. Het is mogelijk, dat -er zoo
iets als -een chaos fis -geweest, maar deze is thans
dan toch overwonnen.
De moeilijkheden met het ongeoefende per
soneel zij-n voor het grootste gedeelte achter
den rug en dit wordt mét iederen dag beter.
De eerste étappes van den zéér gecom-pHceer-
d'en\ dienst -werken o-p het oogefeblik vrijwel
als normaal Het hapert echter nog aan de con-
tröle; zij is -nog niet bijl ©n kan daardéor den
aanvoer uit de" andere afdeelingen mi'et bijhou
den. Er wordt -echter met man en macht -ge
werkt om den achterstand in te halen.
OOST-INDIE.
Politieschandaal te Batavia.
Uit Weltevreden "wordt -aan dia Telegraaf
gemeld:
Groot opzien is hier gewekt door de ont
dekking van een uitgebreid politieschan
daal, dat zijn vertakkingen moet hebben
over geheel Java.
In v-erb'and met een aantal -anonieme brie
ven werd een onderzoek ingesteld naar de
administratie bij de politie. Men vond dat er
ernstige fraude was gepleegd met de loon-
staten, Het tekort moet in de honderddui
zenden loopen.
Bovendien kwam aan het lioht, dat er in
de 'benedenstad van Batavia een ware poli
tieterrein- heerscht'. 'Bordeelen en speelho
len hebben zich de medewerking' van de
politie weten te "verzekeren.
Ook hebben dezelfde schuldigen zich be
ziggehouden met opiumsmokkeien.
De hoofdcommissaris Van Rossum is In
verband met -bovengenoemde feiten gear
resteerd, en met hem nog eenige onderge
schikten.
De „Telegraaf" teekent hierbij! aan, dat
fraude met de loonstaten slechte op de volgende
wij-ze kan- hebben plaats gehad. Elke maand
heeft -er een- groot verloop onder de inlandsche
a-genten plaats, honderden mutaties komen -er
voor. Officieel benoemt en ontslaat de assistent-
resident de politie-agenten, to de praktijk na
tuurlijk de hoofdcommissaris of de sectie-com
missaris. Het is dan ook niet moeilijk, to de
boeken agenten te laten „déorloopen to de
sterkte", diè reeds den dienst veriaten hebben
en de gezamenlijke traktementen bij 's lands
kas te ontvangen zonder ze uit te betalen aan
diegenen, op wier -naam ze staan-. Indien deze
gelden den hoofdcommissaris ten goede zijn
gekomen, moet hij met zijn ondergeschikten
samen de knoeierijen hebben gepleegd; want
de administratie der politie beschikt over een
afzonderlijken personeelsstaf. De administratie
van de -traktementen geschiedt seotiesgewijs,
de traktementelijsten worden daarna op het
hoofdbureau van politie Ingediend.
De in het telegram genoemde hoofdcommis
saris Van Rossen was vroeger inspecteur van-
politie fa- Den Haag, 'op 1 Apirill 1914 werd- hij
:ot commissaris te Batavia benoemd; ruim 5
ir geleden volgde hij daar den heer Boon als
hoofdcommissaris op.
Wat verder de geseinde, ,politie^terreur" be-
ireft, zij er aan herinnerd, dat vóór de reorga
nisatie van het politiewezen op Java, nu wel
haast tien jaar geleden, waarbij het op Ne:T
De lijkschouwing.
Tokio, 10 Sept. De politie deelt mede dat
zjj schouwing hield1 over 32.564 lijken in het
militair kleedingdepót en het Hoüjoziokenhuis.
Een groot aantal menschen werden gedood
doordat de vluchtelingen, welke op de daken
der treinrijtuigen-medereden, in den Oesoei-
tunnel te Karoeisawa van dé rijtuigdaken
werden geslagen en gedood.
Eet aantal slachtoffers te Yoko
hama en Hakone.
Tokio, 10 Sept. Het aantal slachtoffers te
Yokohama is officieel vastgesteld en bedraagt
23 000 döoden en 40.000 gewonden. In het
Hakone-distriet zijn tienduizend dooden.
Volgens een offlcieele mededeeling van de
Japansshe regeering, die uit Nagasaki aan de
Chicago Tribune wordt geseind, wordt het
aantal dooden en gewonden geschat op
1.356.470 en het aantal verwoeste huizen op
21 fi 087
In Kamakoera, een badplaats ten Zuiden
van Yokohama, werden honderden badgasten
door één reusachtige golf de zee in gesleept.
Onder de in Kobe aangekomen vluchtelingen
uit Kamakoera bevindt zich geen enkele
Europeaan vermoed wordt, dat de t^eeh°^"
derd Europeanen die aldaar vertoefden, allen
I)o°cat;astrofo"sehij n t to zijn ontstaan door
de laatste stuiptrekking van den vulkaan op
het eiland Osjima berg en eiland zUn thans
onder de zee verdwenen s alleen peilingen
kunnen vaststellen, hoe diep het is wegge
zonken.
Het gerucht gaat, dat de scheepvaartmaat
schappijen de .gestrande" vreemdelingen van
zekere nationaliteiten vrijen overtocht zullen
verleenen.
Het reddingswerk.
Londen, 10 Sept. Uit Tokio wordt gemeld,
dat hetj reddingswerk groote vorderingen
maakt. Men is o. a. er in geslaagd een familie
te redden, vader, moeder en dochter. Zij wer
den van onder' de ruïne van het spoorweg
station te Tokio vandaan gehaald. In een
vreeselijken toestand hadden deze slachtoffers
van den dag der aardbeving af daar gelegen,
totdat men hen ten slotte de reddende hand
toestak.
Het Europeesche" gedeelte van Tokio is
niet minder dan 30 voet weggezakt. Van de
lagere scholen is niet één gespaard gebleven.
Niet minder dan 118 zijn totaal uiteengeslagen.
Omtrent de buitenlandsche legaties kan
thans met zekerheid worden gemeld, dat de
Amerikaansche, Spaansche en Fransche am
bassades, alsmede de Chineesche, Braziliaan-
sche en Chileensche legaties in vlammen zijn
opgegaan.
De Britsche, Dnitsche en Belgische ambas-'
sades zyn gedeeltelijk ingestort of verbrand.
Een verlies van rtim 9 millioen
dollar.
Sportdemonstratle.
Waterfeest.
Overkant van het Y.
Het vertrek.
Een vergelijking.
