J.J.H. Koopman,
PELTERIJEN.
Groote sorteering
Dames-Kleermaker,
Bontwerker.
Uitsluitend prima kwaliteiten.
VOSSEN, SHAWLS, MOFFEN,
COLLIERS enz. f
MANTF S pn C0STIIMFS af?el0°Pen week weinig verandering hebben
(Volgens een later bericht, van andere
zijde, bedreigt de brand de omliggende tor
ten, welke groote voorraden ontplofbare
stoffen bevatten: De bevolking uit de na
burige dorpen Is grootendeels weggevlucht
en de overblijvendcn hebben van de over
heid last gekregen zich eveneens in veilig
heid te stellen. Alle beschikbare kara'biniers,
soldaten en fascisten zijn naar de plaats ge
zonden om de naleving van dit 'bevel te ver»
zekeren en te trachten den brand te stuiten.
Uit een haastiglijk ingesteld onderzoek is
gebleken, dat de ramp veroorzaakt is door
een soldaat, die bij het laden van een vracht
auto een kist met handgranaten heeft laten
vallen. Deze ontplofte, verwondde 8 soldaten
en was oorzaak, dat ook d'e andere kisten op
de auto ontploften. De hierdoor ontstane
brand zette het omliggende bosoh in vlam
men. De aanwezige soldaten trachtten dade
lijk het vuur te stuiten, doch hun pogingen
bleven vruchteloos en het nam snel in om
vang toe en bedreigde de forten. Men hoopte
echter, dat de toegesnelde hulp verdere uit
breiding van den brand zou weten te voor
komen.)
BOEMENIE.
In het Roemeemsche parlement heeft Ma-
nioe, de voorzitter der Nationale partij en te
vens leider der oppositie, een heftigen aan
val op de regearimg ondernomen. Hij noem
de de tegenwoordige regeering onwettig en
inconstitutioneel. In het land heerscht on
rust, onzekerheid! en anarchie. De wetten
die gemaakt worden, zijn ondoordacht, en
met elkander in strijd. Niemand gehoorzaamt
ze en niemand past ze toe. De landbouw heeft
te lijden onder een dwaze politiek van maxi
mumprijzen, terwijl de nijverheid en in 't alge
meen het productief maken van de nationale
rijkdommen belemmerd en tegengewerkt
wordt- door de schromelijksté partijpolitiek
en door het feit, dat de administratie erger
dan ooit voor oorruptie vatbaar is. Verduis
teringen van ambtenaarszijde zijn schering
en inslag en nemen den tijd der rechtbanken
in beslag. De wijze waarop de geannexeerde
gebieden bestuurd worden, schreit ten he
mel en de manier, waarop zoowel Bessarabië
als de Boefcowima worden bestuurd is een na
tionale schande. Zoodoende, verhindert men
het éénworden der natie en tevens verliest
Roemenië daardoor zijn goeden naam in het
buitenland, niet alleen op moreel doch ook
op politiek gehied. De jongste bedelreis van
den minister van financiën is een misluk
king igeweest en eeai vernedering voor het
land. Roemenië is het eenige land, dat uit
z"n politieke en andere verbonden geen
voordeel trekt. Gaat dit zoo door, dan raakt
het land er onder.
Bratianoe wees de beschuldiging der op
positie af en zeide, dat een onderzoek spoe
dig zou uitwijzen, welke partij zich het mees
te verrijkt.
Op deze woorden volgde een langdurig
rumoer en heftige protesten.
Kapitein Watts en zijn echtgenoot® zijn
Donderdagmorgen vermoord te Papachinar
aan de Afgaansohe zijde van de N. W. grens.
De vermoorde was kapitein bij de Kurrum-
militie, die bestaat uit inboorlingen met
Britsche officieren aan het hoofd.
VEREENIGDE STATEN.
Weer een New Yorksch societydrama, dat
zóó klaar is om te worden gefilmd. Op het
voetgangers-pad van de reusachtige Man-
hattanbrug, welke het eiland Manhattan ver
bindt met Brooklyn, werden dezer dagen een
jas en een hoed gevonden. Deze kleeding-
stukken bleken te behooren aan een hoofd-
b ©diende in een bekende New-Yorksche club,
zekeren Dieters, diie sinds enkele dagen ver
mist werd. Men brengt die vermissing in ver
band met de gevonden kleeren, en neemt nu
als waarschijnlijke hypothese aan, dat
de man op de brug aangerand, vermoord en
in het water gegooid is. De vrouw van Die
ters heeft zelfs een vermoedelijken dadier ge
signaleerd!. Het is een bekend lid van de
club, waar Dieters bediende was. Deze heer
had in de club eens brieven verscheurd en
de snippers in een mand gegooid. Het waren
brieven van een vrouw; en naderhand be
schuldigde het clublid Dieters ervan, d,e snip
pers uit den man te hebben gehaald en te
hebben opgeplakt om met de brieven chan
tage te drijven. Dieters ontkende, maar het
furieuze clublid vervolgde hem met bedrei
gingen. Nu Dieters verdwenen is, denkt zijn
vrouw, dat het clublid hem uit den weg
heeft geruimd.
Natuurlijk is de d'oor vrouw Dieters gesig
naleerde persoon door de politie onder
vraagd, doch hij beweert, van niets te weten.
Bedoelde ultnoodiging is in handen ge
steld van de oommissie voor de luchnvaart
(ir. Asselberg c.s.)
Nicnwo dienst Londen —Berlijn.
De Daimler Air Way heeft, volgens de
Engelsche bladen, een nieuwen luohtdienst
geopend van Londen naar Berlijn en wel
via Rotterdam cn Hannover. Amsterdam is
dus hierbij uitgeschakeld.
's Morgens 8 uur vertrekt de machine van
Londen, is te Hannover om 2 uur 's middags
en te Berlijn even vóór vieren. De terug
gaande machine vertrekt om 8 uur, is 10 uur
te Hamburg en komt 's middags half drie
te Londen aan.
OOST-INDIK.
De schrijfmachine-zaak.
0 Oct. stond voor den Raad van Justitie
te Batavia terecht J. A. van der K. Jr., wien
primair ten laste is gelegd, dat hij, belast
zijnde met de tijdelijke waarneming van de
betrekking van archivaris bij het Boschwe
zen, in1 de maanden Mei of Juli twintig
schrijfmachines, ter gezamenlijke waarde
van ongeveer 4450, welke toebehoorden
aan het departement van L., H. en N., heeft
weggenomen, met het oogmerk om zich die
machines wederrechtelijk toe te eigenen,
hebbende bij het plegen van dit misdrijf
gebruik gemaakt van maoht, gelegenheid of
middel, hem door zijn ambt geschonken.
Subsidair wordt hem ten laste gelegd, dat
hij in bovenvermelde functie een twintigtal
schrijfmachines, toebehoorende aan het de
partement van Landbouw, Nijverheid en
Handel, en welke hij in zijn dienstbetrek
king, althans anders dan door misdrijf, on
der zich had, zich wederrechtelijk heeft toe
geëigend.
In deze zaak werden 27 getuigen gehoord.
In zijn requisitoir eischte de officier van
justitie tegen beklaagde 8 jaar gevangenis
straf. (Bat. N'bl.)
LUCHTVAART.
Britsch Indië—Java—Australië.
Uit Bandoeng wordt aan het „Batt. Nbl."
■gemeld:
Het Departement van Koloniën noodigde
de Indische regeeriing uit om in beschou
wing te treden over een luchtverbinding tus-
schen Britsch-Indië, Java en Australië mei
Hollandscbe medewerking.
De positie van den gulden.
Donderdagavond heeft mr. P. J. O. Tetrode,
directeur van de Nederlandsche Bank, voor de
Amsterdamsche JStudentenclub voor Staat
kunde een rede gehouden over: „Het vraagstuk
van de waardedaling van den gulden". Spr.
wees er o. a. op, hoe wij in de goede tijden van
vóór den oorlog, van vastheid van het wettig
betaalmiddel, als munteenheid den goud-gulden
hadden; de waardeverhouding van alles wat
oeconomische waarde had, goederen, diensten,
schulden, credieten, werd in die munteenheid
uitgedrukt, dus in den gulden, den goud-gul
den. Die goud-gulden was een rekenmunt, in
werkelijkheid kwam hij niet voor in het verkeer,
alleen als tien-guldenstuk vertoonde zich het
goud onder de profane massa, maar dan nog
zeldzaam. Nochtans bleef het goud als „power
behind the throne"; aan het goud alleen, ont
leende het bankpapier, de zilveren guldens en
rijksdaalders hun beteekenis. Aan de rol van
het goud in het internationale verkeer en de
taak van de Nederlandsche Bank, om de goud-
waarde van de Nederlandsche wettige betaal
middelen te verdedigen, wijdde de spr. eenige
beschouwingen om er daarna op te wijzen hoe
het fijn opgebouwde stelsel van wettelijke gou
den' rekenmunt, dat als een gouden verkeers-
net bijna de geheele groothandel drijvende aarde
omspande, een muntstelsel, dat het ideale munt
stelsel reeds dicht scheen te benaderen, en
daarnaast de vaste waarde van het goud, door
den wereldoorlog met één slag werden ver
nietigd.
Het goud is geweldig in waarde achteruitge
gaan, omdat het in het meerendeel der staten
uit het verkeer is verdrongen; het wordt ook
niet meer voor muntdoeleinden gebruikt en
Europa, op groote schaal debiteur van Noord-
Amerika, heeft al het goud, dat het maar eenigs-
zins kon missen, naar zijn grooten crediteur
over den Atlantischen Oceaan gezonden. De
waardevastheid van het goud, die eigenschap,
.waaraan, zooals de ingewijden zeiden, de Ne
derlandsche gulden zijn waardevastheid had te
danken, bestaat voorloopig niet meer.
De vraag: waarom was vroeger de Neder
landsche gulden waardevast (althans voor niet
te lange periode waardevast) beantwoordt spr.
door te zeggen: Omdat het goud onze munt-
standaard was, de waarde van het goud stand
vastig was en het grootste deel van de wereld,
dat van beteekenis «mededeed aan het mondiale
handelsverkeer, den gouden standaard had,
zooals wij.
Waarom herstellen wij den ouden toestand
niet? Deze vraag is dubbelzinnig. Twee dingen
jran zij bedoelen en wel deze twee:
lo. Waarom haken wij de waarde van den
Nederlandschen gulden niet onmiddellijk we
der vast aan de waarde van het goud?
2o. Waarom brengen wij' den gulden niet
terug op zijn oude koopkracht?
Wat het eerste punt betreft, dat- gaat om de
vraag, waarom er thans reeds geen pogingen
worden gedaan om deni Nederlandschen gulden
terug te brengen op zijn nominale goudwaarde.
Welnu, de reden -en het nut van den goud
gulden was zijn waardevastheid en die was te
danken aan de waardevastheid van het goud en
iet feit, dat- de meeste staten met ons den gou
den standaard hebben. Voorloopig behoeven
wij op een eenigszins redelijke waardevastheid
van het goud niet te rekenen: het algemeene
gouden wegennet van den gouden standaard is
voorloopig nog stuk. Zouden wij dus voorbarig
onzen gulden weder vasthaken aan het goud,
dan zouden wij, daai^nede toch niet bereiken
waardevastheid van den -gulden, eerder het te
gendeel; immers de dollar staat tegenwoordig
op goudpeil. De Noord-Amerikaansche dollar
bepaalt den goudprijs. Zouden wij ons dus aan
den goudprijs met onzent gulden vast willen
klemmen, dan zouden wij ons met onzen gulden
moeten vastklemmen aan' den Noord-Ameri-
kaanschen dollar. De kleine Nederlandsche gul
den, vastgeklemd aan zijn grooten goudkame
raad, den Amerikaanschen dollar, doet dan,
volgens spr., denken aan den ongelukkigen
jongen, die zich vastklemt aan een voorbij vlie
genden auto en nu zich niet meer los kan laten,
maar op gevaar af van zijn hals te breken of
ten minste arm of .been, In alleronplelzierigste
vaart wordt medegesleept, of door een onver
wacht geweldig remmen er af geslingerd wordt.
Het heeft dus geen nut of zin, maar bergt wel
veel gevaar, den Nederlandschen gulden thans
te brengen op goudpeil.
Waarom brengen wij den gulden niet terug
op zijn oude koopkracht?
De oude koopkracht van den 'gulden van vóór
1914 was ongeveer anderhalfmaal zoo groot als
nu, zoodat, wanneer wij die koopkracht zouden
herstellen, dit een defliatieproces is, met als ge
volg een algemeene daling van prijzen. De
tegenwoordig hier te lande bestaande malaise
zou nog buitengewoon worden verscherpt. Voor
eene langzame recuperatie, waarnaar iedereen
verlangend uitziet, zou alsdan in afzienbaren
tijd geen mogelijkheid zijn.
De wisselkoersen spreken thans van eene
algemeene inflatie rondom ons en dezé bedreigt
ook den Nederlandschen gulden. Maar de wa
pens, waarmede het dreigend gevaar eertijds
werd afgewend: verhooging der rentetarieven
en uitzending der goudtroepen, kunnen niet
meer worden gehanteerd als vroeger.
De goudpositie van De Nederlandsche Bank
is buitengewoon krachtig, dat wil zeggen, haar
bezit aan goud en goudwissels buitengewoon
groot. Spr. toont dit met cijfers aan. Maar ook
wijst hij op het groote bedrag, dat aan bank
papier is uitgegeven. Er is te veel bankpapier
voor den Nederlandschen omloop, maar niet
voor den omloop, want een gedeelte van ons
bankpapier is thans over de grenzen, voorna
melijk wel in Duitschland, en het vervult niet
de rol van ruilmiddel. Als bedrag van bank
papier in buitenlandsche handen heeft men
f 300 millioen genoemd, en naar spr. meening
is dat cijfer niet te hoog. Dan zouden er dus
van het meer-bedrag van 670 m/m. aan bank
biljetten boven 't hoogste cijfer van 1913/14
.oog 430 m/m. te verantwoorden zijn. Als men
nu er op bedacht is, dat het indexcijfer van nu,
vergeleken bij dat van 1918 op circa 160 uit
een oogenblik, dat de gemeente niet in staat is
de aldus vastgelegde obligatleleoningen vlo«-
tond te maken. Waarschijnlijk zul en dezelfde
oorzaken bij' alle gemeenten gelijktijdig tot op
vraging leiden en het is wel uitgesloten, dat
dan op zulk een ongunstig oogenblik obligatie
leningen tot zulke gezamenlijk groote bedra
gen zjjn te plaatsen.
Tenslotte wees spr. nog op de gevaren aan
de hooge vlottende schuld van den staat en van
Indië (die door den Nederl. minister van finan
ciën wordt gefinanciëerd) verbonden.
Aangezien de politieke omstandigheden in de
IVIrtll I L.LO Cll UUd I UI VI Lu i onderganri', zullen wij óns voornamelijk bezig-
naar maat. houden met finantieele beschouwingen.
lllfCOTOTDA AT 17 In de eerste plaats mag daarbij het oog vallen
W Lo lol KMA II/. op de gunstige toestanden in Amerika. De
1 J beursaffaires in New-York, die de laatste we-
ECONOMISCH WEEKOVERZICHT.
Te beginnen met heden, zullen wij wekelijks
een economisch overzicht opnemen. Hierin
zullen o. a. worden behandeld de politieke eco
nomische toestand, wisselhandel, effectenbeurs,
enz.
komtl, en dan tevens bedenkt dat hoe duurder j JAdj zeer belangrijk toe^e w y' Vian-
de zaken zijn er des te meer geld voor noodig jbI]Jk van teruggekeerd v et
is om ze te betalen en dus ook van hand tot delstoestanden en inderd a zij
hand te doen gaan en dus zooveel meer aan
ruilmiddel in omloop wordt gehouden, dan
komt men tot de gevolgtrekking, dat, indien
men ih 19:! 3/14 kon volstaan met f 304 millioen
aan ruilmiddelen, bij overigens gelijk blijvende
behoefte er thans ƒ182.4 millioen meer noodig
zijn. Zoo blijven er van evengenoemd surplus
van 430 millioen nog over 247.6 millioen.
In de oorlogsjaren is er juist in den kring
van menschpn veei verdiend, die het- minst op
de hoogte zijn van belegging. Zij kwamen in
het bezit van contante middelen, dat wil zeggen
van bankbiljetten van onze circulatiebank, die
zij niet. wisten te beleggen. Ook durfden zij
het land van den Dollar zoo slecht niet, als
meerendeels werd1 gedacht i
Als maatstaf kan daarbij het beste het trans
portbedrijf worden genomen, en voornamelijk
de spoorwegen. Voortdurend komen berichten
binnen van grootere spoorwegontvangsten, spe
ciaal van de Oostelijke staten^ waar de koop
kracht der bevolking grooter is dan die der
overige staten. Doch niet alleen het spoorweg
bedrijf kan gunstig worden beschouwd, ook de
betaling van extra dividend op het kwar-
itaalsdividend der Steel Trust spreekt voor zich
zelf.
Niettegenstaande het aantal onuitgevoerde
orders van dit groote industrie-concern belang-
menigmaal naar .buiten niet laten blijken van - -
ófl Tvlotselin? verkrwrpn riikóommen Tenslotte r]tk 18 gedaald, achtte de Directie de toekomst
wasook de fSsS belasttSIrfer ?r om 200 dat dit «straatje dezer dagen werd
aTgSSkkfce E.?ijj&f tof^heirnztonlg. I gedeclareerd, een politiek, die men h.er te lande
beid en verborgen houden te nopen.; Ook dit
alles houdt een gedeelte onzer bankbiljetten-
emissie buiten het ruilverkeer: zij worden, als
belegging" vastgehouden.
Dan wijst spr. nog op een Matsten factor, die
de behoeften aan ons bankpapier heeft doen
toenemen: de vele Duitsche banken en andere
zaken, die zich hier in ons land hebben geves
tigd, hebben natuurlijk behoefte aan kasmid
delen, dat wil dus zeggen aan de biljetten van
onze circulatiebank en scheppen zoo behoefte.
Wanneer men dat alles overweegt, dan moet
misschien nimmer zal toepassen.
De New-Yorksche beurs is altijd voor der
gelijke optimismen uiterst gevoelig en heeft de
uitspraak van bedoelde Directie met een rijzing a]]en sUunboekvee, gekocht. Deze
begroet, welke rijzing wel schijnt door te zet- coj]ect;e ;s me(; }jet stoomschip „Bachus" naar
sel is waar te nemen, vrijwel op alle markten
is dit het geval. Wij hebben ons tot enkele mes
ters gewend om eene verklaring en in hoofd-
zaak kwamen de inzichten van allen met elkan
der overeen.
In de eerste en voornaamste plaats noemden
zij den teruggang in prijs, die bet mesten min
der loonend maakte. Dan de risico, die vooral
in den zomer aan het houden van varkens ver
bonden is. Meermalen gaat bij ziekte en dood
of een gedwongen verkoop niet alleen de winst
weg, maar sluit de rekening met een belangrijk
verlies. Een mester van Haringhuizen, de heer
K., deelde mij mede, dat hij van den zomer van
23 vijftien varkens van 150 a 160 pond wegens
ziekte heeft moeten verkoopen. Hij ontving
halve waarde. Dan nog zijn de biggen heel duur.
Het een bij het ander genomen, meenden vele
mesters, dat men beter koeien kon weiden, dan
varkens mesten. Een volgenden keer het ant
woord op het adres.
Te Schagen golden- de vette varkens Donder
dag 72 a 77 cent per K.G., dus iets lager. Scha
pen waren bijzonder goed. Voor jonge vette
schapen werd tot ƒ56 ontvangen: Verschil
lende koppels werden voor 54 en 55 ver
kocht, Zoo hoog is de markt te Schagqn dit jaar
nog niet geweest. Ook de overhouders hadden
een goede; voor de export werd tot 44 gulden
besteed-. Koeien waren iets hooger in prijs dan
voor 8 dagen. Voor enkele bijzondere beste
koeien werd 1.25 per K.G. betaald; voor goede
le kwaliteit was de prijs 1.20, 2e kw. 1.10
a ƒ1.50; kalfkoeien, vooral de Januari-kalf-
sters, waren goed te verkoopen, voor goede
kwaliteit daarvan kon men 450 a 475 krij
gen; melkkoeien varieerden van 350 tot 425,
Wolvee was vast en prijshoudend.
In de 4 volle weken van October werden uit
ons land 2182 runderen naar het buitenland
verzonden en wel 1888 naar België, 78 naar
Duitschland, -103 .naar Tsjecho-Slowakije, 17
naar Palestina, 1 naar Uruguay, 46 naar Oos
tenrijk, 4 naar Zweden, 5 naar Turkije en 60
naar Frankrijk.
Wij hebben reeds een paar keer den uitvoer
van melkkoeien naar Palestina vermeld. Dit
vee moest dienen voor de melkvoorziening van
Jeruzalem. Doch de boeren in Palestina willen
ook trachten hun veestapel te verbeteren. Met
dit doel zjjn er door den veehandelaar Nathan
Pinto te Groningen een 60-tal stieren en vaar
ten. Zoowel spoorweg- als industrieele waarden
konden flinke koersavances boeken en geeft
de Amerikaansche koerslijst een aangenamer
beeld te zien dan dikwijls het geval was den
laatst-en tijd.
De Amerikaansche effectenbeurs begint lang
zamerhand ook wat mëei^, beweging te vertoo-
7" Y/ v'rrjj""."."."."™."1 tl®, speciaal in het hoofdfonds Koninklijke
het duidelijk worden, dat het surplus aan Ne- 0]. vooral deze week druk wordt*e.
derlandsch bankpapier thans tegenover 1913/14 MndeId- De vori week werd. meldi a*kt
in omloop met inflatie behoeft te beteekenen de p]annen ëdie de Directie zou^esteren
SPr: ^antwoordt ook de vraag waarom De J betreffe£de ove™ame der Anglo-Perziangroep,
Nederlandsche Bank haar wapen goud niet, schijnen er inderdaad dusdanige plannen te
0PndTl -e ?1Ze kjrii w j£. -ïi bestaan, die gepaard gaan met mededeelingen
1914. Omdat m tegenstelling met vóór denvan den, Directeur-Generaal omtrent den voor
oorlog, grwte bedragen van haar l^nkhi Jatten uq.gang van het bedrijf door grooteren omzet
in hPt «n betere bedrijfsresultaten. De koers van dit
als beleggingsobject,, of als ruilmid el e j fonds kon zoo langzamerhand oploopen tot ca.
buitenland, dienst doen. 385 bij opgewekten handel. Het publiek be-
'Hare biljetten S"_en -o y -, gint zich blijkbaar, ofschoon bij mondjesmaat,
oogenblik moet De Nederland, che Lnk e - ook weer voor beurszaken te interesseerén en
op verdacht zijn, dat de houders van groote be
dragen ze wenschen'-bm te zetten in rentege-
vende niet speciaal Nederlandsche beleggingen
en ze haar worden aangeboden zonder dat de
oeconomische toestand van ons land daartoe
aanleiding geeft en zonder dat de wisselkoersen
de nadering van dit gevaar voor de Nederland
sche valuta aankondigen.
Het buitenland, dat tbans nog veel Neder-
landsch bankpapier als ruilmiddel gebruikt,
doet dat uit wantrouwen tegenover 't inlandsch
bankpapier; zoodra het- dit niet meer zal wan
trouwen, worden Nederlandsche bankbiljetten
in groote bedragen aangeboden .ter omwisseling
in buitenlandsche waarden.
In beide gevallen zal dan De Nederlandsche
Bank tot haar bezit aan goud en aan vorderin
gen op het buitenland haar toevlucht moeten
nemen.
Ook de groote bedragen van onze vlottende
schuld, die in handen van het buitenland zijn
gekomen, kunnen plotseling aan de Nederland
sche gemeenschap ter afbetaling aangeboden
worden en ook hier zal De Nederlandsche Bank
beschermend voor de Nederlandsche valuta
moeten optreden en haar goudschat in positie
moeten houden.
Men ziet, welk een 'zware onweerswolk door
oorlog en schijnvrede iboven dien goudschat is
samengetrokken. Het ongestoorde goudverkeer,
èn de bijna overal geldende gouden standaard
is verbroken, daarom kan De Nederlandsche
Bank haar goudwapen niet evenals vroeger
hanteeren
Inmiddels heeft zij haar arsenaal van goud
en goudvorderingen vele malen sterker gemaakt
dan vroeger ooit het geval is geweest: nog ln
den laatsten tijd is zij doorgegaan die te ver
sterken, zij houdt zich paraat.
Het goud, dat was, en Is dus, het eene wapen
dat reeds vóór den oorlog werd gebruikt. Het
tweede wapen was de verhooging of verlaging
harer rentetarieven.
Waarom heeft dat wapen der rent-everhoo-
ging grootendeels zijn kracht verloren? Ook al
weer dank zij den wereldoorlog. De Nederland
sche Bank staat thans, indien zij het wapen
'der renteverhooging zoude willen' aanwenden,
voor twee moeilijkheden: Ten eerste treft zij
daarmede handel en nijverheid, die toch reeds
in een zeer gedrukten toestand verkeeren, on-
noodig, en ten tweede weerhoudt zij de overheid
daardoor niet. Het gevaar van inflatie dreigde
voorheen yan den particulier, thans van de
overheid, het rijk en de gemeenten.
De Nederlandsche Bank heeft echter een
nieuw wapen ter bestrijding van het inflatie
gevaar in gebruik genomen, dat der rantsoe
neering, d. w. z. zij gaat- na of de vorm der geld
opneming juist is en weigert eventueel haar
hulp.
Intusschen sluipt bij de gemeenten thans
een nieuwe wijze van geldopneming in, die
nog noodlottiger in haar gevolgen kan worden
dan de financiering van lang loopende leenings
gelden door kort credietpapier. Spr. bedoelt:
enkele gemeenten trachten thans door middel
van zoogenaamde stortingskantoren of gemeen
telijke giro-banken onder aanbieding van eene
rente lager dan die welke zij voor hare obliga
ties moeten geven, maar hooger dan die, welke
bankiers en kassiers kunnen vergoeden, direct
opvraagbare of op korten termijn loopende gel
den tot zich te trekken en daarmede uitgaven
te financieren, die door lang loopende obligatie-
leeningen behooren te worden gedekt. Ook hier
de waarschijnlijkheid, dat deze gelden, die
slechts voor korten tijd zijn gegeven, maar voor
langen tijd door de gemeente in haar huishou
ding zijn vastgelegd, worden terug gevraagd op
hoopt natuurlijk te profiteeren van eventueele
voortgezette rijzing.
De koersen der aandeelen van Suikercultuur-
Maatschappijent toonen betrekkelijk weinig
verbetering, ofschoon de resultaten- schitterend
beloven te worden voor het loopende boekjaar
en nog beter voor het volgende boekjaar, daar
de kostprijzen dan nog verder zullen- vermin
deren. De betrekkelijke ongevoeligheid is waar
schijnlijk te wijten aan de matige belangstel
ling van het publiek, zoodat er geen kooporders
zjjn.
De dividenden zullèn allicht meevallen en
voor sommige fabrieken belangrijk zijn, aan
gezien in de vorige jaren reeds groote bedragen
werden afgeschreven en gereserveerd-. Daarbij
komt nog, dat velé Maatschappijen bij-produc
ten1 verbouwen: als koffie, thee, enz., waarvan
de opbrengstprijzen ook hooger zijn.
Het is wel opmerkelijk, hoeveel er den laat
sten tijd wordt geschreven over de koersbewe-
ging der Fransche franc en het meest eigen
aardige is wel, dat de geschouwingen lijnrecht
tegen elkaar indruischen. In Frankrijk meent
men, dat de fra^c veel te laag genoteerd staat,
aangezien het Fransche rijk er zeer goed voor
staat. De Fransche industrie is belangrijk voor
uitgegaan, terwijl1 de landbouw een buitenge
woon groote welvaartsperiode doormaakt.
Werkstakingen heerschen niet en werkloos
heid is vrijwel onbekend daar te land. Werke
lijk allemaal gunstige factoren,, die voor de
handhaving der valuta aanwezig zijn. In, Enge
land daarentegen kan men de optimistische
verwachting niet deelon, speciaal in verband
met de moeilijkheden Inzake de schadevergo"-
dingskwestle. De bankblljettenomloop is sedert
Augustus 1922 met 1285 millioen gestegon,
wat ln vergelijking met Duitschland natuurlijk
niet veel beteekent, doch wel op inflatie van
het waardemiddel wijst. De kosten van het le
vensonderhoud bewegen zich onophoudelijk ln
Stijgende lijn, wat op den duur ongunstig moet
«werken.
De betaling der oorlogsschulden aan Amerika
en Engeland is eveneens een factor, die een
groote rol speelt en met het uitblijven der be
taling van de Duitsche schadevergoeding moet
zeer zeker rekening gehouden worden bii een
beschouwing van de waardevastheid van het
Fransche ruilmiddel.
het Heilige land verzonden. In 21 dagen is dit
vee ter bestemder plaatse.
De kaasfabriek aan den Molenweg te Scha
gen betaalde over de laatste vier weken gemid
deld 8.05 per 100 K.G. melk uit.
De Halve Stuiversvereeniging voor on- en
minvermogende lijders aan vallende ziekte
ontving in het 3e kwartaal van de afdeellng
Breezand 13.60; .Den Burg, Texel, 39.90;
Hoorn, Texel, 17.05®; Julianadorp 29.42*;
Koog, Texel, ƒ6.05; Schagen ƒ72.50.
Te Schagen Is aan de Landbouwhuishoud-
school een kookcursus voor de fijnere keuken
geopend. Het aantal aangiften daarvoor bedroeg
18, volgens reglement konden er hoogstens 14
worden toegelaten. Deze dames zijn afkomstig
uit de volgende gemeenten: Schagen 9, Bar-
singerhorn 1, St. Maarten 2, Callantsoog 1 en
Anna Paulowna 1.
Uitslag der verkooping op 8 Nov. te Schagen
ten overstaan van de notarissen O. L. van den
Bergh te Schagen en W. C. J. J. baron van
Voorst tot Voorst te 's-Gravenhage.
Boerenhofstede, genaamd Kwelderbeek",
aan het Noordhollandsch Kanaal in het Koe
gras, geen Helder, groot 40.36.64 H.A., eigen
dom van den heer J. S. B. Janzen te 's-Gra
venhage.
Kooper van de perceelen 1 tot en met 10,
groot 30.65.64 H.A., de heer S. Biersteker te
Koegras voor 39.970 en van de perceelen 11
tot en met 14 de heer C. Adriaanse te Heem
stede voor 10.401.
Breezand,
In verband met cfe uitvoering der Land
en Tuinbouwo-ngevallenwet heeft de Minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid tot arbei
ders-lid voor de Commissie van Scheidslie
den te Amsterdam aangewezen den heer J.
M. Schoute en tot plaatsvervanger den hees
Dekker, beiden te
Schagen.
Dg Bond van Nederlandsche Vleeschexnor
teurs heeft zich tot den DirecteuriGeneraal van
Óen Landbouw gewend met bet verzoek langs
officieelen weg een onderzoek in te stellen naar
de meest waarschijnlijke oorzaken van het zoo
sterk verminderde aantal voor export WhT
baar komende varkens. Wij namen meti
belangstelling kennis van dit adres en nmf F™
groo er belangstelling hebben wij bet antwn3
stuks; 2e kw. 981; 3e kw ioko. i 088
Ie kw. 1923: 940- 2e kw 6«X ,4e kVm
vrij regelmatige teruggang dus hK Jót
1» n:.t «Heen ScSU.™»
Anna Paulowna.
Gedachtig aan de enorme werkloosheid tij
dens den vorigen winter en bij de donkera
vooruitzichten voor het naderende wintersei
zoen is bet alleszins begrijpelijk, dat de ar
beiders in onze gemeente met zorg en vrees
de «naaste toekomst te tegemoet gaan.
Naar wij vernemen heeft de aftL Annar
Paulowna van den Landarbcidersbond zich
dan ook reeds'tot den Gemeenteraad gewend'
met een adres, waarin zij vraagt of de Raad
tijdig maatregelen wil nemen die er toe zul
len lelden, dat de arbeiders door productief
werk in staat mogen zijn, te voorzien in hufl
onderhoud en dat van hun gezin.
Texel, 8 Nov.
Deze week werden van hier verzonden:
52 varkens, 10 schapen, 6 kalveren, 1 paard
en 1 koe.
Tot bestuurslid van het plaatselijk Nut
„Neptunus" te Oudeschild zijn benoemd de
heeren M. Kroon, S. Kuyper Jz. en O. A.
Kaczor (aftredend).
Bij de gereformeerde kerk te Oosterend,
I exel, is beroepen de Eerwaarde heer Bus-
kus, oandidaat te Utrecht.
Burgerlijke stand van Texel
van 2 t.m. 9 November 1923.
ONDERTROUWD: Marius Dijt en Gizella
Egerhazij.
GEBOREN: Willem Comelis, z. v. Maar
ten Jan Voeger en van Anna Cornelia \ee-
gor.
OVERLEDEN: Marretje Smit, oud' 29 J-»
dochter van Corndis Smit en Antje Rab.
E. S. O. N. A.
Helder—AlkmaarAmsterdam:
s morgens 7.45 uur fpaasagiera- en goederen
dienst), behalve Dinsdags.
's morgens 9.80 uur (passagiers- en goe.leren-
dienst).
BRITSCH-INDIE.
Engelsch offcler vermoord.
Moord of zelfmoord?
Ingezonden Mededeellng.
L« twmoel SezlJVft dteTeS
ijks den marktaanvoer te Schagen nagaan 7ii
in de gelegenheid geweest, den slinkenden'aan
voer geregeld waar te nemen. Hierbij een Jaar
Amsterdam—Alkmaar—Helder:
