T
NEELS, Keizerstraat 62-63
I
Derde Blad.
Voor f 12.- en hooger:
Voor f 10.80 en hooger
VAN ZATERDAG 10 NOVEMBER 1923.
PLAATSELIJK NIEUWS.
(Vervolg van bet 2e blad).
De heer S. de Wit, leerling der Radio-
school, alhier, slaagde gisteren te doen Haag
voor bet Rijkscertificaat van Radiotedegra-
fist.
De Vlootwet en 's Rijkswerf alhier.
In verband met ons bericht betreffende drei
gend ontslag aan 's Rijks werf alhier, deelde
(ie heer Baak ons mede, dat hij zich direct om
inlichtingen ter zake gewend had tot het»Minis-
terie van Marine. Het hem gegeven bescheid
kwam hierop neer, dat het bericht geheel on
juist was, en dat geen enkel verband bestond
tusschen de Vlootwet en 's Rijkswerf.
NAVORDERING
Plaatselijke Inkomstenbelasting.
Naar wij vernemen is bij onderscheidene
inwoners dezer gemeente beslag op hun in
boedel gelegd, voor hun nog niet betaalden
aanslag-navordering Plaats. Inkomstenbelas
ting dienst 1920—'21.
Aangezien reeds bij het doen van „her
haald bevel" belangrijke kosten gemaakt
werden, raden wij belanghebbenden nog eens
ernstig aan genoemde belasting maar spoe
dig te voldoen.
Helder's Tooneel.
Ned. Ver. van Huisvrouwen.
Kon. Ned. Ver. „Onze Vloot".
feit, dat men hiervoor 12 waardevolle re
Lezing van dein heer Van der Ven.
Ingezonden mededeeling.
Vraagt zichtzending en let vooral op onze
grootst gesorteerd Kleedingmagazijn
hier ter plaatse.
de Heldersche Courant te Amsterdam (Hól-
lande). In de hoofdstad' wist men er blijk
baar geen weg mee en zond de envelop naar
den Haag (1). Gelukkig schijnt het postkan-
>oor in de residentie er een beteren inlich
tingendienst op na te houden dan Amster
dam, althans, men is daar aan 't zoeken ge
gaan in allerlei archieven, oude regeerings-
stuikken enz., en kwam tot de ontdekking,
d'at er werkelijk een plaats van den naam
Helder bestond. Zoodat tenslotte de circu
laire in handen kwam van- de Heldersche
Courant te Helder.
Het gebeurde doet eenigszins denken aan
den Pranscbman, die een brief adresseerde
naar Amsterdam Belgique.
Rectificatie.
In ons nummer van Donderdag plaatsten
we onder „laatste berichten" een verslag van
een brand, die uitgebroken was in een perceel
n de Van Hogendorpstraat. Als huisnummer
stond abusievelijk vermeld' No. 15, dit moest
zijn 65.
De Budapesters ln Casino.
Afscheidsvooretelling Rika Hopper.
WInkelnieuwa
De heer Hubbeling heeft het schilderwerk
verzorgd, terwijl de electrlsche installatie
aangelegd werd door den heer Schellinger.
De „Heldersche Courant" te Amsterdam.
Wij ontvingen uit Parijs een circulaire van
een persbureau aldaar, dat ons oopie aan
biedt De circulairs was geadresseerd aan
„V erbeers-geneugten".
GEMEENTERAAD.
Schoolgeldheffing.
•looven, dat hij bulten weten van de overheid
het lamdi verlaten kan. Wel schjjnt zij zich
daartegen) moeilijk te kunnen verzetten.
Een gisteravond uit Parijs ontvangen
Havas-bericbt bevestigt, dat de Raad van
Ambassadeurs Donderdag met algemeene
stemmen heeft besloten, bij de Nederland
sche en de Duitsche regeering stappen te
doen om hen te wijzen op de ongewenschte
gevolgen, indien den ex-kroonprins vergund
werd Nederland te verlaten om naar
Duitschland terug te koeren.
De tekst van de nota, die naar 's-Graven-
hage en Berlijn moet warden gezonden.
Donderdag in den namiddag opgesteld door
het secretariaat van den Raad, werd ter rati
ficatie onderworpen aan de Britsche, Ita-
liaamsche, Belgische en Japansche regeerin-
gen. Van verscheidene staten is de goedkeu
ring reeds ingekomen. Men wacht met de
officieele openbaarmaking van de nota tot
dat alle regeeringen zich met den vastge-
stelden tekst zullen hebben vereenigd.
De Berlijnsche berichtgever van het Hbl.
meldt, naar aanleiding van het voornemen
van den Raad van Ambassadeurs tot het
zenden eener nota aan de regeeringen te
's-Gravenhage en te Berlijn, van bevoegde
zijde te hebben vernomen, dat de Rijksre-
geering zich in deze quaestie niet door
vreemden de wet zal laten voorschrijven,
doch den ex-kroonprins zal behandelen ge
lijk leder Duitsch burger. Er is niets tegen,
den kroonprins een visum uit te reiken om
naar Duitschland te vertrekken. Wanneer
et verlof tot de heenreis verleend wordt, is
dit uitsluitend een zaak, die de Duitsche re
geering aangaat
Zie verder Laatste Berichten.
De Giroverwarring.
'Naar do Tlelegr. van personeelszijde ver
neemt, begint er langzamerhand meer orde
te komen in de werkwijze van het Centraal
Girokantoor.
De nieuwe directeur, de heer 't Hooft,
leeft het beheer van den „faillieten boedel"
overgenomen en stuurt doelbewust aan op
spoedige heropening van den dienst.
Zonder het Jakker-systeem" toe te pas
sen, tracht de nieuwe leider de productivi
teit van het personeel tot een maximum op
te voeren door de ambtenaren een geregel-
den dienst te geven in een rustige omge-
vi:
BINNENLAND.
De crisis.
De Koningin heeft gisteren ten Paleize
Het Loo in nader gehoor ontvangen den
voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal mr. D. A. P. N. Kooien.
Havas meldt nader uit Parijs:
De gezantenraad1 heeft nog slechts ln be-
insel besloten, stappen te doen bij die Ne-
erlandsche en de Duitsche regeering en de
aandacht te vestigen op die moeilijkheden,
welke zouden rijzen, als aan den gewezen
Duitsch en kroonprins werd vergund, van Ne
derland naar Duitschland te vertrekken, om
dat deze voorkomt op d'e lijst van d'e zoo
genaamde oorlogsmisdadigers, wier uitleve
ring de geallieerden eischen.
Alle gezanten erkenden zonder voorbehoud
de noodzakelijkheid van stappen bij de Ne
derlandsche en bij de Duitsdie regeering,
maar d'e definitieve beslissing zal alleen kun
nen geschieden na ratificatie door de regee-
ringen. Deze bevestiging wordt als zeker be
schouwd, vooral van de zijde van het Brit
sche ministerie van buitenlandsche zaken,
dat het Initiatief heeft genomen om op 6 No
vember Podncaré te vragen, zich aan te slui
ten bij de diplomatieke actie voor hetzelfde
doel.
De Matin schrijft, dat de Nederlandsche
regeering verklaart, den gewezen Dultschen
kroonprins te laten bewaken en niet te go
ng.
Het
et zenuwachtig loopen. van ambtenaren
van de eene afdeeling naar de andere en de
overbevolking van verschillende zalen be-
oort goeddeels tot het verleden. Er heeft
de laatste dagen eenige personeelsverschui-
ving plaats gevonden. Doordat er geen
nachtdienst meer wordt verricht en het
groote Girokantoor voor al het eigen en ge
detacheerde personeel geen voldoende kan
toorruimte bood, is ongeveer de helft van
iet gedetacheerde personeel naar zijn
standplaats teruggekeerd. Eenig tijdelijk
personeel werd vervangen door op wacht
geld gestelden (vaste ambtenaren).
Kortom het personeel voelt zich onder de
nieuwe leiding meer op zijn gemak gesteld
en tot rustig _en vlug werken weer ln staat
Over bet tijdstip van heropening van den
Girodienst kon men niet de minste mede
deeling doen.
Het conflict ln de Textielindustrie.
Door aanplakking aan de fabriekspoort is
gisteren aan alle, naar schatting 1500, arbei
ders der fabriek Noordérhagen van de firma
Van Heek Co. teEnschedó, tegen 24 dezer
ontslag aangezegd, tenzij de stakende we
vers der fabriek Kremersmaten vóór dien
datum het werk mochten hervatten.
Heden is deze bekendmaking ook »*n de
andere fabrieken te wachten.
De haring-treilvlsscherfj.
Over dit onderwerp heeft de heer C. van der
Boom, inspecteur der scheepvaart-inspectie,
dezer dagen te Vlaardingen voor de Ree-
dersvereeniging een lezing gehouden.
Aan het verslag, dat de „N. Rott. Crt." van
deze lezing gaf, ontleenen wij het volgende:
Spr. begon met de mededeeling, dat de En-
Om het gewone treilnet geschikt té maken
voor het visschen naar haring moest voorna
melijk de maaswijdte der zijden van het net
verkleind worden; bij een wijdte van 21/» Eng.
diuim worden de beste vangsten verkregen, ter
wijl de maaswijdte van den kuil' het best op
2 duim wordt gesteld
Ds. O. Stadig te Amersfoort, viert 8 Deo.
zijn 45-jarig ambtsjubileum. Hij diende de
kerken van Britsum, Baflo, Nieuw-Vennep
en 24 jaar die van Helder, waar bij in 1919
eervol emeritaat ontving.
Wij hopen, dat deze inlichtingen juist zijn,
en dat er geen wolkje aan de lucht is.
Maar toch, wij staan er zelfs na deze ver
zekering nog eenigszins sceptisch tegenover.
De mededeeling, dat de Vlootwet geen enkel
verband houdt met de werkzaamheden op
's Rijks werf is vermoedelijk juist. Maar het
omgekeerde is, naar onze meening, niet zoo
categorisch ontkennend te beantwoorden.
Zooals gezegd, wij verheugen ons over de
tegenspraak, die de heer Baak van ons bericht
verkreeg. En wij hopen voor onze gemeente,
dat de pessimisten het bij het verkeerde eind
hebben. De tijd zal 't leeren.
Wat is Helder's Tooneel? zal de lezer vragen.
Ons antwoord is: Helder's Tooneel zijn dilet-
tanten, onder leiding van den heer Kuilman,
die hun best doen door het geven van goede
tooneel stukken hun verlangen nsar kunst te
bevredigen, en die gisterenavond hun eerste
uitvoering gaven. Zij hadden daarvoor gekozen
een drama van Otto Zeegers, „Nanda", dat voor
ruim een jaar terug reeds door een andere club,
waarin sommigen van de hedenavond mede
spelenden toen ook medewerkten, gegeven
was, en dat thans op veler verzoek herhaald
werd.
Helaas troffen zij het ten opzichte van het
publiek niet, want het bezoek was niet groot
genoeg, vreezen wij, om geheel uit de onkosten
van dezen avond te komen. Het feit, dat in deze
maand zooveel te doen is, en ook de slechte
tijden zullen wel de oorzaken hiervan zijn. Dat
dit feit geen reden mocht zijn voor de spelen
den om niet hun beste beentje voor te zetten,
behoeft wel geen betoog, en zeer zeker werd
hier goed en verdienstelijk tooneelspel gegeven.
„Nanda" is een stuk, dat den spelers hooge
eischen stelt. Er wordt veel in betoogd en er
komen sterke dramatische conflicten in voor.
Het is een stuk, dat wel boeien kan en het te
gendeel van onbeduidend, al is het wat dilet
tantisch geschreven. Zooals gezegd, men deed
zijn best; in 't bijzonder Mej. Kuilman was
goed in haar zware, maar dankbare Nanda-rol,
evenals haar echtgenoot als de rechtzinnige
predikant, wiens levensopvatting met die zijner
echtgenoote in hotsing komt en tenslotte tot
een breuk leidt. Het is te hopen, dat het troepje
een volgend: maal een betere zaal krijgt, het
verdient dit ten volle. Ook de onderwijzer Berg
man (Glabbeek) was zeer goed.
Dinsdag 13 Nov., 's avonds 8.15 uur, zal de
heer Dr. Salomons, tandarts te Amsterdam, een
lezing houden over „mondhygiëne", toegelicht
door lantaarnplaatjes.
Als er één onderwerp is, wat ieder zal inte
resseeren, is het zeker dit. Meer en meer is
men tegenwoordig tot de overtuiging gekomen,
dat het geld, besteed aan het nazien van tanden
en kiezen, geen weggegooid geld is. Met een
goed gebit staat een goede spijsvertering in het
nauwste verband en dit is wel een der voor
naamste factoren voor een goede gezondheid.
Dat ook dikwijls ijdelheid' het bezoek bij den
tandarts bevordert, mogen we in dit geval niet
laken. De heer Salomons zal ons zeker veel
wetenswaardigs op het punt van mondhygiëne
vertellen en laten zien1.
Hartelijk hoopt het bestuur, dat de leden en
ook niet-leden Dinsdag van hare belangstelling
blijk zullen geven door in grooten getale de
zaal van het Ohr. Mil. Tehuis, Kanaalweg, te
vullen. Ontmoedigend is het voor het bestuur,
dat steeds haar best doet, actueele onderwerpen
voor hare lezingen te vinden, als het, na veel
bemoeiingen, zooals den vorigen keer een zoo
goed als leege zaal ziet.
Na afloop der lezing zal, door vertrek van
onze penningmeesteresse, Mevr. an Alphen
de Veer, een nieuw bestuurslid door de leden
gekozen moe top worden.
De kalender, die de Kon. Ver. „Onze Vloot
voor het volgend jaar uitgeeft, geeft ditmaal
een twaalftal reproducties naar schilderijen
van Louis Meyer en P. J- Schotel. Deze schil
derijen stellen voor tafereelen uit onze marine
van de jaren 1843—1846, schepen, eskaders,
Manoeuvres, enz., en geven een goed idee van
?nZ9 zeemacht uit die jaren. Zooals de adver-
in dit nummer mededeelt, is hij voor den
Pfljs van 1.90 verkrijgbaar, hetgeen, gezien
producties ontvangt, zeer zeker goedkoop is te
noemen.
Bestellingen worden aangenomen bij den
heer Heijboer, Parallelweg 41, secretaris der
afd. Helder „Onze Vloot", alsmede aan het
Bureau van dit blad, waar een exemplaar te
bezichtigen ia
Wij laten hieronder eenige'kritieken volgen
over de lezing van den heer Van der Ven, die
a.s. Maandag voor de Vereeniging A.G.O.- op
treedt met het onderwerp „Oude volksvermaken
in stad en lande".
„Overjjselsch Dagblad":
„Verduidelijkt door tal van fraaie lichtbeel
den, verhaalt de spreker van die aloude gebrui
ken, die op het land nog in eere worden ge
houden, van het Mid-Winterblazen in Twente,
van de Pinksterkroon in Deventer, van het vie
ren van Oudejaar en Nieuwjaarsfeesten, van
den Driekoningenavond, en van zooveel
schoons, dat nog leeft onder het volk. Bijna
alle gebruiken, het plaatsen van de Pinkster-
kroon in Deventer ook, zijn uitingen van vreug
de over den komenden zomer en het verdwij
nen van den winter."
„Prov. Overijss. en Zwolsche Courant":
„De lichtbeelden toonden een groote ver
scheidenheid en de boeiende wijze, waarop de
heer v. d. Ven die toelichtte, verschafte zijn
gehoor veel gepot. Aan het einde van de plaatjes
werd fde spreker met een erkentelijk en warm
applaus beloond."
„Het Vaderland":
„Een langdurig applaus volgde op de zeer
interessante lezing, die velen nader zal hebbeD
gebracht tot ons eigen land, tot de waardeering
van de oude volksgebruiken met hun symboli-
schen achtergrond en tot de Nederlandsche
folklore, waarin een schat van belangrijke his
torische bijzonderheden nog voortleeft."
Ook over de filmvertooning schreven tal van
bladen gunstig. Daar deze lezing hetzelfde on
derwerp behandelt, -meenen wij goed te doen,
hier nog te laten volgen hetgeen „De Maas
bode" over de film schreef, omdat dit natuur
lijk voor de lichtbeelden-vertooning eveneens
geldt.
„Niet alleen, dat de film hierdoor uit folklo
ristisch oogpunt veel heeft gewonnen, ook' de
schoonheid van het filmbeeld verraadt den heer
Van der Ven, van wien Prof. Dr. Blink niet
onwaar schreef: „Hij is een dichterlijk waar
nemer, die van liefde voor de natuur blaakt en
oog heeft voor het werkelijk mooie, dat land
schap en menschenwerk in een streek aanbie
den. Met dien man een landschap doorwandelen
is een waar genot".
De leden van den Kring, die gisterenavond
het voorrecht hadden, dat zij deze film voor de
eerste, maal te Rotterdam konden zien, zullen
deze woorden van Prof. Blink ongetwijfeld wil
len nazeggen.
Voor het savoureeren van de velerlei in deze
film vastgelegde volkskennis, is de interessante
toelichting, dikwerf de enthousiaste beschrij
ving, welke de heer Van der Ven ook gisteren
avond gaf, van bijzondere beteekenis."
san nieuw model, goed passende Jas,
vervaardigd van prima stof en voering.
een prima korte Jekker of Motor-Jas,
een jas, waar wij voor instaan, dat die goed is.
Ratlné-Jassen In alle modellen en prijzen,
f 24, 32, 35, 40, 45, 50, 55.
Ratlné-Kinderjekkers In alle maten.
Grootste keuze voor ds bekende lage prijzen.
Dames- en Heeren-Gabardine-Jassen
in alle kleuren en prijzen.
Gummi-Heerenjassen f8, 9, 10, 12, 15,17, 20.
Mindjrwaardige goederen houden wij er niet op na
WIJ zijn geopend tot 8 uur.
In aanvulling op de advertentie wijzen wij
er nog op, dat het Bestuur ditmaal den entrée-
rijs op 0H0 heeft bepaald, in de hoop en
t vertrouwen, dat zeer velen van deze gele
enheid gebruik zullen maken. Vooral voor
inderen valt hier veel te leeren en met het oog
op deze is dan ook de entréeprijs verlaagd. De
heer Van der Ven heeft minstens 200 licht
beeldent
nri
pei
In verband met het optreden dezer groote
kunstenaars op Donderdag 15 Nov. in „Casino",
zij men er aan herinnerd, dat de kaartverkoop
en plaatsbespreking dezer dagen bij den heer
Kokelaar, Sigarenmagazijn, Kanaalweg, is be
gonnen. Hieronder nog een critiek van „De
Nieuwe Courant" van 30 Jan. 1923:
„Het Budapester Strijkkwartet" neemt voor
ons een geheel aparte plaats in onder de groote
strijkkwartetten, die wij het voorrecht hadden
te leeren kennen. Allereerst door zijn inner
lijke cultuur. Het wezen dezer vier kunstenaars
is anders, naar het ons voorkomt volkomener,
geestelijk van meer beteekenis en van dieper
inhoud. De Budapesters geven ons muzikale
schoonheid en spontaniteit, verpuurd en ver
edeld, gekristalliseerd tot een schoonheid van
hooger orde."
Evenals bij vorige gelegenheden zijn, ten
einde ieder in de gelegenheid te srtellen van dit
uiterst artistiek en subtiel samenspel te kun
nen gienieten, door het comité 2e rangsplaatsen
beschikbaar gesteld tegen vergoeding van ƒ1.
(inbegrip rechten).
Nadere gegevens vindt men in de adver
tentie in dit nummer.
Vorig jaar is met de enthousiaste medewer
king van het Heldersche publiek de opvoe
ring van '„Opstanding" hier tot een bijzonder
groot succes geworden. Ook elders in het ge-
heele land werden door mevr. Rika Hopper
en den heer Jac. v. Hoven uitstekend ge
slaagde voorstellingen gegeven. Dit heeft
mevr. Hopper doen besluiten ook dit jaar
een tournée door het land te maken, om van
het Nederlandsche oubliek, voor haar ver
trek naar Ned. Indië, afscheid te nemen.
Dinsdag 20 Nov. zal zij in Casino als af-
gcheidsvoorstelling geven: ..Zegepraal", een
drama, van liefde en leed' van Axitoine Curry,
den schrijver van „Opstanding'', in de verta
ljji"* van Rika Hopper, met mevr. Hopper in
de vrouwelijke hoofdtrol, decors van den
kunstsci— er Gerard Vroom, die tevens de
verschillende oostumes heeft ontworpen en
regie van den heer <Jacq van Hoven.
De heer Ó-. Konijn opent in perceel Spoor
straat 122 hedenavond een zaak in kaas en
boter.
Het onooglijke winkeltje van wijlen1 den
heer Rumpff is hiervoor geheel verbouwd.
De heerem gehrs. van Pelt hebben een aar
dig vriendelijk geveltje, dat reeds van verre
de aandacht trekt, doen verrijzen.
De heer Konijn die de zaak drijft is steeds
in het zuivelvak werkzaam geweest
Van binnen ziet de zaak er ook keurig uit,
en alles is zoo hygiënisch mogelijk ingericht
neer, die straks wellicht een passagier moet
ophalen.
Tegenover de stalhouderij woont een winke
lier, die er twee handwagens op na houdt en
die ze buiten oplaadt.
Aldus blijft een nauw kanaal voor „het ver
keer" over op dat tijdstip. Maar daar komt Dirk
Snuffel oftewel de wagen van de Gemeente-
Reiniging, die een put zal leegen nabij het ge
noemde punt Dies zet hij. zijn wagen tusschen
de rijtuigen en auto eenerzijds en de handwa-
ens anderzijds. Het kanaal is verstopt, de
poorstraat hoofdstraat van Helder! tijde
lijk gebarricadeerd. Totdat de G.-R. haar plicht
gedaan had.
Moeten we de film nog verder afdraaien? De
rolprent, die gevoeglijk „Verkeerszonden" kon
heeten? We willen de vierde en volgende acten
voorloopig bewaren voor de tweede episode.
Voldoende blijkt hieruit reeds, dat onnaden
kendheid, onverschilligheid en sleur de ver-
keersverbetering o zoo moeilijk maken. En dat
terwijl het met een klein beetje goeden wil van
het publiek zooveel beter kan zijn!
Waarom?
moest de moeder met de kinderwagen nu juist
links op den rijweg gaan wandelen en zich daar
aan gevaar bloot stellen;
moesten de handwagens uit het tweede geval
hu juist tegenover elkaar gezet worden en
moest de vrachtwagen nu juist mir nlchts dir
nichts daar tusschendoor stuiven;
moest de G.-R. wagen nu juist tusschen de
vele overige voertuigen worden geplaatst en
moesten deze nu precies op een hoop staan?
Het kon toch anders I Evenals in bijna alle
andere gevallen.
En nu mag men zeggen: voor dit alles moet
de politie maar zorgen. Maar dan merken wij
on, dat men reeds het mogelijke doet, doch nu
eenmaal niet overal tegelijk kan wezen en bo
vendien meer om handen heeft. Het is erg ge
makkelijk om de politie er voor op te laten
draaien. Neen, men moet de hand eens in eigen
boezem steken. Men moet bedenken, dat we
„1923" schrijven en dat het verkeer nu een
maal geweldig is toegenomen en van aard ver
anderd in de laatste jaren.
En vóór alles: Men denke na bl] alles wat
men op den openbaren weg doet.
Gebruik van 't gezond verstand en naleven
der verkeersregelen kunnen wonderen verrich
ten.
Ook te Helder!
t
Je behoeft heusch niet naar Mokum te gaan
om iets bijzonders op verkeersgebied te zien.
Daarover kunnen we het wel eens zijn 'hier,
tenzij men de oogen sluit voor de werkelijkheid
en het bijzondere. Of dat bijzondere nu werke
lijk „iets bijzonders" is, moet ieder maar voor
zichzelf uitmaken. Wij hebben den indruk, dat
men zich uit sleur en onnadenkendheid met
veel heeft vereenigd, dat toch eigenlijk een
ieder bij eenig nadenken moet opvallen en
waartegen men feitelijk eigener beweging
moest waken 1
Men zal nu wel begrijpen, wat we bedoelen
met „het bijzondere". Niet het genot en de
voldoening, die het den kleinstedeling en plat
telander wellicht zal geven(!) om in de Hoofd
stad de orde en regelmaat in het verkeer U
aanschouwen. Neen, wij duiden hier op „onze"
opvatting van verkeer hier ter stede, waar we
laten we het eerlijk erkennen weinig ge
wend zijn aan een goed publiek inzicht op dit
punt.
De algemeene opvatting over de mogelijk-
leden en noodzakelijkheden van verkeersrege
ling zijn der meerderheid onbekend. Men is
achtergebleven bij het oude en beseft te weinig,
dat ook Helder een evolutie op dit stuk heeft
doorgemaakt en nog doormaakt. Dat b.v. het
aantal automobielen, motorrijwielen en rijwie-
en alhier in de laatste jaren onevenredig snel
is toegenomen en dat de massa zich aan deze
veranderde tijdsomstandigheden slechts weinig
of niet heeft aangepast. Zelfs zou men nu en
dan gaan gelooven, dat men zich niet w i 1 aan
passen en het moderne snelverkeer maar hui
ten de fortenlinie wil laten. Wat een flinke stap
achteruit voor de gemeente die zich onder
leiders met breeden vooruitzienden blik lang
zaam gaat opwerken tot een stad met stedelijk
aanzien zou beteekenen. Die „stad-wording"
wordt door velen niet begrepen en wordt door
nog meerderen óf onder de „flauwe kul" óf
onder de overbodigheden gerangschikt.
Toch zien wij een langzame vordering in deze
richting, een hoopvol teeken en een aansporing
om op den ingeslagen weg voort te gaan tevens.
Wie ook buiten de gemeente een kijkje heeft
genomen, weet, dat er nog een groot terrein
braak ligt. Maar krijgt wetende wat daar
buiten bereikt kan worden den moed om te
ijveren onder de leuze „Helder Vooruit!"
Een betrekkelijk lange inleiding om eenige
grepen te doen uit ons Heldersch verkeer en
■daaruit eenige voor de hand liggende conclusies
to trekken -
Onlangs reden we per rijwiel vanaf de
Spoorstraat de Keizerstraat in; een tiental me
ters voor de Californiestraat stond aan elke zijde
van den weg een handwagen. Van den anderen
kant kwam ons een paard ent wagen in flinken
draf tegemoet. Wij naderden de handwagen
barricade het eerst, doch de voerman dacht er
niet aan even in te houden, ging zelfs nog een
beetje naar links en reed toen de geheele
passage afsluitend voorbij, zonder blikken
of blozen. Waren we niet tijdig van de fiets ge
sprongen hetgeen nog net bijtijds voor een
botsing met de eene handwagen kon geschieden
dan zouden we ongetwijfeld tusschen: hand
wagen en vrachtwagen gekraakt geworden
zijn!
Op een anderen keer zagen we op de West-
straat nabij de Zuidstraat een tweetal dames
met een kinderwagen loopen wandelen m de
richting Zuidstraat. Genoegelijk tippelden ze
op den rijweg hoewel voetstraat en Laantje
geheel vrij waren! en dan nog wel aan de
linkerzijde. Nabij den hoek komt van de zijde
van de Zuidstraat een vrachtauto de Weststraat
op. Groote consternatie in het kinderwagen
kamp! De chauffeur heeft het gelukkig in de
peiling en houdt in. De eene dame vlucht haas
tig naar de voetstraat; de andere mitsgaders
kinderwagen rijdt dit vehikel het Laantje in,
bijna tegen een boom op.
Op het kritieke moment wijkt men dus nog
verkeerd uit ook! Door een toeval gebeurde he -
erge niet, doch wee de arme zuigelingen, die
aan zulke verstandige kinderwagenbestuursters
worden toevertrouwd! En het is er één uit de
velen.
Ander tafereel. In de Spoorstraat, nabij een
druk kruispunt, is een stalhouderij ge vestigt
Een bedrjjfsgewoonte is om de rijtuigen buiten
te reinigen. Ook zet men er tijdelijk een auto
In verband met wetswijziging achten B. en
W. het, ter verkrijging van de noodige over
eenstemming tusschen wet en verordening
noodig, den Raad een ontwerp-nieuwe veror
dening tot heffing van schoolgelden in deze
gemeente met bijbehoorende ontwerp-invorde-
ringsverordening ter vaststelling aan te bieden.
Tevens stellen zij enkele wijzigingen in de
bestaande regeling van schoolgeldheffing voor,
welke niet het noodzakelijk gevolg zijn van
meergenoemde wetswijziging, doch die door
het Ooilege in het belang eener goede school
geldheffing wenschelijk worden geacht.
O. a. houden de volgende wijzigingen ver-
jand met de thans geldende wettelijke voor
schriften' betreffende het schoolgeld:
a. vervallen is de bepaling, dat bij meerdere
eerlingen uit hetzelfde gezin, die gelijktijdig
een school van dezelfde soort bezoeken, het
schoolgeld resp. met 20, 40, 60 en 80 wordt
verminderd en voor de volgende leerlingen geen
schoolgeld is verschuldigd;
b. er is rekening gehouden met den eisch
van art. 64, le lid der L. O.wet 1920, dat het
schoolgeld volgens de laagste klasse van hef
fing ten minste 5 ets. per leerling en per week
(de vacantiën inbegrepen) moet bedragen.
■Het schoolgeld voor gewoon lager onderwijs
wordt thans geheven volgens onderstaande
tabel:
Voor inkomens van meer dan:
f 1000 tot en met
1200
2.60
1200
tt
1400
3.20
1400
tt
1600
4.80
1600
ft
1800
6.40
1800
ft
2000
8.-
2000
2200
9.60
2200
ft
2400
11.20
2400
ff
2600
12.80
2600
ft
2800
14.40
2800
tt
3000
16.-
3000
ft
3500
19.20
8500
tt
4000
22.40
4000
tt
4500
25.60
4500
tt
5000'
28.80
5000
tt
5500
32.-
5500
tt
6000
35.20
6000
tt
6500
38.40
6500
41.60
Indien de
belastbare
som
100 of
min
der bedraagt, is geen schoolgeld verschuldigd.
De gewezen Dultsi-he kroonprins.
op haring
Testen van
gel9chen het eerst de treilvisscherij o
begonnen zijn, en wel in 1906, ten We
Schotland in den Atlantlschen Oceaan, later,
sinds 1909, ook, en in toenemende mate, in de
Noordzee. Ondanks de hardnekkige protesten
daartegen uit de kringen der oude drijfnetvis-
,scherij, naar aanleiding waarvan de Britsche
regeering uitgebreide onderzoekingen heeft in
gesteld, is de haring-treilvisseherij steeds toe
genomen, en thans wordt ze uitgeoefend door
Engeland. Duitschland), Zweden en Noor
wegen.
Het groote succes, er mee behaald, heeft spr.
er toe gebracht, ook de Nederlandsche reede-
rijen er toe op te wekken; de schepen zijn er,
de kosten van aanschaffing van het haring-
treilnet zijn niet hoog, er is goed resultaat mee
te wachten. Doordat de haring op zee niet ge
kaakt behoeft te worden en licht gezouten kan
worden aangevoerd, zal ook met een kleinere
bemanning dan op de drijfnet-haringschepen
volstaan kunen worden. Bovendien wordt uit
sluitend bij daglicht gevischt, waardoor een
groote besparing aan arbeid en brandstof ont
staat.
Spr. stelt voor, de z.g. pelagische visscherij
uit te oefenen, d. w. z., dat het treifnet zoo
wordt gesteld, dat het niet langs den. zeebodem,
maar even daarboven wordt voortbewogen; dit
geeft minder kans op beschadiging en veel
krachtbesparing.
De treilharing wordt voornamelijk gevangen
in de Noordzee, het Skagerrak en het Kattegat,
Het schijnt, dat de haring in het eerste levens
jaar de Engelsche kust nadert en ten minste
twee jaar ln de .nabijheid daarvan blijft.
Sedert in 1923, althans in Duitschland, spe
ciale haringtreilnetten in gebruik werdeni geno
men, is allerwegen de vangst enorm toegeno
men, gelijk spr. met- cijfers en tabellen nader
aantoonde.
In Engeland schijnt het speciale haring-
treilnet reeds vroeger ingang te hebben gevon
den, althans in 1911 begint een sprongsgewijze
vermeerdering van de aanvoeren. Van 1910 tot
1911 zien we een stijging van ongeveer 8 mil-
lioen K.G. -tot ongeveer 15 millioen K.G.; 1918
was een recordjaar met ongeveer 27 millioen
K.G.
De haringtreilers blijven van 81/» dag tot 5
dagen uit, in welken tijd ze 21/» 4 dagen vis
sollen; in%het algemeen duurt iedere trek 8 uur.
Echter worden telkens imin of meer belang
rijke wijzigingen in het kornet aangebracht