F
JURCENS'
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
VOOR
ALLE
STAMDEN
Eerste Blad.
Aan onze geabonneerden,
per postwissel
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
?vm
5792
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1923
51e JAARGANG
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
REDACTEUR-UITGEVERC. DE BOER Jr., HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
die gewend zijn de abonnements
gelden per post-cheque of post-giro
toe te zenden, geven wij in over
weging - met het oog op de enorme
vertraging bij dien dienst - ditmaal
de abonnementsgelden voor het
vierde kwartaal
toe te zenden.
Onzen adverteerders buiten de
stad doen wij hetzelfde verzoek.
DE UITGEVERS.
HET FEUILLETON
Is op pag 4 van dit blad opgenomen.
BUITENLAND.
Ingezonden mededeellng.
DUITSCHLAND.
Stresemann heeft Zondag te Halle een poli
tieke rede gehouden. Zijn intieme raadgevers
waren het er over eens geworden, dat de Rijks
kanselier op de een of andere manier moest
laten merken, dat hij er nog was.
Menschen, die den heer Stresemann in deze
tijden bijna dagelijks spreken en tot zijn intimi
gerekend mogen worden, hebben heel sterk den
indruk gekregen, dat de heer Stresemann zelf
in een uiterst pessimistische en hopelooze stem
ming verkeert.
Men moet den rijkskanselier gelijk geven, als
hij -beweert, dat ten slotte vrijwel alle ellende,
die Duitschland in den laatsten tijd door te ma
ken heeft, aan de internationale verhoudingen
en wel In hoofdzaak aan de Fransche politiek
te wijten is.
En al ware de houding van Duitschland
ln alle opzichten feilloos geweest, kon men
nog de overtuiging van den heer Strese
mann deelen, dat de halsstarrige tegenwer
king vooral van den heer Poincaré het elke
Duitsche regeering onmogelijk gesmaakt zou
hebben om in Duitsohland weer eenigszins
dragelijke toestanden te scheppen.
Het gemodder op financieel gebied is de
grootste fout van de Rijksregeering ge
weest. En het is een treurig verschijnsel,
dat nu de zoo lang verwachte „Rentemark"
eenige weken geleden een feit geworden is,
diezelfde regeering met de directie dier
nieuwe bank alweer overhoop ligt, wat ze
ker niet in de laatste plaats oorzaak is van
het eeuwig uitblijven van de zoo noodige
„waardevaste" papiertjes.
De heer Streseonannn heeft over dit alles
heen gepraat. De verbittering over 'het uit
blijven van bruikbaar geld stijgt met
den dag, en de regeering kan nog van
geluk spreken, dat zij het uitblijven van de
rentemark weer eenige weken op de sta
kende drukkers afschuiven kan.
Maar ook de beruchte Beiersche quaestie
zal hem, als de volgende week de Rijksdag
nog bijeenkomt, heel wat moeilijkheden,
misschien wel een nieuwe crisis brengen.
Want men kan de sociaal-deimocrateni geen
ongelijk geven, dat zij over de (houding der
Rijksregeering in dezen meer dan verbol
gen! is. Het was de eerste dagen vrijwel on
mogelijk een zuiver beeld te krijgen van
wat er in Münohen voorviel. Ook de Rijks
kanselier heeft zich Zondag nog niet aan
een verklaring gewaagd.
Zijn rede in Halle is de somberste ge
weest, die hij nog gehouden heeft Maar er
was dan ook alle aanleiding toe.
De terugkeer van den ex-kroonprlns.
De „Nationale Bond van Duitsche officie-
rem", de Duitsche Officiersbond",. „De ver-
eeniging van Marine-officieren" publiceeren
een manifest naar aanleiding van den terug
keer van den ex-kroonprins:
In dit manifest drukken zij er hun blijd
schap over uit, dat hum „aamvoerder en hooge
kameraad!" weder in het vaderland terug is,
en hopen, dat zijn aanwezigheid; het Duit
sche volk ten zegen mioge zijn
Voor d'e te Oels aanwezige zeer talrijke
buitenlandsche met name Amerikaansche
de aanwezige Duitsche persvertegen
woordigers heeft de ex-kroonprlns eene ver
klaring afgelegd, die wij in' ons vorig num
mer reeds in hoofdzaak vermeldden.
De kroonprins zegt daarin aan het slot,
dat mem hem1 volkomen als particulier per
soon! moest beschouwen en bij verbond) daar
aan de stellige verwachting, dat hij noch of
ficieel noch officieus weder met de pers in
aanraking zou komen.
Ex-kroonprins en ex-keizer.
Uit New-York wordt aam net Handelsblad
geseind:
De berichten uit Den Haag en Parijs over
den .terugkeer van den ex-kroonprins
en de plannen van den ex-keizer werpen op
de Nederlandsohe regeering een twijfelach
tig licht, daar één 'bericht zelfs spreekt van
Nederlandschen financleelen steun voor een
monarchistische beweging in Duitschland.
Door de afwezigheid eener offlcieele Neder
landsohe uiteenzetting van de verplichtin
gen ten opzichte van den ex-keizer hebben
de dwaze geruchten hier een onvriendelijk
oordeel doen ontstaan, hetgeen verelscht,
dat ze formeel worden tegengesproken.
In een telegram aan de Hearst-bladen
ontkent de ex-kelzer, dat hij een Duitsoh
paspoort heeft gekregen, maar het stilzwij
gen van de regeering in Den Haag wordt
hier als zeer verdacht beschouwd.
Waardevaste postzegels.
Berlijn, 15 Nov. Het rijkspostministerie is
voornemens op 1 December waardevaste
postzegels in te voeren. Voorloopig wordt
aan de invoering van postzegels van 3, 5 en
10 goudpfennig gedacht.
ENGELAND.
"Vervolgens besprak Baldwin de quaestie der
werkloosheid. Hij zeide, dat elkeen overtuigd
moet zijn, dat tengevolge van en voornamelijk
door de bezetting van het Ruhrgebied1 en de ge
volgen, welke deze op den eoonomischen toe
stand van Duitschland heeft gehad, het herstel
van Europa voor vele jaren is vertraagd
Wij verkeeren inderdaad in een toestand van
nood, welke is ontstaan door een aantal oorza
ken, die onzen tijd eigen zijn, maai nieuw zijn
sedert den oorlog en waarmede wij vroeger
nimmer iets hadden te doen. Daarom stelde
Baldwin datgene voor, wat volgens zijn mee
ning radicale maatregelen zijn om den toestand
in deze periode van nood het hoofd te bieden,
en gaf een uiteenzetting van zijn tariefs-
plaunen.
Smuts pielt voor het doorzetten van een
Internationale conferentie.
Londen, 16 Nov. Generaal Smuts pledit in
een ingezonden stuk ln de „Times" voor de
bijeenroeping van een conferentie op ruime
schaal, zooals door Engeland en Amerika
wordt gewenscht en waarop de Duitsche
schadevergoedingsquaestie van alle kranten
wordt onderzocht. Smuts acht dit de eenige
kans om Europa voor een ramp te behoeden.
Hij acht de quaestie er niet langer een van
schadevergoedingen, maar of Duitschland
zal leven, dan wel een gapende wonde zal
worden in het lichaam der Westerscbe be
schaving. Volgens Smuts is Groot-Brittannië
verplicht voort te gaan, zelfs indien Frank
rijk niet meegaat. Indien do arbeid der con
ferentie zou worden gehouden met inacht
neming van de belangen der 'bondgenooten,
zou de Fransche openbare meening zich wel
licht bij de conferentie aansluiten. Engeland
en Amerika kunnen hun handen niet van
den toestand aftrekken.
Smuts geeft als zijn persoonlijke meening
te kennen, dat de Britsehe regeering onver
wijld een nieuwe en krachtige poging moet
doen om de verbrokkeling van Europa te
voorkomen: Indien Frankrijk niet aan zulk
een poging wil deelnemen, meent hij, dat
Groot-Brittannië in ieder geval de Ver-
eenigde Staten en andere landen moet uit-
noodigen tot een conferentie, die onderzoek
zal doen naar het schadevergoedingsvraag-
stuk in haar wijdsten omvang, zoowel van
een financieel als economisch standpunt. Ge
neraal Smuts gaat dan voort: „Betoogd kan
worden, dat Frankrijk, staande buiten een
dergelijke conferentie, veel van haar werk
nutteloos kan maken door het voortzetten
van een politiek, tegenovergesteld aan die,
welke de conferentie zal aanbevelen. Of
schoon daarvoor eenig gevaar bestaat, mag
merx toch niet te licht aannemen, dat iS-atik
rijk zich moedwillig of lang zal verzetten te
gen een politiek om Europa -tot rust te bren
gen, welke zich vanzelf om goedkeuring bij
de andere volken aandient. Men kan eerder
verwachten, dat wanneer de conferentie haar
werk in den juisten geest verricht en behoor
lijk rekening houdt roet de belangen van
onze geallieerden, ook de Fransche meening
tenslotte zich zal aansluiten. Ik vertrouw er
op, dat zelfs indien het thans mogelijk ware
een behoorlijke en billijke oplossing te vin
den van het heele samenstel van vraagstuk
ken, waarvan het schadevergoedingsvraag-
stuk het middelpunt vormt, en de aboessie
van deze groote moeilijkheid van de mensch
beid' kan worden afgewenteld, wij zouden
merken, dat men in kringen, waarvan men
het niet verwacht, erover zou juichen. De
neergaande beweging van Europa verloop';
zeer snel en de onzekerheid zou wel eens
een zoodanigen vorm kunnen aannemen, da'
zij, die gelijk Frankrijk alles hebben te win
nen van stabiliteit, elke redelijke oplossing
zouden toejuichen in plaats van aan hun
eigen oplossing vast te houden. Laat de con
ferentie onverwijld met haar werkzaamheden
beginnen, in het vertrouwen, dat die resulta
ten zich vanzelf aan het geweten der mensch-
heid zullen aanbevelen."
ITALIË.
In Italië wordt de aandacht van het pu
bliek zeer beziggehouden dioor het bezoek,
dat de koning en koningin van Spanje den
19en Nov. aan Rome zullen brengen. Of
schoon dit bezoek in de eerste plaats een
daad van hoffelijkheid is tusschen de twee
hoven, geeft het fascistische Italië er een
nog diepere beteekenis .aan: in sommige
kringen is men n.1. van meening, dat, nu
Alpbonsus XIII zich opmaakt om den Ita-
llaanschen koning in -diens hoofdstad te. be
zoeken, de Spaansche monarchie hiermede
tevens Italië erkent als de „grootere" en
„voornamere" natie 1
Ook in orthodoxe kringen verheugt men
zich in het vooruitzicht van- de komst van
het koninklijk echtpaar.
Den Spaanschen koning zal een ontvangst
worden bereid, zooals sedert menscbenheu-
genis aan niet één anderen monarch ten deel
is gevallen.
Naast het Vaticaan en het Quirnaal maakt
ook de Stad Rome zich zelf gereed de hooge
gasten op statige wijze te huldigen.
JAPAN.
De keizer van Japan heeft den Landdag
tegen 10 December in buitengewone zitting
bijeengeroepen, die tien dagen zal duren, ter
bespreking van de vraagstukken betreffende
het herstel van de steden en landstreken,
die door de aardbeving zijn geteisterd.
De keizer doet intusschen in een schrijven
een -beroep tot algemeen© samenwerking van
alle rangen en standen in ee nnationale po
ging, en verklaart dat, ofschoon het onder
wijs sterk is uitgebreid' en de intelligentie
van het volk dagelijks grooter wordt, er ge
brek aan moreele discipline en een tendens
tot weelderig leven valt te constateeren. De
keizer vreest dat tenziji deze tendenz wordt
gestuit, de behaalde resultaten weder te loor
zullen gaan. Het herstel van de beschaving
des lands, evenals de ontwikkeling van de
nationale kracht, hangt af van den geest des
volks.
De premier, graaf Yamamato, geeft een
Ingezonden Mededeellng.
De eindelooze taak van Vrouwen.
Gemiddeld werkt een huisvrouw langer
dan ieder ander. De rust, die zij kan nemen,
is slechts een onderbreking van 'haar nooit
eindigende taak. Dit is te betreuren. Alle
lichaamsorganen voelen de inspanning,
vooral de nieren. Dan vertoonen zich urine-
stoornissen, zenuwachtigheid, prikkelbaar
heid, hoofdpijn, duizeligheid, pijn in den
rug of in de lendenen en zijden, loomheid,
moedeloosheid, bloedarmoede.
De vrouwen moeten) er werkelijk op uit
zijn oim dit te veranderen. Meer tijd moet
worden gevonden voor rust en voor ont
spanning buitenshuis. Voorkom zoodoende
de ontwikkeling van rheumatiek, water
zucht, steenvorming, graveel, of nier- en
blaasontsteking.
Laat FosteFs Rugpijn Nieren Pillen u nu
helpen. Wacht niet, tot de vermoeide nieren
uitgeput zijn. Neem een verstandige leef
wijze aan en vertrouw het herstellende
werk aan Foster's Pillen toe.
Verkrijgbaar in apotheken en drogist
zaken 1.76 per doos. (29)
COURANT
ABONNEMENT PEK 3 MAANDEN BU VOORUITBETALING-
Helderahe Courant fl.50; fr. p. p. binnenlaad f2.—, Ned. O. en W.
dlë. 5'ld- P- mail en overige landen f 4.20. Zondagsblad
resp. f 0.57 f 0.75, f 0.85, f 1.25. Modeblad resp. f 0.95, f 1.25, f 125 f 160
Losse nummers dor Courant 4 et; fr. p. p. 6 et.
ADVERTENTIEN:
20 ct. p. regel (galland)Ingez. meded. (kolombreedte als redaction.
tekst) 60 ct. Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te huur) v. 1—4
regels 40 ct., elke regel meer 10 ct. bi] vooruitbetaling (adres: Bureau
v.d.blad en met br. onder no. 10 et. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct.
Op- en ondergang van Zon en Maan en
tijd van hoogwater (Texel).
W i n t e r t y d.
Maan Zon Hoogwater
ond.: op: ond.: v.m.:n.m.:
1.40 7.26 4.03 4.52 5.26
2.45 7.28 4.02 5.56 6.22
3.48 7.30 4.01 6.47 7.09
4.52 7.31 4.— 7.28 7.45
5.54 7 33 3.59 8.02 8.18
6.57 7.35 3.57 8.34 8.49
Nov. op:
Zondag 18 a. 2.30 m
Maand. 19
Dinsdag 20
Woensd.21
Dond.d. 22
Vrijdag 23
Zaterd. 24
2.52
3.1a
8.38
4.04
4.34
5.08
7.56 7.37 3.56 9.04 9.20
Licht op
voor auto's en fietsen
Zaterdag 17 Nov4.35 uur.
Zondag 18 4.33
Maandag 19 4.32
(B 208)
PLANTA
In Duitschland! blijft het gisten en woelen.
Dat de separatistische beweging in het Rijn
land nog niet dood is, bewijst de bezetting van
Limburg (oostelijk van Coblenz in de z.g. neu
trale zéne gelegen), en het gebeurde In den
Paltz, waar de separatisten den steun van den
Franschen generaal De Metz genieten. Om-
trent de hervatting van den arbeid zijn de be
richten nog al eens tegenstrijdig. Zeer vele
werkeloozen moeten nog worden ondersteund.
Een radiogram uit Berlijn meldt, dat de Fran
schen thans aan alle directeuren der firma
Krupp verlof uit hun gevangenschap hebben
verleend teneinde hen in staat te stellen het
bedrijf in hun fabrieken weder op gang te bren
gen Of daardoor dan lan de verplichtingen
tegenover de geallieerden zal kunnen worden
voldaan, blijft de groote vraag, die tot ernstige
bezorgdheid stemt voor wat ons in de eerstko
mende dagen te wachten (staat.
Naar aan' het „Handelsblad" wordt geseind
uit Parijs, wordt aldaar de mislukking der on-,
derhandelingen in het Ruhrgebied met de in-
dustrieelen uitsluitend toegeschreven aan Stin-
nes, die in overleg met Stresemann opzettelijk
op het afspringen der besprekingen zou heb
ben aangestuurd.
Uit Dusseldorf wordt aan de „Temps ge
seind, dat de industrieelen niettemin ten slotte
I toch wel een accoord zullen teekenen na een
plechtig protest tegen dè hun opgelegde_ zware
voorwaarden, dit laatste om zich te vrijwaren
tegen de bedreigingen der Duitsche regeering.
Reeds zijn de directeuren van de mijn Dier-
gardt bij de controlecommissie gekomen om on
derhandelingen over een afzonderlijke overeen
komst te beginnen.
En de oorrespondent te Berlijn weet te ver
tellen dat men omtrent een zevental punten
tot overeenstemming was gekomen, doch de
onderhandelingen afgebroken werden, omdat de
vertegenwoordigers van de intergeallieerde oon-
tróle-commis&ie plotseling weigerden de leve
ringen op de schadevergoedingsrekening te er
kennen.
T© Parijs hoopt men nog op overeenstem-
mink Van uitbreiding der bezetting moet men
daar blijkbaar niet veel hebben. Vanwege de
kosten. Hoe is 't mogelijk 1
Intusschen worden in de Duitsche mijnstre-
vpn de arbeiders bii troepen ontslagen. De
riiksreeeering zal, nfir officieel wordt gemeld,
nog 100 millioen rentemark ter beschikking zal
Stellen voor de ondersteuningen. Te Berlijn is
on de groote meelfabrieken Woensdagavond
plotseling door de arbeiders het werk neerge
legd hetgeen het vraagstuk der voedselvoor
ziening weer gecompliceerder matól^
schillen zijn daarvan de oorzaak. Verslende
leiders der typografen zijn gearresteerd, ver
tegenwoordigers van vakver^n^;^ pn,„
vergeefsche pogingen hun
gen. Door het ingrijpen van het Wehrkreis
commando is de staking bereids weer geèmdigd^
Daar in de stedelijke bedrqven teBerifln
teekenen van sympathiebeweging vielen te be
speuren, heeft het Wehrkreiskommando de be
kende verordening gepubliceerd,
ke aansporing tot staking in de vitale bedrijven
(gasfabrieken, electrische centrales en water
leiding) streng wordt gestraft.
Dwaze geruit i m in Amerika.
Door Ramsay Macdonald was in het Engel-
sche Lagerhuis kritiek geoefend op de regee
ring. Macdonald had een motie ingediend, waar
in hij het feit laakte, dat de regeering heeft na
gelaten, tegenover den dringenden nood der
werkeloozen handelend op te treden en er niet
in geslaagd is een nationale politiek te voeren
tot herstel van den internationalen vrede en
handel. Tenslotte veroordeelde de motie het be
sluit om millioenen menschen in nood te laten
verkeeren en verkiezingen uit-te schrijven op
een program van tarieven en rijksvoorkeur.
Baldwin herinnerde in zijn antwoord aan de
pogingen der regeeringen om ©en. Europeesche
regeling .te bewerkstelligen.
Toen de gedachtenwisseling met Amerika
begon, zoo zeide hij, had hij de vaste
hoop, dat deze tot een flinken stap vooruit zou
leiden. Doch ook hier, evenals zoo vaak tevoren,
werden alle pogingen der regeering te niet ge
daan, niet door het optreden van haar of dat van
Amerika, maar door dat van haar eigen geal
lieerden. Het zou inderdaad moeilijk kunnen
worden om tot in het oneindige de pogingen
voort te zetten samen te werken met geallieer
den, die deze samenwerking zoo moeilijk maken.
Hij heeft geen moeite gespaard. De geallieerden
dienen te weten, dat het Britsehe volk niet tot
in het oneindige den noodigen geest voor een
samenwerking en entente kan bliiven bezitten,
indien wordt toegestaan, dat de huidige toestand
nog veel langer duurt.
De premier verklaarde met Macdonald accoord
te gaan., dat in buitenlandsche aangelegenheden
boven alle andere aangelegenheden, eindeloos
geduld de meest noodige gave is. De regeering
heeft steeds gewenscht een oplossing der pro
blemen te verkrijgen, doch zij diende te be
denken, dat zij den dag des vredes niet verhaast
door nieuwe vijandschap in Europa te ver
wekken.