HELDERSCHE COURANT
Tweede Blad.
VAN MAANDAG 24 DECEMBER 1923.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Lichting stadsbrlevenbussen.
Het Geïllustreerde Zondagsblad.
Journalistiek.
Ingezonden mededeeling.
BIJ hoest of verkoudheid,
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer
«jnh. Duinker, thans tijdelijk onderwijzer
te Warmenhuizen, is met ingang van 1 Jan.
a.s. benoemd tot onderwijzer aan de Mulo-
school te Den Burg (Texel).
Concert door het Stedelijk Muziekkorps
in het Plantsoen.
Op den Eersten Kerstdag, des morgens te
9 uur, zal bij gunstig weer het Stedelijk Muziek
korps ïri de tent in het Plantsoen een concert
geven. Het programma is als volgt:
1. Stille nacht. 2. Wij allen danken God, 8.
Eere zoj God. 4. Dankgebed (Valerius). 5.
Hymne (Beethoven). 6. Psalm 42. 7. Sweet
belle Mahone.
De directeur van het Postkantoor deelt
mede, dat op de beide Kerstdagen de stads-
bnevenbussen zullen worden gelicht te 12.15
des middags.
Met het nummer van heden ontvangen al
onze abommé's lm de stad een proefnummer
van het Geïllustreerd! Zondagsblad. Dit week
blad' telt reeds velie trouwe lezers onder de
abonné's der Heldersche Courant; de tijds
omstandigheden waren destijds oorzaak, dat
de omvang aanmerkelijk moest worden inge
krompen. Nu deze weer op het vroegere peil
's teruggebracht en de prijs tevens is ver
laagd) tot slechts 60 csnits per 'kwartaal, ho
pen wjj, dat zeer velen zich dit fraaie en
actueel© tijdschrift zullen aanschaffen. Men
zal ons toestemmen, dat een abonnements
prijs van slechts 60 cents per kwartaal, waar
voor men elke week een hladl van 16 pagina's
vol afwisselenden inhoud ontvangt, buiten
gewoon goedkoop is te. noemen.
Men vuile ten spoedigste het groene in-
teekenbiljet in en zende dat aan ons adres,
dan ontvangt men regelmatig elke week dit
Zondagsblad.
Het alhier verschijnende katholieke week
blad „de Heldersche Post", dat tot heden^
een maal per week uitkwam, zal met ingang
van 1 Jan. tweemaal en in vergroot formaat
verschijnen.
Volgens een mededeeling in het laatste
nummer van dit blad, zullen op de drukkerij,
die hiervoor wordt ingericht in het perceel
Keizerstraat 85, nog worden gedrukt een
nieuw katholiek weekblad „Nieuw Nederland"
en een dito weekblad „Het Nieuwe Volk",
waaraan tal van vooraanstaande Katholieken
in ons land zullen medewerken. De inhoud
van „Nieuw Nederland" zal voor een groot
deel verwerkt worden in „Het Nieuwe Volk"
en eveneens worden gebezigd voor het plaat
selijke blad „de Heldersche Post".
De heer A. W. P. Angenent alhier treedt
op als Hoofdredacteur van „de Heldersche
Post" en als uitgever en directeur van
„Nieuw Nederland" en van „het Nieuwe
Volk".
Pluimvee-tentoonstelling.
Eene tentoonstelling, zooals hedenmiddag
geopend wordt, is, voor zoover wij weten,
Fot nog toe éenig in onze gemeente. In de
voormalige Confectiefabriek van de heeren
Meijer, 2e Vroonstraat 115117 alhier, waar
vroeger tal van nijvere werksters haar
machines lieten gonzen en draaien, waar de
reepen goed tot kleedlngstukken werden
gevormd, daar kraaien nu de hanen en
kakelen de kippen. Het fiere opperhoofd
zijner kippen stapt er weliswaar niet, zoo
als dat zijn gewoonte is, trotsch rond als
een sultan in zijn harem, om de eenvoudige
reden, dat zijne majesteit zich met een kleine
ruimte moet vergenoegen, en de kippen,
die anders een heel erf rondscharrelen om
al klokkend en kakelend graantjes te pikken,
moeten het deze dagen ook met een klein
hokje doen, maar nochtans verlooohenen ze
hun aard nietde haan blijft kraaien, de
kip haar grappige geluidjes maken, af en
toe vechten er een paar, die dan tijdelijk
worden gescheiden, maar overigens gaat
het kippenleven als gewoonlijk door.
Er zijn er heel wat in groote ver
scheidenheid en soort. De bekende Ameri-
kaansche schrijver H. G. Wells beschrijft
in een zijner werken, „Het Voedsel Bder
Goden", een fantastisch groeiproces, door
een bepaalde, wetenschappelijk gekweekte
graansoort ontstaan. Spinnen worden won
derlijke en schrikbarende monsters, zoo
groot wel als ganzen, kippen en dergelijk
goedje kregen den omvang van struisvogels,
enz. Of de kippen, die in de 2e Vroonstraat
tentoongesteld zijn, van dit godenvoedsel
hebben gegeten, weten wij niet, maar aan
sommige exemplaren zou men het wel
zeggen. Aan de konijnen trouwens ook.
Lieve hemel, wat een kanjers zijn die Buff
-Orpingtons uit de kippen-, die Vlaamsche
reuzen uit de konijnenwereld 1
En kwaadaardige heerschappen zijn er bij
een jsnoezig zwart konijntje, een black and
tantje, beet een onschuldig bezoeker |subiet
in den vinger, dien hij vermoedelijk voor
een wortel of iets dergelijks aanzag.
De tentoonstelling is georganiseerd door
de Vereeniging op Pluimveegebied „Helder"
alhier. Voor wie met deze vereeniging niet
bekend Is, deelen wij mede, dat het eere
comité wordt gevormd door de heeren W.
Houwing, burgemeester; Jhr. H. Rappard,
directeur/van 's Rijkswerf, C. .T. Baas, notaris;
Oh. L. van de Bilt, Lid der Tweede Kamer
K. A. Telders, Kapt.-Luit. ter zee; J. Zwart,
kapitein-ingenieur der Genie en K. Hooger-
duyn, naturalist. Geneeskundig adviseur is
de heer D. Haan, dieren-arts. Van het
tentoonstellings-comité zijn de heeren L.
Sulzle, voorzitter; H. J. van Wolf eren,
secretarisJ. Schenkels, penningmeester,
terwijl verder de heeren 8. Boelig en A.
Zwierstra leden zjjn. Tenslotte is er de
Tentcommissie, waSrin zitting hebben de
heeren B. Faber, L. A. te Boekhorst en G.
J. H. Verstegen, secr.-penningmeester. De
voormalige ateliers der firma Meijer zijn bij
uitstek geschikt voor het onderbrengen
dezer tentoonstelling; men heeft hier over
twee verdiepingen behoorlijke ruimte om de
hokken te plaatsen, en er blijft bovendien
nog heel wat plaats voor bezoekers over.
Wij waren in de gelegenheid vóór de
officieele openstelling, die hedenmiddag,
zooals wij zeiden, plaats heeft, een bezoek te
brengen aan deze tentoonstelling, die, in
meer dan één opzicht, zeer interessant is,
en een goeden kijk geeft op de veelzijdig
heid, die ook op dit onderdeel onzer overrijke
fauna heerscht. Want wie denken moclit,
dat een konijn niet meer is dan een konijn,
en een kip een kip, die kan hier wat anders
leeren.
Van hoenders alleen zijn er over de 200
inzendingen vertegenwoordigd in tal van
soorten; de duiven tellen 170 vertegen
woordigers, en van konijnen zijn er zoowat
60 inzendingen.
Wjj kunnen natuurlijk onmogelijk eene
opsomming geven van alles wat er te zien
is; hier en daar zullen wij een greep doen
om enkele merkwaardige of fraaie exem
plaren aan te wijzen. De grootste rubriek
is, zooals we zien, die van de hoenders;
behalve Hollandsche hoenders, vinden we
er Belgische, Engelsche, Amerikaansche,
Plymouth Rocks, Rhode Island Reds, Ita-
liaansche, enz. Bijna alle groote soorten zijn
ook in dwergsoorten vertegenwoordigd. De
allergrootste, die wij zagen, ontzaglijke
beesten, zijn de Buff-orpingtons (haan en
hen, no. 34 en 85). Prachtig zijn de Barne
velders, o.a. een haan van 1928 (no. 15);
sierlijke en elegante beestjes de zwart-
witkuiven, een haan en een trio (nos. 26
en 27).
Deze fraaie dieren hebben een witte kuif
op den kop, die sierlijk bij hun zwarte be-
veering afsteekt. Ook de Belgische zilver-
braekels (29 en 80) zijn bizonder mooi. In
Amerikaansche hoenders is een mooie zilver-
wyandotte (no. 86), terwijl de beide spier
witte hanen van dit ras* (no. 41 en 42) ware
prachtdieren zijn. Trouwens, deze heele
inzending van witte wyandotte's, bestaande
uit niet minder dan 14 afzonderlijke exem
plaren en twee trio's (haan met twee kippen),
is zeer interessant.
Van kleiner soort zijn de Itallaanaohe
leghorns. De zilver-duokwing (no. 100) 1b
nog niet zoolang in ons land ingevoerd.
Een verdieping hooger vindt men de
krielhoenders. Aardige beesten zijn hier de
roodbonte sabelpooten, en ook in deze rubriek
zijn de elegante zwarte witkuif jes de fraaiste
exemplaren. Juist omdat ze hier zoo klein
zijn doet hun leuke witte kuif het zoo aardig.
Een typisch kipje is de Japansche kriel
(no. 164). Echte vechttypes zijn vertegen
woordigd in twee Maleiers (197 en 198), zoo
klein als ze zijn.
Tenslotte zijn op deze afdeeling nog
Amerikaansche kalkoenen, fazanten en een
interessante collectie eenden, ter opluistering
ingezonden door den heer K. Hoogerduijn
alhier.
Van de sierduiven noemen wij een drietal
nonnen (no. 264, 266 en 266), een paar Engel
sche kroppers (no. 268 en 269), en een paar
deftige raadsheeren in hun hoogen, aristo-
cratischen kraag gedoken (no. 278 en 274).
Groot is de collectie postduiven, die is
ingezonden.
De konijnen noemen wij het laatst, omdat
zij aldus in den catalogus voorkomen. Even
wel vindt men ze al dadelijk bij het binnen
treden van de tentoonstellingsruimte. Zij
zijn de stillen, de zwijgenden, de onrustige
snoetjes zijn eeuwig in beweging, en als
men ze den vingel toesteekt, willen zij wel
niet de heele hand nemen, maar snufifelen
of zich daarin iets van hun gading bevindt.
Men vindt ook hier ware prachtdierenwij
denken bijvoorbeeld aan no. 897, een knaap
van een witte Vlaamsche reus, en aan zijn
buren. De konijnen schijnen tegenwoordig
veel gefokt te worden voor de pels, althans
er {zijn tal van fraai gekleurde exemplaren
>p de tentoonstelling vertegenwoordigd. Een
.s bijvoorbeeld een z. g. bruine ram (Hol-
landsch), half wit, half bruin, terwijl in de
dlverkonijnen allerlei nuanceeringen zijn
vertegenwoordigd. Alleraardigst zijn de
brandneusjes met hun typische snuitjes.
Hoewel ze vermoedelijk niet voor bekroning
in aanmerking komen, omdat de neusjes te
lonker zijn, zijn hun snoetjes zeer geestig.
Prachtige witte konijnen zijn er in tal
van exemplaren, alle z.g. albinos, d. w. z.
dat ze roode oogen hebben. Nochtans vindt
men er ook spierwitte konijnen met blauwe
oogen, n.1. het nest Weeners onder no. 447.
In het bovenstaande hebben wij getracht
den lezer een denkbeeld te geven van wat
er op dit gebied op deze tentoonstelling te
zien is. De jury was nog druk bezig met
haar niet gemakkelijke taak: om uit deze
menigte dieren de beste te halen en die te
bekronen. Deze iury bestaat uit de heeren
L. A. van Berg Jr. voor hoenders, G. Heer
schop, postduiven, H. L. van den Broeke
sierduiven, J. P. Boom, konijnen en K.
Hoogerduijn, watervogels. Tal van prijzen
zijn voor de verschillende groepen uitge
loofd.
Er is zeer veel interessants te ziep en de
deskundige voorlichters, die aanwezig zijn
zullen gaarne alle inlichtingen geven, die
men verlangt.
De tentoonstelling, die voor het publiek
hedenmiddag 5 uur wordt opengesteld, en
tot 10 uur is geopend, is Dinsdagen Woens
dag open van 9—1 en van 2—10 uur, en
voor volwassenen tegen betaling van 30 cent
(inclusief belasting) te bezichtigen. Kinderen
betalen 15 cent.
De reclasseerlng.
Het Nederlandsch Genootschap tot Zede
lijke Verbetering der Gevangenen vierde
op 12 November j.1. zijn honderdjarig
bestaan.
Dit Genootschap stelt zich ten doel de
gevangenen na afloop van hun straftijd in
de maatschappij weer op de been te brengen,
cn daardoor nuttig werkzaam te zijn in het
belang van individu en gemeenschap.
Het tracht in hen, die met den strafrechter
in aanraking zijn geweest, het noodige
zedelijkheidsbesef, zelfrespect en verant
woordelijkheidsgevoel bij te brengen om te
voorkomen, dat op de eerste strafbare daad,
geen meerdere volgen. Zoowel in als na den
straftijd wordt deze arbeid ten behoeve der
maatschappelijke schipbreukelingen ver
richt.
In het belang van den betrokkene, zoo-
hoeschheid of keelpijn zijn Thermo-Tabletten
bet meest aan te bevelen. Doozen 400Tabl. 80
ct. en 200 Tabl. 45 ct. By apoth. en drogisten.
wel als in het landsbelang, tracht het
genootschap, daar waar dit noodig en
mogelijk is, voorwaardelijke veroordeelingen
te bewerkstelligen, waardoor een groot
gevaar, het kennismaken met de gevangenis,
voor den niet-misdadigën mensch, die zich
aan het veiligheidsapparaat der samenleving
vergreep, wordt voorkomen.
Het Genootschap bestaat en doet zijn
arbeid uit eigen middelen.
Slechts een zeer kleine subsidie van den
Staat wordt genoten.
Echter van 1914 tot 1922 verminderde het
kapitaal van dit nuttig werkend instituut
met meer dan zestig duizend gulden.
Gaat dit zoo door, dan zal veel werk van
buitengewoon moreel nut, voor een aantal
onzer medemenschen teloor moeten gaan.
Het is daarom, dat zich een Nationale
Commissie heeft gevormd, met de bedoeling
om ter gelegenheid van het lOOjarig bestaan
van dit Genootschap een som van honderd
duizend gulden byeen te brengen en
dezen som aan het Genootschap te schenken.
De Centrale Commissie bestaat uit:
Dr. Hudig Lzn., voorzitter.
Mr. W. C. van Heuven, Heerengracht 420,
Amsterdam, secretaris.
A. de Bijl Nachenius, Kenauparjc, Haarlem,
penningmeester.
In ons. Noorderkwartier heeft zich even
als in andere deelen van ons land een
Commissie gevormd, om aan dit doel mede
te werken.
-Van het bestuur, hetwelk staat onder
voorzitterschap van Mr. W. O. Wendelaar,
Burgemeester van Alkmaar, maakt ook de
Burgemeester van Helder deel uit.
Het uitvoerend Comité staat onder voor
zitterschap van Mr. Dr. N. Muller, te Alkmaar,
en heeft tot secretaris Mr. A. D. van
Regteren Alteda te Heilo.
Tot bevorderen van het doel, zich door
de Centrale Oommissie gesteld, werken op
verzoek der commissie onderstaande per
sonen in deze gemeente mede, die zich
volgaarne andere sympathisseeronde zullen
assumeoren.
W. Houwing, burgemeester.
Mevr. M. de BoerJongkees.
A. DekkerKlik.
GrunwaldPoppers.
C. Gratamav. d. Berg.
K. WiersmaBakker.
Ds. O. J. Warners.
Ds. J. Koster.
P. H. L. Maas.
G. A. Niessink en
A. G. A. Verstegen.
Deze Commissie stelt zich voor om op
1 Januari a.s. op straat een vlaggetje ten
verkoop aan te laten bieden en in den loop
dezer en den volgenden week dan daarvoor
in aanmerking komende ingezetenen een
inteekenlijst te presenteeren, teneinde alzoo
een bedrag bijeen te brepgen om het berei
ken van het doel mogelijk te maken. Zij
spreekt hierbij den wensch uit, dat in onze
gemeente dezelfde sympathie voor dit werk
zal worden aangetroffen, als elders.
Temeer, omdat dit werk niet vraagt naar
religieuse of maatschappelijke richting,
maar beoogt het opvoeren van het moreele
peil van gevallen medemenschen.
Spreekuur Wethouders.
De heer W. C. van Breda, Wethouder Pu
blieke Werken, Volksgezondheid en Grond
bedrijf, houdt heden geen spreekuur.
Kantongerecht
Naar men ons mededeelt is In de zaak te
gen M. P. (zie Held. Crt. van Donderdag j.1.)
nog geen vonnis gewezen. Do e i s c h was 6
boete dsuhs. 5.dagen hechtenis.
BINNENLAND.
De regeeringscrisis.
„Onderwijs weer bft Binnenlandsche
Zaken?"
Naar in departementskringen verluidt,
wordt, na het aangekondigde aftreden van
Minister De Visser, een combinatie van
Onderwijs met Financiën, als waarvan de
„Nederlander" gewaagde, minder waarschijn
lijk geacht, dan een samenvoeging van
Onderwijs met Binnenlandsche Zaken, waar
van het vroeger deel uitmaakte.
Wij vermelden dit bericht onder voor
behoud, daar wij ons moeilijk kunnen in
denken, dat de heer Colljn, die volgens de
„Nederlander" Onderwijs er bij zou willen
nemen, bij het thans verwachte aanblijven
van het kabinet-Ruys de portefeuille van
Financiën zou neerleggen.
Tenzij de heer Ruys inderdaad als premier
plaats zou maken voor den heer Colijn. (Tel.)
Het „Kort Verslag".
De commissie voor het Kort Verslag der
Tweede Kamer heeft een voorstel ingediend
tot opheffing van deze uitgave. Tegenover
een uitgaaf van ruim 100.000 gulden Jper
jaar stond een ontvangst van abonnements
gelden van slechts f 10 000. Sedert het bestaan
van het Kort Verslag heeft dit dus den
lande meer dan l1 s millioen gekost I
De boring te Winterswijk.
M'en meldt uit Winterswijk aan de N. R. Ot.:
De diepboring vanwege de Rijksopsporing
van delfstoffen te Corle (gem.Winterswijk)
is op 1287 M. diepte stopgezet. In totaal zijn
7 lagen carboon aangeboord waarvan de laat
ste een dlikte had' van 1.70 M. De kolen bleken
le kwaliteit industriekolen te zijn, met lagen
ertskoden afgewisseld.
Het hier aangetroffen steenkoolgebergte
is ten minste even rijk als d'e beste streken
in Westfalen. Op grooter diepte zullen stel
lig de magere huigbrandkoden wordt aan
getroffen.
Evenals bij de vroegere boringen te Kotten
en Ratum bleek ook hier dat boven het car
boon een meer dan 100 M. dikke steenzout
laag voorkomt. Hieh in werden sporen van
katizout aangetroffen. Juist echter op de
plaats waar mien een hoog gehalte hiervan
dacht te vinden1 bleek een breuk in de aarde-
korst te bestaan.
De verwachting is dlaairdloor opgewekt, dat
op «enigen afstand, waar d'e ondergrond
ni'et of minder gestoord! is, dat zout toch zal
worden aangetroffen. Ten opzichte v®
vraagstuk der exploiteerbaarheid hoeft dezo
boring gunstige perspectieven gieoivid, daar
het zout werd aangetroffen op 66A M.
en de eerste steenkool op 700 M.
Van groot belang is ook dat van on
der het maaiveld af de droge rotsgn^'d reoda
optrekt, waardoor de schrotbouw goedkoo-
per en gemakkelijker wordt.
Zijn we goed ingelicht, dan zijn plannen tot
nieuwe onderzoekingen van dit gebald m
voorbereiding.
De loonregeling voor het spoorweg
personeel.
De R. K. Bond St. Raphaël, de Prot. Chr.
Bond, de Neutrale Bond en de Boud van
Ambtenaren hebben zich telegrafisch tot den
ministerraad gewend om de beslissing over
de loonsverlaging van het spoorwegperso
neel op te schorten, totdat kennis genomen
is van d'e nader kenbaar te maken juridische
bezwaren en verdere argumenten der vakor
ganisatie^ tegen de loonsverlaging °P
tijdstip.
De weldadigheidspostzegels.
De op Laag van. de weldadigheidspostzeg els
van 2 en 10 cent, waarvan de verkoop op de
postkantoren 15 dezer is begonnen, voor
elke waarde 500.000 stuks. De voorraden,
die op 16 Januari niet verkocht zijn, worden
vernietigd. In het gunstigste geval kan dus
de bate voor steun aan kunstenaars 60.000
bedragen.
De gehuwde ambtenares.
Naar het Nederl. Correspondentiebureau
in Den Haag verneemt, bestaat bij de regee
ring het voornemen, de wachtgeldregeling
voor ambtenaren aldUs te wijzigen, dat amb
tenaressen, die gedurende de periode van
voorbereiding van de ontsLagregeting in het
huwelijk treden beschouwd zullen worden
alsof zij na het in werking treden van het be-
sl'üt tot ontslagregeling gehuwd zijn.
De Algemeen® Nederl. Vrouwenorganisa
tie, dó Bond van soc. dem. vrouwenolubs, de
Unie voor vrouwenbelangem, de Vereeniging
van staatsburgeressen, de vrouwengroep van
den Vrijheidsbond, de Vrijz.-dem. vrouwen
club en do Vrije vrouwenvereniging be
leggen tegen Zaterdag 29 December in den
Dierentuin te 's-Gravenhage tegen het ont
slag .van de gehuwde ambtenares een pro
testvergadering. Verschillende vrouwelijke
Kamerleden en bekende figuren ln de vrou
wenbeweging zullen het woord! voeren.
Tienduizend Kerstpakketten naar Dultsch-
iand.
Als resultaat van de Kerstpakketten-actie
van het Algemeen Comité afdeeling Holland
der internationale Arbeidershulp zijn 10.000
Kerstpakketten naar Duitschland verzonden.
In Hamburg en Berlijn zullen deze onder de
noodlijdenden worden verdeeld. De zending
vertegenwoordigt een waarde van circa
80.000.
Faillissementen ln Nederland.
Volgens mededeeling van het Handelsin
formatiebureau van Van der Graaf Co/s
Bureaux voor den Handel zijn over de afge-
loopen week, eindigende 21 Deo. in Neder
land uitgesproken 89 faillissementen tegen1
67 faillissementen in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 21 Dec. 1928
4152 faillissementen tegenover 8065 over
hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
Vrijzinnig Democratische Bond.
Zaterdag werd te Amsterdam de algemeene
vergadering gehouden van den Vrijzinnig-De-
mocratischen Bond, waarbij de Voorzitter, mr.
W. H. M. Werker, de openingsrede hield en
Mevrouw RosVrijman een inleiding over doel
en streven van de Vrouwenclub. Het aantal af-
deelingen bedraagt 250, het aantal personeele
leden 472.
De afdeeling Slagharen had een beginselver
klaring voorgesteld, waarin een stelsel van
grondbelasting werd aangegeven. De afdeeling
Ensohedé-Lonneker had een voorstel ingediend
ton opzichte van de inrichting en instandhou
ding van een politieleger en -vloot. Naar aanlei
ding hiervan besloot de vergadering op voorstel
van hèt hoofdbestuur het militaire vraagstuk in
een volgende jaarvergadering in zijn geheel op
nieuw aan de orde te zullen stéllen.
De bespreking van het beleid der beide V.-D.
Kamerfracties werd vervolgens ingeleid door
mr. H. P. Marchant. Uit diens rede vermelden
wij het navolgende:
Het schijnt er nu op te gaan lijken zelde
spr. dat het kabinet-Ruys achter de groene
tafel zal blijven zitten tot de volgende algemeene
verkiezingen. Gebeurde zoo Iets ln een ander
land, dan zou men zeggen, dat het alle beschrij
ving te boven gaat.
Wat vooral ce laatste Jaren de aandacht trok,
was wel de centralisatie. In de eerste plaats op
het gebied van het onderwijs. Alles werd in Den
Haag geregeld en ellce vrije ontwikkeling daar
door inderdaad belemmerd.
Hetgeen nu in het afgeloopen jaar ter sprake
Is gekomen, concentreerde zich op de Vlootwet.
De V.-D. fracties zijn niet in gebreke geble
ven telkens weer de aandacht te vestigen op
hetgeen de misère ter rechterzijde vormt; op
het feit, dat de leiders er niet met programma's
voor de kiezers zijn gekomen. Grondslag voor
de regeering behoort te zijn het vormgeven aan
de gedachten en beginselen van het volk. Da't
doen de leiders ter rechterzijde de laatste jaren
niet.
Het voortbestaan van onzen, parlementair-
democratischen regeeringsvorm staat hierbij op
het spel. De tendenz van de parlementaire ont
wikkeling was de uitspraak der bevolking bij de
verkiezingen en de vormgeving aan die uit
spraak in programs der leiders als basis voor
de regeerders.
En de oplossing der crisismoeilijkheden gnat
buiten het volk om en niemand is bevredigd en
niemand weet waar het naar toe gaat.
Waarom blijft het kabinet niettemin zitten?
Omdat het relatief het sterkst is en omdat de
constructie van de nieuwe meerderheid nog op
zich laat wachten. Het geneesmiddel kan alleen
zijn: klaarheid brengen en öesJwmg-'n uitlok
ken. Gebeurt dat niet, dan is het verschiet in
derdaad' troosteloos.
Spreker ging hierna de geschiedenis der po
gingen tot oplossing van de politieke crisis na.
't Is onmogelijk thans met een programma té
komen, waarop vooraan staan afdoende maat
regelen om het budget van 1925 sluitend te ma
ren. Voor het bereiken van zulk een doel rijjii
te veel voorbereidende maatregelen noodig. En
wie met Colijn meent, dat ineens te kunnen ba-
reiken toont geen Inzicht te hebben li J0
elschen vain den staatsdienst.
Duur kostte ons land reeds de crisis,
hoen en 8 ton. Maar dat is niet te duur alt.on«
volk -de oogen zijn geopend en het diepe' en
dieper overtuigd is geraakt, dat 't zoo niet ian-
ger kan en dat er maar één oplossing is.
welke de V.-D. Bond steeds bepleit heeft.
Na eenige discussie over verschillende Ten
ten keurde de vergadering het beleid der Ka
merfractie goed; Na de pauze kwamen een aan
tal moties betreffende het salarisvraagstuk aan
de orde. Een motie van Mevr. Bakker—-Nort,
waarin geprotesteerd wordt tegen het voorgeno
men ontslag der gehuwde ambtenares werd
door hét Hoofdbestuur overgenomen en voerts
werden een aantal uitspraken van het Hoofd
bestuur ter vervanging van de ingediende motie»
over het salarisvraagstuk aanvaard. Ook de mo
tie-BakkerNort werd aangenomen.
Aan het einde der vergadering wijdde de
Voorzitter een woord van herdenking aan oen
heer Piet Nolting.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
ROND DEN DAM.
Rembrandtplein-varla. Qroot-
sche plannen. Onze Flmrto&n-
Kerstmis.
(Het Rembrandtplein en omgeving: het ia t
steeds voller, steeds drukker wordend een-
trum van het „amusements-leven". De Kunst,
met een groote K, doet er nog wel eens
enkele maal schuchtere pogingen ook »am
het woord te komen, maar behalve dan in liet
Centraal Theater, waar „Comoedia" serieus
in kunstzinnige richting blijft doorwerken»
kan zij er geen vasten voet meer krijgen..
Zoodra zij nog eens oen poging doet, wordt
zij aanstonds weggeflitst door het veelkleu
rig geflonker van helle lichtreclames die aan
kondigen, dat er in de Karseboom een Ja-
pansch" feest gehouden wordt of in Mille
Colonne» die en die dansers en jongleurs op
treden. En Richard Heuckeroth, de diri
gent van die na de her-geboorte wederom
overleden Nederlandsche Opera, die stad»
kort de Mille Cokxone-sche „huiskapel" aan
voert, leeft in deze omeevimg waarschijnlijk
even verwonderd' en verloren-eenzaam al*
Rembrandt dat ai sinds jaren op zijn voet
stuk, midden in, het plantsoentje, doet. Da
bioscoop en de „lichte Muze" vieren er hóeg-
tij. En, als hadden zij niet genoeg aan h a
onbeperkte alleen-heerschappij binnen 3
muren van de diverse établissementen,
SInnen zij' den laatsten tijd pogingen te de
iezelfde soort heerschappij ook bulten dj®
muren bot te vieren. Althans de bioscoop j®
er mee begonnen. Boven op het dak van hes
Rembrandt-th eater verschijnen tegenwoordig
tegen den avond, tusschen de bewegende
licht-advertenies in, brokstukken echte fil®»
die dan juist op een of ander spannend mo
ment worden afgebroken.De resoluut
Rembrand! den rug toekeer ende menigte
op het trottoir, blijft in popelende af
wachting naar boven staren, totdat het ver
volg gedraaid wordt; in dien- tusschentjjd
doen dan natuurlijk de reclames hun werk.
En zoo zweven er avond aan avond bovsn
het plein de olifanten en tijgers ln dohkö-'
Afrika, de cowboys uit de Wild-west, de min
nende paren en gentleman-die ven en Rem
brandt, die er door d® takken van zijn plant
soentje heen, op moet staren, wordt het te
bar.Hij' is bezig zich, met behulp vtn
Publieke Werken, een kwart slag af te wen
den. En ook zal hij zich in de toekomst
wat meer van het profanum vulgus gaan af
scheiden; is nij bezig het plantsoentje dicht.®
om zich heen te trekken. De hekken worden
een eind naar binnen verplaatst en de door
kruisende paadjes met d'e banken zullen ver
dwijnen. Rembrandt gaat zich isoleeren in da
stille hooghartigheid van het kleine eilandje
natuur, dat hem daar in het hartje van het
amusements-kwaitier, in den vorm van zijn
parkje, nog rest.En inplaats van tegen
de gevels der amusements-paleizen aan te
kijken, zal hij' in den vervolge dioor de Am-
stelstraat naar de verte staren,Toch
niets meer aan te doen," zal hij dénken.
Maar er zijn anderen, minder oud en we
reldwijs dan de bronzen grootmeester, dia
het nog in hun idealistische hoofden gekre
gen hebben om 't nog eens met de Kunst, tv
de groote K dan, in de omgeving te
genJongstleden Zondagmorgen zou of
n.1. ln het Rembrandt-theater een concert ge
geven worden door het Symphonie-Orkest,
een nieuwe organisatie van zonder engage
ment zijnde musici. De deuren waren reed*
voor het publiek geopend' en de poging leek
te zullen ölagen, toen.ter elfder ure doof
de Gemeente ten behoeve van de alleen-heer
schappij der lichtere Muze werd ingegrepen
en het doorgaan dezer uitvoering met ver
wijzing naar de Zondagswet verboden werdl
Een inderdaad zonderling Ingrijpen! Waar
om hier ineens op dieze manier opgetreden»
terwijl toch het Concertgebouw Zondagmid
dag en -avond wèl uitvoeringen ntag geven?
Art. 4 van de Zondagswet luidt letterlijk:
„Dat geen openbare vermakelijkheden, zoo
als schouwburgen, publieke danspartijen,
concerten en harddraverijen op de Zondagen
en algemeene feestdagen zullen gedoogd wor
den: zullende het aan de plaatselijke bestu
ren worden vrijgelaten hieromtrent ©en uit
zondering toe te staan mits niet dan na het
volkomen eindigen van alle godsdienstoefe
ningen". Waar er nu 's middag» en
's avonds ook nog godsdienstoefeningen ge
houden worden, kan men pas tegen den nacht
van het „volkomen" eindigen spreken. Wal
de politie consequent, dan zouden dus ook de
matiné's en avonden in bet Concertgebouw
moeten verboden worden. Waarom, vraagt
men zich af, dit meten met twee maten?
Heit ©enigste wat mogelijk is, is dat ook
onze stedelijke Hermandad onder de beko
ring geraakt is der cabaret- en biosooop-
goden en men hen aldus eer wenscht te be
wijzenOok de officieele ordebewaarders
ontkomen nu eenmaal niet aan den geest
des tijds"!
Dat er inderdaad dringend behoefte is aan
een volledig uitbreidingsplan in-groote-li>-
nën, een behoefte waar men onlangs in den
Raad ook met nadruk op gewezen heeft,
bleek weer eens tenduidelijkste naar aanlei
ding van een lezing gehouden voor het Ne
derlandsch Instituut voor Volkshuisvesting
en Stedenbouw door Ir. W. G. Witteveen.
Voor een uitgele den gehoor van stedelijke
autoriteiten en e'ichitectan ontvouwd» d»
heer Witteveem da xr zijn plannen voor de
ontwikkeling van A msterdam-West". Am
sterdam groeit niet alleen naar het Zuiden,
maar óók naar het Westen, dLL dan kont ven
