M
opend op oen soort vnn Iorsohon strijd om
do onafhankelijkheid ia een land dat op het
strategisch belangrijkste punt van den weg
naar Indië ligt. Ben land bovendien dat
Mohammedaansch is en aan de Mlddelland-
sohe Zee in de toekomst een rol kan gaan
spelen in samenwerking met het nieuwe
Tnrkije.
Wat is de kwestie De aanhangers van
Zagloel Pasja hebben bij de verkiezingen
thans een sterke meerderheid verkregen.
Deze Zagloel heelt al gedurende twintig
jaar een rusteloozen anti-Britschen veldtocht
geleid.
Bij het uitbreken van onlusten te Alexan-
drië in 1921 liet Lord Allenby, de hooge
Britsche commissaris, hem gevangen nemen
en met zijn vertrouwdste helpers naar de
Scybellen brengen. Toen zijn gezondheid
tegen de ballingschap op die eilanden niet
bestand bleek, werd hij naar Gibraltar over
gebracht en daar ten slotte vrijgelaten. In
middels had Engeland bij een oorkonde, ge-
dagteekend van Februari 1922, het Britsche
protectoraat afgeschaft en Egypte erkend
als een onafhankelijke souvereine staat, met
deze beperking echter dat het zich voorbe
hield nader te onderhandelen over de be
veiligingvan de verbindingswegen in Egypte,
de verdediging, de bescherming van buiten-
landsche belangen en van minderheden en
over Boedan. Zoodoende ligt er in Egypte
nog altijd een sterk Britsch garnizoen van
Europeesche en Indische soldaten en is het
het hoofdkwartier gebleven van het lucht-
commando van het Midden-Oosten dat de
beschikking heeft over vier eskaders vlieg
tuigen en een aantal vlieginstallaties.
Zahloel Pasja, dien de uitslag van de ver
kiezingen, welke door dien van de herstem
mingen niet meer te wijzigen is, als aan
staand kabinetsformeerder aanwijst, staat-
op het standpunt dat de door Engeland uit
gevaardigde onafhankelijkheidsverklaring
„de ergste ramp" is die Egypte heeft kun
nen treffen. Zij is, altijd volgens hem, slechts
een misleidend stuk, waarmee Engeland
zijn positie in Egypte wil stabiliseeren zoo
dat hij, wanneer hij eerste-minister wordt,
bovenaan zijn program de volkomen onaf
hankelijkheid van zijn land heeft staan.
Zagloel-Pasja is bovendien een tegenstander
van koning Fouad, dien den Engelschen op
den troon hebben gezet, en heeft het voor
nemen geuit, om hem verscheidene van zijn
prerogatieven af te nemen.
Engeland kan dus in de komende maanden
nog last genoeg met hem krijgen, en daar
Egypte, zooals reeds is opgemerkt, op een
strategisch belangrijk punt van de route
naar Indië ligt, kon dit wel eens verstrek
kende gevolgen hebben.
MEXICO.
De burgeroorlog.
Londen, 16 Januari. De Mexicaansche re
volutionairen hebben eich meester gemaakt
van pijpleidingen naar Tampico en voorts
van alle pompstations, terwijl zij den aanvoer
van petroleum, komendie van de raffinade
rijen te Tampico hebben afgesneden. De
Mexican Petroleum, Mexican Eagle, de
Standaard Oil en Agwi zijn hierbij betrok
ken. De Amerikaansche regeering heeft de
rebellen gewaarschuwd, zich niet met den
Amerikaanschen handel of petroleummaat-
schappijen te bemoeien.
CHINA.
Blijkens een telegram uit Soetsjou is de
beruchte rooverhoofdman Lao-jang-jen door
zijn eigen bendeleden vermoord.
Lao-jang-jen had de afgeloopen maand in
Tsao-jang (staat Hoepé) drie zendelingen
vermoord.
JAPAN.
Weer een aardbeving.
Dezelfde streek die het vorige jaar werd
geteisterd, is wederom door een aardbeving
getroffen. Een aardbeving die 12 minuten
duurde deed de geheele streek tusschen
Tokio en Yokohama schudden.
Naar gemeld wordt, werden 60 menschen
gedood en 600 huizen verwoest, voorname
lijk in de steden Tokio, Kioto, Kobe, Yoko
hama, Nagoja en Osoka. Een trein viel in
een rivier, terwijl 6 treinen uit de rails ge
worpen werden.
Het Kon. Ned. MeteoroL Instituut meldt
over de nieuwe aardbeving het volgend:
De aardbeving in Japan werd te de Bilt
opgeteekend als een vrij sterke aardbeving,
beginnende 14 Januari 's avonds 9 uur 3 mi
nuten, tijd van Greenwich. De afstand be
draagt ruim 9000 K.M. en is kleiner dan bij
d'e aarbeving in begin September 1928, zoo
dat de oorsprong een andere is als toen. Wat
de sterkte der aardbeving betreft, zoo waren
bij twee der aardbevingen van begin Septem
ber de uitslagen op de diagrammen te de Bilt
veel grooter dan bij de aardbeving van 14/16
Januari.
Japanners voor Java?
De Toyo Kisen Kaisha, de bekende Ja-
pansche scheepvaartmaatschappij, heeft vol
gens een bericht in de „Asahi", blijkens de
„Loc." vertaald en overgenomen in de „Ja
pan Chronicle" van 9 November, zich gewend
tot de locale autoriteiten van Kobe.
De maatschappij heeft daarbij voorstellen
gedaan tot het beginnen van het transport
van Japansche emigranten voor Indië. Dit
transport, van Kobe naar Nederlandsch-
Indische havens, zou geschieden met de
„Persia Marn" en met de verscheping zou
1 Dec. begonnen zijn, indien de voorstellen
worden aangenomen.
De passage-prijzen voor deze emigranten
worden door de maatschappij als volgt be
rekend: KobeBatavia 70 yen, KobeSe-
marang 80 yen en KobeSoerabaya 90 yen.
De bedoeling schijnt te zijn, dat de plaats-
selijke autoriteiten te Kobe, alsmede de daar
na de ramp werkzame commissies voor
werkverschaffing deze emigratie van Ja
panners naar Java zouden verzorgen.
LUCHTVAART.
De Dlxmnde.
Uit de kringen van de Zeppelin-maatschap
pij wordt aan die Frankforter Zeitung ge
schreven, dat het luchtschip Dixmude voor
korte vaarten gebouwd en daarbij zeer licht
was. Het is daarom een fout geweest van het
Fransche ministerie van marine de Dixmude
voor een langere en snelle vaart aan te
wijzen.
Noodlanding.
Maaindagnamtddisg is in den Blezenpolder
bi* Yienhcui fa tw&edekker F 8 van de
Kon. Marine uit Heldor, bestuurd door oen
offioier, wegens een motordefect geland. Het
vliegtuig wos 's morgens om 10 uur te TM»
dn opgestegen en, was op weg naar Gllzo-
Fljen. Bij de landing worden de onderste
tjeugels ernstig beeohadigd, soodat het vUeo-
tr'ig gedemonteerd moest worden.
«"■s-
BINNENLAND.
De regeeringsverklaring.
In de gistermiddag gehouden vergadering
van de Tweede Kamer heeft de lijdelijke
voorzitter van den Ministerraad, Minster
van Binnenlandscke Zaken, jhr mr. Ch. J. M.
Ruys de Beerenbrouck, uit naam van de
regeerinig de volgende verklaring voor
gelezen:
Mijnheer de Voorzitter,
De kabinetscrisis, welke intrad na de be
slissing van deze Kamer op 26 Oct. j.L,
krachtens welke de ontwerp-Vlootwet werd
verworpen, heeft op 7 Jan. j.L geleid tot
niet inwilliging van het verzoek om ont
slag van het zittend Kabinet.
Nu de vorming van een nieuw Ministerie,
ondanks dit tijdsverloop, onmogelijk bleek
en daarbij langer slepend blijven van de
crisis niet in 's lands belang kon worden ge
acht, meenden wij ons niet te kunnen ont
trekken aan den plicht de verantwoordelijk
heid voor het bewind te blijven dragen.
Onder deze omstandigheden stel ik er
prijs op, met het oog op de verdere samen
werking der Staten-Generaal en de klaar
heid' in de verhouding tot deze vergadering,
het volgende te verklaren:
De beslissing der Kamer van 26 Oct.
wordt door het Kabinet in de gegeven om
standigheden als feit aanvaard.
Het treffen van een voorziening inzake
de maritieme verdediging zal daardoor eerst
kunnen volgen op maatregelen tot herstel
van het financieel evenwicht
Deze, bereids beraamde, maatregelen ter
genezing van het ziekteproces, dat 's lands
financiën doormaakt, staan thans op den
voorgrond. Middelerwijl zal de regeering do
verzorging van de maritieme verdediging
onnieuw ter hand nemen. Zij behoudt zich
voor dienaangaande spoedig nadere voor
stellen in te dienen.
Bij de beantwoording van het Voorloopig
Verslag dezer Kamer, betreffende Hoofd
stuk I der Staatsbegrooting voor 1924 zal de
regeering d'e meest geschikte gelegenheid
vinden omtrent verschillende daarin ter
sprake gebrachte punten van regeringsbe
leid nader hare meening uiteen te zetten.
De regeering nu, doet een beroep op de
medewerking van de Staten-Generaal in de
overtuiging, dat zij handelt in den geest van
uwe vergadering wanneer zij haar thans uit-
noodigt tot gemeenscha^elijken arbeid, ten
einde aan de hangende vraagstukken de op
lossing te geven, die het land w dringend
behoeft.
(Reeds in het Advertentieblad opgenomen
geweest.)
Die Rijksmiddelen.
Niettegenstaande de hooge opbrengst der
suooessie-rechten, ruim 1,8 millioen meer
dan in Dec. '22, bleef de opbrengst der Rijks
middelen over de maand December ruim
3.34 millioen ten achter bij die van Dec. '22.
In totaal werd ontvangen ruim 34 millioen,
d.i. 200.000 meer dan de raming.
De personeele belasting, zoowel als de in
komstenbelasting bleven' beide ruim 1 mil
lioen onder de opbrengst van 1922. Ook de
accjjnsen toonden achteruitgang.
Over het jaar 1923 werd ontvangen
428.865.783.of bijna 40 millioen minder
dan in 1922. De raming voor 1923 wordt
evenwel nog met 23.4 millioen overtroffen.
Van het nadeelige verschil in vergelijking
met de opbrengst in 1922 komt nagenoeg
81 millioen op rekening van de inkomsten
belasting en 8millioen op den jenever
accijns.
Verder moet rekening gehouden worden
met het feit, dat de tabaksbelasting in 1922
7.8 millioen opbracht tegen 16.2 millioen in
1923. De invoerrechten vertoonden1 een scher
pe daling, terwijl de statistiekrechten) en
loodsgelden vrijwel constant bleven.
Uit de oortogiswinstbelasting werd nog ont
vangen 240.935.— (over 1923 in totaal
18.565.881) terwijl de opcenten ten bate van
het leenlngsfonds 1914 bijna 8V, millioen op
brachten (over het geheele jaar 1923
106.780.829.)
De Koningin naar Amsterdam.
H. M. de Kqnlngin is voornemens om in
de laatste dagen van Maart of begin April
het jaarlijksche bezoek aan de hoofdstad te
brengen.
Jhr, Mr. Dr. E. A. v. Beresteyn.
Naar het „Vad." verneemt, Is hel gewezen
vrjjz.ndem. Kamerlid jhr.* mr dr. E. A. v.
Beresteyn toegetreden als lid van den Vrij
heidsbond
De Postchèque- en Girodienst.
Naar „De Rsb." verneemt, wordt deze
week een begin gemaakt met de uitzending
van de afrekeningen, vervaardigd' volgons
de aan den girodienst bekende gegevens, be
treffende de rekeninghouders van 1 tot
100.000.
Voorts meldt het blad, dat zich onder de
teruggezonden afrekeningen van de reke
ninghouders 100.000114 000 slechts een ge
ring percentage van nlet-aocoordverklaring
bevinot.
De leening van Amsterdam.
Met betrekking tot uitgifte van de 6 pets.
leening van Amsterdam groot 10 millioen
deelen emittenten mede, „dat het aangebo
den bedrag ruim werd volteekend, zoodat op
de groote inschrijvingen een gereduceerde
toewijzing moet plaats vinden."
Uit het schildersbedrijf.
De drie betrokken arbeidersorganisaties
hebben aan de patroonsbonden in het schil
dersbedrijf meegedeeld, dat zij hun voorstel
len omtrent de afsluiting van een nieuw col
lectief contract niet wenschen te aanvaarden,
en dat zij, indien geen betere aanbiedingen
inkomen, zullen trachten te komen tot af
sluiting van plaatselijke contracten.
Uit het steenhouwersbedrlif.
Het hoofdbestuur van den Bond van
Steenhouwerspatroonsvereenigingen in Ne
derland heeft aan de betrokken arbeiders
organisaties meegedeeld, dat de bond de be
staande oollectineve arbeidsovereenkomst
na Maart niet ongewij'zigd wenscht voort te
zetten.
De Belgische loodsen te VHasInffen.
Het Brusscl'sche Laatsto Nieuws meldt, <M
©r nog niets vaststaat omtrent overplaatsing
van personeel' vani de tBelglsoho loodsclion-
sten. te Vüsslngen. Er wordt met Nederland
onderhandeld. Men wil een overeenkomst be
reiken, waardoor de mededinging zou ver
dwijnen. In dat geval zou hot meer dun 2.hj
leden sterke personeel naar België overge
plaatst wonden, naar Antwerpen, maar zeer
waarschijnlijk ook maar Zeebrugge, Gent,
Nieuwpoort, enz., ook naar gelang van de
dienstbehoeften.
De economische betrekkingen tusschen
Nederland en Indië.
Maandagavond heeft te Amsterdam voor
een zeer groot aantal leden en genoodigden
van de vereeniging Hou' en trouw prof. mr.
M. W. F. Treub, nogmaals gesproken over
den econotmischen toestand in Indië en de
verhouding tot het moederland. Bij het 'be
schouwen van de verhoudingen tusschen
Indië en Nederland moet men, aldus prof.
Treub, vooropstellen dat elke inlander hoe
loyaal ook, den dag zal zegenen, waarop hij
in staat zal zijn zich zelf te besturen.
Gingen wij echter, voordat de bevolking
daarvoor rijp is, haar volledige autonomie
geven, dan waren wij niet verantwoord; niet
tegenover ons zelf en niet tegenover den in
lander. Indië aan zich zelf overlaten is de
taak, die ons door de historie is opgelegd,
verzaken. Indië is niet rijp zich zelf t<e re-
geeren; waarschijnlijk zal nog langen tijd
Indië Nederland noodig hebben. Lieten wij
ontijdig Indië aan zich zelf over, dan zouden
zeker andere 'koloniale mogendheden de taak
opnemen, die wij hadden losgelaten. Wan
neer dit misschien niet 'gebeurde, dan zou de
groote menigte de dupe worden van grooV
en kleine indische hoofden. Spreker hoopt
dan ook, dat bij de jonge ambtenaren in
Indië de moderne ethische school, die Indië
ontijdig wil vrijlaten, niet te veel volgelingen
zal maken.
Over bet belang, dat Nederland ibij Indië
heeft, zeide spreker, dat ons land aan zijn
koloniën heeft te danken, dat het in Europa
een groo(ere internationale 'beteekenis heeft,
dan andere staten, van gelijke grootte en ge
lijke Europeesche beteekenis.
Voor een oorlog in Europa in de naaste
toekomst bestaat volgens spreker geen re
den; rond om den Pacific is de toestand
echter anders. En wanneer het noodgedwon
gen conflict tusschen Amerika en Japan uit
breekt, moeten wij bereid zijn Indië, ten
koste van veel, te verdedigen.
Indië heeft Nederland noodig; en Neder
land Indië. Het economisch leven dier twee
ia ten nauwste saamgeweven; wanneer we
bedenken, dat de helft van de tonnenmaat
van onze koopvaardijvloot in handen is van
maatschappijen, die in of op Indië varen,
zien wij de beteekenis van onze koloniën
duidelijk voor oogen. Van den algemeenen
invoer komt ten minste 40 pet. uit Nederland.
Hierbij komt nog hetgeen, direct of indirect,
door en aan de scheepvaart wordt verdiend.
Wij denken verder hoe'veel jongelui een'
werkkring vinden in Indië; hoeveel kapitaal
er in Indië is gestoken (spreker schat het
Nederlandsche iri Indië geïnvesteerde kapi
taal op 3 mi'lliard, waaruit jaarlijks 300
350 millioen aan tantième en dividend naar
het moederland terugvloeien), hoeveel onze
machine-industrie, onze handelmaatschap
pijen enz. enz., verdienen aan Indië, dan
kunnen wij daaruit zien de 'beteekenis, die
Tndië voor ons heeft.
En politiek, èn eoonomisch, èn sociaal,
zou Nederland terugvallen tot den rang van
een land als Denemarken of Noorwegen,
wanneer het Indië niet had.
Spreker bestreed hiprna de stalling, dat
de Indische bevolking de dupe wordt van de
economische uitbuiting van Indië. Er wordt
op het oogeniblik ln Indië meer ingebracht,
dan er uitgehaald wordt. De Westersche
ondernemingen betalen aan belasting, aan
loonen, aan huren en aan betaling van leve
ranties groote sommen. En het kapitaal, dat
naar Indië vloeit, is dan ook grooter dan de
winsten die er uit Indië getrokken worden.
Liet men den inlander zelf zijn land ontgin
nen en bobouwen, dan zou hij niet zooveel
krijgen, als hem thans uit de bovengenoem
de bedragen ten goede komt. Onze politiek,
zal, willen wij Indië behouden, gericht moe
ten zijn op een ontwikkeling van de Indische
bevolking; Indië moet, zoolang zij niet zich
zelf kan zijn, Nederlandsch blijven.
De bouw van een mailschip voor de MJJ.
„Nederland" ln Frankrijk.
In do Dinsdagmiddag gehouden vergade
ring .van de Kumer van Koophandel te Am
sterdam, kwam de kwestie van den bouw
van het Mailschip voor de St. Mij. „Neder
land" in Frankrijk weder te sprake.
De heer Bolsseyain merkto op, dat er in
deze zaak iets geheimzinnigs was, dat men
niet te hooron krijgt. Uit de door prof.
Treub gehouden rede, meende spr. te mogen
opmaken, dat de bedoeling had voorgezeten
den arbeiders een harde les te geven. Als
dat waar is, dan had toch eerst bij de arbei
ders moeten worden onderzocht, of zij bereid
waren te werken, langer en wel tegen lager
loon.
Spreker was van oordeel, dat er thans
haast geen sprake imeer is van -arbeids-
sohuwheid.
Spr. stelde voor een commissie te benoe
men om na te gaan, wat er eigenlijk ge
beurd is.
De heer Odcrwald, directeur der Mij. „Ne
derland" deelde mede, dat men aanvankelijk
alleen bij do Ned. Scheepsbouw Mij. om in
lichtingen had gevraagd. Vandaar dat aan
vankelijk verkeerde cijfers werden gegeven.
Op 20 December werd beslist, dat de „Ne
derland" niet anders kon doen, dan dq order
in Frankrijk pluatsen. De N. S. M. is toen
Ingelicht. Op 22 December kwamen de Fran
sche bouwmeesters ln Amsterdam; tot 24
Docemlber is met hen1 geconfereerd. Op 28
Deo. kwam do niéuwe offerte van de N. S.
M., maar dienzclfden avond kwam het tele
gram uit Parijs, dat de zaak ln orde was.
Men geeft nu vreeselijk af op de „Neder
land"^ Maar jhr. op ten Noort was president-
oommissaris var de „Nederland" en van de
Ned. Schecpsh. Mij, Dat zegt toch veel
Zoodrain priciepe besloten was de order
aan Frankrijk te gunnen, ls geconfereerd
met den directeur-generaal van den Arbeid.
Rijk ei} gemeente zouden 80 pot. op de loo
nen l?rugbetalern Maar dan bh**, w ra
enkele calculaties, het verschil nog800.000
Spreker vroeg nog: „Heeft de N, S. M. alle?
gedaan? Waarom kwam de tweede offert»
pus veertien dagen later?"
De hoor Vorsohure merkte op, dat de heer
Zaalberg van het Dep Tan Arbeid ln eet
Ingezonden stuk ln jk Hbl» heeft gezegd,
dut de offerte was gebaseerd op een werk
tijd van 58 tot 65 uren per week; Spreke:
geloofde niet, dat dit volgens de wet moge
lijk waa
De heer Assoher: „De mededeellng van
den heer Zaalberg was onjuist.'1
De heer Boissevain zegt nog, dat een on
derzoek gewenscht is, niet om de een of an
dere partij te beschuldigen maar om te we
ten, wat kan geschieden om groote werken
in ons land te houden.
De voorzitter der Kamer, de heer Hel
dring, meende, dat het wel op den weg"vai
de Kamer lag, aandacht aan deze zaak tx
AV ^Van' principieel standpunt bezien meende
spr. het volgende te moeten opmerken:
„De bestelling van een groot mailschi]
door de Stoomvaart Maatschappij „Neder
land" aan een Fransche werf heeft begrij
pelijkerwijze, vooral onder de tegenwoordig!
omstandigheden, grooten indruk gemaakl
Deze reederjj heeft immers tal van jaren
zonder uitzondering den bouw van haar
passagiersschepen aan Nederlandsche wer
ven opgedragen en het is in den tijd, waarin
de scheepsbouwwerven in Nederland, we
gens den slechten gang van zaken in de
scheepvaart, het zeer zwaar te verantwoor
den- hebben, hard, dat een hoogst belang
rijke bestelling hun ontgaat.
„Bij de uitlatingen en besprekingen, waar
toe deze zaak aanleiding gaf, heeft mij eer
verschijnsel getroffen, n.1. de luchthartig
heid, waarmede een subsidie vanwege staat
of gemeente aan de Nederlandsche werf, aan
welke een order tegenover de buitenland-
sche concurrentie dreigt te ontgaan, bepleit
wordt, ook door personen, die overigens voor
vrijhandelaars wenschen door te gaan.
Dat de in dit geval verleende bescherming
ons land aan represailles van het buiten
land zou blootstellen (het is mij bekend, dat
hierop reeds door buitenlandsche werven
gezinspeeld werd) schijnt men niet te be
denken.
„Van het interne standpunt gezien, is een
dergelijke subsidieering dwaas. Er wordt van
alle zijden erkend, dat de zoogenaamde va-
lutd-concurrentie, hoewel voorbijgaand, vele
onzer bedrijven in hoogst ernstige mate be
nadeelt. In plaats van met spoed en krachtig
een arbeidswetgeving, welke in den roes van
een kunstmatigen voorspoed werd ingevoerd,
apn plotseling geheel veranderde omstandig
heden, aangepast en d'e werkloosheidsuitkee-
ringen op een peil gebracht te hebben, het
welk den arbeider den drang naar werk deed
behouden, werd de industrie zoo lang moge
lijk door stroeve regelingen en bureaucrati
sche toepassing der wetten belemmerd en de
werkman daardoor en door de hoogte der
werkloosheidsuitkeeringen voor de teekenen
des tijds onverschillig gehouden. Men moge
in dten laatsten tijd in Den Haag soepeler
zijn, het grootste kwaad moet nog ongedaan
gemaakt worden. Men kan niet uit het moe
ras en wil dan, na ook op andere wijze dan
ik hierboven heb aangegeven aan het ophou
den der prijzen in groote mate schuld te heb
ben gehad (ik denk hierbij o.a. aan den In
vloed, welke de loonen', door de overheid o»
«p dé overheid steunende bedrijven betaald
op het loonpeil uitoefenen), uit den zak dei
belastngschuldigen het veroorzaakte verschil
in productiekosten met het buitenland bij
passen om zeker werk hier te houden. Het
lijkt mij. verkieselijk dit geschenk door het
buitenland' ,in casu Frankrijk, te laten doen,
dat zich met zijn op een dalende valuta geba
seerde prijzen ten bate van zijn afnemers
verarmt.
„Indien hiertegen aangevoerd wordt, dat
men het ontslag van werklieden op groote
schaal moet trachten te voorkomen, omdat
betaling van werkende arbeiders de voor
keur verdient boven die van leegloopendes
dan zou ik daartegenovèr willen stellen:
lo. dat man voor een dergelijk alternatief
minder veelvuldig zou staan Indien er van
den aanvang af een beter begrip van den
werkelijken aard van den eoonomischen toe
stand van overheidswege aan den dag gelegd
en dientengevolge de mentaliteit der werk
lieden meer dan thans op medewerking tot
het economisch herstel gerioht ware De prik
kel daartoe zou dan groot genoeg geweest
zijn om onze produotlekosten dermate te
doen dalen, dat onze Industrie beter-met het
buitenland' zou kunnen mededingen dan
thans het geval is, terwijl de werkeloosheid
langs natuurlijken weg sneller zou vermin
deren dan nu geschiedt.
2o. dat, indien de Nederlandsche Scheeps
bouwmaatschappij inderdaad gedwongen zal
zijn werklieden te ontslaan, dit een bewijs te
meer is, dat het hoog tijd' is, wijzigingen ln
opzo sociale politiek te brengen, welke de
grenzen, die heit gezonde verstand aangeeft,
roods lang overschreden heeft. Het is duide
lijk, dat wij er door subsidieering als com
pensatie voor de „inefficlency" uit die poli
tiek geboren, niet komen.
Na eenige discussie kwam aan de oitfe een
motie van de hoeren Boissevain en Asscher,
luidende:
„De K. v. K. besluit te onderzoeken, wat
de oorzaken zijn, dat groote bestellingen
aan het hu'tenland1 worden gegund, en wel
ke middelen moeten en kunnen worden
aangewend om zulks in de toekomst te
voorkomen.
De Voorzitter merkte op, dat, werd deze
motie aangenomen, daarmee een Hercules
taak op de Kamer zou zijn gelegd.
De motie kwam daarop in stemming en
werd verworpen met 17 tegen 16 stemmen.
Hoe men ln Nederland den achturendag
toepast
TT£aar aanleiding van een bericht aan het
Hdbl. onder het opschrift: Hoe men ln
Frankrijk den achturendag toepast, schrijft
de directeur-generaal van den arbeid:
Ongeveer alles wat over het geval te St.
Nazaire wordt medegedeeld, kan bij' het
herstellen van schepen ook in Nederland
straffeloos en zonder vergunning van de ar
beidsinspectie plaats hebben, omdat de Ar
beidswet en het Werktijdenbesluit dat toe
staan.
Artikel 42 van het Werktijdenbesluit
staat toe, dat voor het herstellen van sche
pen (zonder eenlg voorbehoud van noodzaak
of spoed) een man te allen tijde en ontijde,
ook op Zondag werkt tot elf uur per dag
toe, en wanneer onder de In artikel 40 ge
ste d$ ta ga-
werkt wordt, zelfs 12 uur per dag (mits hij
om den anderen Zondug vrij ls) en eenmaal
54 uur ln 8 achtereenvolgende weken.
Overschrijding van het weokmaxJmwn kan
verder plaats hebben door tijdig vergunning
aan te vragen of door gebruik van een cou
ponboekje, zooals ln zoor vele gevallen ge-
beurt,
Bovendien bevat onze wet een bepaling
voor gevallen van overmacht (ruim omschre
ven), die ruime vrijheid laat met de ver
plichting van kennisgeving aan de arbeid»,
inspectie.
Bedenkt men nu hierbij nog, dat onze wet
niet voorschrijft, dat voor deze overuren of
voor Zondagparbeid een bijslag wordt be
taald, en dat' er zoo iets loopende is als een
Wiltonvergunning, dan meen ik dat er heel
weinig reden voor Nederland is om 1' rank-
rijk te verwijten, dat men het daar met de
wet niet zoo nauw neemt als hier. Hieruit
volgt dus ook, dat er geen reden is voor onze
en vreeemde reeders om hun reparaties in
vreemde havens te laten uitvoeren ter wille
van de werktijdbepalingen. Dat Frankrijk
een valutaooncurrentie voert en voorzet, die
voor de op die wijze gesubsidieerde buiten
landsche ondernemingen en voor zijn eigen
financieele positie een toestand in het leven
roept, dien men made in Germany zou kun
nen noemen, maakt het noodzakelijk, hier te
lande tijdelijk door werktijdverlenging werk
gelegenheid te behouden. Dit geschiedt in
ruime mate.
Ook op het gebied van den stuwadoors
arbeid voert Nederland niet den achturendag
uniform en star door. In de eerste plaats 'be
perkt de Stuwadoorswet den arbeidsduur
niet tot 8, maar tot 10 uur per dag en tot 60
uur per week. Verder kan aan geregelde
lijnen door den minister een doorloopende
vergunning verleend worden voor de z.g.
weekbooten om tot 20 uur per etmaal te laten
werken, en kan in iedere haven een daar
gevestigd ambtenaar bij' Iedere voorkomen
de gelegenheid toestaan, dat voor het ge
heel laden of geheel lossen van een schip of
in andere dringende omstandigheden wordt
overgewerkt tot 18 uren toe in een diensttijd
van 20 uren.
Het nieuwe Werktijdenbesluit, tegen
welks invoering enkele leden van de Tweede
Kamer bezwaren hebben gemaakt, is een
oollectie elastiek, gesorteerd voor verschil
lende bedrijven en gevallen, waardoor juist
gelegenheid wordt gegeven, naar omstandig
heden van de normale voorschriften af te
wijken. Zulke Kamerleden uiten dus maar
bezwaren, zonder van de zaak Iets af te
weten.
Emigratie-centrale Holland.
In den Amsterdamschen raad! komt een
voorstel om 25.000 subsidie te verleenen
aan de emigratie-centrale Holland,
GEMENGD NIEUWS.
Behandeling in do Amstordamscho
Kiuncr van Koophandel.
Belangwekkende belastingzaak.
Op 4 December 1.1. hoeft voor de Zesde Kamer
der Rechtbank te Amsterdam terechtgestaan, de
uit anderen hoofde gedetineerde B. A Degen-
kamp, -wegens het zonder schriftelijke machtiging
voorhanden hebben van een distillooi-toestel odf
omderdeolen daarvan.
Beklaagde verklaarde destijds, dat hij het tow-
stel uit Parijs in een vliegmachine herwaarts had
gebracht, in een opdracht van een combinatie te
Weesp. Bedoelde combinatie wilde het toestel
oven-wel biet aanvaarden, waarop hij naar het
Oost-Indische Huis ging, waar 'hem toestemming
werd gegeven om het toestel zoolang in zijn be
zit te houden. Intusechen zou beklaagde dus
werd volgens hem afgesproken trachten, het)
toestel aan do combinatie af te leveren. Daarna
zouden do ambtenaren het toestel te Wee6p in
beslag nemen.
Na lange aarzeling bevestigde de inspecteur
van d'e directe 'belastingen H. J. van der Ven deze
lezing, evenwel mot dien verstande, dat niet be
paald gesproken is van een combinatie in Woeep,
maar wel dat bekl. zou trachten te weten te ko
men waar het toestel terechtkwam.
Boklaogde ging ln dezelfde zitting van 4 De
cember zelfs nog vorder. Hij beweerde nL, dat
do heer Van der Ven hem „voor de geohele ge
schiedenis ÈOO had betaald. Desgevraagd be
vestigde de heer Ven der Ven, dat den beklaagde
500 waa gegeven1, evenwel niet voor deze zaak,
doch voor het verstrekken van inlichtingen aan
de administratie. Beklaagde merkt» op, dat de
heer Ven der Ven ven de geheele combinatie
hoeft geweten.
De Rijkeadvocaat eisdhto slechte veroordeeling
tot 14 dagen gevangenisstraf.
Deze in velerlei opzicht bolangwekkende zaak
word Dinsdagnamiddag andermaal voor de Zesde
Kamer berooht.
Op de vragen van president mr. De Jongh ant
woordde beklaagde, dat hij, toen de Weesper com
binatie hot toestel nLet wilde eoeepteeren, zich
naar het Oost-Indische Huis heeft begeven en do
/.aak aan den hoofdinspecteur heeft blootgelegd-
Deze raadpleegde toen den directeur en nadat
de belde lieoren met el^aAr geconfereerd luidden»
ls hem, bekl., door de directie toestemming vca1-
loond om het toestel onder zich te houden. Voor
bet ln voorraad hebben van het toestel zou hij
dan niet' worden vervolgd; evenmin zou vorvor
ging plaats hebon bij eventueelen verkoop of ai*
levering, mlte hij maar mededeelde waar het toe
stel bleef.
I'roeldent: Was het toestel nog ln Parijs, f*®
u vergunning kreeg om het toestel naar hier f
doom brengen?
Bekl.: Nog vóór Ik het toestel besteld had, wist
do administratie, dat ik het zou bestellen.
President: Nog eterkerl
Bekl.: Vóór ik naar Parijs «ing, wist de admi
nistratie, dat ik naar Parijs zou gaan om het toe
stel te bostellen.
President: Wanneer heeft de conferentie plaats
gehad?
Bekl.Toen het toestel ln Amsterdam was.
President: Wonneer heeft u de 500 gekregen?
Bekl.: Toen de boel ln Woesp In beslag geno-
mon was. De heer Van der Ven wist, dat ik l"®*
toestel zou gaan bestellen.
De heer Van der Ven legt nogmaals den eed of-
President: U hebt zelf gehoord wat bekl. heef»
gezegd. Is het Juist, dat hij, toen het toestel nog
ln PftTljs was, met u een onderhoud' heeft gehad?
De heer Van der Ven: Hij heeft gezegd, do*
hij naar Parijs ging voor een Weesper combinatie
om» daar een toestel te koopen en hij nam toen
op zich mede te deelen waar het toestel bleef. OP
7 Augustus is echter de zaak in Weesp niet «en
ander toestel ontdekt.
President: En is het juist, dat toen het
hier to lande was, hij weer een onderhoud
u heeft gehad en dat hij boen gezegd heeft, do»
de Weosper-combinatie het toestel niet wild»
accepteeron?
De heer van dier Ven: Dat weet ik niet. Er*,
bekl. eon belooning toegezegd! wanneer hij
ons bekend maakte, waar het toestel voor
Woesper combinatie was. Ia
President: Heeft hij u medegedeeld, dat.
Weeeper combinatie het toestel niet wilde
ben? 4|
De heer Van der Ven: Na de bekeuring
Weegper combinatie. Deze ls met een
stel bekeurd.
