T
Derde Blad.
VAN ZATERDAG ZG JANUARI 1924.
BEMALING OP TEXEL.
(Ingezonden).
■Onder deze benaming komt in uwe courant
van j.1. Zondag een zeer lezenswaardig stuk
voor van den heer M. Hoewel ik niet kan be
schikken over diens welversneden pen, zou ik
gaarne hierover eenige opmerkingen willen
maken.
Het is juist, dat'het groote waterschap'„De
dertig polders" elk plan tot verbetering van
Waal en Burg tegenwerkt. Het is echter het
oude Texel oftewel de tegenwoordige dertig
polders, dat een groot voordeel heeft gehad met
de inpoldering van den inham Waal en Burg,
nu reeds eeuwen her. Niet de bedijkers, hun
landaanwinst bestond alles behalve uit> een
Beemster of Purmer; voor het grootste gedeelte
langveen, dat nog geen tweede kwaliteit hooi
oplevert. Voor hen ware 't voordeeliger geweest
dezen polder te laten drijven. Met recht zou dan
de vraag gesteld mogen worden, wat er dan van
Texel zou overgebleven zijn. Zeer waarschijnlijk
zou de zee hoe langer hoe meer hebben inge
vreten! en ten' laatste geheel en al verzwolgen.
Het oude Texel werd immers met de inpol
dering van Waal en Burg en Nieuwland ont
heven van het onderhoud van een complex zee
dijken van pl. m. twee uur gaans. En dat dit
onderhoud1 geenszins een kleinigheid was, be
wijzen de nog heden ten dage bestaande walen
als even zoovele doorbraken (Overtoomswaal,
Waswaal, Wegeswaal, Diepwaal, Waaldam)
De toenmalige regeering heeft dit dan ook
gewaardeerd. Keizer Maximiliaan verleende
Waal en Burg in 1418 vrijdom van korentien
den, wat In die dagen hoogst zelden plaats vond.
In hetzelfde jaar werd het door hem aan de
bedijkers uitgegeven als een ambachtsheerlijk
held.
Daar de hooge gronden van de 80 polders en
Staatsdomeinen eigenlijk geen bemaling behoef
den, is er ook wel eens een ander plan ter sprake
gebraoht. Het water van genoemde gronden n.1.
in een afzonderlijk kanaal te lelden, door de
Lange walen naar de Zulderzeesluls. Waal en
Burg met het Burger Nieuwland had dan zoo'n
groote watermachine niet van noode.
Of dit plan ook grooter geldelijke offers
eischt is mij niet bekend. In elk geval staan pol
ders en waterschappen onder provinciaal beheer
en het is te hopen, dat deze zaak eens eindelijk
met recht |en billijkheid zal worden geregeld.
B.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
ROND DEN DAM.
Vroeger, in lang vervlogen eeuwen,
toen de „mare", het „gerucht", nog rond ging
van mond tot mond en het „laatste nieuwe"
de menschen slechts bereikte door middel van
rondtrekkende zangers, zeggers en troubadours;
vroeger waren het de „goden", die.
als krant fungeerden! Het gebeuren der
menschheid, de dingen, die hun dagelijkse!)
leven beïnvloedden, werden door die „goden",
die de volksverbeelding zich schiep, als in een
spiegel opgevangen en dan door middel van de
rondtrekkende zangers weer teruggekaatst naar
dit ondermaansche tranendal.Het oorspron
kelijk spiegel-beeld, ver-levendlgd, verpoëti-
seerd en door-een-gemengd, als gevolg van het
toeven in de goden- en helden-wereld, kwam
ook toen, vroeger, dikwijls niet geheel zuiver in
zijn oorspronkelijke omtrekken weer terug....
De Goden, die de spiegels ophielden, keken
niet allen uit denzelfden hoek, en hielden
hun diverse spiegels ook niet ln denzelfden
stand. En zij krakeelden en streden ouderling
óók W'öl!» i
Het publiek van 'toen wist dit. En ln de
„sagen", vertellingen en verhaien, die het ge
werden, onderkende1 het dlkwerif dien Istrljd en
dat krakeel..Maar dit weten leidde niet tot
cynisme, tot gebrek aan waardeering voor de
zeggers en zangers'.Want altijd was er ln
dien strijd een hoog en hart-verheffend element.
Men sprak van „godenschemering"....
Thans, ln deze moderne tijden* nu het
„laatste nieuws" ons niet meer bereikt in den
vorm van gedragen zangen en sagen maar
in den vorm van haastig en min of meer ge
lukkig al naar het uitvalt vertaalde -tele
grammen, moet men van.... „krantensche
mering" spreken.
Waar eertijds achter de verschillende manie
ren, waarop het publiek werd ingelicht, de „go-
den"-strljd leefde, daar' leeft thans veelal dien
van concurreerende kranten-directies!
En een vooruitgang is het niet.
Want dezen tegenwoordigen „strijd" heeft,
ln tegenstelling tot dien' ouden, over 't geheel
genomen een voor onze beschaving nogal
beschamende kant.
Er zijn gunstige uitzonderingen. Zeker. Er
valt ihier en daar te wijzen op rechtschapen
„strijd" en kranig doorzettings-vermogen, zon
der kleinheid. Geen die het beter kunnen1 weten
dandte lezers van de Heldersche Courant! 1
Maar tóch in 't algemeen??!
Krantenschemering! We hebben hier de
laatste jaren al zoo een en ander daarvan mee
gemaakt!Er was een tijd, dat „ter stich
ting van het publiek, het toeren-aantai der per
sen door „spionnen" van elkaar be-oorlogende
bladen wederkeerig werd opgeteekend van....
achter de ruiten der gebouwen op de Prinsen
gracht, onze krantenwijk, af. En men rekende
elkander op grond van deze spionnen-gege-
vens voor, dat net gepubliceerde oplage-cijfer
te hoog was!
Er was een tijd, daarna, dat beschuldigingen
van omkooperij door de „Entente" of door de
„Centralen over en weer werden uitgebracht.
Er was er, vervolgens, een, dat het „Gouden
Kalf" in het Rijk van de Koningin-der-Aarde
zonderlinge sprongen deed.
En nu men dan, nadat dit veel-aangebeden
beestje getemd en verwijderd was, dacht einde
lijk eens wat rust te krijgen is het lieve leven
weer opnieuw begonnen met de aantijgingen
door „Het Volk" tot „De Telegraaf" gericht in
verband1 met een gesloten contract met de Rus
sische regeering vóór de ^evolutie..
In een vorig nummer van dit blad werdien de
„feiten" reeds gemeld. Wederkeerig wrijven de
twee bladen elkander lage motieven aan en, in-
plaats van een „strijd van goden" komt o,
moderne tijd! het gekijf sis van twee buur
vrouwen uit de achterbuurt, wier „herrie" ten-,
slotte tot voor den rechter, in den vorm vati een
aanklacht wegens beleediging" wordt voor
gezet.
Krantenschemering!
En"'t geeft weer te denken in de richting van
een soort „publiek-rechterlijke" regeling der
Pers. Valt in die richting, vraagt men zich weer
af, niets te bereiken ter „saneering" Van den
toestand? Kan, met behoud van het „vrije
woord" eerste vereischte van een gezonde
democratie hier uit het betrokken bedrijfs
leven zélf geen organisatie geschapen worden,
die, zooals b.v. de Kamers van Koophandel dat
in zekeren zin op hun gebied doen, een en ander
in vaste banen leidt?' Komt men er niet toe te
peinzen over instelling van een soort „Pers-
Kamer" met eigen, zelfstandige bevoegdheden?
Dergelijke vragen komen in dezen tijd weer
naar boven. En mèt hen de verwondering over
het feit, dat er over dit toch ongetwijfeld uiterst
gewichtige probleem, in'ons land, in tegen
stelling met. sommige andere landen, met name
Engeland nog zoo weinig gedacht wordt!
(De eenigste, die, bij; mijn weten, dit vraag
stuk diep onder de oogen heeft' gezien, is ir. J.
Kiewit de Jonge in zijn werk „De Politiek der
Toekomst", uitg. P. W. van Kampen.l)
Hadde men- den nieuwen Amerikaanschen ge
zant, de heer Tobbin, die hier deze week enkele
dagen doorbracht, deze, onze krantenscheme
ring voor-gevoerd, mogelijk was hèm de
ergernis, die velen er door gevoelen, ontgaan
en had hij- de toestand hier ideaal gevonden;
in zijn vaderland is er geen „schemering",'
maar een verblindende, vurige kranten-chaos!
Maar men heeft er hem niet voor-gevoerd.
Men had beter te doen. IMen voerde hem langs
onze kunstschatten, niet alleen die in het Rijks
museum, waar onlangs door toedoen van de
Vereeniglng „Rembrandt" weer eenige oude
meesterwerken aan de verzamelingen werden
toegevoegd (hulde aan dit „particulier initia
tief!"), maar ook langs die ln een aantal
onzer patrlclers-wonnigen.
■Maar niet èdleen op deze stille, oud-vaderland-
3che wijze heeft men don gezant ontvangen.
Den laatsten dag van zijn bezoek, heeft men
hem ook nog een, op „z'n Amerlkaansch" geor-
ganlseerden avond bereid. Daartoe was de zaal
van het Theater Tuschlnsky (op zichzelf trou
wens al een zeer geslaagd product van onze mo
derne, inheemsche kunstnijverheid!) door de
Ned. Oommissie voor Verkeerspropaganda in
Amerika, afgehuurd. Een aantal films van ons
land en van ons Indlë werdl voor den gezant
„afgedraaid" en toonde hem wat hier en ln „de
Oost" den Amerikaanschen toerist kan geboden
worden. Baron Krayenhoff, die reeds ter bevor
dering van het Amerlkaansch bezoek, in het land
van den Dollar een propaganda-tournée heeft
ondernomen, hield! daarbij een vlotte causerie.
Men kreeg den indruk, dat inderdaad Nederland
n Amerika er meer en meer „ln komt". En dat
zal nóg meer het geval zijn Indien zoo nu en
dan gezaghebbende Nederlanders in Amerika
ris sprekers gaan optreden. Ook daar werd een
begin mee gemaakt. In Febr. a.s. zullen n.1. de
heeren W. Westermann, Voorzitter der Ned.-
Amerlkaansche Kamer van Koophandel, en
prof. Treub, met dat doel een reis ondernemen.
Baron Krayenhoff stak echter, aan 't eind van
zijn toespraak, ook nog nven de hand in eigen
boezem; of liever: lr. die van.... de brand
kasten onzer hóteliers! Ons land 't werd
ons terdege op 't hart gedrukt! heeft in het
buitenland, en speciaal in Amerika, voor wat de
bótels betreft, nog altijd een zeer slechte naam.
Onze hótel-goden hebben te leeren hun Amerl
kaansche dollar-lusten wat ln te toornen, doen
jij dat niet, dan helpt tenslotte al het „proga-
g-eeren" tóch nog maar weinig!
Een woord en een waarschuwing, in de eerste
plaats wel bestemd voor onze hoofdstedelijke
hóteliers!
De concurrentie, vooral van eerste-klaB hótels,
s hier, na de mislukking van de Atlanta-hótel-
plannen en van die van andere combinaties, niet
oijster groot. En er wordt dan ook eiken zomer,
n het reis-selzoen een geduchte aanval op den
oerlsten-stroom, die van over den grooten ha
ring-vijver komt, ondernomen.
Misschien dat de toestand al automatisch betur
wordt als de Mlddendam-hótel-plannen ter elfder
are nog eens hun beslag zullen krijgen en als
het gerucht, dat een groot hótel gebouwd zal
worden in de verbreed© Vijzelstraat, waarheid
blijkt.
Maar, ln afwachting daarvan doe men eerst
ten dezen maar eens aan zelf-herziening.
Levende zèlf-herziening: het is iets bij welks
gratie ieder werkelijk kunstenaar tenslotte be
staat en werkt. Geen sprekender voorbeeld van
de geldigheid van deze stelling dan.... Toorop.
In het Gebouw voor Beeldende Kunsten in de
Vondelstraat werd dezer dagen een merkwaar
dige verzameling van het werk van dezen, ouden
.■heester-schilder bijeengebracht. Het is een over
zichtelijke verzameling. Overzichtelijk in dien
zin, dat men niet alleen een goed beeld1 krijgt
van al Üe vele en verschillende periode's van
Toorop's eigen kunst, maar dat men er ook
in ziet het streven, het beweeg en de idealen
van een geheel artisten-geslacht. Toorop heeft
In zijn jonge jaren en nog lang daarna den in
vloed ondergaan van eigenlijk Alle scholen en
richtingen, totdat hij eindelijk tot zijn symboli
sche, gedachte-weergevende kunst kwam en
voor zich een vast geestelijk tehuis vond in de
Roomsch-Katholieke Kerk. Wie een indruk wil
krijgen van wat de gemoederen der kunstenaars
n de laatste kwart eeuw beroerd heeft en in
spanning hield, hij kan niet beter doen dan
leze merkwaardige Toorop-tentoonstelling te
bezoeken: zij is niet alleen representatief voor
lezen schilder zelf, maar voor een geheel ge
slacht tevensl
Representatief, kenmerkend voor dezen
jjd is: dat de „serieuse" tooneelgezelschappen
.neer en meer gedwongen worden zich aan de,
„8musements"-kunst te gaan wijden. „Negatief"
;noge dit jammer zijn: er komen weinig of
geen echte „tooneelwerken" meer voor het voet-
Icht; „positief' echter heeft 't zijn voordee
en. Waar vroeger dit „amusements-tooneel"
uitsluitend werd gekarakteriseerd door kluchten
als „Domme Doortje", „Bleeke Bet", „Roode
Sien", enz., enz., daar hebben we tegenwoor
dig tenminste blijspelen als „t Krokodilletje"
bij Musch en Van der Horst, „Om 10.000 Dol
lar" bij Comoed'ia, „De Man uit Frankrijk" bij
het Nieuwe Tooneel en „Zijn we dat dan niet
allemaal" bij Rooyaards.
Het is in alle geval een „vooruitgang", waar
mede men zich troosten kan. Al is de troost
misschien wat kaal!
BUITENLAND.
Er bestaat misschien wel eens gelegenheid,
ook in verband met Engelsche publicaties op
dit terrein, in een afzonderlijk artikel verder op
de zaak in te gaan.
Het L V. V. en den Volkenbond.
In Nov. 1.L hoeft L V. V. oen brief gericht
aan don Raad' van den Volkenbond, teneinde
dit lichaam te vragen, maatregelen te willen
besproken, om den ellendigen toestand van
het Duitsche volk ©enigszins te verbeteren.
In antwoord hierop deelde Sir Eric Drum
mond, secretaris-generaal van den Volken
bond mede, dat de eenige wijze waarop de
zaak in den Raad van den Volkenbond ge
bracht kan worden, zou zijn, dat do leden van
het I. V. V. hun invloed aanwenden in hun
landen, teneinde hun regieering er toe te be
wegen, dat zij de plaatsing van de kwestie
op die agenda verlangen.
Verder doelt hij mede, dat do brief ter
kennis van de leden van den Raad werd ge
bracht.
Het I. V. V. merkt hierbij op, „dat niet dit
antwoord doch het niet-optredon van den
Raad van dien Volkenbond ons ten zeerste
heeft teleurgesteld."
Wat betreurd moet wordën, Is dat geen' der
leden van den Volkenbond' don toestand van
Duitschlland blijkbaar ernstig genoeg geno
men heeft, om naar aanleiding van den brief
een voorstel in te dienen. Men mag toch van
menschen, die zóó goed op d'e hoogte zijn als
de leden van den Volbenihondsraad worden
geacht te zijn, verwachten, dat zij het gevaar,
hetwelk op dit oogenblik in Duitschland be
staat voor geheel Europa, terdege inzien,
zoodat in dat geval op zijn minst genomen
een voorstel had' kunnen worden gedaan,
om het secretariaat uit te noodigen, een be
spreking in de volgende zitting voor te be
reiden.
FRANKRIJK.
Het Fransch-Zwltsereche zonegesehU.
Genève, 26 Jan, Polncaré'a antwoord op
die Zwitsersche nota van 12 November Inzake
het zonegeschil is heden in bezit van^ die
Zwitsersche regeering gekomen en ofschoon
de tekst nog niet is geopenbaard is er reeds
genoeg van bekend geworden om zonder
gevaar van tegenspraak te kramen verzeke
ren dat de oplossing van. hot zonegesohll
geen stap verder is gebracht. Ondanks de
voortdurend herhaalde verklaringen van
Motta dat Zwitserland er niet aan denkt in
nieuwe besprekingen met Frankrijk te tre
den, voordat dJe rechtsvraag van Frankrfjk's
recht op de eenzijdige opheffing der vrij®
zones beslist Zal zijn, gaai Polncaré voor de
Zwitsersche regeering tot vriendschappelijke
besprekingen over het nieuwe economische
regiem uit te noodigen, In een bijlage wor
den dan, voor het geval Zwitserland nieuwe
onderhamdelinjgen mocht blijven weigeren,
de vragen opgesomd waaromtrent Polncaré
bereid zooi zijn arbitrage te aanvaarden.
Zooals na Polncaré'a opmerkingen in de
Fransche Kamer in December niet anders te
Verwachten was hebben die vragen uitslui
tend betrekking op het nieuwe economische
stelsel dat voor de oude vrije zones in de
plaats zal treden en wordt de rechtsvraag zelf
geheel uitgeschakeld.
Na Motta's laatste rede in de Zwitsersche
Kamer bestaat geen twijfel dat de Zwitser
sche regeering die Fransche voorstellen on
aannemelijk zal verklaren.
De asch van Janrès.
Ferdinand Buisson, het socialistische Ka
merlid', had schriftelijk tot Polncaré de vraag
gericht of hfjl den ministerraad in kennis had
gesteld van een motie, waarin' wondt voor
gesteld de asch van Jaurès naar het Pan
theon over te brengen en welke beslissing
daaromtrent genomen was.
Poinoaré beantwoordt Buisson in bet
Staatsblad. Hij schrijft: Toen er sprake van
geweest is in het huls, waar Jaurès ver
moord is, een gedenkplaat aan te brengen,
heeft dé regeering het plan tot een plechtig
heid op dén openbaren weg goedgekeurd.
Die-goedkeuring zal gehandhaafd worden
den diag. waarop die hulde aan den grooten
socialistlschen redenaar gebraoht zal wor
den.
De regeering beeft voorts den naam van
Jean Jaurès gegeven aan het gymnasium te
Oastres. Zij gelooft niet, dut er onder deze
omstandigheden aanleiding bestaat om de
asch van een politicus, wiens naam de harts
tochten van de politieke partijen nog steeds
in conflict brengt, naar het Pantheon over te
brengen. Zij doet opmerken, dat het langer
dan dertig jaar na den dood van Gambette
is geweest, dat zijn hart naar het Pantheon is
overgebracht.
D ©communistische Humanité maakt hij
dezen brief van Poinoaré eenige onaange
name opmerkingen aan het adres van den
minister-president. Poinoaré, zoo zegt het
blad o.m., heeft niet vergeten, dat Jaurès
hem ln 1918 „president van de reaotle en
van den oorlog genoemd heeft
ENGELAND.
De staking bij de spoorwegen.
Londen, 25 Januari. De leden van den Na-
tionalen Bond van spoorwegpersoneel te
Huil, die zich bij de staking hadden aange
sloten, hebben ten getale vandrie honderd
den arbeid hervat.
Ook wordt «>emeld, dat de stakers van
beide bonden te Newcastle en Llverpool en
andere oentra van arbeid het werk hebben
hervat. Daarentegen behelst een bericht uit
Carlisle dat de leden van den nationalen
bond zich ten getale van vijfhonderd bij sta
kers hebben aangesloten. Men vreest dat de
staking te Carlisle zich tot het stationsper-
soneei zal uitbreiden, indien het geschil niet
spoedig bedecht wordt.
Donderdag was een algemeen© verbetering
in den treinenloon. vooral in de Plattelands-
districten en behalve de noodzakelijke levens-
midelen was het mogelijk ook een zekere
hoeveelheid andere goederen te vervoeren.
De marine-basis te Singapore.
Londen, 26 Januari. Volgens de Westmin
ster Gazette, is de regeering reeds besloten
het plan voor het inrichten van een marine-
basis te Singapore in het belang van de
spaarzaamheid op te geven.
DUITSCHLAND.
Relletjes ln den Berlijnschen
gemeenteraad.
In den Berlijnschen gemeenteraad is Donder
dag bij de behandeling van een dringend voor
stel der communisten tot betere betaling van het
trampersoneel en de werkloozen weer groot tu
mult ontstaan op de dichtbezette tribune. De
voorzitter constateerde, dat er een' stinkbom in
de zaal was geworpen. De vergadering werd
herhaaldelijk geschorst. Het voorstel, waarvan
door rechts de dringendheid werd betwist, kon
niet worden afgehandeld. Na een scheldpartij
en het zingen van de Internationale verliet het
publiek tenslotte de tribune, waarna de behan
deling van de belastingvoorstellen kon beginnen.
Het separatisme ln dte Palts.
Naar Berlijn draadloos meldt, is het te Laute-
recken in de Palts hij een betooging van de
bevolking tegen de separatisten tot een vecht
partij gekomen, waarbij de separatisten blinde
lings op de menigte vuurden, Fransche gendar
men kwamen de separatisten te hulp, terwijl
's avonds te hunner bescherming Marokkansche
troepen aankwamen.
Spiers, 25 Jan. De zoogenaamde autonome
regeering schijnt voornemens te zijn een aantal
Paltsers, die Clive over het separatistisch be
wind ingelicht hebben, in hechtenis te nemen,
hun vermogen te confiskeeren en hen het land
uit te zetten. Zij hebben reeds alle roerende
•goederen van den wijnbouwer Poth uit Duerk-
helm in besiag genomen en andere leden van
den bond van wijnbouwers uit die plaats met
uitzetting gedreigd'.
Berlijn, 25 Jan, Gisterenavond werd de
separatistenleider Schlich, die indertijd' de leider
was van de separatistische actie in het district
Mayen en gedurende de heerschappij der sepa
ratisten aldaar als landraad fungeerde, tusschen
Nieder- en Ober-Mendig doodgeschoten. Hij
werd door acht kogels gétroffen. Van de daders
geen spoor.
Essen, 26 Jan. Van ongeveer vijftien be
langrijke kolenmijnen is bericht gekomen, dat
de kolenproductie gedeeltelijk moest worden
stopgezet, daar tengevolge van de totaal onvol
doende distributie van wagons van de zijd© der
Fransch-Belgische regie de kolenmijnen niet in
staat zijn de geproduoeerde kolen te vervoeren.
Berlijn, 25 Jan. Gisteren heeft een hevige
ontploffing ln het laboratorium der Leunawerke
bij Merseburg geweldige schade aangericht. Er
werden twee personen op slag gedood, twaalf
zeer zwaar en velen licht gewond. Van de twaalf
zwaargewonden zijn reeds vier aan hun wonden
overleden. („HbL").
KORTE BERICHTEN.
De machtigingswet in Duitschland zal op
15 Februari, wanneer zij buiteü werking
treedt, niet worden verlengd.
In Wurtemberg zijn communistische
omwentelingsplannen aan het lioht gekomen.
Von Kahr, de algemeene staatscommia-
saris voor Beieren, heeft een stakingsverbod
voor de vitale bedrijven uitgevaardigd.
De Petersburgsche sovjet heeft op voor
stel van Zinovjef besloten de stad Petrograd
om te doopen in Leningrad.
Te Londonville, in de provincie Vermont
(Canada) heeft een hevige brand gewoed.
Tot dusver is komen vast te staan, dat vier
Eersonen in de vlammen zijn omgekomen.
'e schade wordt geschat op 600.000 dollar.
OOST-INDIE.
De aankomst van de onderaeeboot-
flottlelje.
Aneta meldt hieromtrent het volgende aan
het „Bat. Nbl.":
Onder enkele leden van de Bataviasche Jacht
club zou de aankomst van de „Pelikaan", het
nieuwe moederschip voor onderzeebooten, met
de K II, K VII en K VIII aanleiding zijn om
het oonvooi Maandag, liefst in voile zee, tegemoet
te stoomen of te zeilen.
De „Pandorra" trok er reeds vroeg op uit,
terwijl wij in staat werden gesteld om aan boord
van ae „Barent Fockesz" de binnenkomst van
de oorlogsschepen mee te maken.
De tocht door het oude havenkanaal vanuit
Pasar lkan naar de zee in de vroege morgen
uren was een genot, maar het kanaal waren wij
nog niet uitgevaren of heel in de verte, voor den
ingang van de Priokhaven zag men met het
bloote oog nog flauw de omtrekken van een
schip, dat daar rustig voor anker lag.
Zou het de „Pelikaan" zijn? Maar dan zou het
plan om de schepen in volle zee tegemoet te
varen irf duigen vallen. De kijkers maakten
reeds spoedig een einde aan de onzekerheid,
want daar lag inderdaad reeds het moederschip,
dat 's nachts reeds voor Priok was aangekomen,
terwijl daarnaast kleine grauwe heuveltjes boven
het zee-oppervlak opdoemden, die bij nauwkeu
rige beschouwing de commandobruggen van de
drie onderzeebooten bleken te zijn.
Al spoedig voeren wij in een boog om de
„PeLlkaan" heen, waar alles en allen reeds ln
beweging waren, en zoo verschenen aan beide
kanten opnieuw de kijkers om elkaar beter te
kunnen opnemen.
Vroolijk zwierden armen en zakdoeken als
welkomst door de lucht en aan boord wuifde
men ons even hartelijk toe.
Toen gingen de vlaggeseinen de lucht in.
Even voor achten kwam er beweging in de
groene rompen; aan weerszijden sputterde bet
water door de schroeven hoog op, terwijl een
dikke rookkolom verried, dat men onder stoom
lag. Langzaam voeren toen de K 'II, K VII en
de K VIII op tot zij vlak bij hun moederschip
lagen en meteen doken vanuit de heerlijke mor
genlucht twee marinevliegers omlaag om hun
welkomstgroet te brengen aan de nieuw geko
men en.
De derde uit de luchtescadrille kwam uit het
marinevliegkamp ons tegemoet en gedrieëlijk
gingen ze weer verder.
Bij half negen koerste de „Pelikaan" met de
drie onderzeebooten achter zich in één lijn daar
op naar den haveningang.
Van een voor- en achtersteven donderden
daarbij, ae 21 saluutschoten, die met een gelijk
aantal werden beantwoord door de saluutbatterij
van het marinevliegkamp, juist op het oogen
blik, dat de schepen den ingang hadden bereikt.
Kalm en rustig werd daar geankerd bij de
boeien, terwijl van de gouvernementsschepen
het welkomstsein aan den mast hing.
In de buurt lag nog steeds de „Zeven Pro
vinciën", die bij de komst van het Japansche
eskader hier naar toe stoomde.
Niet lang duurde het of het admiraals-sloepje
met schout-bij-nacht Gooszen aan boord stak ai
van den bstonstaiger, om zich naar de „Peli
kaan" te begeven. De heer Gooszen begaf zich
allereerst naar overste Wismann, om later oo
het achterdek de daar aangetreden officieren
onderofficieren en manschappen toe te spreken
Kort en krachtig heette de heer Gooszen al
len welkom en wenschte allen geluk met de
behouden aankomst, erop wijzend, dat men
onderweg thans grootere moeilijkheden had te
overwinnen door de aanwezigheid van de drie
onderzeebooten. Het deed den heer Gooszen ge
noegen van den commandant vernomen te heb
ben, dat op de houding en de plichtsbetrachting
der bemanning niets was aan te merken, waarna
hij; hen allen tot slot een aangenaam verblijf in
Indië toewenschte en goede berichten van de
dierbaren, die men had moeten achterlaten.
Vervolgens begaf onze vlootvoogd zich 'naar
de drie onderzeebooten, waar hij eveneens de
officieren aan zich liet voorstellen om daarna
weer terug te varen, waarbij van de „Pelikaan"
opnieuw 21 saluutschoten donderden.
Daarmee was de plechtigheid ton éinde.
Wij vonden nog gelegenheid' om enkele offi
cieren van de „Pelikaan" te spreken, die ons
mededeelden, dat de reis vanaf den 18den Sep
tember een vlot verloop had' gehad. Onderweg
had men eerst in de Noordzee en later in de
Golf van Biscaye, met zwaar weer te kampen
jehad, terwijl de reis van Aden naar Colombo
litmaal wat langer dan gewoonlijk was uitge
vallen, dank zij den, tegenwind. Men had over
dit traject twaalf dagen gedaan. Overigens was
er niets bijzonders onderweg voorgevallen.
Men was inmiddels verheugd; dat de reis nu
ten einde was gebracht.
GEMENGD NIEUWS.
Een gevaarlijke Jonge dame.
Woensdag is door de politie te New-Yoric
gearresteerd een 20-jarig meisje, dat zich
aan vele bandietenistukjes heeft schuldig ge
maakt. Uit het rapport der recherche is ge
bleken, dat de gearresteerde in drie weken
een dozijn; New Yorksche winkels had be
zocht en een groote hoeveelheid goederen
daaruit ontvreemd had. Bij haar strooptoch
ten droeg zij gewoonlijk een wijde lange
mantel.
De laatste dagen begon rij evenwel bru
taler op te treden en met een revolver ge
wapend, dwong rij den winkeliers de goede
ren af te geven, die rij wenschte.
Toen zij Woensdag wederom WJ een koop.
man ln Brooklyn op haar „gewone" marter
zdh van koek en een hoeveelheid zeep wMo
voorzien, werd de Indringster verrast door
de aanwezigheid van een inspecteur van
politie. Eerst loste het meisje nog eenige
schoten en trachtte zij in allerijl de vlucht
te neonen. Dit gelukte haar echter niet en
toen zij den winkel uitsmelde, werd zij bui
ten opgewacht door een viertal politie-agen»-
ten, die daar hadden postgevat. Op het po
litiebureau legde zlji een volledige bekente
nis af.
Oplichter.
De politie te Maassluis heeft een oplich
ter gearresteerd, die, voorgevende, dat hij
een' Duitsche oorlogsvlieger van adelijke
afkomst was, die o.a. voor Verdun roem
rijk had gestreden, eerst eenige weken vrij
onderdak heeft genoten bij een menschen-
vrlend uit de buurt van Rotterdam en daar
na bij een inwoner van Maassluis. Van
laatstbedeolde wist hij' ook nog reisgeld
voor de terugreis naar Duitschland los te
krijgen.
De man bleek een doodgewone Holland-
sohe kleermaker te zijn.
Ontaarde moeder.
De politie te Zeist heeft proces-verbaal op
gemaakt tegen een vrouw wegens het hulp
loos achterlaten van haar jeugdige kinderen.
Zij verliet 's avonds haar kinderen, van 26
en 4 jaar, die onverzorgd in een dichtge
spijkerde bedstee werden opgesloten. Den
volgenden dag kwamen buren op het geschrei
der kleinen af en vonden ze in vervuilden
toestand. De vrouw kwam pas 24 uur later
weer opdagen.
UIT DEN OMTREK.
Behagen.
Uitslag der verkooplng te OudeslulB op
28 Januari, ten overstaan van notaris Vrij
burg: wei- en bouwland met veeboet, groot
5,7080 H.A., eigendom van P. Koole, aldaar;
kooper de heer F. Blaauboer Oz., te Wie-
ringerwaard, voor f 7896,82.
Uitslag der verkooplng te Barsingerhorn
op 28 Januari, ten overstaan van notaris
J. van der Knaap, te Wleringerwaard: huis,
ingericht voor winkel, groot 8,60 A., eigen
dom van den heer K. van der Meulen; kooper
de heer F. Ypma, 't Zand, voor f 925.
Uitslag der verkooplng te Schagen op 24
Januari, ten overstaan van notaris Vrijburg:
huis met wagenhuis te St. Maarten, eigen
dom van J. L. Butter, aldaar; kooper de
heer L. F. Th. Koelman, te Alkmaar, voor
f 2900.—.
Uitslag der verkooplng te Schagen op 24
Januari, ten overstaan van notaris G. J. van
Leersum, Winkelbouwerswoning op Groote-
wal te Schagen, met 1,9190 H.A. bouwland,
bewoond door K. Bootskooper C. Beets, te
Zuid-Scharwoude, voor f 7603.
Wieringen, 24 Januari.
Opnieuw is de postdienst door het met
de Oostenwind terugkomende zeeijs, in
moeilijkheden geraakt, doordat het vaar
water (de zee), weer vol ijs zit, en de boot
gisteren, Woensdagnamiddag, weer niet kon
varen. Vandaag, Donderdag, is de ijsvlet
weer in dienst gesteld.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer P.
de Ruiter, onderwijzer, te Egmond aan Zee,
komt voor als no. 2 op de voordracht voor
hoofd aan de O. L. School te Warmenhuizen.
Door den heer Commissaris der Koningjn
is aan den heer W. P. Hegeman, buiten
gewoon gemeente-veldwachter te de Gest,
alhier, op diens verzoek eervol ontslag als
zoodanig, wegens gezondheidsredenen, ver
leend.
Zie verder pa®. 4 2e blad.
LAATSTE BERICHTEN.
Hr. Ms. „Tromp" en „Heemskerck".
Hr. Ms. Tromp en Heemskerck zijn
Januari te Port Mshon aangekomen.
25
„Kranten-schemering". Het
bezoek van den Amerikaanschen
gezant. Toorop-tentoonstelllng.
-f
Weder een separatistenleider
doodgeschoten.
Het werk ln verschillende kolenmijnen
gedeeltelijk stopgezet.
Zware ontploffing.
