IE COURANT
Derde Blad.
VAN ZATERDAG 16 FEBRUARI 1924.
OP EN OM HET BINNENHOF.
Den Hs.ag, 14 Februari.
Over minister De Graaff's triumf met zijne
Indische Begroeting zal ik met Uw goedvin
den niet veel woordien meer verspillen. Het
was ook hier eene „chose jugée".De over
winning stond bij-voorbaat vast. Vruchteloos
trachtte mr. Gerritzen* de bekwame oud-presi
dent van de Javasche Bank, Vrijdag j.L 8 Fe
bruari tegen te houden de verzwaring van het
zegelrecht in de Oost, alsook de statistiek-kosten,
t baatte niet. Zeer zeker had de heer Gerrit
zen gelijk, dat 't niet aangaat; zelfs: het Gronde
wettelijk voorschrift tot een wassen neus maakt,
om voorstellen, die niet in de afueelingen der
Kamer zijn geweest, klakkeloos in openbaar
debat te brengen. Zeker, dat Is tlenduizend-
maal waar! Maar wij leven nu eenmaal in den
tijd' van „nood1 breekt wetten!.
Tegen die droeve waarheid te sputteren, baat
niet.
De Indische Begrooting is dus veilig, onge
schonden, door de Tweede Kamer ter goedkeu
ring aan den Senaat gezonden. Ik teeken nog
slechts aan, dat de heer J. ter Laan koppig-
genoeg was om zijne motie ten gunste van de
armoê-lijdende gegageerden, oud-gedienden, te
handhaven. Ondanks de vólkomen-bevredigende
verklaringen, door den minister van Koloniën
afgelegd, 't Betreft hier, waar alleen in Euro
pa circa 18.000 oud-militairen van deze soort
vertoeven, doch waarvan de minderheid tot de
hoogbejaarden moet worden gerekend* zeer
stellig een lastig, ingewikkeld vraagstuk. Ieder
kreeg echter den sterken indruk, de vaste over
tuiging, dat de waarachtige wil bestaat om
de oud-gedienden* die honger en gebrek lijden,
en van dezulken zijn er, helaas, ongetwijfeld!,
te-hulp te komen. Waar dit zoo is, had de
heer J. ter Laan verstandiger gedaan door zijn
motie in te trekken. Nu werd zy natuurHJk met
overgroots meerderheid verworpen. Of de afge
vaardigde hier den oud-gedienden, die hy wil
helpen, inderdaad nuttig is geweest, moet wor
den betwijfeld.
Intusschen, hoofdzaak is, dat de stakkerds
door Vader Staat worden gesteund.
En dat zal gebeuren. Moge 't met meer-dan-
bekwamen spoed geschieden!
I
Dinsdag j.1. 12 Februari zyn wij dan begon
nen,'' in de Tweede Kamer met de Alge-
meene Beschouwingen, het „groot-politiek
debat", dat in normale omstandigheden de twee
de helft van November „vult".
En 't was de Plattelander Braat, die het voor
recht had om de eerste in deze te zyn.
De „N. R. Ot." heeft dezen afgevaardigde,
naar aanleiding van zyn mal obstructie-spelletje
tegen den Zomertijd1, in Krijn jongste overzicht
genoemd, een dom man genoemd. De heer
Braat zelf citeerde Dinsdag aeze ontboezeming
van het Rotterdamsche orgaan, en voegde
daaraan toe, dat.... men daarin een zooveelste
bewijs heeft te zien van de slechte wyze, waarop
te-plattelande onderwijs wordt gegeven.
Dom is de heer Braat absoluut niet.
Deze welgestelde boer behoort integendeel tot
de slimme wezens. Hy heeft stellig gezond ver
stand. En kan zeer-rake, zeer-juiste opmerkin
gen maken.
Maar de heer Braat mist alle voorbereiding.
En bovendien lijdt deze man in bedenkeiyke
mate aan zelfoverschatting en een soort van
driestheid. Daardoor rammelt hy juiste en zotte
opmerkingen voortdurend door-elkaar. Zyn
partijgenoot De Boer is een heel-andere figuur.
Voor leider ook van een kleine groep in het Par
lement is de heer Braat geheel ongeschikt. En
de partij, wier chef en „toonaangever" hy zich
mag noemen, zou heel wat meer invloed en
„prestige" in de Kamer kunnen bezitten,
had' zdj een man van meer kennis en beschaving
dan waarover de afgevaardigde Braat beschikt,
als haar eerste-representant in de hooge verga
dering!
Ook Dinsdag J.L heeft de Plattelander Braat
op geweldige wyze in de Kamer uitgepakt tegen
de ambtenary, dte met den wetteiijken Zo-
mertyd, tot zyn doodsvyanden behoort. Amb
tenaren en stadsarbeidere ziet hy voortdurend
door de gemeenschap geliefkoosd en bevoor
recht boven de arme plattelanders. Van het Ka-
binet-Ruys III wacht hy totaliter niets goeds.
Zyn recept is en biyft: minder belastingen,
stop-zetten van allerlei uitgaven. De Arbeids
wet is voot' den heer Braat bron van schier alle
ellende. Precies-zoo, wat pensioenen en wacht
gelden betreft. Het blauwe potlood er-door!....
Kinder-byslag „bevordert den aanwas van amb
tenaren kinderen! Dat de Kamer1, t, - toen
hy dit laatste zei, uitbrulde van Jolijt, deerde
den heer Braat heelemaal niet. By zoo'n gele
genheid glimlacht hij lustig mee!
De Plattelander wil veel meer werk voor de
ambtenaren. Opdat men een aantal aan den dyli-
kan zetten. Voor de Kamer-leden^ hoogstens
8000 vergoeding. Of er onder zijne collega's
zyn, die dat „stropje" van 2000 mlnder-dan-nu
heviger aan den lijve zouden' gevoelen dan met
den zeer-bemiddelden heer Braat t geval is, ont
snapt aan de belangstelling van dezen Volksver
tegenwoordiger. Hy wenscht ook beperking van
het Kiesrecht, Tienduizenden aldus nog de
heer Braat, zijn onbevoegd1 om hun stem uit
■te brengen. Wanneer iemand tot deze groep
ook.... den heer Braat. wenschte te rekenen,
zou de afgevaardigde stellig even verbaasd als
verontwaardigd zijn-I
Stip ik nog aan, dat op het verlangiystje van
den Plattelander ook moet worden genoteerd-:
verlaging van het pas-visum voor Duitsche
dienstboden en het geven van beloonlng-ln-geld
aan menschenredders, In plaats van mooie me
dailles, waarvan deze brave Heden „niet kunnen
eten''.
Dat er iets hapert aan de ideëele manier van
menschen- en dingen beschouwen, dezen afge
vaardigde eigen, is misschien niet te kras
gezegd?....
Op den Plattelander volgde Dinsdag de com
munist wynkoop. Voor de zooveelste maal
toonde deze, dat -hem gelijk de heer W. een
maal verzekerde, „niets te dol is". Hy be
rekent, dat het tekort op ons Budget niet 116
miliioen bedraagt geiy'k minister Coiyn be
rekent, doch slechte duizend' ton gouds. Nu
*11 ook di# heer Wijnkoop h#t gevaar van infla
tie, der waarde-daling van onzen gulden
t ampen. Hij acht de inflatie, waar
tegen gewaarschuwd- wordt, iets van -kunst
matige Soort, slechts dienend' om het prole
tariaat „murw te maken". En nu geeft, 'de heer
Wijnkoop een magnifiek middel aan -tegen de
inflatie. En wel.... verlaging van den rente
voet onzer Staatsschuld1! Brengt men dien van
4.2 pet. tot 2'/a pot.., dan- „verdient" de Staat
"mlioen. Geeft mem voor de 2 miüiard 788
miJ-lioen Staatsschuld 8 pot., dan wordt er h
nog 33»/, miliioen bezuinigd.
Waarom de Koningin- niet den heer D. Win
koop heeft gevraagd* opvolger van den heer H.
Oolijn te worden, is toch niet zeer duidelijk.
Met zyn zooeven aangeduid recept zou hy een
aardig brok van- het deficit op de Staatsrekening
hebben weten-I te d ekken, i
Dat döor deze renteverlaging ons Staata-kre-
diet een dusdanigen schok zou hebben gekregen,
da-t de Hollandsche gulden -in duizelingwekkende
vaart den weg van roebels en- marken zou zyn
ingeslagen, is voor den- communist geen reden
om over zyn „recept" nog even na te' denken....
Maar dingen- als eene heffing-ineens van het
kapitaal of gedwongen leening met zeer laag
rente-type vindt men ook op 's heeren Wyn-
koop's verlangiystje. En deze bloed- en vuur
roods financier vérzqkerfc, dat er by toepas
sing van de door hem aangeprezen middelen,
van kapitaals-vernietiging heelemaal geen spra
ke zou zyn-.
Men ziet, van het oogenblik af, dat de heer
D. Wynkoop minister wan financiën wordt,
met -uitgestrekte volmacht* is er te onzent
geen sprake meer van financieelen noodstand.
De serieuse Algemeens Beschouwingen be
gonnen Dinsdag eigenlijk eerst met de rede van
den Vryheidsbonder mr. Dresselhuys. Hy gaf
minister Coiyn harde noten te kraken. Trok een
parallel tusschen den- H. Coiyn, die 50 miliioen
bezuiniging beloofde dioor nieuwe, economisch-
sociale politiek, en denzelfden bewindsman,
die nu door lapmiddelen tracht het financieel
-evenwicht te herstellen. Voor mr. Dresselhuys
lijdt de Staat aan „hypertrophie", is hy „top
zwaar" geworden; Heeft Vader Staat te-veel
hooi op z'n vork genomen. Het economische
leven most zyn wieken kunnsn uitspreiden-. De
economische reconstruotie d-lsnt slechts onder
toezicht, niet onder ambtelijke voogdij*
van den1 Staat te geschieden. Met «llen nadruk
vroeg de Vryheidsbonder, hoe uet Kabinet staat
tegenover de kwestie van vrijhandel of protectie.
TydeHJk moet men1 tot de Bé uren-week over-
gaan.
Mr. Troelstra noemde in zyn groote, mooie
rede den heer Dresselhuys wel „een brok re
actie", maar dit laatste zal de leider van de
S.D.A.P. toch niet in ernst kunnen betwisten-!....
De socialisatie is voor den heer Dresselhuys
dood als een pier. Toen hy dat constateerde,
waren de protesten* uit de soc.-democratische
sfeer komend* maar zeer zwak....
Tegenover minister CoHjn's bezuinigings
plannen staat de heer Dr. byzonder pessimis
tisch. Hy gaf als zyne „desiderata" aan: de 53
uren-week, na overleg tusschen werkgever en
-nemer; by de Gezondheidszorg veel aan het par
ticulier initiatief -overlat-en; by de sociale verze
kering, veel overlaten aan de belanghebben
den, met onpartijdige organen* waar men zyn
recht kan zoeken; bij den woningbouw: zich be
palen tot de zorg voor het hygiënische der wo
ning. Voor verlaging der salarissen acht' mr. D
wel reden, daar het leven'iets goedkooper is ge
worden. Wat art 40 Bezoldigingsbesluit betreft,
zy men echter uiterst omzichtig!.... De Staat
zou zich hier op overmacht kunnen beroepen,
of wel: moet met schaamte bekennen, door dat
art. 40 te scheppen eene schromeUjke fout te
hebben begaan, Maar men vergete nooit, dat de
10 pot. salarisverlaging voor tal van gezinnen
oen vreeseiyke slag ia
De heer Troelstra heeft Dinsdag en Woens
dag zyne groote rede gehouden. De-toon was
ook nu doorgaans mat, deed beseffen* hoeveel
zelfbedwang de hoogbegaafde man noodlg had
om -tot deze krachtsinspanning over te gaan.
Maar de rede stond op zeer hoog peil.
En zy was voor minister CoHjn een echte
..tocht langs de spitsroeden"!.
De heer Troelstra nam het bekende artikel
an prof. Ooienbrander tot uitgangspunt om
'en heer Ooiy-n te vragen* waarom deze na het
otum van 26 October aan de groene tafel is
i lijven- zitten?Uit constitutioneel oogpunt
".ch-t mr. T. dat uiterst bedenkeiyk. Eene motie
wilde hy niet voorstellen, daar de verwerping
,?rvan de positie van- minister CoHjn zou ver
sterken, Maar hy noemde Z. Exc. „de levende
belichaming van het inconstl-tutioneele crlsis-
tedrijf". Zei o.m., dat de heer H. OoHjn- in zyn
vluch-t-omhoog" misschien nog wel' eens in den
del zal worden vèrheven, In dat geval had1 de
-eer Troelstra een mooie wapenspreuk voor
'•em. En wel, die van den 16de eeuwschen
Engelschen staatsman-zeeroover sir William
Ualelgh, luidend: „Tam Marti, quam Mercurio"
(■ioowel aan Mars als aan- Mercurius gewyd).
De heer T. noemde dezen minister van Finan-
iën een cijfer-demagoog. Voegde hem toe, dat
hy, minister, by de behandeling van de
Vlootwet op demagogische manier den men
schen had willen diets maken* dat de Vlootwet
n'ets kost. Noemde Exc. CoHjn's bekende bewe
ring, dat de jongste Kablnets-crlsls vier ton per
dag heeft gekost, „van even misleidenden
-tendenz".i
Waar is nu riep mr. Troelstra Woensdag
uit, de z.g, „sterke -man"?.... Ik zie dien
niet!.... En hij -teekende het onvaste, onbe
suisde, ondoordachte der politiek van den finan
cier H. CoHjn* die (-men denke slechts aan de
kwestie van de periodieke verhooging der -amb
tenaars-salarissen!) maatregelen treft zonder die
behoorlijk -te hebben doordacht en overwogen,
ze welhaast terugneemt. Harde, scherpe woor
den sprak de heer Troelstra over de wyze, waar
op de Nederlandsche ambtenaar door onze Re-
geeri-ng is bejegend na 1920, is geprikkeld,
in zyne rechten aangetast. Art. 40 heeft voor
mr. Troelstra allereerst ui-t een oogpunt van
eeriykheid, goede-trouw beteekenis. Hy wil met
de ambtenaren dat moet art. 40 verdwynen,
in de plaats ervan hechte andere waarborgen
zullen worden gegeven.
De plannen -tot vernieling op onderwys-gebied
acht ae soc.-democratische leider verfoeieHj-k.
Zeer zeker met vele duizenden in den lande,
ook buiten de party-, waartoe de heer Troelstra
behoort!.... Hy houdt vast aan de pacificatie.
Maar wenscht, dat aan de bezuinigingsplannen
op lager onderwys-gebied geen- uitvoering zal
worden gegeven, voordat eene in te steUen
Staatscommissie daarover, op den grondslag
der pacificatie, haar oordeel zal hebben te
kennen gegeven»
De heer Troelstra belichaamde deze meening
in eene motie, door hem Woensdag j.L aan
hangig gemaakt.
W»t het plan betreft tot fiscal# herziening
van het Invoerrechten-tarief, mr. T. ver
klaarde, dat „hoogst antipathiek" te vinden,
en waarschuwde met allen nadruk -tegen het
thans raken aan onze handelspoHtiek.
Hij heeft vertrouwen in de toekomst. Gebeur
tenissen als het minder scherp worden van het
Roer-confliot; de erkenning van sovjet-Rusland
door Engeland en- ItaMë; de huidige stand van
de wereldmarkt, het optreden- van het Labour-
Kabinet in Engeland* waarvan hij voor het vre-
ties-herstel op a-arde groote verwachtingen koes
tert* ze zyn mr. Troelstra zeer bemoedigend.
In welke richting hy zich denkt het wezen-lijk
heil der menschheid* hy gaf 't met enkele
zinnen nog eens aaa En 't behoeft niemand
meer te worden verduidelijkt
In deze vergadering van 13 Februari vroeg
d-e Vryheidsbondster mej. Westerman -nog eens,
hoe de Regeering nu staat -tegenover de gehuw
de ambtenares, alsook -ten opzichte van de amb
tenares, die trouwplannen koestert. Zij- herhaal
de, dat slechts het dienstbelang maatstaf mag
zyn voor ontslag.
Dr. Lovink sprak voor de chr.-historlsche
fraotie.- En zy-n rede was voor minister OoHjn
allerminst aangenaam I
De heer Lovink mist by de Begrooting zoowel
eenheid- van lijn als van wil. Hy is pessimistisch
gestemd; WH, evenals de VryheidsbondI
beperking van Staatsbemoeiing. Zei ronduit, dat
de Regeering juisten blik op den toestand mist,
Hy, dr. Lovink, en zyne politieke vrienden wil
len meêwerken tot fiscale- Tariefs-herzien-ing.
Doch geen stap zullen zij doen in de richting
van proteotie.
Deze rede heeft wel zeer duldeiyk aangetoond*
boe groot de afstand is geworden tusschen de
chr.-historlschen en de anti-revolutionnairen!
Indien er „incident", voor het Kabinet ge-
vaa-rlyk, dreigt, dan zal het komen uit een
eventueel'samengaan van de groep-Schokking
met die van -mr. Dresselhuys!
Prof. Van Gyn heeft o.m. betoogd* da-t de
bezuinlgings-plannen-Coiyn gedurende de crisis
„niet motvr-y bewaard zyn geworden". Hy ver
wacht van die plannen- bitter weinig. Dringt aan
op vlugge aflossing van de crisis-leeningen. Is
in zyn ziel overtuigd* dat minister OoHjn „geen
vinger naar onze handels-politiek zal -uitstrek
ken". Eerst zullen zegt professor de hee
ren afwachten, wat de stembus van 1926 zal te
aanschouwen geven-.
De zeer-lntelllgente antl-revolutlonnalr Schou
ten1 trad op al» palad-yn van het Kablnete-pro-
gram en betwistte, dat zyn vriend en leider
H. Ooiyn zich aan onbesuisde taktiek zou heb-
.gen schuldig gemaakt. Voor hem zyn alle be-
zuinlglngs-plannen, behalve de H. CoHJnsche,
uit den booze.l
De katholiek Van Vuuren wees erop, dat van
inflatie juist en allereerst de „kleine luyden"
dupe zouden worden. Wat dit betreft, sloot -hy
zich gaarne aan byden heer Wynkoop.
Hier geldt wel ten voUe het: „les extrèmes se
touchent"! Overigens betwistte dei heer Van
Vuuren -met alle kracht, dat men er minister
CoHjn een grief van kan maken, da-t deze bHj'k
van toeschieteiykheid heeft gegeven ten op
zichte van bezwaren, tegen zijne aanvankeHjke
plannen- tot het. tegengaan van het ultgaven-
accrès gerezen. Van zwakheid' of inconsequentie
by den bewindsman is z. 1. geen sprake. Inte
gendeel aldus de afgevaardigde, ook met
de bezwaren van poMtleke tegenstanders moge
de Regeerinsr rekening houden 1 De motie-Troel
stra zou de bezuiniging by Onderwijs tot St.-
Jiuttemis doen uitstellen!
Wat de Tariefs-herzien-ing betreft, freetra-
ders en protectionisten zei de heer Van V.
zullen 't hiermee eens zyn, da-t ons tegenwoor
dige Tarief eene cacographie moet heeten. Hy
beloofde de Regeering gaarne zy-n steun. Intus
schen waarschuwend tegen optimisme van ge-
vaariyke soort.
Mej. mr. Van Dorp sprak op een voor het
Kabinet minder verblijdenden toon. Volgens
haar ontbreekt er heel wat aan de homogeniteit
van het Ministerie, vooral wat minister Coiyn
betreft! Mr. ANTONIO.
DAMRUBRIEK.
Alles betreffende deze rubriek te adres
seren aan:
Den Damredacteur der Heldersche
Courant,
Valeriusstraat 64huts,
Amsterdam.
In den Dinsdag J.1. te Amsterdam gehouden
competitie-wedstrijd tusschen „V. A- D." en
„G. S." kwam aan het eerste bord onderstaande
stand voor tusschen de Meesters Herm. de
Jongh (Y. A. D.) en- J. H. Vos <G.
pp mm m
fff
Herm. de Jongh, Wit.
J. H. Vos* Zwart.
Stand in cyfers:
Zwart: 8/10, 18/15, 16,18, 22 en 27»
Wit: 24, 25, 29, 81, 88, 85, 86, 88, 41 en 42.
Ini dezen stand was Wit aan zet en kom de
volgende combinatie uitvoeren:
Wit Zwart
1. 25—20 14:25
2. 24—19 13 24
3. 29 20 15 24
4. 88—28 22:88
5. 8115 2429 met vrij zekere re
mise voor Zwart.
Wit speelde daarom 4187 I en- nu i» Zwart
ln aHe varianten Verloren.
Wit Zwart
1. 41—87 14—19
2. 87—82 19 80
8. 82:21 16 :27
4. 85 24 (dreigt 29—28).
4. 10—14 (gedwongen, want op
9—14 volgt 24—20, 29 9, 33—28 en 81 :2).
5. 25—20 14 25
6. 24—19 18:24
7. 29:20 15:24
8. 83—28 22:88
9. 812 met gewonnen eindstand.
Wit
Een ander variant.
Zwart
1. 41—37 1 16—21
2. 81—261 18—28
3. 26:19 14:34
4. 37—-31enz. gewonnen.
iZwart doorzag dit aHes en speelde daarom als
volgt:
Wit Zwart.
1. 41—37 8—12 Echter Wit had nog
iets meer gezien en speelde nu:
2. 33—28 II 22 33
3. 8122 18 27
4. 2520 14:25
5. 36—30 25:23
6. 88 7 waarna Vos opgaf. Zie slotstand:
SPORT.
(Ingezonden.)
Exc. De Oraa&s zege. Het
groot-politiek debat. Troelstra
contra Colijn. De spitsroedenl
Zooals óók van soc.-democratlsche zyde tel
kens wordt toegegeven!
m
\m», m
m m>, mi
Byv.:
SPORTPARK-PLANNEN.
Al» belangstellende woonden wij Maandag II Fe
bruari j.1. de vergadering bij, uitge»chreven door
het voorloopig bestuur van het van Hooydonckfonds.
Naar aanleiding van -het door de aanwezigen ge
sprokene op deze vergadering, lijkt het ons niet on
dienstig, hierover eenige nadere beschouwingen te
houden.
Een voorname kwestie bleek de vraag:
Jt een sportpark te Helder noodig, en waaromt
Deze vraag werd algemeen bevestigend beant
woord, om de volgende redenen:
ie. de bestaande sportterreinen lijn niet naar de
eischen des tijds ingericht, en
ae. terreinen voor athletiek en voor lichamelijke
opvoeding van de schooljeugd ontbreken.
Speciaal werd daarbij geweien op het *eer' slechte
korfbalterrein aan de Singel en op de wentchtlijk-
held om voor leerlingen van middelbare en lagere
scholen te beschikken over terreinen voor de be
oefening van openluchtspelen.
Over de oorzaken van een en ander werd echter
op de vergadering niet gesproken en die oorzaken
dienen toch zeer zeker ook onder de oogen te wor
den gezien.
Welnu, als oorzaak van de onvoldoende inrich
ting der bestaande sportterreinen, moet direct ge
noemd worden, de onvoldoende draagkracht der
vereenigingen. Iedere vereeniging zal toch aller
eerst trachten haar speel- en oefenterrein zoo goed
mogelijk in te richten, maar daar de vereenigingen
alhier meestal min of meer noodlijdend zijn, kan
hieraan geen gevolg worden gegeven. Er is grond
genoeg om gehuurd te worden en, kon b.v. de korf
balclub met het speciaal genoemde slechte terrein,
meer betalen, dan zou ze heusch wel een beter ter
rein huren.
En wat de trerreinen voor de middelbare en
lagere scholen betreft, de R.H.B.S. beschikt over
het veld van Helder's Belang, maar de Gemeente
kan zich voor hare scholen blijkbaar de weelde van
een sportterrein niet veroorloven.
,Om een beteren toestand te verkrijgen wil men
thans een sportpark stichten, 'waarvoor de benoodig-
de géiden moeten verkregen worden van giften, uit
voeringen enz., en van te vormen aandeelen-kapitaal.
Er is een prachtig plan opgezet, waarvan de raming
f 60.000.bedraagt, nJ. f 10.000.aan giften enz.
en f 50.000.aandeelen-kapitaal. Van dit bedrag
zijn wij wel even geschrokken, maar hierover
straks.
Bij het ontwerpen van een plan moet men echter
rekening houden met de volgende vraagpunten:
ie. Houdt het plan verband met de bestaande be
hoefte en met de behoefte in de naaste toekomst?
ae. Is het plan gebaseerd op een uitvoerbare re
geling?
3e. Is het mogelijk het plan uit te voeren in
verband met de kosten?
4e. Is exploitatie van het plan mogelijk?
En ziedaar, het project, wat ons op de vergade
ring werd voorgelegd voldeed in geen enkel opzicht
aan deze vraagpunten. Wij willen daarom deze 4
punten achtereenvolgens nader bespreken.
ie. Het plan is prachtig, maar meer geschikt
voor een wereldstad, dan voor onze Gemeente.
Men heeft blijkbaar gezegd: „er zijn hier een aan-
tal voetbalverenigingen, een korfbalclub, een ath-
letiekvereeniging, de jeugd moet geoefend worden
en de kans bestaat, dat er nog eens liefhebberij zal
komen voor cricket, hockey, kaatsen, tennissen enz.,
dus we moeten een terrein inrichten, waar we dat
alles in kunnen onderbrengen." Zelfs werd gespro
ken over gymnastickdemostratles in massa, waarbij
het ontwerp ruimte bood voor 5000 deelnemers en
5000 toeschouwers.
Aan een dergelijken grooten opzet bestaat te
Helder in het geheel geen behoefte. Laten wij ons
toch niet voorstellen, dat er nog eens 5000 gym
nasten naar Helder zullen komen om te demon-
streeren, laten wij nu in Helder geen dingen gaan
doen, die in een stad als Amsterdam thuis behoo-
ren.
En dan, zijn onze voetbalterreinen zoo slecht?
Wij zouden het gaarne beter hebben, maar abso
luut af te keuren zijn ze niet en de voetbalver-
eenigingen moeten de tering naar de nering zetten.
Conclusie: Het plan heeft geen rekening gehou
den met de beitaande behoefte en ook niet met de
behoefte in de naatte toekomstwant het is niet te
voorzien, dat de sport te Helder binnen afzien-
baren tijd een dergelijke vlucht zal nemen, dat een
zoo grootsch opgezet sportpark noodlg maakt.
ae. Vervolgens de regeling. Heeft men wel over
dacht, wat het zeggen wil 3 voetbalclubs, eenige
korfbalclubs, een athlethiekvereenlging en dan nog
de te stichten tennis-, hockey- en kaatsvereenigin-
gen onder te brengen op één en hetzelfde terrein?
Hoe moet daar ooit een behoorlijke regeling
voor worden getroffen? Heeft men dit punt wel
grondig bekeken? Wij willen eens het voorbeeld
noemen, dat van a voetbalclubs de beide ie elf
tallen tegelijk een thuiswedstrijd moeten spelen.
De vraag -doet zich dan direct voor, wie van de
a clubs dien middag het beste veld voor de tri
bune zal bespelen. Hoe wordt dien dag de entrée-
opbrengst verdeeld. Ziedaar een enkel voorbeeld,
dat met andere kan worden uitgebreid in verband
'met het groote aantal vereenigingen, dat men in
het sportpark wil samen brengen. Het resultaat
daarvan zou een bron van ellende zijn.
Conclusie: Het plan is niet gebaseerd op een uit
voerbare regeling.
3e. En nu de uitvoering van het plan, dat wil
zeggen, kan het benoodigde bedrag van f 60.000.
bij elkaar gebracht worden? Bij dit bedrag is nog
niet eens gerekend op aankoop ©f huur van grond.
Wij betwijfelen ten zeerste, dat dit kapitaal voor
"het aangegeven doel, ooit verkregen zal worden.
Conclusie: Het plan is vermoedelijk niet uit
voerbaar in verband met de hooge kosten.
4e. Tenslotte de exploitatie. Wij kregen op de
«vergadering een ontwerp-exploitatie-rekening on
der de oogen, die door het voorloopig bestuur was
opgezet, die op vele punten aantastbaar bleek, en
die wij nog nader willen, bezien. Bij een aflossing
van het aandeelen-kapitaal van f 50.000.in 50
jaar tegen ten rente van 5 (dia wal wat laag is)
wordan da uitgavan: tarrainknacht f 1000.on
derhoud gebouwen en gereedschappen f iooo.af
lossing en rente f 2740.afschrijving op gebou
wen f 760.of te zamen f 5500.Op afschrijving
was in de ontwerp-exploitatie-rekening niet gere
kend, evenmin werd daarin gesproken over aan
koop of huur van grond. Laten wij echter aanne
men, dat het Gemeentebestuur instemt met het plan
van den oud-wethouder De Zwart (penningmeester
van het voorloopig bestuur), dat de Gemeente den
grond verhuren zal tegen f 2000.per jaar en
voor het gebruik van het terrein voor de lagere
scholen f 2000,zal betalen, dan moeten dus de
bovengenoemde f 5500,worden opgebracht door
de overige gebruikers. De voornaamste gebrui
kers zullen zijn de 3 grootste voetbalclubs en de
R.H.B.S., die nu te zamen per jaar ongeveer
f 1400.voor hunne terreinen uitgeven, daarbij
komt de korfbalclub, die thans f 70.a f 80.
betaalt, de Handelsschool, die vermoedelijk f 400.
zal betalen, de Zeevaartschool met vermoedelijke
bijdrage van f 160.de athletiekvereeniging en
de nog op te richten tennis-, hockey-, enz. clubs.
Daar in den aanvang reeds werd betoogd, dat
de vereenigingen niet veel meer kunnen betalen,
dan ze thans reeds doen, worden de inkomsten
hoogstens f 2500.waarbij nog geteld kan wor
den een bedrag van ongeveer f 500.voor ver
pachting van het buffet en reclame op de tribunes.
Alzoo een totaal aan inkomsten van hoogstens
f 3000.een tekort van f 2500.per jaar.
Conclusie: Exploitatie van een dergelijk grootsch
opgetet plan is onmogelijk.
Moet men nu den moed laten zinken? Integen
deel, men moet gaan overdenken, welk plan wél
uitgevoerd kan worden. En dan zal het eerste ant
woord zijn: een plan op veel en veel bescheidener
schaal, een plan niet geschikt vóór Amsterdam of
den Haag, maar geschikt voor Helder. En bij dat
plan moet vooral rekening worden gehouden met
de hiervoor genoemde 4 factoren.
Wij denken ons b.v. het volgende. Op het ter
rein moet worden ingericht, één voetbalveld van
officieele afmetingen, waarlangs een overdekte tri
bune met buffet, kleedlokalen enz. Indien het ka
pitaal het toelaat ook nog een of meer niet-over-
dekte tribunes. Uitbreiding van het aantal tribunes
is later altijd mogelijk, wanneer de zaak eenmaal
rendeert. Dit voetbalveld is tevens geschikt voor
eventueele atletiekwedstrijden, terwijl buiten het
eigenlijke voetbalveld oefenplaatsen voor athletiek
ontworpen kunnen worden en hardloopwedstrijden
rondom of langs een der zijden van het veld kun
nen plaats hebben. Men kieze het terrein buiten het
voetbalveld zoo groot, dat in één der hoeken plaats
is voor 2 tennisbanen, waarvan er 1 bij gebleken
behoefte kan worden ingericht, terwijl er plaats
over blijft voor een tweede.
Begrijpelijksrwijia moeten wij dit plan eveneens
ondarwsrpen aan de 4 vraagpunten.
ze. Een dergelijk terrein voorziet naar onaa maa
ning in de bestaande behoefte en in dit voor da
naaste toekomst. Esn der voetbalvereenigingen (de
minst-noodlijdende) kan in het sportpark spelen,
hierdoor komt een voetbalveld beschikbaar (als da
kas dier vereeniging dat toelaat en anders is er
voor die club nooit verbetering mogelijk). De
athletiekvereeniging kan eveneens in het sportpark
komen, tenslotte ook nog een eventueel op te rich
ten tennisclub, terwijl hockey en kaatsen in de
naaste toekomst te Helder niet verwacht worden.
Dit veld kan tevens dienst doen voor de middel
bare en lagere scholen.
2e. De regeling. Het terrein kan op werkdagen,
behalve op Woensdag- en Zaterdagmiddag ge
bruikt worden voor de middelbare- en lagere scho
len. Een verdeeling over 6 ochtenden en 4 midda
gen is voor de gezamenlijke scholen wel te ontwer
pen. Vervolgens wordt de voetbal vereeniging de
voornaamste huurder van het terrein en wel, voor
wedstrijden gedurende het winterseizoen, op de
Zondagen en voor oefeningen gedurende het ge-
heele jaar op de Woensdag- en Zaterdagmiddagen
en op alle avonden.
Op oefendagen kan het terrein eveneens in ge
bruik genomen worden door de athletiekvereeni
ging voor oefeningen, daar dit rondom het voet
balveld plaats heeft en zoonoodig ook door de c.q.
op te richten tennisclub. Het is ons bekend, dat in
den zomer veel vriendschappelijke voetbalwedstrij
den worden gespeeld en nu komen wij even in het
gedrang met mogelijke atletiekwedstrijden, die op
het voetbalveld voor de tribune moeten plaats heb
ben. In onderling overleg tusschen de voetbalclub,
de athletiekvereeniging en bestuur van het sport
park, is echter een bepaling te ontwerpen en in de
huurcontracten vast te leggen, waarbij het veld in
het zomerseizoen eenige Zondagen ter beschikking
van de athletiekvereeniging wordt gesteld voor
wedstrijden. Voorts -bestaat de mogelijkheid ln de
huurcontracten te omschrijven, dat enkele zomer-
Zondagen ter beschikking van het bestuur van het
Sportpark moeten blijven, b.v. met het oog op een
mogelijk muziekconcours, een gymnastiekdemon-
stratie van plaatselijke vereenigingen mat die uit
de naaste omgeving enz.
3e. Is het plan uit te voeren? Dit zal altijd een
open vraag blijven, daar het afhangt van de mo
gelijkheid om voldoende kapitaal bijeen te bren
gen. Daar dit plan- echter veel goedkooper is dan
het vorige, zal de mogelijkheid tot uitvoering groo-
ter zijn.
4e. De exploitatie. Zeer zeker een voornaam
punt, maar zeer tot onzen spijt kunnen wij ons
aan deugdelijke exploitatie-rekening niet wagen.
De gegevens om een kostenbegrooting van een in
richting te maken, ontbreken ons ten eenenmale.
Wij hebben geen idéé, wat de inrichting van een
dergelijk terrein zal kosten.
Wel kunnen wij ongeveer nagaan, wat de inkom
sten zullen zijn, als we evenals hiervoor de grond-
huur gelijk mogen stellen aan de bijdrage van Ge
meentewege, welke dan door het kleinere terrein
aanmerkelijk lager wordt.
Wij komen dan op: R.H.B.S. f 500.Handels
school f 400.Zeevaartschool f 150.voetbal
clubs f 400 i f 500.athletiekvereeniging f 350.
Reclame op de tribune en pacht van het buffet
f 500.of te zamen f2250.
Stellen wij hiertegenover aan uitgaven een post
van f 350.voor afachrijving op de gebouwen, van
f ajo.voor een terreinknecht, uitsluitend voor
het in orde brengen van het terrein en kleedloka
len op wedstrijddagen, en van f 400.voor onder
houd, dan blijft er f 1350.over voor rente en
aflosaing van het kapitaal. Nemen wij die rente op
6 dan kan het kapitaal ongeveer f 30.000 be
dragen bij een aflossing in 50 jaar.
Daar wij hiervoor betoogden, dat wij geen ge
gevens bezatten voor een kostenbegrooting, blijft
het een vraag of voor f 30.000.— het geschetste
plan uitgevoerd kan worden en in verband met
3e- of dit kapitaal bij elkaar gebracht kan wor
den.
Wij wenschen dit plan niet op den voorgrond te
dringen, doch hebben het uitsluitend genoemd, om
de aandacht te vestigen op het te breed opgezette
project van het voorloopig bestuur, dat op de ver
gadering reeds bleek onuitvoerbaar te zijn.
Tenslotte nog een opmerking over het ons ter
oore gekomen idéé, het Sportpark te combineeren
met de IJsclub „Het Noorden". Op de vergadering
werd hier niet, of niet noemenswaardig over ge
sproken. Ons lijkt dat idéé echter niet juist. Wat
toch is het geval? Bij kans op vorst, of bij lichts
vorst dient een ijsclub hare terreinen dir?ct onder
water te zetten en we weten allen, dat de moge
lijkheid bestaat, dat het dan soms nog heel lang
duren kan voor en aleer het ijs berijdbaar ia. In
een dergelijk stadium zou de voetbalvereeniging
zonder terrein zitten hetgeen een onmogelijke toe
stand zou worden.
Wij hebben met het bovenstaande geenszins de
bedoeling gehad de sportparkplannen tegen te wer
ken. Verre van dien, wij juichen de plannen
ten zeerste toe, en wij willen volgaarne medewer
ken tot het tot standkomen van een dergelijke in
stelling in onze Gemeente. Wij hebben slechts ge
meend een waarschuwend woord te moeten uiten
tegen overdrijving.
Daarom houdt rekening met de draagkracht der
versenigingen en instellingen, die het Sportpark
«uilen gebruiken.
Ad Interim.
