Benauwd
Abdijsiroop
C. VAN TRIET,
Foster's Rugpijn
Nieren Pillen
glazen flacons,
geel etiket
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Eerste Blad.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
T
Nr. 5861
ZATERDAG 26 APRIL 1924
52e JAARGANG
SPOORSTRAAT
U W AD R ES voor zuiver passende
Kleeding naar maat.
Tel. 370. Vraagt Stalen.
Wij vestigen er de aandacht
op, dat
thans uitsluitend verkocht
worden in
verpakt in
met zwarten opdruk.
Weigert alle andere verpakkingen.
Foster-Mc Clellan Co. London.
HELDERSCHECOURANT
ABONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING:
Heldersche Courant fl.60; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. O. en W.
Indiö p. zeepost f 2.60; id. p. madl en overige laaiden f 4.20. Zondagsblad
reep. f 0.50, f 0.70, f 0.70, i 1.20. Modeblad reep. f 0.95, f 1.25, f 1.26, f 1.60
Losse nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 cfc.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur-Uitgever: O. DB BOER Jr., HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIEN:
20 ct p. rogpel (g&Ijard). Iogoz. meded. (kolombroeflto als reiiacÜon.
tekst) 60 et. Kleine advertenties (gevraagd, te koop, te buur) v. 14
regels 40 ct, elke regel meer 10 ct bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v.d.blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct.
Op- en ondergang van Zon en Maan
en tl|d van hoogwater (Texel).
Z o m e r t y d.
Maan Zon
ioogwater
April
op:
ond.: op: ond.: v.m.;n.m.:
Zo.
27
a.
3.21 m.
1 03 5.39 8.17
3.41 4.23
Ma.
28
9
3.51
2.13 5.37 8.18
5.05 5.48
Di
29
rt
4.17
3.22 5.35 8.20
6 25 6.58
Wo
30
i»
4.40
4.30 5.33 8.22
7.28 7.55
Mei
Do.
1
V
5.02
5.37 5 32 8.23
8.19 8.39
Vr.
2
V
5.24
6.42 5.30 8.25
8.5S 9.16
Za.
3
w
5.47
7.47 5 28 8.26
9.33 9.49
Licht op
voor auto's en fietsen:
Zaterdag 26 April8.45 uur
Zondag 27 8.47
Maandag 28 8.48
De Vereenlgde Staten en de rapporten
der deskundigen.
President Goolidge heeft aan de verstar
gen der deskundigen een sterken rugge
steun gegeven door zijn verklaring in een
openbare rede dat „indien een definitieve
regeling van het Duitsche schadevergoe-
dingsvraagstuk afdoende verzekerd werd,
hij de bijeenroeping van een internatio
nale conferentie zou bevorderen, overeen
komstig die van Washington, ten einde
de wapdngen (te land en in de lucht) te
beperken en plannen ter hand te nemen
voor de codificatie van het internationale
recht." Als verklaring van een man die
zoo goed als zeker candidaat gesteld zal
worden voor het presidentschap der Ver-
eenigde Staten, heeft deze uitlating de
beteekenis van een program, dat veelbe
lovende vooruitzichten otpent voor de me
dewerking van de Vereenigde Staten aan
den vrede der wereld- De conferentie van
Washington heeft zeer reëele uitkomsten
gehad, die de wereld goed duidelijk zijn
geworden door het sloopen of tot zinken
brengen van kapitale oorlogsschepen. Het
stukslaan van land- en luchtwapens zou
de wereld, hoe dan ook, meer in de rich
ting van den vrede voeren dan het aan
maken jvan rjieuwe, welke ondernomen
heet te worden „tot verzekering van den
vrede" of het sluiten van steeds nieuwe
defensieve bondgenootschappen, die kan
sen openen voor uitbreiding van' eenmaal
ontstane conflicten. De conferentie zelf
is intusschen van later zorg. Voor het
oogenblik is echter van overwegend be
lang dat president Coolidge de moge-,
lijkheid van haar bijeenroeping afhanke
lijk maakt van de definitieve regeling
van het schadevergoedingsvraagstuk. Dit
is als een nieuwe en zeer te pas komende
wenk van Amerika aan Europa om het
verdienstelijke en hoopgevende werk, dat
de deskundigen voltooid hebben, achteraf
niet te gaan verbroddelen.
(N. R. Ot)
België en het rapport der deskundigen.
Te Brussel verwacht men, dat België
binnen enkele dagen het rapport der des
kundigen definitief zal aanvaarden. Ech
ter zal het antwoord niet bekend worden
voordat Theunis overleg zal hebben ge
pleegd met Poincaré. Men vermoedt dat
Theunis in het bijzonder zal aandringen
op het tot stand komen van een leening
aa'n Duitschland, die gedeeltelijk in Ame
rika geplaatst zal moeten worden. Ook zal
Theunis volgens sommige berichten een
onderhoud met MacDonald hebben, waar
in hij op het gevaar zal wijzen om de
Roerbezetting ongedaan - te maken, zoo
lang niet een ander stelsel van onderpan
den daarvoor in de plaats kan komen.
DUITSCHLAND.
In verband met het feit dait veertig
jaar geleden Duitschland zijn intrede
deed onder de koloniale mogendheden
worden overal feesten op touw gezet, ge
ven' de bladen een overzicht van de kolo
niale ontwikkelinjg van Duitschland en
wijzen op de noodzakelijkheid aan
Duitschland' zijn koloniaal bezit terug te
geven.
Nog steeds ondervoeding. I>e nood
der kinderen.
De Berlijnsche correspondent van de
N. Rott. Crt. te Berlijn, wijst er, dat een
groot deel van Duitschland's bevolking
nog steeds met voedselgebrek heeft te
kampen en dat vooral de jeugd daar sterk
onder te lijden heeft. Hij vertelt daarover
o.m.:
Eend ge authentieke gegevens mogen
een beeld geven van den toestand' der
groote massa, zooals hij nog altijd geble-
Ingezonden Mededeellng,
Het spreekt van zelf dat wanneer Uw lucht
pijpen verstopt zijn, gij een gevoel van
benauwdheid krijgt, gepaard gaand met
hijgen en kortademigheid. Akker's Abdij
siroop bezit door haar slijmoplossende
werking de eigenschap Uw luchtwegen
te zuiveren van slijm, die zich op Uw
borst heeft vastgezet. Aanbevolen en ge
roemd bij bronchitis, asthma, drogen,
scherpen of kuchenden hoest.
ven is niettegenstaande de betrekkelijke
excessen der nieuwe rijken van diverse
gading- Te Berlijn werd voor den oorlog
per dag een hoeveelheid melk aange
voerd en verkocht, die, gedeeld door het
aantal inwoners een halve liter per hoofd
aanwees.
Nu is de aanvoer van melk nog maar
zóó gering, dat in plaats van een halve
later slechts l/28ste liter per hoofd van
de bevolking komt. Men zal misschien
zeggen dat in de wereldsteden de melk-
oonsumptie door allerlei omstandigheden
geringer pleegt te wezen dan in steden
van kleiner omvang. Maar te Maagden
burg is de melkvoorziening nog altijd zoo
gering, dat aldaar slechts 10 procent van
de zuigelingen en slechts 5 procent van
de gespeende kinderen het quantum melk
krijgt, dat de stedelijke artsen als vol
strekt onontbeerlijk beschouwen. Te
Chemnitz is het wat beter, in zoover daar
de melkaanvoer een vierde bedraagt van
voor den oorlog. Uit GeLsenkirchen wordt
evenwel bericht, dat het daar onmogelijk
is, om kinderen boven drie jaar, zoogen-
de moeders of zieken ook maar een drup
pel melk te verschaffen.
Niet te verhazen, dat onder zulke om
standigheden op vele plaatsen de sterfe
lijkheid der zuigelingen 20 tot zelfs 25
procent bedraagt. Met de voeding van de
schoolgaande kinderen staat het ook
steeds nog niet rooskleurig. Zoo bleek bij
een onderzoek op de scholen te Dresden.
d'at op den dag van het onderzoek 700 kin
deren in het geheel zonder ontbijt naar
school waren gegaan. Vele andere kinde
ren hadden slechts een augurk of wat
koude aardappelen gehad. Van een twee
de ontbijt was bij de meerderheid geen
sprake. Ongeveer 900 kinderen kwamen
ondertusschen heelemaal niet op school,
omdat de ouders geen kleeren voor hen
hadden. Uit Hof in Thueringen wordt ge
meld: „Voor zoover de schoolkinderen
niet door Quakers worden gespijzigd,
krijgen ziji maar zelden warm eten. Het
gewone menu is brood', koude aardappe
len1 en haringsoep, maar zonder harin
gen." Volgens den burgemeester van Ged-
serikirchen is daar de gewone toestand in
arbeidersfamilies, waarin alleen het
hoofd des gezins verdient, dat er de
meeste dagen van de week uitsluitend
brood en margarine kan worden gekocht.
De jarenlange ondervoeding, gepaard
imet woningellende, heeft natuurlijk de
longtering welig döen tieren, en dat zal
zoo gauw nog niet verbeteren, vooral om
dat het onmogelijk is de sanatoria voor
minvermogende longlijders te laten voort
bestaan.
Met de chrèches ziet het er niet beter uit
Te Berlijn zijn bijvoorbeeld drievierden
van alle chrèches gesloten.
Volgens de rapporten der schoolartsen
is de gezondheidstoestand van de school
kinderen in de laatste maanden niet voor
uit, maar achteruit gegaan. Te Leipzig
zijn 2/3 van de schoolkinderen ondervoed.
Bjj de kinderen tusschen 9 en 13 jaar ont
breekt gemiddeld' zes kilogram van het
normale gewicht. De schoolartsen te Al-
tona hebben 60 procent der kinderen op
gegeven bij d'e spijziging. Zestig tot vijf-
en-zeventig procent van de kinderen in
de meeste plaatsen zijn zoo slecht ge
kleed, dat daardoor volgens den dokter
hunne gezondheid ernstig gevaar loopt.
Te Berlijn hebben 16,000 schoolkinderen
in het geheel geen ontierkleeding. De bo
ven kleeding bestaat in zulke gevallen uit
lompen.
Ik houd op met de cijfers; ze lijken me
overtuigend voor de bewering, dat men
op grond van de in het oog springende
uitgaven van een klein deel, zich geen
overdreven voorstellingen moet maken
van de verbetering in het leven van het
gros der bevolking.
ZWITSERLAND.
De spoorwegramp btf Belllnzona.
De spoorwegramp bij Rellinzona blijkt
een der zwaarste van den laatsten tijd.
Het aantal dooden is reeds tot 26 geste
gen, dat der gewonden tot 40. De dooden
zijn voor 't meerendeel zwaar verminkt,
hetgeen de herkenning ten zeerste be
moeilijkt
Vermoedelijk zijn d'e meeste gedooden
Duitschers, daar de wagon, die na de bot
sing iin brand vloog, voor Duitschland
bestemd: was. Het was het eenige rijtuig
van den trein uit Milaan, dat met gas
werd verlicht, 't geen weer bewijst dat
electrische verlichting verre de voorkeur
verdient. Naar verluidt zal de Zwitser-
sche regeering in het vervolg geen gas
verlichting in internationale treinen, die
over Zwitsersch gebied loopen, meer toe
laten. De schade wordt op 5 millioen
francs geschat
De directie van de Duitsche spoorwegen
verklaart heden in een uitvoerig artikel, dat
de brand in den Duitsehen wagen niet is
ontstaan door het springen van de gas-reser-
voirs, doch door het vuur van den verwar
mingswagen, welke direct achter den Duit
sehen wagen was gekoppeld. Deze verwar
mingswagen, waarin zich een ketel bevindt
met een daaronder gestookt wordend vuur,
wordt in de treinen ingelascht, daar de elec
trische locomotieven, in tegenstelling met de
stoomlocomotieven, geen verwarming kun
nen leveren.
Nadere berichten, die inkomen, geven, zoo
onsamenhangend en elkaar tegensprekend
als zij zijn, een afschuwelijk beeld van wat
daar in dien ontzettendën nacht is gebeurd.
Zooals reeds is medegedeeld, is de omvang
van de ramp zeer vergroot ten gevolge van
brand ih den Duitsehen wagon, ontstaan door
het springen van de gasreservoirs van dezen
helaas nog met gas verlichten wagen. Na
tuurlijk hadden juist de Duitsche reizigers
in dezen wagen plaats genomen, ten einde
tot in Duitschland te kunnen „blijven zitten".
Volgens een officieele mededeeling van
de Zwitsersche spoorwegen blijkt het aantal
dooden en gewonden gelukkig minder dan
men aanvankelijk had bepaald. Volgens deze
mededeeling zouden er 16 dooden zijn, o. w.
6 man treinpersoneel, en 19 gewonden. Van
deze 19 zouden slechts enkelen zwaar ge
wond zijn, die men echter toch nog hoopt te
behouden. Wat de dooden betreft, het onge
luksbericht wordt nog des te gruwelijker door
de (mededeeling, dat van vele lijken niets meer
is teruggevonden dan de verkoolde deelen.
Vele dooden konden derhalve niet geïden
tificeerd worden en van een aantal men-
schen, die voor hun ontspanning een reisje
naar Italië hadden gemaakt, zullen de auto
riteiten -t- z. t. na het verstrijken van den
daarvoorbepaalden wettelijken termijn
slechts 't „rechtsvermoeden" van overlijden
kunnen uitspreken.
Verder wordt nog uit Genève bericht, dat
een drietal reizigers er in geslaagd is zich
uit den brandenden wagon te redden, name
lijk prof. André Fivoux en de heeren Mehler
en Schönthal uit Frankfort. Zij meldden zich
aan het station te Luzern, doch konden geen
mededeelingen doen over de wijze, hoe zij
waren ontsnapt.
RUSLAND.
Trotski.
Sinds zijn terugkeer uit Moskou heeft
Trotski, naar verluidt, een grimmiger
houding dan ooit aangenomen. Hij heeft
Ramsay MacDonald ©en bankiersbedienr
d© genoemd en met het grootste scepti
cisme gesproken over de En gel sch-Rus
sische conferentie te Londen. Hij heeft
ook d'e Amerikanen scherp gehekeld en
noemde ze nog schijnheiliger en minder
waardiger dan de witte garden.
NOORWEGEN.
Spitsbergen.
In den loop van den zomer komt Spits
bergen onder Noorvsehe heerschappij,
schrijft de „Frankf. Ztg." Ter gelegen
heid daarvan zal de koning zich met het
ministerie en groot gevolg naar Spits
bergen begeven. Aldaar wordt dan de
Noorsch© wet van kracht, het bestuur
wordt gesteld onder een regeeringsambte-
naar te Troansö, de officieele taal wordt
het Noorsch.
In economisch opzicht is de inlijlving
voor Noorwegen van groote beteekenis,
want het eiland bezit rijke kolenlagen.
Vóór den oorlog boorde ieder op zijn
eigen houtje er naar kolen. Ook toen was
de productie reeds aanzienlijk. Daarna
nam een Noorsch financieel consortium
een aantal ondernemingen over en sedert
1921 heeft de mijnbouw op Spitsbergen
een zoodanigen omvang aangenomen, als
men in dit poolgebied met zijn gebrek
aan zonlicht en zijn tot 400 M. diepte be
vroren grond nauwelijks mogelijk zou
hebben geacht. Reeds thans wonen er in
het westen van het eiland uitgebreide
(mijnwerkerskoloniën. In de kolenbekkens
zijn electrische licht- en krachtinstallaties
aangelegd, die van November tot Fe
bruari zorgen, dat men niet in duisternis
behoeft te werken. Een der maatschap
pijen beschikt over een terrein van 1300
km'. De afzet der kolen bleef tot dusver
beperkt tot Noorwegen en Denemarken.
VEREENIGDE STATEN.
De Senaat heeft het plan tot uitkeering
van een gratificatie in geld aan de oud-strij-
Ingezondon Mededeeling.
ders uit den grooten oorlog aangenomen.
Thans zal moeten blijken, wat president
Coolidge in dezen zal doen. Immers, de Pre
sident heeft bij' herhaling verklaard, dat hij
geenszins principieel tegen den bonus ge
kant was. Echter heeft hij wel bezwaar tegen
een bonus-plan, dat aan de schatkist groote
lasten oplegt, indien niet van te voren maat
regelen zijn getroffen om in de kosten te
voorzien. Met dit overigens volkomen begrij
pelijk voorbehoud van het staatshoofd, heb
ben het Huis en de Staat te weinig rekening
gehouden. President Coolidge moet nu fei
telijk het wetsontwerp met zijn veto treffen.
Maar dat is ook al weer moeilijk of liever:
uit partij-technisch oogpunt gevaarlijk. Im
mers bij de a.s. verkiezingen zou bij een
veto van den President tegen het bonus-plan
tegen Coolidge kunnen worden uitge
speeld, dat hij den oud-strijders de gratifi
catie niet gunt; en dit zou den Republikeinen
natuurlijk stemmen kunnen kosten.
Aan den anderen kant heeft Coolidge voor
dezen zoo krachtig en onverbloemd positie
genomen tegen den onvoldoend door inkom
sten gedekten bonus, dat hij nu moeilijk te
rug kan.
De anti-drankwet
Een' deputatie uit arbeiderskringen
heeft haar opwachting gemaakt bij de
oommissie voor de rechtszaken uit 't Huis
van afgevaardigden te Washington om
te protesteeren tegen het al te drastisch
karakter van de anti-drankwet in de Ver-
Staten. Een der woordvoerders van de
delegatie was de arbeidersleider Samuel
Gompers, die eenvoudig verklaarde, dat
de groote meerderheid van de Ameri
ka ansche arbeiders de vrijheid wil heb
ben om bier te drinken met een matig
alkoholgehalte, niet omdat zij zich wen-
schen te bedrinken, maar omdat zij bij
hun maaltijden iets wilden drinken dat
hun de maag verwarmde. Naar Gompers
nog opmerkte, kan men de menschen niet
matig maken alleen door een' wet aan te
nemen.
Proefmobllisatie der nijverheid.
Het Hollandsch Nieuwsbureau meldt
uit New-York:
Op gezag van Davis, den onder-minis
ter van oorlog, heeft hier eenige dagen
geleden een proefmobdlisatie voor de nij
verheid plaats gehad. Er werd; aan een
der aangewezen leiders een telegram ge
zonden, meldend, dat de Vereenigde Sta
ten in oorlog waren geraakt met het land
X. Dit telegram werd verzonden bij het
aanbreken van den dag en voor den mid
dag was er reeds van 75 der 176 fabrie
ken van oorlogsmateriaal, die tot de „ci
viele reserve" behooren, bericht ontvan
gen, dat .alle particuliere werk was ge
stopt en men kon beginnen aan de regee-
ringshestellingen. De bestellingen, die al
dus alleen bij wijize van proef waren uit
gezonden, behelsden o.m. contracten voor
500.000 granaten voor 3 inch-kanonnen,
50.000.000 patronen voor geweren en 500
„liberty" motors voor vliegtuigen.
Men djenkt dergelijk© proefnemingen
nog ettelijke malen te herhalen om te
zien, in hoeverre de nijverheid ten allen
tijde bereid en in staat is om regeerings-
orders op te nemen en eventueel ten uit
voer te brengen.
De veerpont over het KanaaL
Reuter meldt dat prins George, de
vierde zoon des konings, Donderdag de
spoorwegpont van Harwich naar Zee-
brugge heeft ingewijd.
Een mljnontplofflng.
In een kolenmijn bij Marcinelle-Nord
bij Charleroi heeft een mijngasontplof-
fing plaats gehad, waarbij zeven arbei
ders zijn gedood en dirie gewond.
OOST-INDIE.
Het gebeurdle te Tangerang.
Volgens het Bat. Nieuwsblad heeft de
regeeringsoommissie inzake het onder
zoek naar het gebeurde te Tangerang den
sterken indruk gekregen, dat de assistent
resident Vap Helsdingen absoluut ver
keerd gehandeld heeft door urenlang met
de „gewapende'' bende te marcheeren.
Voorts zou hij: zich te veel ingelaten heb
ben met het militair ingrijpen.
LUCHTVAART.
Rondom die wereld.
De Britsche vliegers, die een tocht om
de wereld maken, bereikten Woensdag
avond KarachL Het eerste gedleelta van
den tocht is hiermede volbracht.
De Britsche vlucht om de wereld.
Van Karatchi waar de Engelsche vlie
gers-om-de wereld zijn aangekomen, gaan
zij over Allahabad, Calcutta, Bangkok en
Hongkong naar Tokio een afstond van
6000 mijlen.
De uitsluiting ln de textielindustrie.
Naar wij vernemen* heeft het hoofdbe
stuur van die Nederlandsche Vereeniging
van Spoor- en Tramwegpersoneel beslo
ten, ter aanvulling van. den individueèlen
steun, voor zoo ver noodig een bedrag
van 10.000 uit de vereenigtogskas be
schikbaar te stellen.
Staatsbegrooting van 1924.
Verschenen is de imemorie van ant
woord op het voorloopig verslag van de
Eerste Kamer nopens het wetsontwerp
tot vaststelling van hoofdstuk VH B (Fi
nanciën) van de Staatóbegrooting voor
1924. Voorts zajn versohenen voorloopig
verslag van de Eerste Kamer over hoofd
stuk H (Buitenlandsche Zaken) en over
hoofdstuk VI (Marine).
Directeur-generaal der posterijen en
telegrafie.
Bij Kon. besluit is aan den hoofdinspec
teur der posterijen en telegrafie W. D.
Nolting op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend voor de langdurige en 'belangrijke
diensten door hem in zijn 'betrekking aan
den lande bewezen, en is in afwachting
van een beslissing omtrent de reorgani
satie van het staatsbedrijf van de poste
rijen, die telegrafie en de telefonie tijde
lijk benoemd tot directeur-generaal der
posterijen en telegrafie W. D. Nolting,
een en ander met ingang van 22 dezer.
Subsidies Prov. Staten van Noord-Holland.
Ged. Staten van Noord-Holland stellen
voor de volgende subsidies te verleenen
aan: Ver. van Leeraren en Onderwijzers
in de Gymnastiek in Nederland ten be
hoeve van het instituut voor lichamelijke
opvoeding, met ingang van 1923 tot we
deropzegging 600 per jaar; Land- en
Tuinbouwtentoonstelling in '1924 te Hoorn
1000 en aan de gemeente Terschelling
voor'de Zeevaartschool 9000 tot dek
king van het tekort over 1922; verder met
ingang van £923 tot wederopzegging
0000 per jaar.
Verlaging van het salaris voor het
rijkspersoneel.
Dinsdagmiddag heeft het hoofdbestuur
van den Oentraien Nederl. Ambtenaars-
bond te Amsterdam vergaderd, hoofdza
kelijk ter bespreking van de situatie voor
het rijkspersoneel. In verband met een
besluit, genomen in een Dinsdagmorgen
gehouden vergadering van het comité ter
behartiging van de algemeen© belangen
van overheidspersoneel, werd besproken
de vraag van het voeren van een proce
dure tegen den staat in verband met de
eventueel toe te passen salarisverminde
ring. Het hoofdbestuur verklaarde zich
eenparig voor het aanhangig maken van
zulk een proces en besloot daarover het
oordeel van den bondsraad te vragen,
waartoe dit bondsooliege in vergadering
is bijeengeroepen tegen Zondag a.s. te
Utrecht.
Ingezonden Mededeellng.