NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA DE MISDAAD VAN SYLVESTRE B0NNARD Eerste Blad. BUITENLAND. v Nr. 5863 DONDERDAG 1 MEI 1924 52e JAARGANG Lloht op voor auto's en fietsen De rapporten der deskundigen. Zuld-Slavlë en het rapport der deskundigen. DUITSCHLAND. De Rijksdagverklezingen. Een moordaanslag op een partij voorzitter. feuilleton. Communistische actie». Gevecht met communisten. De ïluitsche tsjeka. De Koning van Engeland op de locomotief. Ingezonden MededeeHng. BELGIE. Het gebeurde te Leuven. SPANJE. Het strandlen van de „Espana". NOORWEGEN. RUSLAND. VEREENIGDE STATEN. Het rapport van Dawea De nieuwe lmmigratiewet COURANT ABONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING Heldersche Courant f 1A0; fr. p. p. Mmenilaind 12.—, Ned. O. en W. Indië p. zeepost f 2.60; id. p. mail en overige landen f 4.20. Zondagsblad reep. f 0.60,10.70, f 0.70, f 1.20. Modeblad reep. 10.95, f 1.25, f 1.26,f1.60 Loese nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 et. Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur-Uitgever: O. DB BOER Jr., HELDER Bureau: Koningstraat 29 1 Telefoon: 50 en 412 Post-Girorekening No. 16068. ADVERTENTIEN: 20 ct p. regel (galjard). Ingez. aneded. (kolombreedte als redactloo. teiket) 60 ct. Kleine adveartemtiee (gevraagd, te koop, te huur) v. 14 regels 40 ct., elke regel meer 10 ct bij vooruitbetaling (adree: Bureau v.d.blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ct. Donderdag 1 Mei8.53 uur, Vrijdag 28.55 Belgische minister-president en de min. van buitenlandsche zaken zijn Dinsdag van hun 'bezoek te Parijs terug gekeerd. De berichten omtrent de bereikte resul taten loopen nog al uiteen. Uit Parijs wordt igemeld, dat Poincaré met de beide Belgische ministers tot over eenstemming kwam over de gemeen schappelijk te voeren actie, terwijl uit Brussel het 'bericht komt, dat niets de finitief werd besloten. Volgens Belgische bladen hadden de beide ministers, be paalde wenschen inzake de Roer-politiek waarvan men in België den buik vol krijigt én was het natuurlijk de bedoe ling die wenschen erdoor te krijgen. Van dien kant bekeken, zou men uit de beide oornmuniqué's kunnen opmaken, dat er verschil van meening tusschen België en Frankrijk bestaat. Vandaar dan ook, dat men te Parijs met leede oogen ziet, dat Theunis en Hymans heden naar Londen vertrokken voor een bespreking met Ramsay MacDonald, die, naar men weet, niets liever zou zien dan eene on middellijke ontruiming van het Roerge bied. Bovendien hebben 'beide ministers over eenigen tijd nog een bespreking met Mussolini te Milaan. Intusschen komen ook berichten om trent eene binnen niet te langen tijd te houden bespreking tusschen Poincaré en MacDonald. De Neue Freie Presse verneemt uit Belgrado, dat de Zuid-Slavische regee ring instemt met het deskundigenrapport, hetwelk het aanneemt als grondslag voor de oplossing van het herstelvraagstuk. Het verlang echter ook voor Zuid-Slarvië een' vertegenwoordiger in de door de des kundigen voorgestelde commissie. De communisten hebben Max Hölz van hun candidatenlijst geschrapt, omdat hij in zijn bekend verzoek aan de anmestie- oommissie de partij heeft verzaakt. In oen verkiezingsxede te Duisburg heeft I/oebe, de voorzitter van den Rijks dag, dezer dagen meegedeeld, dat hij Hölz op diens verzoek te Breslau in de gevangenis heeft bezocht. Hölz heeft hetm toen verzekerd van de „communistische kliek" niets meer te willen weten. Maandagavond schoot te Fürstenau bij door ANATOLE FRANCE. 20 Augustus 1869. „Ik, die aan velen behaag en die alle menschen op de proef stel; ik de vreugde der goeden en de schrik der boozen; ik, die de dwaling maak en iweer 'herstel; ik wil mijn vleugels weer ontvouwen. Re kent het mij dus niet aan, als ik, in mijn snelle vlucht over de jaren heenglijd." Wie spreekt zoo? Een grijsaard, dien ik maar al te goed' ken, de Tijd. Na het derde bedrijf van zijn Winter- sprookje breekt Shakespeare even af, om de kleine Perdita den tijd te laten in wijs heid en schoonheid op te 'groeien, en wan neer het gordijn weer omhoog gaat, laat hij den ouden Zeisdrager optreden, om aan de toeschouwers rekenschap te geven van de lange jaren, die over het hoofd van den jaloersohen Leontes heengegaan zijn. Evenals Shakespeare in zijn tooneel- stuk, heb ik in dit dagboek e n lange tijdruimte overgesprongen, en naar het voorbeeld van den dichter laat ik den Tijd ingrijpen, om de gebeurtenissen, welke zich in die zeven jaar bebben af gespeeld, te verklaren. Inderdaad gedu rende bijna acht jaar heb ik geen regel ui dit schrift geschreven en heb ik, nu ik de pen weer ga opvatten, geen Perdita te 'beschrijven, die „bekoorlijk opge groeid is. Jeugd en schoonheid zijn de trouwe gezellinnen des dichters. Deze be- Osnabrück een 16-jarige blikslagerajour gen, die de völkische denkbeelden is toe gedaan, op den voorzitter der afdeeüng Osnabrück van dé democratische partij, den heer Adamzyk, op het oogenblik dat deze zijn auto verliet om in een democra tische vergadering het woord te voeren. Hij werd zwaar gewond en is in het zie kenhuis te Fürstenau opgenomen. Zijn toestand is levensgevaarlijk. Men meldt uit Essen: De communistische actie voor een alge- meene staking in de Roer-mijnen kan reeds mislukt heeten. Met uitzondering van 2 mijnen, waar Woensdag nog 460 man ontbraken, wordt in alle (mijnen weer met volle ploegen' 'gewerkt. In eenige mijnen hebben de communis ten Dinsdag getracht met sabotage en terrorisme het bedrijf tot stopzetting te dwingen. In de Bismarck-hutte zijn de mijnwachters door vermomde lieden be schoten en in enkele mijnen zijn geladen kolenwagens in de schachten gestort. In de Wilhelmina Victoria-mijn is groote schade aangericht doch inensohenlevens zijn nergens te betreuren. Wel is een mijn werker te Altenessen die met een zelf vervaardigde handgranaat manoeuvreer de zwaar gewond door de ontploffing van het ding. Toen de politie daarop huis zoeking hij den man hield, vond zij 130 ongeladen granaten en een halve cente naar ontplofbare stof. Te Gelsenkirchen heeft de politie, naar men uit Essen meldt, een nest van com munisten ontdekt, dat klaarblijkelijk goed verschanst en gewapend was. Vro'eg in den ochtend werd het door een grooten politie-troep omsingeld, die het geheele oomplex huizen afzette en de straten in de burut bezette. De brandweer werd te hulp geroepen, waarna er een langdurig gevecht plaats had tusschen de beleger den en de belegeraars. Toen de eersten zich niet wilden overgeven werden zij eindelijk uitgerookt. Een van hij schoot zichezlf dood, en de tweede zou gestikt 'zijn. Ook een politieagent is gedood, ter wijl een ander ernstig gewond is. De communisten zouden de daders zijn geweest van de sabotage, die in de laat ste dagen in verschillende mijnen heeft plaats gehad, om de staking, die door de communisten was afgekondigd te verwe zenlijken. Naar bericht wordt, waren onder hen, die alsnog uit den weg zouden wordien ge ruimd door de thans .gearresteerde orga nisatie ter bescherming van de commu nistische partij, behalve eenige spionhen in die partij, ook nog de WArbrbs-rgsche minister van Birmenlandsche Zaken. Polz. de inmiddels overleden Hugto S tinnes en de Beriijnsche industrieel Rorsig, ENGELAND. De begrooting. In het Lagerhuis zijn begrooting indie nend, kondigde 'Snowden aan, dat de inr voorrechten bekend als de rechten van McKenna, op automobielen, films, horlo- koorlijke verschijningen bezoeken ons, arme stervelingen, slechts den duur van een lente. Wij weten haar niet vast te houden. Indien door een onverklaarbare gril de schim van een Perdita op den inval kwam mijn hersenen te doorkruisen, dan zou zij vol schrik op een bundel in eengeschrompeld perkament stooten. Ge lukkige dichters! Hun 'grijze haren jagen de golvende schimmen der Heiena's, Francesca's, Juliettes, Julia's en Doro- thea's niet op' de vlucht. En alleen de neus reeds van Sylvestre Bonnard zou deze schaar beroemde minaressen doen vluchten. En toch was ik, even goed als ieder ander, ontvankelijk voor schoonheid; en toch heb ik ook de geheimzinnige beko ring ondergaan, die de ondoorgrondelijke natuur als een waas over levende wezens gelegd' heeft; de aanblik van een bezield wezen heeft mij de huivering gegeven, die ons tot dichters en minnaars maakt. In mijn ziel vind ik, verborgen onder den rommel van oude teksten en formules, als een miniatuur in een vlieringkamertje, een rein gelaat met lichtblauwe oogen. Bonnard, vriendlief, je bent een oude gek. Lees liever deze catalogus, dien een Florentijnsche boekhandelaar je van ochtend gezonden heeft. Het Is een cata logus van handschriften en schijnt de be schrijving van enkele belangrijke werken te bevatten, die door Italiaansche en Si- ciliaansche liefhebbers bewaard worden. Dat is iets beters voor jou en1 past meer voor jouw leeftijd! ges, klokken en muziekinstrumenten met ingang van 1 Augustus zouden worden opgeheven. Snowden kondigde eveneens aan, dat het recht op thee zou worden verminderd van 8—4 pence per pond. De belasting op de goedkoopere plaatsen van openbare vermakelijkheden zal worden afgeschaft en in andere gevallen v jrminderdi. Het suikerreebt zal worden verminderd. De rechten op cacao, koffie en chichorel zul len met de helft worden verminderd. Het invoerrecht op gedroogd} vruchten zal met een derde worden verminderd. De bij zondere belasting op winsten van maat schappijen, de zgn. „Cocporation profits tax", zal worden afgeschaft, eveneens de belasting op bewoonde huizen. Er worden geen nieuwe belastingen opgelegd. Londen, 30 ApriL Srowden's budget- rede is een suoces gewprden. Zelfs van de conservatieven kreeg hij een groote pluim voor de kwaliteit van zijn arbeid, ondanks het feit dat de MacKenna-duties zullen vervallen. Dit ea de verklaring dat de regeering geen mrantwoordelijk- heid op' zich neemt voor het in te dienen voorstel conform de afspraken ter rijks- oonferentie zijn de punten, waarop de conservatieven Snowden natuurlijk aan vallen. Snowden is een overtuigd tegen stander van protectie gebleken en Asquith verklaarde zich met SDOwden's budget zeer ingenomen. Deze rechten zijn inder tijd ingesteld niet om industrieën te be schermen, maar om ten behoeve van de scheepsruimte gedurende den oorlog den import te beperken. De conservatieven willen ze als bescherming laten voort bestaan. De regeering heeft door Snowden's toe doen haar positie aanmerkelijk verbeterd en op de houding van de liberale partij zal dit ongetwijfeld invloed uitoefenen. Een kwestie van belang is nog het vol gende. Snowden rekent op een surplus van 4 millioen pond. Zijn budget bevat echter geenerlei voorziening voor de groote plannen als inzake huizenbouw, werkloosheid, schrapping van de spaar- bepaling voor ouderdoiffipensioen. Waar hij daarvoor geld denkt te vinden, is niet gebleken. Toch zal van zulke uitgaven het oordeel over de arbeidersregeering als zoodanig in de voornaamste plaats af hangen. Het debat zal hierover misschien opheldering brengen. De Koning en die Koningin hebben een nieuwe ervaring opgedaan bij hun bezoek aan de werkplaatsen van de Gxeat West- Bedoeld worden: respectievelijk de heldin uit Homerus'Ilias Francesca da Rimini (uit Dante's Hel), de heldin uit Shakespeare's Romeo en Julia, die uit Rousseau's Nouvelle HeloTse en. die uit Goethe's Hermann und Dorothea. Ik lees en geef een schreeuw. Haimil- car, wiens met de jaren toenemende ernst mij imponeert, 'kijkt mij verwijtend aan en schijnt me te vragen, of er op dit on- dermaansohe nog rust te vindent is, nu hij die zelfs niet vinden kan bij mij, die imet 'hem oud werd. In de blijdschap over mijn ontdekking heb ik «behoefte aan iemand, voor wien ik mijn hart uitstorten kan, en met de uitbundigheid van een gelukkig mensoh richt ik mij tot den phlegmatieken Ha milcar met deze woorden: „Neen, Hamilcar, de rust is niet van deze wereld; en» de vrede, waarnaar gij verlangt, is niet overeen te brengen' met het werk der levenden. En wie zegt je, dat wij' oud 'zijn? Luister naar wat ik in dezen catalogus lees, en zeg me dan, of het de tijd is om te rusten: „De légende van dorée van Jacques de Voragine; Fransche vertaling uit de 14de eeuw door den .geestelijke Jehan Tout- mouillé. „Prachtig manuscript, versierd met prachtig uitgevoerde en uitstekend ge conserveerde miniaturen, waarvan het eene Maria Lichtmis, 'het andere de kro ning van Proserpina voorstelt. „Na de Légende dorée vindt men de levensbeschrijvingen der heiligen Ferréol, Ferrution, Germain en Droctovée, xxviij bladzijden, en de miraculeuze graflegging van den heer Saint Germain 1'Auxerre xjj bladzijden. „Dit kostbare manuscript, dat deel uit maakte van de verzameling van sir Tho mas Raleigh, is thans in het bezit van Michel-Angelo Polizzi te Girgenti. „Hoor je me, Hamilcar? Het manuscript van Jehan Toutmouillé is op Sicilië, bij Michel-Angelo Polozzi. Moge de man een beschermer der geleerden zijn ik zal hem schrijven!'* ern Radlway te Swindon. Aan het slot van een nauwkeurige in spectie bestuurde de Koning den konink lijken trein persoonlijk uit die werkplaat sen naar het station van Swindon, zijnde het eerste d'eel van de terugreis naar Windsor. Tot groot pleizier van de diui- zenden werklieden die naar buiten waren gekomen om het koninklijk paar te zien vertrekken, «tan die Koningin met den Koning op' de .groote locomotief, die een van de nieuwste en zwaarste typen1 ia Zooals werd verwacht, werd de student Ooi back, die te Leuven op den Vlaamschen stu dent Vallaeys heeft geschoten, vanmorgen voorloopig in vrijheid' gesteld op last van de Kamer van inbesehuldiging-stelling, die oor deelde», dat de preventieve hechtenis niet noo- d'ig was. Het openhaar ministerie liet de be schuldiging, als zou Ooiback met voorbedach ten rade hebben gehandeld, vallen. De krijgsraad te Cartagena heeft uit gemaakt, dat de commandant van het pantserschip Espana, dat in 1923 op de Marokkaansche kust is vergaan, zich heeft schuldig gemaakt aan onachtzaam heid en hem tot 51 dagen arrest en tot betaling van een zware 'boete veroordeeld. Kristiania, 30 ApriL De werklieden in ijzerfabrieken hebben besloten op de door de patroons aangeboden voorwaar den bet werk niet te hervatten. De star king, welke nu al zes maanden duurt, wordt dus voortgezet. Het Wijnmonopolie heeft van 1 Febr. 1922 tot 31 Dec. 1923 een batig saldo van 6.303.000 kronen opgeleverd. Opstand ln Toerkestan. Volgens te Riga uit Moskou ontvangen bericht wordt de opstand in Toerkestan of ficieel bevestigd door de aankondiging, dat er een ernstige tegen-revolutionaire beweging gaande is in Bokhara, terwijl er een treffen plaats gehad heeft op de Af- ghaansche grens tusschen roode troepen en de opstandelingen in Afghanistan, die tegen den emir opgestaan waren. Het rapport van de oommissie-Dawes, betreffende de schadevergoeding is in de Vereenigde Staten niet zoo gunstig be oordeeld als in Europa bet geval was. Sommige bladen lieten er zich vrij kras over uit. De „New Republic" meent dat het rap port hoegenaamd geen verband houdt met de werkelijkheid. Duitschland's macht om te betalen is niet iets, dat vastgesteld kan worden door het samenvoegen van getallen. Duitsehland wil dèn alleen be talen, wanneer het denkt dat het fatsoen lijk 'behandeld wordt en wanneer het eene mogelijkheid gelaten wordt om te blijven bestaan. Het minste dat het ver wachten kan, is dat een som wordt be paald die rechtvaardig te noemen is, en het Roergebied ontruimd wordt Geen rapport van experts, waarin deze twee punten niet behandeld zijn, is meer te noemen dan een vodje papier." Eenige regels verder zegt hetzelfde tijdschrift: „Enkele weken geleden was de positie van Poincaré in groot gevaar. Dit was toe te schrijven aan de val van den frank. Het is voornamelijk toe te schrijven aan J. P. Morgan's crediet, dat Poincaré's moeilijkheden zijn uitgesteld. Op het tijd stip, dat deze leening werd toegestaan, liet men ons voelen, dat het geld gegeven was, "nadat Frankrijk had beloofd, dat het zich aan het rapport van Dawes ca zou houden. Het mysterie van zulk eene min derwaardige belofte is thans verklaard: Poincaré had klaarblijkelijk goede grond te gelooven, dat de oommissie voor den dag komen zou met een document, dat geheel in het kader viel van Frankrijk." De New York World zeide: „Zooals wij1 reeds hadden voorspeld, is het Dawes- rapport geheel in toon en manieren een ontwerp voor Frankrijk en worden Duitsehland en Engeland eenvoudig over het hoofd gezien. Het is zoodanig opge takeld', dat het een prachtig campagne- popje is voor Poincaré, maar een heel slecht voor MacDonald en voor Marx. De hoofdzaak is echter op het oogen blik een overeenkomst te vinden, waar onder Duitsehland en Frankrijk in vrede met elkaar leven kunnen voor dit jaar en het volgend jaar. Daarop komt het voor de wereld aan, alvorens er aan een leening gedacht worden kan." De „World'' verlangt dan waarborgen voor de leening en deelname hierin door Europeesche beleggers, opdat blijke dat het ernst is. Dit vooral in verband met de houding van Frankrijk. De Fransch gezinde „New York Times" oordeelt gunstig over het rapport en zegt dat het uitmunt door een streven om rechtvaardig en menschelijk te zijn. De oorrespondent van de N. Roti. Crt. te New York, die deze opmerkingen aan zijn blad zond, teekent erbij aan, dat de publieke belangstelling zich weinig met dit rapport bezig houdt. Washington. Men verwacht, dat hel Oongres 1 Juli a.s. zal vaststellen als den datum, waarop de nieuwe immigratie-wet in werking zal treden. Inmiddels Zal ten opzichte van Japan een bijzonder verdrag worden opgesteld, vervat tende de voorwaarden omtrent de uitsluiting van Aziatische immigranten. De hoop wordt gekoesterd', dat thans een verzoening langs diplomatieken weg, inplaats van door middel van de wetgeving, tot stand zal kunnen worden gebracht, waarop door president Ooolidige en staatssecretaris Hughes is aangedrongen. Groote mijnramp. In de Bentwood-mijn te Wheeling (staat Virginië) zijn tengevolge van een ontplof fing meer dan honderd mijnwerkers be dolven. Reeds zijn twee lijken geborgen, terwijl twee mijnwerkers die nog levend waren bovengebracht, zijn omgekomen. Dat deed ik dan ook dadelijk. In mijn brief verzocht ik Signor Polizzi mij het manuscript van den geestelijke Tout mouillé voor eenigen tijd af te staan, waarbij' ik hem schrijf, welke aanspraken ik op het verkrijgen van zoo'n gunst meende te mogen maken. Tegelijkertijd stelde ik eenige onuitgegeven teksten, die in mijn bezit en niet van belang ontbloot zijn, te zijner 'beschikking. Ik verzocht' hem mij met een spoedig antwoord te verblijden en zette onder mijn handtee- kening al mijn eeretitela „Mijnheer, mijnheer, waar vliegt u zoo heen1?" riep Thérèse, die met mijn hoed in haar hand achter me aan de trap af stormde, ontsteld uit. „Ik moet een brief op de bus brengen, Thérèse." „Lieve menschen, hoe kan iemand zoo blootshoofds als een gek wegvliegen?" „Ik ben ook gek, Thérèse. Maar wie is het niet? Geef me gauw mijn hoed." „En uw handschoenen, mijnheer! en uw paraplule!" 19 October 1859. Ik wacbtte het antwoord van signor Michel-Angeio Polizzi met een ongeduld, dat ik nauwelijks bedwingen kon. Ik kon niet stil zitten; mijn bewegingen werden bruusk; ik sloeg mijn boeken met groot geraas open en dicht. Op een1 'goeden dag overkwam het mij, dat ik een' deel van Moreri met mijn elleboog omgooide. Ha milcar, die zich aan het wassehen was hield daarmee plotseling op en keek me, met een poot boven zijn oor, met een ver toornden blik aan. Moest hij onder mijn dak voorbereid zijn op zoo'n stormachtig leven? Waren wij niet stilzwijgend over eengekomen, een vreedzaam bestaan te zullen leiden? Ik had het verdrag ver broken. „Arme vriend," antwoordde ik hem, „ik ■ben ten prooi aan een hevigen hartstocht, die me opwindt en waaraan ik mij niet onttrekken! kan. De hartstocht is de vijand van de rust, dat geef ik onmiddel lijk toe; maar zonder hem zouden 'kunst en industrie op dit ondermaansohe niet kunnen bestaan. Iedereen zou naakt op een mesthoop sluimeren, en jij, Hamilcar, zoudt niet den gebeelen dag op een zijden kussen in het rijk der hoeken slapen." Ik zette Hamilcar niet verder de theorie der hartstochten uiteen', daar mijn huis houdster mij een brief bracht. Hij droeg den poststempel Napels en luidde: „niustrissime signore, Ik bezit inderdaad het onvergelijkelijk manuscript van de Légende dorée, dat aan uw verziende opmerkzaamheid niet ontgaan is. Gewichtige redenen beletten mij heslist en volstrekt, dat ik het ook maar voor één enkelen dag, ja zelfs voor één enkele minuut uit 'handen geef. Het zal mij echter een 'groote vreugde en eer zijn het u te mogen toonen in mijn nede rig huis te Girgenti, dat aan uw aanwe zigheid een bijzonderen luister ontleenen zal, In ongeduldige afwachting van uw komst, waag ik het imij te noemen uw ne derige en dienstvaardige dienaar Michiel-Angelo Polizzi, Wijnhandelaar en oudheidkundige te Girgenti (Sicilië)." Welnu, ik zal naar Cicilië gaan! Etxtremum hunc, Arethusa, mihi oon- cede laborem 1). Sta mij toe, Arethusa, dit laatste werk nog te verrichten. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1924 | | pagina 1