in zijn woorden, zijn reuzengrootheid te vinden." Tot zoover Van de Roovaart. Hij deelt verder vermakelijke staaltjes mee van de „aanstellerij" van een ontegenzeggelijk groot man als Franz Liszt, doch die mede te deelen zou ons te ver voeren. Onze bedoeling was slechts te doen uit komen, hoe oppervlakkig men dikwijls, om toch maar vooral „mooi" of „litterair" te doen, dingen neerschrijft, die men niet verantwoorden kan. het ontstaan van narcose.' Een vijf en zeventig jarig Jubileum. Wel bijna ieder rtal in z'n omgeving of familie iemand hebben of kennen, die een lichtere of zwaardere operatie had te ondergaan, welke onder narcose werd uit gevoerd. Men zal zeer dankbaar gestemd zijn geweest tegenover de wetenschap, die pijnen zoo zeer wist te verzachten of te voorkomen. Iedereen zal daarom met be langstelling kennis nemen van de ge- schidenis en het ontstaan der narcose, waarom wij hieronder laten volgen wa; Prof. Dr. E. Laqueur hierover vertelt. (Wanneer voor honderd jaar geleden een man een gezwel aan zijn been bad, dat noodzakelijkerwijs moest worden ge opereerd, dan doorsneed men: hem huk en spieren en doorzaagde het been, bi; des patiëntie volle bewustzijn; Want de kunst van het narootiseeren verstond men nog niet en paste men des wege ook nog niet toe. Zelfs werkelijke verdoovingsmiddelen bestonden er eigenlijk nog niet. Wel gaf men in zulke gevallen vaak alcohol in grootero doses, waardoor een zekere mate van gevoelloosheid ontstond, maar tege lijk een zóó groote opwinding, dat het den operateur haast onmogelijk werd te ope- reeren en het leven .van den patiënt in grooter gevaar verkeerde, dan anders al het geval was. Men zegt,dat de groote Engelsche phy- sicus Davy op het eind van de 18e eeuw het stikstof-oxydule of het lachgas ont dekte en de bedwelmende werking daar van leerde kennen. Een groot bezwaar stond echter de toepassing van dit middel in den weg. Men bereikte er nA eerst dan een volledige graad van bewusteloos heid meer, wanneer de lucht geheel door 't gas was verdrongen, waardoor dan even wel de patiënt den verstikkingsdood nabij was. Het spreekt dus vanzelf, dat zoo"n nar cose slechts zeer kort kon duren en bo vendien een afschuwelijk schouwspel op leverde. Toch heeft men1 nog tot voor ongeveer twintig jaèr de lachgas-naroose voor korte operatie toegepast. Ik herinner mij In mijn jeugd toestellen voor de bereiding van lachgas bij de tandartsen gezien te hebben. Ja zelfs is men er met behulp van groo tero toestellen in geslaagd langere opera ties 'onder lachgasnarcose te verrichten. Deze toestellen werden namelijk zóó ge construeerd, dat" het gas onder hoogeren dan den ptmosferischen druk stond, en dus in grootere concentratie kon worden gegeven, terwijl tegelijkertijd dé voor het leven zoo noodzakelijke zuurstof-adem haling kon plaats hebben. Maar wat is nu eigenlijk narcose? Men kan narcose het best met den normalen slaap vergelijken. De toestand is dezelfde, hoewol meq eigenlijk niet precies een na dere uitlegging van het wezen der slaap kan geven. Wij weten, waar het in de practijk in hoofdzaak op aan komt en dat is ton eerste, dat die deelen van ons lichaam, die het pijngevoel, of zeggen wij nauwkeuriger de herinnering van het tpijngevoel, vasthouden1, hun functie ver liezen en ten tweede, dat vele van de zoo genaamde reflexen worden opgeheven. Tot ons geluk worden juist de voor het leven gewichtigste organen niet aangetast of ten minste zóó weinig, dat de normale verrichtingen niet noemenswaard veran derd worden. Wij doelen hier In het bijzonder op de ademhaling en de hart- en' vaatfunc- ties. Maar worden nu ook hart en ademha ling door de normale narcose weinig aan getast, omdat de kunst der narcose juist daarin bestaat een voldoende narcose- diepte te verkrijgen en te behouden, zon der schade voor de edele organen, een te diepe narcose kan weer fataal worden en den dood veroorzaken. Bij de ontdekking van den aether als narcotium heeft,, zooals zoo dikwijls bij uitvindingen het geval is, het toeval een rol gespeeld. Er wordt verteld, dat een' zekere Ame- rikaanscbe dokter Jackson, die zich te Boston gevestigd had als medicus, che micus en muntmeester, eens bij chemi sche experimenten het ongeluk had een in et chloor gevulden ballon te breken. Om de schadelijke werking bij inade ming van het gas tegen te gaan, haastte hij ziph, en niet zonder succes, aether in te ademen en-nam daarbij tegelijk een gevoelsverlamming waar. Dit bracht hem op het idee, dat misschien aethef-inade- ming ook pijnstillend zou kunnen werken ln de chirurgie. In de jaren 1841—1842 werden door hem hiernaar speciale onder zoekingen ingesteld en wel niet positief resultaat. Helaas vond zijn ontdekking geen goed onthaaL Zijn collega's hechtten geen geloof aan zijn beweringen, tot in 1S4A de Bcatonaahe tandarts Wiiliam Morton, bij een tandoperatie den aether als narcotium toepaste. Kort daarna is ln Engeland ook de chloroform voor de narcose toegepast en werd door Simpson de eerste groote ope ratie onder chloroform-naroose met goed gevolg verricht. Amusant is, hoe nu in den loop der volgende jaren, eigenlijk tot in den laat- sten tijd; een felle strijd bleef bestaan tussoben de voorstanders van aether- en chloroform narcose. Deze wilde slechts aether, 'genie slechts chloroform, een derde groep beide middelen gelijktijdig toe passen. En welke opvatting Is nu de mees; i gangbare bij den tegenwoordigen stam van onze kennis omtrent dit vraagstuk? Na duizende ervaringen en met toepas sing van de allerbeste methoden, kan men niet anders dan toegeven, dat de aether- narcose toch de onschuldigste ia Ik wil hierdoor bij leeken geenszins de meening wekken, dat men nog betrekke lijk groot risico loopt door toepassing der narcose. Men zie de oijfers: Uit een sta tistiek der laatste jaren is gebleken, da' op 120.000 chloroform-naroose 82 sterf gevallen zijn voorgekomen, tegen 70 fatale uitslagen) op 700.000 aether-nar- oosen. B. HET BEWAREN VAN BONT. Hoe hond Ik mijn winter- kleeding in orde? Nu is het de tijd! niet om uw bontkraag en mantel met bontimanchetten te dragen, maar deze Meedlrigstukken moeten nu zóó opge borgen zijn, dat ge ze den aanstaanden win ter weder zult kunnen gebruiken. Nu zouden wij' u willen raden er een massa kranten in en onder te stoppen. Dit ook om de motjes er ver van te houden. Want de mot is een bijzonder kieskeurige diersoort; linnen versmaadt zij en ook ka toen, behalve wanneer dit laatste vettig is. Zij geven de voorkeur aan bont en zuivere wol en zijn dus met recht de schrik van de bezitters van deze twee artikelen. Het vlugge vlindermotje, dat 's zomers op 'eens uw raam komt invliegen, heeft snoóde plannen ln zijn kleinen bol: het zoekt het alerdonkerste hoekje op om er een honderd tal eieren te leggen. Dat hoekje is daarna vrijwel naar de maan. Want de larven; die uit de eitjes komen, verpoppen zich in een kokertje, gemaakt van het materiaal van het hoekje. Dus, behalve dat Zij zich voeden met die stof, gebruiken zij haar ook als woning. Bo vendien maken zij, als deze plaats kaal ge vreten is, daarnaast een nieuwe. U kent, wed1 ik, allemaal wel, bij zure ondervinding, die witte, kokervormige draadjes, waar de mot- tenwurm in huist. Binnen dtri© weken is de larve volwassen en dan duurt het pop-proces nog veertien dagen door. Bij koude en bij niet voldoenden voedselvoorraad, kunnen deze perioden lan ger duren. Gewoonlijk verschijnt er één generatie per jaar en vliegt de mot van Juni tot Augustus, maar bjj een extra warm en lang voorjaar- en zomerseizoen kan 'men op twee broedsels rekenen en zijn er motten van AprilOctp- ber (van 't jaar is daar dus geen gevaar voor!) 'De infectie heeft in den herfst plaats maar de vrooljjke ontdekking^dbet u eerst maanden later zoo ongeveer in den zaligen schoonmaaktijd. iün hoe kouder ruimte u uw wol en bont bewaart, des te beter; want koude verdragen zij niet. Bij een temperatuur van niet hooger dan 40 gr. Fahrenheit, blijven de schatj es rustig slapen. Bjj een voor hen gunstige temperatuur komen zij echter binnen de zes weken al te voorschijn. Lavendelbloemen; cayennepeper en eucalyptusbladeren doen de dieren niets; maar het zijn middeltjes, waar menige huis vrouw bij blijft zweren. Het beste verdelgingsmiddel is en blijft: Veel uitschudden; uitkloppen én uitschuie- ren en dikwijls blootstellen aan lucht en zon nelicht Kamfer en naphtaline verhinderen door hun scherpen geur den vliegenden motten om daar eieren te leggen; maar zij dooden de dieren of larven niet. Pak uw bont dus eerst in veel kranten, daarna nog in eenlge vellen papier: dat is de allerbeste afsluiting. Hef voorkomen van vliegtuigongevallen. De vorige week Is ten Mendon in Eh- geland een' groote luchtvaartvertooning gegeven, waarbij geen enkel ongeluk is voorgevallen. Ongetwijfeld ligt een -groot deel van dit succes aan de techn^che volmaaktheid van het vliegtuig, maar niet minder moet het worden toegeschreven aan de psychische factoren van de Engel- sohe en Fransche vliegers, die aan da ver tooning deelnamen. Dr. J. F. Neuberg, officier van gezond heid en zelf vlieger, bespreekt in het Tijd schrift van het Amerikaansche Medische Corps bij de Marine.de lessen, die de statistiek van de vliegongevallen heeft gegeven. Bij de Amerikaansche Marine waren de oorzaken van vliegongevallen in 1922 aldus verdeeld: physiek en' psy chisch onvermogen 60 onvoldoende kennis en ervaring 10 mechanische gebreken (motor en vliegtuig) 24 toe stand van het weer 4 niet te vermijden ongevallen 2 Hieruit blijkt dus, dat 70 van de ongevallen te wijten was aan den vlieger zelf. Het is daarom buitenge woon belangrijk, dat de candidaat-vlie- gers van te voren1 medisch uitvoerig nauwkeurig onderzocht worden; voora belangrijk ls de reactietijd van den soon in kwestie. Menschen met een gen reactietijd moeten beslist afgekeurc worden voor zij gaan vliegen; don hebben zij nog geen machines stukgemaakt nog niemand gedooii of verwond. De meeste menschen leeren in acht vliegen; die er langer dan 10 uur l doet is ongeschikt. De keurende genees heer moet zelf kunnen' vliegen en leven onder menschen die oefenen: zoo alleen leert hij ze voldoende kennen en kan oordeelen over hun psychische en; reele eigenschappen. Het medisch zicht moet niet ophouden als de vlieger zijn brevet heeft gehaald, maar het moei geregeld worden herhaald, zoolang 'ni vliegt. De vlieger moet bovendien excessen mijden; op oen 'groote vlieg- sdhool gebeurden 66 van de ongeluk ken op Maandag of den dag né een feest dag. De medicus moet door den vlieger niet als een vijand beschouwd worden, maar als een raadsman, die hem be schermt tegen ongevallen en hem leert hoe hij de omstandigheden, welke zijn pa raatheid verminderen, de baas kan wor den. Ook bepleit dr. Neubèrger de instel ling van een lichaam, dat evenals bij ons voor scheepsongevallen ieder ongeluk met een vliegtuig onderzoekt en de oorzaken er van tracht op té speuren. („The Lancet®) per- lan en Dat trof! Hoofdambtenaar: Ik heb bericht ont vangen; dat uw overplaatsing naar hier het gevolg is van'uw speelzucht Dat spe len mag natuurlijk hier niet meer plaats vinden Ambtenaar: Ja, dat verwenschte bridge heeft mij reeds veel verdriet berokkend., Hoofdambtenaar: Wat,,speel jo bridge! Kerel, dat is uitmuntend. We hebben een vierden man noodigl Dat hielp. Een geneesheer werd dikwijls 's nachts in een zeer verafgelegen gemeente bij ziekengeroepen; Meestentijds was de ongesteldheid van weinig of geen betee- kenis. Dit verdroot den dokter ten zeerste en ofschoon hij zich al meermalen had uitgelaten over deze handelwijze, die zoo veel van zijn persoon vergde, terwijl het onnoodig was, hielp niets. Nu kwam onze dokter op een goede gedachte. Hij liet een lantaarn maken, die 25 Kilo woog. Die hem 's nachts kwam roepen, was verplicht den zwaren lan taarn te dragen. Sinds dien tijd sliep de geneesheer vrij wat rustiger, en slechts bij dringende noodzakelijkheid! werd hij nog 's nachts ontboden. babbeluurtje over mode. Tenniskleedlng, Want natuurlijk hebt u eigenlek nog wel 'n nieuwe tennisjurk noodigNu in deze dagen van de Olympische spelen en van de groote wedstrijden in Wem- bledonHet tennissen zit in de lucht, dank zij de groote vermaardheid en populariteit van Madlle. Lenglen. En dus: De jurk van verleden jaar - of die er dan op het tennisveld dienst voor heeft gedaan blijkt heelemaal niet meer „dat" te wezen I Ze is niet fleurig meer ze is zoo bekend en ze is wat aftands geworden door 'n paar gezellige winkelhaken die er 't vorig seizoen aan de netpalen zyn ingehaakt en die wel netjes „gestrost" zijn, maar toch... Je ziet ze nu haast veel. erger dan vorige jaar. Enfinde rest ls netzoo I En het eind van het liedje van verlangen ls, dat er vroeg of laat 't zij dan voor verjaar dag of voor eindexamen of voor de vacantiepenningen of vanwegenu ja je kunt niet weten misschien wel vanwege de pas doorgekomen verloving, en terwijl „Wim" toch ook lid van de club is... 'n nieuwe jurk speciaal voor't tennissen op de proppen komen moet I. En nu zoudt ge wel graag eetis precies willen weten, wat nu wel het nieuwste en het meest flatteorènd en het goed koopste is. Welnu: Laten we probeeren iet probleem op te lossen 1 Het nieuwste De nieuwste vorm is De losse rechte, soepele jurk met op ïeuphoogte een smal ceintuurtje 'of do seeindiging van de casaque. Do rok-lengte 30 centimeter van den grond en voldoende wijd om er flink in heen en weer te fcunnen springen en loopen. Om de mooie lijn te bewareü doet men iet beste do wijdte door middel van plissees of ingestreken plooien aan te brengen. De nieuwste kleur isBlano. De nieuwste stoffen zijnWollen Tricot Zijden Tricot Serge Voulé Wollen Orêpe Orêpe de Chine (hoewel niét al te solide voor het doel) en Frotté. Buiten deze witte tenniskleeding zijn er ook de mooie en felgekleurde wollen en zijden tricot-jurken. Men kan dezejurken getnaakt koopen, maar ook zelf maken, omdat de tricotstoffen tegenwoordig alle zoowel in fantasie als in effen per meterpiaat verkrijgbaar zijn. Het bovenste voorbeeld van deze plaat is -een gezellige jurk van wit frotté. Het vest en kraagje kan van wit batist ge maakt worden, doch evengoed is het, wan neer de geheel e jurk van één materiaal (frotté) ia 'n Wit of geel peau de Suède ceintuurtje wordt fcusschen da plooien doorgeregen Het tweede fraaie en toch zoo eenvou dige sportjurkje bestaat uit een op regel matige afstanden geplisseerde wit wollen rokje, met daarop* gedragen 'n casaque of ook wel genaamd „sweater" van wit zijden tricot. Aan de linkerzijde Is op de borst een monogram geborduurd. En aan den rech- teronderkant der casaque ia een zakje aan gebracht om er het zakdoekje uit te ha len wanneer gij „vreeseUjk® warm gewor den zijt van die laatste moeilijke „sela". Ook het bovenstaande model is een bui tengewoon aardigo jurk. Deze is vervaar digd uit zachte witte wollen stof. Plastron en voorbaantje zijn heel fijn geplisseerd. De rechte panden van den rok vormen aan den bovenkant een paar ferme zak ken, zoodat ook dit toilet weer aan alle eischen vWdoert ten opzichte van het doel waarvoor het gebruikt moet worden. Mme Corry. gaat het, waarde vriend, hoe gaat het informeerde hij, den patiënt de hand drukkend. >*Nu fli? „Ja, zegt die ander,, „dat lijkt mij ook zoo. En ik ben er veel1 erger aan' toe dlan U want aangezien ik de gastheer bon diten n? tot het bittere einde te bltfVen". prentenboeken rezen, jo wuï nu groot genoeg om op jezelf te passen." Moeder kuste haar meisje en ging heen. Hetty las haar prentenboeken door. maar daar was ze al heel gauw klqpr me, omdat zij ze alle uit haar hoofd kunde. „Wacht", dacht ze: „Ik ga „zusjes" spelop." Hetty had geen echt zusje, weel je, maar nu speelde ze vaak, dat ze een zusje had en dat vond ze nog veel pretti ger dan met haar poppen te spelen. Hardop "zei ze: „Lucie, zulen rwe samen spelen? Ik heb zoo'n mooi prentenboek. Wil je dat eens zien?" Het speelziusje gaf natuurlijk nooïl antwoord, maar nu gebeurde er toch iets heel grappigs, want Hetty hoorde een heel hoog stemmetje zeggei: „Ik komt" en daar sprong vlak voor l.otty's voeten oen aardig klein mannetje te voorschijn in een helgroen pakje. Hij dioeg een rood puntmutsje» op zijn hoofdje, naar nu nam ■hij het met een zwaai af, teiwijl hij die voor Hetty boog. Hetty void het aardig en beleefd van het minnetje. „De elfen hebben me verteld, dat je zoo heel graag een zusje wou hebben om mee te spelen," zei het ventte met een boog stemmetje. „En nu dach ik, dat je er misschien wel een uit wilde zoeken uil mijn winkel." Hetty was zoo verbijsterd, cat ze ter- nauwernood merkte, dat het veitje haar hand had gepakt en haar naar een hoek van de spreekkamer trok. Daar jprak het een paar tooverwoorden en een deurtje verscheen in den wand. Hetty riep uit: Ik heb daar nooit te voren een leur ge- zien!" „Nee, dat denk ik ook,® anivoordda haar vriendje. „En deze deze gang o«k niet hij leidde Hety door KLTiY's nieuwe zusje. Moeder had den heelen morgen erg geheimzinnig gedaan en toen het middag werd trok ze Hetty haar Zondagsche jurk twienv tegen h^ar' dat ze stil in de kinderkamer moest blijven zitten, tot moe- veronderstel ik", en een nauw kronkelend gangetjt Het draaide Hnks en rechts op een heel vreemde manier. Toen ze er eind rijk uit kwamen zag Hetty, dat ze ln een ardig stadje waren met snoezige winkela Za wou wel voor eiken winkel blijven taait maar het mannetje zei, dat dat niet ton. „Het is haast sluitingstijd!" zei hij. Wat draafden ze nul En wat was Hetty byj, toen haar vriendje eindelijk stil stonden uitriep: „Daar zijn we er!" En het xA- gend oogenblik zag Hetty achter de Vq. kelramen verscheidene aardige melsja Ze hadden alle een kaart op hun jufc staan, waar haar naam op stond. „Kon" zei het ventje ademloos: „Kies gauw, wa je voor zusje wilt hebben.® Hettyte oogen begonnen te gllnsturet want daar zag ze vlak achter het raan een meisje zitten, net zoo groot als zi; zelf was. Het meisje boette Lucie en had mooie goudblonde krullen en vriendelijke blauwe oogen. „Die wil ik zoo dolgraag hebben," smeekte Hetty. Het kleine ventje holde naar binnen, pakte Lucie bij de hand ea bracht haar buiten bij Hetty. Onmiddel lijk daama hoorde ze de deur van den winkel dicht gooien en grendelen, terwijl een fijn stemmetje „Goeden dag® riep. Een oogenblik gebeurde er nlete en toen merkte Hetty, dat ze plotseling weer ln de kinderkamer terug was. Juist weer kwam Moedert binnen. „Dag, mijn kind," zei ze en toen: „Kom binnen, Lude. Wees niet verlegen 1" En In de deuropening ver scheen een klein meisje met goudblonds krullen en vriendelijke blauwe oogen. „Moesje!" riep Hetty opgewonden uH ,Jk heb een lief zusje voor Je mee gebracht,® zei Moeder en toen fluisterde deze Hetty in: „Het Is eigenlijk een nichtje, maar haar ouders zijn allebei gestorven en ik heb haar gevraagd of ze altijd bij ons wil blijven. Is dat niet heer lijk?" Hetty zei niets. De tranen stonden In haar oogjes en ze omhelsde Lucie en kuste haar op beido wangetjes. Nog dikwijls denkt. Hetty aan haar won derlijk bezoek aan Tooverland en hel heerlijke einde van haar avontuur. RAADSELS. Oplossingen der vorige raadsels. I. Gulden gul den. H. Draaimolen regenboog abrikoos armband I r n s u m m u s o h oven I i p e s n Nieuwe raadsels. L Wat staat hier: kr la n. Ingez. door W. O. de Bi». Het geheel is een spreekwoord van 7 woorden of 80 letters. met 1, 9, 15, 19 bakt men wel. Ingezonden door Jan van Toor. Goede oplossingen van beide raadsels ontvangen van: w .dA BB; 5-5 G- B-J G. B.; G. KJ ?r' J- en G. O.; O. A. 5*5 g- «o V. D.; A. en H. D-J l.J.enG.D.; G.D.; S.E.; H.F.E.; J.F.J N G - a Ade G*; n*8*de J* G:} 2; 2*" en M* h*; J* H-» A- vriMlrAB' O- K.; W. K; EL P J R ?-LF-G* v- Pm J* en J. v. RJ t a' 2'.' f i' d® R-: J* en O. J. R.; O. 9-5 T Sr' H* en W. T.; 0. en L. V.1 ja w^a611 A- eö O. d« W.; A. en o. W.j a en M. v. Z. uaun AvuAAg vuuva«vv-- - - - uur over hij mo- toe- Toen TaUeyrand op zijn sterfbed' lag voelde koning Louis Philippe zich gedron gen den staatsman, de hem persoonlijk niet sympathiek was; doch wiens verdiensten ten opzichte van Frankrijk's politieke be langen hij desondanks ten volle waardeerde, te bezoeken. majesteit", klaagde dé zieke, „ik lijd helsche pijnen". En de koning; even uit de rol vallend van belangstellend bezoeker, vroeg verbaasd: Meneer A is op eèn soirée gevraagd bh menschen; de hij' slechte een enkelfen keer heeft ontmoet. In den loop van den niet zeer geanimeerden avond! wendt hij zich tot iemand, de toevallig naast hem staat en zegt vertrouwelijk: „Taaie bqel hier!" 8, 27, 19, 4 is de naam van een viscb. 17, 23, 11, 19, 21,1 is een jongensnaam. 28, 8, 18, 27 is een meisjesnaam. 16, 5, 6, 30 is zwart. 11, 12, 10 gebruikt mén om op te schrij ven. 17, 5, 16, 14, 15, 19 is een deel van elke plant. 14, 18, 25 kost geld. 20, 2, 24 ls de naam van een boom.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1924 | | pagina 8