Prijsverlaging
LANGS DONKERE PADEN
Eerste Blad.
Hoestsiropen
BUITENLAND
WYBERT
BINNENLAND
Pijn in dB
ledematen f
Kloosterbalsem
r
N r. 5935.
DONDERDAG 16 OCTOBER 1924.
62ate JAARGANG.
pJU. - bbh-HBBB
De Ver. Staten en de Volkenbond.
De secretaris van Staat, Hughes, heeft
Maandagavond te Indianapolisx in een
redevoering, gehouden in verband met de
verkiezingscampagne, ook de huitenland-
sche politiek der Ver. Staten behandeld.
Hij verklaarde, dat Amerikaansch-den-
kenden het niet zouden dulden, dat de
beslissing over buitenlandsche aangele
genheden zou worden toegestaan aan
welke groep van mogendheden ook.
Nog onlangs was de quaestie ter sprake
gekomen van de al of niet gewenschtheid
van het schenken van de 'bevoegdheid aan
een groep mogendheden, om een beslis
sing te geven over hinnenlandsche aan
gelegenheden, d. w. z. niet over qüaestles
die voortvloeien uit verdragen, in welke
de 'betrokken partijen zelf hun rechten
hadden heperkt, maar over quaesties die
ter oompetentie zijn van elke natie zelf,
en waaromtrent de naties haar rechten
niet hadden laten verkorten.
De Amerikanen zullen niet bereid zijn,
toe te treden tot welke organisatie ook die
de groep mogendheden in de positie
brengt van te intervenieeren of te trach
ten een beslissing te treffen over het
(binnenlandsoh) beleid van anderen.
Dit is de eerste uitlating in het open
baar die de secretaris van Staat doet met
betrekking tot de jongste gebeurtenissen
in Gonève.
De quaestie van Mosoel.
Londen, 15 October. In een hedenavond
alhier gehouden rede verklaarde de mi
nister van koloniën Thomas, dat er he
denmorgen in Irak gebeurtenissen waren
voorgevallen, welke de regeering ten zeer
ste hadden verontrust
Wat de regeering betrof, zoo voegde hij
er bij, zij zou alles doen wat in haar ver
mogen was om een oorlog te vermijden.
Turkije aanvaardt de beslissing
van den Raad.
Genève, 15 October. Een telegram der
Engelsche regeering aan den secretaris
generaal van den Volkenbond meldt, dat
de Turksche regeering zich bereid heeft
verklaard zich te onderwerpen aan het
onderzoek van den Volkenbondsraad in
zake de uitvoering der op 30 Sept. geno
men beslissing. De secretarisgeneraal
heeft dit telegram der Britsche regeering
onmiddellijk doorgezonden aan Paul Hy-
mans, den voorzitter van den Raad.
ENGELAND.
Verkiezlngsvaria.
Mejuffrouw Ishbel MacDonald, de doch-
.ter van den premier, die in den verkie
zingsstrijd het district van haar broer zal
verdedigen, die buitenslands vertoeft,
heeft haar eerste verkiezingstoespraak
gehouden te Glasgow op een verkiezings
bijeenkomst van haar vader.
„Mijn vader," zei zij, „heeft u de geschie
denis verteld van de liberale taktiek. De
arbeiderspartij evenwel heeft geen tijd
voor taktiek. Zij gaat recht op haar doel
af."
„Mijn vader zeide zooeven, dat de regee
ring het vertrouwen heeft gewonnen van
het land. Hij is te bescheiden. De regee
ring heeft het vertrouwen gewonnen van
het land en van de heele wereld. Ik ont-
FEUILLETON.
door
G. H. PRIEM.
xm.
Toen zij1 thuis kwamen sloeg de Frie-
sdhe klok in de huiskamer precies twaalf.
Men at gewoonlijk om één uur.
Teunis legde zijn viool op het kleine
Amerikaansche orgel en ging naar boven,
naar zijn kamertje.
Hij grendelde de deur en zette zich op
den rand van 't bed.
Zoo had hij meer gezeten, als zij in de
kamer waren naast de zijne en hij hooren
•wou wat ze spraken, wat ze fluisterden.
Hij lachte weemoedig.
Wat 'beteekende zijn ellende van toén
bij zijn lijden van nül
Hij keerde zich om en viel met zijn ge
zicht in 't kussen.
Toen bad hij.
Een tijdlang 'bleef hij met het hoofd in
het kussen gedrukt, liggen. Toen stond
hij op. 't Moest tijd zijn om naar beneden
te gaan, meende hij.
Hij voelde zich aanmerkelijk kalmer;
de gedachte aan de mogelijkheid alles
nog weer ten goede te doen keeren en de
noop de dingen ernstiger te hebben op-
26 waren> deed hem bijna
nieuwsgierigheid den
vloedft dnf^ Hij begreep ten over
at, wanneer Geertje zijn ware be
Ingezondien mededeellng.
60-jarig Jubileum
BR AMLAGE'S
moet gezanten en tal van -andere men-
schen uit het? buitenland en zij moeten be
kennen, ook al kost het hun moeite, dat
de wereld in het arbeiderskabinet een
vriend gevonden heeft."
Men ziet het, de jonge dame weet haar
woordje wel te spreken.
DUITSCHLAND.
De ontruiming van Dortmund.
De ontruiming van de strook van Dort
mund is thans voorgoed op 22 dezer be
paald. Dan zal tevens de Fransche gordel
om het bruggehoofd van Keulen, de streek
van Remscheid en Vohwinkel, ontruimd
worden.
ZWEDEN.
RegeeringskriMs.
Stockholm, 15 Oei De Zweedsche regee
ring. heeft gisteren haar ontslag inge
diend. De eerste minister Ernst Trygger
gaf als zijn meening tè kennen, dat er ge
beurtenissen zijn voorgevallen, tengevol
ge waarvan een beslissing over het vraag
stuk van de nationale verdediging thans
het land in gevaar zou kunnen brengen.
Alvorens een beslissing omtrent de lands
verdediging te nemen behoort Zweden zi
den uitslag af te wachten van de aan
staande zomer te houden oonferentie ter
behandeling van het vraagstuk van in
ternationale ontwapening. Na met de lei
ders van de politieke partijen in den lande
te hebben geconfereerd, had de premier
echter bevonden, dat de meerderheid van
den Rijksdag tegen een verdaging is van
de behandeling van het verdedigings-
vraagstuk en het vraagstuk in de eerst
volgende Rijksd'agzitting tot een beslis
sing wil trachten te brengen. Onder deze
omstandigheden achtte de permier het
den plicht van de regeering om af te
treden.
De koning heeft Branting met de vor
ming van een nieuw kabinet 'belast. Hij
nam de opdracht aan.
SPANJE
Marokko.
Volgens een bericht uit Tandzjer heeft
de uit vierhonderd man bestaande Spaan-
sche bezetting van Buebarrax zich aan de
Riff-Kabielen moeten overgeven.
Abd-el-Krim heeft officieel laten tegen
spreken, dat een Fransch-Engelsch con
sortium hem 350,000 pond sterling voor
geschoten zou hebben.
Madrid. 15 October. Volgens een offi
cieel bericht zijn er belangrijke gevech
ten aan den gang bij Larrasj waarvan de
uitslag nog onbekend is. Bij koninklijk de
creet zijn de reservisten van de drie laat
ste lichtingen onder de wapenen geroe
pen. De opperbevelhebber in Marokko is
afgetreden.
ARABIE.
Uit Kaïro wordt gemeld, dat het bestuur
van de grensstreken bericht heeft ontvan
gen, dat de Wahabieten thans naar Aka-
ba, aan de grens van Arabië en het schier
eiland Sinaï, oprukken.
De Egyptische regeering treft de noo-
dige voorzorgsmaatregelen.
doeling kon raden, zij wel het een of an
der zou weten te vinden om thuis te blij
ven.
Onder het eten was hij bijna gewoon;
even zelfs lachte hij om een aardigheid
van Hein, jïie naar de stad was geweest
en vertelde dat men bezig was de straten
te versieren, omdat men mortgen bezoek
verwachtte van de feestvierende school
jeugd.
Eerst toen hij weer buiten ïiep, op en
neer voor 't huis, wachtende tot Geertje
hij hem zou komen, werd hij onrustig.
Een kwartiertje moest hij wachten, toen
kwam ze.
Waar zullen we heengaan? zei ze.
Waar je wilt, zei Teunis. Ik had je
wat te vragen.
Zijn stem trilde en de hand, die hij
naar het meisje uitstak, 'beefde.
Wat was je vanmorgen 'bokkig, zei
ze, toen ze op den 'grintweg naast hem
liep.
'k Zal 't Je straks wel zeggen. Straks
zal 'k je alles vertellen.
Geertje had al spijt, dat ze meêgegaan
was. Ze ibegon te hegrijpen, wat hij be
doelde.
Als je maar niet vervelend bent, zei
ze, een 'beetje boos.
Teunis gaf haar geen antwoord, stapte
alleen wat sneller voort.
Toen zij het hosch bereikten, zei
Geertje:
Nu, hoor ik het haast?
Wacht even, even maar! We zijn er
zóó!
Een paar minuten later lag zij recht
uitgestrekt op 't mos, terwijl hij, met den
rug tegen een boomstam leunende, voor
zich uitstaarde.
De Wahabieten rokken Mekka binnen.
De Wahabieten zijn Mekka binnenge
rukt. Zij hebben te Mekka het koninklijk
paleis geplunderd, doch overigens geen
schade aangericht. Zij hebben verklaard,
dat de vreemdlingen niets behoeven te
vreezen. Een deel der 'bewoners van Mek
ka heeft zich bij' hen aangesloten. Een
Reuter-bericht uit Mekka meldt nog, dat
de Wahabieten Verklaard hebben, niet
naar Djeddah te zullen oprukken.
JAPAN.
De financiën.
Het Japanscbe ministerie heeft beslo
ten tot verlaging van de begrooting met
210.000.000 jen. De verlaging bedraagt
voor het dept. van oorlog 81.500.000 jen(
voor het dept van marine 18.500.000 jen
en voor het dept van hinnenlandsche za
ken 86.000.000 jen.
CHINA.
i Canton ln brand.
Aan de „Telegraaf' wordt gemeld:
Een poging van Soen-Jat-Sen tot ge
welddadige onderdrukking van de koop
liedenstaking leidde te Canton tot ernsti
ge gevechten. Het vrijwilligerscorps van
de kooplieden had zich in de straten ach
ter barricades verschanst en beschoot van
daar den heelen dag de troepen van Soen.
De poorten van de vreemdelingenwijk
werden 's morgens gesloten. De schepen
verlieten de haven. Branden, waarschijn
lijk moedwillig aangestoken, woeden in
verschillende deelen van de stand.
Reizigers vertelden verder, dat Canton
op meer dan 10 plaatsen in brand staat en
dat de inwoners vluchten.
Nieuws van de verongelukte makkers
van Stefansson.
Uit Nome, in den staat Alaska, is te
Londen bericht ontvangen, dat de expedi
tie die het Wrangel-eiland zal onderzoe-
kên, op Herald-eiland de lijken heeft ge
vonden van 4 leden der expeditie, die in
dertijd onder leiding van Stefansson door
de Canadeesche regeering werd uitge
stuurd. Blijkbaar hebben de 4 mannen,
n.1. James Murray en Albert Mackay (En-
gelschen), Heri Bonchat (Franschman) en
Stanley Morris (Amerikaan) zich in den
slaap laten verrassen en zijn zij om. hun
kampvuur, waarvan de overblijfselen nog
zijn gevonden, dood gevroren.
Ingezonden Mededeeling.
nmiiiiriiiiiilUiiilmiillilllllliiiiiiiiiiilliliiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiminmiiimu
groote doozen
Geertje, zei hij, weet je nog wel, dat
we hier meer gezeten hebben?
Als je praten wilt, praat dan ten
minste verstandigl
Weet je nog wel, dat je dan heel
anders tegen me was? ging hij voort,
doende als had hij- haar opmerking niet
gehoord.
Het is je eigen schuld dat ik niet
meer zoo tegen je hen.
Maar ik heb je toch niets gedaan!
Houd toch op, zei ze. Ais je niets
'beters weet te zeggen, kan je je mond
wel houden, dan ga 'k wat slapen.
Maar Teunis begreep dat het hooge
woord er nu uit moést. Hij voelde dat hij
voor een verloren zaak stond en dit gaf
hem de aan onverschilligheid 'grenzende
kalmte terug, die weet, dat noch de keu
ze der woorden, noch de toon, waarop ze
worden uitgesproken, van feitelijken in
vloed zijn.
Hij ging over haar zitten.
—.Houtje van den meester, Geertje?
Ja, dol!
Ze hield eigenlijk niet van hem, ze wist
niet wat het was, dat ze voor hem voelde,
maar dat het ,liefd© was geloofde ze niet.
De 'blinde verveelde haar echter met zijn
jaloersche achtervolgingen, hij tergde
haar met zijn aldoor weer terugkomen op
't zelfde onderwerp, met zijn raadgevin
gen en vermaningen. En ze besloot hem
terug te tergen, te plagen zooveel zij kon.
Teunis zweeg. Dat antwoord had hij
niet verwacht.
Nu, waarom zeg je nu niets? Wou je
nog niet meer weten? Vraag maar gerust!
Je 'bent nog maar een kind, Geertje,
en je weet nog niet wat je doet.
Ais hamerslagen waren haar woorden
KORTE BERICHTEN.
Ingediend1 is een wetsontwerp tot verhoo
ging van de ArböidHbegrooting 1928 met
ruim 11 imiliMoeu.
Karl Kautsky, de bekende voorganger
van het socialisme, is gisteren zeventig
jaar geworden.
Onjuist of voorbarig?
Naar aanleiding van het bericht over
iiét bezoek van het Engelsche konings
paar, heeft het Hbl. naar de juistheid
daarvan geïnformeerd bij Buitenlandsche
Zaken.
Het kwam het blad n.L vreemd voor,
dat nu reeds het program zou vaststaan
van een bezoek, dat in het voorjaar van
1924' zou worden gebracht Welnu, aan
Buitenlandsche Zaken deelde men mede,
nog niets te weten van eenig bezoek
van het Engelsche koningspaar!
Het is mogelijk, dat het Engelsche blad
.geheel-verkeerd was ingelicht en dat er
aan het heele bezoek niet gedaoht wordt
Het is echten ook mogelijk, dat er wel iets
in de maak is, maar dan kan er toch nog
niets definitiefs zijn vastgesteld. Want
anders zou men er aan Buitenlandsche
Zaken toch wel eenige officieele mede-
deeling van hebben ontvangen.
De Koningin naar spitsbergen.
Volgens „Tidens Tegn" zal Koningin
Wilhelmina, naar verwacht wordt het vol
gend jaar een bezoek brengen aan Spits
bergen en de Nederlandsche nederzetting
Baretszburg.
Suppletotre Arbeldsbegrooting 1923.
Ingediend is een wetsontwerp tot aan
vulling en verhooging van Hoofdstuk Xa
der Staatébegrooting voor het dienstjaar
1928.
Het totaal der verhoogingen, in dit ont
werp opgenomen, beloopt aldus de Me
morie van Toelichting 11.045.000,
welk 'bedrag deels ten laste van den ge
wonen dienst, deels ten laste van den bui
tengewonen dienst komt
De Indische begrooting.
Bij1 de Tweedie Kamer is ingediend de omt-
werp-Indlische ibegrootimg voor 1925. Uit de
memorie van toelichting blijkt, dat de uit
komsten van het jaar 1923 voor den gehee-
len dienst ruim 110 millioen, voor den ge
wonen dienst ruim 89 milioen en voor den
buitengewonen dienst bijna 89 milioen gun
stiger zijn dan de raming.
Blijkens de verwachtingen voor het jaar
1924 zal het tekort op den geheelen dienst
van 1924 20.6 millioen meevallen. Het deficit
van den gewonen dienst zal waarschijnlijk
11.4 millioen gunstiger wordem, het slot van
den buitengewonen dienst vermoedelijk 9.2.
Voor den geheelen dienst is het cijfer
rond 46 millioen, voor den 'gewonen dienst
bijna 24 milioen en voor den buitengewonen
dienst nagenoeg 23 millioen gunstiger dan
de cijfers der overeenkomstige diensten voor
1924, tegenover een ongunstiger cijfer van
bijna 8 ton voor de vlootu'itbreiding.
Behalve eenige voorstellen tot inkomsten-
versterking, welke in 'het onderhavige onit-
werp-begrootiing zijn opgenomen', en van
minder beteekenis zijn, bevat de begrooting
ook een voorstel tot invoering van een goe-
derengeld, dat de strekking heeft om zooveel
mogelijk evenwicht te brengen in den finan-
cieelen toestand' van elke haven. De van déze
heffing verwachte zuivere bate wordt op
ƒ2.700.000 geraamd, waartegenover echter
staat een daarmede gepaard' gaande mindere
opbrengst van havengeld ten beloope van
429.000.
Voorts is gerekend op de invoering van de
bij de begrooting voor het'loopend jaar in
op zijn hoofd gevallen. Zijn onverschillig
heid' was gebroken, zijn kalmte was weg.
Zoo'n kind ben 'k waarachtig niet
meer.
Weer gaf hij haar geen antwoord.
Ze richtte zich op de elleboog overeind
en keek hem eens aan. Wat zag hij- er
rampzalig uit, zooals hij daar zat, spelend
met een paar grasjes, die hoog tusschen
het mos waren opgeschoten. De lust tot
plagen verging haar en het oude mede
lijden kwam weer boven.
Waarom plaag je me zoo? zelde ze
bijna ernstig als een soort excuus voor
haar onmeedoogende woorden van zoo
even.
Hij hief het hoofd op en keek haar met
zijn starre oogen aan. Hij hoorde aan haar
stem, dat ze overeind zat en dat met ver
andering vhn houding, ook verandering
van stemming was gekomen.
Maar ik plaag je toch niet!
Dat doe je wel! Waarom doe je me
al die lamme vragen? Waarom heb je 't
aldoor en aldoor weer over.
O, Geertje, als je alles wist, zie je,
alles!
Nou, zeg 't dan, dan weet Ik het!
Zeggen? Moét ik 't zeggen? Wil je
't hebben?
.Natuurlijk, dan is 't uit, hoop ik.
Nu dan, het komt alles, alles, alles.
omdat ik zoo ontzettend veel van je houd.
't Was er uit, het groote woord. Hij
had het gesproken als een ter dood ver
oordeelde, die de strengen telt, waaruit
het touw van zijn strop is gevlochten.
Och kom!
Weet je wat veel houden ls, Geertje?
Zie je, daar begin je alweer!
Natuurlijk. Moet ik dan met wat an
Ingeaxntdien Mededeellng.
verdrijft de pijn
uitzicht gestekte herziening van die inkom
stenbelasting van rechtspersonen.
Het ligt in 'het voornemen met ingang van
1 Januari 1925 een nieuwe regeling in wer
king te doen treden betreffende de belasting
heffing van rechtspersonen. Deze belasting
zal aangeduid wonden als „Vennootschaps
belasting". Behalve ©en- heffingsperoentage
van 10 zullen in 1925 25 opcenten moeten
worden opgelegd. Onder winst zal' worden
verstaan de som van de voordleelen, die, onder
welken naam en in welken vorm ook, zuiver
word) emterkregen uit bedrijf en uit buiten
bedrijf gebezigd' kapitaal
De kosten voor het Neder-
landach eskader
zijn 760,800 lager geraamd in verband
met de omstandigheid, dat Hr. Ms. „Zeven
Provinciën" na aankomst van den kruiser
„Java" in beperkten dienst zal worden
gehouden en het daarvoor benoodi'gd per
soneel uit de aanwezige sterkte zal wor
den gevonden. Daarentegen is voor de In-
dische Militaire Marine 929,000 meer
uitgetrokken, aangezien de kruiser „Ja
va" en één onderzeeboot gedurende lan-
geren tijd in dienst zullen zijn dan in
:924 en gerekend is op de uitzending van
één onderzeeboot in 1925. Voorts zal
meer personeel per particuliere gelegen
heid vervoerd worden, in verhand waar
mede de raming 50,000 hooger is ge
steld. In totaal te.de raming 210,000 hoo
ger dan van het loopend dienstjaar.
Het comité van zes en de regeering.
Maandag kwam het comité van zes uit de
samenwerkende oentralen van overheidsper
soneel te 's-Gravenhage in vergadering bij
een, o. m. ter behandeling van die afwijzende
beschikking van minister Ruys de Beeren-
brouck op een verzoek' van het comité van
zes, dit comité in de gelegenheid te willen
stellen den noodtoestand van het rijksperso
neel tegenover het hoofd' der regeering 'bloot
te leggen en zijn aandacht te vestigen op het
stroeve verkeer tusschen de regeering en
haar personeel.
Besloten werd nog heden de regeering in
het bezit te brengen van een uitvoerig ant
woord, waarin met den meesten nadruk het
verzoek om een audiëntie wordt herhaald.
Omtrent het op 25 Oct. te 's-Gravenhage
te houden groote salariscongres, werd een
verzoek van dé onder-officiersvereeniginjg
„Ons Belang" om voor den duur van dit
oongres in de samenwerking te worden op
genomen, afgewezen wijl er geen overeen
stemming kon worden verkregen over de
door „Ons Belang" gestelde beperkend© be
palingen.
Salarisregeling Rijkspersoneel.
Bij dé Tweede Kamer zijn ingekomen
moties van organisaties van Rijkspersoneel,
afdeelingen Helder, Utrecht, Delft, Naarden
en Amersfoort, waarin wordt verzocht de op
1 October j.1. ingegane salarisvermindering
van' het Rijkspersoneel ongedaan te maken.
Ingezonden Mededeellng.
voor Kinderen
ders 'beginnen?
Nu, wat te veel houden dan?
Of ik 't goed kan zeggen, weet ik
niet. 't Is haast onmogelijk te zeggen wat
je voelt, precies tenminste.
Zeg maar wat je meent.
Veelhouden, zie je, dat ls als je een
meisje ziet.nou ja, ziet, je begrijpt me
wel, als je'een meisje je voorstelt....
haar karakter, haar ziel.En die be
valt jeNu, dan ga je van haar hou
den. Dan denk je heel en al niet meer
aan je zelf.Dan wil je hongerlijden
om haar te laten eten.Dan wil je zelf
dood gaan om haar te laten leven.
Nu, en.
En? Ja, wat zal ik verder zeggen?
Zóó houd ik van joü. Dat is de heele zaak!
Geertje zweeg. Hij vertelde haar niets
nieuws.
Zie je, èn de meester.
Er kwam een onverschillige trek op
haar gezicht.
.En de meester houdt zóó niet van je!
Maar wat weet jij nu of de meester
van me houdt?
Hij houdt van je op zijn manier! Dat
weet ik heel beslist en dat TVeet jij even
goed als ik. Ik ben blind, maar dat zie ik
toch wel.
H!j heeft het me anders nooit verteld.
Hij kon tóch niet zien, dat ze bloosde.
Dan zèl hij 't je vertellen.
Voor mijn part vertelt hij 't me niet.
Maar al doet hij het, dan is het voor jou
nog geen reden om me zoo te plagen, om
me elk oogenhlik.
Geertje, Geertje!
HELDERSCHECOURANT
Lleht op
voor auto's en fietsen
Donderdag 16 Oot5.34 uur.
Vrijdag 17 5.32
26)
Alléén
VOLKSKLEEDINGmagazIJn,
WESTSTRAAT 11,
la altijd 20% goedkooper
en solider
dan ieder ander.
OUD en VERTROUWD
Een kistje 7-cents Sigaren van 50 stuks als
Jubileum-cadeau, bij contante aankoop van f 20.—.
Moderne Ulsters f 10, 12, 14, 18, 22 en hooger.
Warme Fietsjekkers f 10, 13, 18, 20 en hooger.
Regenjassenf 7.50, 0, 12, 18, 22.
Mansbroeken f 1.90, 2.25, 2.75, 3.25.
Overhemden, waschecht, met boord, f 2.25, 2.90.
Petten, mooie keuzef 0.95, 1.25, 1.50.
Mey's Boorden en Fronts, In alle modellen, per stuk
8 ct. - Ruime en mooie sorteering Klnderkleeding.
ADRES, gevestigd sedert 1864.
TABLETTEN
Bi) Apotheker*
en Drogisten.
Mljnhardt's ThIJmsiroop 76®
Mijnhardt's Borstsiroop 60c
Anga-siroop (bij Kinkhoest) f 1 75
Bij Apothekers en Drogisten.
(Wordt vervolgd).