HELDE
Tweede Blad.
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 22 NOVEMBER 1924
De Inbraak bij het agentschap van de
Nederlandschc Bank te Kampen.
De rechtbank te Zwolle heeft Donder
dag W. N., wonende te Amsterdam, thans
gedetineerd in het huis van bewaring te
Zwolle, veroordeeld' tot 4 jaar gevange
nisstraf en P. G. en G. E. v. d. H. elk tot
6 jaar gevangenisstraf.
De rechtbank acht bewezen, dat N. de
wacht heeft gehouden, nadat hij eerst met
G. en v. d. H. heeft gepoogd, over het
dak van een school in' het gebouw van der
Nederlandsche Bank te komen. Voor de
herroeping van zijn verklaring voor den
rechtercommissaris heeft beklaagde baars
inziens geen aannemelijke reden aange
voerd.
N. vroeg, of hij dus alleen veroordeeld
was op zijn eigen verklaring.
De rechtbank acht verder bewezen, dat
G. en v. d. H. zich aan diefstal hebben
schuldig gemaakt, nadat zij zich toegang
tot het gebouw hadden verschaft door
middel van braak.
De vrouw van v. d'. H. riep uit het pu
bliek: het is verschrikkelijk hij heeft het
niet gedaan.
Van der H., thans 44 jaar, zal, deze
straf meegerekend, 21 jaar in de gevan
genis hebben doorgebracht.
De apotheker en scheikundige dr.
Blomberg legt uiterst bezwarende vérkla
ringen af omtrent de 'bloedsporen op bek
schoenen en kleeren. Deze zijn er van een
bepaalden afstand tegen gespoten, en niet,
zooals bekl. voorgeeft, onstaan uit een
Neusbloeding. Een politie-beambte heeft
een vingerafdruk gevonden en dien ver
geleken met dien van bekl. Van de 11
punten van overeenkomst zijn er 0 .gevon
den, zoodat met groote waarschijnlijk
heid kan worden gezegd, dat de vingeraf
druk van bekl. afkomstig waa
Een andere getuige heeft bekl. 6 Fe
bruari op straat ontmoet; hij xleed toén
bet voorstel 'bij zijn zwager Winkelman
te gaan stelen. Daar was 400.— te ha
len. Hij zou wel iets verzinnen om 'binnen
te komen, en als zijn zuster bezwaren
zou maken, zou hij haar wel onschadelijk
maken. Daarbij liet hij de bijl zien. Get.
hechtte aan deze woorden niet veel waar
de, daar hij den bekl. kende als een
grootspreker.
Bekl.ontkent dit, alleen het gedeelte
betreffende den aardappelendiefstal ver
klaart hij voor juist. Get. heeft er belang
bij hem te verzwaren.
Uit het verdere getuigenverhoor blijk
nog, dat bekl., toen hij des middags in de
Poort van Cleve biljartte,, een noogroode
kleur had, hetgeen anders nooit het geva"
was. Get. vertelde toen aan bekl. het geva
en deze vroeg hem mede te willen gaan
naar bet ziekenhuis. Toen de man van
het slabhtoffer des middags te half twee
thuiskwam hij was den geheelen mor
gen met de groentekar uitgeweest
vond hij zijn vrouw badend in het 'bloed,
Zij en haar 'broer hadden steeds ruzie;
zijn vrouw evenwel achtte get. nergens'te
goed voor.
Nog vele getuigen werden ondervraagd;
het onderzoek nam den geheelen dag in
beslag en wordt Vrijdagmorgen voort
gezet.
Hot drama In de Engelenburgstraa! te
Gravenhage.
De 25-j'arige stoker-machinist J. v. G.
te 's-Gravenhage heeft omstreeks 18 Fe
bruari zijn zuster, echtgenoote van R.
Winkelman, wonende in de Engelenburg
straat te 's-Gravenhage met een 'bijl of
ander zwaar voorwerp, waarmede hij haar
slagen toebracht op het hoofd, van het
leven beroofd. Doel Van dezen moord was
vermoedelijk diefstal.
Voor dit feit stond ,bekL Donderdag
voor de Haagsche rechtbank terecht.
Veertig getuigen zijn voor deze zaak op
geroepen. Uit het verhoor van 'bekl.
blijkt, dat hij op 13 Februari zonder werk
was. Het ouderlijk huis was hem ont
zegd, niet dat van zijn zuster. Hoewel hij
steeds een bijl bij zich droeg, wil hij niet
zeggen met welk doel dat geschiedde,
daar hierdoor anderen zouden worden
bezwaard. Den 13en Februari is hij niet
ten huize zijner zuster geweest Uitvoerig
vertelt hij aan de rechtbank boe hij dien
dag heeft doorgebracht; hij had een poos
in een café gebillard en hoorde van een
kennis den moord op zijn zuster. Toen
hij naar het ziekenhuis ging om te infor-
meeren, werd hij door den commissaris
van politie gearresteerd. Hij heeft daar
evenwel direct zijn alibi geleverd.
Hoewel de president aandringt, dat hij
zal zeggen waarvoor de bijl moest dienen
en waar zij gebleven is, blijft hij wei
geren. Hij wil niet voor verrader spelen,
zoo zegt hij, en zal ook nu geen anderen
bezwaren.
President: Dat zal niemand u in dit
geval kwalijk kunnen nemen. Het gaat
hier toch Voor u misschien om een ge
vangenisstraf van jaren.
Bekl.: Wanneer ik bewezen heb, dat ik
niet in de Engelenburgstraat geweest ben,
zal de rechtbank wel zoo humaan zijn, mij
vrij te spreken.
'President: Als u daar liever op vertrou
wen wil, moet u dat weten, maar u kunt
ibeter den veiligen weg kiezen.
Bekl. herhaalt, dat hij dat niet wil.
Aan bekl. worden in beslag ^genomen
kleeren getoond. Hij herkent die als de
zijne en maakt opmerkingen over de ma
nier, waarop zij verfrommeld waren.
'Het O. M.: Heeft de rechter-oommlssa-
ris u niet gelegenheid gegeven, hem te
vertellen, wat dc bedoeling met de bijl
was, waarbij dat gesprek onder zijn
ambtseed zou 'blijven en niemand anders
er van zou hooren?
Bekl.: Dat is zoo.
Het O. M.: En toch hebt u niet gespro
ken.
Bekl.: Ik hen reeds eerder het slacht
offer geworden van een - rechterlijke dwa
ling en neem dus niet alles zoo maar voor
zoete koek op.
De commissaris van politie Kramer, die
bekl. in het ziekenhuis gearresteerd heeft,
heeft hem direct geconfronteerd met zijn
zuster en hem nauwkeurig geobserveerd.
Hoewel bekl. in heftig snikken uitbarstte,
'bleven zijn oögen droog, zoodat de com
missaris den indruk kreeg van komedie
spel. Op zijn schoenen zaten bloedsporen,
aanvankelijk ontkende hij in het bezit van
een bijl te zijn geweest. Ook had hij aan
vankelijk ontkend in bedoeld café te zijri
geweest. Deze verklaringen worden door
den bekl. op enkele punten bestreden. Hij
was bij de confrontatie werkelijk 'bewo
gen en was er van oomediespel geen
sprake.
De inspecteur van politie Bouwhof, die
bij bekl. arrestatie aanwezig was, kreeg
daar ook den indruk, dat bekl. vrij onver
schillig -was. Hij was echter aanvankelijk
zeer bewogen, doch herstelde zich sppe-
dïg. Een deskundige" (arts) verklaart, dat
bekl. psychologische afwijkingen vertoont.
Hij is erfelijk belast, wel toerekenbaar te
achten. Hij is een tijd in Meerenberg ge-
ecfrt, daaruit ontslagen omdat hij geen
afwijkingen vertoonde. De deskundige
at n'i f .ac^ aan simulatie, noch aan
*2 utasi® van bekl. Wel is hij be-
liegen' ook 1* hjj cynisch
De dubbele moord te Wijdten.
In gezonden Mededeeling.
Ingezonden Mededeeling.
Meubelmagazijn B. J. QUA&T,
Prachtvoorraad Ameublementen,
Buffetten, Tafels, Spiegels,
Theekasten, Divans, Linnenkasten enz.
B. J. QUAST, Meubelmaker, Stoffeerder
Een drama,
lm «en. woning te Berlijn-Schöneberg
heeft zich een zonderling drama afge
speeld. In deze woning woonde een- 50-
jarige naaister samen met een 36-jarig en
tramconducteur. De 60-jarige zuster van
de vrouw was eenigen tijd geledten bij het
tweetal komen inwonen. Alle drie waren
verslaafd aan den drank: en waren ook in
den nacht van Dinsdag op. Woensdag
dronken thuis gekomen. Nauwelijks wa
ren ze in de woning, of ze kregen ruzie
en weldra werden ze handgemeen. Het
duurde geruimen tijd vóór de rust terug
keerde. Donderdag hoorde een buur ge
kreun in de woning van de naaister en
waarschuwde de politie, die weldra ter
plaatse verscheen en de deur open brak.
In een kamer vonden de agenten het' lijk
van de zuster van do naaister, terwijl de
tramconducteur en de naaister bewuste
loos bleken te zijn. De bewusteloozen wer
den naar een ziekenhuis gebracht, al
waar de man spoedig overleed. Uit het
onderzoek is gebleken dat de drie dronken
personen tijdens de vechtpartij' zoo onge
lukkig zijm gevallen', dat twee hunner
werden gedood. Niet uitgesloten is het,
dat zij' bovendien door het overmatig ge
bruik van sterken, drank vergiftigd wa
ren.
Een jonge boogschutter.
Woensdag merkte een voorbijganger op
de Baan te Haarlem, dat een jongen, die
mot pijl en boog gewapend was, op de
straatlantaarns schoot. Bij onderzoek
bleek, dat de lantaarns in die straat alle
■een gaatje veVtoonden van ongeveer een
centimeter middellijn. De man waar
schuwde een politie-agent en toen bleek,
dat de jeugdige boogschutter alle straat
lantaarns had bewerkt op die Baan, de
Dreef, in het Frederikspark, in de Julia-
nastraat, in het Wilhelminapark, op de
kleine Houtweg en nog verscheidene stra
ten ip de omgeving. Een paar honderd
antaarns waren, op déze wijze bewerkt.
De schutter heeft zich uit de voeten weten
te maken.
Als een viscb.
Het N. T. A. brengt ons een bericht
over van het Korn-bureau te Weenen met
de tijding, dat het majoor Bliebarski, be
oefenaar van de theorie- der aviatiek, ge-
ukt is bij een motorboot de voortstuwing
te doen plaats hebben zooals dit ge
schiedt biji een door zijn staartvin voort
bewogen viscb. De vinding zou z.i. ook
bij de vliegtechniek toepassing kunnen
vinden!. Blicharski verwacht, dat daar
mede vrij, wat brandstof bespaard kan
worden.
Een vondst in Londen.
Een berichtgever van het Hbl. te Lon
den meldt, dat in de nabijheid van Cha-
ring 'Crose men bij het verbouwen van
een verzekeringsgebouw, 30 voet onder
d'en grond beenderen gevonden heeft, die
volgens deskundigen afkomstig zijn van
dieren uit den ijstijd, die reeds lang uit
gestorven zijn.
De wildé dieren in Brltseh Oost-Afrlka.
De bekende dierenkenner, de heer F. E.
Blaauw, die op „Gooilust" bij 's-Grave-
lande zeldzame diersoorten in stand houdt,
heeft onlangs een reis door Britsoh-Oost-
Afrlka ondernomen, teneinde zich op de
hoogte te stellen van den staat, waarin
zich de dierenwereld daar bevindt.
Van Mombassa in de Keni Colony, dat
met de HoLl and^Oost-A fri kal ijn te berei-
con is, ving de geriefelijke treinreis aan
naar Nairobi, dat aan den spoorweg naar
het Victoria Meer ligt.
Per karavaan trok men de Kedangvallei
in, waar vooral de Omgeving van de Sus-
sivakrater interessant was. Hier bevinden
zich nog giraffen, kafferbuffels, zebra's
en veel vogels. Men tracht van deze streek
een reservaat te maken. Naar Nairobi te
ruggekeerd', reisde men per spoor naar
Kiu (van hieruit is de 6000 M. hooge fcili-
mandrioso zichtbaar), gelegen aan fret
groote Zuidelijke wildreservaat. De heer
Blaauw had' de bijzondere toestemming
van de Enigelsche regeering gekregen
hierin per karavaan rond te reizen. De
rassen die hier bun laatste tijdperk bele
ven, zijn de rhinocerossen, giraffen, ze
bra's, wilde olifanten en veel antilopen-
soorten. Deze streek is tevens reservaat
voor de Massai inboorlingen, die nog
in oertoestand' leven in van koemest ge
bouwde hutten. Eenige van deze wilden
dienden den heer 'Blaauw tot gids. Zij' zijn
goedig en hebben 'n opgewekt humeur.
Van Nairobi loopen ook autowegen, o.a.
naar de Kenije, een sneeuwberg bijna op
den evenaar.
De geheele reis ging over hoog terrein
van 4 a 7000 voet, zoodat het 's nachts
koud, 's morgens en 's avonds aangenaam
en .alleen midden op den dag heet was.
De meening van den! heer Blaauw is
dat de restricties op het jagen, (hetgeen
vooral door Amerikanen geschiedt) ver
scherpt moeten worden en dat men de re
servaten moet uitbreiden.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
S'
Voor het gerechtshof td Arnhem stonden
Donderdag in hooger beroep terecht J. v.
M. en C. v. d. B., beiden te Wychen, eerst
genoemde wegens den aldaar gepleegden
moord' veroordeeld tot levenslange gevan
genisstraf, laatstgenoemde tot 7 jaar.
C. v. d. B. stond het eerst terecht en vol
hardde bij zijn vroeger afgelegde verkla
ringen. Als eenige getuige werd gehoord
de electri^ien Hermans uit Nijmegen, die
vroeger met bekl, heeft gewerkt en ver
klaarde, <frit een maand of zes vóór den
moord bekl. hem had medegedeeld' een gun
stige gelegenheid te wieten voor een in
braak bij boerenmenschen in Noord-Bra
bant. Bekl. ontkent dit gesprek.
De advoeaat-generaal eischte thans 9
jaar. Deze straf verzwaring was tegenover
de levenslange straf van Van Munster ge
rechtvaardigd, meende spr. De verdediger
wees er op, dat v. d. B. geheel onder in
vloed' stond van v. M. en dien avond dron
ken was. In Wychen is dronkenschap vrij
algemeen en zoo moet dit, meent spr., als
verzachtend^ omstandigheid' in aanmerking
worden genomen.
Van Munster, die bij zijn eerste verhoor
alle inlichtingen! wieigerd'e, beantwoordde
thans zonder omwegen alle tot hem ge
richte vragen. De' deskundigen antwoorden
desgevraagd, dat, hoewel Van Munster
van eenigszins ziekelijken geestelijken aan
leg is, een onderzoek naar zijn ontoereke
ningsvatbaarheid niet positief door hen
gewenscht wordt. Bekl. is in de cel zeer
lastig, hij is van zeer laagstaande morali
teit, kwelde en sarde zijm mede-gevangenen
toen hij in de bijzondere strafgevangenis
te Scheveningen zat, zoodat men hem weer
naar de cellulaire gevangenis te Breda
terug moest zenden. Uitvoerig wordt over
bekl. 'ontoerekeningsvatbaarheid door de
rechtbank met de getuigen-dleskundigen ge
discussieerd. Zoo verklaart dt. Bierens -de
Haan, dat bekl. een zeer gevaarlijk individu
is, dat het zeer goed mogelijk is, dat hij, op
het oogenblik van het plegen der misdaad,
geheel' ontoerekenbaar was, omdat bij indi
viduen als Van Munster alcoholgebruik hen
spoedig geheel demoraliseert.
De eisch is ook thans weder levenslange
gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Tromp Meesters,
zegt belangrijke dingen omtrent de straf
maat „levenslang". Hij toont aan, dat niet
bewezen is, dat v. M. die eenige schuldige
is aan dezen dubbelen moord. Hij meent
een nader onderzoek te mogen vragen naar
bekl. ontoerekeningsvatbaarheid, want in
dien het inderdaad juist is, dat hij op het
oogenbljik van den moord ontoerekenbaar
was, mag rqen hem ook niet berechten.
Hoogstens kan men hem levenslang in een
krankzinnigengesticht opsluiten, maar een
psychopaatn als bekl. heeft recht op verple
ging. De staat moet dan zorgen voor een
behoorlijke wetgeving voor psychopathen.
Wie die laksheid, d'er regeering sanctio
neert, is mede verantwoordelijk voor de ge
volgen. Ook daarom is veroordeeling tot
levenslang van een psychopaat te meer on
recht, omdat' ook levenslange gevangenis
straf op zichzelf bij ons wordt, geëxecu
teerd op onmenschelijke wijze. Een feit is,
dat een groot percentage der levenslang
gestraften ,heen en weer reist tusschen
Leeuwarden en het krankzinnigengesticht.
Vrijwel niemand die al jaren zit is niet
reeds in een krankzinnigengesticht geweest.
Niet omdat het leven er slechter zou zijn
dan in andere gevangenissen, maar omdat
dit gevangenisleven met de zekerheid dat
iet nooit zal eindigen, althans voor de her
sens van hen, die dergelijke misdrijven ple
gen, blijkbaar te zwaar is.'Veroordeeling
tot levenslang beteekent bij' ons veroordee-
tCOPMANSWBCEKWEITEGORI
Jütbruiksaanüjjnng op ieder pat
WESTSTRAAT 31-33.
PRIMA WERK. LAAGSTE PRIJZEN.
-1 - - _.J
ling een of meermalen krankzinnig te zul
len wotden. Bekend is, dat de regeering dan
ook steeds heeft geweigerd om de statistiek
betreffende die krankzinnigheid openbaar
te maken.
Pleiter noemt het een schreeuwend on
recht, indien niet zoo goed' mogelijk psy
chiatrisch onderzocht wordt naaf de mate
van toerekenbaarheid voor de begane daad,
alvorens tot levenslang te veroordeelen.
Uitspraak 4 December.
De Tien Geboden. Kamer van Koophandel versas B. en W.
De Algemeene Beschouwingen.
„De Tien Geboden"!
Ik reken deze film, die thans bij Tu-
schinksy „loopt", inderdaad tot iets bui
tengewoons. Na de groote Nibelungen-film
in het Rembrandt-theater is dit ongetwij
feld tot nog toe de bioscopische „Schla
ger" van het seizoen. Ef zijn overweldi
gende overwinningen d'er techniek en prach
tige' staaltjes van regie in. Wie had het
ooit gedacht, dat 't nog eens mogelijk zou
blijken d& verhalen uit Exodus: dë uittocht
van Israël, onder aanvoering van Mozes,
uit het land der Egyptenaren, de wonn
derbaarlijke doortocht door de Roode Zee,
waarvan de wateren zich splitsen, hèt
gesprek van den Profeet op den berg Sinaï
met den God van zijn volk het in blik-
sem-stralen neer-flitsen van de Steenen
Taielen vanuit den Hooge wie had het
gedacht, dat dit alles ons in levende beel
den voor oogen zo.u gesteld worden, zonder
dat het heilig-schennend of, op z'n minst,
bespottelijk of banaal zou worden?
De tafereelen van het leven d'er Joden
ondtr den knoet van Pharao en zijn tra
wanten, waarbij wij de geknechte kinderen
Israëls de groote beelden voor den Pyra-
mi de-bouw zien verslepen van den
Egyptischen vorst in zijn troonzaal en voor
zijn afgoden-altaar van de aanbidding
van het Gouden Kalf zijn allen wonder
lijk suggestief en geven de groote volks
bewegingen, in het oude Bijbel-verhaal ge
boekstaafd in schoon-bewogén schilderijen
weer.
Alleen dei vlarnmen-rij, die plotseling aan
het strand der Roode Zee vóór de leger
scharen der Egyptenaren oprijst ter be
scherming van de wegtrekkende volgelin
gen van Mozes, doet kunstmatig aan en
men raakt- er daarbij even „uit", gissende
naar de wijze waarop dit „wonder" werd
nagebootst.... Heeft men een benzine-
leiding-tje onder het zand doen aanleggen,
een gleufje met petroleum vol gegoten,
heeft men er den brand in gestoken
door middel van een electrisch contact?
Maar dit is maar éven.... en als kort
daarop de wateren van, de eerst woedend'-
bewogen zee zich leggen en een breeden
weg in hun midden vrij laten, is men er
dadelijk weer „in"
En ook het tweede gedeelte van de film,
waarin de regisseur getracht heeft temidden
van een- modern Amerikaansch, stedelijk
décor de moraal der Tien Geboden te illus-
treeren, houdt ons in spanning en geeft
prachtige staaltjes van knap tooneelspel te
genieten, al doet, wonderlijkerwij ze, deze
weergave van een milieu uit onzen tijd on
waarschijnlijker aan dan de vertolking van
de oude geschiedenis zelf
Dus, zal men na deze lofuiting uitroepen,
dus: bekeerd!
Zooal misschien niet in Oucb-Testamenti-
schen zin, dan toch tot debioscoop en
haar „opvoedende waarde"!
Integendeel! Ik wilde vooraf slechts
goed doen uitkomen, dat ik allerminst blind
ben voor de knapheid en het kunstzinnig
inzicht van hen, die aan het tot stand ko
men van deze film hebben meegewerkt,
dat ik allerminst dioor dik en dun een bios-
coop-„fresser" ben.
Maar daarna wil ik me toch even keeren
tegen dezenop de spits gedreven
leugen van dezen tijd! „Men" ziet het niet
en men herkent 't niet.
Velen zullen dit deze „Tien Gebo
den-film waarschijnlijk toejuichen als
de eindelijk ingetreden, gezonde reactie op
de prikkel- en levensdrama-films! Zul
len er zich in verheugen, dat er nu dan ook
tenminste eens „een kracht ten goede" van
het witte doek schijnt uit te gaan.
Maar in waarheid is 't anders is het
zóó, dat hier onder het bedriegelijke mom
van een middel ,tot „stichting", voedsel
geboden wordt aan de belustheid op groote,
huiveringwekkende, massale vertooningen
op min of meer griezelige situaties, die
men op z'n gemak, vanuit z'n makkelijke
stoel, onder het rooken van een sigaar kan
aanschouwen.De „mom" van stichting
en wijding is daarbij zóó handig en mensch-
kundi'g aangebracht i(met uitzondering van
een, vooraf op het witte doek geprojec
teerd „preekje", dat) dadelijk „valsch" aan
doet), dat zij er des te gevaarlijker door
wordt. Niets gevaarlijker van iets echts en
goeds dlande „spot-vorm" ervan, om
dat zulk een vorm er „bijna" is, maar
juist dat element je dat vonkje, dat tot
leven wekt en dat in de kern van dë zaak
schuilt, er aan ontbreekt en 'er ook nooit,
met hoeveel uiterlijke handigheid ook, inge
bracht kan worden; de „kern" is dood en
biedt geen bedding voor een vonk.
De „Tien Geboden", hoe een enorm tech
nisch wonder d'eze rolprent dan ook mag
zijn, het is: .de (bioscoop-) vos die de
passie preekt!!
Ik ben ervan overtuigd, dat ik met dit alles
tegen veler gevoelen) inga; dat ik den schijn
wek van' bioscoop-exploitanten en andere
bij het film-bedrijf betrokkenen onaange
naam te zijn. Ik moet dat, waar ik mijn
opvatting hier niet vollediger kan gaan ver
dedigen en verklaren, op më laten zitten.
Maar! tegenover de suggestieve krachtter
men en grootsprakerige gemeenplaatsen,
waarmede het publiek in steeds toenemen
de mate door „dë bioscoop" overgoten
wordt, mag toch wel eens,'een enkelen keer,
een zuiver persoonlijk woord met na
druk uitgesproken geplaatst worden.
De „Tien Geboden"-film is' een .gebeur
tenis" in Amsterdam en ik mocht er dus
in deze brieven niet over zwijgen. Dat mijn
spreken in d'ezen wat „zwaar-op-de-hand"
werd is niet mijn schuld. De overdonde
rende' oppervlakkigheid waarmede gewoon
lijk al wat de bioscoop betreft in de pers
behandeld wordt, riep een reactie naar de
andere zijde als vanzelf wakker.
De bioscoop is een machtig verschijnsel;
zij is en zal dat blijven: een groote maat
schappelijke factor. Zij verdient daarom
zoo nu en dan een ernstig woord dat
den weg dien zij nog te bewandelen heeft
om haar „eigen waarheid te vinden helpt
zoeken. Een eigen „bioscopische waar
heid" i s er; en zij ligt allereerst in de rich
ting van een „levende krant", die de ge
beurtenissen van den dag getrouwelijk en
eerlijk weergeeft, die ons verslag doet
van het leven en streven van vreemde voL
ken die ons elkander leert kennen en
ons uit het al te enghartige besloten eigen
bestaantje uithaalt. En dan kan zij óók
zoeken, op het meer „tooneel-matige" ge
bied', naar den eigen „amusements '-vorm
(de uitstekend-geslaagde geteekende pop
petjes-films, van een geheel aparte, bijzon
dere, humoristische werking zijn m. i. al
een geslaagde poging! in een goede richting)
maar zij doe geen proefnemingen op het
gebied van de stichting of de wijding. Voor-
loopig dan nog maar liever een fiksche
„draak" een levensdrama met allerlei
onmogelijke tafereelen uit de „groote we
reld"!?) desnoods met „geen toegang be
neden de 18 jaar"!
Was de bioscoop al zóóver, dat zij inder
daad een min of meer volledige dageliiksche
krant leverde, dan had zij aeze week niet
nagelaten in den Gemeenteraad wethouder
Wibaut te filmen terwijl hij, ter gelegenheid
van de algemeene beschouwingen over de
Gemeentebegrooting, zijn beleid; verdedigde.
Immers hij legde daarbij een verklaring af,
die men met recht als een „prae-ministe-
rieele" verklaring zou kunnen aanduiden.
Wórdt hij dan werkelijk mettertijd, in een
linksch Ministerie, nog eens belast met de
portefeuille van; Financiën (en op deze toe
komst-mogelijkheid werd door verscheidene
sprekers op het! Prinsenhof deze week her
haaldelijk gezinspeeld), dan kan men dit
stukje „voorspel" op de rolprent doen aan
sluiten bij de dan verder op te nemen beel
den van zijn leven ais landelijk bewinds-)
man.Dë thans door hem afgelegde ver
klaring was al eenigszins gehouden in den
toon van de 'gewichtige niets-zeggendheid
d'if Ministersverklaringeii nogal ««tra plegas»
te kenmerken. Hij verklaarde dat,
mocht in 1925 de Regeering „om" gaan, da
houding van het Rijk tegenover de Ge
meenten grondig diende-te veranderen; dat
men in Den Haag, inzake de financieele
regeling met dë Gemeentebesturen, inder
daad vrijwel het tegenovergestelde stand
punt van het tegenwoordige, zou moeten
innemen. Wat hij daar practisch gesproken
precies mee bedoelde, bleef min of meer in
het duister. Overigens bleek „de krachtige"
niet bijster optimistisch ten opzichte van
een „democratische" overwinning in 1925
en wees hij de hem vanuit den Raad voor
gehouden Regeerders-steek en degen voor-
loopig nog maar af
Aan den anderen kant tevens opkomend
tegen de door enkele venijnige tegenstan
ders gebezigde term „politiek testament".
Dat nu óók weer niet, zeide hij aan
het maken van een testament ben ik nog
niet toe!
Natuurlijk werden bij deze algemeene be
schouwingen wederom vele politieke wijs
heden verkondigd en hoorde men, bij monde
van de diverse partij-vertegenwoordigers de
diverse partij-standpunten, alle vanouds
bekend, uiteenzetten.
De heer Wijnkoop nam het nogmaals op
voor Rusland, waarbij door de tegenstan
ders dan weer de bekende mopjes op dat
land getapt werden;1 dë anti-revolutionnaire
heer Baas,' nam het voor de versobering van
het leven in Calvinistischen zin op, waarbij
de tegenstanders dan weder schimpscheuten
loslieten op dë „droge" levensopvatting van
de „mannen-broeders"; de heer Boissevain
verdedigde het standpunt van den groot
handel en de groot-kapitalisten, die men,
naar hij met (door honende interrupties
wat getemperd) vuur opmerkte, „heusch
niet behoefde te benijden als zij in een eigen
auto reden", omdat zij dan toch maar zoo
ontzettend veel belasting moeten betalen(!)
en, tenslotte, had wethouder De Miranda
het van al zijn collega's het 't zwaarst te
verduren. Hij had 't namelijk bestaan een
brochure te schrijven onder den titel: „Da
kip, het ei en het voer", waarin zijn levens-
middëlen-beltead' verdedigd wordt en.thans
trachtte men hem naar aanleiding van in
dit geschrift voorkomende passages uit zijn
tent te lokken. Hij liet zich echter niet lok
ken; verklaarde dat hij deze brochure als
particulier persoon" geschreven had en
dat hij, zoo noodig, later misschien nog wei
eens zulk| een „particuliere" brochure zou
schrijven om de geoefende kritiek te beant
woorden. Hier, achter de groene tafel, zat
hij echter „officieel" en had hij zich uit
sluitend te verantwoorden voor zijn wet-
houd'erlijke daden.
Ook van een andere zijdë, buiten den
Raad, heeft men dezen wethouder dezef
dagen bestookt. De Kamer yan Koophandel
n.1. had hem per brief inlichtingen verzocht
omtrent zijn standpunt tegenover de „Cen
trale Zuivel-Coöperatie" hier ter stede. De
heer De Miranda had daarop geantwoord#
d'at hij de Kamer geen verantwoording
schuldig was en dat zij zich maar liever
eenvoudig moest houden aan haar wettelijk
voorgeschreven functie van zuiver „advi-
seerend college" voor economische zaken.
De Kamer beriep zich daarop, lichtelijk
gebelgd, op het College van B. en W., dat
echter de handelwijze van haar lid De Mi
randa volkomen bleek te billijken en even
eens de Kamer beduidde, dat zij niet buiten
haar „adviseerend" boekje moest gaan.
't Is alsof wij deze onaangename, om niet
te zeggen scherpe briefwisseling tusschen
Kamer en B. en W. hebben voelen aanko
men. Schreven wij niet enkele weken gele
den, dat de K. v. K. zich „niet al te ver in
de richting van het politieke terrein" moest
begeven?!
Het komt ons dan ook voor, dat de „te
rechtwijzing" thans de leden van dit advi
seerend college van handelaren en indus-
trieelen door het Gemeentebestuur thuis
gestuurd, niet geheel en' al onverdiend is.
-9~
