NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Eerste Blad. Na het rooken BUITENLAND Schrale huid Kloosterbalsem DINSDAG 25 NOVEMBER 1924. 52ste JAARGANG. AiDONNEMEMT PEK 8 MAANDEN BiP VOOiRUITBiETAIJNÖ Holderaohe Courant fl.öO; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. O. en W. Tndiö p. zeepoet f 2.60; id. p. inail en overige landan. 4.20. Zondagsblad w*I>. f 0-50,10.70,10.70, f 1.20. Modeblad reep. f 0.96, f L2Ö, 1 L2ö, 1 LBO Loeee nnmmere der Conraaat 4 ct.; fr. p. p. 6 ct Heropening Postohèque- en Girodienst. Dimdag 25 Nov4'.23 uur ENGELAND EN EGYPTE. i De moord op dén Slrdar. Engelsche eischen. Versohijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur-Uitgever: CL DE BOER Jr„ HELDER Bureau: Koningstraat 20 Telefoon: 00 en 412 PosWMraretoBnin» No.' 16066. ADVEBTBNfflItEJIS: 20 crt, p. reigel (Kaljard.) Imgvu. maded. (kalanftneedte als redMttdn. tetat) 60 ct Kleine advertenties feovraaed, te koon, te huur) v. 14 tegels 40 ct, elike reeel meer 10 ot WJ voomitlbetnllin» (adres: Bureau v. d. blad' en met hr. onder no. 10 ct p. adv. extra). Bewtyeno. 4 ct Kairo, 24 Nov. De boete van een half millioen pond ia om kwart voor twaalven betaald. Tegelijk werd een Egyptische nota overhandigd' om te protesteeren tegen d!en eisch tot terugtrekking van die Egyptische troepen uit Soedan en den eisch om elk verzet te laten varen tegen de wenschen van de Britsche regeering nopens die be scherming van vreemide belangen in Egypte. Deze eischen worden als onge rechtvaardigd .gekenschetst. Wegens nietinwMliging van alle eischen hebben Britsche troepen last ge kregen de douane-kantoren te Alexandrië te bezetten. Londen, 24 Nov. De Londensche pers is vrij eenstemmig in die beoordeel Ing van het optreden van die regeering tégenover Egypte. Van do conservatieven kan dit niet verwonderen. De 'Wesfcminster Ge zette en Daily News echter vergeten ook nu, als zoo vaak reedis, dat zij liberale bla den heeten en hollen aanvankelijk mede. De Daily Ohronicle alleen maakt reser ves. Zij acht het document in onnoodige en onverstandige mate kras en behoudt zich over den inhoud het oordeel voor tot meer bekend is. Slechts de Daily Herald verklaart zich onbewimpeld ertegen en vergelijkt dit bewust onaannemelijk ge maakte ultimatum, zoo strijdig met den geest van den Volkenbond, met dat van Oostenrijk aan Servië na Serajewo. Som mige conservatieve bladen breken in ju- bilatlën uit Lord Beaverbrook werkt na tuurlijk ijverig op de slechtste instincten, maar zelfs een blad als de Daily Tele- graph gaat zoo ver te beweren, dat veront schuldigingen alleen piet betrekking tot den moord1 onvoldoende geweest zouden zijn, aangezien het Zagloel in niet de minste verlegenheid zou brengen om een verklaring van het meest abjecte leed wezen op te stellen. Een dergelijke wildé insinuatie is tee kenend. Zij doet ons aan den tijd van den Boerenoorlog terugdenken. Wat men over het optreden van de regeering ook zeggen moge, vaststaat dat zij den moord op Stack aangrijpt om over Soedan, dat juist volgens haar met Egypte geen een heid vormt, vrijwel absolute zeggenschap Ingezonden MededeeOng. MIJNHARDT's Staal-Tabietten«o Maag-Tabletten75 Zenuw-Tabletten75 Laxeer-Tabletteneo Hoofdpijn-Tabletten eo (291) B(j Apoth. en Drogisten. tot zich te trekken. Welke geest hier voorzit, blijkt uit niets zoo duidelijk als uit dé bepaling dat de vastgestelde grens voor de irrigatie te Gezira in Soedan naar Britsch goedidlunkem verhoogd en onbe paald mag worden. Die limiet was na tuurlijk vastgesteld' ten eindle Egypte vol- doende water te waarborgen en het feit dat in dit ultimatum deze bepaling opge nomen is, geeft duidelijk aan waar men aan toe ia Dat de regeering zelf het ach teraf noodig geacht heeft, deze bepaling geruststellend te oomimentarieeren, doet aan haar beteebenis als symptoom niet at Evenzeer een symptoom Is die bewering in het offioeiel© document dat de Egyp tische regeering „gedoogde dat de gou verneur-generaal vermoord wend* Wat men met dien geest miet voor het oogen- blik, maar voor de toekomst meent te 'kun nen bereiken, is <een raadsel Voor het oogenblik is Egypte vanzelf die zwakste partijs dat wil zéggen de Britsche regee ring kan het geëischte en geweigerde ten uitvoer leggen, maar zij helpt zich daar mede niet uit de moeilijkheden en' zal Egypte daardoor tot centrum van verzet •tegen het Britsche rijk in het Oosten ma ken. Wanneer het conservatieve bewind op deze wijze doorgaat, belooft deze pe riode voor de geschiedenis van het Brit sche rijk van het hoogste belang te wor den. Het blad Syrië dat te Beiroet verschijnt, stelt den moord op den Sirdar op reke ning van de ergste vijanden van Egypte. Daarom, zou het, meent het, de grootste onrechtvaardigheid zijn, Egypte verant woordelijk te stellen voor de misdaden die tegen het land zelf uedreven worden. Zagloel afgetreden. Kairo, 24 November. Het kabinet is af getreden. De Koning heeft het ontslag aanvaard en heeft Ziwar-pasja, den voor zitter van den Senaat, met de vorming van het nieuwe kabinet belast Een beroep op dien Volkenbond. Londen, 24 Nov. De Zuld-Londensche Federatie van dé Onafhankelijke Arbei derspartij heeft een resolutie aangenomen, waarin zij zich tot den Vlokenbond wendt met het verzoek onmiddellijk een onder zoek te willén instellen naar dén toestand in Egypte. Zij' protesteert intusschen tegen dé voorwaarden van het Britsche ultimatum, welke een ernstige bedreiging van den vrede vormen. Zij beveelt de aanvaaidig van dé door Egypte aangenomen, voorwaarden als basis voor onderhandelingen aan en' ver klaart alle middelen te ziullen aanwenden tegen pogingen om deze crisis als casus belli te beschouwen, of als reden tot on derdrukking van de vrijheid. In liberale politieke kringen is men er van overtuigd, dat Egypte een' beroep zal doen op den Volkenbond. Men beschouwt in deze kringen het op treden der regeering als een misbruik van haar groote macht in het Lagerhuis. Tegenover Egypte zal men evenwel de eenheid van Elngeland bewaren. Tem aanzien van de vraag of Egypte een beroep kan doen op den Volkenbond, stelt de Britsche regeering zich op het standpunt dat het hier een zuiver binnen land sche aangelegenheid van het Brit sche Rijk betreft, waarmee de Volken bond niets te maken beeft, daar Engeland in 1922, toen Egypte onafhankelijk werd verklaard, uitdrukkelijk vier punten heeft voorbehouden als aangelegenheden, die uitsluitend Groot-Britainnië aangaan, n.1. lo. de Soedan, 2o. de veiligheid der Brit- ische verbindingswegen door het Suez- kamaal, 8a. de bescherming van dé bui tenlandsche belangen en van de minder heden en 4o. de verdediging van' Egypte tegen aanvallen van het buitenland. De Egyptische regeering kan niet zelf een beroep doen op den Volkenbond, om- Ingeramden Medédeellng. verdwijnt de on aangename «maalr bxlen mond direct door gebruik van de verfrisschende WYBERT dat zij daarvan geen lid is en andere mo gendheden kunnen dat niet doen, omdat zulk een optreden door Engeland als een onvriendschappelijke daad zou woorden opgevat Geen der mogendheden heeft destijds tegen deze nota der Britsche re geering geprotesteerd. Britsche vtootdemonstratle. Londen, 24 Nov. De slagschepen. „Iron Duke" en „Malaya" hebben op Malta or der gekregen zich resp. maar Alexandrië en Port Sald te begeven. De lichte krui ser „Oaradose*4, die zich thans in de Grieksche wateren, bevindt, alsmede twee torpedojagers, ontvingen' order m«ar &r»~ te gaan. Engefeehe persstemmen over het Egyptisch (reschB. Terwijl de naitiohalitettech© nors cl© hou ding der regeering tegen Egypte een stemmig goedkeurt, daarin een waarborg voor dé belangen van alle beschaafde vol ken ziet en er Instemming mee be tuigt dat de Egyptische regeering voor den aanslag op den Sirdar verantwoorde lijk wordt gesteld, ofschoon op haar eigen hoofd Zagloel pasja onlangs ook een aan slag is gepleegd!, waarschuwt de Daily öhnomiole (liberaal) voor oorlogsgevaar, aangezien een ultimatum licht tot oorlog kan lelden en de Engelsche regeering de oomsequemtiea moet trékken ais de Egyp tische troepen Soedan niet ontruimen, zelfs als de Egyptische regeering die ont ruiming mocht bevolen. Engelsche troe pen zijn er in Soedan niet Wil vraagt het blad Engeland' dan Soedaneesche troepen tegen dé Egyptische ten strijde laten trekken of Indische en Engelsche troepen landen? FRANKRIJK. Frankrijk en het protokol van Genève. De Quotidien meldt, dat Herriot Drum mond, den secretaris-generaal van den Volkenbond, heeft ontvangen en hem ge zegd heeft, dat Frankrijk, dat van de groote mogendheden het eerst het proto kol van Genève heeft geteekend, van plan is de verplichtingen die het daardoor op zich genomen heeft, na te komen. De Fransohe regeering wenscht van harte in nauwe overeenstemming met Groot-Brit- tannië te kunnen samengaan, echter zon der daarbij iets te offeren van de wezen lijke bepalingen van het protokoL DUITOCHLAMX Marx candidaat voor het presidentschap. Te Berlijn loopt het gerucht dat Marx, de tegenwoordige rijkskanselier, bij de verkiezing voor een rijkspresident de can didaat van de republikeinscbe partijen zal zijn. President Ebert wenscht naar hij reeds eenig© maanden geleden heeft mee gedeeld voor een herkiezing niet in aanmerking te komen. Zijn ambtstermijn loopt In Juli van het volgende jaar af. De moord op luitenant Graff. Naar de Rheln. Westf. Ztg. uit Stettin verneemt heeft het rijksgerecht te Leipzig het 'beroep in cassatie van die Schupp- wachtmeesters Kans en Engeler, die door de gezworenenrechtbank te Stettin ter dood zijn veroordeeld wegens den te Hwm- born gepleegden' moord op de Belgische luitenant Graff, verworpen. Kans is voortvluchtig. Men zal zich herinneren dat de Belgi sche krijgsraad te Aken Indertijd zes an dere Dultsohers wegens dezen moord heeft veroordeeld tot langdurige tucht huisstraffen. ENGELAND. De vlootbasls te Singapore. Een a.s. conferentie. Londen, 24 Nov. In bet vroege voorjaar zal op de reed© van. Singapore een bij eenkomst plaats hebben van de verschil lende Britsche vlootafdeelingen in het Verre Oosten. Deze samenkomst der eska ders in de Ohineesche, Australische en Oost-Indische wateren heeft hoofdzake lijk ten dloel het bespreken van verschil lende maritieme en strategische vraag stukken betrekking hebbend op dit deel der wereldzeeën. Vermoedelijk zal de gedachtenwlsséling zich bovendien uitspreken tot een onder zoek der wenscbelijkhedd van het aanleg gen eenier vlootbaeds te Singapore. De Kleine Entente en Sowjet-Rusland. Volgens een telegram uit Belgrado aan de Vossteohe Zeitung wordt in Zuid-Sla vische politieke kringen beweerd, dat de regeering te Praag de andere regeerin gen van de Kleine Entente heeft uitge- noodigd, sowjet-Rusland nog voor het einde van dit jaar te erkennen* daar dit probleem moet worden opgelost, wil men normale toestanden in Europa herstellen. Voor het geval de geraadpleegde regee- ringen zich niet met dit voorstel zouden kunnen vereenigen, zal de Tsjeoho-Slo- waksche regeering zich in deze aamgqle- mwteflHBMnB. helpt direct genheid niet verder bekommeren' om die opvattingen van de overige landen dpr Kleine Entente, maar zelf de Russische sowjet-Unie erkennen. ESTLAND. Een commanfHtenprooaa. Zaterdag begon te Raval het proces tegen 149 communisten', beschuldigd van deelneming aan verboden oammunistische propsganda-vereenigingen en oompiotten tot omverwerping der grondwettelijke ia- stellingen' in Estland. EEUBLAXTL De moord op Alexander I. Uit de Oekraïne. SPANJE. De Spanjaarden ln Marokko. Volgens de Daily Mali staat de wapen stilstand tussohen Spanje en de stammen uit het Rif, als gevolg van onderhandelin gen van vertegenwoordigers van Spanje met Abd-el-Krim, te wachten. De onder- teékenlng van het wapenstilstandsverdrag zal geschieden zoodra de Spaansohe troe pen achter een 'bepaald© linie zijn terug getrokken. TURKIJE. Aardbeving ln Kleln-Azlë. Londen, 24 November. Naar de Daily Télegraph uit Konstamtinopel verneemt, zijn verscheidene steden in Kleln-Azië op nieuw geteisterd door een aardbeving, die ruim 40 seconden aanhield!. Het nieuw- Ingewmden Mededeellng. Het beste geneesmiddel voor een trage lever, schele hoofdtpljn, verstopping en slechte spijsvertering ia een dosis Fosteris MaagpULem. Deze pillen regelen d© vloeiing der gal van de lever naar de ingewanden. Nu en dan een doste Foster's Maagpillen verzekert goede werking van lever en in gewanden, en te het beste voorbehoedmid del tegen een slechte gezondheid. Prijs per flacon van vijftig vensuikerde pillen 0.65; in apotheken en drogistzaken. Hr £982. ).W". .<ÏW COURANT Voor het overmaken van abonnement*- en advertentiegelden, gelieve men weder gebruik te maken van den POSTCHÈQUE- en GIRODIENST. On* rekeningnummer Is 16066. Adm. Held. Crt. Licht op voor auto's en fietsen: Weansdag 26 a 4.22 Zaterdag heeft Lord Allenby, de hooge Britsche commissaris, een nota van de En- gelsche regeering aam Zagloel pasja over handigd. Daarin wordt gezegd, dat de moord1 op den Sirdar, waardoor Egypte de verachting der beschaafde volken op zich laadt, het natuurlijk gevolg is van een cam pagne van vijandschap tegen de Britsche rechten en de Britsche onderdanen in Egypte en Soedan, gegrond op de ondank baarheid over de voordeden, die Engeland aan Egypte geschonken heeft, niet ontmoe digd door de Egyptische regeering en ge voed door organisaties, die in nauwe be trekking tot die regeering staan. De Brit sche regeering heeft nauwelijks een maand geleden de Egyptische regeering gewaar schuwd voor de gevolgen van het niet tot stilstand brengen van die campagne. Ze is niet tot stilstand gebracht. De Egyptische regeering heeft toegestaan, dat de gouver neur-generaal van Soedan vermoord werd en heeft bewezen, dat zij niet in staat is of niet geneigd is het leven van vreemdelingen te beschermen. De nota stelt vervolgens aan de Egypti sche regeering de navolgende eischen: Behoorlijke verontschuldiging voor het gebeurde, eene schadevergoeding van een half millioen pond sterling, verbod van po litieke betoogingen, het verwijderen van Egyptische officieren uit de Egyptische eenheden in Soedan. Hij dringt aan op het behouden der Britsche juridische en finan- cieele adviseurs in Egypte. Binnen 24 uur werd antwoord van de Egyptische regeering geëischt. Zaterdagmiddag reeds heeft de Egypti sche minister van Buitenlandsche Zaken het antwoord op de Britsche nota aan Lord Allenby overhandigd. De Egyptische regee ring spreekt daarin haren afschuw oven den moord uit, doch wijst alle verantwoordelijk heid voor den moord af. Zij kan niet er kennen, dat deze misdaad een natuurlijk gevolg is van een politieke campagne, want zij is er voortdurend op uit geweest te be- toogen, dat alleen met gebruikmaking van wettelijke en vreedzame middelen mocht worden gestreden voor de rechten van het land. De Egyptische regeering is slechts ver antwoordelijk voor de vervolging der Schul digen. Snelle en afdoende maatregelen zijn alreeds genomen en er zijn reeds teekenen, welke wijzen op gunstige resultaten. De re- Seering belooft, aat de schuldigen niet aan un gerechte straf zullen ontkomen. Het oprechte leedwezen van de natie leidt haar er toe, aan Z. M.'s regeering alle verontschuldigingen aan te bieden en de ge- eischte schadeloosstellingssom van een half millioen pond te betalefi. De Egyptische regeering verklaart zich koorts bereid met alle wettelijke middelem openbare demonstraties, welke tegen de «vettelijke orde zouden zijn, te onderdruk ken. Zij zal daarvoor zoo noodig extra-par lementaire rechten aanvragen. De nota zegt verder, dat de nieuwe rege lingen, voorgesteld inzake het Egyptische leger in den Soedan, een wijziging roee1- brengen in den status quo, welken de Brit sche regeering zegt te willen handhaven. Deze wijzigingen zijn in volstrekte tegen spraak met een grondwetsartikel', waarbij aan den koning het recht van benoeming en ontslag van officieren in den Soedan wordt toegekend. Des avonds heeft Zaghloel zijn antwoord op de Britsche nota in de Kamer voorge lezen. Hij verklaarde, dat de toestand uiterst delicaat is en dat een onverstandige actie het land duur te staan zou komen. Hij verklaarde, dat het de plicht van die natie is, om het meeste geduld te oefenen en een kalmte te toonen, welke bewijst, dat zij een verstandige natie is, die haar hartstochten in moeilijke) omstandigheden kan bedwin- gen. Hij verzocht allen afgevaardigden en allen Egyptenaren, jong en oud, dit in het oog te houden teneinde aan die tegenstan ders geen voorwendsel te geven, om in te grijpen, overtuigd als hij is, dat alleen een politiek van matiging goede resultaten kan geven. Een half uur na ontvangst van de nota van Zaghloel Pasja heeft Lord Allenby hem het volgende antwoord'gezonden: ;,Met het oog op de weigering van de Egyptische regeering om tegemoet te ko men aan alle eischen vaq Z. M.'s regeering, is instructie gezonden aan de Soedaneesche regeering: 10. dat zij alle Egyptische officieren en zuiver Egyptische legerafdeelingen uit den Soedan moet doen verwij derên, met alle mutaties welke daaruit voortvloeien, en 20. dat zij de vrijheid heeft het te be vloeien gebied te Gezira uit te breiden van 300.000 zeddans tot een onbeperkt aantal naarmate zij het noodig mocht achten. Aan Uwe Excellentie zal te zijner tijd medegedeeld! worden, welke maatregelen Z M.'s regeering nemen zal. Ik heb er nota van genomen, dat de Egyptische regeering o. a. den eisch tot schadevergoeding heeft aangenomen. Z. M.'s regeering verwacht, dat) de betaling van de som van een half millioen pond geschied zal zijn voor Zondagmiddag twaalf uur". VoA-dat tot opstelling van het Egyptisch antwoord werd overgegaan, heeft het ka binet langdurig beraadslaagd en had Zaghloel Pasja een audiëntie bij den koning. Daarbij kwam ook de kwestie ter sprake, of Zaghloel Pasja ontslag zou nemen. Meer malen maar steeds tevergeefs werd getracht, een verlenging van den termijn van het ultimatum te verkrijgen. Engelsche maatregelen. Men verwacht, dat de Britsche regeering uitgebreide voorzorgsmaatregelen zal ne men. Officieel wordt reeds medegedeeldi, dat het eerste bataillon van het East Lan- cashire-regiment last heeft gekregen, naar Egypte te vertrekken. Het bataillon gaat Woensdag scheep. Volgens Reuter komen er uit Malta allerlei berichten over de be weging van oorlogsschepen in verband met de crisis in Egypte. Het schijnt echter, dat de oorlogsschepen tot dusver alleen last hebben gekregen om zich gereed te houden. Het oorlogsschip „Valiant" bevindt zich te Alexandrië en ook de beide flotilles tor pedoboot jagers bevinden zich in de Egyp tische wateren, doch men verwacht, dat er nog versterkingen zullen worden gezonden. Verscheidene schepen van dë Middelland- sche Zee-vloot liggen aan de Grieksche kust. Het moederschip» voor vliegtuigen „Hermes" is uit Gibraltar te Malta aange komen, het schip had 20 uur vertraging ten gevolge van den storm. Reuter meldt uit Gibraltar, dat er nog een tweede bataillon Britsche troepen van daar naar Egypte zaJ worden gezonden. TABLETTEN Groote dooien 65 Naar uit Moskou aan de „Dni" gemeld wordt, had daar op 12 November een zeer rumoerige zitting van het politiek bureau der communistische partij plaats, waarop Zinowjef, met instemming van alle ledten van het bureau, uitgezonderd Kamenef, van Trotski eischte, dat hij het concept zou overleggen van de redevoering, welke hij voornemens was, op het zesde al-Russisch vakvereenigingscongres te houden. Trotski weigerde dit zeer beslist, naar aanleiding waarvan een heftig en scherp discours ont stond. Ofschoon Trotski tijdens dit dis cours voet bij stuk bleef houden, zou men niettemin in communistische kringen de meening zijn toegedaan', dat hij tenslotte in censuur op zijn rede zal toestemmen. Het Amsterdamsch persagentschap ver neemt over deze zaak uit Moskou: De afdeeling Moskou van de communis tische partij beeft een buitengewone be stuursvergadering gehouden, waarin uit sluitend gesproken is over Trotski en over diens pogingen om de revolutionnaire ge beurtenissen in een daglicht te stellen, dat van de officieele opvatting zeer belangrijk afwijkt. Kamenef heeft een lange rede ge houden, waarna het bestuur een motie aan nam, welke het optreden van Trotski een schending noemt van de belofte, die hij op het 13de congres van de communistische partij heeft afgelegd en als ondermijning van de eenheid der partij wordt gelaakt. Aan het centrale partijbestuur wordt ver der verzocht, een algemeene vergadering bijeen te roepen,'die maatregelen zal nemen tegen de vervalsching van de geschiedenis der revolutie door Trotski, bij zal dragen tot voorbereiding van eene juiste histori sche opvatting en opkomen zal tegen het „Trotskiïsme", dat het „Leninisme" wil pogen te verdringen. Te St. Petersburg zijn, naar gemeld wordt, belangrijke documenten ontdekt met betrekking tot den in 1881 gepleegden moord op tsaar Alexander I. De authenti citeit dezerj documenten zou boven twijfel verheven zijn. De centrale commissie, die voor de dak- looze kinderen in de Oekraïne moet zor gen, deelt mede, dat in het hongergebied van de Oekraïne op 10 November 486.000 daklooze kinderen rondzwierven. Hiervan werden in asyls ondergebracht 72.000, ter wijl 198.000 door de plaatselijke commissies worden gesteund. Dei overigen hebben geen middelen van bestaan en moeten leven van bedelen of van diefstal.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1924 | | pagina 1