ondervinden. Voor het geval over een be
paald geschil geen overeenstemming tus-
sohen beide partijen zou kunnen worden
bereikt, zullen de beide onderteekenaars
het geschil ter oplossing overdragen aan
een onpartijdige oommissie.
De heer Overat verzekert, dat zijner
zijds geen enkele belofte aan de firma
Puls i& gedaan.
N.V. Haniebank, Haarlem.
Lelden vóór minnelijke schikking.
Een commissie uit crediteuren.
Donderdagavond werd te Leiden een
vergadering gehouden van crediteuren
van de Hanzebank, uit Leiden en omge
ving.
Mr. Bolsius zette de positie van de in
stelling voor de aanwezigen uiteen en
toonde uitvoerig aan, dat een aansturen
op een minnelijke schikking verre te ver
kiezen is boven een ingrijpen der credi
teuren, waaruit een faillissement zou
moeten voortkomen, en stellig ook in het
belang der crediteuren zelf moet worden
geacht.
Ook surséance van betaling aan te vra
gen moest hij ernstig ontraden.
Na eenige gedachtenwisseling, waarbij
verschillende meeningen naar voren kwa
men, werd overeenkomstig het advies be
sloten.
Opheffing van openbare scholen te
Botterdam.
De Commissie voor het Openbaar Onder
wijs te Rotterdam heeft in een rapport
aan B. en W. medegedeeld, dat in den
laatsten tijd over nagenoeg de geheele
gemeente, met uitzondering van de zich
nog ontwikkelde wijken, zich het verschijn
sel voordoet, dat het aantal aanvragen
tot plaatsen van kinderen op de openbare
lagere schalen belangrijk is teruggeloo-
pen. Dit geldt zoowel de scholen voor
gewoon lager onderwijs met zes-jarigen
leergang, als de scholen voor voortgezet
lager onderwijs De commissie zocht de
verklaring in den teruggang van het ge
boortecijfer en in de verruiming van de
gelegenheid tot het ontvangen van bij
zonder onderwijs en wat de laatstge
noemde scholen betreft, in het buiten
werking stellen van den verhoogden leer
plichtigen leeftijd, alsmede, wat de meisjes
aangaat, in de uitbreiding van het aantal
scholen voor nijverheidsonderwijs.
Als gevolg hiervan stellen B. en W. in
overeenstemming met de commissie, voor
om tegen Maart over te gaan tot opheffing
van 16 scholen voor gewoon lager onderwijs.
Hetzelfde wenschen B. en W. te doen
met 6 scholen voor voortgezet lager on
derwijs. Hierdoor komen te vervallen
182 klassen, waardoor beschikbaar komen
21 hoofden en 111 andere onderwijzers
en onderwijzeressen. Van de 21 hoofden
kan terstond een 6-tal ter vervulling in
vacaturen aan andere scholen werkzaam
worden gesteld, terwijl binnenkort aan
4 nieuwe scholen in de betrekking van
hoofd moet worden voorzien. De over-
blijvenden wenscht de commissie, in af
wachting van een gelegenheid tot her
plaatsing als hoofd, als onderwijzer aan an
dere scholen werkzaam te stellen, tenzij
de betrokkene zelf liever voor ontslag
met uitzicht op wachtgeld ten laste van
het Rijk in aanmerking komt.
De commissie koestert de verwachting,
dat de Minister zal goedkeuren, dat de
hoofden, die tijdelijk als onderwijzer wor
den'werkzaam gesteld, in het genot blijven
hunner wedde als hoofd. Van de 111 over
compleet wordende onderwijzers en onder
wjjzeressen komen ongeveer 70 dadelijk
voor overplaatsing naar een andere school
in aanmerking. De overigen wenscht de
commissie niet voor ontslag voor te dra-
- gen, doch werkzaam te stellen aan scholen,
waaraan door ziekte of ontstentenis van
personeel hulp moet worden verleend.
Omtrent de bestemming der vrijko
mende gebouwen, treedt het voorstel niet
in bijzonderheden.
Maansverduistering.
Zondagavond zal de Maan gedeeltelijk
verduisterd worden en de kernschaduw
onzer aarde ten 8.28 zichtbaar worden,
de grootste bedekking, zijnde 74/ioo ge
deelte der Maansoppervlakte, wordt ten
10.02 bereikt, waarna de kernschaduw
allengs verschuivende ten 11.36 verdwijnt
het bovengedeelte der Maanschijf blijft
onverduisterd.
Opmerkelijk zal, bij eventueel heldere
lucht, zijn, de zichtbaarheid en de kleur
van het verduisterde gedeelte, welke
meestal de koperkleur aanneemt. Ook
worden tijdens de éclips 2 vaste sterren
van de 6e gr. in het sterrenbeeld „de
Leeuw" door de Maan bedekt: en wel
de eerste ten 10.34 en de volgende ten
11.62. Ook zal de planeet „Neptunus"
(gr. 7.7) eveneens bedekt worden, en wel
ten 12.88, om ten 1.42 weer zichtbaar te
worden.
Gebruik van een binocle is voor deze
verschijnselen aan te bevelen.
Deze verduistering is de laatste van
dit jaar in ons land zichtbaar.
De malversaties bi] den Rijksgebouwen
dienst
Voor het Gerechtshof te 's-Gravenhage
werd Donderdag voortgezet de behande
ling der zaak tegen den gewezen Rijks
bouwmeester V., die, in verband met de
bekende malversaties wegens oplichting
en valschheid in geschrifte, door de
Haagsche Rechtbank werd veroordeeld
tot 24 jaar gevangenisstraf, met aftrek
van preventieve hechtenis.
De verdediger, mr. Van Kuyk, ver
volgde zijn aangevangen pleidooi en
verzocht onmiddellijke in vrijheidsstelling
van beklaagde.
De procureur-generaal, die Woensdag
aan het Hof had voorgesteld, liet vonnis
der Haagsche rechtbank te bevestigen,
stelde nu in tweeden termijn aan het
Hof voor, beklaagde een straf op te
leggen, gelijk aan de reeds ondergane
preventieve hechtenis.
Na in de raadkamer te zijn geweest,
deelde de president mede, dat het
Gerechtshof het verzoek van den ver
dediger, om beklaagde V., die door de
rechtbank, in verband met de Leidsche
malversaties was veroordeeld tot 24 jaar
gevangenisstraf, met aftrek van de
preventieve hechtenis, onmiddellijk in
vrijheid te stellen, heeft afgewezen.
De uitspraak werd bepaald op 18 Febr.
Wijziging Kieswet
Door den Minister van Binnentendsche
Zaken Is een wetsontwerp ingediend tot wij
ziging van de Kieswet, van de Provinciale
Wet en van de Gemeentewet
Het wetsomwerp strekt om de 'bepalingen
«betreffende de strafrechtelijke sanctie op de
naleving van den stemplicht uit de Kieswet
te doen vervallen; om een wijziging aan te
brengen In artikel 100 van die wet (over
schotzetels) en om te vereenvoudigende
voorschriften in de Kieswet, de Provinciale
Wet en de Gemeentewet, aangaand'© de werk
zaamheden onderscheidenlijk van het cen
traal stembureau voor de verkiezing van de
leden der Staten-Generaal en van de hoofd-
stembureaux aangewezen in art. 84 der
Kieswet.
EERSTE KAMER.
MARINEBEGROOTING.
Blijkens het voorloopig verslag van de
Eerste Kamer over de Begrooting van
Marine, verklaarden verscheidene leden,
dat zij, afgezien van het feit, dat zij in
het algemeen tegenstanders van ont
wapening zijn, de uitgaven voor de Marine
meer nog dan die voor het Le ger nutte
loos achten.
Andere leden verdedigden het bestaans
recht van een oorlogsvloot, al werd toe
gegeven, dat de kosten daarvan zeer hoog
zfin. Eenige leden wenschten te vernemen,
of het juist is, dat er plannen bestaan
om de marine in twee volkomen, los van
elkander staande deelen te splitsen, t.w.
een deel voor Nederland en een deel voor
Indié. Als dit plan inderdaad mocht be
staan, zouden zij dit betreuren, met het
oog op den nauwen band die tusschen
Nederland en Indiö dient te blijve n bestaan.
Verschillende leden legden noÉï ernstige
bezorgheid aan den dag in verband met
de beweerde onzedelijkheid van het marine
personeel. Gevraagd werd of de voor
lichting van het lagere personeel op de
juiste wijze geschiedt. Niet enkel op de
lichamelijke maar evenzeer zoo niet
nog meer, op de geestelijke zijde van deze
zaak behoort volgens hen bij deze voor
lichting de nadruk te worden gelegd.
Schadevergoeding voor de Znlderzee-
visschers.
Men schrijft aan de N. R. Ot.:
De Zuiderzee is voor velen onzer een
gewoon en alledaags iets. Wij z.fin er ons
niet bewust van, dat dit een uiterst merk
waardig gebied is, ja volgens sommige
geleerden het merkwaardigste brakwater
gebied ter wereld.
Er wordt een voortdurenden strijd ge
streden tusschen zoet en zout water. Jaar
lijks wordt door de IJssel en op andere
wijze 16 kubieke kilometer zoet water
aangevoerd; de Noordzee tracht dit weer
weg te spoelen met een dageljjkscbe hoe
veelheid van 4 kubieke kilometer. Zoo
kan zij de kusten van Friesland zout hou
den, maar in het Zuiden lukt dat lang niet.
Hoewel de dagelijks aangevoerde hoe
veelheid zeewater ongeveer 100 maal zoo
groot is als die van zoet water, bevat het
Zuiderzeewater bij Amsterdam gewoon
lijk slechts een derde tot een vijfde van de
zouten, die Noordzeewater bevat. De
schommelingen in het zoutgehalte worden
veroorzaakt door min of meer ri vierwater
dan normaal, sterkere of zwakkere ver
damping, enz.
Nu gaan wij dwars door dit gebied een
dijk leggen. Voor een groot deel van de
brakke watermassa (juist de beste visch-
wateren) zal toevoer van nieuwti hoeveel
heden zeewater onmogelijk worden ge
maakt, terwijl de voorgaande aanvoer van
IJselwater enz. binnen het jaar na vol-
tooing van den afsluitdijk de laatste spo
ren zeewater zal hebben verdreven. Groo-
te gebieden ter weerszijden van de eer
tijds brakke wateren zullen dan volop van
zoet water kunnen gebruik maken; groote
stukken land op den bodem van het IJsel-
meer zullen worden drooggelegd. Maar.
de visscherij zal van haar mooiste visch-
wateren worden beroofd.
Breed wordt dit uitgemeten in een stuk
in het Ochtendblad C van 80 Januari.
Dikwijls is de vraag gesteld: wat zoe
ken de talrijke vischmassa's in de Zuider
zee? Wat drijft die geweldig groote scho
len?
Het is gebleken, dat het de visch te
doen was om brak water, om water, dat
juist de goede Samenstelling heeft voor
bepaalde levensverrichtingen. In de Zui
derzee, waar om zoo te zeggen wateren
van iederen gewenschten graad van zout
heid aanwezig zfin, kan elke vischsoort
terecht Sommige soorten moeten gelvoren
worden en opgroeien in water met een
bepaald zoutgehalte; de Zuiderzee is, zoo
als een Nederlandsch geleerde dat toe
kende, hun osmotische couveuse.
Het feit dat de visschen in de Zuider
zee niet in de eerste plaats voedsel zoe
ken, maar wateren, waarvan het zoutge
halte hun aangenaam is, verklaart hun
talrijkheid. Sommige zoeken op gezette
tijden de Noordzee op om „bij te eten".
Legt men nu den afsluitdijk, dan zal,
naarmate de arbeid vordert, biet water
van de „couveuse" hoe langer hoe zoeter
worden, en de visch zal op zi'ch laten
wachten op die plaatsen, waar zij vroeger
in grooten getale voorkwam. Juist de
beste vischwateren zullen zoo goed als
ontvolkt worden, „terwijl het bodrfif bin-
nenwater-vissoherfi wordt, die weldra met
geheel ander materiaal zal worden uitge
oefend dan de huidige „zeevisacherij".
JJe aohmtaa worden vrijwel slla waar
deloos, dus iedere schipper-visscher mist
alvast dit bezit, boven zijn inkomsten uit
bet bedrijf."
Een somber toekomstbeeld wordt ons
hier voorgehouden. En toch kan niemand
met stelligheid bewijzen of het met de
werkelijkheid overeen zal komen, ja men
kan zelfs voorzien, dat niet „vrijwel alle"
schuiten waardeloos zullen worden. Im
mers is het (zoo langzamerhand zeer be
kend geworden!) sluisgat in den grooten
afsluitdijk WieringenPiaam gedicht en
het IJselmeer geheel zoet geworden, dan
zal het zijn, of de IJsel zün mond heeft
vlak ten Oosten van Wieringen, waar dan
80 uitwateringssluizen, ieder van 10 M.
breed, het IJselmeer van het overtollige
water zullen ontlasten. Het gevolg van
dien nieuwen toestand zal zjjn, dat de
wateren tusschen afsluitdijk en Noordzee
veel zoeter wordgn dan zij eertijds waren;
immers de aangevoerde hoeveelheid IJsel-
en ander zoet water zal even groot blij
ven, terwijl de dagelijks aangevoerde hoe
veelheid vloedwater met ten minste de
helft zal afnemen. De nieuwe toestand
zal dus daardoor gekenmerkt worden, dat
het brakwatergebied, dat zich eerst in het
Zuiden van de Zuiderzee bevond, komt te
liggen ten Noorden van den afsluitdijk:
naarmate het afsluitingswerk zijn voltooi
ing nadert, zal het zich meer en meer naar
het Noorden verplaatsen en de visch zal
zich daaraan aanpassen en zijn ver
blijfplaats eveneens naar het Noorden
verleggen.
De afsluiting zal dus niet een vernieti
ging, maar een verplaatsing van kost
bare vischwateren met zich brengen. Hoe
wel verschillende gebeurtenissen niet met
absolute zekerheid te voorspellen zijn
zoo is het bijvoorbeeld nog moeilijk te
zeggen hoe sterk en in welk tempo
Marsdiep en Vlie zullen verzanden in
zijn algemeenheid is het bovenstaande on
getwijfeld waar. En al blijft slechts 80
pet. van de Zuiderzee over, toch is het op
pervlak ervan nog zeer groot: vele malen
die van de Haarlemmermeer.
Bij den nieuwen toestand zou men kun
nen bestudeeren bij welken graad van
brakheid, die men min of meer in de
hand zal hebben, men den meesten visch
aantrekt. Immers ook langs de kust van
Noordholland en Friesland kan men dicht
bij de aansluiting van den afsluitdijk op
de kust, na voltooiing van de werken wa
ter uitlaten. Het zal een ieder duidelijk
zijn, dat men bij de waterloozing aan de
Friesóhe kust uitlatende een geheel an
der resultaat bereikt dan indien dit ge
schiedt aan den Noord-Hollandschen kant.
In het eerste geval is men zoo ve» moge
lijk van de zeegaten af; men geeft het
zoete water, als men het daar spuit, gele
genheid zich met het zeewater te mengen.
Echter zal, wanneer men dat aan den
Noord-Hollandschen doet, de eb het zoo
snel mogelijk naar de Noordzee kunnen
wegvoeren, en het stuk Zuiderzee benoor
den den dijk zal ei; dan niet veel zoeter
door worden. De merkwaardige omstandig
heid zal zich voordoen, dat men er desge-
wenscht het „osmotische klimaat" min of
meer naar willekeur zal kunnen regelen
en men zal die concentraties kunnen kie
zen, die voor de meest gewenschte vis
schen het aangenaamst zjjn. Van hoe
groote beteekenis dat zijn kan behoeft na
het bovenstaande niet nader gezegd te
worden.
Zoo hopeloos als sommigen dat zouden
willen voorstellen is de toestand niet. De
beste schadevergoeding voor de Zuiöer-
zeevisschers zal zjjn schadeloosstelling
met een nieuw brakwater-vischgebied
naast het eveneens goede vangsten belo
vende zoete IJselmeer, al zal het eerste
niet geheel de afmetingen hebben van het
oude, en al zal het een grondige voorbe
reiding vereischen om uit den nieuwen
toestand zooveel mogelijk nut te kunnen
trekken.
Ziekte- en Ongevallenwet 1926.
Verschenen is het ontwerp Ziekte- en On
gevallenwet 1925.
Aan de Memorie van Toelichting is het vol
gende ontleend:
In de vergadering van de Tweede Kamer
van 8 April 1924 heeft de Minister van Ar
beid, Handel en Nijverheid met betrekking
tot de wijze, waarop het beoogde doel het best
ware te benaderen, zijn denkbeelden uiteen
gezet De twee volgende beginselen zouden
den grondslag vormen, waarop het nieuwe
gebouw der sociale verzekering behoort te
worden opgetrokken:
lo. De sociale verzekering, als verplichte
verzekering, is in wezen een arbeidersverze
kering. Voor het opnemen in dé verplichte
verzekering van niet-arbeiders ontbreekt der
halve de noodzakelijke rechtsgrond Aan niet-
arbeiders kan echter wel de gelegenheid wor
den geopend om zich door vrijwillige verze
kering de voordeelen te verzekeren, welke de
arbeiders krachtens de verplichte verzeke
ring zullen genieten.
2o. De uitvoering der verzekering ge
schiedt bij voorkeur door uit de maatschappij
opgekomen organen. De overheid bepvrke
zich zooveel mogelijk «tot het stellen van
dwingende regelen, het houden van toezicht,
het geven van noodzakelijke leiding, terwijl
aanvullende organen door haar worden inge
steld, welke de uitvoering der sociale verze
kering op zich zulten nemen, voor zoover
daaraan, naast de uit de maatschappij opge
komen organen, behoefte mocht blijken.
Het op deze principieel© basis op te trek
ken gebouw zoude deze verdere bijzonderhe
den te zien geven:
a. De ziekte-, ongevallen- en invaliditeits
verzekering omvat alle personen, die in
dienstbetrekking loonarbeid verrichten. Op
dezen regel zullen slechts onvermijdelijk ge
bleken uitzonderingen worden toegelaten.
b. De ziekte- en de ongevallenverzekering
worden in zoover tot een verzekering samen
gevat, dat dezelfde risicodrager het risico
draagt van beide verzekeringen. De geldelijke
schadeloosstelling voor ongevallen wordt,
voor zoover de ongeschiktheid tot werken een
«een ziektegeval behandeld
De ziekteverzekering wordt, evenals de on
gevallenverzekering, een collectieve verzeke
ring.
d Als risicodrager van deze beide verzeke
ringen komt in de eerste plaats de bed rijf s-
vereemiging, in het leven geroepen door de
namehwerking van werkgevers- en arbeiders-
organisaties. Ais overgangsmaatregel kan ook
«>en werkgeversvereniging worden toegela
ten, mits in het bestuur de helft der plaatsen
wordt bezet door vertegenwoordigers van ar-
ljeidersorganisaties.
s. ü>e geneeskundige hulp blijft buiten de
'verplichte ziekteverzekering. Deze is niet een
uitsluitend arbeidersbelang en moet daarom
bij afzonderlijke wet geregeld worden. Het
■ferband met de ziekteverzekering wordt ge
legd1 door de bepaling, dat alleen hij recht op
ziekengeld heeft, die aantoont, dat hij bij een
erkend ziekenfonds is aangesloten. Het zie
kenfonds zorgt ook voor de gewone genees
kundige behandeling, in geval van een onge-
val, voor zoover deze door den huisarts kan
worden verstrekt. De chirurgische hulp blijft
geschieden voor rekening van hèt risico-dra
gend orgaan.
Het wetsontwerp berust, evenals de be-
ïtaande Ziektewet, op den grondslag der ver
plichte verzekering. Daaruit volgt, dat de re-
{jjeering niet wil gaan in de van sommige zijt-
<fen aanbevolen richting om de voorziening
in de geldelijke gevolgen van ziekte te ver
krijgen langs j>rivaatrechtelfiken weg, door
nl den werkgevers in het Burg. Wetboek
de verplichting op te leggen omi den arbeider
b y ziekte gedurende een tijdvak van ten
Hoogste 20 weken een bepaald gedeelte van
üfin loon ifit te betalen. Het moge, zooals ter
ondersteuning van dat denkbeeld, wordt aan
gevoerd, waar zijn, dat op dit oogenblik reeds
vele arbeiders, vooral in de industrieel© en
handelsbedrijven bij ziekte ziekengeld1 van
liun werkgever ontvangen, daartegenover
f itaat echter, dat de groote meerderheid der
airbeiders bij ziekte thans geen voldoende
voorziening geniet.
Het ontwerp brengt onder de verplichte
ziiékte- en ongevallenverzekering allen, die in
l oondienst arbeid verrichten. Een loongrens
i s niet gesteld. Alleen wordt het dagloon,
t vaamaar geldelijke schadeloosstelling wordt
t oegekend, gebonden aan- een maximum van
icht gulden.
.Op deze algemeen© verzekering maakt het
ontwerp slechts uitzondering voor de beman-
mng van zeeschepen.
De arbeiders zullen voorts ingevolge het
0 ontwerp verzekerd1 zjjn tegen geldelijke ge
volgen van ziekte en ongeval Idoor het enkele
1 eit van hun loondienst.
De kosten der verzekering worden gedra-
gten door de werkgevers. Voor zoover deze
niet lid zijn van een Bedrijfsvereeniging, zul- i
1 en zij aan de hand van door hen aan te hou-
cten loonlijsten de voor beide verzekeringen
v -erschuidigde premie halfjaarlijks hebben te
betalen in den vorm van een vast te stellen
p-ercentage van het door hem uitbetaalde
loon.
In het bijzonder <Je beide volgende motie
ven hebben de regeering geleid tot haar voor-
k eur aan het stelsel der collectieve verzeke
ring boven het stelsel der individueele verze-
k errng van de bestaande ziektewet. Vooreerst
vervalt in het voorgestelde stelsel de noodza-
kelfikheid van een voortdurende boekhou
ding van de verzekerden, In de tweede plaats
is het hij de keuze van het collectief stelsel
m ogelijk in het bijzonder voor de premie-
irming en voor de aanmelding der werkge
vers aansluiting te verkrijgen bij de reedB
collectief geregelde wettelijke ongevallenver
zekering, waarmede aan de werkgevers en
aan de verzek ringsorganen moeite en kosten
w orden bespaard.
Een doorsnede-premie van ruim 2 pCt. van i
hot uitbetaalde loon- zal, naar de regeering
verwacht, voldoende zijn om de kosten der,
ziekteverzekering, met inbegrip der admini-
st ratiekosten, te dekken. Daarbij worde ech
te r in het oog gehouden, dat deze verzekering1
ni et geheel nieuwe lasten op het bedrijf»-
le ven zal leggen. Reeds thans ontvangen im
mers een 600.000 arbeiders bij ziekte uitkee-
ri:ng, in welker kosten de werkgevers een
giooter of geringer deel mededragen.
Tot nog toe wordt de genees- en heelkun
dige behandeling verleerd door de Rijksver
zekeringsbank, terwijl op die behandeling
toezicht wordt gehouden door de oontrólee-
rende geneeskundigen dier instelling. VÖ"ordtt
di t ontwerp tot wet vqrheven, dan zal naar
allo waarschijnlijkheid in de groote meerder
heid der gevallen de hier bedoelde schadeloos
stolling worden verleend door de Bedrfifsver-
ee nigingen. Het is echter niet gewenscht, dat
die noodige oontróle op die behandeling in
ha nden komt van oontröleerende geneeskun
digen der BedrijfSvereemgingen. Het is ge-
wonscht dit toezicht op te dragen aan ge
neeskundigen, die niet in dienst zijn van een
vei-zekeringsorgaan. In verband daarmede is
in overweging deze contróle op te dragen aan
eem in te stellen Mediischen Rijksdienst,
waarin zooveel mogelijk zullen worden sa-
mi ingebracht de verschillende medische «Men
ston, welke op dit oogenblik vanwege den
Staat of van den Staat afhankelijk openibare
adïnteistratiee zijn ingesteld.
zullen zich meer dan éénmaal heb
ben afgevraagd, waar het met de prijzen naar
toe^ging» en het bericht, dat men In Engeland
paniek begint te spreken, te een
land dus, waar men toch heusch ntet zoo
gauw uit de plooi geraakt, zegt genoeg-
Het zou in dït blad geen zin
oorzaken uit te pluizen, waardoor het met die
graanprijzen zoo mis is geloopen.
In hoofdtrekken komt het hierop neerdat
de graanoogsten te de Europeesohe lamten
veel hebben te lijden gehad van nat weer
kort vóór en tijdens het rijp rijm Teiens
was het weer niet al te best te enkele Ameri-
kaansche Staten, waardoor ook daar de pro
ductie beneden het gemiddelde bleef.
Er is per saldo een wereldtekort 1
Betrouwbare experts hebben berekend,
dat dit te kort niet zóó groot zou zfin, dat
Europa zich werkelijk behoefde ongerust te
maken, maar het is hiermede gegaan, as bfi
dergelijke gelegenheden zich meer heeft af
gespeeld: Door angst voor te korte voorraden
trachtte de handel zich te dekken. Men ver
anderde van «taktiek. Waren voorgaande ja
ren de tekoopen geschied met een zekere
regelmaat en te verhouding naar de behoefte,
het jaar 1924 toonde buitensporige afwijkin
gen. Gevolg daarvan was, dat Amerika de
markt beheerschte met alle nadeelige geiol-
gen ervan.
Om eens een voorbeeld! te geven van de
schommeling in prijzen, veroorzaakt door
bovengenoemde feiten, alsmede weerbench-.
ten, enz., laat ik hieronder volgen den prijs
van tarwe, kwaliteit Red Wteter No. 2 loco
Chdcago.
Broodprfisverhooglng.
(Ingezonden).
/ooals regel is bij serhooging van brood-
pr ijzen worden de bakkers door het publiek,
d. w. z. door de verbruikers, gehouden voor
de bewerkers van het duurder worden. Men
begrijpt niet, dat ook zfi slachtoffers zijn
van abnormale toestanden, want het is een
vaststaand feit, dat brixxiprjjsverboogiiigön
steeds gevolgd worden door verminderd
broodverbruik. In 't algemeen neemt het pu
bliek weinig of geen nota van de werkelijke
oorzaak. De bakker slaat op, dus is hij de
schuldige.
- JEfi, <Me als belanghebbenden de tarwemarrt
uèpanidea tijdsduur niet te boven gaat, ais in tiutoun- au buitenland geregeld nagingen.
17 Mei 1924 106.—
21 Juli 1924 128.50
26 Juli 1924 140.—
26 Augustus 1924 128*/«
1 October 1924 140.
27 October 1924 101.—
80 Januari 1926 1991/'
Dit lfistje nagaande zien wfi te b.v. 6 da
gen een stijging van 123l/» tot 140, d. i. bijna
14 %-
Waar de bloemprfizen noodzakelijkerwijze
verband houden met de graanprijzen, stegen
deze dus te nagenoeg gelijke verhouding.
Noteerde men bfi een tarweprijs van 10Ö
een bloemprfis van 15 16, dan zou deze
dus bfi een tarwenoteerteg van 199T/« K©er
zeker 29 moeten zfin.
Ver zfin wfi er ai niet meer van af, want
vorige week noteerden InJandeche molens
prijzen voor ddrecte levering van 26 en 27
en varieerden Amerikaansche patenten van
28 tot 30. En nog maar steeds weten de
speculanten nieuwe motieven te verzinnen
om den prijs op te zwiepen.
Koude in N.W. Amerika, Russische inkoo-
pen, enz. Men ziet hierbfi niet op een leu
gentje en in dit licht moeten wfi bezien het
bericht uit Londen, dat vorige week de
tarweprfis te 26 jaar niet zóó hoog was ge
weest. Dit was weer zoo'n echt sensatiebe-
richt, want de hoogst genoteerde tarweprfi*
in Engeland was die van 29 Januari 1925 en
wel voor Hard Winter No. 2 74/—, terwijl
b.v. te Juni '21 deze prijs zelfs 89/8 bedroeg.
En wat nu die beroerde bakkers betreft?
Zfi hadden door die reusachtige stijging der
graan- en meelprfizen al veel eerder redenen
den broodprijs op te slaan.
Echter waren enkelen te gunstige positie
door goedkoop© vóórkoopen; bovendien zorg
den de onderlinge concurrente# er wel voor,
dat de broodprfis hier beneden het gemid
delde bleef. Twee, drie maanden geleden gei
den in 't noordelijk deel van Noord-Holland,
zooals te Schagen, Alkmaar, Hoorn, Enkhui
zen prijzen, die de Helderache met twee, drie
cent per pond- overtroffen.
En nu dan tenslotte de hakkers noodge
dwongen de prijzen moesten verhoogen, mo
gen zij toch niet worden aangezien voor de
bewerkers van abnormale prijzen. Wanneer
men dan ook dezer dagen in de pers heeft-
kunen lezen, dat het N. V. V. een protest
beweging zal op touw zetten tegen de brood-
prfisverhooging, dan kunnen bakkers, dan
kan ieder mensch met normaal verstand niet
begrijpen, waarom het N. V. V. speciaal te
gen de broodprijzen gaat ageeren, terwijl
toch inderdaad de abnormale graanprijzen
oorzaak zfin van den huidigen toestand.
Tot slot een opmerking. In de Hejd. Cri.
van Zaterdag LL wordt gesproken over broo-
den van 4 Eng. ponden, d. i. dus pi. m. 1800
gram, waaronder volgt: „De thans geldende
prijs van 11 stuivers is met meer bereikt
sinds October 1921."
Dit zal wel een vergissing zfin, immers
volgens mfi bekende gegevens wai en de prfi-
zefi voor brooden van 4 Eng. ponden alreeds
in October te Engeland pL m_ 20 stuivers, ni.
te Londen 19, Manchester 18, Birmtegham
18, Glasgow 21, Dublin 22, zoodat zeer ver
moedelijk bedoeld werd 2-pondsbrooden of
per 1800 gram 22 stuivers.
Voor degenen, die zich verwonderen over
de uiteenloopend© prijzen b.v. te Manches
ter en Dublin, 4 stuivers per brood, dlene,
dat te Dublin verbazend stijve öeegen wor
den verwerkt. Daardoor is de uitkomst per
100 K.G. gebruikte bloem aanmerkelijk min
der dan bfi de broodbereiding, zooals deze te
Manchester plaats vindt en bevat een Dublte-
brood bfi gelfik gewicht meer voedende be
sta nddeelen, waarom t verhoudingsgewijze
niets duurder is dan te andere steden.
Een medewerker van „De Telegraaf" heeft
in t avondblad van 8 Februari den raad ge
geven de speculatie dwars te zitten door geen
brood', maar rfist te eten!
Het zou niet baten, want dan zou de we-
rekh oorraad1 van rfist al heel gauw onvol
doende- blijken, met gevolg enorme stfiging
te dit product. De speculanten zouden im
mers al heel spoedig rfist tot hun speciaal
speculatie-object kiezen.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht m den
morgen van 7 Februari.
Medegedeeld door het Kon. Neder la ndooh
Meteorologisch Instituut te De Bilt.
Hoogste stand 767.0 te Toulouse.
Laagste stand 780.0 te Ingoe en Nadoe.
Verwachting:
Matige tot zwakke, later toenemende,
Westefike tot Zuidelijke wind, aanvanke-
Ujk opklarennd, later toenemende bewol-
Kmg en kans op regen, lichte vorst *i
nsohts, zelfde temperatuur overd*.
Memorie van Toelichting.
Aard en omvang van het ontwerp.
Hoofdlijnen van het wetsontwerp.
De Collectieve Ziekteverzekering.
Vermoedelijke kosten der verzekering.
Contróle.
