VARIA
UIT DE WIIDE WERELD
M DE KINDEREN
VOOR DE VROUWEN.
liedje van de week.
babbeluurtje over mode.
Zeer zware windhoonen tn 1174.
Bet EDbL herinnert aan de stormramp
van 1674. In de „Utrechtsohe Oudheden",
van Broers en v. d. Mande, vindt «men
daarover:
Woensdag 1 Augustus 1674, tussohen
■even en balfacht des avonds, woedde
boven' Utrecht en omstreken een onweder,
dat de stad binnen een half uur grooten-
deels tot een puinhoop maakte. Door op
somming van de onheilen, die daarbij
voorgevallen zijn, kan men zich eenigs-
Eins een voorstelling maken van de wind
kracht, die dit onweder vergezelde.
De Domkerk, het gedeelte tussohen- den
toren en het koor, werd in, een puinhoop
herschapen.
De toren van de Jaooblekerk werd ter
hoogte van de wijzerplaats afgebroken en
is dóór het dak In de kerk terechtgeko
men. Van de buurtkerk la een groot ge
deelte van het dak en de belde zijlmuren
ingestort.
■De torens van de Pieterskerk, de Nico-
leaskerk en de Agnietenkerk zijn omge
waaid.
De toren en de grootste helft van de
kerk van de „Duyten Huys" zijn Inge
vallen.
Al de molens, op twee ma, van de stads
wallen geheel omver. De brouwerij „de
Boog" geheel ingestort en vele particu
liere hulzen eveneens of erg beschadigd.
De groote Kaatsbaan in fy Ziry'en-
itraat, ter waarde van vierduizenci gulden
(in dien tijd een zeer groote som) werd
geheel omvergeworpen.
De meeste boamen op het Jans-, Ge er-
ten- en Pieterskerkhof, langs de wallen,
op de Breedstraat en het Vreeburg wer
den uit den grond gerukt, gescheurd of in
stukken gebroken.
De torens van Houten, Bunmik, Jutfaas
en LJselstein, die op de wallen gezien kon
den worden, waren verdwenen. Ben her
berg, buiten de Wittevrouwen-Poort, waar
een groot aanlat menschen schuilde, stortte
in, zoodat velen onder het puin den dood
vonden.
Eveneens zijn op straat vele menschen
onder vallende torens en instortende hui
zen bedolven en omgekomen.
Transmutatie van elementen.
Ben voorloopige mededeel ing van prof.
Smits en dr. Karssen in „Die Naturwis-
sensdhaften" van 7 Aug. bevat het resul
taat van de proeven, genomen over de mo
gelijkheid eener omzetting van lood In
andere metalen, analoog aan de sensatio
neele experimenten van Miethe en Na-
gaoka over de verandering van kwik in
goud. Zooals men in een sterk overbelaste
kwiklamp na langdurig branden goud kan
atntoonen, zoo hebben Smits en Karssen
in een loodlamp, die gedurende 10 uur bij
een spanning'van 80 Volt met 80 Amp.
brandde, kwik en thallium kunnen aan-
toonen. Zij deden dit spectroscopisch; eerst
waren alleen de spectraallijnen van het
lood te zien, maar langzamerhand traden
die van kwik en thallium op, welke voort
durend in duidelijkheid toenamen.
'Ben leodlaimp is eigenlijk hetzelfde als
een kwiklamp; ook zij wordt van kwarts
vervaardigd, maar zij is in plaats van- met
kwik met lood gevuld. Dit geeft een
groote moeilijkheid, want lood is bij ge
wone temperatuur vast en de lamp moet
dus eerst opgewarmd worden, voor zij in
gebruik kan worden genomen. Wanneer
dit alles door latere proeven wordt beves
tigd, zou men dus nu lood in kwik en
kwik in goud kunnen omzetten.
Eleetrlsche locomotieven.
ia Spoorweg vervoert, In
VIreiiiii
k kolen en heeft voor dit zeer
De
hoofdzaak
zware vervoer reeds jaren geleden mach
tige stoomlocomotieven van het z.g. Mal-
let-type ln dienst gesteld. Men beschikt
over kolenwagens, op zes assen geplaatst
met een draagvermogen van 120 ton, welke
ln treinen tot een gewicht van zelfs 16
millioen kilogram werden gecombineerd.
De Mallet locomotieven waren voerzien
van 2 maal vijf gekoppelde assen.
De nieuwe eleetrlsche locomotieven voor
dit zeer bijzondere vervoer zijn circa 50
Meter lang, wégen 687l/« ton en kunnen
een vermogen van 7125 P.K. ontwikkelen,
dat deze machines tot de machtigste en
grootste locomotieven'ter wereld stempelt
Teneinde het steeds toenemende ver
voer van kolen te beheerschen, stond men
voor de keuze, het verkeer te electrifi-
ceeren of een nieuw spoor door een berg
achtig terrein aan te leggen. De electri-
ficatie deed zich echter voor als de meest
gewenschte oplossing,, daar het met de
eleetrlsche locomotieven mogelijk ls zwaar
dere treinen met een hoogere snelheid te
vervoeren. De stroom wordt geleverd on
der een spanning van 11.000 of 22.000 volt
als wisselstroom. Als bijzonderheid moge
nog vermeld worden, dat tijdens het dalen
de locomotieven automatisch stroom op
wekken, doordat de mootoren ln genera
toren worden veranderd en stroom aan den
voedingsdraad afstaan. Door dit rem-sy-
steem van „regeneration" is het mogelijk
treinen met een gewicht van 9 millioen
kilogram bij het afdalen van hellingen met
een constante snelheid van 24 kilometer
te vervoeren, zonder dat de luchtdruk-
rem ln werking behoeft te worden ge
bracht Als normale-locomotlef-eenheid
beschouwt men een stel van drie machines,
welke het boven aangegeven aantal P.K.
kunnen ontwikkelen.
Het traject van Elmore tot Roanoke, een
afstand van 210 K.M., ls thans geëlectri-
ficeerd; de treinen worden met een snel
heid van 28 K.M. per uur vervoerd ln de
bergstreken, wat een verdubbeling der
■nelheid van de etoomtractie be Wek ent.
Voorloopig zal stroom van 11.000 volt
worden gebruikt terwijl men later, Indien
noodzakelijk, de spanning zal kunnen ver
dubbelen.
JORIS SNUGGER
De Klppendokter.
Joris Snugger van do hofstee
Was 'n kerel eerste klas.
Niet vanwege z'n financies,
Maar omdat hij snugger wasl
Hij kon heel precies vertellen
Wat voor weer er was op til.
Of er regen kwam of droogte,
Of het wind'rig werd of stiL
t Was een wonderknappe kerel.
Ongelooflijk was hij bij.
Hij doorschouwde de mysteries
Tot zelfs van 'n kippenei!
Wat er huisde ln 't verborgen,
Of t 'n hen was of 'n haan
Snugger zei het van te voren,
En je kon er vast op aan!
Tegenspoed bij 't kiekens broeden
Weird tot nul gereduceerd,
Als het zaakje maar met Snugger
Was met kennis bestudeerd 1
Hoeveel hanen? Hoeveel hennen?
't Aantal stond tevoren vast
En geen broedkip kon verand'ren
Wat door Snugger was gepast.
Vijftien uitgezochte eiera
Volgens Snugger z'n systeem
La-gén zoo eens ln 'n hoekje,
Met een kip er over heenl
Vijftien uitgezochte eiers. -
Veertien kippen en-één haan!
Wachtten daar bij zooveel graden,
t Einde van hun ei-bestaan.
I
En in stille warme uren,
Had de kip haar plicht gedaan.
Was met vijftien lieve kuikens
In de zonneschijn gegaan!
Al de kiekens groeiden prachtig.
Werden groot en kregen spraak.
En na zesmaal veertien dagen
Nou toen kraaide heel de zaak!
J. P.
4 Februari 1787 aardbeving in Equador
en Peru. 40.000 dooden.
28 Maart 1812 aardbeving in Ceracas.
20.000 dooden.
11 Januari 1889 aardbeving op Marti-
nique. Verwoesting van het eiland.
18 Augustus 1868 verwoestte een aard
beving verschillende steden opnieuw in
„quador en Peru. Nu waren er niet min
der dan 70.000 dooden.
De atardbeving vah 8 April 1880 op het
Grieksche eiland Ohios verwoestte 14.400
huizen. Zij doodde tegelijk 8542 menschen.
27 Augustus 1883 gebeurde de tamp
een vloedgolf van Krakatau. 85 000
slachtoffers.
28 Juli 1883 werd Oasamiciola op ïcha
vernield. 2400 dooden.
28 October 1891 in midden-Japan Or-
vori-Mino verwoest. 200.000 gebouwen in
puin. Eil 7000 dooden.
16 Juli 1896 aardbeving in Noord-Japan.
27.000 dooden.
Februari 1902 verwoesting van Sche-
macha in den Kaukasus. Ruim 4000 doo
den.
18 April 1902 aardbeving in Guatemala
6 Mei 1902. Ontzettende aardbevingen,
verbonden met uitbarstingen van de Mont
Perlé op Martinique. St. Pierre vernietigd
en 20.000 dooden.
„TTie Finishing Touch."
Was weer zooln aardige collectie, dat
ik ze maar zonder bedenken voor m'n go-
aehte lezeressen bestemde. Want vroeg
of laat, op oud- of nieuw, Iets kunt ge er
allicht van gébruiken, t Zijn zulke lieve
smaakvolle ideetjes, dat ze daarvoor
alleen al de moeite van 't bespreken
waard zijö.
Stel, u hebt een eenvoudige donker
blauw* wollen jurk, waarvan het kraagje
niet meer frisch is of misschien versleten;
zou dan dat eerste modelletje niet een
smaakvolle verfrissoblng zijn? t Is zeer
lief, wanneer het van witte crêpe de chine
gemaakt wordt en versierd met zwarte
knoopsteekjes; tussdhon ieder schelpje
kan dan een slank, zwart houten kraaltje
gehangen worden. Dan maakt men in de
japon middenvoor een du-bbele rij veter-
gaatjes en rijgt daar een dik zijden koord
door, op de manier als het teekeningetje
aangeeft.
Eindelijk vernielde in 1905 een aardbe
ving in Oalabrië Palml en talrijke andere
laatsen ln de provincie Reggio dl Cala-
|R
De ramp van San Francisoo die wij
reeds aanhaalden en evenzoo de laat
ste ontzettende rampen in Japan zijn nog
in ieders herinnering.
5.
EEN TREURIGE STATISTIEK.
Een lesje voor hen, die over
Holland klagen
Ik zeg: Voor hen, die over Holland
klagenl Dat is niet juist. We klagen op
z'n beurt allemaal over Holland. En vaak
niet zoo weinig.
Om ons nu eens te doen zien hoeveel
goede dingen zij het dan door het weg
blijven van de kwade er nog in ons
Holland te waardeeren zijn, geven we
hieronder een staaltje van gebeurtenis
sen, waarvan wij zoo goed als immer ver
schoond gebleven zijn: ml hevige natuur
verschijnselen.
De hier bedoelde is er nog maar één
van, La de aardbeving.
Nu en dan komt het in andere streken
van de wereld nog al eens voor. Getuige
de verschillende groote rampen uit deze
oorzaak in de laatste jaren ln Japan.
Daarnaast zijn er plekken in Indië, waar
de aardbevingen vrij veelvuldig voorko
men. Zoo ook in Weet-Amerika. Mén her-
innere zich b.v. de geweldige ramp te San
Francisoo.
Ook Italië wordt veel door aardbevin
gen geteisterd. Nog slechts eenige jaren
geleden woedde er een soortgelijke ge
weldige ramp.
Dat inmiddels dit land vrijwel de ge
heel e geschiedenis door aardbevingen te
verduren heeft gehad, toont nu juist de
onderstaande statistiek, die wel is waar
ietwat luguber is en niet bepaald geschl
als Zaterdagavoiid-lectuur, maar niettemin
als legje tot tevredenheid .haar waarde
heeft
De grootste aardbevingen, weke de ge
schiedenis kept zijn de volgende:
In het jaar 79 had een aardbeving plaats
over gelieel Italië, verbonden met een uit
barsting van de Vesuvius, plus de beken
de verwoesting van Herculanum en Pom
pei
In de jaren 19 en 629, die elk in de Mid
delland "icho Zee-landen 120.000 slachtof
fers dachten.
Op 18 December 1681, toen in Napels
ruim 8000 menschen omkwamen.
'In 1692 vernielde een aardbeving Port
Royal op Jamaica en doodde 8000 men
schen. i
In 1098, dus slechts een jaar later, wer
den op Sicilië 54, zegge viér en vijftig
steden, waaronder Catania, en niet min
der dan drie honderd dorpen verwoest
Daarbij kwamen ruim 60.000 mensohen
om het leven. Zoodat hieruit blijkt dat
Italië op het gebied van aardbevingen
wel haar deel heeft gehad.
1724 verwoesting van Tdma en Oallaa
18.000 slachtoffers.
De aardbeving te Lissabon op 1 Nov.
1758 werd over een twaalfde gedeelte van
de geheele aardoppervlakte gevoeld.
60.000 sladhoffers kwamen er bi) om.
6 Februéri 1788 talrijke steden en dor
pen ln Galt bril verwoest 80.000 slacht
offers.
Goed opgelet
Een ouderwijzer had gevraagd wat een
oester was, wharop een kleine jongen de
volgende omschrijving gaf: Een oe&ter
ls een visóh, die veei op een noot gelijkt
en die ook gepeld moet worden.
Geheel belangeloos.
Ik weet een ultstekende.vrouw voor
je, een moeder met een volwassen dochter.
En de dochter?
O, neem die liever niet, want dan
krijg ja een feeiks van een schoonmoeder.
Verzuchting.
En zijn 'n hoop menschen, die geluk
kig zijn zander het te weten, maar er zijn
er niet veel, die ongelukkig zijn zonder
dat ze het weten.
De geschikste.
Ais je geld wilt -leenen moet Je ico
nen van een pessimist
Hoe zoo?
Die denkt tenminste niet, dat hij 't
weer terug krijgt
Getroefd.
Zij: Zou je er iets op tegen hebben als
ik na je dood nogmaals huwde?
Hij: Nu moet je niet van mij verian
gen, dat ik me bezorgd zal maken over
het ongeluk van andere menschen.
DE LEGENDE VAN DE EEBStE SPIN.
Heel lang geleden leefde er in Grieken
land een Jonge nimf. Ze woonde aan den
voet van den Olympus, de berg waarop de
goden .woonden. De "imf Ariadne
heette ze was heel mooi en heel knap,
maar, jammer genoeg, ook heel verwaand.
Dag aan dag sprak ze over haar groote
bekwaamheid in het weven. Nu ls het
waar, dat ze prachtig weefwerk kon ma
ken; als ze achter net weefgetouw zat
schenen haar vingertjes te vliegen. Haar
vrienden konden met plezier uren naar
haar staan kijken. De fijnste stoffen
maakte ze van de mooist gekleurde dra
den, een lust voor de oogenl Jammer al
leen dat ze niet laten kon te bluffen op
haar kunstvaardigheid, zoodat haar vrien
den haar herhaaldelijk waarschuwden niet
zoo luid te pochen: Pallas Athene, de go
din van het weven kon wel eens ver
toornd wordenl
heele wereld mag luisteren naar
n woorden," zei Ariadne dan „Zelfs de
groote Pallas Athene kan niet zóó weven
als lk. Ik ben de beste weefster van heel
Griekenland!"
En met een trotsche trek op haar
mooie gezichtje weefde Ariadne verder.
Maar Pallas Athene had gehoord, wat
Ariadne zeide. De trotsche nimf moest
gestraft worden. Pallas Athene vermom
de zichzelf als een oude vrouw en daalde
van den Olympus af. Ariadne zat als ge
woonlijk te weven en te bluffen. De ver
momde godin, die zachtjes de weefster
naderd was, waarschuwde bnnr voor
tbene's boosheid.
„Ik wou, dat ze hier was," antwoordde
Ariadne. „Ik zou haar vragen een wed
strijd met mjj te houden in het weven en
Ook no. 2 is een neer aardige halsgar-
neering. Men aet eerst langs de halsuit
snijding 8 zwarte tr esjes of bandfluweel
tjes, zóó, dat ze middenvoor geheel te
samen komen en daar eindigen in een
paar eindjes met kralen- of zijden kwast
jes. Vervolgens maakt men op een recht
stukje tule 4 smalle valenciënnekantjes
met een weinig ruimte. Dit stukje moet
de breedte hebben van de borst. Precies
zoo'n stukje moet er nu nog gemahkt
worden voor den rug. Men zet de twee
deeltjes net even met de puntjes aan el
kaar en1 hecht hef dan zoo over de hals
uitsnijding op de japon vast Ook no. 8
is een heel gezellige halsversiering van
b.v. zijden Malla-kant een smal fluweelen
totaal ander vest is na B, wat men van
geruite zijde of stof kan maken, warneer
men vlug klaar wil sdja Heeft men er
echter wat meer werk en kosten voor over,
dan is het snoezig van gevlochten wit en
zwart lint. Men gebruikt dan 1V» c-M.
brood wit en 8 oM. breed zwart tint Het
witte lint wordt dan dubbel gevlochten
biesje. No. 4 is een vest van ragfijne witte
ninon, de zeer kleine plooitjes anoeten met
de hand ingeregen. Langs de hals en mid
denvoor worden op 1 cAL afstand 1 c.M.
breede knoopsgaatjes gemaakt waardoor
een smal lintje geregen wordt Aan weers
kanten daarvan worden eenigszms ruim
2 valenciënne kantjes gezet Ook dit vest
voldoet heel mooi ln een donker wollen
of zijden toiletje. Nog een heel aardig en
en het zwarte er enkel doorheen. Na B
geeft een elegante en aparte versiering
voor een geheel glad en effen zijden
avondtoiletje aan. Op een donkere zijde
is het 'b.v. mooi het motief te borduren met
donkere sta al-kleurige en .zilver-kraaltjes.
Men kan het ook in mooie felle kleuren
borduren in de knoopjes-steek. Voor een
aardig artistiek kopje zal het gekleurds
gazen doekje met de bos afhangende
teere bloempjes van het teekeningetje
na 7 zeer goed voldoen op haar soepele
avondjurk.
Tenslotte kon ik nog 8 aardifee garni
turen op den kop tikken (dat op den kop
tikken natuurlijk figuurlijk b*loeldi), die
mijn lezeressen misschien kunnen vertel
den tot het zelf namaken daxrvtm. Men
koopt een gezellige lap crêpe die chine
of crêpe marocain en een gaas hoed-
vormpje. Een deel der zij gebruikt men
voor den shawl en het andere voor den
hoed. Het aardigst ia, als men ze precies
zóó namaakt eis de teekendng aangeeft
„De
mijn w
Corrp Erena.
dan kon ze eens zien, dat ik het van
won!"
Dat was te veel voor de godin. Hijgend
van woede liet ze haar vermomming af
vallen en stond in al hnnr heerlijkheid
voor de verschrikte nimf.
Wat Ariadne's gebreken ook mochten
zijn, laf was ze met. Inwendig beangst,
inaar uiterlijk kalm stond ze op, groette
de godin en zei: „Als U zich wilt ver
waardigen met mij te strijden, dan zal ik
me niet terug trekken en als U het wint
zal ik gelaten mijn straf dragen!"
Een tweede weefstoel werd gehaald en
even later zaten de kleine nimf en de
groote godin zij aan zij te weven in adem-
looze spanning gadegeslagen door een
grooten kring belangstellenden.
fieiden, godin en nimf schenen te too-
veren met kleurrijke draden. Het was,
als schilderde zij figuren op het doek,
wonderschoone figuren, zoo duidelijk, dat
ze schenen te leven.
In het begin was het onmogelijk uit te
maken, wie het mooiste, beste weefwerk
maakte. Beide vrouwen vorderden éven
snel en beider werk was onovertrefbaar.
Maar na een heele poos begonnen
Ariadne's armen vermoeid te worden. Ze
keek telkens tersluiks n»wr Pallas Athene,
die onvermoeid (goden en godinnen kon
den nooit vermoeid worden) met gelijke
snelheid doorwerkte, terwijl ln haar oogen
duidelijk haar woede stond te lezen.
Ariadne werd zóó -bang voor de vertoornde
godin, dat ze even haar vermoeidheid ver
at en ais een wanhopige verder weefde,
'aar eindelijk kgn ze niet meer. Ze
stond op, gooide haar weefgetouwen om
ver en liep naar een dichtbij rijnden boom.
Wanhopig greep ze een touw, dat van
een tak omlaag hing en wilde zich daaraan
ophangen. Maar Pallas Athene greep hanr
nog juist bijtijds, zeggende: „Je hebt je
eigen vonnis geveld. Je zult in het ver
volg steeds hangep en weven in herin
nering aan je blufferij!"
Terwijl ze sprak werd Ariadne's blanke
lichaam bruin en schrompelig en klein
tot er eindelijk niets van haar over was
dan een kleine bruine spin, diie fiHn een
zilvergrijze draad omlaag hing.
En van toen af deed Ariadne, de spin
eengveel nuttiger werk dan ooit te voren.
Ze vernietigt onze ergste vijanden de
vliegen die ons menschen ziek trach
ten te maken door stof en vuil op ons
voedsel te brengen. En denk eens aan de
prachtige webben die ze ln onzen tuin
weeft zóó fijn als geen mensch ooit kan
weven. En als het In den nacht gedauwd
heeft zijn de webben dan niet mooier en
kleurrijker dan eenlg kleed, dat Ariadne
ln Griekenland maakte?
i
lUg|_
