J. VAN WILLIGEN
NIEUWSBLAD VOOR
HÉLDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Eerste Blad.
BUITENLAND.
Nr. 0084
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1028
Stat» JAARGANG
Verschijnt Dinsdag-, Donderdags en Zaterdagmiddag
Redacteur-Uitgever: O. DE BOER Jr, HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Postr-Giqprefcenta* No. 16066.
ZIJ, die zich van heden
af, voor minstens 3
maanden op dit blad abon-
neferen, ontvangen het tot 1
October GRATIS.
Ingezonden Mededeellng.
VOLKENBOND.
De Volk en bondsvergadering is Zater
dagmiddag bij geheime stemming overge
gaan tot de verkiezing van zes perma
nente leden. Brazilië verkreeg 43 stem
men, Uruguay 40, Spanje 35, Tsjecho-
Slowakije 35, Zweden 84, België 32. China
kreeg ook nog 26 stemmen. De volstrekte
meerderheid was 25, daar 49 staten aan
de stemming deelnamen.
De Volkenbondsraad hield Zaterdag
middag onmiddellijk na h®t sluiten voor
de volkenbondsvergadering een bijeen
komst ten einde te bespreken, welk ge-
volg de raad zou hebben te geven aan de
vele door de volkenbondsvergadering
aangenomen moties. In de reeds beden
behandelde gevallen heeft de volken-
bondsraad besloten heel zoetjes alles te
doen, wat de algemeene vergadering
wenschte. Tot de in dezen genomen be
sluiten behooren ook twee die aan Neder-
landsch initiatief te danken zijn. De Vol-
kenbond&raad heeft besloten overeenkom
stig bet voorstel Limburg de volken
bondsstaten uit te uoodigen eventueele
opmerkingen over het bekende juristen
rapport inzake het Korfoe-incident voor
Februari ter kennis van het voikenbonds-
secretariaat te brengen. De Volkenbonds
raad heeft voorts ter voldoening aan de
wenschen van het voorstel Loudon beslo
ten, dat het raadscomité uit de coördinatie
commissie zoo spoedig mogelijk, in Octo
ber of uiterlijk November, zal bijeen ko
men teneinde het programma van werk
zaamheden voor de voorbereiding der
ontwapeningsconferentie te ontwerpen en
den volkenbondsraad tevens van advies
te dienen over de hervorming der coör
dinatie-commissie in een studie-commis
sie voor de bewapeningsvermindering.
De Volkenbondsraad heeft dus inderdaad
de voorbereiding der ontwapeningsconfe
rentie onverwijld ter hand genomen.
De Estlandschc generaal Lal-
doner naar Mosoel afgevaardigd.
Incident
De Volkenbondsraad heeft Maandag
ochtend in besloten zitting besloten den
Estlandsohen generaal Laidoner als ver
tegenwoordiger naar het gebied van Mo-
eoel te zenden voor een onderzoek naar
de Engelsche en Turksoke klachten over
grenescbendingen en andere voorvallen.
In de daarop volgende openbare verga
dering kwam het tot een heftig incident,
toen fle Litausohe vertegenwoordiger Gal-
vanauskas bij de b esp reding der door den
Raad krachtens de ©onventie over Me
mel toekomende rechten, tegen de uiteen
zettingen van den rapporteur Guani en
van andere Raadsleden protesteerde, op
de tafel sloeg en boos de zaal uitliep.
Art. 17 van de genoemde overeenkomst
geeft'ieder Raadslid het recht de aan
dacht van den Raad te vestigen op sohen-
dlngen der conventie. Galvanauskas nu
beweerde dat het secretariaat-generaal
van den Volkenbond de bevoegdheid mist
om klachten der bevolking aan de Raads
leden mede te deelen. Klachten dienen
langs diplomatieken weg de mogendhe
den die de conventie hebben geteekend, te
bereiken. Die jmogendheden hebben zich
dan tot de Lltausche regeering te wenden.
Worden zij het met haar niet eens dan
moet het geschil aan het Permanente Ar
bitragehof te Den Haag worden voorge
legd.
De Raad heeft deze opvatting gewraakt
en ©en door lord Oecil voorgestelde reso
lutie aangenameh, welke het secretariaat-
generaal machtigt inlichtingen over ern
stige inbreuken op de conventie nopens
Memel zonder commentaar aan de leden
■van den Volkenbondsraad over te bren
pen. Wat daarmee dan verder mocht ge
beuren Is niet besproken. Een volgende
Raadszitting zal zich er mee bezig hou
den.
Ete volgende Raadszitting zal ln Decem-
■?fer te Genève worden gehouden, de
<tearop volgende in Maart 1828 te Madrid.
TurkQe en de Mosoel-kwestie.
Voor zijn vertrek uit Genève heeft de
Turksche minister van buitenlandsche
zaken aan den voorzitter van den volken-
bondsrad laten weten, dat hij geen be
zwaar ziet tegen het zenden van een mis
sie ten zuiden van de lijn van Brussel om
een onderzoek in te stellen naar grens-
schendingen. De schendingen door Tur
kije zijn volgens den minister van zeer
weinig belang, maar de missie zal goed
werk kunnen doen naar de schendingen
door Engelschen en naar machtsmisbruik
in het vilajet van Mosoel een onderzoek
in te stellen. Turkije kan geen controle
toestaan in het gebied ten Noorden van
de linie van Brussel.
Aan de Messagero wordt uit Florence nieuwe dessins
gemeld: Tal van personen, die tot de vrij
metselarij behooren, zijn op straat lastig
gevallen door een groep van jongelieden.
Deze laatsten deden een inval in het Pa-
lazzo Vecchio, waar zij de gemeente-amb
tenaren, die vrijmetselaars zijn, in het
aangezicht sloegen en hen dwongen, ont
slag te nemen.. De politie heeft strengeJ
maatregelen gehómen.
33 Zuidstraat
Veiligheidspact
Duitschland en de conferentie van
Locarno.
Parijs, 28 September. De Matin ver
neemt uit Berlijn, dat de verklaringen,
door de Duitsohe gezanten te Londen en
Parijs hij het aannemen van de ultnoodi-
ging voor Locarno afgelegd, betreffen:
primo ontruiming van Keulen; secundo
uitschakeling, ingeval Duitschland tot den
Volkenbond toetreedt, 'van de bepaling
uit bet vredesverdrag, die Duitschland
alléén voor het uitbreken van den oorlog
verantwoordelijk stelt Dit beduidt echter
geen voorbehoud in zake deelneming aan
de conferentie.
Het Rijngebied.
Uit Londen wordt aan de „Telegr."
gemeld:
De diplomatieke oorrespondent van de
„Sunday Times" deelt mede, dat het ont
werp veiligheidspact, onlangs uitgewerkt
door de oonferentie van geallieerde en
Duitsohe juristen kort is. De zeer belang
rijke pre-ambtfle ls voornamelijk geïnspi
reerd door de formuleeringen, waarin de
Belgische en Luxemburgsche neutrali
teitsverdragen van resp. 1889 en 1867 ge
goten werden. In die pre-ambule beves
tigden GiboteBrittannlë, Frankrijk, Italië,
België en Duitschland den wil, om den
vrede te bewaren, en om de bestaande
wettelijke grenzen en het gedemilitari
seerde Rijngebied te eerbiedigen en te
beveiligen.
Twee clausules ln het ontwerp hebben
betrekking op de beide gevallen van zoo
genaamde flagrante aanvallen, waarin de
door de andere mogendheid gegeven ga
rantie voor de onschuldige partij in wer
king zou treden.
Die gevallen zijn, ten eerste: over
schrijding in massa van de grens van een
der oontracteerende partijen door de
strijdkrachten van een ander. Ten tweede,
een militaire concentratie door èenige
oontracteerende partij binnen het gede
militariseerde Rijngebied met blijkbare
bedoeling om een der andere partijen
aan te vallen.
Andere clausules 'betreffende Dultsch-
lands toetreding tot den Volken/bond en
de vaststelling van den termijn.
In de bewuste twee gevallen zouden de
garandeerende mogendheden voor zich
zelf het recht voorbehouden om gewapen
de tussohenkomst ten bate van de onschul.
dige partij te verleenen, zonder daartoe
aanwijzingen van den Volkenbond af te
waohten. Tv garandeerende natie zou dus
zelf beoordeel en of de aanval geprovo
ceerd ls en daarna naar bevinden hande
len. In twijfelgevallen zou zij de beslis
sing van den Volkenbond afwachten. Ook
bij reeds verleende interventie zou de
zaak nog aan den Volkenbond voor rege
ling kunnen worden voorgelegd. Alle
mindere, of minder urgente bedrelglngep
met gewapende aanvallen zouden dade
lijk aan den Volkenbond voorgelegd wir-
den of aan de scheidsgerechten op grond
betreffende conventies tusschen
ifultsohland en Frankrijk of Duitsch-
nd en België in het leven geroepen.
De verklaringen der Duitsohe
gezanten.
Rusland.
Duitschland en
pen en aanleiding gegeven tot ten reeks
van misverstanden.
In de WilheLmstrasse ls men van mee
ning, dat de ongerustheid, die in de Fran
eche en Engelsche pers tot uiting komt,
volkomen ongegrond is. De Duitsche re
geering heeft geen voorwaarden gesteld,
zooals in eenige Fransohe bladen te lezen
was. Zij heeft haar diplomatieke verte
genwoordigers slechts opdracht gegeven
Duitschlands opvatting nopens de quaee-
tie van de schuld aan den oorlog nog eens
te preciseeren, in dit verband te herinne
ren aan het Duitsche memorandum van
September 1924 nopens Duitschlands toe
treding tot den Volkenbond en er tevens
nog eens^pp te wijzen, dat de ontruiming
van de Keulsche zone voor het totstand
komen van een veiligheidsverdrag de on
derhandelingen zeer zou vergemakkelij
ken en bevorderen.
Gistermiddag heeft de Duitsche am
bassadeur te Parijs, von Hösch, den Fran-
schen minister van buitenlandsche zaken
Briand een bezoek gebracht, te einde het
misverstand op te helderen. In verband
met een en ander heeft man bestoten de
publicatie van de Duitsche antwoordnota
uit te stellen tot Woensdag.
Middelerwijl is de Russische volkscom
missaris van buitenlandsche zaken Tgjlt-
sjerin te Warschau aangekomen op zijn
doorreis naar Berlijn. Het verluidt, dat hij
hier Woensdag of Donderdag zal arrivee-
ren, teneinde nog vóór het vertrek van
dr. Stresemann naar de veiligheidsconfe
rentie een onderhoud met Stresemann te
hebben.
Men kent het Russische standpunt in
zake het veiligheidspact Rusland be
schouwt de Volkenböndspolitiek en ook
de pactpolitiek van de Duitsche regeerinp
als een feitelijke bedreiging van zijn be
langen. De Duitsche regeering ontkent
dit ten stelligste.. Zij heeft nog dezer da
gen te Moskou laten verklaren, dat het
tot standkomen van het veiligheidspact
niet de minste wijziging van haar poli
tiek ln het Oosten en dus ook niet in
verhouding tot Rusland ten gevolge zal
hebben. In de commissie voor buitenland
sche aangelegenheden van den rijksdag
heeft o. a. ook de Dultsch-natlonale
Graaf Westarp ln dit verband een nauw
keurige verklaring van de Duitsohe re
geering verlangd, waarop dr. Stresemann
een zeer positief antwoord heeft gegeven.
De onderhandelingen over het Duitsch-
Ruesische handelsverdrag kunnen door
de politiek van het veiligheidspact niet
ongunstig beïnvloed worden, daar de Rus
sische en de Duitsche onderhandelaars
het reeds over alle quaesties van belang
eens zijn geworden.
Het „Acht Uhr Abendblatt" verneemt,
dat Duitschland zich bereid heeft ver
klaard aan Rusland een crediet van 100
millioen mark te verleenen voor den aan
koop van landbouwmachines in Duitsch
land. Het handelsverdrag is in ontwerp
gereed en is aan de beide regeeringen ter
goedkeuring voorgelegd. Men neemt aan,
dat het nog ln den loop van deze week
geratificeerd zal worden.
N BELGIE.
Het tekorj btj de spoorwegen.
Ondanks het drukke vervoer zijn de fi-
uancieele uitkomsten bij de Belgische
spoorwegen verre van gunstig. In Augus
tus waren de ontvangsten bijvoorbeeld 6
miljoen lager dan in Augustus 1924. En
over andere maanden is het evenzoo. De
jongste begrooting, zoo meldde dezer da
gen Le Peuple, opgemaakt door minister
Neujean en goedgekeurd door het Parle
ment sloot met een tekort van 5 millioen.
Minister Anseele heeft echter den toe
stand nauwkeurig doen onderzoeken:
daaruit volgt, dat het tekort 102 millioen
zal bedragen, dL 24 maal meer dan men
had voorzien I
Meu zou gaarne een tariefverhooging
willen vermijden, besluit Le Peuple, maar
waar zal men de noodige hulpmiddelen
halen, qm de begrooting in evenwicht te
brengen. Dit wordt thans door de betrok
ken diensten onderaosht
De forten van Antwerpen.
'De legerooanmissie uit de Kamer heeft,
vergezeld door eenige hoofdofficieren, de
verdedigingswerken van Antwerpen .be
studeerd en ls eenstemmig van oordeel
dat koepelforten doelloos zijn geworden
en nog slechts als steunpunt voor de in
fanterie op een verdedigingslinie kunnen
dienen.
Zij zal eerlang een uitvoerig rapport
voorleggen.
DUITSCHLAND.
Een brief van den gewezen keizer
aan SoeehomlinoL
Men meldt uit Berlijn:
De Montagmorgen publiceert een fac
slmile van een brief, dien de gewezen
keizer Wilhelm op 1 Augustus 1924, dus
nauwelijks een jaar geleden, gericht heeft
aan Soechomlinof, die ln 1914 Russisch
minister van oorlog was. De brief luidt
aldus: „Het tusschen tsaar Nioolaas en
mjj te Björkö gesloten verdrag schiep den
grondslag voor een vredelievende en
vriendschappelijke samenwerking tus
schen Rusland en Duitschland, welke sa
menwerking de belde heerschers beoog
den. De uitwerking van het verdrag werd
vernietigd door de Russische diplomatie
(Sasonof, Iswolski), de leidende Russische
militaire kringen, leidende parlementsle
den en politici. De door hen verlangde
wereldoorlog heeft hun wenschen niet ver
vuld maar hun plannen vernietigd en
kostte zoowel den tsaar als mijzelf den
troon. De vreeselijke gevolgen van den
aanval van Rusland op Duitechtend en de
verdere gebeurtenissen leeren ons, dat het
heil van beide landen in de toekomst be
staat in een trouw samengaan zooals voor
honderd jaar na het herstel van de belde
monarchieën. Ik dank U voor de toezen
ding uwer mémoires".
Doorn, 1 Augustus 1924.
w. g. Wilhelm LR
Duitschland en Oostenrijk.
Tijdens d^ ontvangst van de Oosten-
rijksche journalisten, die een rondreis
door Duitschland doen, bij den Oostenrijk-
schen gezant te Berlijn, beeft de leider
van het gezelsohap een rede gehouden,
waarin hij opkwam voor een spoedige
aaneensluiting van Duitschland en Oos
tenrijk. Hl) verzekerde voorts dat de ge-
heele Oostenrijksche pers, om 't even van
welke richting, er zoo over daobt
ille spoorwegtarieven voor 1 vervoer van
levensmiddelen met 10 verlaagd.
De directie van de rfjkflspoorwegen
heeft besloten, met Ingang van 1 October
le spoorwegtarieven voor het vervoer van
.evenamiddelen met 10 te verlagen.
Trein ontspoord.
Te Hersfeld blJ Cassel ls Zaterdagoch
tend een trein ontspoord. De twee loco
motieven en een drie wagons werden om
geworpen. Acht reizigers werden levens
gevaarlijk gewond en naar het ziekenhuis
gebraehi
De brandstichtingen te Berlijn.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat in ver
band met de talrijke brandstichtingen van
den jongsten tijd, Zaterdag een aantal
personen in'heohtenls genomen zijn.
Een mijn ln aanleg volgeloop en.
In het Roergebied is de mijn Haniel bij
Essen, die san de Gute Hoffnungshütte
behoort, tengevolge van drijfzand dat de
ijzere schachtwand doorbrak, volgeloopen,
Bovendien ls bet bovendeel van de mijn,
die nog in aanleg was en dezer dagen ln
gebruik zou komen, ingestort. Gelukkig
waren er op het oogenblik van de ramp
geen menschen in de mijn, zoodat het on
geval beperkt blijkt tot de stoffelijke scha
de, die evenwel ln de millioen en moet
loopen.
Naar aanvankelijk verluidde, zou ook
de naburige mijn Jakobi gevaar loopen.
De directie spreekt dat echter stellig te
gen. 'Joch wordt ar, naar Berlijn draad
loos meldt, ook in die schacht voorloopig
niet gewerkt.
Zondag is te Berlijn brand gesticht in
twee woonhuizen te Neuköln en te Wil-
mersdorff. In beide gevallen werd het
vuur spoedig ontdekt en door de bewo
ners geblUBcnt voor de brandweer ter
plaatse verscheen. Te Neuköln hadden
de brandstichters eerst enkele voorwer
pen van den zolder ontvreemd.
FRANKRIJK.
Twee Fransche duikbooten, de Plerre
Chailley en de Gustave Zédé, hebben zon
der onderbreking, een tocht afgelegd van
1800 mijl. Zij waren den 12en September
van Cherbourg vertrokken en zijn Don
derdagmiddag te Algiers aangekomen.
Ontploffing ln een munttle-fabrtek.
Vrijdagavond heeft er een ontploffing
plaats gehad ln de munitie-fabriek bij Sè
vres. Er zijn vijf arbeiders gewond.
ENGELAND.
Groote brand te Dartford.
Eaterdagavond is brand uitgebroken in
de patronen fabriek van Viokera te Dart-
ford in Kent Zondagmogen vroeg was
men den .brand meester. Het gelukte te
voorkomen dat het vuur zich aan de op
slagplaatsen van patronen meedeelde.
De Prins van Wales op de terugreis.
Gisteren is de Prins van Wales, na te
ruggekeerd te ztfn van zijn langen tocht
door Uruguay, Argentinië en Chili, aan
boord van de Repulse uit Buenoe-Alres
huiswaarts vertrokken. Te Mar de la Plata
deden president Alvear en de Argentijn-
sche ministers hem uitgeleide. Een eska
der ArgentJJnsche oorlogsschepen bege
leidde de Repulse naar zee.
De Prins wordt 16 October te Ports-
mouth terugverwacht en zal een feeetelij-
ken intocht te Londen houden.
Tegen vreemdelingen.
In Engeland is men er nog altijd zeer
streng op, dat, over het algemeen, geen-
vreemdelingen in het land worden toegela
ten, die er met werken geld verdienen. Deze
maatregel staat in verband met de heer-
schende werkloosheid. Voor het hof in Bow-
street te Londen verscheen Zaterdag een
ai-jarig Zwitser, Hilbert, die in hechtenis
genomen was op het oogenblik, dat hij, als
kappersbediende' in Cbcfordstreet werk
zaam, bezig was, een vrouw het haar af te
knippen.
Uit. zijn paspoort bleek, dat hij als stu
dent in Engeland toegelaten was. Hilpert
vertelde het hof, dat ziin vader, die ook
kapper is, hem 300 had gegeven, om naar
Engeland te gaan en daar de taal te leeren.
Hij had de beste manier, om Engelsch te
leeren, gevonden, om dienst te nemen bij
een kapper.
Hilpert kreeg 20 boete wegens over
treding van de wettelijke voorschriften en
er werd eèn bevel uitgevaardigd, om hem
het land uit te zetten.
AUSTRALIË.
De zeeliedenstaking.
Een eonfllct tusschen Nleuw-
Znld-Wales en de Australische
De eersté-oni n i ster van het gom eene
best Bruce verklaard©, dat Australië werd
bedreigd door een grooter gevaar dan het
Prussianisme, n± de vernietiging van
wet en orde.
De bondsregeering had een botte wei
gering ontvangen op haar beroep op de
labourregeering van Nieuw-Zuid-Wales
inzake de uitvoering der deportatiewet-
ten van heit Gemeenebst, hetgeen betee-
kende, dat N.-Z.-Walea zich het gezag
aanmatigde om voor te schrijven, welke
wetten de federale regeering moet aan
nemen.
SPANJE.
De aanslag op den koninklijken trein.
Uit Madrid wordt gemeld, dat in het
proces te Barcelona togen degenen die
verdacht worden in Mei j.L een aanslag
op den koninklijken trein te hebben ge
pleegd, de doodstraft werd geëlscht tegen
vijf beklaagden, gevangenisstraf tegen
vier en voorwaardelijke veroordeeling
van een der gearresteerden.
HONGARIJE
Het communistisch oompiot
Het verhoor van Rakosi door de politie,
heeft het onmiskenbaar bewijs opgele
verd, dat Bela Kun zelf te Weenen de
agitatie georganiseerd heeft en de com
munisten zelfs tot aan de grens van het
Burgentend begeleid heeft, alleen om te
oontroleeren of zij inderdaad den Hon-
gaarschen grond zouden betreden.
Op alle gearresteerde oommunlsten,
wier aantal tot 65 gestegen is, vond men
geldsommen in dollars, marken en Engel-
sohe ponden, welke bedragen 'hun via de
Russische handelsdelegatie te Weenen
zouden zijn verstrekt; bovendien waren
velen ln het bezit van alleplei communis
tische propagandalectuur. Rakosi ver
klaarde, dat het hem spijt, dat de Putsch
geen suooes heeft gehad. Hij zeide voorts
te weten, dat hij weinig te verwachten
heeft, daar zijn geval voor een bijzondere
rechtbank zal komen en hij niet aan Sov
jet-Rusland kan worden uitgeleverd, daar
men aldaar geen Hongaarsche gevange-
Ingezouden Mededeellng.
Uw eerste taak 's morgens zij zorg te
dragen voor goede ontlasting. Tenzij dit
geregeld geschiedt, krijgt gij hinder van
hoofdpijn, gedruktheid, maagpijn, on
zuiver bloed enz. Foster's Maagpillen ge
nezen verstopping, regelen de lever,
maag en ingewanden, en versterken zoo
doende uw geheele gestel. Prijs per flaoon
versuikerde pillen 0.86; ln
I
van
apothe!
n en drogistzaken.
TSXTTrrzrrzrr
rU.JKJXZZ
HELDERSCHE COURANT
ABONNEMENT PER 0 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING
Heidenette Ooniwt fl.SO; fr. p. p. binnenland f2.Ned. O. en W.
Indië p. zeerpoet f 2.60; ld. p. mail en overige landen f 420. Zondagsblad
reep. f 0A0, f 0.70, f 0.70, f 1.20. Modeblad resp. f 0.95, f 1.26, f 1.26, f 1.60
Losse nummers der Courant 4 ct.; fr. p. p. 6 ct.
ADVERTENTIEN:
20 et p. regel (galjard) Ingeo. meded, (kolom/breedte als redaction.
tekst)dubbel tarief. Kleine advort. (gevraagd, te koop, te ïraur) v. 1 t/m 8
regele 40 ct, elke regel meer 10 et bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 et. p. adv. extra). Ben^ijsno. 4 et
De Administratie-
Licht op
voor Auto's en Fietsen
Dinsdag 29 8ept. 7.13 aur
Woensdag 307.10
1 it Berlijn wordt aan het Hbl gemeld:
Mag men de geruchten gelooven, dan
zaï de veUlgheidsoonferentie niet naar
aanvankelijk bepaald was op 5 October,
maar eerst eenige dagen later beginnen,
omdat de Franeche en Engelsche regee-
ii"gen bet wenachelijk hebben geacht het
eerst met elkander eens te worden over
de wijs», waarop zij zullen reageeren op
de Duitsche antwoord-nota en op de ver
klaringen, die de Duitsche ambassadeurs
te Londen en Parijs bij de overhandiging
van deze nota hebben afgelegd. Deze ver
klaringen .hebben heel wat stof opgewor
bon dsregee ring.
