■HnflHBHI
Ïenwuenwagen. 8 h»lï!«t>r» werden ge-
ood, 18 liohtgeuond.
Verijdelde *mri1«*.
Te Berlljn-Rummeleburg bemerkten
gisterochtend twee spoorwegarbeiders 2
mannen, die een paar honderd meter bui
ten het station bij een electrische lan
taarn aan de rails morreldon. Toen de
spoorwegarbeiders toesnelden gingen zij
aan den haal. Onmiddellijk bleek het dat
zij een aanslag op een trein hadden willen
plegen. Zij hadden reeds enkele moeren
losgeschroefd. Voor de arrestatie der on
bekenden heeft de spoorwegdirectie een
premie vau 1000 mark uitgeloofd.
Ernstige ontploffing.
Tilsit, 5 Oct. In de cellulosefabrieken
Ragnit ontplofte de ketel van een werk-
locomotief. De stukken ijzer drongen
door tie muren van een gebouwtje, ten
gevolge waarvan zes arbeiders werden
gedood, drie zwaar en zestien licht ge
wond. De slachtoffers zijn ten deele vree-
selijk verminkt
FRANKRIJK.
Patnlevé over Loesrno.
Painlevé, de Fransche minister-presi
dent, heeft te Nimes een redevoering ge
houden na de inwijding van een gedeuk-
teeken voor Ernest Denis, den Franschen
geleerde, wiens werken tot de bevrijding
der Tsjechen hebben bijgedragen. Pain
levé verklaarde, dat het de eeuwenoude
traditie der Fransche politiek was te be
vrijden en te verzoenen. Frankrijk wil
steeds, dat het recht triomfeert. Hij zegt,
dat wanneer men de verzoening in Europa
tot stand wil brengen men het doen moet
in de streek, waar verscheidene malen
het bloed gevloeid heeft door de botsing
van twee groote beschavingsvolken: in
de Rijnstreek. Want de Fransch-Duitsche
verzoening is de hoeksteen van de Euro-
peesche beschaving. Ondanks de wrok en
de grieven kan de groote massa der beide
volken het wantrouwen opgeven. In de
zen geest gaat Frankrijk naar de bijeen
komst van Locarno, welke de stoutmoedig
ste poging tot werkelijken vrede is, die
sedert den wapenstilstand beproefd ls
Maar vanwege de hoofdrol, die de Rijn
speelt in den Europeeschen vrede willen
wij niet, dat de jonge naties, die bevrijd
zijn door den oorlog en die op haar hoede
zijn tegen de gevaren, die haar vrijheid
bedreigen, aanstoot nemen aan de bijzon
dere voorzorgen, die ten opzichte van de
Rijnstreek genomen worden. Frankrijk
heeft den wil uitgesproken de wereld aan
het geweld te onttrekken. Welnu het
meest ondulbaar geweld zou dat zijn, dat
de nauwelijks herboren naties zou tref
fen.
Painlevé zegt verder, dat Frankrijk
getrouw blijft aan de richtlijnen van het
protocol van Genève, welke ook de leid
draad moeten zijn voor de afzonderlijke
verdragen tusschen de volken, wier be
langen en eischen met elkaar in strijd
zouden kunnen komen. De jeugdige na
ties zullen daarin haar bescherming vin
den en zij kunnen ook rekenen op de
trouwe vriendschap van Frankrijk bij het
ontwikkelen van de arbitrage.
Het aantal analphabeten.
Tot de meest beangstigende problemen,
welke de oorlog voor Frankrijk heeft
achtergelaten, behoort het vraagstuk der
analphabeten. De oorlogsjaren hebben
het onderwijs geheel gedesorienteerd en
een groot aantal kinderen kregen in het
geheel geen of onvoldoende onderrioht.
Dat de cijfers der analphabeten echter
zóó ontstellend zouden zyn als die, welke
thans zijn gepubliceerd, kan men niet
vermoeden. Het ls n.1. gebleken dat 800,000
Franschen tusschen de 10 en 20 jaar op
het oogenblik niet kunnen lezen en schrij
ven, terwijl 800.000 tot 400.000 de kunst
volkomen onvoldoende verstaan. Daarbij
komt dat reeds sedert 1858 Frankrijk
steeds 600 0 meer analphabeten onder de
vrouwen dan onder de mannen heeft gehad.
Nochtans bestaat er sedert 28 Maart
1882 een.... leerplichtwet in Frankrijk.
Een piel zier boot gezonken.
V]jf dooden.
Draadloos wordt gemeld dat gisteren
een pleizlerboot, de „Goliath", in de haven
vaji Marsellle lek werd en zonk. Vijf per
sonen verdronken, doch de meerderheid
van de passagiers en de bemanning werd
gered.
ITALIË.
Uit Florence wordt gemeld, dat Dupo-
rini, lid van het bestuur der fascisten
van Florenoe, gedood ls door een indivi
du, die door de menigte achtervolgd en
zwaar gewond werd.
Fascistische sociale politiek.
Er is volgens de Epoca een zeer belang
rijke overeenkomst gesloten tusschen de
vereeniging van fascistische Industrieelen
en het verbond van fascistische arbeiders
organisaties. Volgens deze overeenkomst
beschouwen de Industrieelen de fascisti
sche arbeidersorganisaties als de eenlge
organisaties van het Italiaansche proleta
riaat, terwijl de arbeidersverenigingen
van hun kant de vereeniging der fascis
tische Industrieelen als eenlge organisatie
der Industrieelen zullen beschouwen. De
onderhandelingen tussohen patroons en
arbeiders zullen alleen door de vertegen
woordigers van deze belde organisaties
kunnen worden gevoerd.
De overeenkomst, die met behulp van
de regeering tot stand ls gekomen, zal in
theorie alle stakingen uitschakelen uit
gezonderd diegene, die door het fascis
tisch partijbestuur worden goedgekeurd.
RUSLAND.
De Dnl verneemt, dat het volkscommis
sariaat van verkeerswegen besloten heeft
aan den raad van arbeid en verdediging
een voorstel te doen tot gedeeltelijke de-
nationalisatie van de soheepyaart op de
Wolft», Dnjepr, Noordelijke Dwlna, Karna
en Oka. op net oogenblik wordt op dit
scheepvaartbedrijf verllea geleden en ls de
toestand van de schepen ln het algemeen
ongunstig. Men verwacht een verbetering
bij gedeeltelijke particuliere exploitatie.
FINLAND.
Een torpedoboot gezonken.
53 man omgekomen.
Helsingfors, 5 Oct. De Finsche kanon
neerboot Haeneennaa en twee torpedo
booten zijn in den nacht op een tocht naar
Wasa binnengeloopen, de tweede torpedo-
vigen storm overvallen. Volgens de tot
dusver ontvangen berichten is de torpedo
boot S 2 gezonken. De commandant, een
officier, de scheepsdokter en 50 man equi
page zijn daarbij verdronken.
De kanonneerboot „Haeneennaa" is te
Wasa binnengeloopen, de twee torpedo-
boot te Björneborg. Beide vaartuigen had
den slechts lichte averij opgeloopen.
De verongelukte torpedo boot was in
1900 gebouwd. Zij had een waterverplapt-
sing van 260 ton, voerde twee kanonnen
van 7.5 c.M. en was van een torpedolan-
ceerinrichting voorzien.
OOSTENRIJK.
Een Oostenrljksch-Italiaansch incident
Rome, 5 October. Stefani meldt, dat ten
gevolge van een rede van den socialisti-
schen afgevaardigde Ellenbogen in het
Oostenrljksche parlement de Italiaansche
gezant een protest heeft ingediend bij den
minister van buitenlandschen zaken.
Deze heeft onmiddellijk een vertegen
woordiger naar de Italiaansche legatie ge
zonden om het diepe leedwezen der Oos-
tenrijksche regeering wegens de onbe
dachtzame woorden van den Oostenrijk
schen afgevaardigde te betuigen. De Ita
liaansche regeering heeft zich echter niet
voldaan verklaard en men kan derhalve
verwachten, dat het incident verdere ge
volgen zal hebben.
TURKIJE.
Oorlogsstemming ln verband
met de Mosoel-queastle?
De „Chicago Tribune" verneemt uit
Konstantinopel dat onrustbarende berich
ten over de bedrijvigheid der Turken in
de richting van Mosoel binnenkomen. De
vijfenzeventigduizend man Turksche troe
pen, die tijdens den opstand der Koerden
naar het gebied van Diabeker werden ge
zonden, worden voortdurend versterkt,
terwijl de Turksche verdedigingswerken
van Smyrna en aan de Dardenellen ver
sterkt worden en, tenslotte, geen vreem
delingen in het binnenland van Anatolië
en de Zwarte Zee-havens worden toegela
ten. Voorts maakt de Junkermaatschappij
bij het bouwen van een vliegmachinefa-
briek te Angora voor het Turksche leger
spoed en worden van overal troepenbe
wegingen gemeld. Het zijn Duitschers,
die alle wapen- en munitiefabrieken der
Turken organiseeren.
Een hooggeplaatst Turksch ambtenaar
verklaarde tegenover den correspondent
van het blad, dat Turkije Mosoel ten allen
tijde met 10.000 man cavalerie kan bezet
ten, dat de troepen in Irak tegenover de
Turken onbetrouwbaar zijn en dat de hon
derd Brltsche vliegmachines ln Irak een
plotselingen aanval niet tot stilstand kun
nen brengen, in het donker, noch bij be>
wolkte hemel. Ingeval van vijandelijkhe
den gelooft de Turksche generale staf dat
Engeland van het Suezkanaal door de
lucht versterkingen zal aanvoeren, dooh
deze zullen naar zijn meening niet tij
dig genoeg ter plaatse kunnen zjjn.
Turkije en de zeeëngten bi]
Konstan tlnopel.
Londen, 5 Oct. De diplomatieke mede
werker van de „Daily 1'elegraph" betoogt,
dut de beweerde militaire toebereidselen
van Turfike opnieuw de aandacht veetF
8en op ae quaestle der zeeëngten nabij
onstantlnopel. De verantwoordelijkheid
voor de oontróle over de soheepvaart in
deze zeeëngten, en voor de veiligheid der
vrije passage werd overeenkomstig het
verdrag van Lausanne opgedragen aan
een internationale oommissie. De door
deze oommissie vertegenwoordigde geal
lieerde regeeringen ontvangen In geval
len van dringende noodzakelijkheid vol
machten van den Raad van den Volken
bond. De Turksche regeering zou niet het
reoht hebben de zeeëngten met mijnen te
versperren zonder toestemming der oom
missie en zij heeft evenmin het recht op
eigen Initiatief artilleriestellingen langs
deze zeeëngten te bouwen. Wat het laat
ste betreft zijn echter moeilijkheden gere
zen, daar Turkije zioh verzet tegen de
commissie, welke daarom haar taak in de
gedemilitariseerde zone nimmer heeft
kunnen vervullen.
MAROKKO.
Een succes voor de Spanjaarden.
Ajdlr, het hoofdkwartier van Abd-el-
Krim, ls gisten door de Spanjaarden In
genomen en dat ls voor hen ongetwijfeld
een groot zedelijk suooes.
De plaats, volgens de besohrüving wel
ke buitenlandsohe dagblad-oorresponden
ten er vroeger van gegeven hebben,
hoofdzakelijk bestaande uit stulpen en
tuinen met sleohts weinig grootere gebou
wen, was niet meer te verdedigen. Zij
werd bestreken door de Spaansohe artil
lerie op het eiland Alhuoeinas, ln de baal
van denzelfden naam. Dit geschut had het
stadje hi brand gesohoten, en Donderdag
hadden de 8panjaarden de hoogte Adrar
Seddun bezet, 1500 M. van Ajdlr gelegen.
Toen zij op den kam ervan waren aange
komen, zagen zij Ajdlr brandende, aan
hun voeten liggen. Daarna vermeesterden
zij nog de hoogten van Amekran, welke
naar luid van een telegram van Primo de
Rlvert, het laatste punt waren dat zij wil
den bereiken tot afronding van de ge-
wenachte operatle-baala. De landingstroe
pen hebben alch, na eenlgen tijd te Morro
Nuevo ln een moelUlke positie verkeerd
te hebben, zonder water op een harren
rotsgrond en met wisselvallige verbinding
met hun schepen, dus langs de kust in
Zuidoostelijke richting ontplooid en nu
voldoende terrein voor het opslaan van
tenten en het voorbereiden van de ver
dere krijgsverrichtingen.
De verovering van Abd-el-Krim's hoofd
kwartier, hoewel van weinig strategische
beteekenis, zal niet nalaten zijn uitwer
king te doen op de stammen in de nabij
heid.
Het staat te bezien, hoe lang Abd-el-
Krim nu nog voort zal gaan met zijn
bombardement van Tetoean, aan den
Oostrand van het Westelijke Spaansche
gebied, dat-hij als afleidende operatie on
derhoudt, zonder echter, naar verzekerd
wordt, veel schade aan te kunnen richten.
(N. R. Ct.)
VEREENIG DE STATEN.
Zaterdag hebben vliegers, die evoluties
uitvoerden boven de zakenwijk vanNew-
York, ongevaarlijke bommen laten vallen
in Wallstreet, die echter den indruk
maakten van gevaarlijke projectielen te
zijn. Er ontstond een geduchte paniek, die
herinnerde aan d> opwinding bij den
bomaanslag op J. P- Morgana Bank in
1920. Zoozeer werd door velen het bommen-
gooien au serieux genomen, dat er sol
daten gestuurd werden om de filialen van
de schatkist, het douanekantoor en de
voornaamste banken te bewaken.
Naderhand bleek, dat het een manoeuvre
was geweest van een afdeeling leger
vliegtuigen, die moest nagaan, of het
financieele district van New-York kon
worden beschermd tegen een plotselingen
aanval uit de lucht.
Curieus was, dat er een geschil ontstond
tusschen de troepen en de brandweer
Wie zou den ander laten passeeren. De
soldaten wilden niet wijken en de brand-J
weer moest rechtsomkeert maken.
De gezonken duikboot.
Blijkens een R. C. bericht uit Londen,
is te Newport officieel bekend gemaakt,
dat de gezonken duikboot gebleken was
geheel te zijn volgeloopen. De geheele be
manning is omgekomen.
Tannel ingestort
Uit Richmond in den staat Virginië
wordt gemeld, dat het westelijk gedeelte
van een diepen tunnel op een lijn van de
Chesapeake-Ohio spoorweg is ingestort
Op het oogenblik van de ramp bevonden
zich vijftig menschen in den tunnel. Men
vreest dat er vele dooden zijn.
LUCHTVAART.
Een vliegongeluk op Schiphol.
De vlieger Hess gedood.
Op het vliegveld Schiphol bij Amster
dam heeft Zaterdagmiddag ongeveer twee
uur een vliegongeluk plaats gehad met
oen militair Fokker-vliegtuig, dat het le
ven heeft geëischt van den chef-piloot der
Fokker-fabrieken, H. Hess.
Hess demonstreerde voor een buiten
landsohe commissie met de D. 14, een
nieuwe Fokker eondekker-jager, met laag
liggenden vleugel, een type, dat niet ge
heel „uit-geëxperimenteerd" was en nog
niet in serie is gebouwd. De piloot zal on
geveer tien minuten in de lucht zijn ge
weest, toen hij op een hoogte van onge
veer 800 M. in een vrille geraakte. De
meeningen omtrent dit ln een vrille-raken
loopen nogal uiteen. Het ls niet onwaar
schijnlijk, dat Hess het uiterste heeft wil
len demonstreeren en daarom in een vrille
is gegaan. Hess Btaat evenwel bekend als
een bekwaam, doch voorzichtig piloot,
zoodat het dus niet zeker is, of hij vrij
willig ln de vrille is gekomen. De vlieger
traohte uit de vrille te geraken, doch was
er op 150 M. hoogte nog niet ln geslaagd.
Hij gaf derhalve vol gas, slaagde er
eenigszins in een normale beweging te
krijgen, maar toen hij op 75 M. het toe
stel nog niet in bedwang had, zagen de
toeschouwers dat Hess verlorpn was. De
D. 14 kwam op de zuidwestelijke zijde van
het vliegveld in een hoek van 80 graden
neer. De motor boorde zioh in den grond,
terwjjl Hess op het instrumentenbord werd
geslagen. Ernstig gewond werd hij met
een auto van den militairen geneeskundi
gen dienst naar het Wilhelmina-gasthuis
vervoerd, doch voor Sloten bezweek Hess
aan de bekomen verwondingen. Het toe
stel werd geheel vernield, de vleugel bleef
intact, doch werd beschadigd. Er ontstond
geen brand.
De D 14 was voorzien van een Hispano-
motor van 850 P.K.
Herman Hess, een Duitscher van ge
boorte, was 29 jaar en van 1920 af verbon
den'aan de Ned. Vliegtuigenfabrlek Fok
ker. In den oorlog deed hij voor de Duit
schers dienst als frontvlieger en maakte
bij Molenheide bij Venlo, direct na den
oorlog, bij een demonstratie zijn debuut
in Nederland.
Hess vloog niet op de vaste routes, doch
hield zich bezig met het z.g. „invliegen en
voorvliegen" der toestellen.
Het toestel was ernstig beschadigd. Een
gedeelte van de houtbekleeding en vooral
het gedeelte op zij en achter de zitplaats
van Hess was versplinterd; de staart en
de vleugels verkeerden nog ln vrij goe
den toestand. De 850 paards Hispano-
motor was schuin ln den weekep grond
geslagen totaal vermorseld was de zit
plaats vertoonde een wlr-war van staal-
buizen.
Met behulp van een bok werd de motor
dadelijk na bet ongeluk uit den grond ge
trokken en vervolgens per vrachtauto
naar de werkplaateen gebracht. Daarheen
volgden ook de vleugels en het staart
muit.
Nameni de directie der Ned. Vliegtui
genfabrlek werd medegedeeld, dat de ja
ger in goeden toestand gestart was. Het
tcestel had reeds verschillende keeren ge
vlogen en 'steeds waren de vluchten naar
wensch geslaagd. Het is althans zoo
verklaarde men, zeker, dat het vliegtuig
niet gevallen is ten gevolge van een con
structiefout, maar ten gevolge van het
feit, dat de piloot meende een acrobati-
schen toer op deze hoogte te moeten ma
ken. De looping begon op 400 meter
hoogte en toen zij gemaakt was bevond
het toestel zich op circa 250 meter.
Men heeft over 't algemeen liever niet,
dat dergelijke „stunts" worden volbracht
op zulk een hoogte. Indien Hess nog 50
meter meer ruimte had gehad, was hij
vermoedelijk, dank zij den voi-gas-
draaienden motor, uit de vrille geraakt en
was er niets gebeurd.
Tot zoover de medede6ling der directie
betreffende het treurige ongeval, dat ver
slagenheid in het vliegkamp heeft doen
ontstaan.
Het drlemotorig Fokkervllegtulg ln
Amerika.
Men seint uit Indianopolis dd. 8 Octo
ber aan het Haagsche Aneta-kantoor:
De heer Fokker is met zijn 8-motorig
vliegtuig, dat deelneemt aan de Ford
Trophy Tour, alhier aangekomen, nadat
de start te St. Louis drie uren vertraagd
was ten gevolge van mist. Vandaag wordt
de tour voortgezet voor de twee laatste
etappen, zoodat de vliegtuigen vanmid
dag of vanavond het eindpunt Detroit be-
bereiken
De Commercial Airplane Reliability
Tour om de Ford Trophy is, zooals de
naam aanduidt, geen race, doch een be
trouwbaarheidswedvlucht. De vliegtuigen
moeten een betalenden last meevoeren
van een half Engelsch pond per kubieke
inch motorvolume. Zij moeten volgens een
schema vliegen, waarvoor als basis is ge
nomen een snelheid van 80 mijl per uur.
Om goede punten te krijgen, moeten alle
etappen afgelegd worden en minstens
70 der etappen met een snelheid gevlo
gen worden, die niet meer dan 80 on
der bovengenoemde snelheid is, terwijl de
tijd voor een etappe niet meer dan 60
meer mag bedragen van die, welke over
eenkomt met die snelheid. De motoren
van het Fokker F Vn 3-motorig vliegtuig
loopen op dezen tocht geregeld met niet
meer dan 1400 toeren per minuut (het
maximum-toerental van Wright-motoren
bedraagt 1800). Bij dit kruisregime be
reikt de Fokker een gemiddelde snelheid
van 98 mijl per uur. Een Ford-Stout-ma-
chine vliegt voortdurend met volle motor
kracht en bereikt daarbij een snelheid
van 101 mijl per uur. Tot nog toe heeft
de Fokker-machine in elke etappe een
perfect score gemaakt, d.w.z. de hierbo
ven omschreven goede punten verkregen.
Zij draagt buiten twee piloten nog zeven
passagiers en circa 220 kg. ballast, bene
vens 715 liter benzine bij den start.
Nieuw Fokkervliegtuig voor de K. L. M.
Men meldt aan het Haagsche Aneta-
kantoor:
Men zal zich herinneren, dat eenlgen
tijd geleden een verbeterd type Fokker
F VII vliegtuig op Schiphol gedemon
streerd werd en dat dit vliegtuig, hetwelk
F VII-A genoemd werd, over een buiten
gewone manoeuvrabiliteit bleek te be
schikken. Dit eerste toestel van dit type
werd naar Amerika verkooht. Dezer dagen
heeft nu de N. V. Nederlandsche Vlieg
tulgenfabriek het eerste toestel van een
serie vliegtuigen van dit zelfde type aan
de K. L. M. afgeleverd. Dit nieuwe vlieg
tuig ls voorzien van een „Jupiter" 400
P.K. motor en kan daarmede een snelheid
van 176 K.M. per uur ontwikkelen. De
economische verkeerssnelheid ls circa 155
K.M. per uur, dus ongeveer 80 KM. per
uur hooger dan de verkeerssnelheid van
de oudere Fokker F VTTs met 860 P.K.
motor, bekend door de Holland-Indië-
vlucht en waarvan de K.L.M. er een aan-
gebruik heefh^^^^^^^^^^H
Het nieuwe toestel heeft zitplaatsen
voor twee piloten met volledige dubbele
besturing en de ruime cabine biedt plaats
voor 8 passagiers, evenals bij de oudere
F VIFs. Het heeft een tollet en een groot
bagage-ruim. Het vliegtuig, waarvoor het
luchtwaardigheidscertificaat is uitgereikt
met de registratleletters H-NACT, heeft
reeds alle door de K.L.M. verelschte proe
ven afgelegd en zal eerstdaags in dienst
gesteld worden op de Hjn Amsterdam-
Rotterdam—Parfls.
Noodlanding,
Zaterdagavond heeft een Farman-twee-
dekker van den luchtvaartdienst Amster
damParijs, bemand met een Franschen
piloot, een Franschen mecanicien en zes
passagiers, een noodlanding moet maken
onder Heerle—Wauw. Op den tooht Am
sterdam richting Parijs haperde meer
malen iets aan den motor. Boven Heerle
gekomen weigerde deze volstrekt, waar
door het vliegtuig in glijvlucht naar om
laag ging. Het kwam in een bietenveld
terecht, waar het met den kop in den
grond sloeg. De passagiers bekwamen
geen letsel, zij moesten door een nooduit
gang uit de cabine worden bevrijd. Per
rijtuig zijn ze naar het station Roosen
daal gebracht, vanwaar zij naar hun be-
bestemming te Brussel en Parijs vertrok
ken.
Naar wij van den bestuurder vernemen
zal getracht worden de machine voorloo
pig zoodanig te herstellen, dat deze
Woensdag naar Schiphol te Amsterdam
kan vliegen. Hoewel het terrein niet ruim
is, achtte hij het toch voldoende om op
te stijgen. De motoren zijn zeer weinig
beschadigd, doch zitten diep in den grond
Lult. A. Koppen Invlleger hl] Fokker.
Naar wij vernemen zal lult A. Koppen
van de L. A. voorloopig optreden als test
vlieger der vliegtuigen-fabriek Fokker.
Hellcopttre neergestort
Bij een proefvlucht te Karnborough ls
Zaterdag een bellooptère, die op last van
de Brltsche regeering was gebouwd, neer
gestort. en ernstig beschadigd.
De proef had ln het geheim plaats ln
tegenwoordigheid van den uitvinder den
70-jarigen Louis Brennan en van een aan
tal autoriteiten. Toen het apparaat ver
scheidene voeten boven den grond was,
kreeg het slagzij en sloeg om eer de in
genieur die het bestuurde de machine kon
stop zetten; het stortte neer waarby de
zij-vleugels en andere deelen werden be
schadigd. De bouw van deze helicoptère,
welke drie jaarbeeft geduurd, werd
strikt geheim gehouden, wegens do mili
taire belangen die gemoeid zijn met de
toepassing van dit toestel dat bestemd is
om rechtstandig op te steigen en op een
willekeurige hoogte te blijven staan ter
wijl het ook zich in iedere gewenschte
richting moet kunnen bewegen, zoodat het
van buitengewoon groot belang zou zyn
voor verkenningsdiensten.
De uitvinder is dezelfde die in 1880 van
de Britsche regeering een bedrag van
110.000 ontving voor het uitvinden van
den naar hem genoemden Brennan-tor-
pedo. Ook heeft hij een rail-spoorweg uit
gevonden. (Hbl.)
Nieuwe vliegboot.
Een nieuwe vliegboot, geheel van me
taal, van het Dornier-Wal-type volgens
Duitsch ontwerp gemaakt, is uit Gothen-
burg over de Noordzee te Southampton
aangekomen. Zij had alleen op Norder-
ney halt gehouden.
Men is nu van plan een groote Brit
sche vliegboot te bouwen, waarin 30 pas
sagiers kunnen zitten voor een geregel-
den dienst op Denemarken en Zweden.
8CHAGEN.
Op de paardenmarkt van 5 Oct. waren
248 paarden en veulens aangevoerd.
Besteed werd: veulens f 66 f 150;
li-jarige f160 f250; 2 -jarige f 200
f350; 3i-jarige f240 f400; rijtuigpaar-
den f 400 f 600werkpaarden f 300
f500; slachtpaarden f80 5 f230; hitten
f80 f350.
Er was in alle afdeelingen veel goede
kwaliteit aangevoerd, waardoor de afzet
nogal goed was. Voor de verloting ver
bonden aan de markt, werden ruim 30
stuks gekocht. Van Terschelling waren
een 30-tal veulens aangevoerd, die van
f 80 tot f 130 werden verkocht.
Volgens den regenmeter van het K.N.
Instituut, geplaatst aan de Landbouw
school te Schagen, bedroeg de regenval
in Sept. 178 mM. of 178 L. per Ma. Dit
is de hoogste val die in de laatste 5 jaar
geregistreerd werd. 1924 68,1 mM.; 1923
173,3 mM.; 1922 77,3 mM.; 1921 58,9 mM.;
1920 72,7 mM..
De Teekenschool voor ambachtsleerlin
gen werd Zaterdagavond j.1. geopend met
55 leerlingen.
De heer A. J. C. Roling, besteller by
den post- en telegraafdienst te Schagen,
wordt overgeplaatst naar Zaandam.
Weder werden een 8-tal personen, 2
uit Zijpe en 1 uit Anna Paulowna, te
Schagen bekeurd wegens bet berijden
van een rijwiel dat niet voor de belasting
was aangegeven.
TEXEL
Oosterend, 5 October.
Gisteren werd hier door het muziek
gezelschap „Excelsior" van Uudeschild,
onder directie van den heer F. Boom,
een uitvoering gegeven in het lokaal van
den heer Koppen.
Met een kort woord, een hartelijk wel
kom aan de zeer vele aanwezigen inhou
dende, werd geopend, waarna aan het
programma begonnen werd.
Het strijkje bestaat uit vier violen,
twee mandolines, waarbij versterking
door piano en orgel, terwijl af en toe
trom, klappers, enz. gehoord werden.
Met „Allons courage" werd- ingezet,
waarna volgde „Trio di (Jiclamo", toen
hierna het zware stuk „de Calif van
Bagdad" zeer verdienstelijk gegeven was,
had men reeds volkomen succes. „Ave
Veruin" klonk roerend mooi en zoo zou
den we voort kunnen gaan. Ook de an
dere stukken werden keurig gespeeld,
doch de roerigheid in de zaal nam meer
en meer toe, wat jammer was.
Ds heer J. Beumkus gaf voor afwisse
ling een voordracht „Die stoute Ooievaar",
de heer J. Visman had succes met „Hebt
u al gepuzzeld", terwijl ten slotte harte
lijk gelachen werd om „Een schetsje uit
de rechtspraak, waarbij een stomme op
de piano zijn antwoorden wist te geven".
„Excelsior" heeft ons een mooien avond
bezorgd, en gaarne roepen we „komt
eens weer"!
Gisteren predikte Ds. Schellenberg in
de Ned. Herv. Kerk te De Cocksdorp
zijn afscheid naar aanleiding van 1 Oor.
1618, het midden gedeelte. De belang
stelling was groot.
Den scheidenden leeraar werd toege
zongen Pa. 121, laatste vers.
Gisteren werd afgekondigd, dat Ds.
Ab. Vis, thans te Heerenveen, het beroep
naar de Doopsgezinde Gemeente te Burg,
Waal en (Justerend, beeft aangenomen.
Op de voordracht ter benoeming van
een Dijkgraaf voor polder Eierlund zijn
geplaatst, resp. als no. 1, 2 en 8, de
heeren R. Keijser Johsz., B. Dros Pz.
en Jac. Roeper Jnz.
