T
TWEEDE EN LAATSTE BLAD.
PLAATSELIJK NIEUWS.
BINNENLAND
VAN DINSDAG 6 OCTOBER 1925
Gerei. Kerk.
De kerkeraad van de Gerei. Kerk al
hier heelt het volgende tweetal predikan
ten voor de open vacature aan de Ge
meente voorgedragen:
Ds. van Dtfk, van Zaanslag.
Ds. H. Knoop, van Kooten.
De verharding van den Bayghweg.
Eenlge maanden geleden hebben wij
verhaald van de bewerking, die op den
Rulghweg werd toegepast en dienen
moest om dezen weg stofvrij te maken.
Het toen door middel van een sproei-ln-
richtlng op den weg gebruikte teer- prae-
paraat zou, na voldoende verharding, wor
den gevolgd door een asphalt-praeparaat,
z-g' „eprfimex". Maandagmorgen nu werd
een aanvang gemaakt met deze tweede be
werking. Op geheel dezelfde wijze als den
eersten keer werd het op den weg gespo
ten, waarna onmiddellijk een flinke be
dekking met een soort fijngemalen kie
zel, „quenast" genaamd, werd opgebracht.
Als een en ander voldoende verhard ls,
wordt dit kiezel er weder afgehaald.
Het sprlmex ls ln de toepassing veel
lastiger te hanteeren dan het teerpraepa-
raat, omdat dit asphalt een veel grooter
verhitting vraagt. Onder een verhitting
van 860° werd het op den weg gespoten,
maar dat dit spoedig aanleiding geeft tot
stagnatie en verstopping, ondervond men
al aanstonds Maandagmorgen. Heel veel
moeiste kostte het door middel van een
steekvlam de brandende cokes uit den ke
tel de sproeibuis weder zoo warm te krij
gen, dat het sprfimex, dat erin was blijven
zitten, voldoende vloeibaar was gewonlen.
Behalve dit oponthoud, verliep het werk
vlot en goed; het weggedeelte, dat gereed
was, maakte een goeden indruk, en blij
kens de inllQhtingen van elders, voldoet
dit praeparaat ook uitstekend. Voor de
bewoners van den Buyghweg en omge
ving is een en ander een groote verbete
ring geworden.
Den geheelen morgen was de belang
stelling voor het werk groot.
Liefdadlgheldsnltvoerlng slachtoffers
Stormramp.
Wfl hebben reeds medegedeeld, dat een
ensemble officieren van land- en zee-
macht een liefdadigheidsuitvoering zal
geven, waarvan de baten bestemd zijn
voor de slachtoffers van do stormrcmp.
Deze uitvoering heeft plaats a.s. Donder
dag 8 October in Casino. Maandag is
men begonnen met inteekenlijsten aan
de burgert) aan te bieden; wij doen een
dringend beroep op onze lezers om een
kaart te nemen, ook al zou men zelf niet
kunnen gaan. De entréeprijzen zijn 1.75
en 1.—. Behalve deze lijsten, die aan
huis worden gepresenteerd, kan men bij
den heer Kokelaar kaarten krijgen, alsook
plaatsen bespreken.
Het programma bestaat in hoofdzaak
uit cabaretnummers, afgewisseld door
zang en een komediestukje, met tot slot
het gebruikelijke baL Voor de bizonder-
beden verwijzen wij naar het groote pro
gramma voor ons raam en de aanplakbil-
letten in de stad.
Ned. Ver. van Hulsvrouwen.
Dames, die er iets voor voelen, tegen
den St Nicolaastljd een mooi en gemak
kelijk handwerk te leeren maken, raden
wij aan, a.s. Donderdag 8 October een
kijkje te gaan nemen ln de zaal van den
heer Van Weelde, bij de demonstratie der
firma Lafelle te Deventer.
Deze firma leert u, gedurende die de
monstratie batikken, schabloneeren en
transparant painting, waardoor u kleed
jes, blouses enz. leert versieren met schil
derwerk, waarbij de stof geheel soepel
blijft, de verf niet vloeibaar ls, niet uit
loopt en wasch- en liohtecht is.
Ofschoon de demonstratie aangekon
digd is van 2—6 en van 7—10, raden wij
de dames toch aan, om 2 uur tegenwoor
dig te zijn, om daardoor niets van deze
demonstratie te missen.
Leden vrije toegang op vertoon van di
ploma. Niet leden 10 et entree.
Solisten-concours „Winnubst".
Zondag 4 October was de derde en laat
ste dag van het concours, uitgeschreven
door „Winnubst" naar aanleiding van
haar 25-jarig bestaan. Zooals wij reeds
hebben medegedeeld, waren ditmaal
hoofdzakelijk musici uit Spaarndam, Buik
sloot enz. aan de beurt Nadat de Voor
zitter, de heer Mahieu op de gebruikelijke
wijze geopend had en den heeren weder
om gewezen had op de onherroepelijke
uitspraak der jury, trad het eerst op het
kwartet uit Spaarndam met de Fantaisie
over de opera „Czaar und Zimmermann"
van Lorzlng, (2e afdeeling). De naam
•Kunstkring Spaarndam" is zeer mooi,
maar waar blijft de daad? De middag zette
slecht in; het geluld van dit kwartet was
niet mooi, zeer onzuiver. Vooral de bugel,
die veel te hoog was, terwijl de tuba te
laag was, en zoo bleef het over 't geheel.
Tempo's waren veel te langzaam, samen
spel ontbrak en het geheel was verre van
muzikaal. Dit kwartet behaalde met 27 p.
den 3den prijs.
Hierop volgde het saxophone-kwartet
onder denzelfden naam met sonate in es
van Rugers. Dit ensemble was beter dan
het voorgaande; echter evenmin correct
van stemming en niet intens muzikaai.
Het behaalde met 86 p. den 2en prijs.
Hierna traden de solisten op, als eerste
een knaap van elf jaar, V. J. Scheffer
(Waterlandsch fanfare, Nieuwendam) met
saxofoon sopranino. Deze knaap had een
zeer goed geluid, aardige voordracht, ter
wijl nuanceering en fraseering zeer goed
waren; hij behaalde met 491/» p. den eer
sten prijs. Dit was tevens het hoogst aan
tal punten van dezen dag, dat behaald
werd.
Over het geheel is Zaterdag 26 Septem
ber het best gemusiceerd; dien dag ls
door den heer O. J. van Baarsel, alt saxo-
phone, het hoogste aantal punten, n.1. 62,
behaald, hetgeen dus het hoogste aantal
is over het geheele concours. Zeer zeker
een te roemen prestatie.
Na afloop van den wedstrijd nam de
Voorzitter het woord, en bedankte de tal
rijke aanwezigen voor hun opkomst. De
belangstelling van het Heldersche pu
bliek, zoo zeide hij, bewijst hoe het met
de muziekvereeniging „Winnubst" mede
deelt Tevens sprak de Voorzitter den
wensoh uit, dat de burgerij van Helder
de Vereeniging met evenveel belangstel
ling zal blijven volgen in haar loopbaan,
en waar noodig, zal blijven steunen. Een
hartelijk woord van dank werd gebracht
aan de heeren Juryleden voor de aange
name wijze waarop zij deze zware taak al
die dagen op zich hebben genomen.
De heer Leewens maakte hierop, op
verzoek van den voorzitter, den uitslag
van den wedstrijd bekend. In de eerste
plaats, zeide spr., breng ik mijn compli
ment aan de dames en heeren voor hun
aooompagnement Dit op zichzell is reeds
een zeer moeilijke taak, die somtijds te
zeer naar den achtergrond wordt gescho
ven. De meeste solisten vergeten dan ook,
dat hun suooes veelal van het accom
pagnement afhangt Ieder solist heeft tot
plicht aandacht te besteden aan den de(n)
accompagnementeur(trice) en een woord
van hulde is hier op zijn plaats. Een
woord van dank voorts aan de feestcom
missie en het Bestuur van „Winnubst".
Namens de mede-juryleden sprekende zei
de spr. gaarne een woord van groote
waardeering te willen zeggen over de
uitstekende regeling, waardoor zich dit
conoours kenmerkte. Wanneer men ln
aanmerking neemt hoeveel arbeid en zor
gen aan het organiseeren van zulk een
solistenoonoours verbonden zfin, is deze
hulde, zoo zeide spr., aan'het Uitvoerend
Comité hier zeker op haar plaats. Eén bi
zonder woord van dank voor de eminente
en aangename wijze waarop de secretaris,
de heer Heyblok, onvermoeid de jury
heeft ter zijde gestaan. Niets was hem te
veel, wij hadden maar te kikken en hij
Btond klaar. De heer Heyblok toont hier
mede een „werkend" lid te zijn van de
Muziekvereeniging „Winnubst", waaraan
en waarop de Vereeniging trotsch kan
alle leden een voorbeeld kunnen nemen
zi|n.
Aan de bekroonde solisten onze felici
taties, aan de minder fortuinlijke dtzen
troost, dat anderen méér presteerden. De
zen laatsten een wenk: zoek zooveel mo
gelijk de gelegenheid op om goede muziek
te hooren, niet alleen van harmonie- en
fanfareoorpsen, maar vooral ook goedèn
zang, viool-, piano- en strijkorkestuitvoe
ringen. Van al deze uitvoeringen is zoo
enorm veel te leeren. De fouten, of juister
de tekortkomingen zijn den vorigen keer
door ons genoemd, en betreffen in hoofd
zaak verkeerde nuanceering, ademhaling,
geluid, enz. Juist wat voordraoht betreft,
is het zoo goed die van goede artisten af
te luisteren.
Het concours was hiermede geéindigd.
Den uitslag laten wij hieronder volgen:
Zondag.
2e Afdeeling.
Kwartetten.
v. d. Kwaak, Bugel, A. Condelis Jbz.,
Piston, A. Snel, Trombone, D. Heermans,
Tuba, Kunstkring Spaarndam, 27 p. 8e pr.,
met „Ozar und Zimmerman Fantaisie sur
Sonate in És, (Rugers).
Solisten.
V. J. Scheffer, Sax. Sopraan, Waterland-
sche Fanfare, Nieuwendam, 491/' p. Ie pr.,
met Morceau de Salon, No. 8, H. Pain
pairé; J. P. Faasen, Sax. Tenor, Excelsior,
Haarlem, 86 p. 2e pr., met Adagio et Ron
do, par J. B. Singelé; W. de Mol, Oor.,
Kunstkring, Spaarndam, 40*/» P- 2e pr.,
met Morceau de Salon, H. Painpairé; O.
B. Scheffer, Tuba, Waterlandsche Fan
fare, Nieuwendam, 401/» p. Ie pr., met
Morceau de Salon, no. 7, H. Painpairé;
L. Fransen, Tuba, Éxcelsior, Haarlem,
88 p. 2e pr., met 11e Aria Varié, H. J.
Christopho; Ant Spanjol, Tuba, Water
landsche Fanfare, Nieuwendam, 83 p. 8e
pr., met Concerto, Emile Rollé; P. Schou
ten, Bqgel, ld. id-, 89V» p. 2e pr., met Fan
taisie Menira, Fr. Andrieu; A. v. d. Kwaak,
Bugel, Kunstkring, Spaarndam, 86 p. 2e
Èr., met Première Etude de Conoours; J.
kuiper, Sopr. Sax-, id. id., 29 p. 8e pr.,
met Norma, Fantaisie, H. Painpairé; H.
de Mol, Alt Sax., id. id., 46 p. Ie pr., met
Maitre Oorbeau; Jb. Heermans, Tenor
Sax., id. id., 86 p. 2e pr., met 4e Fantaisie,
H. Exudié; A. Snel, Trombone, id. id.,
43 p. 2e pr., met Varié Montagne; J. Wa
genaar, Piston, id. id., 45 p. Ie pr., met
Air Varié Govaert
Ingoawndien Mededeeilng.
Fanfare, Nieuwendam, 42 p. 2e pr., met
Fantaisie Pastorale, J. B. Singelé; P. de
Wildt, Trombone, id. id., 86 p. 2e pr., met
16 Air Varié, M. J. Christophe.
Aid. Uitmuntendheid.
P. Wit Jr., Trombone Kunstkring,
Spaarndam, 897» p. 2e pr., met GrandAir
Varié, Langlois.
Geref. ZondagBchoolver. Filippus.
Op morgen (Woensdagavond), is door
de Zondagsschoolver. Filippus een licht
beeldenavond belegd ln de Geref. Kerk
Spoorstraat.
De toegang is geheel vrij. Aanvang 7 u.
De Najaare-aanvrage van het Leger des
Heils.
Van 10 tot 26 October aanstaande houdt
het Leger des Heils zijn groote Najaars-
aanvrage. De opbrengst dezer aanvrage
komt uitsluitend den arbeid in Nederland
ten goede.
In hoofdzaak wordt het beroep op het
publiek in deze gedaan door middel van
gedrukte circulaires. De oolleotanten zijn
voorzien van volmachten, geteekend door
den heer A. T. King, den Chef-SecretariS,
en voor 't oogenblïk waarnemend Kom-
mandant voor Nederland.
Het Leger heeft den steun, waarom het
vraagt, dringend noodig, daar het ook ln
niet geringe mate den terugslag van de
huidige moeilijke malaise-tijden onder
vindt.
Het bestuur van het Lager verzoekt
den begunstigers, den oolleotanten vooral
naar hun volmaobt te vragen.
Uit het Politierapport
Zaterdag oonstateerde een brigadier
op het Tuindorp, dat de lantaarn hoek
Dahliastraat-Brakkeveldweg, door een te
Amsterdam thuisbehoorende auto werd
aangereden en vernield.
Zaterdagmorgen bemerkte een agent
dat er in den tuin achter de voormalige
Zusterschool in.de Jonkerstraat eenige
jongens waren. De agent begaf er zich
heen en trof een aantal jongens aan,
waarvan er een een glasruit had stukge
gooid.
Door een lid van de bemanning, van
een ln de haven liggend Noorsoh schip,
werd Zondagmorgen aangifte gedaan, dat
ten zijnen nadeele, twee blauwe broeken
waren ontvreemd.
Zondagmorgen deelde een burger aan
een agent mede, dat twee kleine jongens
hem naar den weg naar Alkmaar ge
vraagd hadden, waarbeen zij zich wilden
begeven.
De agent reed den Rijksweg op en
haalde de beide jongens spoedig in. Hij
bracht ze naar het Hoofdbureau over,
vanwaar zij verder naar hun ouders wér
den getransporteerd.
gadering werd aan het bestuur opgedra
gen, met de directie te spreken over ver
korting van den werktijd en een regeling
te treffen over de 48-urige werkweek; als
mede te trachten hetzelfde loon te ver
krijgen als vóór Augustus 1928. Gelukt
dit niet, dan zou aan de directie een ulti
matum worden voorgelegd.
De tweede vergadering was met het
personeel van de scheepswerf P. Smit
Ook hier werd aan het bestuur opgedra
gen, te trachten de 48-urige werkweek ln
te voeren en loonsverhooging te krijgen
en bij geen resultaat zou eveneens aan
de directie een ultimatum worden gezon
den.
Het conflict ln de mijnen.
46 1
Solisten.
Ie Afdeeling.
J. Klejjn, Sopr, Bax., Water landaobe
Installatie Bezulnlglngscommlssle.
De Minister van Finanoién zal Vrijdag
9 dezer des namiddags te half drie de
Bezuinigingsoommissie ln haar nieuwe
samenstelling installeeren.
Het Wegenfonds.
Naar „de Telegraaf" verneemt, is de
volgende maand reeds de indiening te
wachten van een wetsontwerp tot stich
ting van het aangekondigde Wegenfonds.
Daaruit zullen niet alleen voor een
groot deel de kosten bestreden worden
voor den aanleg en de verbetering van de
verkeerswegen, doch ook voor de verbe
tering van de rivierovergangen, die voor
esn goed wegennet een onmisbaar element
vormen.
Evenwel ligt het ln de bedoeling, om
ook op de Waterstaatsbegrooting gelden
te blijven uittrekken voor verbetering en
onderhoud van wegen, zoodat niet alle
kosten daaraan verbonden uit bet wegen
fonds zullen worden bestreden.
De middelen voor het wegenfonds zul
len, naar men weet, voor een deel ge
vonden worden uit een, op alle soorten
van motorvoertuigen te heffen belasting,
alsmede uit de opbrengst van de rijwiel
belasting, welke geleidelijk, ten bate van
het wegenfonds zal worden gebracht.
De wijze, waarop de bovenbedoelde be
lasting op motorvoertuigen zal worden
ingericht en geregeld, is nog niet bekend.
Een oommissie, onder voorzitterschap
van het oud-Tweede Kamerlid mr. Fokker,
onderzoekt de wijze, waarop een derge
lijke belasting ware te heffen.
Wanneer deze commissie haar rapport
zal hebben uitgebracht, hetgeen deze
maand kan worden verwacht zullen
de voorstellen aan de Staten-Generaal
ten aanzien van de belasting op motor
voertuigen te doen, door de Regeering
kunnen worden overwogen en vastgesteld.
Dreigend conflict bfl de Scheepswerven
der firma's Wilton en P. Smit
Zaterdagavond zijn in het Algemeen
Verkooplokaal te Rotterdam, twee druk
bezochte vergaderingen gehouden. De
eerste vergadering had het bestuur van
den Metaalbewerkersbond met de leden,
werkzaam op de werf Wilton. In dese ver
De Belgische ïeetoodsen te Ylisstngen.
In laatst» zitting te Antwerpen
heeft de commissie voor het loodswezen
zich bezig gehouden met de kwestie van
de overplaatsing van de loodsen van VMe-
aingen naar de Belgische kust
De commissie heeft zich uit^eeproken
voor het behoud van de zeeloodaen te Vlis-
gingen. (T^legr.)
Geen gem. werklieden naar Rusland.
Verlof aan de Federatie geweigerd.
Naar aanleiding van het verzoek van
de Aimsterdamsdhe Federatie van Perso
neel ln Openibare Dienst, om gedurende
twee maanden verlof te verleenen aan een
vijftiental ambtenaren en werklieden ln
dienst der gemeente, om gezamenlijk een
studiereis naar Rusland te maken, heeft
het college van B. en W. geantwoord, dat
verloven als bovenbedoeld, nigt worden
verlamd, tenzij dat klaarblijkelijk ge
schied in het 'belang van de gemeente.
B. en W. deelen mede, dat het gevraag
de verlof niet voldoet aan de voorwaarde
voor Inwilliging en dat het niet kan wor
den verleend. Te dezer zake zal de Fede
ratie, zich nog met een adres tot dien
Rtad wenden.
De stormramp.
Het hoofdbestuur van het Nederland-
sche Roode Kruis te 's-Gravenhage heeft
van het Noorsche Roode Kruis te Oslo een
gift ontvangen voor leniging van den
nood der door de stormramp getroffenen.
Poetzegels van cent
De directeur-generaal der posterijen en
telegrafie brengt ter algemeene kennis,
dat ln gebruik zullen worden gesteld post
zegels van 9 cent Zoo mogelijk zullen de
zegels tegen het einde der loopende maand
aan de kantoren der posterijen verkrijg
baar zijn.
Deze zegels worden aangemaakt met
het oog op de drukwerk-zendingen van
het buitenland, welke varlearen tusschen
100 en 160 gram.
(De kleur der zegels moet, naar wij ver
nemen, nog worden vastgesteld.
UIT DB PERS.
IncBC's vloot
fit JH A k kV.
Ter Belezenheid van haar 30-Jarig bestaan
heeft de Alkmaarsche Schaakclub V.Y.V. o.a.
ook een schaakwedstrijd gehouden op Zondag
U., waarbij de volgende plaategenooten een
prijs hebben behaald:
Hoofdklasse, groep A, eerste prijs K.
Gene (na loting)groep B eererte prijs P. Feen
stra Kuiper, vierde prijs W. Waleveld.
Eerste klasse, groep A, derde prijs G.
J. Poortman.
Derde klasse, groep D, eerste prijs D.
Dissel.
In verband met de uitnoodiging van den
Alg. Ned. Mijnwerkersbond gericht tot den
Christ. Mijnwerkersbond, om zonder om
wegen vóór Woensdag 7 October te willen
mededeelen, of de Christ. Mijnwerkersbond
mede bereid is in staking te gaan, wanneer
de wijziging van den arbeidstijd en de
loonsverlaging worden ingevoerd, schrijft
de heer Stins, voorzitter van den Christ.
Bond, dat hij het schrijven van den Algem.
Bond als militaristisch" beschouwt
Hij zegt niet van plan te zijn aan een
commando van een kleinere en financieel
minder krachtige organisatie gehoor te ge
ven. Wij denken er niet aan, zoo zegt 0. a
heer Stins, aan een bevel gevolg te ge1
Volgens hpt reglement kan de Christ.
Bond alleen dan tot een staking overgaan:
1. wanneer alle geoorloofde middelen
zijn aangewend omi tot een vreedzame over
eenstemming met de directies te geraken;
2. wanneer minstens driekwart der le
den, die bij de actie zijn betrokken in ge
heime stemming hebben besloten tot sta
king over te gaan; en
3. wanneer er voldoende kans van sla
gen is.
Over geen van deze 3 punten zal echter
nog voor Woensdag 7 October kurnen
worden beslist. Woensdag 1.1. zijn de voor
stellen van de directies eerst medegedeeld
en de onderhandelingen moeten feitelijk nog
beginnea
Verder zegt het schrijven onder meer
nog, dat het doorzichtig streven van „ziel
tjes winnen" van de zijde van den Algem.
Mijnwerkersbond in het schrijven al te
sterk naar voren komt.
De Christ. Mijnwerkersbond stemt er in
geen geval in toe aan een bevel of com
mando van socialistische zijde te gehoor-
zamea
ie de bespreking op het Depar-
Waterstaat tusschen minister
Aangaande de
tement van Wa
Bongaerts en de voorzitters der verschil
lende mijnwerkersorganisaties, welke mede
werd bijgewoond door den hoofdambtenaar,
den heer Couvée, kunnen wij het volgende
mededeelen:
Z. Exc. had deze week een bespreking
gehad met de miindirecties en deze er toe
bewogen, dat zij ae loonsverla
introkken. De arbeidsverlengi
48 uur voor de ondergrcmdsche arbeiders
moest echter gehandhaafd bliiven, doch de
nachtdienst van Zondag op Maandag zou
op zes uur blijven.
De vertegenwoordiger van den Ned.
Mijnwerkersbond zeide o. m., dat de mijn
werkers niet zoo maar goedschiks van de
46-urige arbeidsweek afstand zouden doen.
Deze spreker achtte de 48-urige arbeids
week ongewenscht, ook al, omdat het abso
luut geen opheffing van de crisis zou
brengen.
Wijl echter de minister bleef verzekeren,
dat er stabiliteit komen zou, deelde de mijn
werkers-voorzitters mede, dat rij een en
ander in de verschillende bestuursvergade
ringen zouden bespreken en nadien in de
contactcommissie zouden behandelen.
Naar „De Tel." van verschillende rijden
hoort, is het nagenoeg zeker, dat de mijn
werkers-organisaties, naar hetgeen minister
Bongaerts heeft medegedeeld, den gewijzig-
den arbeidstijd en loonvoorstellen in de
mijnindustrie Donderdag zullen aannemen.
De drie kleine bonden hebben een verga
dering op Maandag a.s., waaraan ook de
Chr. Mijnwerkersbond zal deelnemen.
„De Telegraaf" schrijft:
Het Indische defensievraagstuk wordt
geheel beheerscht door de ligging van het
groote eilandenrijk op de grens tusschen
den Stillen en den Indischen Oceaan.
Juridischl noch politiek, economisch noch
strategisch is Nederland daardoor direct
partij in de groote belangentegenstellingen,
die de Pacific-sfeer zoo zwaar geladen hou
den, maar zich voornamelijk op China als
expansie-object voor de verschillende mo
gendheden concentreeren.
Een veroveringsoorlog op Nederlandsch-
Indië mag uitgesloten worden geacht, in de
eerste plaats, omdat de groote mogendhe
den op de conferentie te Washington de
integriteit van het Nederlandsche grondge
bied hebben gegarandeerd. Maar ook zon
der dat zou met een dergelijken oorlog geen
rekening behoeven te worden gehouden,
waar het eenvoudig ondenkbaar is, dat de
betrokken mogendheden zouden dulden, dat
één hunner zich met ons Indië verrijkte.
Wie van hen een aanval op Indië deed,
zou onmiddellijk' andere tegenover zich vin
den. De Nederlandsche vrijhandelsgeest, die
buitenlandsch kapitaal en arbeidskracht
ook in Indië geheel vrij spel laat, voorkomt
bovendien, dat klemmende economische
motieven eenig land tot zoo'n hachelijk on
dernemen zouden nopen.
Maar door den Indischen Archipel, op de
grens van twee wereldzeeën, 100pen de
groote handelswegen, die voor alle belang
hebbenden om den Pacific van even groote
beteekenis zijn, speciaal in geval van onder-
lingen krijg. Bovendien liggen aan die we
gen groote olie- en steenkoolreservoirs.
In de bescherming van deze handelswe
gen en reservoirs tegen neutraliteitsschen-
ners ligt de groote taak van het Indische
defensieapparaat.
Bij een eventueelen oorlog in den Pacific
hebben de oorlogvoerende mogendheden het
recht van een neutralen staat te eischen, dat
de handelswegen, die over zijn gebied loo
pen, onvoorwaardelijk vrij worden gehou
den. En de vervulling van dezen eisch is
de eerste voorwaarde voor de eerbiediging
van onze rechten in Indië. Wij zullen moe
ten bewijzen metterdaad onze neutraliteit
te willen en te kunnen handhaven, door ons
gereed te houden tot een snelle en afdoende
afweer tegen iedere eventueele schending.
En naast de hierboven omschre/en in- r-
nationale taak onzer Indische weermacht
blijft haar natuurlijk altijd de zeker ook
niet alleen van nationaal belang zijnde
handhaving van de binnenlandsche rust
toevertrouwd.
Krachtdadig optreden tegen accidenteele
neutraliteitsscnendingen en handhaving van
de binnenlandsche rust, ziedaar de twee
ledige functie, die onze positie in Indië
voor de koloniale weermacht met zich
brengt
Tot nog toe werd in onze defensiepolitiek
deze beperkte doelstelling voor de Indische
weermacht nog nimmer aanvaard. Men had
steeds hooger militaire aspiraties en ging
bij de vaststelling van de vele vloot- en
legerplannen, die in den loop der jaren voor
Indië zijn gemaakt, steeds uit van de stel
ling, dat men Indië op een of andere wijze
zou moeten verdediger! tegen een vijand, die
e»n veroverings-oorlog zou willen onder
nemen.
Nog in de Vlootwet, die voor twee jaren
zooveel beroering in den lande bracht, liet
men zich voortdurend in dien zin uit.
Edocli, men vergat, dat wij niet meer in
den tijd der O.-I. Compagnie leven en dat
aanschaffing, onderhoud en bemanning van
een strijdorgaan, dat ook maar aan
minimale eischen van een dergelijke verde
diging zou voldoen, niet alleen onnoodig,
maar bovenal voor Nederland zoowel als
voor Indië economisch volslagen onmoge
lijk is.
Thans schijnen deze en dergelijke over
wegingen gelukkig ook ,,an höchster Stell(e
ingang te hebben gevonden.
Reeds de in de eerste alinea van de jong
ste begrooting gedane mededeeling, dat de
nieuw opgetreden regeering van meening is,
dat de verantwoordelijkheid voor de verde
diging vanl Nederlandsch-Indië in haar ge
heel moet berusten bij'den minister van
Koloniën, wijst op een belangrijke afwij
king van den tot nu toe gevolgden koers.
Belangrijk niet alleen in maritiem organisa-
toriscnen zin, maar bovenal door politieke
consequ^ e ^„ffende de beperkte
doelstelling beluistert het aandachtig oor
een geheel nieuw geluid, dat vreemd is aan
de stukken, die het departement van Marine
plegen te verlaten. En de veronderstelling
ligt voor de hand, dat hier dan ook al de
nieuwe gezaghebber, het departement van
Koloniën, met nieuwe plannen aan het
woord is geweest.
Men hoeft dan de conservatieve! krachten,
die waarschijnlijk nog overwonnen moeten
worden, alvorens die denkbeelden in de
practijk zullen zijn gebracht, niet te onder
schatten, om de toekomstige oplossing van
het Indische defensievraagstuk met ver
trouwen tegemoet te zien.
