T :r VIERDE EN LAATSTE BLAD PLAATSELIJK NIEUWS. VAN ZATERDAG 24 OCTOBER 1925. PREDIKBEURTEN. De heer H. Marinus, onderwijzer aan de Rehobothsohool alhier, is met in gang van 1 Februari 1926 benoemd tot hoofd der school met dien: bijbel te Heu- keluriL (Verbeterde opgave). Te 's-Gravenhage slaagde voor fiet Machinisten-examen, voorl. diploma, de heer D. Bais, alhier. Vereeniging „Het Witte Kruis". In een dezer dagen gehouden bestuurs vergadering van de Noord-Hollandsche vereeniging „Het Witte Kruis" werd tot voorzitter, in de plaats van den heer A. Grunwald, die als zoodanig bedankt had, gekozen de heer J. Kamman, plaatsver vangend voorzitter. Tot plaatsvervan gend voorzitter werd gekozen de heer W. J. Bakker, arts alhier, die tevens oandidaat werd gesteld voor het Hoofd bestuur in de vacature dr. van Leeuwen te de Rijp. In een tweede vacature voor een hoofdbestuursfunctie, tengevolge van het overlijden van den heer Ledeboer te Hilversum, werd candldaat gesteld do heer dr. Beeker te Barsingerhorn. Ingesteld werd Voorts eene commissie ▼oor huisverzorging. Deze oommissie zal onderzoeken of en in hoever huishoude Hjke hulp noodig is in gezinnen waar de vrouw ziek is of overleden. Lezing van den heer van 'de Volkere. Voor de Vereeniging A. G. O. trad Donderdagavond de heer W. O. van de Volkere (Amsterdam) op met het onder werp „photographie en misdaad". Het was wellicht eensdeels een niet bijster aantrekkelijk onderwerp, maar aan den anderen kant was het iets, waarover A. G. O. nog nimmer een spreker had ge had. Die overwegingen leidden er het A. G. Ó.-bestuur dan ook toe dén heer van de Volkere, dien men zich van vroe ger heriifherde, uittenoodigen. Eenspre ker is de heer van de Volkere niet, maar zijn experimenten enz. waren altijd heel interessant. Hij vertoonde ditmaal een groot aantal lichtbeeldenportretten van verschillende misdadigers, photö's van vervalschingen, hun geheimschrift, hun instrumentarium, ,enz. enz. en hij liet ons zien op welke wijze de justitie onzicht bare vingerafdrukken zichtbaar maakt, en daardoor dikwijls waardevoUe*anwij- zingen vindt omtrent den bedrijver van een misdaad. Ook onzichtbaar schrift werd aan het daglicht gebracht. Gedeti neerden brengen soms aan familie of kennissen mededeelingen over doormid del van melk, urine of speeksel. Op het bloote oog zijn deze onzichtbaar, doch met een rookende lucifer zijn de letters tevoorschijn te brengen. Verder toonde hij ons een door hem gemaakt watermerk, dat niet, zooals in den regql het water merk van valgch bankpapier, na eenigen tijd verdwijnt, doch dat zichtbaar blijft. Het is ondoenlijk van het vele, dat ver toond werd, een eenigszins volledig beeld te gevenenkele biograpixieën van mis dadigers hadden wij, met het oog op de aanwezige kinderen, liever achterwege geziea, ondanks het feit, dat de heer van de Volkere zelf bij den aanvang zeide zich in dit opzicht zeer te zullen matigen. In ieder geval kregen de toeschouwers en -hoorders een goed denkbeeld van de groote waarde der photographie bij de opsporing van misdaden. Nog onlangs hebben we kunnen lezen van de ultra violette stralen, door den heer van Ledden Hulsebosch toegepast op vervalschte wissels bijvoorbeeld, die tot nog stérker resultaten leiden dan de photographie alleen. Maar ook de heeren inbrekers zelf staan voor niets, zooals ons een in strumentarium van zóo'n meneer bewees. Vermakelijk was de aanschouwelijke wijze waarop de spreker zoo'n diefstal in dit geval een hoteldiefstal demon streerde, en een der bestuursleden aohter de coulissen, die voor de bediening van de lamp zorgde, had voldoende gevoel voor humor om op het klopje tegen de lambrlzeering van het tooneel, dat in werkelijkheid het klopje van den inbre ker voor een hotelkamerdeur moest voor stellen, te antwoorden met een „ja". Overigens bood deze avohd vele vroolijke oogenblikkende eigenaardige wijze van demonstreeren van den heer van de Vol kere, de gemoedelijke jovialiteit, waar mede hij met zijn publiek omging, en, niet te vergeten, de perykelen inzake het licht, droegen déartoe bij. Want de in stallatie van „Casino" was defect en nu was dit gebouw aangewezen op de ge meente. En daar de gemeente voor deze speciale gelegenheid een speciaal tarief heeft gemaakt, was het zaak niet op volle stroomsterkte te branden, en zoo moest, als de lantaarn werd ingeschakeld, een deel elders in het gebouw worden uitge schakeld, hetgeen af en toe stagnatie gaf. De oude heer van de Volkere werd dan een beetje driftig, en zoo gaf een en ander herhaaldelijk aanleiding tot -uit bundige vroolijkheid. Zoodat tenslotte, ondanks dat de lezing "Is zoodanig wel ietwat teleurstelde, de aanwezigen zich amuseerden, en een Tr°olijke avond voor een kwartje is in oezen tijd niet te versmaden. Een volgend maai zal A. G. O. het beter doen, want krijgen nu, als we ons niet vergissen, den heer Salm. Electriciteits-propaganda. In een reeks artikelen, geschreven door den heer Teders, is reeds in ons blad uiteengezet het plan betreffende een grootsch-opgezette propaganda op het ge bied van toepassing der eleotriciteit in het dagelijksch leven. Daarin werd mede gedeeld, dat men een stelselmatige propa ganda zou voeren onder de schooljeugd, en daartoe gedurende een aantal weken de kinderen de elementairste begrippen omtrent electriciteit en haar toepassing zou bijbrengen. De inzet tot deze campagne ving Don derdagmiddag aan door de vertooning van een tweetal films, voorafgegaan door een korte inleiding. Het gemeentebestuur van Helder had daartoe uitgenoodigd alle openbare- en bizondere scholen, de Nijver heidsscholen, de Handelsscholen, de H.B.S., verder de gemeentebesturen van Texel, Anna Paulowna, Callantspog, Wie- ringen, Wieringerwaard, Schagen, Bar singerhorn, Zijpe, St. Maarten, Petten en .Harencarspel, van welke plaatsen dan ook meest vertegenwoordigers waren ge komen. Ook was op deze bijeenkomst aanwezig een sub-commissie uit de Com missie voor de Beroepskeuze. Deze dames en heeren het onder wijzend personeel in de gemeente Helder» was uitteraard sterk vertegenwoordigd werden in de „Tivoli"-bloscoop door den burgemeester van Helder welkom gehee- ten, waarna de heer Teders, van de Ver eeniging van Directeuren van Electrici- teltsbedrijven een korte inleiding hield. In het voorjaar van 1924 werd ae Ver eeniging door eep gemeentebestuur op de Drentsche hei om advies gevraagd inzake electriflcatie dier streek. Vóórdien was reeds in het Gooi een experiment gegeven, dat vrijwel mislukte, omdat de kinderen niet vooraf een beetje wegwijs in deze materie waren gemaakt. In Drente werd het anders gedaan,v hetgeen spr. nadór uiteenzet. Uit dit experiment is de samen werking ontstaan, die thans geleid heeft tot deze demonstratie. Spr. wijst er op, dat evenwel van den onderwijzer de eigen lijke propaganda moet uitgaan, niet van de Vereeniging van Directeuren, als be langhebbenden bij de industrie. Spr. verhaalt hoe men teiropziohte van het leermateriaal gehandeld heeft; hoe moest men aan geschikt leermateriaal komen? Volwassenen weten weinig of niets van de electriciteit af. Wij besloten toen, zeide spr., een brochure in de wereld te zenden en daarin te verzoeken ons critiscfie op- en aanmerkingen te doen toekomen. Dat plan sloeg in en daaruit is een bijna ideaal boekje ontstaan. Het moeilijkst was een gppulaire verklaring te vinden voor den generator. Tenslotte heeft men ereen eenvoudige natuurkun dige verklaring voor gevonden. De bedoeling nu van deze campagne is niet deze filmvertooning. De eigenlijke propaganda moet op de scholen beginnen wat hier hedenmiddag geschiedt is niet het experiment. Het bedoelde boekje van "en heer van Balen geeft alleen de groote 'nen aan voor het onderwijs; de onder wijzer moet die verder uitwerken. Men zal vragen: is het niet noodig eens de gevaren der electriciteit naar voren te brengen, omdat er tegenwoordig nog al eens ongelukken gebeuren op dit terrein? Spr. zou willen antwoorden,dat men alleen van gevaar kan spreken, indien men weet wat eronder wordt verstaan. Na deze inleiding is de bedoeling, dat gedurende een zestal weken op de scholen onderwezen wordt op het gebied van elec triciteit, waarna een tentoonstelling zal worden georganiseerd, Deze ztil ook voor kinderen van elders worden toegankelijk gesteld, waarbij aan de spoorwegdirectie medewerking zal worden gevraagd voor extra-tarieven. Dat bezoek moet geheel als een schoolles worden opgevat. Voot volwassenen zullen alsdan voordrachten worden gehouden, kortom, het zal een groot experiment worden, dat tot stand wordt gebracht met den steun der groot industrie. Met veel enthousiasme werken de gemeentebesturen met ons mee. Als voorbeeld haalt spr. de gemeente Haarlem aan, die leermateriaal heeft besteld, èn dit bekostigde uit de winsten van het Electriciteitsbedrijf. Om onderwijzers in staat te stellen hun stof te behandelen, zullen voor hen speciale voordrachten worden gehouden. Na deze inleiding werden de kinderen, die buiten stonden te wachten, toegelaten en ving de fllmvertoonimfaan. Een tweetal ad, i voorstellingen, die het gezelschap van Jan Musch van plan was hier te geven. Is de deelname daarvoor voldoende? Zoo vroeg vroeg men1 ons; hebben zich zooveel deel nemers aangemeld, dat de voorstellingen kunnen doorgaan? Zooals het wol altijd gaat, zijn er ook thans verschillende personen, die liever eerst de kat uit den 'boom kijken, alvorens zich aan een dergelijke „reuzen"-uitgave van 8.— te binden. Hoewol dientenge volge het aantal deelnemers nog niet bij een is, heeft de directie van Casino ge noegzaam vertrouwen in het Heldersohe puibliek, dat toch niet die bedoeling heeft deze voorstellingen onmogelijk te maken en daarom kunnen wij mededeeien, dat de voorstellingen in ieder geval doorgaan. Tot en met Dinsdag 27 October a.& kan men zich nog opgeven bij den heer Ko- keüaar en in Casino. Hierbij moet er voorts op gewezen wor den, dat 400 inteekenaren een uiterste minimum is voor deze kunstavonden. Met 400 abonné's kunnen de voorstellingen doorgaarf, meer niet Maar de heer Musoh mag redelijker wijze op een groo t-er opkomst rekenen en wij gelooven ook wel, dat het Helderache publiek hem niet zal verloochenen. Alleen, indien imen afzonderlijke kaarten1 koopen wil voor één be<paalden avond, zal men véél meer moeten betalen dan 1.Reeds een vo rig imaal is door ons gezegd, dat de kaar ten voor de drie voorstellingen niet per soonlijk zijn, zoodat men ze onderling rui len of verkoopen kan. Op die manier wordt toch waarlijk de rlsioo wei zeer klein! Ten1 slotte volgen hier nog enkele kri tieken over verschillende stukken: „Haar groote dag" van den bekenden Poolman op geniale wijze de hoofdrol vervult, is van een zeer boetenden inhoud en heeft dan ook bij het gezelschap van Dr. Willem Royaards zeer veel succes gehad. Overal had de jubilaresse volle zalen er. we hopen ook van hier. Over de voorstelling In Amsterdam (Stadsschouw burg) schrijft „De Telegraaf": „Het is ^alles zoo hartelijk gemeend bij dit jubileum; de spelers van mevrouw De v' os steunen de hoofdrol niet alleen met spel, maar ook met liefde. Het was een mooie avond. En Clinge Doornbos rijmt in hetzelfdeblad zijn woordspeling, waarbij, zooals hij te Helder zeide, zoo dol op is Help dus allemaal een handje, Komt eens kijken, 't is voor Jan, Doe 't desnoods maar om de „Vrouw", die „Om het Kind" speelt om den man. „Duinoord", Het bekende theehuis „Duinoord", aan den Strooweg alhier, wordt op 18 Novem ber b}j inzet en op 25 Nov. bij toeslag pu bliek verkocht. Ver. van Personeel in 's Rijksdienst „Onderling Belang". Het bestuur van bovengenoemde Veree niging had gisterenavond eene openbare vergadering uitgeschreven in de „Scala"- bioscoop, waar als spreker optrad de heer F. Perdok. De vergadering was goed bezocht. De heer L. van Loo, die haar opende, zette uiteen, wat de bedoeling der vergadering was. Wat hier de laatste weken gebeurd is, weet men: een noo^uitkeering was ons door de vorige regeering toegezegd en wij dach ten, dat de nieuwe regeering die belofte sojirljver F. do Sinólalr, wiens eigenlijke^ z°u zijn nagekomen. Wij waren zeer ver- naam is A. H. van der Feen, is een sterk J speelstuk met uitstekende kwaliteiten. Het heeft juist voor onze plaats groote aantrekkelijkheid, omdat de handeling plaats heeft ln het gezin van een zee officier. Mevrouw van. der Horst—v. d. Lugt Melsert vertolkt de hoofdrol en de Arnhemsohe Courant schrijft over haar spel: In ndemlooze stilte booft men da -jroot» tooneelen van mevr. Wilh. d. Horet, do zoer talentvolle kunstenares govolgd, vooral dat in het tweede bedrijf, waar zij ln Ingetogen heid en rijkdom van intonatlo-nuanoee en eoha- keerinsen «af, die haar eene te meer deden kennen ale een van de heel «root-en van one nationaal tooneel. Konder onderscheid werden de andere rollen trood gespeeld, zoodat het heel groote suocos volkomen verklaarbaar was. „Nieuwe Arnhamsche Courant": Wij hebben den ^geheelen avond genoten, werkelijk met voilé teugen, van bet heerlijk talent van mervr. v. d. Horetv. d, Lugt Mel sert. Wat ie zij een groot tragédienne, en met welk een volle overtuiging wiet zij zich te geven ln haar moeder-rol. Hoe lier en eell- bewuet toonde zij zloh hier het mooder-dier, dat knauwt ale men het jong te na komt, hoe trote en dapper was zij in haar opoffering, hoe kléin en schuchter echter, ale zij haar kind tot rechter roept Zij maakte dezen avond voor one tot een die wij niét licht vergeten zullen. Er Is veel geepplauddsesrd en terecht „De Maasbode": Het Schowtooneel had van dit stuk een buitengewoon goede vertooning gemaakt. Me vrouw v. d. Horst leverde zeer suggestief nu oene diep ontroerend, daa fel-striemend spel. In Pi er re Mols als Voe had zij in het eerste bedrijf een onverbiddelij.ken partner. Mevr. d. Horet vond telkens een grooten bijval van het publiek. films werden vertoond, de eene „Van kolen tot electrioiteit", was opgenomen in tweu oentrales te Amsterdam en gaf een kijk op het bedrijf. Men krijgt een goed denkbeeld van den grooten omvang hiervan en van de ontzaglijke hoeveel; heden kolen, die benoodigd zijn voor de opwekking der electriciteit. Natuurlijk, dat niet kon worden uiteengezet hoe de stroom wordt opgewekt. De tweede Kim gaf, in den vorm van een kinderver haaltje, een duidelijk beeld van de toe passing van eleotriciteit in het moderne op de ouderwetsche, primitieve manier; zijn vrouw vecht in de keuken tegen een rookend fornuis en manlief is 's avonds om negen uur nog niet klaar. Darf komt een vriend, die eleotricien is én weldra zien we Piet Zaagmans geheel geëlectri- fleeerd; hij schaaft, zaagt en hamert electrischzijn vrouw kookt op haar electrisch fornuis en wascht en strijkt electrisch, enz. En steeds komt de vriend nieuwe practische verbruiksvoorwerpen vertoopen. Tenslotte zien we de vier samenwerkende %achtenpaedagogie, techniek, organisatie en administratie, die het mogelijk zullen maken wat meer kennis bij te brengen over electriciteit en hare toepassing. Een drietal school platen, waarover de Vereeniging reeds beschikt, werden éveaeens vertoond. De voorstellingen van Jan Musch. Van verschillend© zijden werd ons de laatste dagen gevraagd naar de plannen betreffende da goedkoop© Wat de beide andere stukken betreft, wjj komen daar te zijner tijd op terug. „De consequentie van fatsoen" Ja een Italiaansch stuk van Luigi Pitandello, en Pirandello is een' zeer bekend schrijver in, zijn land. Het buitenland kent hem min der; ln Rome heeft (hij een eigen schouw burg en een eigen gezelschap. Hij is even als Ibsen een steller van problemen, al verschilt hij hemelsbreed' van dezen Noor. Ibsen gebruikt zijn personen en hun han delingen om bepaalde problemen te be lichten, terwijl een geheimzinnig, duister noodlot over de situatie hangt. Bij den Italiaan zijn het de personen zelf, die de algemeen© waarheden verkondigen, er bewust naar handelen of ze*bij anderen demonstreeren. In het uitdenken van ka rakters van omstandigheden, waarin hij zevplaatst, is Piradello eén meester. De dialoog is geestig, de ontknooping ver rassend. Het stuk in kwestie is een aan eenschakeling van fonkelende gesprek ken, en door het publiek hartelijk ont vangen. Men leze het artikel van Oom. Veth in de „Soo. Gids". „De Huwelijksbarameteir" het derde vnn de reeks stukken behoort tot de kluchten, waarbij het lachen den heelen avond niet van de lucht is. Het is de ge schiedenis van twee jonge paartjes; van het eene is de man te goed voor zijn vrouw, van het andere de vrouw te goed voor haar man. Het is in New York en Londen honderd© malen gespeeld Alzoo: tot en met Dinsdag clo. kan men leven. Een -schrijnwerker ziet men bezig T°?r voorstellingen van Het Schouwtooneel nog opgeven. Op den speelavond zelf zal de toegangsprijs voel hooger worden. Voorstelling „Öm het KlntT. Jubllé mevr. Gusta de Vos—Poolman. Zooals wij reèds eerder hebben bericht, geeft mevrouw de VosPoolman met haar gezelschap morgen (Zondag) een her inneringsvoorstelling in „Casino", evenals zij dit reeds in de groote steden heeft gedaan. Het is hier niet te doen om een grootpche huldiging, bloemen en toespra ken,! maar om een tjokvolle „Casino"- zaal, tenninde de hoogst begóafde actrice in de gelegenheid te stellen, voor haar man, den niet minder beroemden acteur Jan de Vos (welke sinds eenige jaren om gezondheidsredenen niet meer kan op treden) te kunnen zorgen. Om de deelname zoo groot mogelijk te maken, heeft men de entréeprijzen zoo laag gesteld als maar eenigszins kan. Het mooie tooneelspqj „Om het Kind", waarin mevr. de Vos- zijn Nov ontwaardigd toen wij hoorden van de nieu we plannen der regeering, die deze ver wachting den kop indrukte. Reeds zijn pro teststemmen .opgegaan in diverse vergade ringen en ook te Helder wilden wij onze stem doen hooren. Nu zegt men: het is mosterd na den maaltijd, de zaak is in de Kamer al behandeld. Maar zoo mogen wij toch niet spreken. Er is het laatste woord nog niet over deze aangelegenheid gespro ken. Wij hebben gemeend nochtans onze stem te moeten doen hooren. De heer P e r d o k verkreeg hierna het woord. Inderdaad, fle zaak is rtiet af, vooral niet als gij niet wilt, zoo zeide hij. 't Komt er niet op aan wat de bestuurders doen, maar wat gij doet. Oirtevredenheid is een ondeugd en er zijn tegenwoordig heel wat ontevredenen" onder het rijkspersoneel. Maar uwe ontevredenheid is zeer gerecht vaardigd. Een regeering als deze moet re- geeren uit haar beginsel: geef den arbeider loon. Ook in de encycliek „Rerum ovarum" staat dit, en het is op 't oogen- blik zóó, dat wij worden bespot en ge hoond. De regeering laat cijfers omtrent haar ambtenaren publiceeren, waar alle grond van degelijk onderzoek aan ont breekt. Deze regeering voert een mislei dende politiek. Dit zijn groote woorden, doch spr. zal er de waarheid van aantoo- nen. Wij dachten, dat aan de ambtenaren een zeker bestaan moest zijn gewaarborgd, onafhankelijk van den toestand der schat kist. De grondslag bij elke regeering zou moeten zijn: wat heeft een gezin noodig? Maar de regeering heeft het andersom ge daan: zij heeft de cijfers genoemd, die aan salarissen werden uitgekeerd. Alle couran ten schreven er over, dat dat veel té veel was, maar men bedenke, dat hieronder alle onderwijzers, alle militairen etc. begrepen waren. Spr. heeft gezegd, dat deze voor stelling van zaken onjuist was: eu een paar jaar later bleek dan ook, dat het cijfer van den heer Colijn van 210 mill. slechts 176.4 mill. bedroeg. Colijn heeft het Ne- derlandsche volk bedot en met zijn mislei dende cijfers u een rad voor de oogen ge draaid. De vergissingen van Minister Colijn lei den er toe, dat de Regeering bedwongen en getemperd spreekt over de verwachtin gen van het dienstjaar 1925. De Minister drukt zich over'de meeval lers aldus uit: Hoewel omtrent den loop van net dienstjaar nog uiterst weinig( te zeggen is, mag toch met vorenstaande cijfers voor oogen verwacht worden, dat de rekening in geen geval een tekort zal aanwijzen." Iedere normale burger en zeker elke Mi nister van Financiën zou voor 1926 tot de volgende conclusie moeten komen: Over 1925 bedraagt het geraamde tekort 9 millioen. Dit tekort steeg door later ge voteerde uitgaven tot 19.5 millioen. Inmid dels kwamen in werking twee nieuwe be lastingwetten, n.1. op 1 Januari 1925 de verhoogde tabaksbelasting en op 1 Juli 1925 het verhoogde tarief. De opbrengst daarvan schatte de Minister op 12 a 13 millioen. Over de eerste 8 maanden des jaars is echter de raming der inkomsten door reëele ontvangsten overtroffen met 18 millioen. Eenige toename van dien mee valler is zeker te wachten. Indien hij fcroeit tot 22 millioen, dan is het batig slot over 1925 15 millioen. TJit dël millióenennota blijkt verder, dat de uitgaven voor 1926 15 millioen lager zijn geraamd dan voor het dienstjaar 1925- De eindrekening 1926 komt daardoor 30 millioen gunstiger te staan. De Minister raamt de inkomsten voor 26 40 millioen hooger dan voor 1925. neem aan, dat de Minister daarvan 20 millioen uit de meevallers heeft verwerkt (Tabakswet, Tarief wet, etc.). De nyllioenennota voor 1926 had op de gegeven cijfers derhalve een batig slot kunnen aanwijzen van 50 millioen. Dit bedrag zal stellig stijgen tot <?.5 mil lioen, omdat ik van oordeel ben, dat het tarief 20 millioen zal opleveren; de Minis ter rekent op een meerdere opbrengst van 15 millioen. Tot welke verkeerde gevolgtrekkingen de tegenwoordige Minister van Financiën is gekomen, moge blijken uit bovenstaande uitlatingen: In een rede op 18 Juli 1924 voor de A.-R. Kies vereeniging verklaarde de heer ZONDAG 18 OCTOBER. Ned. Herv. Gemeente. Nieuwe Kerk (Weststraat): 's avonds 6.8(1 uur, Ds. O. C. de Kloet Onderwerp: „De broodvraag". Weeterkerk: 's morgens 10.80 uur, Ds. W. A. F. van Dijk. Hulsduinen: Geen dienst Jullanadorp: 's morgens 10 uur, Ds. O. O. de Kloet, van Helder. Anna Paulowna. 's Morgens 10 uur, Ds. IJ. van Dijk, van Schagen. Evangelisatie (Palmstraat): 's morgens 10 uur en 's avonds 5.80 uur, Ds. M. G. Blauw, van Haarlem. Geref. kerk (Spoorstraat), 's Morgens 10 uur en 's avonds 6.80 uur: Ds. J. H. Rietberg, van Maassluis. Chr. Geref. Kerk (Steengracht): 's morgens 10 uur en 's avonds 6 uur, Ds.' B. van den Berg. Oud Geref. Kerk (Hoogstraat): 's morgens 10 uur en 's avonds 6.80 uur. Doopsgezinde Kerk: 's morgens 10 uur, Ds. J. Koster. Luthérsche Kerk: 's morgens 10 uur, Ds. Weeda, van Oos- terland (bij Zierikzee). Leger des Hella (Spoorgracht 88), 's Morgens 10 uur, Heiligingsdienst. 's Namiddags 8.80 uur, OpenluchtbiJeen komst, Prins Hendriklaan. 's Avonds 8 uur, Heilssamenkomst. Colijn, dat door de aangebrachte salaris verlaging het ambtenaarssalaris vlak was komen te liggen met het gemiddelde volks inkomen en in zijn Radiorede kwam Z.Exc. tot de conclusie, dat die 210 millioen sala rislast (die nooit heeft bestaan) exorbitant hoog was. Het waren de statistieken nelve, die het Rijk uitgaf, welke dit aanwezen en de re geering heeft er spijt genoeg van dat ze openbaar zijn, want telkens komen voor een of ander cijfer orders om het niet té publiceeren. En wat blijkt nu? Slechts een enkele ambtenaar is niet in de Rijksinkomstenbelasting aangeslagen. De gemiddelde belastingbetaler heeft over 1922/23 een inkomen gehad van f 3158 en de ambtenaar een gemiddeld inkomen van 2308. Dit gemiddelde inkomen is volgens het Bezoldigingsbesluit 1925 thans 1963. Het gemiddeld inkomen per be lastingbetaler bedroeg voor Amsterdam,- Den Haag, Rotterdam en Utrecht in 1922 resp. 3400, 3850, 3452, 3458. De ambtenaar evenwel genoot slechts 70 hiervan als gemiddeld salaris, en dat is teruggebracht tot beneden 2/3. En men durft nog te zeggen, dat uw salaris ligt in het vlak van het gemiddelde inkomen. Door dergelijke berekeningen worden natuurlijk de salarissen allerwege geweldig gedrukt. Een ongeschoold arbeider heeft in Den Haag f 35 per week. Dat zal hier wel heel wat minder zijn aan de werf. (Geroep: 22!). De loon schalen der rijkswerklieden zijn bedroevend laag. Voor den ongeschoolden arbeider bij de% Spoorwegen moet de Minister thans goedkeuren een minimum van f 1623, ter wijl in het Bezoldigingsbesluit staat een salaris van pi. m. f .1400. Men kan dus wel nagaan, dat de geheele salarissen van het Bezoldigingsbesluit te laag zijn. Het is dan ook in Den Haag zoo, dat een ambtenaar op 30-jarigen leeftijd minder verdient dan een ongeschoold werkman. Op 2 Maart 1925 kwamen wij voor het eerst bij elkaar onder leiding van mr. Kan. A}s Kan zegt het kan, kan het, kan Kan het niet, dan kan het ook niet. Hij zei, dat het georg. overleg nog wel wat kon doen, en het salarisbesluit moest herzien worden. Wij drongen aan op herziening voor onze •menschen, en er werd een sub-coiqmissie ingesteld, die al na 4 dagen vergaderde, het ging dus den goeden kant op. Men dacht wel salarisherziening op korten tijd te kufflien krijgen met terugwerkende kracht. Spr. betwijfelde dit. De tijd verging, en vóór de verkiezingen kwam er niets van. Wij hoopten althans, dat de overgangsbe palingen zouden worden herzien. De regee ring kon zich niet met het denkbeeld eener verhooging vereenigen, was echter niet ongenegen eene uitkeering ineens in het najaar van 1925 te geven. Wij gingen hierop in; de meerdere opbrengst der mid delen en het hoogere duurtecijfer zouden in aanmerking kamen. En ziet nu, hoe in-gemeen wij behandeld zijn: daarvoor verbonden wij ons geen actie te voeren Wij hebben de regeering ver trouwd, wij hebben gèen incidenteele ver- hoogingenl bepleit, deelden dit mede aan onze insturen en besloten van het onder houd met den Minister notulen te maken, teneinde de belofte der regeering op schrift te hebben. De heer Colijn stelde er prijs op de over eenkomst-met de ambtenaren goed te keu ren; las en verbeterde het concept. Maar zoo vlak voor de verkiezingen wilde Colijn zich niet binden, hetgeen billijk was. In de.sub-commissie hadden we telkens aangedrongen eens een overzicht te geven van de gelden, die ons ontnomen waren. Wij kregen tenslotte een stuk ,of wat cij fers, en daaruit bleek al spoedig, dat door het salarisbesluit wij geen 11%, zooals Colijn wilde (n.1. 23 mill. van 210 mill.), maar 13V1 achteruitgingen. Men durfde ons de cijfers niet geveo. Toen wij tenslotte op 7 Sept. naar Min. Colijn gingen, wilde deze niet over die 210 mi'H. spreken. Nu blijkt wel, dat het maar 180.000.000 bedroeg. En Colijn kon nu

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1925 | | pagina 13