Bij Ruwe
Schrale Huid
PUROL
TWEEDE EN LAATSTE BLAD.
PLAATSELIJK NIEUWS.
VAN DINSDAG 17 NOVEMBER 1925.
van Handen en Gelaat
De gemeente Helder In 1924.
Het Kamerlid Van d«e Bilt is
voor belanghebbenden te spreken Vrij
dag 20 November van 4—5.30 u. in het
Bondsgeb., Molengracht (Bestuurskamer).
GEMEENTERAAD.
Verschenen is een
Vervolg-agenda
voor de vergadering van den Raad der
gemeente Helder op Dinsdagi 17 Novem
ber 1925.
Ingekomen stukken.
Bericht van aanneming der benoeming
van A. Treffers tot Hoofd van School 5.
(Voorgesteld wordt dit stuk voor ken
nisgeving aan te nemen).
t
Begsootlng.
Voorstel tot het vaststellen van de vijf
de wijzigingsbegrooting, dienst 1925, ln
verband met het voorschot aan de N.V.
Zeebad Huisduinen verleend.
ie Wlntereoneort gtafmnzlek.
Wij herinneren aan het hedenavond te
geven tweede abonnementsconcert van
het Staf muziekcorps, waarbij mevrouw
Goedhart—de Boer (Sopraan) hare mede
werking zal verleenen. Daar de toeloop
voor het Volksconcert van morgenavond
zeer groot zal worden, zal men verstan
dig doen vpor hedenavond een toegangs
biljet 1.— te koopen, indien men dit
oonoert wil bijwonen. Daarvoor bestaat
van kwart voor 8 af tot het uur van aan
vang (half negen) gelegenheid in Casino.
Uitvoering „Morgenrood".
Zaterdag 14 November gaf de Gemengde
Zangvereeniging „Morgenrood" in „Ca
sino", onder leiding van haar directeur,
den heer F. van der Melj, haar eerste
uitvoering voor donateurs en genoodigden.
Aangevangen werd met het Bondslied
van J. Paardekooper. Pittig, opgewekt
en vrij klonk deze zang, als goed begin
van een mooiep zangavond. Hierop volgde
het luchtige „Db Molenaar" van Mart.
Zijderlaan, dat met het eerste een paar
goede nummers vormde om in te zingen
voor het zware nummer, dat nu volgde:
„Waak opl" van H. J. den Hertog. Dit
stuk, dat getuigde van den durf van di
recteur en leden van „Morgenrood" om
een zwaar nummer in studie te nemen,
werd zeer goed gegeven, Tegen de ver
schillende moeilijkheden bleek het koor
goed opgewassen endit nummer werd
een succes voor directeur en koor. Het
hartelijk applaus was wel verdiend.
Daarna zong de heer L. A. F. Rappen,
bariton, lid van „Morgenrood", „Kerstmis'
van Louis Noiret, „Grootvaders les", „Si
vous 1'aviez compris". Hierbij werd de
heer Rappen begeleid op den vleugel door
den heer Tj. Bakker. Beiden ontvingen
welverdiend applaus en gaven als extra-
nummertje „Schooiertje".
De heer Rappen zingt zeer verdienste
lijk; „Sterrennacht" van A. M. Stork en
„Morgenhymne"(voor 7-stemmig gemengd
koor) van Niels Gade, werden door het
koor minder goed vertolkt. „Morgen
hymne" is reeds meer door „Morgenrood"
Sezongen, o. a. te Alkmaar. Waarschijn-
jk is het lied te licht opgevat. Zeker is,
dat het een vorigen keer beter werd ge
zongen.
Hierna zongen 6 dames der Vereeni-
ging „Voorjaar" en „Goeden nacht" van
O. van Rennes, en „Lente" en „Zomer
avond" van H. v. Tussenbroek.
Deze, nummers, inderhaast ingestu
deerd, werden zeer goed ten gehoore
febracht. De dames zyn voorwaar goede
rachten, die „Morgenrood" op nog hooger
peil zullen weten te brengen.
Een waardig slot van het concert vorm
den het luchtige „Margriet" van Sam.
Vlessing, en het bravournummer „Ons
land^van de Zee" van P. Hartog, een lied,
dat door het koor doorvoeld werd en dan
ook op de toehoorders een machtigen
indruk maakte.
Deneer F. van der Meij heeft met zijn
koor een mooien succes-avond gehad.
Na de pauze werd opgevoerd een klucht
in één bedrijf: „De macht van het mag
netisme". De medespelenden deden hun
best. Er is hartelijk gelachen.
Een gezellig bal besloot den avond.
Biljart-seance.
Wij maken onze lezers attent op de
biljart-seance, welke proit M. A. F. Soliën
hier Woensdagavond aa in hotel „Min-
neboo", Keizerstraat 10—12 hoopt te ge
ven. De toegang daarvoor is vrij. Waar de
heer Soliën over schitterende recensies be
schikt, vooral uit het zuiden des lands,
meenen wij goed te doen de aandacht te
vestigen op deze zeldzame gelegenheid
voor biljartliefhebbers.
Uit het Politierapport
Vrijdagavond werd door een wachts-
man kennis gegeven, dat bij een hoeveel
heid hout, dat achter de werf „de Last
drager" lag, door een hem onbekend per
soon, een ketting was neergelegd. Ver-
moedelijk was deze ketting van diefstal
afkomstig.
•Toen de gegadigden niet op kwamen
- aagen, werd hij door de politie in beslag
genomen.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
PLm. t uur, weid, door een vrouw poli-
tiehulp ingeroepen, omdat haar man, van
wien zij gescheiden leefde, aan de wo
ning waar zij vertoefde, wenschte binnen
gelaten te worden. Ter voorkoming van
nachtelijk-burengerucht had zij daarom
de woning verlaten.
Door tusschenkomst van de politie werd
bedoelde man naar een schip, waar hij
thuisbehoorde, gebracht, waardoor de
vrouw vjeer in de woning haar intrek kon
nemen.
Zaterdagmiddag werd door een bewoon
ster van de Sluisdijkstraat politiehulp in
geroepen, omdat een man, wiens vrouw
bij haar inwoonde, op haar erf vertoefde
en met geweld haar woning binnen wilde.
Een agent begaf zich naar gemeld erf
en trof den man, die op den grond lag,
aan. Zoodra hjj! den agent bemerkte rende
hij door de geopende keukendeur en wil
de naar binnen.
Op verzoek van de juffrouw werd hem
dit belet, waarna een hevige worsteling
ontstond, omdat de man zich krachtdadig
verzette.
Een bewoner van de Binnenhaven deed
Zondagmiddag aangifte dat een man, die
hij eenigen tijd in huis had genomen, om
dat hij geen onderdak had, Zaterdag was
vertrokken, waarbij hij een overjas en
een vilten hoed had meegenomen.
Een onderzoek naar de verblijfplaats
van ,den dankbaren gast wordt door de
politie ingesteld.
waarvan tot en met 1925 door het bedrijf
werd afgelost f394.351.—zoodat de schuld
op 1 Jan. 1926 bedraagt f 589.264.In
1926 zal aan rente en aflossing resp.
25.267.en f 28.789.moeten worden
betaald.
(Wordt vervolgd.)
GEMEENTE BEGROOTING VOOR 1926
DE BEDRIJVEN.
Waterleiding.
Blijkens de bogrooting voor 1926 wordt
gerekend op een totale opbrengst der
waterlevering van f186.455 (v.j. f201.069,
bver 1924 f 183.159), verdeeld als volgt:
Particulierèn (abonné's) f 122.607
ld. (tijd doeleinden). 900
ld. - (vaartuigen e.d.) 1.700
ld. (grootverbruikers) 14.000
Over standpijp Koegras 300
Gem. gebouwen 2.800
Militaire Tehuizep (kostprijs) 455
Marinegebouwen 81.875
ld. schepen etc. 10.692
Dep. v. oorlog 1.226
f 186.465
Voorts wordt geraamd aan ontvangsten
van: meterhuur f 14.400 (v. j. f 18.000;
1924 f 12.612).
Huur recognitie leidingen, werk voor
derden en pachten f 2.940.
Te zamen met te kweeken re'nte en
verhaal van pensioensbijdragen worden
de ontvangsten van het bedrijf in
totaal geraamd op f 207.205..
De uitgaven worden geraamd Jop
f 192.855, en daarmede voordeelig saldo
van f 14.350.
Onder deze uitgaven ie begrepen een
bedrag van f 49.488 voor aankoop van
200.000 M3. van het Provinciaal water
leidingbedrijf. De berekening van dezen
prijs is als volgt:
Aankoop van 200.000 M3. (consumptie) en
10000 M3, (lekverlies) water f 0.05
per M1.. f 10.500
Hier komt echter nog ruim 3 maal
dit bedrag bij en wel wegens
Aandeel in de kosten van het
(Prov,) Bedrijf10.000
Vaste vergoeding aan het P. W.N.
ad 10'/» °ïo van de kosten van
aanleg der leiding van Bergen
Helder ad f 826.075 is 34.238
f 64.788
Verwacht wordt, dat door Gedep.
Staten zal worden goedgevonden,
dat ook voor 1926 een minimum
afname van 100.000 M3. water (en
6000 M3. lekverlies) wordt ge
garandeerd. Hierdoor zouden de(
kosten verminderen met 5.250
f 49.488
Hierbij gevoegd de rente en afschrijving
van het kapitaal benoodigd voor eersten
aanleg der toevoer leiding van het P. W. N.
(kosten van toezicht, rente enz. gedurende
den bouw enz.) n.1. 8% van de aanleg-
kosten ad f 826.075, is f 26.086, te zamen
vormende een uitgaaf voor 1926 van
f 2 489.27, waardoor de kosten van aankoop
bedragen f 49.487.67® plus f 2.489.27 is
f 61.976.94® of per M3. f 0.519769, afge
rond f 0.52.
Voor 1925 was deze uitgave geraamd op
f 59.256, terwijl het bedrag volgens de
rekening over 1924 f 86.952.bedroeg.
Voor Motorengas wordt geraamd een
uitgaaf van f 9.600.—, evenals voor het
vorig jaar (uitgegeven in 1924 f 15.865.
Het groote verschil zit'niet in het minder
verbruik van gas, (120.000 M3. tegen
121.466 M3. in 1924), doch in den bereken
den prijs. Bedroeg deze in 1924 voor Ge
meente-bedrijven nog 0.24 ct., thans is
dit 8 ct.
Aan salarissen, arbeidsloonen en pen
sioenen wordt geraamd f 36.633.w.o.
Techn. dienst f 9.190.
Comptabele dienst Centr.
Boekh. en Centr. Kas 9.000.
Arbeidsloonen 15.000.
Voor onderhpud wordt f 4.875.uit
getrokken tegen f 6.590.in het vorig
jaar. In 1924 werd hiervoor uitgegeven
f 6.313.—.
Het bezuinigen op het onderhoud in
het algemeen lijkt ons bedenkelijk.
Voor afschrijvingen wordt uitgetrokken
f 53.173.Voor rente van het kapitaal
is benoodigd f 24.394.
Voor afschrijving komt beschikbaar
f 53.021.Dit bedrag zal worden aange
wend voor uitbreidingswerken, w. o,
Buizennet f 5.000Aansluitingen f 3.000
Watermeters f 5.000.
In totaal werd sedert 1900 uit leeningen
van het bedrijf verstrektf 960.104.
Hierbij komt nog een bedrag van
f 4.765.als aandeel in de kosten der
Centr. Boekhouding en Centr. Kas.
Ingezonden Mededeeling. (554)
Doos30-60-90ct.
Ingeschreven
1920 127
1921 887
1922 674
1923 710
1924 940
Geplaatst
1920 128
1921 887
1922 678
1923 689
1924 940
Telken jare in het laatst van het jaar
verschijnt het „Verslag van den Toestand
der gemeente Helder" van het afgploopen
jaar. Krachtens art. 182 der Gemeentewet
zijn Burgemeester en Wethouders ver-
Elicht dit verslag aan den Raad aante-
ieden. Ofschoon het openbaar is, wordt
er. meestal in het openbaar weinig notitie
van genomen, en ook de raadsleden, zoo
zij het al bestudeeren, hebben er weinig
of niets over op te merken. Nochtans geeft
dit verslag in menig opzicht een interes?
sant beeld van den toestand der ge
meente; het is volgens voorschrift ver
deeld in een dertiental hoofdstukken,
behandelend de volgende onderwerpen:
Bevolking, Verkiezingen, Gemeentebe
stuur, Geldmiddelen, Gemeente-eigen
dommen, Werken en Inrichtingen, Me
dische Politie, Politie, Dienstplicht, Ker
kelijke Zaken, Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, Armwezen, Landbouw,
Veeteelt en Tuinbouw, Zee- en Kust-
visscherij en Inrichtingen, in verband
staande met de uitoefening van Handel
en andere bedrijven.
Wij willen ditmaal eens een en ander
uit dit gemeenteverslag vermeiden en
hebbën daartoe een vergelijking gemaakt
met het verslag van 1914, dus 10 jaar
terug. Immers, eerst door vergelijking
krijgt men een juist beeld van al die
cijfers en getallen, die op zichzelf weinig
zeggen. Opgemerkt moet hierbij worden,
dat in menig opzicht een vergelijking
tusschen 1914 en 1924 natuurlijk niet wei
is te maken, omdat de toestanden zoo
zeer veranderd zijn. Immers, 1914 is het
jaar van de mobilisatie en de in de daarop
volgende jaren veranderde omstandig
heden hebben natuifrlijk hun invloed
duchtig doen gelden. Maar toch meenen
wij, dat het zijn nut kdn hébben eens de
verschillende cijfers naast elkander te
zetten, omdat men er een beeld door
krijgt van den zeer verschillenden toe
stand van thans, die voor zoovele ge
meenten tot flnanoieele en economische
moeilijkheden heeft geleid. Overigens
zullen wij ons van commentaar, behalve
dan eenige toelichting hier en daar,
onthouden.
Bevolking. Deze bedroeg in 1914
28516, en bedraagt thans 80786. In 10
jaar tijds alzoo een geringe toename van
slechts 2200 zielen. Het aantal huwelijken
is daarmede vrijwel in overeenstemming,
n.1. 216 in 1914, 282 in 1924.
V erkiezingen. Het aantal kiezers
Is natuurlijk sterk aangegroeid tengevolge
van de uitbreiding der kieswet. Bedroeg
in 1914 het aantal voor de Tweede Kamer
slechts 4402 personen, in 1924 waren er
15.379. Voor Prov. Staten en Gemeente
raad zijn deze getallen eenigszins anders
en zijn er ongeveer 1000 kiezers minder.
Gemeentebestuur. Van de raads
leden, die in 1914 zitting hadden, zijn er
in de huidige samenstel^ng van den
Raad nog slechts 4 overbleven, n.1. de
heeren Grunwald, Boon, Bok en van
Breda.
In 1914 waren de salarissen van Bur
gemeester, Wethouders en Secretaris
resp. f 3500.—, f 500.— en f 3000.—, in
1924 bedragen zij f 6500.—, f 2500.— en
f 6500.—. De gemeentesecretarie telde in
1914 12 beambten en ambtenaren, welke
tezamen f 13.800.— aan salarissen geno
ten. 1924 kent 26 ambtenaren met een
gezamenlijk salaris van f 67.550.—. Als
men eenig idee heeft van de groote uit
breiding van werkzaamheden, die tenge
volge van allerlei nieuwe weiten, veror
deningen, voorschriften e.d. op de schou
ders van het gemeentebestuur is gelegd,
zal men mqt ons eens zijn, dat het aantal
van thans dikwijls niet eens toereikend
is. In zooverre is dus eene vergelijking
tusschen 1914 en 1924 onjuist.
De gemeente-ontvanger» had in 1914 4
ambtenaren met een salaris van f 8800.—
totaal. De tegenwoordige heeft er 12, die
f 17.560 verdienen. De Controle belastin
gen, die in 1914 met 7 ambtenaren werkte
(salaris f 6700.is teruggeloopen op 6
(salaris f 9200.Deze achteruitgang is
het gevolg van de reorganisatie van dezen
dienst. Immers, we hebben nu den dienst
der Verificatie, die in 1914 nog niet be
stond, waarvoor 1 verificateur is aange
steld op f 6000.— en 1 klerk op f 1700.—.
Verder hebben we een Ophaal- en Stor-
tingsdienst van de belastingen, met
ambtenaren en een totaal kosten aan
salaris van f 9420.—.
Evenmin als dezen Ophaaldienst kenden
we in 1914 de Arbeidsbemiddeling en
Werkeloosheidsverzekering. Hier werken
1 directeur van f 4300.— en 5 beambten
van f 9200.— tezamen. Wat deze dienst
sedert de oprichting heeft verricht, moge
uit onderstaand staatje blijken
Arbeidsbeurs. Aanwerkzoekenden
werden
ingeschreven in:
1920 628
1921 1271
1922 1984
1923 2190
1924 1593
geplaatst hu
1920 136
1921 378
1922 673
1923 693
1924 947
Sprekender zijn nog de cijfers voorde
werkgevers
Wij kunnen dus gerust zeggen, dat de
Beurs aan alle aanvragen van werk
gevers kon voldoen.
Ook de Centrale Boekhouding bestond
in 1914 nog niet. Deze dienst telt 1 hoofd
boekhouder (salaris f 4200.en 18 be
ambten (Jotaal salaris f 36450.
De Politie (ook onder dit hoofdstuk
ressorteerend) vroeg in 1914 1 commis
saris f 2000.1 inspecteur f 1500.
brigadiers f 3952.en 16 agenten
f 13.312.Thans telt zij 1 commissaris
f 4800.1 inspecteur f 3800.6 briga
diers f 14.404.23 agenten f 49.868.
Het instituut, met 9 menschen uitgebreid,
vraagt meer dan driemaal zooveel aan
salarissen-alleen. De kosten van dienst-
kleeding enz. zjjn hier niet bijgerekend.
De vergelijking van hetgeen onder
Gemeentewerken ressorteert, is niet ge
heel zuiver te maken, omdat men enkele
categorieën van arbeiders thans in andere
groepen heeft ondergebfacht. In 1914
werd de dienst uitgeoefend met 1 direc
teur f2200.2 opzichters, totaal f3000.
22 ambtenaren en werklieden f 12.082.60.
Hierbij moeten dan nog komen 10 con
ciërges van scholen ad f 8900.en 1
doodgraver ad f 800.Thans behooren
onder dezen dienst 1 hoofdopzichter
f 8600.1 inspecteur Bouw- en Woning
toezicht f 8600.2 opzichters f6400.
1 klerk f 1900.86 werklieden (inclusief
de conciërges van de scholen, behoudens
een enkele uitzondering) f 42.626.als
mede 8 werklieden voor den dienst der
Plantsoenen f 6512.Voor bestratingen,
rioleeringen, enz. gaf Gemeentewerken
in 1914 uit een som van f 29.111.17, in
1924 f 76.098.18.
Water- en Lichtbedrijven.
Zooals men weet, was in 1914 dit be
drijf gesplitst in dat der Gasfabriek en
der Waterleiding. HetElectriciteitsbedrijf
bestond nog riet. Voor vergelijking met
1914 zijn de cijfers ook niet zeer geschikt,
omdat thans een aanmerkelijk deel van
de kosten der Centrale Boekhouding van
deze Bedrijven zijn afgehaald. Toch kun
nen wij eenigszins een samenvatting der
diensten geven.
1914.
van invordering. Het aantal aangeslagenen
bedroeg in 1914 6561lp. 1924 wordt dit
niet meer vermeld.
Schulden op 1 Januari 1915 f 1.720.500
met verplichte jaarljjksche aflossingen
tot een bedrag van f 66.100.Op 1
Januari 1925 f 5.528.500.(verpl. afl.
f 245.600.—).
Het Burgerlijk Armbestuur ondersteun
de ln 1914 294 personende ontvangsten
bedroegen in dat jaar f 19.495.38i, de uit
gaven f 17.694.89i. In 1924 werden 405
personen ondersteundhierbij moet even
wel worden opgemerkt, dat daaronder
behooren vele visscherlieden en andere
werkeloozen, die een tijdeüjken onderstand
ontvingen. De rekening over dat jaar
wijst aan ontvangst f 55.759.40, uitgaaf
f 55.687.78è. Het aantal verpleegde weezen
bedroeg in 1914, 56, in 1924 29. Resp.
waren de rekeningen over die jaren ont
vangst f' 13.126.47i, f 24.165.29, uitgaven
f 11.946.25, f 23.647.96.
Er is ongetwijfeld nog veel meer uit
dit verslag te halen, maar dat zou te
uitvoerig worden en den lezer vervelen.
Wij willeD daarom eindigen; ons doel
was slechts ernis te doen zien hoezeer de
onderhoudskosten der gemeentehuishoü-
ding gestegen zijn en hoe zeer het een
heksentoer wordt voor een gemeente
bestuur de eindjes aan elkaar te knoopen.
Gasfabriek. 1 directeur f 8200.—
1 adj.-dir. 1400.-
10 adm. pers. 8000.—
47 werklieden 34356,—
Waterleiding. 1 directeur 1700.—
8 klerken 1900.—
6 werklieden .4066.—
Totaal
69 personen
1924.
f 54612.—
Water- en Lichtbedrijven.
1 directeur f 676Q.
7 adm. ambt. 17892.-
Gasfabrlek. 46 werklieden 83551.
Waterleiding. 19 19760.-
El. Bedrijven. 2 8200.60
SCHAKEN.
Schaakwedstrijd HoornHelder.
De strijd tusschen de clubs „Caissa" uit
Hoorn en „Morphy" te Helder is Zondagmid
dag op de bovenzaal van het Mil. Tehuis in
de Spoorstraat uitgevochten. Er werd zeer
geanimeerd geschaakt, met het resultaat, dat
Hoorn op alle gelederen klop kreeg. Het re
sultaat luidde:
ie tiental. HoornHelder
L. RuygrokK. Geus oi
Ds. BollandP. Feenstra Kuiper Io
Mr. N. M. FruinDr. J. Chr. Reedert XX
K. de Vos—W. Waleveld - o—i
P. Th. M. VelzeboerM. v. d. Putte 1/«
C. Kreijger—C. J. Taaie X—X
C. Ursem—H. Willemse oi
G. HaringC. J. Poortman 1/s
C. StamC- J- Baas O—I
E. RandshuizenR. Roelofa oi
aXX—6 XX
X beteekent afgebroken partij.
2e tiental. HoornHelder
J. H. HeidemanG. de Beurs oi
S. KruismanA. H. de Carpentier V»3/t
B. van WeesJ. Polling Io
A. WeberH. de Vries IO
H. DamenD. Dissel OI
N. KonijnN. Nanninga OI
J. ErkensS. Jellema I—O
C. StieltjesS. Hagen O—I
W. HaringJ. Konijn I—o
4*/«51/»
74 personen f 131.168.60
Hierbij nog te voegen het aandeel van
de Centrale Boekhouding ad f 22.124.
voor de Gasfabriek, f 10J)66.voor de
Waterleiding en f 8.481*52® voor het
Electriciteitsbedsijf.
Hieronder zijn opgenomen resp.
f 10.075.—, f 4.318.— en f 2.549.— aan
algemeene kosten. Ter vergelijking met
1914 zou men dus het bedrag van
f 131.153.moeten verhoogen met
f 23.729.waardoor het totaal wordt
f 154.882.—.
Gemeentere.!niging. Dit bedrijf
eischte in 1914 1 directeur f '1400.en
27 werklieden f 14856.40in 1924 1 direc
teur f 4300.en 43 werklieden f 80428.—.
Zweminrichting. 1924 1 bad
meester f 2400.Bestond ln 1914 nietr
Vischafslag. 1914 1 marktmeester
f 1200.1 afslager f 1000.1 conciërge
f 850.1924 1 marktmeester f 3200.
2 afslagers f 4800.—.
Vleeschkeurinssdienst. 1914
1 veearts-keurmeester f 2200.1 hulp
keurmeester f 900.1924 1 directeur
f 5000.1 keurmeester en 1 hulpkeur
meester tezamen f 5000.
Gemeentelijke Geneesk u nr
dige Dienst. Bestond in 1914 niet.
Ter vergelijking moeten wij samenvatten
als volgt:
1914:
Gem. Ziekenhuis, 1 directrice f 700.
11 verpleegsters en ambt.
(allen inwonend). 2600.
8 gemeente-geneesheeren 1500.
8 gem. vroedvrouwen 600.
Gem. Apotheek, 1 apotheker
2 assistenten
1924:
Gem. Gen. Dienst,
1 directeur
2 vroedvrouwen
2200.-r
1600.—
f 7000.—
1000.—
Het verplegend personeel is in dienst
v.h. Rijk overgegaan. Toch is de verge
lijking niet zuiver.
Geldmiddelen. Hieronder volgt een
vergelijking der gemeenterekening 1918
en 1923.
1918:
Ontvangsten
Uitgaven
Batig saldo
1923:
Gewone dienst
f 1.053.651.34J
936.ol0.06
f 116.841.284
f 2.466.832.26
2.491.247.20
Nadeelig s.
Kapitaaldienst
f 24.914.94
f 1.622.884.50
1.661.679.51J
Nadeelig n.y f 138.695.01i
Plaats, directe belasting.
Aanslag op de kohieren inl914fll5.096.40i,
in 1924 f 820.784.41. Dit zijn da bruto-
oijfars, dus sonder altrak van da koatan
UIT DE PERS.
De kabinetscrisis.
De N. Rott Crt. schrijft:
Rest de vraag, wie tot de penibele taak
der formatie zal mogen worden geroepen,
en het risico, dat daaraan onvermijdelijk
is verbonden, zal hebben op zich te nemen.
Het lijkt ons buiten kijf, dat daartoe
hetzij iemand uit de anti-revolutiónaire
partij, hetzij een christelijk-historisch man
in de allereerste plaats geroepen moet
worden geacht. Waarom?
Boven gaven wij te kennen, dat, nadat
de uitslag der verkiezing békend was, de
formatie van een kabinet kon worden
beschouwd niet alleen als een recht, maar
ook als een plicht der rechterzijde. Dank
zij de gril van de Roomsch-Katholieken
heeft de rechterzijde thans voor de nieuwe
formatie haar recht verspeeld.
De plicht uit haar verkiezingsstrijd,
en de wijze waarop zij die heeft gevoerd,
de noodzakelijke conclusie te trekken, kan
zij echter hiermede niet van zich afschui
ven. Door alle niet tot de coalitie behoo-
rende partijen is aan de drie samenwer
kende groepen bij herhaling en uit den
treure het gevaarlijke van haar spel voor
gehouden. Zij zijn tot vervelens toe ge
waarschuwd, dat zij zich op drijfzand
begaven. Nu inderdaad de voorspellingen
in vervulling gegaan zijn, en eene der
drie in den modder is weggezakt, hebben
de overgeblevenen de gevolgen te dragen.
Zij hebben het gevaar gewild, het onder
de oogen kunnen zien nu het zich ook
voor hen onmiskenbaar heeft geopen
baard, kunnen zij niet maar in eens hun
ganschen verkiezingsstrijd negeeren en
zich aan 's lands zaken niets verder ge
legen laten liggen, onder de opmerking:
ik heb mij vergist. Hun plicht nu ook
verder de consequentiën van hun opzet
te blijven aanvaarden, is, |dunkt ons,
onmiskenbaar.
Wij verwachten daarom een nieuw
kabinet uit de rechterzijde, voor zoo
ver die thans nog is blijven bestaan,
d. w. z. een antirevolutionair-christelijk
historisch kabinet. Zulk een kabinet is
trouwens best mogelijk en kan zelfs
levenskrachtig zijn. Al wat daartoe noodig
is, is dat het een kabinet zal zijn met
een beperkt program. Een kabinet, dat
in bezuiniging en reconstructie zijn werk
zaamheid zal vinden en in niets anders.
De taak is, dunkt ons, te aanvaarden,
en zij kan aantrekkelijk genoeg zijn. Een
êrogram, waarin de heer Colijn zijn dier-
aarste wenschen kan neerleggen, waarin
hij vrijuit kan spreken zonder de roomsch-
k&tholieken naar de oogen te behoeven
te zien. Een program, waarmee kleur zal
worden bekend, dat verlost zal zijn van
al de onzekerheid en onbestemdheid,
waartoe het drievoudig verbond nood
zaakte en waarvan alle ballast van spe
ciale partijwenschen zal zijn geweerd.
Een kort, zakelijk program, doch in alle
onderdeelen doordacht, zoodat b.v. met
het Belgische tractaat en de enorme
schade, die daardoor met name aan de
herleving van onze nationale welvaart zal
kunnen woraen gedaan, buiten overwe
ging blijkt te Zijn gelaten!
Het moet, meenen wij, voor de anti
revolutionaire partij, die onder de recht-
sehe groepen bij de verkiezing den eieoh
