*®ner van Koophandel en Fabrieken.
door den v^li!)?*T''aaJsrede' uitgesproken
handel en der Kamer van Ko°P"
derkwat-tir. 1 hriek voor Holland's Noor-
Woenadm? A ge^®sti8d te Alkmaar, op
btadffl aiv januari 1926, in het
Ogende lkmaar> ontleenen wij het
wees er °P» dat het met
den k der Kamer den verkeer-
aani«nH °Pgaat, wijl de verschillende or-
naar^/eS 10 district er niet eenparig
ui.,»,vi n'. om trachten vertegen-
in ,m rs eHe bedrijfsgroepen, die
ïii., van belangrijke beteekenis
er van en F. te brengen,
oen blijkbaar andere motieveh laten gel-
mj. at de Kamer geleidelijk een
eenzydig karakter verkrijgt en hier niet
u S £ehoord zal worden de stem van
nandel en Industrie uit het geheele Dis-
met, doch slechts van een deel daarvan,
opr. betreurt dezen gang van zaken en
f ^artrouwt, dat er een middel zal kunnen
worden gevonden, b.v. door vorming
eener centrale kiesvereeniging, of anders-
p eins, waardoor in de toekomst een betere
verdeeling zal worden verkregen, opdat
belangrijke groepen, zooals b.v. de bloem-
bollenhandel, ook in de Kamer zullen zijn
vertegenwoordigd. Den toestand van han
del en industrie acht spr. ov.er 't alge
meen meer bevredigend dan in
het voorafgaande jaar, echter met eenige
aarzeling, daar enkele bedrijven zelfs on
gunstiger werkten dan in 1924.
Met betrekking tot den handel in grove
tuinbouwproducten uit de streek Langen-
dijk en Warmenhuizen bestonden ten vo-
rige jaren reeds groote hoeveelheden
stapelproducten. Dit jaar worden zij pog
verre overtroffen en naar schatting met
circa 2000 wagons a 10.000 K.g.
Het nieuwe seizoen was voor de „vroe
ge aardappelen" niet ongunstig, daar de
aardappelen tot loonende prijzen van- de
hand konden worden gedaan. Hetzelfde
laat-zich helaas niet zeggen van de zo
mer- en herfst-kool; dikwijls bevonden
zich de prijzen op een buitengewoon laag
peil, in het bijzonder toen 1 October j.1,
de invoerrechten in Duitschland werden
toegepast.
De uien en wortelen mochten zich in
het algemeen in bevredigende prijzer
verheugen. Met bloemkool ging het as
bijzonder voordeelig en dit artikel heeft
hooge prijzen bedongen.
Betreffende de cultuur in de duin
streek en in de streek Heiloo, Limmen,
Castricum, kan worden medegedeeld, dat
de boonen, doperwten en dergelijke, gun
stige prijzen maakten, terwijl het den
aardbeien al heel gunstig .ging.
Voor de bloembollenkweekerijen is 1926
over het algemeen een zeer gunstig jaar
geweest. De oogstresultaten waren goed
tot best te noemen en de prijzen, welke
voor de bollen besteed werden, waren
van dien aard, dat zij het bedrijf zeer
winstgevend maakten.
Wat de exporthandel betreft, hiervan
kan eveneens geconstateerd worden, dat
deze zich gedurende 't afgeloopen seizoen
gunstig heeft ontwikkeld in Limmen en
omgeving.
Of de vooruitzichten voor het kdmende
jaar gunstig genoemd kunnen worden
hangt voornamelijk af van het al of niet
sluiten van Amerika voor den invoer van
narcissen. Op het oogenblik is dit nog
niet bekend, doch de definitieve beslis
sing daaromtrent is spoedig te verwach
ten.
Ten aanzien van den kaashandel in het
afgeloopen jaar, valt allereerst te oonsta-
teeren, dat de dezen zomer nogal vrij he
vig gewoed hebbende ziekte onder het
vee, mond- en klauwzeer, de prodiictie
ernstig heeft beïnvloed.
Trots de economische moeilijkheden in
de voor export van kaas ih aanmerking
komende landen, heeft de afzet zich kun
nen handhaven en de prijzen waren over
het algemeen zeer goed te noemen.
De aanvoer ter Alkmaarsche markt be
droeg:
in 1925 7100 stapels met 7.001.472 K.G.
in 1925 8104 stapels met 0.722.850 K.G.
Over het algemeen geeft de gang van
zaken in het zuivelbedrijf echter alle re
den tot tevredenheid. We kunnen dan
ook constateeren, dat het zuivelbedrijf in
het gebied onzer Kamer nogsteeds als
een der voornaamste takken van bedrijf
Is aan te merken.
Het landbouwbedrijf kenmerkte zich
door gunstige zuivelprijzen, hetgeen zoo
wel aan een belangrijk deel der bevol
king, dal direot bij het zuivelbedrijf be
trokken is, ten goede kwam, als aan het
deel, dat indirect door hun zaken groot
belang heeft bij den landbouwstand.
De uitkomsten van de vetweider!! waren
bijna zonder uitzondering slecht.
Versohillende gewassen vielen in op
brengst erg tegen en de invloeden van
de herstellende we'reldooncurrentie, -
tengevolge van goedkoopere productie-
voorwaarden elders deden zich ernstig
gevoelen.
De NoordlzeevlsscherU in ons district
heeft in 1925 geen gunstige resultaten
kunnen -boeken. Deze waren nog minder
dfcn die van het vorige jaar. Door- schrale
van gaten van tong, tarbot en schol, heb
ben verscheidene Noordzee-motor-botters
tijdens de ansjovisvangst zich met die
visscherij in die Zuiderzee bezig gehou
den; terwijl zij: zich tijdens de herfstmaan
den1 op de vangst van sprotten (sardijn)
toelegden, zoowel op de Noordzee als in
het Marsdiep en in de haven „Het Nieuwe-
i. diep", waarmede door eenigen goede re-
sultaten -bereikt werden.
De visscherij in de zeegaten; lanfs de
Iptranden en in het Marsdiep, uitgeoefend
•Vet zegens of fuiken, had middelmatige
wAtkomsten.
i De zegens vingen- betrekkelijk weinig
F baring en geep, doch, dank zij de goed©
ansjovisvangst, waarvoor tevens aan
den afslag een' buitengewoon hoogen prijs
besteed werd, waren de resultaten bevre
digend. De fuikenvisschers hadden goede
haringvangsten; de geepvangst is weer
achteruitgegaan; die prijzen waren goed.
De garnalenvisscherij heeft 'bij tamelijk
goede vangst in het voorjaar geen goede
prijzen kunnen maken. In de herfstmaan
den waren de prijzen bevredigend.
De vangst van alikruiken was betrek
kelijk niet groot. Wulken werden tamelijk
veel -gevangen; de prijzen hiervoor waren
over het algemeen goed. Oesters schijnen
nagenoeg opgevischt te zijn; de vangst
wordt de laatste jaren geregeld minder
en ibeteekent nu bijna niets meer; de en
kele exemplaren welke nog gevangen
worden, brengen' een buitengewoon hoo
gen prijs op.
De zeegrasoogst was beduidend beter,
doch de vraag naar het artikel niet groot,
waaronder de prijzen leden.
!De vlschhandel ondervond geen belem
meringen, zooals in de oorlogs- en daar
op eerstvolgende jaren. De vraag naar
visch was over het algemeen goed, maar
de betalingen door de afnemers lieten dik
wijls te wenschen over.
De export naar Duitschland ging ln het
voorjaar vlot, vooral naar ansjovis be
stond -een' goede vraag -roet oploopende
prijzen. In den zomer lcwarni deze tot stil
stand-,' in welken toestand tot heden nog
geeni verandering kwam, zoodat er zelfs
tot beduidend verlaagde prijzen geen af
zet van ansjovis en haring is. Betalings
moeilijkheden in Duitschland hebben hun
nadeeligen invloed ook hier deen gelden.
Naar België en Frankrijk heeft de export
te lijden van de la-ge koers van het be
talingsmiddel aldaar en vooral van Frank
rijk, waar het betaalmiddel nog achter
uitgaande is, oitlervond de handel veel
nadeel.
Voor den middenstand in ons District
is 1925 in het algemeen niet gunstig ge
weest.
De terugwerking van de verlaging van
vele salarissen deed zich ernstig gevoelen;
vooral de luxe branches leden daaronder.
De algemeene klacht geldt nog steeds:
„de slechte betaling" door het publiek.
Winkeliers, die veel op crediet plegen te
verkoopen, klagen dan ook zeer over
de talrijke dubieuze vorderingen, die
thans in hunne 'boeken voorkomen.
De instelling van het Handelsregister
heeft bewezen te beantwoorden aan de
verwachtingen, die hiervan door den Han
del werden gekoesterd.
Ook in het jaar 1925 werd- het register
onzer Kamer geregeld geraadpleegd. Er
werden 111 afschriften verstrekt, 3901 in
zagen verleend en 1897 algemeene inlich
tingen gegeven, totaal dus uit het Han
delsregister 5909 inlichtingen. Bovendien
werden door de Kamer aan belanghebben
den op aanvrage 1836 handelsadressen op
gegeven. ter uitbreiding hunner zaken.
Het aantal ingeschrevenen is in 1925 op
nieuw aanmerkelijk toegenomen en be
liep op 1 Jan. IJ. het getal.5388.
Het verheugt ons zeer te kunnen ver
klaren, dat de Kamer op de meest aange
name wijze heeft samengewerkt met de
Gemeentebesturen uit haar District. Zon
der onderscheid traden zij ons welwillend
tegemoet. De buitengewoon tegemoetko
mende houding van de Gemeentebesturen
van Helder en Alkmaar tot het welslagen
van het jubileum van het Groot Noord-
Hollandsch Kanaal 'wil ik ln het -bijzon
der noemen.
ENGELAND.
Een nlenwe Brltsche rijksconferentie.
Bezwaren van den kant der
Dominions.
De politieke medewerker van de Daily
Express komt met het bericht dat de re
geering dit jaar opnieuw een rijksoonfo-
rentie wensoht. Dat de Britsche regeering
zoo spoedig na de vorige een nieuwe con
ferentie wil, bewijst dat er versohillénde
voorname feiten zijn waarover vrucht
baar overleg schriftelijk verder niet meer
mogelijk is. Men heeft met punten als
Locarno, Irak, de ontwapening enz. een
uitgebreid en vrij netelig programma dat
de bespreking overwaard maakt. Iets an
ders is of de uitnoodiging den premiers
der domlniums zeer aangenaam zal zijn.
Het heeft voor hen groote bezwaren
telkens geruimen tijd hun land te moeten
verlaten en over het algemeen ziet men
in de meer onafhankelijkgezlnde doml
niums dergelijke lange conferentie lie
ver niet talrijk worden. Ook is de moei
lijkheid, een voor allen geschikten tijd te
bepalen niet gering. Intussohen is het
programma zoo belangrijk ,en op som
mige punten urgent, dat het den pre
miers moeilijk zal vallen, zich aan de
reis naar Londen te onttrekken. Iets an
ders is dat de politieke toestand in Zuid-
Afrika de afwezigheid van dezen of den
volgenden premier onmogelijk kan ma
ken.
Begens en overstroomingen.
Twee mllliard K.G. water ln
vijftien minuten.
Over den hevigen regen die Donder
dag te Londen gevallen is, meldt de
Star dat Donderdagochtend in den tijd
dat de menschen op weg naar hun werk
waren, in een kwartier tijds, naar schat
ting, 2 millioen ton water is gevallen. De
overstroomingen breidden zich natuur
lijk weer uit Op sommige plaatsen is de
IheemsrthanB meer dan 8 K.M. en te
Chertseey zelfs ongeveer 5 K.M. breed.
Vrijdagochtend werd uit Londen ge
meld dat de overstroomingen te Maiden-
head en Windsor eenigszins verminderd
zijn. De huizen staan echter nog vereen
zaamd in het water en de bewoners moe
ten op de bovenverdiepingen verblijf
houden. Het weer is nu mooi en koud,
maar het gevaar voor het overstroomde
gebied is nog niet voorbij.
De toestand in het kolenbedrijf.
Strijd onvermUdeUJk.
Uit Londen wordt aan het Hbl. gemeld:
In Mei aanstaande zal de staking in het
kolenbedrijf weer uitbreken. Beide par
tijen ruston zich ten strijde en zoeken
bondgenooten. Gook, de secretaris van
den Mynwerkerabond, heeft de hoop, dat
er een groot verbond tot stand komt
waarin de voornaamste vakvereenigingen
zouden worden opgenomen. Dit plan
schijnt totdusver geen groot succes te
hebben in het bijzonder daar het spoor
wegpersoneel weigert zich er bij aan te
sluiten ofschoon zijn hulp voor de mijn
werkers van bet grootste belang zou zijn.
FRANKRIJK.
Het hooge water.
In het Seine-bekken neemt de over
strooming toe.
De Saóne is te Lyon bulten haar oevers
getreden.
DUITSCHLAND.
Toezicht op reinheid In treinen.
Geen voeten op de banken!
De Duitsohe bladen maken melding van
het feit, dat herhaaldelijk bij de directie
klachten binnen komen van reizigers, dat
medereizigers met hun schoenen" de zit
plaatsen vuil maken.
Dit nu is verboden, wanneer men geen
courant als anderszins op de bank legt.
De directie heeft nu een circulaire ge
zonden naar alle conducteurs om hen te
wijzen op hun plicht tegen overtreding
van dit voorschrift te waken en bij con
stateering onmiddellijk de vastgestelde
boeten van vijf of drie ma»k op te leg
gen. Bovendien wordt een beroep gedaan
op de reizigers om te waken tegen ver
vuiling van de coupés.
HONGARIJE.
f
Het valsche muntersschandaal.
De Duitsclie <jraadiooze dienst maakt mel
ding van een verklaring van de zijde van
het Hongaarsche gezantschap tegenover
persvertegenwoordigers, dat bij de Boeda-
pester affaire geen politieke beweegredenen
bestaan, maar dat het slechts gaat om een
poging van in moeilijken materieelen toe
stand verkeerende personen, waarvoor deze
onder voorspiegeling van avontuurlijke poli
tieke doeleinden den steun van enkele amb
tenaren wisten te verkrijgen.
Het B.T-A.-agentschap te Boedapest
maakt melding van een verklaring van den
minister-president graaf Bethlen, n.1. dat
hjj de zaak der valsché biljetten beschouwt
als een crimineele quaestie, en dat hij het
onderzoek met onverzettelijke strengheid
zal doorzetten. Met klem protesteert hij
tegen de pogingen om te doen gelooven, dat
er te dien opzichte verschil van meendng
tusschen de autoriteiten zou bestaan.
Donderdagmorgen^ is prins Windisch-
Grfitz door den reenter van instructie an
dermaal aan een nauwkeurig verhoor onder
worpen. De prins vertelde, dat hij op een
reis in Frankrijk op het idee was gekomen
de Fransche 1000-lranc biljetten na te ma
ken. Hij wilde op deze wijze de Fransche
valuta geheel deprecieeren en daardoor
wraak nemen voor den vrede van Trianon.
In Maart 1925 had hij de drukpersen beko
men en zijn secretaris het benoodigde papier
in. Duitschland laten bestellen. Windisch-
Grfitz verklaarde, dat hij in het geheel 100
millioen ln de onderneming had geïnvesteerd.
Op het oogenblik is de justitie zoo ver,
dat zij het geheel schandaal tot in de kleinste
details heeft opgehelderd. Tot de vervaardi
ging van de vaisehe bankbiljetten werd in
Juli in een bespreking, die in het paleis van
Windisch-Grfitz plaats had, besloten. Prins
Windisch-Grfitz had den vroegeren majoor
Gerö, die aan het kartograflsch Instituut
werkzaam was, overreed de teekeningen en
de cllché's voor de biljetten te maken. Gerö
had aanvankelijk geweigerd, maar zich door
Windisch-Grfitz en Nadossy laten ompra
ten. lederen dag werden er in het kartogra
flsch instituut 500 tot 800 bankbiljetten ge
drukt, omdat men zich niet wilde overhaas
ten. In het geheel werden er 26.000 stuks
vervaardigd.
Uit Londen wordt aan het „Hbl.'* gemeld:
De „Evening Standard" verzekert, dat,
ofschoon de Fransche regeering geen scha
deloosstelling van Hongarije heeft verlangd,
toch waarschijnlijk op een of andere wijze
diplomatieke stappen zullen worden gedaan.
Te Parijs acht men het aftreden van Horthy
noodzakelijk, en de vraag wordt opgewor
pen, of de geallieerde regeeringen thans
niet dienen te eischen, dat de regeerings-
vorm van Hongarije bij plebisciet wordt
vastgesteld.
De llnksche partijen ln Frankrijk zijn
voornemens, over deze quaesties te inter-
pelleeren.
De Engelsche bladen betoogen, dat spe
ciaal de regeering van Tsjecho-Slowakije
niet kan dulden, dat een Habsburger in
Hongarije de macht in handen krijgt met
steun van mannen, wier politiek program
bestaat uit een revanche-oorlog.
ITALIË.
Een rotsblok van 200.000 Kg. neergestort
Een kind gedood en vele gewonden.
Woensdag even voor zessen, toen de
meeste bewoners van het dorp San Giu-
seppe in de republiek San Marino nog
sliepen, brak, veroorzaakt door den groo-
ten regenval der laatste dagen', een rots
blok van circa tweehonderd duizend kilo
van den derden top van het Titaange
bergte af.Het kwam met donderend ge
raas naar beneden, met zich medesleu
rend de palen van de eleetrisshe geleidin
gen en versohillende zich op de helling
bevindende huizen verpletterend. Een
tienjarig meisje werd dood onder de
puinhoopen gevonden, onder de zeer
vele gewonden waren er vijftien die zwaar
letsel bekomen hadden.
ITALIË.
Het toekomstige keizerrijk.
In de „Tribuna" bespreekt de publicist
Francesco Coppola de quaestie van de
vorming van een Italiaansch Keizerrijk.
Hij zegt dat het door Italië gewenschte
rijk een koloniaal rijk is, noodig voor
den gestadigen groei zijner bevolking,
waarvoor op nationaal gebied geen plaats
meer is, Na den oorlog heeft de misken
ning dezer noodzakelijkheid van 4e zijde
der geallieerden groote bitterheid ver
wekt. De schrijver hoopt dat de gealli
eerden aan Italië vreedzame middelen
zullen verschaffen om aan deze histori
sche noodzakelijkheid te voldoen. Mis
kennen zij haar, dan zouden zij de ern
stigste verantwoordelijkheid op zich laden.
Een aardbeving.
SIENA, 8 Jan. Om kwart over tien
werd een sterke aardbeving waargeno
men in het gebied van de Monte-Amiata.
Het dorp Affadia San Salvatore werd in
het bizonder getroffen. Een honderdtal
huizen scheurden. Drie personen werden
gewond. De bevolking kampeert in de
open lucht. De schokken duren, ofschoon
veel lichter, voort. De autoriteiten van
Siena hebben aan de getroffefc bevolking
hulp gezonden.
RUSLAND.
Monarchistische organisatie ontdekt
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft:
de Gepe-oe in de Oekraïne een monar
chistische organisatie ontdekt, die gefi
nancierd werd vanuit Frankrijk en Roe
menië en in betrekking stond tot de ge
heime politie in Roemenië. Volgens de
bladen zou deze organisatie schuldig zijn
aan verschillende terroristische daden,
waaronder het laten verongelukken,
eenigen tijd geleden, van een sneltrein
Odessa-rMoskou, en ook aan een inder
tijd gepleegden, dooh mislukten aanslag
op Froenze. Verder wordt de organisatie
beschuldigd van het ln het buitenland ver
spreiden van opzettelijk onware berich
ten over sowjetrRusiand en van het ver
moorden van vreemdelingen, met de be
doeling dat de sowjet-regeering daarvan
de schuld zal krijgen!
Onrnstbarende toeneming van de
dronkenschap.
De Krasnaja Gazetta wijst, opnieuw op
de onrustbarende toeneming van de
dronkenschap in Rusland. Het komt, vol
gens het blad, herhaaldelijk voor, dat be
drijven gedurende verscheidene uren of
een geheelen dag moeten worden stopge
zet, omdat vrijwel het geheele personeel
ln beschonken*toestand verkeert.
MEXICO.
Overstromingen.
Los Angelos, 8 Jan. De „Los Angelos
Times" bevat telegrammen, die melding
maken van zware overstroomingen in de
buurt van Santiago en Ixquintla, in het
district Nayarat, in het Westen van Mexi
co. Volgens schatting bedraagt het aan
tal dooden 500, de schade drie millioon
pesos.
Volgens een Reuter-bericht uit Noga
les, in Arizone, zouden de persoonlijke on
gelukken, voorgekomen bij da overstroo
mingen in Mexico, slechts zeer gering
zijn.
JAPAN.
De Brazlllaansche gezant gemolesteerd.
Tokio, 8 Jan. Vanmorgen kort vóór den
terugkeer van den regent van de jaarlljk-
sche revue der troepen deed de Brazllaan-
sche gezant een poging om den weg over
te steken, doch dit werd hem door een
woedende menigte belet. Er werden scho
ten gewisseld tusscben den gezant en de
menigte; twee politie-agenten, die tus-
schenbeide kwamen werden gewond.
AMST ERDAMSCHE BRIEVEN.
Water en Melk.
muziekcentrum.
Jong en Ond.
De Branding. Amsterdam
Het landelijk nieuws overstemt deze
week alles. En een plaatselijke causerie
te houden over feiten en feitjes, toestan
den, gevoelens en gedachten uit één be
paalde stad die haar gewone^ leventje
doorleefde, terwijl daar bij Maas en Waal
heele landstreken onder het schrikbewind
van onzen oudsten nationalen vijand het
water leven, gaat iemand even slecht af
als het fluiten van een genoegelijk deun
tje midden in een bulderenden storm.
Zooals het deuntje in den storm verwaait,
zoo gaat bet plaatselijk praatje in de
emotie van het publiek over de natio
nale ramp teloor. En vooral gij in Hel
der volgt natuurlijk de berichten over
het kranig werken der matrozen en ma
riniers met een belangstelling die weinig
ruimte meer laat voor anderkranten-
nieuws of praatje
Dat we weer een m eik-oorlog beleven
(zouden we zooiets ln den vervolge aan
het begin van ieder jaar te wachten heb
ben?), dit keer tusschen de veehouders
en de slijters, zal U dan ook maar matig
interesseeren. Ons ook trouwens I We
zijn, sinds die eindelooze stroom artikelen,
interviews, rapporten, brochures en de
batten van verleden jaar.... uitgemelkt
We hebben geen lust ons weer in aller
lei melkdetails te gaan verdiepen; we
slaan de zonder commentaar in onze
bladen afgedrukte communiqués van Vee-
houdersbond en Melkslijtersbond over en
zien met een onverschillig lodderoog toe
hoe de boeren de laatste weken in di
verse wijken de melk zelf aan den man
brengen, 't Conflict gaat over den in
koopsprijs: de slijters willen minder gaan
betalen, de boeren willen den prijs
handhaven. Er wordt natuurlijk zwaar
met Commissies en verzoeningsvoorstel
len gewerkt; tot nu toe echter nog zonder
resultaat. Of liever mét het resultaat dat
de melkvoorziening des hoofdstad gebrek
kig is.
Maar buiten de direct betrokkenen be
kommert zich dezen keer vrijwel niemand
om de zaak. Een en ander is trouwens
weer eens de zooveelste illustratie van
een blijkbaar algemeen geldend meji-
schelijk verschijnsel, dit n.1.dat zoodra
niet de gemeenschappelijke vijand ver-
Blagen of aan den horizont verdwenen
is of de eerst broederlijk aaneengesloten
verbonden krijgen ruzie.... Nauwelijks
is de Gemeente met haar monopolie-ka
nonnen geretireerd of de in het defensief
eendrachtigen richten de geweren van
hun diverse particuliere initiatieven op
elkaarJe zoudt waarlijk bijna lust
krijgen dan toch nog maar weer eens te
gaan fllosoleeren over de vraag of
gemeentelijke exploitatie in dezen wel
zoo gek isIBijna..., ware bet niet
dat de watersnood in het land, die om
practische daadkracht en steun roept,
alle th^oretiseeren over melk in de stad
wegvaagt....
Zelfs in tijden dat er geen watersnood
is die de belangstelling absorbeert, is het
tegenwoordig eenkunst voor „do
kunBt" eenige aandacht te wekken. We
lézen wel, soms, dat er onder het groote
publiek meer belangstelling voor de dicht
kunst begint te ontstaanwe hooren, soms,
wel eens van een verzenbundel, waarvan
méér dan 25 exentplaren (waaronder 10
present-exemplaren) onder de menschen
kwammaar is er werkelijk wel een
keer ten goede 't Eenigste inoedge-
vende feit, dat ik dezer dagen zelf mee
maakte, stemde niet optimistisch. Voor
een kring van kunstlievenden (die allen
een zeker bedrag als donateur gestort
hadden voor het goede doel) zou één onzer
beste moderne dichters, redacteur van
een gezien tijdsehrift ln den lande, een
voordracht hoqden. Meer dan tweehonderd
uitnoodigingskaarten werden rondgezon
den en deze dichter-van-naam stond
ten slotte te spreken tegen 8, zegge acht
menschen.
Ook valt 't lang niet mee de belang
stelling voor de schilderkunst gaande te
houden, ook al tracht men op Volksuni
versiteiten e. d* met lichtbeelden en cur
sussen iets te bereiken. Er moet, wil
't een beetje trekken, alevel iets bijzon
ders bijkomen, iets bijzonders, dat niet
direct in het tentoongestelde werk zelf
moet liggen.. Zoo ongeveer zal waarschijn
lijk de directeur van den kunsthandel
Buffa in de Kalverstraat gedacht hebben
toen hij zijn expositie van werken van
Enzo Frateili naast doeken van Marinus
Heijl arrangeerde. Bijzondere reden om
deze twee artisten naast elkaar te doen
uitkomen bestaat er uit een kunstoogpunt
niet; des te meer echter uit een re
clame-oogpunt,, want: Frateili is een Ita
liaansch, penseel-voerend wonderkind van
elf jaar, en Heijl, de degelijke nestor
onzer Amsterdamsche schilders, die zijn
negentig jaar met eere torst! Men ziet:
een soort Barnum en Baily-truc op schil
derijen-tentoonstellingsgebied. Wat het
werk van dit schilderend wonderkind be
treft: het is naief, kinderlijk-blij, met de
kleur spelend impressionisme in zijn beste
momenten. Maar dat rechtvaardigt eigen
lijk toch nog niet het feit, dat deze jeug
dige onderdaan van. Mussolinl niet in
ons schildersland geïntroduceerd moest
worden.
Ja, schildersland. Malaise of geen ma
laise, belangstelling of geen belangstelling,
dat schildert maar, schildert maar....
En 't wordt je soms, als je weer langs de
volgehangen lange wanden van weer een
nieuwe tentoonstelling loopt, wee om 't
hart. Nu hebben we onlangs weer een
expositie in het Stedelijk Museum (dat
altijd maar weer lijdzaam z'n deuren
opent) gehad van „De Branding", een
schilderende en beeldhoudende bent
Rotterdammers die nog altijd erg revo
lutionair doen (al raakt dat, in de kunst
productie althans, al meer en meer uit de
mode) en die o.a. den bekenden dadaïst Kurt
Schwiters, met zijn uit tramkaartjes, post
zegels en andere papierbrokjes aan elkaar
gelijmde „sohilderijen", in hun midden
opnamen. Eigenlijk is zulk een ten
toonstelling, zulk een dadaistisch-revolu-
tionaire nog de kwaadste niet. Tijd om
wee om 't hart <fe worden Vindt men er
niet: de op geen onraad verdachte burger
valt er van de „verschrikkelijkste" schrik
over een giftig groen heigedrocht met
oogen als eierschalen, in den zenuw-
achtigsten lach over een, als door een
bezetene in elkaar gekronkeld stuk metaal
of klei, dat dan een beeldhouwwerk is.
Die gemiddelde burger zal er schelden,
zich ergeren, lachen en „paf" staan.
Prachtig! dat willen we juist ook,
zeggen menschen als de Branding-schil
ders; alles beter dan een welwillende
onverschilligheid. Eerst wekkenJawel,
jawel. Een vuurpijl met een donderbus
wekt ookmaar doet daarna niets meer
't is er mee uit. Ware kunst wekt èn
blijft schijnen als de zon.
Nederland, schildersland. Amsterdam
muziekstad.
Ongetwijfeld»is de hoofdstad, voorname
lijk door toedoen van Mengelberg en ziin
orkest, geworden tot een der erkende
internationale muziek centra. Iedere com
ponist rekent het zich tot een eer als hü
een zijner werken op het Concertgebouw
repertoire kan krijgen en geen buiten-
landsche grootheid, hetzij op zang, dan
wel op instrumentaal gebied, zal verzuimen
t Geert politieke doeleinden.
Verklaring van graaf Bethlen.
Parijs verlangt het aftreden van
Horthy. I
