I PUROL geeft een Mooie en Zachte Huid DERDE EN LAATSTE BLAD. PLAATSELIJK NIEUWS. BINNENLAND VAN ZATERDAO 9 JANUARI 1926. en met Aanbesteding. Door Burgemeester en Wethouders van Helder werd ten raadhuize aldaar Vrij dagmiddag uanbesteed bet afbreken van het Politiebureau aan het Westplein het bouwen van een Bodewoning n Politiepost achter het voormalig Wees huis aan den Singel te Helder. De vol gende biljetten waren hiervoor ingeko men Starrenburg en Boerdijk f 7425. Gebr. Smit f 7870.D. Koger f 7954.—. G. Lastdrager f 8243.—, H. Riemers f 8282.O. Quak f 8870.—, Gebr. van Pelt f 8900.—, M O. v. d. Plas f8920.—, J. O. van der Plas f 8970.—, H. Freeke f9072.50, Minneboo Walboom f9470.J A. Valkhoff f 9476.—, Gebr. Ran f 9800.— R. J. E. Bot f 11220.—, ld. met schilder werk 1 11600.K. Schilder f 12000.—. Voor verf-, glas- en behangwerk was ingeschreven als volgt: Gebr. Hooger duyn f 622.^-, Jan de Kok f 722.—, M Kaleveld f 769.—, G. Dortmundt f 867. Mislukte proeven. Een tegenspraak. Het Haagsche Corr. Bur. meldt ons: Naar aanleiding van een bericht over mislukte proeven te Helder met het Fok ker-watervliegtuig O V wordt van be voegde zijde medegedeeld dat het vlieg tuig geenszins grootendeels is vernield doch dat de drijver iets is beschadigd, de spijlen van het landingsgestel zijn ge knikt en ook het doek van den vleuge een kleine reparatie zal moeten onder gaan. Ook is het minder juist dat de ftroe ven totaal zouden zijn mislukt; men is bezig met het watervliegtuig proeven te nemen en het is geenszins uitgesloten, dat deze na reparatie van het vliegtuig: zullen worden voortgezet- (Hbl.) In verband met de bovenstaande door het Haagsche Oorresp.-bureau ge geven tegenspraak op het bericht be treffende het mislukken der proeven met het Fokker-watervliegtuig CV waar bij men zou kunnen denken aan onjuiste berichtgeving het volgende: Volgens ooggetuigen aan boord van de torpedoboot „Z 4", welke bij de proeven aanwezig waren, stond, er geen hooge zee; de zeegang was gewoon, waarin nl met een nu bij do Marine in gebruik zijne zeevliegtuig van het WJu-type zeer ze ker kon worden gelandzonder gevaar van doorbreken van het landingsgestel. De wind was vrij krachtig en het was zeer slecht zicht Toen bij de derde landing het toeste bijna uitgeloopen was, knikte het door zijn landingsgestel heen, de schroe" raakte de drijvers en het toestel draaide met zijn neus in het water, waardoor de passagier er uit geslingerd 'werd en door de motorlaunsch van het vliegkamp de Mok werd opgepikt Drijvers en lan dingsgestel zijn geheel onbruikbaar door ernstige beschadiging; ook de schroef natuurlijk. Door het lange drij ven van het toestel is ook de bovenvleu gel beschadigd. De motor kan nog iptact blijven, indien het op het vliegkamp de Mok is gelukt deze direct uit te bouwen en te conserveeren. Het is juist de bedoeling, dat met de proeven de* zeewaardigheid getoond zou worden. Deze proef is absoluut mislukt, hoewel men de beste verwachtingen van het toestel had. Of de proeven nog zullen worden voort- i gezet, is niet bekend. Wat van het toestel nog geborgen kon worden is naar Amsterdam verscheept. Overigens geven de in onze fotokast opgehangen interessante foto's fotobureau „Helder" een goed beeld van het verloop van het ongeval. De eerste geeft het oogenblilk weer, dat de drijverspijlen zich begeven, de tweede dat het toestel imet den neus In het water duikt, de derde, het toestel op den kop staande, terwijl de bestuurder, Ingenieur Grassó van* de Fokkerfabriek door een vlet van de Mok wordt afgehaald. Vereeniging „Helder*s Belang". De Ver. „Helderis Belang" heeft aan verschillende ingezeteneiwte dezer stedo een circulaire verspreid, waarin zij nen opwekt lid te worden der vereeinging. „Een betreurenswaardig feit is het, zoo heet het in dit rondschrijven, „dat het ledental voor meer dan de helit js ge daald zonder dat daarvoor b^zondere^ - den kunnen worden aangevoerd; - tributie immers bedraagt.slechts óón gui- terwijl donateurs Ingezonden Mededeellng. uen Uil II1111 UI Li, WL v* M' „alrar niAt minimum betalen, hetgeen toch »*er met als motief van vermmdcring van et le^ voren gebracht kan worcle den minimum, minimum bi als motief dental naar vurcu nn het De circulaire legt den n0dnik P groote belang voor onzestadvan delingenverkeer, hetwelk zich ttfdenis^ tentoonstelling vooral hetft Rv ni. streerd. Ook dit jaar hoopt de Vereen! ging een en ander naar vorente br<e g ten einde hot bezoek aan onze sta aantrekkelijk te maken en stelt ziohdl ook voor de leden der VcreeingiUK bij zoo mogelijk eenige faciliteiten te ver 16 Ieder die dus de gemeente Helder wil doen bloeien en vooruit huipen, worde 1 of donateur van H.B., vooral handeldrij- venden worden hierop gewezen. In de circulaire is een briefkaart ge ten, die men kan invullen en doentoe komen aan den secretaris, den heer J. Fflttug van Walsem, Loodsgrncht. Pluimveeten toonstelling. \Vy vermeldden als prijswinnaars onder de rubriek wyandottes H. Aberson voor eersten en tweeden prijs. Dit is evenwel foutief; de le prijs is behaald door den heer A. Boutkan, de 2e door den heer H. Aberson. Drankwet Men verzoekt ons plaatsing van het vol gende: De Drankwet is voor een leek dikwijls als een gesloten boek, omdat de juiste opvatting nog niet voldoende wordt begrepen. Ten einde hierover meer bekendheid te geven, houdt het Centr. Comité voor Drankbestr. „Helder" een openbare cursus-vergadering op Dinsdag 12 Januari a.s., in het gebouw Spoorgracht 43, waar een specialist in de Drankwetgeving over bedoelde Wet een in leiding hoopt te houden. Voor nadere bij zonderheden wordt verwezen naar de desbe treffende annonce in dit blad. Concert „Inter Nos". Hieronder volgen nog enkele beoor deelingen omtrent mevrouw Rosa Spier van binnenlandsohe bladen. De Telegraaf: Hier hoorde men, tot welk een wonder lijke verscheidenheid van klank dit in strument hi staat is. Het wonderlijkste is de verschillende sonoriteit, van vluchtig etokkel en orgelenden klank, die mevr. S. met fijne muzikaliteit wist uit te buiten. Handelsblad. Rosa Spler's innig muzikaal spel en souverelne techniek. N. Rott Cour.: Bewondering als steeds was het harpspel van R. 3., spel dat fantasiën wekt, waarvan sterke beko ring uitgaat Geref. Zangver. „Hallelujah". Bovengenoemde vereendging heeft op de Donderdag jj. gehouden huishoudelijke ver gadering besloten om ten bate van de slacht offers der overstroomingsramp een herha ling te geven van het oratorium „Athalia", hetwelk met zooveel succes werd uitgevoerd ter gelegenheid van haar gouden jubileum op Donderdag 26 Nov. LI. Binnen enkele dagen zullen nadere bijzon derheden worden bekend gemaakt Leger des Hells. Naar men ons meldt zal a.s. Zondag de Adjudsmt Verkaaik vaarwelbijeenkonfsten houden, terwijl a.s. Woensdag de af- scheidsaienst plaats heeft en Donderdag het welkom der nieuwe Officieren zal plaats hebben. „Blanke Ballast" De aangekondigde voorstelling door het Nieuwe Nederl. Tooneel, artisiek leider Louis Saaliborn, „Blanke Ballast", is vast gesteld op Woensdag 20 Januari. Dat de ze voorstelling op tooneel gebied iets bui tengewoons is, kan anen oonstateeren uit den grooten roep, die er van dit stuk uit gaat. „Het Leven" heeft er .prachtige fo to's van gegeven en een speciale voor stelling gearrangeerd voor hare abonnó's. Dezer dagen gaat in Amstredam de 75ste voorstelling, voor welke gelegenheid de kunstsohilder Sobwarz een nieuwe affiche heeft ontworpen. „Blanke Ballast" heeft vanaf de eerste voorstelling een voor Hol land ongekend succes. De Telegraaf sohrijft: Openbare Leeszaal en Bibliotheek. In November werd de Leeszaal bezocht door 1757 mannen en 139 vrouwen, totaal 1896 personen. Uitgeleend werden: 463 studiewerken, 1872 romans en 2337 kinderboeken, totaal 4662 banden. In December werd de Leeszaal bezocht door 1487 mannen en 122 vrouwen, totaal 1609 personen. Uitgeleend werden: 459 studiewerken, 1789 romans en 2328 kinderboeken, totaal 4576 banden- Aangeschaft werden de navolgende wer ken: Anker Larsen: Martha en Maria; de Bakker: Het dochterken van Rubens; Bou- dier—-Bakker, Ina: Aan den overkant; id.: De straat; id.: De blijde geboorte; Ferber, Edna: Moeder's jongen; v. Genderen Stort: Kleine Inez; Gezelle: Keurgedichten, 2 dln.; v. d. Hoop: Door de lucht naar In- dië; Hulleman: Heijermans-herinnerlngen; Hurst, Fannie; De sloof; Jaarsma: Het ont waken; Michaëlis: Het hemelschip; Naeff, Top: Voorbijgangers; Papini: De Christus; Papke, Kfithe: Die aan de spits staan....; Riem Vis, Wilhelmina: Tien maanden in, een vrouwenkamp; Rltter: Het huis eener kunstenares; Scharden—Antink, O. en M.: Het eeuwige licht; de Sinclair: De erfenis van Oom Geotgè; Verhoog: Onder de tro- nzon; de Vries: Tabak; Vries—Vogel, aria de: Van het schavotje; Oentr. bureau v. Statistiek: Overzicht van den omvang der vakbeweging. Ten geschenke ontvangen: Ainsworth: The Spanish match, 2 dln.; Anstey: The pariah, 3 dln.; Besant: Katharine Regina; Nat- comité v. actie: Beginselverklaring; id.: Het verdrag met België in strijd met 's lands belang; Nea. vereent t. a. v. alcoh. dranken: Almanak voor 1926; Ned. Schoolmuseum: Berichten on mededeelingen Nq. 32; Gulden woorden u. d. Wereld-Bibliotheek; Gids voor Schiedam; Gids voor Middelburg. Leden der Openbare Leeszaal kunnen gratis boeken, leenen- De minimum-contri butie bedraagt f 1.50 per jaar. Het is thans wel de beste tijd om zich ais lid op te geven, daar het lidmaatschap van Januari tot Ja nuari loopt. De toegang tot de Leeszaal is kostelpos. Uit het Politierapport. Woensdag werden twee motorrijders bekéürd terzake overschrijding van de maximum-snelheid. Door een matroos van de Heemskerck werd Woensdagavopd aangifte gedaan dat er uit een gesloten kastje aan boord van dat schip een portemonnaie van hem, met pLm. 84.inhoi^i, was ontvreemd. Woensdagavond werd door een vrouw politiehulp ingeroepen, omdat haar man, die onder drankinvloed verkeerde, haar wilde mishandelen. Twee agenten bega ven zich erheen en troffen het echtpaar twistend aan. De twist was volgens de vrouw ontstaan, doordat haar echtgenoot een gedeelte van het huisraad had ver kocht. Van mishandeling was evenwel geen sprake. liet echtpaar werd door de agenten tot kalmte aangemaand waaraan het beloof de te voldoen. Woensdagavond werd een agent mee gedeeld dat er op den Brakkeveldweg een gaslantaarn in brand stond. De lan taarn waarvan de kap stuk was, werd ge- bluscht- Bij onderzoek" bleek, dat de lantaarn aangereden was. Donderdagavond is een man aangehou den, verdacht -van bedreiging van een misdrijf tegen het leven. Hij werd in ver zekerde bewaring gesteld. Donderdagavond te 11 uur vervoegde zich een minderjarige jongen aan het Hoofdbureau, die door zijn moeder op straat was gestuurd, omdat hij, volgens haar zeggen, steeds ruzie in den huiselij- ken kring veroorzaakte. Door tussohen- komst van de politie werd de Jongen weer in huls opgenomen. In den nacht van Donderdag op Vrij dag meldde een juffrouw aan het Hoofd bureau, dat zij, na eenigen tijd uit haar woning te zijn geweest, bij haar terug komst bemerkte, dat er licht brandde. In haar woning trof zij een man aan, die zich door het breken van .een ruit toe gang had verschaft. Op haar herhaald verzoek had de man de woning verlaten. De man bad erkend de ruit te hebben vernield en beloofde de schade te zullen vergoeden. de monsters zich meermalen vertoonden Wat men gehoopt had gebeurde. Op het oogenblik, dat het water begon te zak ken, kwam een krokodil, een beest van enorme afmetingen aan de oppervlakte, mot den verdwenen Chinees in den bek. Het monster kroop langzaam naderbij. Toen het onder schot was, gaf de dokter het de volle laag; hij trof het onder in het oog, het liet zijn prooi vallen en trachtte nog te vluchten, hetgeen echter niet gelukte. Het schot bleek doodehjk te zijn geweest De Java. Volgens nader ontvangen bericht bij het departement van marine, is de schade, die door Hr. Ms. Java bij de aanvaring met het stoomschip Bondowoso in de ha ven van Tandjong Priok heeft opgeloo- pen, gering; eenige boven water (dus bo ven het gepantserde gedeelte) gelegen spanten werden ontzet. De herstelling is reeds beëindigd. OOST-INDEEL Krokodlllenplaag. Tot een der gruwelijkste plagen van de kustplaatsen van Zuid-Nieuw-Guinea behoort ongetwijfeld de krokodil. En dat deze plaag allerminst moet worden on derschat, moge blijken uit het feit, dat in November alleen door deze monsters 81 menschen zijn verslonden, zoo schrijft men aan het „Soer. Hbld.". Het was een groote voldoening voor de bevolking, toen dezer dagen de dokter een der grootste monsters, die de rivier onveilig maakten en dat zich voortdurend op de kust, nabij de huizen vertoonde, neerlegde. Er was n.L wederom een Chi nees spoorloos verdwenen. De dokter leg de zich met enkele andere Europeanen in hinderlaag ln de buurt van een kreek, die vlak achter zijn huis loopt en vaar De regeerlngscrlsla. De parlementaire redacteur van De Morgen meldde ^gisteren: Wij zijn in staat met zeerheid te be richten, dat het ministerie-Colijn als za kenkabinet terug zal keeren. Waarschijn' lijk.a.s. Zaterdag kan dat verwacht wor den. Inzake de gezantschaps-quaestle is een modus gevonden, waarbij óf de ge zant te Bern óf die te Weenen (waarheen dan jhr. Van Nispen tot Sevenaer zou verplaatst worden) ook bij den H. Stoel zal worden geaccrediteerd. De onderhandelingen van dr. de Vis ser hebben tot zulk een compromis met de Christelijk-Historische Tweede Ka merfractie geleid, dat zjj hun stem vóór de regeéring zullen uitbrengen, indien oen motie of amendement ingediend mocht worden, dat behalve den gezantschaps- post ook het bestaan der coalitie of der regeering zou raken. Het heeft er thans dus alles van, dat ein delijk precies twee volle maanden, nadat de heer Nolens zijn ministers uit hun zetels deed opstaan en aldus de ooalitiecrisis tot een kabinetscrisis maakte, een voor de frac tie der coalitie aannemelijk compromis is gevonden, dat het kabinet-Colijn onder een of andere benaming in stand houdt De parlementaire redacteur van „Het Volk" geeft het volgende bericht over de situatie: Op een door ons aan dr. De Visser ge stelde vraag, of de vergaderingen, die mor gen voor de anti-revolutionaire en de ka tholieke Kamerfracties worden belegd, ge houden worden naar aanleiding van voor stellen door dr. De Visser aan die fracties gedaan, heeft dr. De Visser ons geant woord, dat na de mislukking van zijn po ging van een parlementair kabinet hij een poging doet tot vorming van een zelfstan dig rechtsch kabinet, welke poging door hem uit den aard der zaak geheel buiten de Kamerfracties om wordt ondernomen, zoodat hij geen voorstellen aan fracties gedaan of besprekingen met haar voorzit ters gevoerd heeft. Hij heeft zich in ver binding gesteld alleen met de ministers, die hem van hun besprekingen in een j.1. Dinsdag gehouden ministerraadsvergade ring gevoerd, mededeeling hebben gedaan. Faillissement NiL-Hollandsche Bank. Tweede ultkeering van 10 pet. Het geheele kapitaal verloren. Dp ter griffie van de rechtbank te Alk maar gedeponeerde tweede uitdeelings- lijst ln het faillissement der Noord-Hol- landsche Bank, geeft een uitkeering aan van 10 De eerste uitkeering bedroeg 55 terwijl de crediteuren nog een slotuitkee- ring kannen verwachten. Het aandeelen kapitaal van 600.000 ls echter geheel verloren. Hel zilveren huwelijksfeest der Koningin. Een huldeblijk uit militaire kringen. „De Ned." ^bericht, dat een oomité is gevórmd uit hoofdofficieren van verschil lende wapens, dat namens de officieren der Nederlandsche landmacht aan de Ko ningin en den Prins, bij gelegenheid va<i hun aanstaand zilveren huwelijksfeest, een werk van Hoynck van Papendreoht wil aanbieden, voorstellende een rivier overtocht van onderdeelen van het Neder landsche leger in het begin der mobili- sötio» Beperking bewapening. De Minister van Financiën heeft op de vragen van den heer Van Embden in zake de tot Nederland gerichte uitnoodi- ging tot deelneming aan de voorberei dende conferentie voor de vermindering en beperking der bewapeningen geant woord: De regeering legt hiernevens over af schrift van het schrijven van den secre taris-generaal van den Volkenbond, dd. 16 Déc., houdende de uitnoodiging aan de Nederlandsche Regeering, zich te doen vertegenwoordigen in de Comrais- missie van Voorbereiding van de Ontwa peningsconferentie, alsmede de bij dat schrijven gevoegde bijlagen. (Deze' stuk ken zijn ter griffie nedergelegd, ter in zage voor de leden). De Regeering heeft aan den secretaris generaal van den Volkenbond geant woord, dat de tot haar gerichte uitnoodi ging gaarne wordt aanvaard, en te zijner tijd de namen der vertegenwoordigers zullen worden meegedeeld. De Regeering behoudt zioh overigens het treffen van een regeling voor, met dien verstande, dat met den datum, waarop de commis sie hijeen komt, en den tijd, die noodlg ia PREDIKBEURTEN. ZONDAG 10 JAUARL Ned. Herv. Gemeente. Nieuwe Kerk (Weststraat): 's Morgens 10.80 uur, Ds. W. A. F. van Dijk. Westerkerk: 's Avonds 6.30 uur, Ds. O. O. de Kloet. Onderwerp: „Anonymi". Huisduinen: Geen dienst. Jnllanadorp: 's Morgens 10 uur, Ds. O. O. de Kloet, van Helder. 'Anna Panlowna. 'b Morgens 10 uur, Ds. van Loon, van Barsingerhorn. Evangelisatie (Palmstraat): 's Morgens 10 uur, Ds. J. A. Raabe, van den Burg. Geref. Kerk (Spoorstraat): 's Morgens 10 uur en 's avonds 6.80 uur, Ds. H. Fokkens, van Hollandscheveld. WOENSDAG 13 JANUARL 's Avonds 8 uur, Ds. H. Steen, van Zout kamp. dhr. Geref. Kerk (Steengraeht): 's Morgens 10 uur en 's avonds 6 uur, Ds. B. v. d. Berg. Oud Geref. Kerk (Hoogstraat): 's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur. Doopsgezinde Kerk: Geen dienst. Luthersche Kerk: 's Morgens 10 uur, Ds. H. O. Zwahler, van den Haag. Leger des Hells (Spoorgracht 38). 's Morgens 10 uur, Heiligingsdienst. 's Namiddags 3.80 uur, Openluchtbijeen komst, Koningsplein. 's Avonds 8 uur, Heilssamenkomst. voor voorbereiding, zal zijn rekening te houden. Het plan-Deterdlng. De vereeniging „Jan Pietem. Ooen", opgericht naar aanleiding van een voor stel van sir Henry W. A. Deterding om de belangstelling voor Ned.-Indië te ver meerderen, stelt ln 1926 voor enkele lee raren van M. O. en Hooger Onderwijs de gelegenheid open een studiereis door Ned.-Indië volgens het z.g. Deterding- plan te maken. De reis geschiedt voor rekening van de vereeniging en zal vermoedelijk on dernomen worden in de maanden Juli tot November. (VacL) Salarissen P. T. T.-personeeL De directeur-generaal der Posterijen en Telegrafie heeft naar aanleiding van het desbetreffend schrijven der Commissie van Overleg voor het staatsbedrijf der P. T. T., d.d. 25 Nov. j.1., een uitvoerig antwoord gezonden, waaraan het volgende is ontleend: Het voorstel om de eerste periodieke verhooging van ambtenaren, wier aan- vangswedde f 1100 of minder bedraagt, steeds na een jaar en ten bedrage van f 200 toe te kennen, is niet voor inwilli ging vatbaar. Wèl zullerr de eerste peri odieke verhoogingen van daze bedoelde ambtenaren telkens na een jaar worden toegekend, doch de eerste verhooging zal niet op f 200 kunnea worden gesteld. In de bezoldiging van de kantoorknechts en zaalwachters zal geen wijziging worden gebracht. Het voorstel om het technisch personeel van lageren rang te bezoldigen in over eenstemming met overeenkomstige rangen bij de Ned. Spoorwegen, kan niet worden gevolgd. Echter zal de loonschaal voor de monteurs 2e klasse en instrumentmakers 2e klasse, die in 't algemeen ook met eenige leiding zijn belast, met f 0.96 per week worden verhoogd. Het voorstel om het maximum van de telefonisten 2e klasse bij den lokalen dienst met f 100 te verhoogen, zal worden gevolgd. De schaal zal worden f 1000 f 1700; met 2 jaarlljksche verhoogingen van f 100; 4 tweejaarlijksche verh. van f 100 en 2 tweejaarljjksche verh. van f 60. Besloten is voorshande niet over te gaan tot invoering van de rangen van machineschrijver en schrijver le klasse. Er blijft dus een rang van schrijver, waarvoor de volgende schaal zal gelden: 6 jaarlljksche verhoogingen van f 100; 1 tweejaarlijksche verh. van f 100 en 2 tweej. verh. van f 50. Er bestaat bezwaar tegen het maximnra voor de bureelamb tenaren 2e klaBse, teekenaars 2e klasse en boekhouders 2e klasse op f 2100 té stellen. Zoodra omtrent eene herziening van de grondslagen der classificatie van de hulpkantoren eene beslissing is genomen, zullen de salarissen der kantoorhouders aan een nadere beschouwing worden on derworpen. Voor het tegenwoordige moe ten de minima en maxima ongewijzigd blijven. Overeenkomstig het advies zal voor de assistenten le klasse en conducteurs le klasse, evenals voor de kantoorbedienden le klasse, telegrafisten le klasse en tele fonisten lo klasse, de volgende schaal geldenf 1400f 2600, met 6 tweejaar lijksche verhoogingen van f 200 en 2 tweej. verh. van f 100. - De directeur generaal kan geen aan leiding vinden om 't sa) aris van de adjunct- commiezen met f 100 te verhoogen. Wel ^al het voorstel t.a.v. de periodieke verhoogingen worden gevolgd. De schaal der adjunct-commiezen blijft dus f 1700 tot f 2800, doch de opklimming wordt 4 tweejaarlijksche verhoogingenvan f 200 en 8 tweejaarlijksche verhoogingen van 100. Mijnongeluk. De 40-jarige gehuwde arbeider Engel uit Kohlscheid is in een schacht van mijn „Hendrik" naar beneden gestort Hij is zwaar gewond en aldaar aan da bekomen verwondingen overleden. Een rauw «tuk, dat heftig en sterk t^espeeld werd'. Het vraagstuk van den jongen Euro peaan die ergens op een lichaam- $n geest- sloopenden poet In de exotische binnenlanden moet leven, wordt hier gegeven als een bijna onontkoombare noodlottige cirkelgang: de aankomst, de goede bedoelingen, de verelap- ping, heit verval, de thuisreis, de aankomst van den nieuweling, diens goede bedoeling, etc. Drank en iniandeche vrouwen, uitputtend' kli maat en kinine houden! die fatale machlhe gaande, die van tijd tot tijd een vermogend man, en 'voortdurend „blanke ballast", levende wrakken, naar het moederland terugzendt. De Amorikaaneche ahteur, die hot zoo wil zien, heeft hier met de gnoote kwast geschil derd, zijn verhaal lijkt veel op een stevige populaire novelle van tropen-misère, de ka rakters botsen mat volle vaart tegen elkaar, de ellenlde is pikzwart en veel meer dan el lend^ en wat scherpe ironie daarover, wat menschelijkheld1 daarna heeft hij ln zijn West- Afrikaansch® nederzetting .niet gevonden. La ten wij hem, bij het loffelijk zoeken naar sterke „speelstukken" niet te nauw op do vin- gors kijken en zijn opvattingen en edhrijf wijze laten voor wat ze le: do hoofdzaak was dat er ouderwetsch tooneel viel te spelen. Daar nu de oude dokter, die geen glas laat staan', mislukt chirurg, die onder iijn ver slenste baadje nog altijd een mild hart heeft: oen fijn getypeerde rol, die zich tegenover de rauwere figuren goed handhaafde en schakee ring ibrachit. Dan was er Witzel, de „man die blijft", cynicus, opvliegend' van de koorts, teruggedrongen, tot zijn laatste gevoel van eer-ophouden der blanken onderling, verder oen heest van een kerel tegenover hem die jonge uitkomende groen, die na door onthou ding tot. het uiterste geprikkeld' te zijn, aan de zwarte Venus ondergaat. Tourniaire en Gobau spelen die mannen dat de stukken er afvliegen, blaffende honden als de koorts en' do zenuwen hen plotseling opjagen, ln elkaar gezakt en machteloos als Afrika hen ln zijn groep heeft. Afrika is beliohaamd in de halfbloed Tonde- leyo, het meisje van gemengd, Franech en ne- gerbleed, dat den groen even gedlulddg en' mee- doogenlooe omrankt en vernielt als do lianen in de wildernis oen sterken boom. Julia de Gruyter krijgt hier, na „Joop tor Heul" eens een mooie kans, ep ze maaSt er uitstekend ge bruik van om met. temperament, primitieve vleierij en wreedheid deze figuur leven te ge ven: haar zucht naar opschik en genot, haar niet begrijpen van den jongen Europeaan, haar afkeer en haat als hij niets'meer Waard' is. Het is in karakter en detail 'knap en sterk ge- speeld en, Ln deze hachelijke situaties, nooit vulgair. Niemand zal met een «tuk voor tooneel van het beste gehalte rakenen, maar men 'beleeft er weer eens een avond ouderwetsch tooneel- sn en da zaal, dis eerst ietwat san de vaart en heftige effecten moest wennen, ging weldra mee en, raakte er ten slotte flink in vuur ,bij een genre dat de tenslotte groote verdienste houdt dat er ras-acteurs voor noo- d'ig zijn, en dlat men er 'hier die acteurs ter dege voor blijkt te 'bezitten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1926 | | pagina 9