T
TWEEDE EN LAATSTE BLAD.
PLAATSELIJK NIEUWS.
BINNENLAND
VAN DINSDAG 16 MAART 1926.
Leening gejneente Helder.
l>e Incassobank bericht, dat de inschrijf
ving op 757.000 41/* pet. obligatiën ten
laste der gemeente Helder, in stukken! van
1000, op 19 dezer zal' zijn opengesteld te
Helde® ten kantore van den) gemeente-ont
vanger, en te Amsterdam, Rotterdam en
's-Gxavenihage te hareni kantore en wel tot
den koers van 97 Va pet.
Storting 1 April.
'Aan de toelichting ontieenen wjj het vol
gende:
He aflossing dezer leening zal volgens het
plan van aflossing in1 40 jaar geschieden.
Vervroegde geheeie'of gedeeltelijke aflos
sing mag vóór 1 Januari 1931 niet plaats
vinden.
He opbrengst dezer leening zal o. a. wor
den aangewend voor: uitbreiding gasfabriek,
electriciteitsbedrijf en waterleiding; deelne
ming in het kapitaal der N. V. „Zeebad
Huisduinen"*, voor bouw van seizoenwonin
gen), enz.; het grondbedrijf en diverse open
bare werken.
Lezing over Indlë.
He gisterenavond) door den gep. Oost-Ind.
ambtenaar Uiterwijk gehouden lezing over
Indië, zou men onder het genre „ouderwet-
sche A.G.O.-avohd" kunnen rangschikken.
De heer Uiterwijk is een uitermate genoe-
gelijk en zeer boeiend spreker, die een over
vloed van prachtige lantaarnplaatjes ver
toonde, en den ganschen avond zijn gehoor
letterlijk aan de lippen had hangen. Want
wel waren er, zooals op deze AG.O.-avon-
den veelal het geval is, een menigte jongens
en meisjes voorhanden, die al wel, met het
noodige lawaai curagaosjes oftewel apen-
nootjes hadden zitten eten en elkander de
basten in den nek stopten, maar toen de
plaatjes vertoond werden, waren ze koest,
zoo koest als muisjes. Altijd natuurlijk, voor
zoover een jongen, zonder een cent zit in
zijn lijf, dan koest kan zijn. In ieder geval
hadden we een kind aan hen, en dat wil wat
zeggen.
We hebben met den heer Uiterwijk een
8-daagschen autotocht gemaakt door Suma-
tra's Westkust, een gebied, anderhalf maai
zoo groot als Nederland. Ongelooflijk zooveel
plaatjes de spreker daarvan had, en ook is
het ongelooflijk hoe hij er zooveel aardige
dingen bij kon vertellen en nochtans kon
zorgen, dat we om elf uur thuis waren.
Van Padang, de hoofdplaats, ging de
tocht naar de Padangsche bovenlanden, Pa
dang Pandljang, Fort de Koek, de Merapi,
Pajacombo, de Ombilinmjjnen, enz. en we
kwamen juist op tijd om dien stoomer weder
de Emmahaven te zien uitgaan.
In Padang hebben we havenwerken gezien
en het kanaal, dat gegraven is voor afwate
ring der bandjirs. Den apenberg bezochten
we en bewonderden den radjah, of apenko-
ning, die zich voor een pisang wel liet kie
ken. Een Maleische trouwpartij- woonden we
bij en genoten van een Öhineeeche begra
fenis, die eigenlijk precies hetzelfde is als
een Chineesch feest. In de Aneikloof zijn
we geweest, en Fort de Koek hebben we
bezichtigd; op de helling van de Merapi kon
den we een kijkje nemen van de verschil
lende vaak zeer fraaie inlandsche bedehui
zen, die daar staan Om den berg heen ging
onze tocht, waarbij we veel sawahs passeer
den, en ook het uitplanten zagen der rijst.
Tal van aardige, schilderachtige rijstschuur-
tjes waren er in de kampongs. Ieder huis
heeft een of meer rijstschuren. Eenmaal
zelfs kwamen we ons kabelhuisje van het
Koningsplein1 tegen. Maar er stond geen
hoogspanning op. Zeer veel kleederdrachten
heeft de heer Uiterwijk gekiekt; hiji trof het,
daar juist de Gouverneur-Generaal een
tocht door de residentie maakte en dienten
gevolge de bevolking de beste spullen' voor
den dag had gehaald. We kwamen in de
kloof der Ajer Poeti en konden daar een
vernuftige, zij het primitieve wijze van
sawah-bevloeiing zien, die de inlanders er
voor hun sawahs toepassen.
De bergen zijn te hoog en de rivier ligt
te laag voor bevloeiing, maar ze hebben van
bamboe een vernuftige installatie gemaakt,
waardoor zij toch aan het noodige water ko
men. Een heiligen vlschvijver zagen we,
waarvan de bewoners, tot hun onuitspreke
lijke vreugde, niet inogen worden gevangen
noch gegeten. Evenals de eendjes op den
Oorsprong, komen hier de vischjes naar u
toe als ge rijst strooit. Ze snateren evenwel
niet.
De Ombilm-mijinen waren voor de jon
gens zeer interessant, omdat dit geen onder-
grondsche mijnen waren, zooals zij. die van
de filim leerden kennen, maar bovongrond-
sche: de steenkool bevindt zich in den berg.
Zoodra een gang leeg is, wordt zij met zand,
door toevoeging van veel water, volgespoten,
en als dit voldoende stevig is, wordt een
nieuwe gang er boven gegravenaldus haalt
men hier de steenkool weg, die dan per trein
naar Padang gaat.
Ook zagen we de primitieve, maar inte
ressante wijze waarop de inlander het sui
kerriet uitperst en de bruine, ongezuiverde
suiker, tusschen twee pisangbladen ter
markt gebracht, is op de boterkarn een niet
te versmaden lekkernij.
Zóóveel had de heer Uiterwijk ons te laten
zien, dat hij ons nog en passant even naar
de Oostkust bracht (de residentie wel te ver
staan, tot de kust zijn we niet gekomen). En
langs een anderen, prachtigen weg bereik
ten we weer Padang. Wij zagen hier nog de
kaneeltuinen, door de bevolking geëxploi-
^Dit alles geeft maar een flauwe afspiege
ling van bet zeer vele, dat deze 8-daagsche
reis ons deed zien. De oud-gasten genoten
er van, de nlet-in-Indië-geweest zijnde ster
velingen watertandden er naar, de spes pa-
triae smulde (hoewel de sousemangelen al
lang op waren en de „Casino"Hzaal daverde
van de krakende bastjes).
Het was een ouderwetsche, echt-gezellige
AG.O.-avond en de heer Uiterwijk, die nog
veel meer kiekjes heeft, moet nog maar eens
terugkomen, een volgend winter.
De voormalige Visch- en Krabbenmeel-
fabriek.
De voormalige Vischr en Krabbenmeel-
fabriek, staande bij het vliegkamp De Kooij
aan het Noord-Hollandsch Kanaal, is thans
verkocht aan eenige personen uit Alkmaar,
die voornemens zijtn om er binnen korten
tijd een naar de eischen des tijds ingerichte
wasscherjji in te doen vestigen en in 'bedrijf
stellen.
Opening clubgebouw der Vereenlging
„Het Nederlandsche Melsjesgllde",
afdeeling Helder.
Zondag j.1. werd onder groote belang
stelling bovengenoemd clubhuis in de
Jonkerstraat geopend.
Toen te 3 uur de padvindsters, kabou
ters, vaders en verdere genoodigden in
het lokaal bijeen waren, riep de presidente
der afdeeling, mevrouw A. Dekkér-Klik,
allen het welkom toe en bracht dank aan
het gemeentebestuur, dat zoo vriendelijk
was geweest deze lokaliteit belangloos
ter beschikking te stellen.
„Het is U genoegzaam bekend," aldus
mevrouw Dekker-Klik, „wat de padvin
derij eigenlijk is. Zij zoekt slechts den
weg naar een edel en onzelfzuchtig leven.
De padvindstersbeweging moet de meis
jes stalen naar lichaam en geest en hen
maken tot een ster, die den weg wijst
aan anderen. Wij willen met elkander de
broederschap leeren, voelen voor alle
menschen en de dienende liefde leeren
betrachten. De padvinderij is geen spel
letje, maar als de padvindster groot is
geworden, dan zal ze ervaren, dat ze
niet voor niets meisjesgezel is geweest,
maar dat het karakter is gestaald, het
leven vermooid en het duiveltje van het
egoisme is onderdrukt geworden. Als we
zóó de pandvindstersbeweging aanvoelen
en onze meisjes allen hun best doen den
naam van het gilde hoog te houden, dan
werken zij mede de maatschappij op te
bouwen."
Na de kabouters en padvindsters er
nog op gewezen te hebben toch vooral te
toonen het waard te zijn, dat de leidsters,
mevr. v. d. Eijck en mej. Van Aken, zich
met zooveel toewijding aan dit werk
geven en zich zooveel opoffering getroos-"
ten, eindigde mevrouw Dekker haar, door
allen toegejuichte rede.
Onder leiding van mevrouw Rienks
werden nu liederen en speelliedjes gezon
gen en nadat door de pioniers thee ge
schonken was, bezichtigden allen de
nieuwe lokalen.
Indien er meisjes mochten zijn, die
lust, maar vooral roeping gevoelen, zich
bij deze beweging aan te sluiten, dan zijn
de leidsters en het bestuur steeds gaarne
bereid alle mogelijke inlichtingen te ver
schaffen.
Opvoering van „Seideravond".
Wij laten hieronder van dit belangwek
kende tooneelstuk nog eenige persrecensie's
volgen.
In „Het Vaderland" schreef H(enri)
B(orel): Er zal altijd een diepe kloof blijven
tusschen tooneelspelers en dillettanten. Maa-r
in enkele uitzonderingsgevallen is er een
brug. Gisterenavond was die brug wel zeer
merkwaardig. Hier speelde een Joodsche
tooneelvereeniging een Joodsch tooneelstuk.
Een stuk, dat het conflict zóó stelt, dat het
hart en ziel eischt, om te kunnen leven. En
dat hééft het gehad.... In typeering had
men het veelal ver georacht.... Héél een
voudig is het genoten© samen te vatten: De
stem van het bloed1 sprak en die is immer
zuiver, waarachtig en echt. Eft waar dit zoo
volkomen! Joodsch is, zoo rasecht, daar mag
men wel even bewondering uitspreken voor
Jan Fabricius, die zich dit wist in te leven
en te dramatiseerenu
'Het talrijk publiek toonde met een lang
durig en warm applaus zijn bewondering
voor deze ongewone praestatie.
He Haagsche Courant" Schreef: 'Dat wij,
als out-siders reeds getroffen werden door
de schitterende vertolking, zegt genoeg voor
de capaciteiten van TjO.P. Het was werke
lijk geen wonder, dat den medespelenden na
afloop een warm applaus ten deel viel.
'Wij verwijzen onzen1 lezers naar de adver
tentie in dit nummer en stippen nog even
daaruit aan,-dat de plaatsbespreking morgen
(Woensdag) plaats heeft in „Casino", van
8 tot 6 uur.
Waar de Commissie vdh het bouwfonds
der Isr. Gemeente hier blijkbaar uitsluitend
Joodsche kunst van bijzonder hoog gehalte
introduceert het ooncert van het Joodsche
kerkkoor ligt allen nog goed' In het geheur
gen daar hebben wij het - vertrouwen,
mede gezien het sympathieke schrijven van
den auteur, Jan Fabricius, in ons blad van
Zaterdag afgedrukt, dat een gang naar „Ca
sino" op Zondag aa zeker niet betreurd zal
worden.
Naar wij vernemen, blijkt reeds allerwege
groote belangstelling uit den voorverkoop
van kaarten, die verkrijgbaar zijn bij het
plaatsbespreken in „Casino", bij den boek
handel en verder overal, waar de gel© aan
plakbiljetten met de Hebreeuwsche letters
zijn opgehangen.
„Z'n Edelachtbare."
iZooals bekend zal Nap de la Mar met zijn
gezelschap nog eens en nu voor de laat
ste maal' een1 opvoering geven van' de
ducht „iZ'n Edelachtbare". Enkele weken
terug heeft deze voorstelling van dit zeer
goede cabaret-ensemble een groot succes
alhier gehad, wat dan ook de „Casino"-direc
tie deed besluiten! dezen avond nog eens te
lerhalen, doch nu met eenl geheel nieuw
voorprogramma. De hoofdschotel „Z'n Edel
achtbare" blijft en we krijgen dan op a.s.
Donderdag een laatste herhaling van dit
eenige lachstuk. Wie Nap in deze creatie
nog niet gezien heeft, kunnen wij beslist
aanraden as. Donderdag eens een kijkje te
nemen. Een echte vroolijke avond, met een
zeer afwisselend programma, ten tooneele
gebracht door Margie Morris, Mevrouw
Speenhoff, Nap de la Mar, J. H. Speenhoff
wiens laatste optreden het is Vóór hij' in
den handel gaat Lian Winnink e. a. Wie
eens flink de lever wil laten schudden, ga
Nap zien in „Z'n Edelachtbare"!
Wlnkelnteuws.
Het klinkt een beetje paradoxaal als wij'
zeggen, dat de firma Herman Nijp els een
nieuwen winkel heeft geopend, die toch
eigenlijk weer niet ndeiuw is.
De winkel' is niet van den grond af op
nieuw opgetrokken, maar wel is het inte
rieur zoodanig veranderd, dat wij gerust
van een „nieuwen winkel" mogen spreken.
'De oude winkel kon den grooten voorraad
goederen, die de firma heeft, niet mee® ber
gen. De winkel had verschillende inconve-
nienten, die oorzaak waren, dat tot een meer
practische inrichting moest worden over
gegaan. Immers, de winkel kon niet noe
menswaard' worden uitgebreid, zoodat het te
weinig aan ruimte, in hoofdzaak practisch
moest worden opgelost.
En dit is de firma wonder wel gelukt.
Inwendig ging allee tegen den grond. Een
betonnen vloer werd gelegd, die voor vocht-
vrijheidi van den winkel zorgde, 'boven den
■betonnen vloer werd een vloer van Ameri-
kaansch grenenhout gelegd^ die het voordeel
heeft van stofvrij' te zijn.
De étalagekasten, die voorheen uit ver
schillende afdeelingen bestonden, zijn nu
geheel doorgetrokken. De firma heeft daarin
geëxposeerd een klein gedeelte van den
voorraad' goederen, die zfj in haar winkel
bergt Deze kasten zijn eveneens stofvrij
afgesloten.
Een zee® practische oplossing van het te
kort aan ruimte is d© kast, die men in den
winkel vindt en waarin, alweer stofvrij', hee-
renjoverhemden, boorden, dassen, enz., enz.
zijin opgeborgen. Op iedere lade staat het
artikel vermelde
Achter in den winkel heeft men de hoe-
demafdeeling, terwijl daar ook de paskamer
en het kantoor is. Door verschillende spie
gels, die in den winkel zijn aangebracht,
heeft men overal een goed overzicht
De oonfectie- en maatafdeeling bergen
groote voorraden en geven den bezoekers
een rijke keuze.
Alles is in „eiken" uitgevoerd. Het inte
rieur is voornaam en rustig.
De architect was de heer Ammersdorfer,
aannemer de heer Van Os. Het schilderwerk
werd uitgevoerd door de fa. Kaleveld, het
electrisch licht aangelegd door den heer Van
Os, Koningstraat, terwijl de firma Govers
het zeil heeft gelegd.
Allen werkten tot volle tevredenheid van
de firma Nijpels.
De winkel heeft zich door deze verbouwing
aangepast aan de tijdsomstandigheden, die
een practische overzichtelijke inrichting
eischem. Voor de bezoekers is het koopen
hierdoor prettiger geworden, omdat men
geen uren heeft te zoeken, maar een vlug
overzicht heef t
Leger des Heiig.
Men deelt ons mede, dat de Stichting
het Leger des Heils van 1328 Maart
zijn jaarlijksche zelfverloocheningsaan
vrage houdt.
De Heilsoldaten zijn dus nu reeds bezig
aan te kloppen en vragen vriendelijk om
steun voor hun arbeid, die voor zoovelen
ten zegen is.
De opbrengst dezer collecte komt voor
de helft ten goede van het Zendingswerk,
de andere helft komt ten bate van het
werk in Nederland.
Ongetwijfeld zullen de kollektanten van
deze instelling (die nu bijna 40 jaar be
staat), allerwege wederom blijken van
sympathie ontmoeten, zoodat de arbeid
kan worden voortgezet.
Giften voor deze aanvrage kunnen*
ook worden gezonden aan Kommandant
W. H. Howard, Prins Hendrikkade 49-51,
Amsterdam.
Men gelieve dan aan te geven, dat de
gift voor de Z:V. bestemd is.
Motor- ©n Rijwieiwet
Aan J. Kriigee, bakkersknecht, Helder,
is de bevoegdheid motorrijtuigen te be
sturen, ontnomen voor zes maanden, in
gegaan 10 Maart.
Waarschuwing.
De Oamanisaris van Politie waarschuwt
het publiek tegen een tweetal scharen
slijpers, die scharen, messen; enz. aan de
deuren slijpen, daarvoor een buitensporig
hoog bedrag ©lachen en zeer 'brutaal op
treden.
Uit het Politierapport
Tegen een autobestuurder werd Vrijdag
proces-verbaal opgemaakt terzake het rijden
zonder licht en het niet voldoen aan de vor
dering van een agent om te stoppen. De
agent sprong op de auto en belette den
chauffeur verder te rijden.
Tegen een) caféhouder werd! Vrijdagavond
proces-verbaal opgemaakt, omdat hij' zondeT
vergunning daartoe, in zijn inrichting mu
ziek maakte.
Een andere vergunninghouder kreeg dien
zelfden nacht eveneens een bekeuring, om
dat hij na bezetten tijd nog een tweetal be
zoekers in zijin iqrichting had!. Het tweetal
nachtelijk© bezoekers kreeg ook een proces
verbaal
Vrijdagavond constateerden eenige agen
ten!, dat er op den Kanaalweg een tweetal
marineschepelingen aan het vechten waren.
De een wérd) door den ander tegen den
grond geslagen en bleef 'liggen. De man, die
in kennelijken staat van dronkenschap ver
keerde, werd opgenomen en naar het hulp-
bureau aan het Molenplein gebracht, waar
hij in bewaring word gesteld.
Tegen den ander werd terzake mishande
ling proces-verbaal opgemaakt.
Zaterdagavond te kwart over zeven werd
door eeil bewoner van de Binnenhaven aan
gifte gedaan van vermissing van een dames-
rijwiel, dat onbeheerd1 voor een perceel had
gestaan, om half acht kwam wederom aan
gifte van diefstal van een heerenrijwiel, dat
eveneens onbeheerd op de Binnenhaven1 had
gestaan, en om negen uur volgde de derde
aangifte, weer van een heerenrijwiel van de
Binnenhaven.
De politie stelde onmiddellijk een onder
zoek in en vond in het ruim van een in het
N.-H. Kanaal liggende 'motorboot de drie
gestolen rijwielen. De 'boot zou 's nachts
naar Amsterdam vertrekken
De rijwielen werden! in 'beslag genomen.
De schipper van de boot lag in beschonken
toestand' in zijn kooi te slapen Later werd
hjj door de politie aangehouden eni naar het
Hoofdbureau overgebracht en in bewaring
gesteld).
Het komt meermalen voor, dat rijwielen
onbeheerd hier of daar worden, neergezet,
met gevolg, dat reeds eenige malen een rij
wiel werd weggenomen dat niet meer boven
water kwam. Bovenstaand geval bewijst ook
weer, dat het uiterst onverantwoordelijk is;
zijn rijwiel zonder toezicht te laten staan.
Te begrijpen is het dan ook, dat de politie
zeer strenge maatregelen neemt tegen het
onbeheerdi laten staan van rijwielen, en dat
reeds menigeen deze onbedachtzaamheid met
een boete moest ontgelden
Want..., die niet booren wil, moet
voelen
In een perceel in de Schagenstraat ont
stond Zondagavond een schoorsteenbrand.
Toen een agent, die zich er onmiddellijk heen
begaf, ter plaatse verscheen, was de brand
reeds door de bewoners met eenige emmers
water gebluscht.
Tegen een verlofhoudster werd Zondag
avond proces-verbaal opgemaakt terzake
overtreding van de drankwet.
RAADSO VERZICHT.
Rectificatie.
In ons raadsoverzidht j.1. Zaterdag
schreven wij over het denkbeeld van den
heer Bot om den derden ambtenaar aan
den visohafslag af te schaffen:
JD© heer Bot verweet voorts dén wet
houder van Breda in deze aangelegenheid
niet eens 'bij hem; die deskundig is in deze
materie; om advies te zijn gekomen."1
Wie het verslag in het vorig nummer
gelezen heeft, zal 'begrepen hebben, dat
het hier een schrijffout betreft en voor
den naam van wethouder van Breda, die
van den wethouder Grunwald moet wor
den gelezen.
Provinciale Staten van Noord-Holland.
De 17 ingelanden van den polder Waalen
burg op Texel verzoeken aan de Staten, het
ingediende bemaliogsplani in dezen vorm
niet goed te keuren en de benoeming te be
vorderen van een commissie van deskundi
gen, die, rekening houdlend© met den tegen-
woordigen toestand van den polder, zal bob
ben te onderzoeken, welke waardevermeer
dering voor de verschillende gronden van
Waalenburg redelijkerwijze uit de bemaling
mag worden verwacht, en welke verhooging
van kosten daartegenover staat.
De 24 ingelanden van den polder Eierland
zijn van oordeel, dat het thans genoemde be
drag van 40.000 niet evenredig is aan de
waarde, welke billijkerwijze aan het bestaan
de recht van Waalenburg moet worden toe
gekend. Bovendien zal volgens hen een zoo
aanzienlijke bijdrage een groote moeilijkheid
blijken te vormen voor Eierland. Daarom
verzoeken zij, de ingediende voorstellen tot
bemaling van Waalenburg niet aan te ne
men.
Art 40 van het Bezoldigingsbesluit
Het gerechtshof te 's Gravenhage heeft
gisteren uitspraak gedaan inzake de be
kende quaestie van art. 40 van het Be
zoldigingsbesluit.
Zooalsmen zich herinneren zal, had
de ambtenaar Van der Wielen tegen den
staat een vordering ingesteld, waarbij hij
over de maand Mei 1924, toen het Kon.
besluit, houdende intrekking van art. 40,
in werking was getreden, de volle uit
betaling eischte van het salaris, dat hij
op 1 Juli 1922 genoot, en voor welk salaris
toen een waarborg was gegeven.
De rechtbank had deze vordering
ontzegd.
Dit vonnis werd gisteren door het| ge
rechtshof bevestigd, waarbij o. m. werd
overwogen, dat de overeenkomst tusschen
staat en ambtenaar niet is een overeen
komst van burgerrechtelijken aard, doch
een die wordt beheerscht door het onge
schreven objectieve recht, zoodat deze
overeenkomst te allen tijde, naar gelang
het openbaar belang zulks eischt, zal
kunnen worden gewijzigd.
Voorts overwoog het hof, dat de staat
ongetwijfeld niet naar willekeur met de
ambtenaren zal kunnen handelen, doch
dat bij vermindering van de wedden
geenszins gesproken kan worden van
handelen in strijd met de goede trouw
en billijkheid, wanneer die vermindering
wordt geboden door den toestand van
'slands financiën. Dit laatste nu is een
vraag van staatsbeleid, welke niet aan
'b rechters oordeel is onderworpen.
Verbreeding van den weg Haarlem—
Velsen.
Aan de verbreeding van dem weg Haar
lemVelsen:Alkmaar wordt diruk gewerkt.
Een pieuwe, breede brug is over de Jan
Gijzenvaart gelegd. Eenige huizen in' de
buurt van deze brug zijn onlangs gesloopt.
De rij mooie, oude boomen tusschen Scho
ten en Santpoort zal moeten verdwijnen.
Ben telegram aan linden.
Zaterdagochtend heeft de Leddsdhe Stu-
dentenrvereeniitging voor den Volkenbond,
in verband1 met de laatste gebeurtenissen
te Genève, een telegram van hulde gericht
aan protUnden, Zweedsdh gedelegeerde
naar de VoUpanlhoinidavargaidiairing
De kwestie Geelkerken.
Voor het Geref. Kerkgebouw aan de Ge-
rardi Brandtstraat te Amsterdam had zich
Zaterdagavond een groote menigte gemeen
teleden en andere belangstellenden verza
meld!, om de beslissende kerkeraadsvergade-
ring af te wachten.
Om II uur werd Dr. Geelkerken ontboden.
Bij zijn aankomst werd de leeraar door de
wachtende menigte hartelijk toegejuicht.
Omi half twaalf werd van de pui meege
deeld; dat de kerkeraad achter dr. Geelkerken
zou blijven staan; De spanning ondier de
wachtenden uitte zich in geestdriftige toe
juichingen.
Zondagmorgen preekte Dr. Geelkerken In
de kerk in de Gerardi Brandtstraat. Een
groote menigte had zich al vroeg voor de
kerk verzameld. De politie handhaafde de
orde. Om kwart voor tien werden de deuren
der kerk opengesteld. Weldra was het ruime
kerkgebouw tot in alle hoeken en gangen
gevuld Velen moesten zich met een staan
plaats tevreden stellen en honderden en nog
eens honderden konden geen toegang
krijgen.
's Avonds trad Dr. Geelkerken in dé
Schinkelkerk op. Ook daar was het stamp
vol In beide kerken werd een protest tegen
het besluit van de Synode voorgelezen, ove
rigens werd met geen woord over de kerke
lijke kwestie gerept.
Uitvoering van het verdrag met
België enz.
Ingediend is een wetsontwerp houden
de voorzieningen te£ uitvoering van het
Verdrag met België betreffende de ter
ritoriale reehtex-lijke bevoegdheid, enz.
De strekking van het wetsontwerp la
de in Nederland te volgen procedure te
regelen. Een ontwerp tot goedkeuring van
het Verdrag is reeds aanhangig gemaakt
op 7 October 1925.
Het is thans mot de bedoeling op de be
slissing daarover vooruit te loopen, doch
wel is het van belang, dat, wanneer het
verdrag is goedgekeurd, en bekrachtigd,
met de uitvoeringswei geruime tijd niet
meer is gemoeid.
Communistische Partij.
De Federatie Groningen heeft, naar de
Vrwts. meldt, n.L een motie aangenomen,
waarin een op zeer korten termijn te be
leggen congres wordt geëisoht. Als het
partijbestuur dezen eisoh niet inwilligt,
verklaart de Federatie zelf een oongrea te
zullen bijeenroepen.
Een nieuwe toekomst voor onze
visBchertJ.
De berichtgever van het „HbL" te IJmuir
deni schrijft:
Door eeni Deensch-Amerikaanschen groot
industrieel is eene methode uitgewerkt, vol
gens welke de gevangen visch wekenlang
volkomen frisch zou kunnen wonden gehou
den zonder 'bevriezing. Hij) 'heeft zich inmid
dels met de regeering van Denemarken in
verbinding gesteld' tot uitwerking van een
plan, dat van zeer vérgaande beteekenis zou
kunnen worden voor de visscherij aller
landen.
Onze regeering, die meende dat dit plan
wellicht ook groote beteekenis voor onze
nationale visöhindustrie kan hebben, heeft
de aandacht dér Nederlandsche reeders van
visschersvaartuigen op deze ontworpen
methode gevestigd, opdat zij die nader zou
den kunnen bestudeeren en zouden kunnen
onderzoeken in' hoeverre die voor hun bedrijf
in toepassing kan worden gebracht.
Wij waren in de gelegenheid daaromtrent
het volgende te vernemen:
De heer Larsen; die zich als jonge Deen
naar Amerika begaf en daar sedert 25 jaren
zich beweegt op het gebied van koeltechniek,
bouwde voor eenige jaren in zijn vaderland
zelf verschillende ijsfabrieken ten bate van
de minder kapitaalkrachtige visschers, die
vroeger hun ijs uit Kopenhagen moesten
betrekken!, hetgeen niet alleen duur was,
maar ook veel verlies veroorzaakte door het
smelten tijdens het vervoer. Aan de hand
van nieuwe onderzoekingen meent 'hjjl nu
iets te hebben! gevonden, wat nog beter d8
visschers eni handelaren in staat stelt hun
artikel! frisch te houden.
Naar zijne meening is in den loop dé®
jaren bewezen; diafi bevriezing beteekent ver
mindering der qualiteit van de visch, welke
door bevriezing van karakter verandert. Bo
vendien is het bewaren van artikelen in
vrieskamers kostbaar, wat den prils der arti
kelen verhoogt ten nadeel© van aen consu
ment. De behandeling der visch aan boord
van de vaartuigen werkt bederf in de handt,
beweert hij. Zoodra de visch op dek komt
wordt ze geopend; de ingewanden worden er
uitgehaald en gedurende deze operatie wordt
de visch flink met bloed' en vuil uit de inge
wanden besmeurd). Daarom moet ze dus weer
gereinigd- worden om dit bloed en vuil te ver
wijderen. De vi'scb is dan natuurlijk nog
tamelijk warm met eenzelfde temperatuur
als het zeewater, waaruit ze is opgehaald.
Des zomers is dit lauwe zeewater op de juiste
temperatuur voor de ontwikkeling der bac
teriën. Wanneer de visch nu gereinigd en
afgespoeld is op dek, is ze weliswaar schoon
gemaakt, maar tegelijkertijd geïnfecteerd,
welke infectie spoedig en zeker is op grond'
van de relatief hoogere temperatuur der
visch. Vervolgens wordt de geïnfecteerde
visch opgestapeld met ijs er tusschen, wat
van geen nut is, omdat het besmettangspro-
oes reeds in vol© ontwikkeling is en de visch
■bij binnenkomst in de haven in een slechten
toestand1 verkeert.
De uitvinder wil thans het zeewater zelf
als ontsmettingsmiddel gebruiken. Dat is
zouthoudend genoeg om te kunnen worden
afgekoeld tot 3—4 graden Fahrenheit zonder
tot ijs te bevriezen. Met deze lage tempera
tuur blijft het zeewater practisch gesproken
antiseptisch of steriel Indien de visch werd
schoongespoeld in een bak met dezen warm
tegraad zou de infectie onmogelijk zijn. Te
gelijkertijd krijgt men nog het voordeel dat
een dOorenee-afkoelmg der viaoh van 6068
graden Fahrenheit tot vriespunt verkregen
wordt «onder bacterie of bederf.
757.000 4Va oblig. tegen 971!, pet.
Een rtjwieldief.
Bemaling op Texel.
Een nieuwe methode van conser-
veerenf
