Burgerlijke stand van Texel
vttn 24 tot en met 80 April 1926.
WIERINGEN.
ANNA PAULOWNA,
NIEUWE UITGAVEN.
WETENSCHAPPELIJK NIEUWS.
Rauwe zuurkool als voedingsmiddel.
SPORT.
Periodieke Zeilwedstrijden.
INGEZONDEN.
Helder, 29 April '20.
Praktisch onvruchtbare discussie.
Hooggeachte Redactie,
Op 24 dezer schreef lk U reeds, dat
mijnerzijds discussie in uw blad met den
heer Bottema eindigde met mijn protest
tegen zijne strijdwijze. Het antwoord van
gisteren versterkte mij in het voornemen
geen kolommen meer van U te vragen,
om politieke handigheden en onjuiste
voorstelling recht te zetten.
Gaarne betuig ik instemming, dat, zoo-
als met alle nieuwe dingen, de tijd zal
leeren of de voorkeur is te geven aan
Sonton- i)f Bottema-type vlotbrug, a 1 s
e laatste tenminste nog eens wordt uit
gevoerd I
Er staan in mijn eerste „ingezonden
evenwel een paar drukfouten, welker ver
betering (U zie mijne copie) mij gelegen
heid geeft tot den heer Bottema nog een
persoonlijk woord te spreken.
Ie. In de 8e alinea der 2e kolom staat:
„n i e t" de heer Bottema, in plaats van
„m e t" hem. Herinnert de heer B. zich
met eigen oogen de eigenschappen
van zijn ontwerp te hebben gezien? Is
hij eens, dat er hoofd- en bijzaken zijn
in elk ontwerp, zoodat:
2e. de fout in de 4e alinea dezer 2e
kolom, w$ar staat„waardoor", in plaats
van „waarvoor", mij gelegenheid biedt
hem er vriendelijk op te wijzen, dat ik
veel liever geheel had gezwegen, dan
hem niet ten volle recht te doen.
Ten slotte: ik geef den heer B. in over
weging bij den heer Ir. van Dam te gaan
praten over drjjfvermogen en stabiliteit,
óók in verband met elkander. De ja-
loerschheid tegenover laatstgenoemden,
zal dan wellicht nog wijken uit zijn ge
moed.
Met veel dank voor de plaatsing van
dit laatste woord blijf ik, geachte Redactie,
gaarne, hoogachtend,
Uw dw. dr.,
„Veritas".
Wij willen den heer Bottema nog gele
genheid geven op het bovenstaande te ant
woorden, waarna wij-de discussie sluiten.
(Red. Held. Ot-).
Geachte Redactie.
Gaarne zag ik onderstaand schrijven in
uw veelgelezen blad opgenomen.
Als bewoner van den Ruijghweg erger
ik mij iederen dag aan de verschrikkelijke
rookwolken en den stank, die verspreid
wordt door de vischrookerijen en -dro
gerijen. X
Mijn huis staat bijna iederen dag geheel
vol met scherpen rook, welke overal door
dringt, al houdt men de deuren en ramen
nog zoo gesloten.
Het is op die manier hier ongezond wo
nen. Ten bewijze, dat de rook scherp en
vuil is, d'iene, dat wanneer de wasch wit
wordt opgehangen, deze na een uur tijd
van kleur veranderd is tot geel, en daarbij
een luchtje' aangenomen heeft van gerookte
visch, dat er niet meer uit gaat of het moet
weer gewasschen worden.
Ik heb mij al eens afgevraagd of dit nog
lang zoo zal blijven voortduren. Ik ver
moed wel, dat wij er dezen zomer van zul
len blijven profiteerea Maar deze toestand
is onhoudbaar. Ik zou willen vragen, heeft
het gemeentebestuur zich al van dien toe
stand op de hoogte gesteld? En welke
maatregelen zijn reeds genomen of zullen
genomen worden?
Met dank voor de plaatsing,
Een Ruijghweg-bewoner.
TEXEL.
Deze week werden van hier verzonden
147 koelen, 117 kalveren, 6 varkens.
GEBOREN; Maria Gerbrlgdina, dL v.
J. H. Schraag eni E. Stalt; Keeltje, d v.
W. van der Slikke en O. Verhoeve; Fioter
Jan, x. v. P. Plaatsman en J. O. Huisman.
ONDERTROUWD: J. G. Schoemmialker
en H. van der Weide.
OVERDEDEN: A. Koorci, 82 jaar, wed.
van M. Dfjker; G.. Plaatsman, 60 J., geh.
met O. Daalder; N. Molenaar, 84 jaar,
wed. van A. Geua; M. Langeveld, TB jaar,
geh. znet M. Keijeer.
SCHAGEN.
Volgens de provinciale verordeningen
zullen de groote 'lammerenmarkten gehou
den worden op Texel op den 3en Maandag
in Mei en de 5 eerstvolgende Maandagen.
Uitslag dér verkooping te Nieuwe Nie-
dorp, ten overstaan van notaris De Boer
te Hoogwoud. Weiland, groot 9 H.A.,
eigendom van wijlen den heer P. Koop
man, in leven burgemeester van Nieuwe
Niedorp.
Perc 1, 2 en 3, groot 4.74.70 H.A., koo-
per C. Nieuweboer, Winkel voor f 11.810;
perc. 4, 5 en 6, groot 2.64.90 H.A., kooper
J. Vethman, N. Niedorp, voor f 5087;
71, groot 1.60.40 H.A., kooper firma
Kamp, Winkel, voor f 5774; totaal op
gebracht 22.671.
De verplaatsing van den kommies ie
klasse G. Hagendijk van Wieringen naar
Beemster is ingetrokken, zoo ook de ver
plaatsing van D. van Dijk, kommies 2e kl.,
yan Zand voort naar Wieringen.
Bij de Paasch tentoon stellingen in Maart
j.1. was door de slagersvakschool te Utrecht
een étalagewedistnjd uitgeschreven. Als
verreweg de mooiste en beste werd die van
Dirk Raat te Schagen bevonden. Het ar
rangement van deze étalage was keurig, de
samenstelling bestond uit smaak- en kunst
volle producten. De gegarneerde zilveren
schotels op zwart fluweel op den voorgrond
gaven een mooi effect; uit den verderen
opstand spreekt ook de Paaschétalage door
dé kunstig gemaakte Paascheieren van vet
en getruffelde leverpastei, Paaschhaasjes,
enz. enz. Aan deze étalage werd met het
hoogst aantal punten den ien prijs, een
gouden medaille, toegekend. De 2e en 3e
prijs ging resp. naar Utrecht en Nijmegen.
Friesch vee op Internat. Tentoonstellingen.
Het Friesche vee behaalde op de Ten
toonstelling te Parijs den kampioensprijs
en drie eerste prijzen en te Buenos Aires,
hoofdstad van Argentinië, 6 eerste en 4
tweede prijzen.
Spoedelschende vergadering van den
Raad der gemeente Wieringen, op Vrijdag
£0 April 1920, des voormiddags 10 uur.
Voorzitter: de heer L. O. Kolff, Burge-
meester
Secretaris: de heer O. F. van Duin.
Afwezig waren de heeren M. Kooij,
W. Hermans en N. Engel.
De Voorzitter opent de vergadering en
deelt ipede, dat deze vergadering spoed-
eischend gemaakt is wegens gebrek aan
kasgeld. De notulen zullen worden gelezen
in de eerstvolgende vergadering, welke
binnenkort ls te verwachten in verband
met de plannen omtrent de waterleiding.
Daar de stukken, betreffende deze aan
gelegenheid thans bij de raadsleden zijn
rondgezonden en ook nog advies van de
Gezondheidscommissie te Schagen moet
worden afgewacht, zal dus nog even ge
duld moeten worden geoefend.
Hierna brengt de Voorzitter het voorstel
van Burgemeester en Wethouders ter tafel
tot het aangaan van een kasgeldleening
groot f 16.000.tegen eene rente van
6 0/0 's jaars, welke leening vóór 1 Januari
1927 moet zijn afgelost. Met deze leening
zal tevens worden afgelost eene leening
groot f 10.000.bij de Zeegras-Exploi
tatie, daar genoemde exploitatie binnen
kort geld van noode heeft.
Daar niemand het woord omtrent dit
voorstel verlangt, wordt het zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Verder deelt do Voorzitter mede, dat de
rondvraag bij de eerstvolgende vergade
ring zal worden gehouden.
Niets meer aan de orde zijnde wordt
de vergadering door den Voorzitter ge
sloten.
Donderdag, 29 April, werd de eerste
Ouderavond in dit jaar gehouden, voor
de ouders der leerlingen van school L
Nadat de voorz. der Oudercommissie,
de heer V. Kaan, de vergadering geopend
had las de secretaris, de heer O. Keijzer,
de notulen der vorige bijeenkomst, welke
onveranderd werden vastgesteld.
Het hoofd der school, de heer A. Kramer,
doet vervolgens eenige mededeelingen,
de school betreffende: Aan den heer
Sterkman was een ziekteverlof, aanvan
kelijk voor 0 maanden verleend; de heer
Adolfs is] benoemd aan gemeenteschool
no. 11 te Helder, met ingang van 1 Mei
deze benoeming kwam, hoewel voorzien,
ten slotte toch nog heel onverwachts,
zoodat nog geen plaatsvervanger gevon
den is. De heer Sterkman heeft echter
zijn verlof verkort en zal 1 Mei weer in
functie treden. In zijn plaats was tijdelijk
werkzaam de heer Helleman van Oude
Niedorp, die inmiddels benoemd is tot
onderwijzer aan de openbare school te
Bergen, met ingang zoo mogelijk op 1 Mei.j
De heer Helleman heeft echter die be-i
noeming nog niet aanvaard en zal voor-
loopig aan school I als tijdelijk onder-
wijzer werkzaam blijven, thans in de
plaats van den heer Adolfs. Wat de leer
lingen betreft, de 7e klas is begonnen
met 10 en geëindigd met 12 leerlingen.
De andere 4 leerlingen gingen naar het
middelbaar onderwijs over, n.1. 1 naar de
Handelsschool, 2 naar de Mulo-school en
1 naar de Ambachtsschool, eh allen blijken
het daar goed te maken.
Hierna houdt de heer Kramer een in
leiding over Beroepskeuze. Vervolgens
heeft een bestuursverkiezing plaats, wijl
de Oudercommissie in haar geheel moet
altreden. De heeren O. Keijzer, O. Kuiper
en V. Kaan, worden herbenoemd en nemen
aan. De heer Jimmink echter heeft be
dankt wegens vertrek naar elders, terwijl
de heer Jonker geen kinderen meer op
school heeft en daardoor niet langer
zitting in de commissie mag hebben. In
hun plaats worden gekozen de heeren
Brugman en Liefhebber, die hun benoe
ming aannemen.
In de pauze hebben de ouders gelegen
heid om zich met het schoolpersoneel
over hun kinderen te onderhouden, van
welke gelegenheid ruimschoots gebruik
wordt gemaakt. Na de pauze wordt af
scheid genomen van den heer Adolfs,
waarbij het hoofd der school woorden
van groote waardeering tot den vertrek
kende richt en ten slotte, namens de
ouders, dezen een bloemenmand aanbiedt
De heer Adolfs dankt voor het gespro
kene en het ontvangen waardeeringsblijk,
waarna nog het woord wordt gericht tot
den heer Adolfs door den voorzitter der
Ouderoommissie en, bij verhindering van
den burgemeester, door wethouder Stam
mes namens het dagelijks bestuur.
Vrijdag nam de heer Adolfs afscheid
yan de school, waarbij hem door de leer
lingen een kapstokkleed en gangspiegel
werden aangeboden,]
Woensdagavond 28 April hield de Coö
peratieve Land'- en Tuinbouwers-Aankoop-
vereeniging een vergadering in het lokaal
van den heer Jb. Borst. De heer K. Daalder,
die als waarnemend voorzitter de verga
dering opende, vond het heel jammer, dat
het aantal opgekomenen niet grooter was,
vooral omdat juist nu een groote opkomst
zoo dringend noodig zou zijn geweest
De secretaris, de heer C. Schilderman,
las vervolgens de notulen, welke zonder
op- of aanmerkingen werden goedgekeurd.
Hierna komt allereerst de vaststelling
van het uittréegeld ter sprake. Dit bedrag
moet niet al te laag gesteld worden, meent
voorzitter. Met het oog oogden minder gun-
stigen toestand, waarin de vereeniging nogt
altoos verkeert, zou, b ij een laag uittrée-
geldi, de een na den ander gaan „tippelen",
meenend met de betaling van dat geringe
bedrag van alles af te zijn en bleef een klein
gedeelte getrouwen met den strop zitten.
Laat men echter niet denken, dat het zóó
gemakkelijk gaat, want die weinigen zou
den er dan ook den brui van geven en daar
mee was dan d'e ontbinding der coöperatie
opeens een feit geworden. Maar laat men
niet vergeten, dat op zóó eenvoudige wijze
de zaak niet aan het eindi zou zijn. Elk lid
toch blijft hoofdelijk aansprakelijk en de
liquidatiekosten zijn stellig niet gering, ter
wijl een gedeelte der deden niet in staat zal
wezen om te betalen. Op de anderen zal
dus zooveel te meer verhaald moeten wor
den, zoodat die er heusch zoo gemakkelijk
niet af zullen komen als .zij nu wel meenen.
Het lijkt spreker dus het beste, om te trach
ten de vereeniging in stand te houden. Het
is zeer zeker waar, zegt spr., we staan nog
altoos voor een vrij aanzienlijk tekort, maar
.vroeger was het tekort toch nog veel en
veel grooter, en volgens den accountant
staan wij er heusch zoo wanhopig niet voor.
Alleen de omzet moest volgens hem wat
grooter zijn. Maar is dat de schuld van het
bestuur? Neen, het is de schuld van die
leden, welke te weinig of zelfs in 't geheel
niet hun benoodigdheden bij die coöperatie
betrekken. Als iedier lid maar begon met
alles wat hij noodigshad te koopen bij zijn
eigen vereeniging, ook ad was een artikel
door de omstandigheden momenteel eens
een beetje duurder dan in den particulieren
handel, dan zou de coöperatie er heel spoe
dig bovenop zijn. Spreker treedt daarop in
een breedvoerige beschouwing omtrent de
vele omstandigheden, die hebben samenge-
wekt tot den minden gunstigen toestand,
waariA de vereeniging nog altijd verkeert
en komt dian weer op het uittréegeld terug,
dat naar hij meent, 100 gulden zou moeten
bedragen. Lang en breed wordt hier nog
over gesproken, tot eindelijk het voorstel
vanden voorzitter in stemming wordt ge
bracht en aangenomen met 3 stemmen
tegen.
Enkele dingen, niet in de Statuten voor
komende of waarnaar in de Statuten ver
wezen wordt, worden vervolgens bii Huis
houdelijk Reglement omschreven. De voor
waarde, dat elk lid verplicht is zooveel mo
gelijk bij de Coöperatie te koopen, ontlokt
weer heel wat bespreking, daar eiikelen de
uitdrukking „zooveel mogelijk" nader toe
gelicht wenschen te zien, doch ten slotte
blijft deze redactie gehandhaafd. Voorge
steld wordt verder, dat alles dadelijk a con
tant moet betaald worden, doch na toelich
ting van het Bestuur, hoe het tot nog toe
ging en waaruit blijkt, dat die gedragslijn
nog zoo kwaad niet was, wordt met 2 stem
men tegen besloten, om de oude verkoops-
wijze te handhaven. Voorts wordt besloten,
om f 0.50 boete te heffen, wanneer een lid
■zonder wettige redenen een vergadering
verzuimt.
1 Het presentiegeld voor het bestuur wordt
in totaal op f 350 bepaald, te verdeelen
overeenkomstig de. gepresteerde werkzaam
heden.
1 Tot bestuursleden worden gekozen de
heeren J. M. Keppel en P. Borst, die bei
den aannemen. Het nu weer volledige be
stuur zal de functiën onderling verdeelen.
Hierna volgt nog bespreking aankoop
kunstmest, waarna de vergadering wordt
gesloten.
vinden wtJ een aantal interessante pho-
to's; ook de Amsterdamsohe hondenten-
toonstelling is niet vergeten.
Noord-Holland in Woord en Beeld komt
alweer met een gansche serie mooie op
namen uit Noord-Holland: de Alkmaarder
hertenkamp in lentetooi, een schilderachtig
plekje in Monnikendam, enz. Veel photo's
van de hondententoonstelling, die in
Amsterdam gehouden wordt en veel ge
mengd- en sportnieuws in beeld. Uit onze
onmiddellijke omgeving is er deze week
niet veel; wij vinden een brand te Schagen
en zoowaar een gouden echtpaar te Helder,
n.1. het echtpaar J. WalVeter, die 50 jaar
geleden in het huwelijksbootje stapten.
'at Hoorn er sierlijke en moderne winkels
op na houdt, toont ons een opname van
een pand hoek Gouw en Nieuwsteeg, en
hoe de haven van Enkhuizen er uitziet
als de stormbal geheschen is een andere.
„De klokken van Oorneville" zijn nu ook
in Enkhuizen opgevoerd.
fVeradhenen: het April-nunmner van
„Morks Magazijn".
D e maandelijikaehe karakterschiete is
ditmaal ai zeer actueel. H. J. Gaanegieter
schrijft ri l over Dr. J. G. Geelkerken.
Benige portretten van dien beroemd go-
worden dominee en een' paar actueel©
foto's (van het gezin Geelkerken op weg
naar de kerk en van de verboden predi-
Iklnig zelf) gaan bij het artikel.
Do „Indrukken uit het land van den
witten! Adelaar" worden hier geëindigd
met een nog heel interessant artikel met
mooie foto'a
Jef Vervaefce schrijft over den schilder
Ach. van Sassentrouck en geeft daarbij
de reproductie -yan twee van diens schil
derijen, die het heel bijzondere van zijn
talent duidelijk maken.
In „Van Heinde en Vei* wordt Josef
Marie Theodoor Orello herdacht en iets
geschreven over: „Het naturelienvraag-
stuk in Zuid-Afrika'1.
„De Stad Amsterdam" van Vrijdag be
vat op de vóór-pagina een photo van de
Ruyteris praalgraf ln de Nieuwe Kerk te
Amsterdam, en natuurlijk tal van opna
men. „Helderis Mannenkoor" is ter ge
legenheid van het 45-jarig bestaan ge
kiekt en in dit nummer vereeuwigd. Even
eens werd een opname genomen van de
sluis nabij Oostoever, den laatsten dag,
dat deze droog stond. De oudste inwoner
van Callantsoog is de 92-jarige Jac. Mooij,
wiens portret in dit nummer prijkt, tege
lijk met dat van zijn zoon M. Mooij, die
wegens gevorderden leeftijd ontslag
neemt als schipper van de reddingboot.
Op verschillende voorjaaremarkten in de
provincie heeft de photograaf rondge
doold en tal van aardige opnamen ge
maakt. Gerrit de Vroome is met zijn
karretje gekiekt Uit het buitenland
Is alles schimmel?
BH het bestudeeren van geneeswijzen
van kanker, deed prof. Tissot allerlei
waarnemingen waaruit bleek dat onze te
genwoordige begrippen over de samen
stelling van dierlijke en plantaardige or
ganismen onjuist is en dat deze organis
men bestaan uit oen geordende reeks
schimmels. Het bindweefsel, de spieren,
de hersenen, de zenuwen der dieren be
staan uit schimmel-draden; wanneer een
stukje weefsel, lever, long of spier wordt
gecultiveerd of in een buis wordt bewaard,
dan treedt schimmel op. De schimmel die
önn optreedt is de „voorvaderlijke" oer-
schimmel, die zich, bij de ontwikkeling
van levende wezens, geleidelijk heeft ge
organiseerd om daaruit menschen en die
ren op te bouwen. Een plant „schimmelt"
op dezelfde wijze, als men een deel van
haar weefsel kweekt".
Verder ontdekte prof. Tissot bij het
waarnemen van bacterie-cultures, dat men
ze gemakkelijk kon omzetten en een
schimmelvorm doen aannemen. Nadat hij
aldus cultures van typheuse koorts, cho
lera, diphtherie, pest, tuberculose. Malta-
koorts, tetanus enz. in schimmels had om
gezet, en anderzijds de oerschimmel van
vele dieren had geïsoleerd en gefotogra
feerd, 'ontdekte hij het belangrijke feit,
dat de schimmel die de typheuse koorts
opwekt dezelfde is als die welke maïs op
bouwt; die der Malta-koorts gelijk ls aan
die der sinaas-appelen; die der diphtorie
gelijk aan die van de gerst, die der cho
lera gelijk aan die der oitrine- en phal-
loïde amanieten (vergiftige paddestoe
len) enz.
De oorsprong der smetstof.
Hierdoor werd dus de oorsprong der
smetstof ontdekt; deze bronnen zijn de
schimmels die de organismen van dieren
en planten vormen, virus van talrijke
ziekten was nog onbekend, doch prof.
Tissot slaagde er in ze te isoleeren en hun
oorsprong te ontdekken. Hij vond ook dat
het virus van mazelen de schimmel van
de kropsalade is, het virus van roodvonk
de schimmel der worteltjes, de virus van
de hondsdolheid eveneens de schimmel
der worteltjes, der pokken de aardappel
schimmel, enz.
Tot nu toe was het virus van zekere
ziekten slechts onvoldoende of onvol
maakt bekend, maar prof. Tissot kon ze
oultiveeren en hun oorsprong opsporen.
Hij vond dan ook dat de oorzaak van
de syphilis geen spirll is, doch wel de
schimmel» die de apen typeert, b.v. de
macaque, dat de moeraskoorts niet ver
oorzaakt wordt door een hematozoon maar
wel door een schimmel die de rijstschim-
mei ls.
Kanker.
Hij slaagde er ln aan te toonen dat
kanker wordt veroorzaakt door een ab
normale vegetatie wan de schimmel die
het menschelijk organisme vormt. Gezond
menschelijk weefsel aankweekend, kon hij
den vorm daarvan veranderen en ze om
zetten in kankerachtige elementen; in den
meest gevaarlijken vorm van sarkoom, en
deze cultures even gemakkelijk verwijde
ren als gewone microbecultures. Deze
cultuur bevat eveneens de bacterie-ele
menten die met andere elementen, de
smetstof van kanker vormt, een virus ver
want aan de tuberculose.
De bacil der tuberculose werd door hem
omgezet ln een schjmmel en hij consta
teerde dat deze schimmel Identiek is met
den schimmel die het mensdhelijke orga
nisme samenstelt.
Dat was een resultaat van groot ge-
wioht, want hierdoor ontstond de weten
schap dat tuberculose zich bij den mensch
spontaan ontwikkelt, doch met dien ver
stande dat besmetting van dep eenen
mensch op den ander niet uitgesloten ia
Het eerste noodige is dus niet alleen de
besmetting te voorkomen, doch vooral om
het spontaan optreden der tuberculose
tegen te gaan.
De smetstof van kanker en de aard van
deze ziekte zijn thans bekend. De aard
der tuberculose is aangetoond; de bacil
van Kooh treedt bij den mensdien spon
taan op en wordt gevormd door de leven
de stof zelve. De smetstoffen van alle be
smettelijke ziekten zijn thans bekend; het
zijn de schimmels die zich in bacterie-ko
loniën omzetten. Het virus van mazelen,
roodvonk, hondsdolheid, kanker, syphilis
enz. enz. is thans ontdekt. De bronnen
der smetstoffen zijn eveneens bekend: het
zijn dierlijke of plantaardige organismen
der schimmels die hen typeeren.
Het grootste deel der bronnen zijn in
ons dagelijkscjie voedsel aanwezig. Salbdo
geeft maze'en, aardappelen pikken, wor
teltjes roodvonk en hondsdolheid, sinaas
appelen en citroenen Malta koorts, tar>
we en rogge paratyphe (A.B.), gerst diph-
tberitie, maïs, typheuse koortsen
De besmetting door voedingsmiddelen
is echter uiterst zeldzaam; zij zijn het
gevaarlijkst, wanneer ze in een toestand
van schimmeligheid en rotting verkeeren.
'Van zeer groot belang ls wel de ont
dekking dier smetstof der cholera. Deze
komt niet uit Azië, zoo ais imeni geloofde,
maar rij is ln elk boedh, ln de maanden
Juli, Augustus en September aanwezig
en die bronnen ervan rijn twee Boorten
paddenstoelen, die er in zekere jaren in
overvloed optreden, tweeërlei amanillen.
Deze paddenstoelen vergaan op den
grond, een zware regenbui is voldoende
om de smetstof naar rivieren te brengen
en deze rottingsproducten zijn oorzaak
der cholera. Het zou dus voldoende moe
ten zijn deze paddenstoelen te bestrijden
en heit drinkwater te koken.
Zoo zou imen de diphtherie geheel kun
nen doen verdwijnen, döpr aan de kinde
ren geen rogge moer te eten te geven; en
geen roggestroo moer te gebruiken in dë
stallen der kooien (besmetting door mid
del van da molk). Men nuttige dua goan
rotte of schimmelige aardappelen als man
het poktoengevaar wil vermijden.
Dit geldt ook voor alle andere riekten,
waartegen men zich thans beter tegen
kan behoeden, nu de bronnen van hun
smetsof thans bekend: zijn.
Aldus hot verslag van de Parfjsohe Ma-
tin, dat voor rekening van dit blad bljjiva
Er zijn natuurgeneeskundigen, die be
weerd hebben, dat vele van onze kwalen
hun oorzaak vinden in het koken van ons
voedsel; eet rauw voedsel en wordt gezond.
'Ongefwijteld is er in die uitspraak iets
waars naast veel overdrevens. De voedings
stoffen uit vele plantaardige voedingsmid
delen worden döor den darm veeil slechter
benut, als zij rauw wordlen gegeten; wij
hebben nu eenmaal geen koeiendarm. We
moeten dan veel grootere hoeveelheden tot
ons nemea Tegen het eten van rauw
vkcsch bestaan hygiënische bezwaren; het
rauwe vleesch bederft snel, vooral in den
zomer en het smaakt ons Europeanen niet.
Bovendien zijn de vitaminen tegen koken
minder gevoelig dan men vroeger aannam;
de meeste gekookte groenten bevatten nog
wel degelijk vitaminen. Maar er zijn enkele
Voedingsstoffen, die ongetwijfeld zonder
bezwaar rauw kunnen worden genuttigd.
Tot deze behoort volgens prof. A. Hart-
mann de zuurkool, een van die volksspijzen
der Duitsche bevolking. Zuurkool is witte
kool, die een melkzuurgisting heeft onder
gaan; ze bevat vrij veel zuren, melkzuur
bacillen en volgens prof. Hartjnann al de
vitaminen, die in de versche kool aanwezig
waren. De zuurkool is dus te vergelijken
met de zure melk; als deze werkt ze pur-
geerend.
Prof. Hartmann breek nu een ilans voor
het gebruik van rauwe zuurkool. Door de
'melkzuurgisting wordén de koolbladeren
veel gemakkelijker verteerd. Bovendien
kunnen er door den sterken zuurgraad g«en
schadelijke bacteriën in aanwezig zijn. In
de buurt van zijn woonplaats wordt de
rauwe zuurkool vrij veel door de arme be
volking gebruikt; volgens hem is ze een
uitstekend, vitaminenrijk voedingsmiddel
voor de kinderen.
Helaas spreekt prof. Hartmann maar
heel kort over den smaak; in het eerst is
die niet heel lekker, zegt hij, maar spoedig
wennen de kinderen eraan. Of dit ook zoo
zou zijn bij stadskinderen, waarvan velen
toch reeds moeilijk groenten eten, mag wel
eerst- onderzocht worden. Maar in ieder
geval is er weer een nieuwe leuze op het
gebied der voeding:
Eet rauw zuurkool.
(„Münch. Med'. Woch.").
Dienstregeling EJS.O.NA.
Dagelijksche Passagier»- en Goederendienst
Helder - Alkmaar - Punnerend - Amsterdam.
Vertrek van Heider: Maandag, 's morgens
7.35 u., 's avonds 10.30 u.; Woensdag, Donder
dag, Vrijdag en Zaterdag, 's morgens 7-35 u-
Vertrek van Amsterdam: Alle werkdagen
's morgens 9.30 u.
Vertrek van Alkmaar naar Am sterdam:
morgens 11 uur (behalve Dinsdags).
Vertrek van Alkmaar naar Helder: mid
dags 1.30 uur.
Het bestuur van de Koninklijke Marine-
jachtclub zal Vrijdag 0 Mei de periodieke
zeilwedstrijden openen. Opgave van deel
nemers tijdig voor den aanvang is zeer
gewenscht, maar de deelname blijft steeds
open.
Opgave bij den portier van het Koninklijk
Instituut van de Marine.
I NederlandBelgië.
De „groote wedstrijd", de clou van bet
eed zoen, staat weer voor de deur. Morgen ont
moeten Holland en BelgiG elkaar ln bet Sta
dion te Amsterdam. Nog nooit was de belang
stelling zoo groot als nu; het Stadion la dan
ook finaal uitverkocht en alleen bij opkoopew
zijn nog toegangskaarten tegen fancy-prijwa
verkrijgbaar.
In de beschouwing, welke wij onlange reefa
over den wedstrijd hielden, stelden wij te
vraag of de verwachtingen niet te hoog ge
spannen zijn. .Terwijl toch het Belgische elftal
einde de 11 ln Antwerpen eerder versterkt
vooral moreel door de wederopname van
den veteraan Swaertenbroeucki it*-n var
zwakt ls, le het oranje-team, dat toen eigen
lijk meer kreeeg dan het toekwam, aanzienlijk
verzwakt door het niet spelen van Buitenweg,
van Ldngq en van Heel. "Wij wezen er reeds
op, dat hun plaatsvervangers, al doen zij n^g
zoo hun beet, toch niet in staat zijn hen be
doen vergeten. Temeer na de nederlaag van
DUsseldorf, zien wij den strijd van morgen
met gemengde gevoelens tegemoet. Eenerzijm
do hoop, dat ons pessimisme ongegrond zii
blijken en dat de oranje-elf door enthousiasme
zal vergoeden wat aan epelkwaliteit ont
breekt; anderzijds de vrees dat de fouten la
de samenstelling zich zullen wreken en dat do
Belgen aan 't langste eind zuilen trekken. He
pen doen wij natuurlijk op een eervol resul
taat en geloovon doen wij eigenlijk niet, dat
het zal tegenvallen. De Belgen verloren dit
seizoen Immers toch ook van Oostenrijk, Hon
garije en Frankrijk en terrednvoordesl
spreekt, vooral ln lamdon wedstrijden, ook een
woordje meel Een gelijk spel kan het toch
zeker wel worden; een nederlaag zou ons, ge
lijk Belgis momenteel, tot tweederangs voet
bal-natie degradeeren en dat mag toch niet
voor een land; dat aanstonds do Olympiade
organiseert! Ondanks alles dius: „houdt er des
moed maar Ln!"
Vorigs ontmoetingen.
De nn te «pelen wedstrijd ls de 81e offl-
cioele, zoodat het contact met onze Zuiden
naburen al heel wat jaartjes bestaat. Officieus
speelden wij den eersten wedstrijd ln 1901,
toen de Rottordameche heer C. W. van Hasselt
deoe ontmoetingen organiseerde. De uitslagen
19?L?~0' 1902 *-°. 1908 2.-1 en
1904 6—4. In 1905 werd voor het eerst offl-
cioed sreepeeldt
De stand van de ln Nederland gespeelde
wedstrijden luidt:
flfêöp. gewroL vwl. y. t. pnt. irBm.
Nederland 14 6 2 4 4221 18 120
België 14 4 2 8 21—43 10 0.71
Natuurlijk werden ook reburmnatch.es ge
speeld, welke het volgende opleverden:
gesp. gew. gel. verl. v. t. put. gsm.
Nederland 16 8 4 4 85—39 20 1.28
Belgis 16 4 4 8 29—86 IS 0.74
