OP EN OM HET BINNENHOF.
Radio-programma.
Weofe-fcrunlefc. a m
Den Haag, 29 April.
Hot gwal-Viw Royen--Danbooy. „VemfaBlngon". - Onweer»-
wolkjes. Jftrikapeodr De Bioscoop-wet
Ben ministerieele crisis beteekent in
onze dagen evenmin zelfs al» een Kabi-
nets-crisisl, niet» bijzonder» meer. Wij
zijn er gewend aan geraakt
Maar toch.dat twee maanden na het
optreden een Ministerie, dat met de
allergrootste inspanning een eind maakte
aan een crisis, die maanden geduurd had,
een zijner leden moet „loslaten", zelfs
in het Parlement-up to date laat men dat
niet „zonder meer" (o, Charivariual) pas-
seeren.
Prof. Van Royen heeft zijn ontslag ge
nomen als Minister van Oorlog en van
Marine-ad int, is opgevolgd door den
heer Lambooy, den Defensie-minister uit
het Kabinet-Colijn. Zij, die van de dingen
iets meer weten op te vangen dan de ge
duldige en duldzama „buitenwacht", wisten
wel, dat de positie van minister Van Royen
eigenlijk van 't oogenblik af, dat tnr. De
Geer hem aan H. M. had voorgedragen als
lid van den Raad der Kroon, zeer zwak
was. Deze oud-officier van den ouden
stempel moest niet9 hebben van de fusie
der beide Defensie-departementen. Waar-
om de Kabineta-formateur, die deze sa
mensmelting in zijn Program had opgeno
men, hem dan toch aanzocht?De vraag
is vdlkomen gerechtvaardigd. En het be
antwoorden ervan buitengewoon lastig 1
In onze dagen worden nu eenmaal ook
Ministeries naar 't blijkt, „in onr
voorzichtigheid geboren". AHdus geschied
de 't in 1925, toen de heer H. Colijn met
zijn Kabinet in zee ging, ofschoon hij wist,
dat het Damoclea-zwaafd aan een ragfijn
koordje boven zijn hoofd hing. En mr. De
Geer, wien door de Koningin buitenge
wone spoed bij het vormen van een Minis
terie was aanbevolen, schijnt bij de pogin
gen om prof. Van Royen, die reeds door
mr. Limburg was aangezocht, voor de
Defensie-portefeuille te krijgen, niet ge
noegzaam te hebben gewikt én gewogen,
welke „desiderata" deze hooggeleerde oud
officier op zijn verlanglijstje had geno
teerd. De heer Van Royen heeft o. a. den
Staat voor zeer langen tijd gebonden aan
het blijven te Gorinchem van de opleiding
voor matrozen. Zijne beslissing, dat de
kwestie der fusie van Oorlog en Marine
geheel moest worden onderzocht, was voor
Vader Staat een leellijke finantieele „te
genvaller". Het terugnemen van de aan
vrage voor torpedo-jagers enz. zette voöral
bij de anti-revolutionairen veel kwaad
bloed, 't Moest tot eone uitbarsting komenl
Onmiddellijk na het officleol bekend
worden van de ministerswisseling richtte
ae Vrijheidsbonder prof. Van Gijn schrif
telijke vragen tot de Regeering. De pre
mier heeft cjeze beantwoord op een zoo
vage, duistere, ingewikkeflde manier, dat
't werkelijk den schijn heeft, alsof hier de
woorden moesten dienen omde we
zenlijke bedoeling te bemantelen. Iet», wat
overigens van een zoo rondborstige man
als mr. De Geer ia, bezwaarlijk kan
worden vermoed.
Men heeft hier inderdaad te doen met
een zonderling geval.
Dat prof. Van Royen begrijpt, verstan
diger Ca doen mot de portefeuille van De
fensie, welke hy uooft had moeten aan
roeren, uit handen te geven: 't is niet zoo
heel erg. Dwalen is meöschelljk, zegt een
oud spreekwoord en ean ander luidt: beter
ten-halve gekeerd dan tan-hedo gedwaald.
De heer Van Royen heeft rijno profes
sorale bezigheden hervat en zal zich In zijn
studievertrek, in de College-zaal te Delft,
allicht behagclijker gevoelen dan in de p&r
lcmentair-pblitieke atmosfeer. Maar,
dat een der vier katholieke ministers uit
het Kabinet-Colijn, die onmiddellijk na het
„Vatikaan-votum" van November 1925
liun ontslag hebben gevraagd, bereid wordt
bevonden zitting te nemen jn het extra
parlementaire' intermezzo-Kabinet-De Geer,
nadat de Tweede Kamer nogmaals heeft
„onderstreept", dat zij van een Nederland-
schen gezant bij den Paus niet meer wil
weten: ja, dit 1» heel „onbegrijpelijk". Dat
raadsel wordt door het schriftelijk ant
woord, hetwelk minister De Geer den heer
Van Gijn heeft verstrekt, allerminst opge
helderd.
En nu heeft mr. Heemskerk, de voorzit
ter van de anti-revolutionaire Tweede Ka
mer-fractie, in het gebeurde aanleiding
gevonden tot het aanvragen van oene inter
pellatie, welke het Lagerhuis hem Woens
dag jj. 28 April toestond en die als laatste
punt werd geplaatst op de agenda. Men zal
zich herinneren de uiterst-onaangename,
bijna krenkende wijze, waarop mr. Heems
kerk kort geleden bij het debat over de
verklaring, het optreden van mr. De
Geer, als opvolger van den heer Colijn,
besprak. De joviale „bonhomie", welke
mr. Th. Heemskerk steeds kenmerkt, was
toen zoek. Hij werd hatelijk, agressief tot
op de grens van het smalende. Later ver
zachtte hij iets in de woorden, in eerste
instantie gebruikt, maar de wrok voel
de men.bleef toch.
De gedachte, dat mr. De Geer eene an
dere oplossing van de Kabinets-crisis dan
het aanblijven van het ministerie-De Geer
.had mogelijk gemaakt, schijnt voor den
anti-revolutionair alnverdragclijk te zijn.
In de Eerste Kamer hanteerde prof.
den doorslag gaf om te beduiden via
„Het Volk", dat zij er niet aan denkt
haar stem aan het traktaat te geven. Zooals
de zaken nu staan, zou men dus tot de
conclusie moetan komen, dat mr. Van Kar-
nebeek weldra aan het eind van zijn lang
durige ministerieele carrière zal zijn ge
komen.
Intusschen, in diplomatieke behendig
heid zal deze bewindsman niet licht zijn
gelijke vinden, 't Is dus mogelijk, _dat ook
deze dreigende onweerswolk afdrijft, zon-
der nieuwe schade te berokkenen aan het
Kabinet-De Geer, waarvan pessimisten en
zelfs nog anderen hebben voorspeld, dat
het „intermezzo" van zijn bestier van zeer
korten duur zou wezen.
Anema schoon dan met iets zachter
manuaal -de tuchtroede.
Nu krijgen wij de Interpellatie-Heems
kerk over het ge val-Vat) Royen-Lambooyl
De hoogbejaarde leider van de anti-revo
lutionairen is nog van zessen klaar. Voor
minister De Geer naderen dus uren in het
Parlement, wcilke hot alleruiterste van zijne
slagvaardigheid en van zijn zelfbedwang
zullen eischcn.
Minister Van Karnebeek's Memorie van
Antwoord inzake het Belgisch traktaat laat
nog steeds op zich wachten. Intusschen is
„uitgelekt", dat ook wat het Moerdijk
kanaal betreft geen verandering in het Ver
drag is gekomen. Wat voor do S.D.A.P.
't Is deze week geweest periode van met
koortsige haast voortwerken. Aan beide
kanten van het Binnenhof!
President Ruys de Beerenbrouck heeft
't nuttig, oirbaar, noodig geoordeeld om de
parlementaire machine plotseling onder
extra-hoogen druk te brengen. Twee avond
vergaderingen, op 28 en 29 April,
tot het houden van de bespiegelingen over
de Hoofdstukken Justitie en Onderwijs der
Staatsbegrooting voor 1926, welke thans
te-langen-leste ook door de Eerste Kamer
van de Staten-Generaal is afgehandeld,
zoodat H. M. deKoningin gelegenheid
vond voor de bekrachtiging van het Staats
budget nog vóór den zeventienden verjaar
%van onze Kroonprinses,
aarom president Ruys zulk een fe-
briele haast maakte, alsof wij leefden,
in het Parlement, onder den druk van na
derende Kerst inplaats van nog een paar
weken vóór ons te hebben alvorens Hemel
vaartsdag aanlicht, 't is werkelijk onbe
grijpelijk!De Voorzitter liet de ver
gadering van Dinsdag j.1. voortduren tot
ruim zeven uurl En Woensdag j.1.,
toen er te acht ure avond-vergadering zou
wezen, had de heer IJzerman veel moeite
om, nadat de Begrooting van Suriname
was afgedaan, Praeses ertoe te brengen, te
vijf ure niet nog het Budget van Cpracao
„aan te snijden''IEen spotvogel zei,
clat mr. Ruys 't erop aanlegt, het „record"
te slaan van presidialen „Ausdauer",
zijn voorganger mr. Kooien te overtroeven.
Voor Eet debat, over de Indische Be
grooting gevoerd, verwijs ik, na hetgeen
daarover door mij reeds werd aangestipt,
- naar uwe uitvoerige verslagen. De ver
werping, op Vrijdag 23 April, der
moties-Cramer en -L. de Visser was na
tuurlijk te voorzien. Het voorstel van den
sympathiekan soc.-democratischen inge
nieur, schrapping van de strafbepaling
tegen de leiders van stakingen, werd
gesteund, behalve door zijne naaste geest
verwanten, door de vrijz.-democraten,
mr. Arts van de Katholieke Volkspartij en
den communist. De lintwurm-motie van
laatstgenoemde, alle schuld van exces
sen ln IndlS op de Regeering schuivend en
generale amnestie eischend, was den
soc.-democraten toch te kras. Slechts de
heer L. de Visser schonk er zijn stom aan.
Het onhebbelijk optreden van den com
munist heeft (n de vergadering van Vrijdag
23 dezer geleid tot iets, hetwelk onder alle
andere omstandigheden oncollegiaal en on
hoffelijk «ou moeten worden genoemd.
De neer L. de Visser kwam aan met.
«es moties! Over alle zes verklaarde hij
hoofdelijke stemming te vorderen, teneinde
te ontdekken, „wie den moed zou heb
ban, er-tegen te stemmen".
Edoch, een motie moet door minstens
vijf leden worden „ondersteund", wil zij
onderwerp van beraadslaging kunnen vor
men. Deze bepaling is wijselijk in het Re
glement van Orde opgenmopn, teneinde
onbekookte voorstellen te weren, den
geregeldon gang van zaken te beschutten.
Nu Is 't vaste parlementaire „adat", dat
een voorstel „ondersteund" wordt, door
het opsteken van een hand, óók al Is
men volstrèkt niet van plan, er zijn stem
aan te ^jeven. Deze daad van collegiale
„courtoisie" werd op Vrijdag 23 April j.1.
tegenover den communist L. de Visser
achterwege gelaten. Geen van zijn ze» mo
ties werd ondersteund!En hij had
deze afstraffing dubbd en dwars door zijn
optreden verdiend.
Dat het „lesje", hem door de Kamer
gegeven, ook maar iets zal baton, is na
tuurlijk uitgesloten.
Pp Dinsdag 27 dezer is de Tweede Ka
mer door het Indisch Budget gekomen. Be
houdens stemming over eene motie-Joekes,
voor de militaire oud-gepensionneerden
eena mildere regeling vragend, met name
voor de laagst-gepensionneerden van vóór
1920, die minstens zestig jaar oud zijn.
Minister Koningsberger wienis verdedi
ging van het Budget een voortreffelijken
indruk maakte van t,stevige openhartig
heid" en duidelijke, aangenaam te volgen
voordracht, stond niet onvriendelijk
tegenover deze motie-Joekes, maar gaf er
voorkeur aan, eventueelc voorstellen uit
Indio af te wachten.
De Kamer nam Dinsdag-middag de mo
tie met overgroote meerderheid aan. Ter
wijl zij verwierp een voorstcl-Cramcr,
strekkend om den post voor militaire vlieg
tuigen niet geheel ten laste van de Indische
Bcgrooting te brengen.
Bij de eindstemming hebben de soc.-de
mocraten hun stem aan de Indische Bc
grooting onthouden, daar blijkens eene
verklaring, door Ir. Cramer afgelegd,
zij niet de overtuiging hadden gekregen,
dat minister Koningsberger in voldoende
mate de volksbeweging ln Insulinde,
uit economisch en politiek oogpunt bezien,
wil steunen.
Wie rustig en onbevangen naleest wat
dr. Koningsberger in de Tweede Kamer
heeft gezegd over zijne plannen tegenover
,vc$«beweging, zai niet zoo hcc.1 ge
makkelijk kunnen doorgronden, welke over
wegingen hier de S.D.A.P. leiden en be-
heerschen,.«x
Over de Surinaamsche Begrooting heeft
het Lagerhuis Dinsdag j.1. uitvoeriger
„geboomd" dan misschien ooit het geval
WclS»
Ik stip aan, hoe Z. Exc. van Koloniën
constateerde, dat er eindelijk tetkenen van
„revival" in Suriname zijn te aanschou
wen. 't Is nauwelijks te gelooven, dat in
deze lijdems-historie ,dan toch licht, uit
komst zoude komen. Moge 't niet voor de
zooveelste maal een vleugje van opleving
te Paramaribo zijn, dra gevólgd door te
leurstelling en inzinking I
De Eerste Kamer heeft met verrassen
den spoed op 27 en 28 dezer de Staatsbe
grooting 1926 afgedaan.
En in de ochtend-vergadering van 29
April werd met 20 tegen 15, Rechts
tegen Links, besloten het Bioscoop-ont
werp op 11 Mei a.s. in behandeling te
nemenI Men ziet, althans aan deze zijde
van het Binnenhof is de „politieke anti
these" nog in vollen bloeilIn de week
van 18 Mei gaat de Senaat bespiegelen
over de dan reeds lang door de Kroon be
krachtigde Staatsbegrooting voor 1926.
De Eerste Kamer doet 't geen ziertje, geen
haartje minder dan de Tweedel....
En de veelpraterij neemt aan beide
kanten van het Binnenhof, eilacy,
steeds geduchter afmetingen aanl
Mr. ANTONIO.
ECONOMISCH WEEKOVERZICHT.
Het doet verre van aangenaam aan te
moeten lezen, dat de ziekte der bankin
stellingen nog steeds aanhoudt en het is
thans weer een provlnoiale instelling, n.1.
de Zaanlandsche Bank te Zaandam, Krom
menie en Amsterdam, die de betalingen
heeft gestaakt, met de mededeeling, dat
surséance zal worden aangevraagd, welk
feit verband houdt met groote opvraging
van deposito's, zoodat daardoor de credi
teuren in gevaar zouden kunnen komen.
Dit alles, alsmede hetzelfde evenement
bij de Noord-Nederlandsohe Landbouw-
bank te Sappemeer c.a. wijst op gebrek
aan vertrouwen, ontstaan door de dure
lessen, die al menigeen heeft moeten lee-
ren de laatste jaren. Natuurlijk doet de
verminderde welvaart er veel toe bij om
de omzetten ln de provincie steeds meer
te doen achteruitgaan, terwijl effecten- en
wisselorders liefst bij Amsterdamscho
Instellingen worden geplaatst, zoodat de
provinciale banken die eveneens moeten
missen.
Een ander minder aangenaam bericht
werd dezer dagen gelanceerd, n.1. dat
eenigo leden van de Vereeniging voor
den Effectenhandel to Amsterdam een
voorstel hadden ingediend, om voor de
toelating van nieuwe leden een zekerheids-
stelling te eischen van 10 mille, thans 6
mille, terwijl de 10 voorstellers gedurende
4 jaren voor 2 mille per persoon zullen
moetpn borgen, wat wijst op angst en
groot gebrek aan onderling vertrouwen.
[et is daarenboven ook waarschijnlijk de
bedoeling om het aantal leden niet verder
dan hoogst noodzakelijk uit te breiden,
wat kortziohtlg wordt genoemd, evenals
het besluit om de beurs voor buitenlan
ders gesloten to houden. Het is thans af
te waohten, welke partij do sterkste zal
blijken te zijn, zeker ls, dat het aantal
voorstellen voor toetreding tot het lid
maatschap de laatste weken enorm ls toe
genomen.
De beurB heoft zich van de loome hou
ding der laatste weken weer wat hersteld,
zoodat b.v. j.1. Maandag voor Rubber
waarden belangrijk betere prijzen werden
besteed, bier en daar zelfs 15 h 20 pot.
beter, wat echter voornamelijk gezoobt
moet worden in dekkingen van de baisse-
party, aangezien de vraag van het publiek
nog uiterst gering ls. Verder ls er wat
meer handel ln Tabakswnarden, doch met
zour vorsohillendo tendenz, vandaag vast
en morgon flauw, bet eerste op goede
prijzen, die voor sommige partijtjes wor-
don gemaakt en het laatste op verkoopen,
die voortdurend van Indische zijde schlj*
non te komen, speciaal ln Senembah en
Deli-maatBchappy, welke fondsen sohoift-
melen tussohen 485 en 455, rosp. 870 en
800. Naar van Indisohe zijde wordt bericht,
1b de tabak, die te velde staat, zeer Bleoht
en heeft enorm van de droogte tefljden.
De party, die Dinsdag eohter door de
Senembah qnderhands werd geplaatst,
bracht f 11.60 per pond op. wat wel een
record mag heeten, torwyl daarontogon
do taxntlop van do partijen Doll-mant-
sohappy Dinsdag door olkaar slechts 80
cent por pond bedroegen, zoodat or in dat
artikel wel zeer veol verscheidenheid
moot bestaan.
Do suikermarkt heoft zioh do laatste
week Iets verbeterd, ondor Invloed van
de verhoogde verkoopllmlet der Visp voor
1027, terwyi ook de plannen tot beporklng
van den aanplant op Cuba hun invloed
doen geldon. De aundeelenmnrkt sluit zioh
hierbij natuurlijk aan en do suikerwaar-
den wortlou iets moor gevraagd, waardoor
b.v. H.V.A. weer 600 pot. konden halen.
Wat de geld- en wissolkoorson betreft,
ls or weinig variatie moer to bospouron,
prolongatie noteert ongeveer 8 pot., ter-
wyi wïssol Barljs circa 8.80 en Brussel
0 guldon doet, zonder groote sprongen
door gebrek ann bandol.
vers 2 en 6 (Gem. zan«). Dankzegen» P«lm
119 17. Zegen. 2.30 Uitzending van
concert te Amsterdam. De AmBterdarnKhe
orkestver. o. 1. van Fr. v. ^iepf?bfe p8
Vrijz. Prot. Radio-Omroep. Preek A Vriiz
D. A. Vorster, voorganger van de Ata. vr z.
Herv. te Arnhem. 8.00 Persber. en
slagen. 8.10 Symphonieconcert door net n.
D.O.-orkest (versterkt), o. I. van Willem van
Warmelo, ln de zaal „Concordla Busaum.
Mevr. GrondijsGontjarenko, plano, aym-
phoniën van Haydn, Beethoven en planocon
cert van Mendelssohn.
Daventry, 1600 M.
9.33 Militaire Zondagsdienst van York Min
ster, met medew. van een militaire band. 11.20
Sluiten, a.go Evensong van Kina's College
Chapel Cambrldge. 3.50 Concert. De band van
de dragonder-garde. B. Davies, tenor. 4-50—
S.03 Scènes uit „Naar het U lijkt" van Sha
kespeare. 7.20 Godsdienstoefening. Preek, or
gelmuzlek en koorzang. 8.00 Vocaal concert
door de vereenigde koren van New College
Magidalen en Christ Church, Oxford. 8.13
Liefdadigheidscauserie. 8.20 Weerber., nieuws.
8.33 De vereenigde koren. 8.439-33 Concert.
Orkest. I. Kiddier, sopraan. D, Noble, bariton.
Parijs „Radio-Paris", 1730 M.
12.03 Concert Lucien Paris (plano, viool en
cello). 1.05 Nieuws. 7.30 Concert door het or
kest Mario Ca^es.
KönlgswUsterhausen, 1300 M.
10.30 Concert döor het Bandonlon Strijk
orkest. 7.50 Duo en duet. J. Wolfsthal, viool
H. Mahlke, viola. N. PisllngBoas, sopraan.
M. Seret van Eijken, alt. A. Steiner, cello. L.
Soheiweln, fagot. 8.50 Concert. F. S. Bruinier,
piano. F. v. Szpanowsld, viola. J. Berger, cello
9.5011.20 Dansmuziek.
Brussel, 264 M. en Antwerpen, 230 M.
I.50 Goncert. Solisten en koor van Cesar
Franck. 7.35 Galaconcert. 8.03 Lezing: Les
événement» de la sema'ne. 8.209.20 Concert.
Münster, 410 M
7-So8.20 Les ii> eenheidskortschrift. 8.20
9.20 Morgenconcert. 10.20 Goethe-imatinée.
11.0511.50 Concert door den toonkunstenaar
Paul Mania. 2.40 Lezing: Lustige» aus dem
Hundeleben. 3.20 Tziganeconcert. Orkest en
zangsolisten. 4.50 Concert. Kwartet Cücilia.
3-50 Schaakles. 6.20 Sportber. 6.25, 6.50 en 7.20
Lezingen. 7.50—10.50 Concert. Orkest en so
listen (tenor, sopraan).
MAANDAG 3 MEI.
Hilversum H.D.O„ 1050 M.
12.00 en 7.30 PoUtieber. 5.00—6.00 Kinder
uurtje door Mevr. Ant. van Dijk. 7.007.30
Radiopraatje door den heer W. Spruit, over
Het zoeken en verhe'pen vam fouten ln ont-
vangtoes'ellen. 7.45 en 10.00 Persber. 8.10 Con
cert door het versterkte H.D.O.-orkest, o. 1
van Fr. Lupgens. Mej. Annie Craamer, so
praan. De heer Everhard, de blinde pianist
8.309-30 Lezing door Prof. Dr. D. Cohen,
over: Zionisme. Daarna wear concert.
Daventry, 1600 M-
xo.2012.20 Concert door het radiokwartet
en solisten (contra-alt, tenor, piano). 12.20
I.20 Orgelconcert. 2.35 Lezing: Reptlles and
their allies, The extinict reptilians. 3.20 Lezing:
The pre-war „Jeune fille". 3-35 Orkestmuziek.
4.39 Kinderuurtje. 3.20 Dansmuziek. 6.00 Le
zing: Fading and the heavisidelayer. 6.20 Tijd
sein Big Ben, weeii>er.( nieuws. 6.43 Piano
preludes van Bach. 7.00 Lezing; The city of
Stoke-on-Trent and lta Industries. 7.20 Liede
ren van Schubert. T. Goodey, tenor. 7.50 Spee
ches, zang en muziek van het diner van de
Society of Dorset men in London. 8.SO Tijd
sein, weerber., nieuwa. Voorlezing: Simple
Simon. 9.2010.20 Concert door het Casino-
octet on B. Hooper, tenor. 10.2011.20 Dans
muziek van het CarltonhoteL
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
II.50 Concert Lucien Paris (piano, viool en
cello). 4.03 Orkestconcert. 7-50 Concert.
Kfinlgswüsterhauson, 1300 M.
7.80 Concert. P. Zampa, sopraan. H. Erich-
scn, accordeon. K. Naumann, cornet piston.
Brussel, 264 M. en Antwerpen, 250 M.
7.20 Fragmenten uit „Boccace", operette van
Suppé. 7.50 Voorlezing: La maison sur 1'eau,
Gauchez. 8.03 Operettefragmenten. pjo
Nieuwaber.
Münster, 410 M.
12.33 Orkestconcert. 3^0 Boekvoorlezing.
3.40 Lezing: Goethe und die Tonsctzer seiner
Zelt. 4.30 Sportkring. 4.50 Avonduitzending-
inlelding. 3.20 Lezing: Die Liebe zu den Ber
gen. 3.50—10.50 „Die Melstersinger von Nüru
berg", opera in 3 actcn van Wagner.
ZONDAG MEI.
Hilversum H.D.O., 1050 M.
8.30—9.30 R.-K. Morgenwijding. Spr.: L. v.
d. Brockc, redacteur .van „De Tijd", niet me
dew. van Mej. Kio van 1'utten, rnczzo-Bopraan.
Mej. L. Brom, piano. De heer H. Brom, cello,
1. Largo, llilndcl. Zang, cello en piano. 2. An
dante, Mann, cello. 3. Jesu wijs en wonder-
machtlg, Haas, zang. 4. Spr.: L. v. d. Brocke.
8. Evangelie der natuur, Zwecrs, zang. 6. Lc
rfive, Goltermnnn, cello. 7. Ave Veruin Cor
pus, Mozart, zang, cello, plano. 9.45 N. Chr,
Radlover. Aansluiting van de Gereformeerde
Kerk Duysstrant. Rottcrdam-Dclfshavon. Pre
dikant Ds. G. Nomen aldaar. 9.50 Orgelspel.
Votum en zegen, l'salm 84 vers i. Schriftle
zing: Lucns 13 22—30. Gebed. Psalm 138
vers 1—3. Tekst Lucas 9 i 57—02. Psalm 23
DINSDAG 4 MEI.
Hilversum H.D.O, 1050 M.
R.-K Radio-Omroep. 7.308.00 Afscheids
rede van Mon». Dr. Cnebel aan de Holland-
sche weldoeners van hot Hongaarsche kind.
93010.00 Rede lm de Engelsche taal. 12.00 en
7-30 PoUtieber. 6.30—7.30 Engelsche les door
den heer Fred Fry. 8.00 en 10.00 Persber. 8.10
Beethoven-Cyclus. Aansluiting van het Con
certgebouw te Amsterdam. Orkest o. 1. van
Willem Mengelberg. Ouverture Leouora. 1.
2e Syimphonlo Mis lil C-duï.
Daventry, 1600 M.
10.2012.20 Concert door ihet radiokwartet
en solisten (sopraan, bas, cello). 12.201.20
Lunchmuzlek. 2.35 Lezing: Elementary muslc
and musical appreclatlon. 3.20 Tijdsein, cau
serie. 3.35 Concert van Marble Arch Pavildon.
403 Kinderuurtje. 4.50 Lezing; Is therè too
inuch Broadcasting? g.20 Dansmuziek. 5.50
Omroep voor Europa. 6.20 Weerber., nieuws.
6.30 Lezing: L'étul de Nacre. 6.45 Pianopre
ludes van Bach. 7.00 Causerie. 7.20 Welsh pro
gramma. G. Dowell, bariton. W. Cockerill,
harp. G. Rowlands, sopraan. W. S. G. Wil
liams, piano. 8.20 Kamermuziek. De string
playera van het Modern chamber orchestra.
8.50 Weerber., nieuws, 9.00 Lezing: Music and
the ordinaryjlstcner. 9.23 Kamermuziek (ver
volg). 9.8011.20 Dansmuziek van Café de
Paris.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
11.50 Concert Lucien Paris (plano, viool en
cello). 4.05 Orkeatccxncert. Mme. Juge, zang.
J. Joly, viool. L. Radiase, cello. M. Camot,
piano. 7.28 Engelsche les. 7.30 Poolsehe avond.
KttnlgswUsterhausen, 1300 M.
7-So Danarhythme's, door orkest. Inleiding
van A. Schattmann. Tot slot do laatste dansen:
boston, shimmy, blues en charleston. Daarna
nieuwaber.
Bruasel, 264 M. en Antwerpen, 230 M.
4.ao Orkestconcert. 7.20 Galaconcert. Orkest
en Molle Mergarf, nopraaa. 7.50 Causerie: La
ilttérature beige de langue Fraugalsc. 8.05
Concert. 9.20 Nieuws.
MUnater, 410 M.
12.20—12.50 Lezing: Die Gcaolei, Düsseldorf
12.30 Concert. 3.05 Concert. Werken vam Beet
hoven, Schumann en Schubert. 4.30 Lezing:
Naturschutzpredlgt 6.00 Lezing: Tierleben
lm hohen Norden. 6.20—7.00 Itallaanache ie».
7.20 Spaansehe les. 8.03 Sonates van Beetho
ven, Bach en Brshms. 9.40 Nieuwaber.
UBDUMBK,
De Sckager Kogge Strijkmolens.
De Strijkmolens van de Schager Kogge
rijn tegenwoordig aan de orde van vele
besprekingen: van polderbesturen wegens
beinalingsaangelegonheden, en de pers we
gens eene mogelijke slooping, met als ge
volg de vernietiging van een stuk mooi
oucb-Hollandsch polderschoon. Zij dienen
tot opmaling van het aangevoerde water
uit den Schrinkkaagpolckr, den Kaagpol-
dër, den Hooglandspoldler, den Slikven-
pcflder, den polder Schagen en den polder
Burghoro, ter gezamenlijke grootte van
3183.7129 H.A. Het water van deze pol
ders, genaamd de Schager Kogge, wordit
naar het Oosten gemalen en dan door de
3 Strijkmolens en een stoomgemaal opge
malen naar het KoghorndJerdiep, dat het
dan in de Zuiderzee loo9t. Zoolang de pol
ders hunne gewone bemaling hielden, had
de Koggeboezem geen last van eene te
hooge opmaling, maar sedert de Kaag
polder met één, en de polder Schagen, die
ook het water van den polder Burghorn
opmaalt, met 2 eilectriscne gemalen, het
water naar de Koggeboezem voert, krijgt
die boezem ini tijd van veel water, gelijk in
den herfst van 1925, last. Toen zijn er
stemmen opgegaan, om de Kogge hooger
capacitditen te verschaffen. Dat zou dan
moeten rijn, om de bemalingskrachten
hooger op te voeren. Men dacht daarbij
aan een tweede stoomgemaal, of om de
strijkmolens van electrische inrichtingen te
voorzien.
Wanneer de Kogge besloot tot een ade
gemaal, dan zouden de molens daarbij ko
men te vervallen. Toen stak de storm op
tot behoud der molens. De molens behou
den werd de leus. De polderbesturen ver
gaderden en bespraken den toestand. De
meerderheid dier besturen wais voor een
electrische bemaling. Ook gingen er stem
men op, om dé strijkmolens van een elec
trische installatie te voorzien. Enkelen
wilden een gemaal en de molens dan maar
tot landschaip-opluistering laten. Daartegen
verzette zich de Hollandsche zuinigheid.
Zij verklaarden zich tegen die monumen-
tenvertooning op hunne kosten. Want het
onderhoud van molens kost veel geld. Toen
dacht men aan den polder Schagen, die een
zijner 4 molens heeft laten staan, als eene
herinnering aan het verleden, doch die
molen is thans aan den vrijgekomen mole
naar verhuurd. Daarbij behoort dan ook
het bij den molen behoorende land. Zoo rijn
dan de molenaar en de polder beiden ge
holpen. In dien geest, meent men, zou men
ook met die Strijkmolens der Schager
Kogge kunnen handelen. Daar elke molen
een goede woning bevat, «ou men ze graag
kunnen verhuren, voor het ontvangen geld
zou men gemakkelijk den molen kunnen
onderhouden. De stadsmenschen hielden
dan hun natuurschoon en het kostte den
ingelanden geen geld.
Zoo staan thans de zaken. «Over eenige
weken zal over het wel en wee van de
Strijkmolens een besluit worden genomen.
Wij deetan dat te rijner tijd mede.
Warktoverricht.
In het Zuiden van on» land vindt men
als markten van eenige beteekenis Breda,
Tilburg, '«-Hertogenboscb, Roermond,
Venlo, Nijmegen en Maastricht En door
welke cijfer» ïllustreeren deze plaatsen den
algemeenen toestand? De marktberichten
meldden van Breda: slachtvee f 1.12 tot
90 cent per .kilo, of nader ingedeeld: ie
kwaliteit 1.05 1.ia, ae kw. 0.95 4
f 1.05, 3e kw. 0.90 0.95. Tilburg
noteert voor slachtvee 1.05 90 cent
per kilo en '«-Hertogenibosch sluit af met
1.10, 0.95 en 0.70 per kilo, respect,
voor ie, 2e en 3e kwaliteit Genoemde prij
zen van deze drie Noord-Brabantsche
markten kon men ook voor Schagen opge
ven, en dan had men de waarheid geen
geweld aangedaan. In de zusterprovincie
van Brabant Limburg, zijn de prijzen al
vrijwel gelijk. Te Tilburg wa» nogri wat
handel, die eigenlijk meer gesteld wordt
op rekening van het nieuwe abattoir, dan
wel als gevolg van een bestaande en toe
nemende behoeft». Te Venlo besteedde men
voor geslacht vee van ie kw. 1.10 i
1.15, en te Maastricht van 1.tot
1.10 voor ie kw. Met de prijzen van
1.05 4 i'8° het althans voorloopig
gedaan.
Het moet in de beoordeeling nog wel
onderscheid maken in den handel van be-
drijfsvee en consumptievee. De eerste luis
tert nog naar den invloed van zon en
regen, de laatste blijft vrijwel overal gelijk.
De handel in bedrijfsvee was Donderdag te
Schaden zeer levendig, met het gevolg, dat
de prijzen iets omhoog gingen, en de afzet
zeer belangrijk was. Nu was het een heer
lijke zonnige dag, waarop de ruim ge
drenkte weiden veel warmte voor den gras-
groei ontvingen. De prijzen voor de gelde-
of vare koeien liepen van 40 tot 45 cent
Wij schatten den afzet op eenige honder
den. De geweldige memschentnassa verhin
derde ons, om alks in details op te nemen.
Ook de schapen voor het bedrijf stonden
onder den invloed van den gunstigen dag.
De goede overhouders liepen van 39 tot
43 gulden. Ook werden er eenige lammeren
met het moederschaap verkocht. Wij zagen
een paar schapen met elk een lam verkoo-
Cen voor 52 en 53 gulden. Melk- en kalf-
oeien liepen van 825 tot 450. Het
consumptievee bleef vrijwel ln prijs eeliik
Vette koeien ie kw. 1.— f 1.10,
kw. f 0.90 h f 1.—, 2e kw. 0.75 4 f 0.80.
Nuchtere kalveren 10 4 18 voor het
ïebruik, voor het bedrijf f 20 i. f 30.
Vette schapen, meestal eenlingen, golden
tof 43 gld. De beste vette varkens brachten
i>5 cent per kilo op, eenige Engelsche big-
gen 86 cent.
De Halve Stuiversvereeniging voor om
en minvermogend» lijdel-s aan vallende
ziekte ontving van de afdeelingen i!n Hol
lands Noorden gedurende het tijdperk 28
Nov. 1925 tot 25 Februari 1926 de vol-
Ïende bedrogen: Helder f 65, Julianadorp
27.22, Burg YT.) 84.70, Hoorn (T.)
4-18, Koog (T.) 8.40.
