„LIEFNEB8EH ZULT GIJ MIJ" KWATTAIV Eerste Blad. BUITENLAND. VOLLE jMELK-REEP Nr. 6186 DONDERDAG 27 MEI 1926 54ste JAARGANG Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur-Uitgever: 0. DE BOER Jr., HELDER Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412 VOLKENBOND. De voorbereiding der ontwapenings conferentie. FEUILLETON, Ingezonden Mededeellng. ENGELAND. De staking bij de kolenmijnen. Cook ernstig ziek. Ben belangrijke tusschentijdsche verkiezing. s Het conflict ln de liberale part]]. De werkloosheid. BELGIE. De regeringsverklaring. FRANKRIJK. Gaat Brland heen? Hitte. HONGARIJE. Het bankblljettenprocep te Boedapest Chlneesche communisten te Boedapest POLEN. Na dien staatsgreep 88) Naar het Engelsch van DOLF WYLLARDE. HOOFDSTUK XIX. De ziekte van Prins Sald Ahimed was nog al vrij druk besproken geworden. Was hl] ziek geworden' naar aanleiding van het vertrek van Madame Mlévllle, waarom was hij' haar dan niet gevolgd? Er was niets dat hem in de stad terug hield; geen offlcieele betrekking, hoè genaamd. Maar dat Prins Sald wel degelijk een zending had te vervullen ln Cairo, daar wist niemand ook iets van! Want er stond immers als Ibeloonlng zijn Innigste "harte- °P?- De Engelschen hielden altijd hun woord; dus, dat de sohoone blanke vrouw de waarheid had gesproken, daar twijfelde hij geen oogenibllk aan! xun ^9In v°or, een 'boottochtje op den Nljl, of anders een reisde naar Europa. Maar de maand Mei was al bijna ten einde en nog steeds bevond de koppige patiënt zich In zijn schitterend verblijf. In Juni werd de Prins eohter geheel hersteld verklaard en toen nam hij de taak, hem door. Madame Mlévllle opge dragen, ernstig ter hand. Hij kon ook geen gebruik maken van de hulp van een bediende, want geen mensch wilde hij het geheim toevertrouwen. Dus ging hij per soonlijk op onderzoek uit. Verkleed als Arabier begaf hij zioh tot ln het diepste van de bazaarwijk, want hij begreep heel goed dat de kinderen van de zon zich nu maar niet zoo open en bloot vertoonden. Echter, ze schenen ln den grond ver zonken I Na eenige weken van vruchteloos zoe ken was de Prins wel overtuigd, dat Kale en Darna niet ln de stad waren en wat meer zegt dat hij zelfs niets van hen te hooren zou krijgen. De Arabieren, die hij wist, dat hen hadden gekend, lieten niets los van de kameraden, waarom, dit was hem een raadsel. Intusschen bleef heon niets over, dan te wachten; in de hoop dan, dat ze zouden terugkeeren. Als het hem blijken mocht, dat zij' niet terugkwamen, dan zou het nóg altoos tijd zijn, om hen ergens anders te gaan zoeken. Maar Sald had een bljgeloovig voorge voelen, dat ze zouden terugkeeren en bij geloof is de godsdienst van den modernen Egyptenaar. Het was een feit, dat Darna, gelijk hl, Aglnoourt had verteld, naar Engelanc was gestuurd om den man op het spoor te komen dien de' stam boven alle anderen RUSLAND. Petljoera vermoord. Arrestaties door die Ge-pe-oe. Hittegolf te St Petersburg. Werkloosheid. ZWEDEN. Draadloos omroepetation. TURKIJE. De Mosoel-kwestla Ingezonden mededeellng. Beter dan Goed: DE BESTE haatte. En toch, door haar vreemde ge bruiken, zouden ze niet de hand op heen leggen, dan onder omstandigheden, die zich nog niet hadden voorgedaan- Intus- sohen had Bramak en Kale in Syrië ge- 2'OOht Prins Said Ahmed 'bleef dus steeds in taïro. Zoo verliep de maand Juli; de stad werd- verlaten; Augustus kwam, bracht koorts mede en verdreef de enkele Euro peanen die nog gebleven waren; maar de Egyptenaar bleef, zijn lot afwachtend met al het fatalisme van zijn ras. Op een verstikkend heeten dag, midden ln de maand, .ging Prins Sald tegen zons ondergang, ais 'shelk verkleed, naar een moskee en overlegde Juist bij zlchzelven of hij er zou binnengaan of riet, toen hij haasit tegen een Arabier aanliep. „Gegroet, broeder!" sprak hij op zach- ten toon. „Ik heb nu al twee, bijna drie maanden naar je uitgekeken." De man, 'het was Kale, vroeg dadelijk: ,3en jij het, Ahmed? Wat doe je hier, als shelk?" „Still Ik heb je al dien tijd gezocht. Kan je nu meegaan?" „Ik moet dezen kant uit," 'antwoordde de Indiër, „als je zoo ver met mij oploopt, zullen wij niet gestoord wprden." ,JEn waar ben je geweest?" vroeg de Prins, terwijl ze stèeds dieper dat gedeelte van de stad introkken, waar ze elkaar het eerst ontmoet hadden. „In Syrië. Maar we waren op een dwaal spoor gebracht, en toen we tot de ontdek king daarvan kwainen, zijn we gauw teruggekeerd." ROEMENIE. Journalist uitgewezen. ITALIË. Het ajk „keizerrijk". MAROKKO. Abd-el-Krim biedt den vrede aan. „Zoek je nog altijd het symbool van Lhokl, broeder, waar je mjj een* van ge- sproken hebt?" „Ja-" ,En al* ik je daar nu een* iets van kan vertellen?" Kale's oogen straalden van een vreemd lioht; maar spreken deed hij' niet „Ja," ging de Prins voort op zegevie renden toon, „ik heb gevonden wat je zocht. Wat meer zegt: ik kan het Je be zorgen, als Je mij verzekert, dat je de waren eigenaar bgnt en dat door dit weer ln 'handen krijgen van Je bezit de wraak eindigt. Je bent inderdaad op een ver keerd spoor geleid, Kate. Was maar in Cairo gebleven, waar ik voor je uitkeek." ^Je hebt het symbool? Je draagt het nu ^„Neen," lachte Ahmed, „dat zou wat il te gewaagd wezen. Dingen van zulk een waarde, draagt men niet bij zich ln ba zaars. Het werd mij toevertrouwd door een die boven alles verlangt, dat het weer in handen van de rechtmatige eigenaars komt. Ik ben haar afgezant. Noem maar plaats en uur en Ik zal het je brengen. Alleen moet ze dan van jezèlven de ver zekering hebben dat de wraakneming daarmee vervalt." „Dat spreekt," zei de Indiër onverschil lig: „Zoodra het ons weer overgegeven is, door een mensohelljke hand! Kom je het ons zélf brengen?" „Ja." „Kom je alléén? Je kent ons gebruik: als Lhojd's symbool den kinderen van de Zon afhandig gemaakt werd, moet het hun weer in handen gegeven wórden, door één, die buiten onze Orde staat, evenals het ook zeker, enkel door een vreemde kan' gestolen zijn." „Ik kom het zelf brengen." Kale glimlachte met wljdopengesperde, vreemd-lichtende oogen. Ik zal Braimah de boodschap overbrengen en hij zal het laatste uur bepalen." Zijn gelaat betrok. Darna ls er niet, er moeten er toch drie zijn!" Toen scheen hem opeens een goede ge dachte in te vallen en hij zei: „Eén van ons ls naar het Noorden' naar het eiland, waar de sahibs vandaan komen. Het ia ons gebruik, dat geen van onze priesters lezen of schrijven kan; wij zijn allen pries- tera Wil je dus voor ons den oproep zen den, broeder, en hem zeggen, hierheen te komen?" „Per telegram?" vroeg Ahmed. „Maar hij kan niet lezen?" „Het-zal voor ham gelezen worden; daar hoef je hlet bang voor te zijn. Lboti leidt ons. Wij zullen de kosten betalen en Darna zal komen zoo gauw de groote schepen en treinen hem maar kunnen' overvoeren. Wanneer zal dat zijn, denk Je?" „Uit Engeland.Dan kan hij in een week hier zijn, als hij maar over land komt, tot Brindisl. Maar zou hij den wAg vinden en bovendien, zou hi|'er het geld voor hebben." „Ja; dat heeft hij. Hij zal komen, als de sahl'b vanavond maar het telegram voor ons wil versturen?" (Wordt vervolgd). HELDERSCHECOURANT De Brouckère (België) heeft bij de re dactiecommissie der commissie van voorbe reiding van de ontwapeningconferentie een voorstel ingediend tot uitwisseling tusschen de staten van inlichtingen over hun wape ning. De voorsteller wil daartoe te Genève een vast bureau inrichfen, dat de ontvangen inlichtingen groepeert. Voorts wenscht hij verplichte openbaarmaking van alle uitvin dingen, die kunnen dienen voor den chemi- schen en bacteriologischen oorlog. Duitschland tegen volledige ontwapening. De voorbereidende ontwapeningscom missie begon Dinsdag met de bespreking van 't rapport van de Brouckère over den arbeid van het redactiecomité. In dit comité heeft Maandag nog graaf Bernstorff het Duitsche standpunt uiteengezet. Duitsch land meent, dat de ontwapening zoo moet zijn ingericht, dat de strijdkrachten van geen staat grooter kunnen zijn dan die, welke den Volkenbond in geval van een conflict ter beschikking staan. Iedere staat moet zooveel bewapening handhaven, dat de vereenigde strijdkrachten van leden van den Bond voldoende waarborg bieden voor de uitvoering der besluiten van den Bond. Een aantal Europeesche staten hebben hun bewapening reeds in eenigen omvang be perkt. Willen die staten in de gelegenheid zijn een door een sterken staat aangevallen staat doeltreffend te helpen, dan moeten hun gezamelijke bewapeningen sterker zijn dan de strijdkrachten van een eventueelen aanvaller. Bij de beoordeeling van de hulp, die een aangevallen staat kan ontvangen, dient men zich niet te baseeren op den hui- digen toestand der bewapeningen, die voor bijgaand is. Ditonderzoek moet uitgaan van den toestand van ontwapening, die het resultaat der conferentie moet zijn. Uit bovenstaande volgt, dat Duitschland tegen volledige ontwapening Is, zooals in Denemarken, aangezien de staten dan niet meer ijj staat zijn hun Volkenbondsver plichtingen na te komen. De Amerikaansche delegatie heeft uit drukkelijk verklaard, niet te kunnen deel-, nemen aan een discussie over de voorstel len, verband houdende met de verplichtin gen, door de leden van den Volkenbond op zich genomen. De fitting gesloten. Genève, 26 Mei. De voorbereidende ontwapeningscommissie heeft vanmorgen haar eerste zitting beëindigd na een korte gedachtenwisseling over het protocol inzake het verbod van den gasoorlog, dat verleden jaar werd gesloten, en dat momenteel alleen door Frankrijk is geratificeerd. De com missie nam kennis van een Grieksch en een Hongaarsch memorandum. Dit laatste gaf aanleiding tot verklaringen der drie vertegenwoordigers der Kleine Entente, die reserves hiaakten inzake de politieke conclusies van het Hongaarsche rapport en allen de verzekering gaven, dat hun regee ringen bereid, zijn nonagressieverdragen met Hongarije te sluiten. Loudon sloot de zitting met enkele op merkingen over den voortreffelijken geest, die de besprekingen had gekenmerkt. On ophoudelijk is getracht de verschillende standpunten tot elkaar te brengen en de zienswijze van andersdenkenden te begrij pen. Loudon hoopte, dat de sub-commissies in denzelfden geest zullen voortarbeiden en dat het gezond verstand gepaard aan het noodige enthousiasme haar zullen leiden naar het gewenschte doel. Cecil bracht Lou don hulde voor zijn tactvolle leiding der besprekingen. Cecil verklaarde zich hedenavond voldaan over 'de resultatén der eerste zitting van de voorbereidende 'ontwapeningscommissie. Hij meent, dat aanzienlijke vorderingen zijn gemaakt en op verschillende punten reeds overeenstemming is bereikt. Over het tijdstip der eigenlijke conferentie kon hij nog niets definitiefs zeggen; hij meent evenwel, dat dit op zijn vroegst eind 1927 zal zijn. Rusland en de Bond. Het volkscommissariaat van buitenl. zaken der sovjetregeering heeft aan het secretariaat van den V.B. medegedeeld, dat de Russische regeering niet kan deelnemen aan de voorbereidende conferentie inzake de controle der particuliere wapenfabricage en evenmin aan de werkzaamheden ter uni- formeering van het internationaal recht in de voorbeidende conferentie nopens de be strijding der slavernij. Naar verluidt, zijn de voorraden steen kool, indien ze behoorlijk verdeeld worden en de sporen en andere dienisten beperkt worden, nog voldoende voor twee maanden. De regeering rekent niet op noemens- waarden invoer van buiten af. Het bovenstaande is een verzekering van officieuze zijde. In werkelijkheid lijden ech ter vele industrieën reeds onder eén tekort aan kolen en neemt de werkloosheid dien tengevolge toe. Cook, de secretaris van den Mijnwerkers- bond, die sedert de staking onwel was ge weest, is ineengezakt en van het podium gevallen, terwijl hij het woord voerde in een vergadering te Radstock in Zuid-Wa les. Hij was daarna ernstig ongesteld. De vakvereenigingen en de invoer van buitenlandsche kolen. Cook, de secretaris der mijnwerkers, zou, ofschoon hij nog altijd niet wel is, gisteren naar Londen terugkeeren. Dinsdag heeft hij opnieuw een beroep, op de spoorwegbeamb ten en havenarbeiders gedaan, om geen kolen uit het buitenland te vervoeren, zoo-, lang de strijd aanhoudt. Deden zij dit toch, dan zouden zij, volgens hem, „iets in het land ontketenen, dat tpt een revolutie zo*, leiden". Coök's beroep zal echter, naar de „Times" meent, geen officieelen steun bij de vakvereenigingen vinden, welke zich bij de hernieuwing van de loonovereenkomsten voorgoed verplicht hebben „hun leden niet weer last te geven om te staken zonder voorafgaande onderhandelingen met de spoorwegmaatschappijen" en „geenerlei steun te verleenen aan eigenmachtige actie van hun leden". In verband met het industrieele conflict stelt men veel belang in den afloop van de aanstaande tusschentijdsche parlements verkiezing in Noord Hammersmith. Deze tusschentijdsche verkiezing zal een driehoeksverkiezing zijn, daar de liberalen ook een candidaat gesteld hebben. Men ver wacht, dat de uitslag een belangrijke aan wijzing zal verschaffen voor de strooming onder de openbare meening ten aanzien van de jongste algemeene staking. Reuter seint, dat het conflict tusschen Asquith en Lloyd George over de liberale politiek gedurende de algemeene staking een scheuring in de partij dreigt te ver oorzaken. Het aantal werkloozen in Engeland be droeg op 17 dezer 1.612.700, d. i. 36.801 meer dan de week tevoren en 427.880 meer dan het vorige jaar. De verklaring van de regeering, die gis teren in de Kamer is voorgelezen, zegt, dat de groote politieke partijen, in het parle ment vertegenwoordigd, tegenover de ge varen die dreigden, een bestand hebben ge sloten en te rade geworden-zijn hun pogin gen te vereenigen, teneinde ze te boven te komen, De tegenwoordige regeering is de waarspiegeling van deze eensgezindheid en dezen wil. Zij heeft geen ander doel en zal zich terugtrekken, wanneer zij deze drin gende gebiedende taak heeft vervuld. De regeering zal onverwijld wetsontwer pen indienen, waarbij de opheffing der ver-, dragen van 19 April 1839 wordt geconsta teerd en waarbij aan de vriendschappelijke betrekkingen met Nederland een economi sche grondslag wordt gegeven, die gunstig is yoor beide landen. De regeering hoopt ze in den loop der huidige zitting bekrach tigd te zien. Bij het verlaten van het Elysée heeft Briand beslist ontkend, dat hij van plan zou zijn af te treden bij de hervatting der par- lementszitting. V. D. meldt, dat er op het oogenblik te Parijs een groote hitte he,erscht. De tempe ratuur stijgt nog steeds. Uit Boedapest wordt gemeld, dat' het Openbaar Ministerie de opheffing van da parlementaire immuniteit van den 'afge vaardigde H.ir aangevraagd heeft teneinde hem te vervolgen" wt^ens het afleggen van een valsche getuigenis. Het vonnis. In het valschemuntersproces werden Na- dossy en prins Windisch-Gratz ieder tot vier jaar tuchthuisstraf en 10 «millioen kro nen boete veroordeeld. De politie heeft ontdekt, dat ongeveer 8000 Chinéesche kooplui vrijelijk sowjet- propaganda voerden. De Chineezen hebben verzocht, over de Roemeensche gréns te worden gezet. Pilsudski heeft een oproep tot het Pool- sche leger gericht. ^De oproep is in het g'eheele land aan de troepen voorgelezen, behalve aan de zich te Posen bevindende regimenten. De correspondent van het „Berliner JTa- geblatt" te Warschau meldt, dat de nieu we Poolsche regeering den met Duitsch land bestaanden tarievenoorlog zoo spoe dig mogelijk ten einde wil brengen, daarbij het standpunt der chauvinisten uit Posen afwijzend, die tot nu toe een Duitsch- Poolsche toenadering verijdelden. Bartl, de Poolsche minister-president, heeft eenige verklaringen aan de pers ge daan. De nieuwe regeering acht het, zoo. Maar toen de ziekte geweken was, Weef hij zich nog eenigen tijd heel zwak voe- on?cduld om 'beter te worden, hield juist zijn herstel tegen en daar het jaargetijde èl meer hitte beloofde stelde zeide hij, haar eersten plicht de rust en de veiligheid te verzekeren en te zorgen, dat de Nationale Vergadering in vrijheid zal kunnen beraadslagen. Voorts zal de regee ring rekening moeten houden met den al- gemeeren wensch van geheel Polen tot ontbinding van het huidig parfament en tot invoering van zekere wijziging der grondwet, met name de invoering van het recht voor den President van de Republiek om het parlement te ontbinden. Die wijzi gingen zullen geschieden t reenkomstig artikel 125 van de grondw hetzij door de huidige wetgevende organen, hetzij door den landdag, voortgekomen uit nieu we verkiezingen. Tevens zal de regeer ing voorstellen den President van de Republiek voor een pe riode van ongeveer een jaar bijzondere volmacht te geven om net mogelijk te ma ken ten spoedigste eenige gebreken van de huidige grondwet te doen verdwijnen. Een Oekrainer, Samuel Schwarzbart ge naamd, heeft Dinsdagmiddag op den bou levard Saint Michel vijf revolverschoten gelost op ataman Petljoera, het hoofd van de Qekrainsche partij. Petljoera werd zwaar gewond en is spoedig overleden. De moordenaar, die gearresteerd werd, heeft verklaard, dat hij Petljoera verweet, dat hij vroeger de Joden onderdrukt had en er zelfs eenige had laten dooden. Schwarzbart is een 38-jarige Oekran- •che Jood, die horlogemaker van zijn vak is. Het publiek wilde hem lynchen, maar de politie wist dit te voorkomen. Schwarzbart is genaturaliseerd Fransch- man-. Hij heeft tijdens den oorlog in het Fransche leger gediend en werd naar St. Petersburg gezonden. Daar hoorde hij spre ken over pogroms, door Petljoera geleid en zwoef, dat hij hem zou vermoorden. Aan de „Dni" wordt gemeld, dat de Ge-pe-oe te Moskou in den nacht van 11 Mei heeft gearresteerd twee van de oudste beambten der Staatsbank, vijf geëmployeer den van de Nijverheidsbank en 28 van ver- schillentfe andere credietinstellingen, als mede van de fondsenafdeeling van de Mos- kousche goederenbeurs. Al deze personen zouden zich hebben schuldig gemaakt aan speculatie in buitenlandsche valuta. Nog meer arrestaties worden verwacht. Volgens berichten uit St. Petersburg heersent daar op het oogenblik een hitte golf. Verschillende gevallen van zonnesteek nebben zich voorgedaan. Naar de „Roel" verneemt, bedraagt het aantal werkloozen in de Sowjet-Unie thans meer dan 3.000.000. Het Zweedsche telegraaf-bestuur heeft een contract gesloten met de Marconi Mij. te Londen voor de levering der uitrusting van Zweden's eerste groote omroepstation, dat naar het model van het Engelsche sta tion te Daventry zal worden gebouwd, maar grooter capaciteit zal/hebben dan Daventry. De correspondent van de „Daily Mail" te Genève meldt, dat er tusschen Engeland en Turkije overeenstemming bereikt is in de Mosoelkwestie. Turkije zal eenige wijzi gingen verkrijgen van die huidige grens ten Noorden van Mosoel. Het zijn de wijzigin gen, die Amery, staatssecretaris van kolo niën, in December 1925 aangeboden had. Alle strategische punten van belang zullen echter in het bezit van Mesopotamië blijven, daar de wijzigingen beperkt blijven tot een duidelijker afdoening van de grens dan tot nu toe bestond. Meer voedingswaarde dan 2 EIEREN Het veiligheidsverdrag tusschen Enge land, Mesopotamië, Perzië en Turkije zal analoog zijn van dat hetwelk Tewfik pasja en Roesjdi pasja het vorig jaar te Genève voorgesteld hebben. De contracteerende mogendheden verbinden zich elkanders grondgebied te eerbiedigen en binnen een zekeren tijd over te gaan tot ontwapening van bepaalde zones. Turkije zal belangen behouden in zekere, reeds aan Britsche en Amerikaansche groe--, pen verleende petroleumconcessies in de streek van Mosoel. Het zal ook faciliteiten verkrijgen van dien afzet van producten uit de streken tert Noorden van de zoogenaam de lijn van Brussel. Mén verwacht, dat Turkije een aanvraag tot toetreding tot den Volkenbond zal doen, tijdig genoeg om in September in den bond opgenomen te worden. De correspondent te Boekarest van de „New York Times" heeft van de Roemeen sche regeering bevel gekregen, Roemenië binnen 24 uur te verlaten, daar hij volgeps de opvatting der regeering berichten heeft doen publiceeren, die voor Roemenië en voor de Roemeensche regeering beleedi- gend zijn. Er zal worden toegestaan, dat zich een andere correspondent van genoemd blad in Roemenië vestigt. Telkenmale wordt de verwachting geuit, dat 1926 voor Mussolini het „Napoleonti sche jaar" zal worden en dat vóór Decem ber het herboren Italiaansche Keizerrijk zal zijn uitgeroepen. De Fransche en Spaansche troepen in Marokko hadden, na een langdurige rust in hun winterkwartieren, het offensief tegen het Rif, dat in den herfst afgebroken was, hervat, nadat de onderhandelingen over wapenstilstand en vrede met Abd-el-Krim's afgezanten mislukt waren. Dit offensief is thans met zoo belangrijke successen be kroond, dat Abd-el-Krim in britven aan den Franschen resident-generaal Steeg nieuwe ondierhandelingen heeft aangeboden en zegt zich op de edelmoedigheid van de over winnaars te zullen verlaten. Dit berekent, dat hij het Rif als balling zal moeten ver laten, daar bij de eerste onderhandelingen reeds zijn verwijdering van daar als een voorwaarde gesteld was, welke de hoofd>- man van het Rif toen niet wilde aannemen. Zoo eindigt dan de loopbaan van een onver zoenlijk en dapper strijder voor de onafhan kelijkheid van zijn gebied. Ponsot, lid van de Fransche delegatie te Oedsjda, heeft aan de pers verklaard, dat de brieyen, die Abd-el-Krim tegelijk aan Stoeg en aan generaal Sanjurge heeft ge zonden, bijna gelijkluidend ztjn. Zij zijn zeer kort en vragen alleen een wapenstilstand. Abd el Krim geeft zich aan de Franschen' over. Officieel wordt gemeld, dat Abd el Krim zich naar de Fransche linies begeeft. Hij zal naar Taza worden geleid. Abd el Krim stelt zich met zijn familie en zijn bezittingen onder de bescherming van Frankrijk. Hij had tevoren alle Fran sche, Spaansche en inlandsche gevangenen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1926 | | pagina 1