HELDERSCHECOURANT
VERIWEMEN DOCUMENTEN
Van probeeren
Kan men leeren.
9
KMMM54
DatsKWATTA
Eerste Blad.
JAVA REEPEN"
BUITENLAND
Nr. 6234
DONDERr/,5 r: SEPTEMBER 1926
JAARGANG
Zij, dl© zich van
heden af voor min
stens 3 maanden op dit blad
abonneeren, ontvangen het tot
1 October GRATIS.
DE ZEVENDE ALGEMEENE VERGA
DERING VAN DEN VOLKENBOND
TE GENEVE.
Ingezonden Mededeeling.
FEU I LLETON.
87)
„Ze hebben ons toch lekker niet
pakt," sprak zij eenvoudig.
„Neen," zei ik, „ze hebben ons niet ge
pakt."
King stond1 bij het ondereinde van het
bed. Ik voelde zijn blik op mijn gezicht
en keek hem aan. Hij mocht wel eens een
oogenblik van jaloerschheid hebben na
zijn behandeling jegens mij.
„Wanneer hebben ze op je geschoten?"
vroeg hij-.
„O, vanavond," antwoordde ik hem
luchtig.
Hij kreeg een kleur van ergernis en zfn
oogen begonnen- te -glinsteren. Maar Don
na keek verschrikt van den een naar den
ander.
„Wat beteekent dat?" vroeg zjj scherp.
De -huishoudster had ons al-leen gelaten.
Kings woede ging alle grenzen te bulten.
„Donna," zei hij, „als je dien- man- kent,
zeg mij dan wie hij ia"
Zij keek mij verbaasd aan.
„Wie is hij?" vroeg de toornige man
nog eens.
„Zeg hem wie ik ben," zei ik tot het
meisje, terwijl Ik haar zachte vingers
vasthield.
Zij keek weer op mij neer en iwngTmnm
Ingezonden Mededeeling.
U hebt wel eens een
ander merk gehad?
Maar Erdal bevalt U
toch b.eter.
En geen wonder.
Erdal is beter.
ff
steeg een blos van haar walgen tot haar
voorhoofd en bedekte baar heele gebaat,
teriwlj-l zij- antwoordde:
„Hij is Dan Randall."
Dat was alles. I-k was tot in mijn ziel
bewogen. Ik lachte.
„Bób King," zei lk, „ik houd je voor een
man. Ais je dat -bent, zeg dan nu wat je
tegen mij hebt."
Maar zijn -achterdocht was te hevig
voor eerlijke woorden.
„Waarom rook je sigaretten op jde vlie
ring?" vroeg hij hoonend.
Ik -kon nauwelijks mijn ooren gelooven.
Maar een van de dingen, die een- man tot
een grooten dwaas kunnen maken, is ze
ker wel jaloerschhed. Ik lachte luid.
„Peacherlno-sigaretten?" vroeg ik.
„Ja!" riep hij uit. „Wat ben je voor een
-bedrieger? Wat voor een leugenaar en
kermisklant?"
„King, King," zei ik kalm, „doe toch
niet zoo dwaas, door te trachten mijn
vijand te wezen-? Hebben wij niet al vijan
den genoeg, zonder omdferllng ruzie te ma
ken? Maar toch wil ik je antwoorden. Ik]
heb sedert mijn zestiende jaar geen siga
retten gerookt. Als je het doosje hebt ge
vonden ln den zak van de jas, die ik van
morgen hier op den stoel heb laten lig
gen, -heb je naar je dacht een aanwijzing
in -handen -gekregen."
„Zij- lagen op je latafel," viel hij mij ln
de rede.
„Nu," zei ik, „dan heeft John ze daar
gelegd, toen hij mijn -jas wegnam om ze
op te persen. Maar man, die sigaretten
heb ik vandaag -gekócht ln het dorp om
het merk te zien van een stompje dat lk
buiten op het pad -heb gevonden even
als de stompjes, die jij op de vliering
vondt."
„Wie heeft je dat verteld1?" vroeg hij-.
„Jij had mij hei -zelf wél kunnen ver
tellen, maar Mrs. Griggs bracht mij ervan
op de hoogte. Vertel mij nu eens waarom
je elk voorval opzettelijk ln mijn nadeel
uitlegt jij en dókter Graham?"
Hij had reeds zijn imond -geopend om
mij te antwoorden, en zijn gezicht was
wit van woede, toen Donna eensklaps -haar
hand opstak.
„Wacht, Bob," sprak zij1. Jelui beiden
moogt niet twisten. Ik wil het niet -heb
ben. Ik ken je belden te -goed opi te ge
looven dat er reden voor is. Dat moet nu
uit zijn tot wij al de feiten- kennen. Dan
kunt ge alles verklaren, of lk zal het voor
je doen. Maar Bob, kijk naar Dans ge
zicht. Hij doet wat dokter Grah-am hem
absoluut heeft verboden. Hij- moet rusten.
W-iji moeen heengaan."
Ik ging weer achterover op het kussen
liggen. Werkelijk voelde Ik dat mijn won
den weer begonnen^de -bloeden. Maar
King keerde zich om zonder een- woord te
zeggen en liep naar de deur. Donna bleef
stil staan en keek hem na. Ik voelde haar
hand in de mijne bewegen om los te ko
men, maar lk hield' ze vast. King ging de
kamer uit en nog /bleef zij -bij mij- staan,
zwijgend den man nakijkend, die ons had
verlaten. Eindelijk vroeg zij mij- zacht en
langzaam:
„Waarom ben je in de auto blijven
staan?"
Het was alsof mijn hart stilstond. Toch
trachtte lk luchtig te antwoorden.
VOLKENBOND.
De Duitsch-Fransche toenadering
geen benadeeling van Engelsche be
langen.
Stresemann, de rijksminister van Ibui-
tenlandsche zaken van Duitschland heeft
Dinsdag bij gelegenheid van de uitwisse
ling van de ratificatie-oorkonden van «de
verdragen van Locarno, de vertegenwoor
digers van de Engelsche pers, ontvangen.
Hij betoogde, dat de Duitsch-Fransche
toenadering geen benadeeling van Engel-
„Om voor imJj uit te zien," zei ik.
Maar lk kon zelfs niet glimlacher^ Mijn
heele -ziel schreeuwde luid om gehoord te
-worden om h-aar te vertellen waarom
ik mijn leven -aan haar dierbare voeten
wilde leggen.
J)e kogels hébben je getroffen, omdat
je stond," zei zij. „Waarom heb je ge
staan?"
Ik kon niet spréken .Ik had er een
grapje van willen maken, maar'ik kon
geen woorden vinden. Ik voelde haar
vingers dé -mijne vaster drukken.
„Je deedt het om mij- te rediden," fluis
terde zij. „Je hebt mijn leven gered."
Ik legde mijn ruwe, ongeschoren wang
op haar -hand. Ik kon mij niet langer ln
bedwang houden.
„God vergeve mij, dat lk het je vertel,
Donna," fluisterde ik. „Maar je bent nu
veilig en! ik kan het. niet helpen lk
heb je lief."
'Ik sloot mijn oogen, lk voelde imijl weer
-bewusteloos worden. M1jn wonden waren
weer sterker dan mijn krachten. Ik voelde
mijn bewustzijn verdwijnen en lk drukte
liaal vingers aan mijn lippen.
Er scheen slechts een oogenblik te ver
loop-en, voor ik mijn oogen weer opende
en ik -zag het gezicht van den dokter en
hoordé hem spreken.
„Neen," -zei ik, zoo luid ik kon, „neen,
mij scheelt niets."
Het meisje stond nu aan deni voet van
het bed, waar zich ook, King en Mrs.
Griggs bevonden, die blijkbaar op h-aar
geroep waren komen aanloopen. Angst
was op ha-ar gelaat geschreven.
Ingezonden Mededeeling.
Sïechts een merk kan 't beste zyn
Abessynië, Italië en Engeland, j
Het geschil schijnt te verdwijnen.
Dank zij de bemiddelende actie van den
Volkenbond schijnt het geschil tusschen
Abessynië, Italië en Engeland nopens ze
kere overeenkomsten tusschen deze bei
de laatste landen te verdwijnen. De re
geering van Abessynië heeft niet aan den
Volkenbond de mededeeling dóen toeko
men, dat zij voor 10 September aange
kondigd had1.
Het rapport van den Raad.
Bij de beraadslaging over het rapport
van den Volkenbondsraad zelde jhr. Lou
don onder andere met een toespeling op
Spanje en Brazilië: Zij die ons verlaten,
zullen bemerken, zonder dat wij. het hun
zeggen, dat de Volkenbond, ondanks zijn
jeugd, onmisbaar is voor het leven der
volken.
Een eisch van Turkije.
Turkije schijnt besloten te hebben nog
ln deze Volkenbondsvergadering tot den
Volkenbond- toe te treden. Intusschen
schijnen de Turken daaraan de voorwaar
de te verbinden van het verkrijgen van
een niét-vasten raadszetel voor drie ja
ren. Hieromtrent vindt achter de scher
men een gedachtewisseling plaats tus
schen de hier reeds aanwezige Turksche
diplomaten en verschillende delegaties.
Een andere moeilijkheid, die besproken
wordt, is het Russisch-Turksche Verdrag,
dat wellicht niet geheel in overeenstem*-
ming is met artikel 16 van het>volken-
bondsverdrag.
Stresemann heeft ln een interview met
den Geneefschen correspondent van
Transocean verklaard, dat Duitschland
eerlijk wenscht mee te werken aan de
taak van den Volkenbond om tot verdere
politieke en oeconomische toenadering te
geraken.
Stresemann sprak de hoop uit, dat ook
die kringen in Duitschland, die tot dus
ver sceptisch tegenover den Volkenbond
stonden, voor den bond gewonnen zou
den worden, zoodra de periode van alge
meene toenadering de zichtbare resulta
ten zou hebben opgeleverd, die waarach
tige internationale solidariteit vereischt.
Ten slotte sprak Stresemann den
wensch uit, dat Spanje, voordat zijn op
zeggingstermijn is afgeloopen, weer tot
den Bond zou terugkeeren.
glimlachte haar toe.
Toen draaidten zij mijn licht uit en lie
ten -mij alleen. I-k viel in slaap en ont
waakte vroeg ln den morgen in stilte en
duisternis en door .geluiden, die mij on
middellijk tot de werkelijk terugriepen.
In het eerst wist ik niet wat 0c hoorde.
Er kraakte iets op den vloer, een grendel
of slot of klink -knipte, een sleepende voet
stap. Mijn oogen ging wijd open ln de
halve duisternis, en ik zag ln het midden
van mijn kamr tegen de witte verf der
deur een kleine gestalte, ineengedoken of
misvormd, schaduwachtig, sluipend ik
zag ze stilletjes, voorzichtig -bewegen ln
mijn richting.
Ik begreep niet wie of wat het kon zijn,
maar ik wist dat het een rnensch was
kl'ein, misvormd van gestalte, tiet -be
woog zich zeer langzaam en voorzdéhlg.
lk hoorde nu geen enkel geluid meer. En
toen begon ik plotseling weer die si-garet-
tenlucht te ruiken en nu -wist ik ook dat
het vreemde wezen mij niet zou aanvallen,
maar dat het alleen mij en mijn -bed wilde
passeeren om de deur van mijn kast te 'be
reiken.
'Toen ik dat zag, besloot ik geduld te
hebben. Hier was dus de oplossing van.
oen onzer raadsels -het raadsel van het
brengen der „roode brieven". Hier was
de boosdoener, die ons allen had -beetge
nomen en evenveel had gedaan om Hal te
pijnigen als wie dan ook vi
den.
van zijn vijan-
(Wordt vervo'gdi
v'„y
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Redacteur-Uitgever: 0. DB BOER Jr., HELDER Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 412
DE ADMINISTRATIE.
IV.
De opening der eerste zitting van de
Assemblée geschiedt in den regel in allen
eenvoud. Langzaam aan vult zich dan de
zaal; bijna ongemerkt gleed de Voorzit
ter, de tijdelijke voorzitter van den Raad,
ditmaal de Tsjecho-Slowaaksche Staats
man Benesj, in het hooge voorzittersge
stoelte. Driemaal wordt, men zou geneigd
zijn te zeggen achter het scherm, dat het
„gewone" gedeelte van het podium van
het ongewone scheidt, gebeld; dan staat,
de eene president precies op het aange
geven uur, de andere een professoraal
kwartiertje later, op en gaat over tot het
uitspreken van ztyn openingsrede, die
nog dienzelfdon dag naar alle deelen der
wereld za 1 worden overgeseind, reden
waarom dan ook de journalisten op de
eerste galerij in den regel in het bezit
van die rede zijn. De eerste bijeenkomst
is regelmatig uitsluitend aan het aanhoo-
ren dezer redevoering gewijd; daarna
gaat men zich versterken; de indeeling
in oommissiën in orde maken, om eer^
daarna tot de verkiezing van den Presi
dent der vergadering over te gaan. Die
verkiezing brengt in langdurig défilé de
eerste gedelegeerden van de verschillen
de landen op het podium, want daar staat
de bus, in den regel door Sir Erio Drum-
mond in eigen persoon bewaakt; daarin
moeten de leden van den Volkenbond
hun stembriefje komen werpen, en deze
taak. hoe onbelangrijk zij uiterlijk moge
schijnen, wordt door den leider eener de
legatie zelden aan een anderen gedele
geerde overgelaten. Dat défilé, hetwelk
zich den volgenden dag herhaalt als de
verkiezing der zes vice-presldenten aan
de orde is, leidt dikwijls tot applaus voor
den een of ander; de oningewijde behoeft
dan niet te vragen welke de populaire fi
guren in den Volkenbond zijn.
De president leidt de voltallige verga
deringen, die de Assemblée houdt, aldus
hepaait het reglement in navolging van
de gewone parlementaire opvattingen.
Moeilijk is déze leiding, zelfs in die meest
bewogen jaren, niet geweest. Dit interna
tionaal parlement onderscheidt zich in
zooverre in elk geval van nationale wet
gevende vergaderingen, dat het beleefd
is en ordelijk; dat het deferentie heeft
voor zijn President als zoodanig, en dat
een enkele hamerslag of een vriendelijk
bolletje voldoende is om de even verloren
gegane aandacht, althans uiterlijk te her
stellen. Men zou geneigd zijn te zeggen,
dat de President zelfs niet ingespannen
behoeft te luisteren, want onbetamelijke
uitdrukkingen kunnen niet worden ver
wacht, zouden den spreker in deze omge
ving meer disqualificeeren dan degene,
tegen wlen de woorden waren gericht. Bij
de beraadslagingen is de voornaamste
taak van den President wel om den nieu
wen .spreker aan te kondigen. En, hij mo
ge onpartijdig zijn als de beste, men zal
in die aankondiging iets onderkennen
Uit het Engelsch van
GARDNER HUNTING.
van de positie, die de betreffende spreker
in den Volkenbond inneemt. De Presi
dent behoefde slechts aan te kondigen,
dat het woord was aan den heer Motta,
dien ieder zich nog als den zoo sympa
thieken leider der beraadslagingen van
twee jaar geleden herinnerde, of het
handgeklap ving aan, in de zaal, op de ga
lerijen, en hield aan, totdat Motta op het
spreekgestoelte stond
De Assemblée van den Volkenbond
splitst zich, in den regel spoedig na haar
bijeenkomen, in een zestal oommissiën.
Noch het aantal, noch de onderwerpen
der commissiën zijn in het reglement
voorgeschreven, en toch zijn ze alle^deze,
zes jaren onveranderd gebleven, hetgeen
intusschen niet wegneemt, dat, naarma
te de arbeid van den Volkenbond in om
vang toeneemt, het aantal der commissiën
t. g. t. zal dienen te vermeerderen. Aan
vankelijk heeft het Cecil, toen nog de
oude Lord Robert Cecil, heel wat moeite
gekost en de openbaarheid der beraad
slagingen voor alle deze oommissiën tel
verkrijgen. Men heeft het wat vreemd
gevonden, en indien de diplomaten, die i
ter eerste en tweede Vredesconferentie
in het Huis ten Bosch en in de Ridder
zaal te 's-Gravenhage bijeenkwamen, ijog
allen konden spreken, zouden zij ver
moedelijk van een weinig aanbevelens
waardige „nieuwigheid" gewagen. Maar
de geest van Genève is nu eenmaal een
andere dan die van voorgaande jaren, en
aan het Inderdaad ietwat zonderlinge, dat
men wereldvraagstukken als hier te Ge
nève in de oommissiën worden voorbe
reid en voor een deel afgehandeld, be
spreekt te midden van een niet altijd rus
tig auditorium, samengesteld uit slechts
ten deele bevoegden, heeft men zich
spoedig gewend. Zoozeer gewend zelfs dat
de juridische leden der eerste commissie,
tezamen toch wel een deel van de fine
fleur van Europa's juridische wereld, er
niet t^gen op zien om over dikwijls sub
fluisterend en zacht, onderling discus
sieeren, terwijl achter hun stoel opge
propt staan de belangstellenden; terwijl
telkenmale de deuren open en dicht gaan;
terwijl het publiek zelfs, zij het ook
fluisterend en zacht, onderling discua-
siën houdt. De beperkte ruimte, waar
over men in het gebouw van het Secre
tariaat van den Volkenbond beschikt, is
hieraan schuld. De reeds genoemde Salie
vitrée biedt in dat opzicht de beste gele
genheid; haar langwerpige bouw maakt
het mogelijk, dat de oommissie, die daar
in beraadslaagt, min of meer afgeschei
den zij van het publiek, al neemt dit ook
plaats achter de langszijden van de tafel,
waaraan de discussiën worden gevoerd.
Natuurlijk is men met het verleenen van
kaarten, die toegang geven tot de verga
deringen der commissiën, wat minder
royaal dan met die voor de Assemblée,
waarbij intusschen, gezien het aantal aan
vragen, ook reeds groote beperking
heerscht. Niettemin, het aantal belang
stellenden is in den regel te groot, zóó
wel wat de onderwerpen betreft, die ge
acht mogen worden sensationeel te zijn,
als wat die betreft, welke ondèrdeelen
van het Volkenbondswerk raken, en hun
eigen belangstellenden hebben. De eenl-
ge vraag, die men geneigd is te stellen,
is deze. of niet een zoodanige openbaar
heid van het dusgenaamde voorbereiden
de werk der Assemblée ertoe zal leiden,
dat de eigenlijke meeningeverschillen in
den boezem van sub-commissiën worden
opgeborgen. De praktijk leidt niet ken
merkend, in deze richting, maar het ove
rigens begrijpelijk feit, dat sub-commis-
g®-
siën in den regel niet voor het publiek
toegankelijk zijn, zou daar een beschut
ting kunnen doen vinden voor overleg,
dat men nu eenmaal, ook bij de meest
openhartige internationale samenwer
king, niet ten tooneele pleegt te doen ge
schieden!
Er zijn zes commissiën: eene voor juri
dische vraagstukken; eene voor het
werk der organisaties van den Volken
bond; eene voor de ontwapening; eene
voor de begrooting en daarmede aanver
wante vraagstukken; eene voor socialen,
phiiantropischen en soortgelijken arbeid,
en eene voor de politieke vraagstukken.
De naam van deze laatste commissie, die
eens onder leiding van den heer Loudon.
zou doen veronderstellen, dat zich daar
belangrijke punten van ^Volkenbondsbe-
leid ooncentreeren, hetgeen intusschen
niet altijd juist is. Want ditmaal betrof
fen deze beraadslagingen slechts de sla
vernij, de mandaten en de minderheden,
welke laatste discussie intusschen wel
een zoodanig belangwekkend verloop
had, dat er alle aanleiding voor het dicht
opeengepakte publiek bestond om haar
ten dinde toe te volgen. De vijfde com
missie, die der sociale philantropischo
vraagstukken, is die, in welke de vrouwe
lijke gedelegeerden, die er ten getale van
een acht- of tiental zijn, in den regel zit
ting nemen; hier wordt dikwijls de strijd
„Erdal bevalt me toch beter"
het scherpst gevoerd-; hier wijkt men niet
uit internationale hoffelijkheid, maar zet
de eenmaal aangevangen discussie con
sequent tot ln onder-doelen voort. De
vierde commissie is die, waarin het hoog
tepunt wordt bereikt, wanneer Albert
Thomas, de directeur van het Interna
tionaal Arbeidsbureau, welsprekend ge
lijk hij is, zijn, vooral- in de eerste jaren
dikwijls aangevochten begrooting komt
verdedigen. En dat vooral de derde en
eerste commissiën, die in "fe24 tezamen
aan het Protoool van Genève het aanzijn
gaven, en die ook ditmaal van de begin
selen van het Protocol hadden gered wat
er van te redden viel, hetgeen in dit ge
val nog wil zeggen vrij veel, altijd groote
belangstelling trekken, behoeft geen be
toog.
Naarmate dé arbeid der commissiën
'voortgang vindt, komt de Assemblée in
versneld tempo bijeen. Regel is, dat de
oommissiën niet dadelijk vergadieren en
de Assemblée gelegenheid geven om zich
geheel aan de algemeene beschouwingen
van het jaarlijksch rapport te wijden.
Dan komen eerst de dagen, waarop des
ochtends de Assemblée en des middags de
commissiën vergaderen, en dan komen
de enkele dagen, waarop de Assemblée
geheel niet vergadert, en 's morgens en
's middags de oommissiën en sub-oom-
missiën naarstig werken. Dan ia geheel 1
de drukte verplaatst naar het Secreta-j
riaatsgebouw aan het einde van den Quai -
Wilson, dat wellicht over een paar jaren
daar niet meer zal zijn. Het zal inderdaad
een groote verbetering zijn als, gelijk ter
zesde Assemblée is besloten „een groot
gebouw" en de voltallige vergaderingen
èn die dezer commissies èn tenslotte het
eigenlijk Secretariaat kan omvatten. Al
les zal dan bijeen zijn. Men zal dan wel
niet, althans wat de voltallige vergade
ring der Assemblée betreft, zoozeer in
het midden van Genève zitten als thanè
het geval is; men zal een terrein moeten
zoeken meer aan een der uiteinden van
de stad gelegen, maar men zal ook het
voordeel hebben, dat het heen en weer
geloop ophoudt. Reeds nu is er een een
voudig bescheiden restaurant in de voor
malige kelders van het Hotel National,
die nog slechts weinige jaren geleden ge
heel andere culinaire vooruitzichten
openden I Ook in het nieuwe gebouw zal
een restaurant worden ingericht, en al
zal dit wellicht luxueuser, omvangrijker,
mondainer zijn, het zal moeilijk gezelli
ger aanblik kunnen geven en voorkomen
der bediening kunnen brengen dan thans
het geval is.
Dat zijn uiterlijkheden van het Volken-
bondwerk, die echter meespreken voor
alle degenen, die dag in dag uit aan de
zen vermoeienden arbeid hebben deel te
nemen. Want, het taoge bij velen voor
het uiterlijk schijnen, dat zij zich niet del
minste inspanning behoeven te getroos
ten om dezen arbeid te verrichten, deze
gaat in zulk snel tempo, met zulke onge
dachte wendingen, dat men er met den
geheelen persoon bij moet zijn. En vooral -
thans nu het oogenblik gekomen was,
waarnaar allen zoolang hebben uitgezien:,
het oogenblik van Duitschlasd's toetre
ding, dat in de geschiedenis van den
Bond een gewichtige schrede is naar de
zoo gewensohte universaliteit, was er van
zelf veel dat dé gedachten afleidt en deze
slechts moeilijk bij het werk doet blijven.
p——
„Het is niets," verzekerde lk haar en
sche belangen beteekent Ditzelfde gold
ook voor het ijzerkartel, waaraan de En
gelsche industrie ten gevolge van haar
eigen besluit niet deelnam.
De eerste commissie heeft met alge
meene stemmen het ontwerp-reglement
voor de verkiezing van niet-permanente
zetels voor dén raad aangenomen. Noor
wegen hééft zich verzoenend -getoond en
ook vóór gestemd. De oommissie heeft
Noorwegen voldoening gegeven door in
het ontwerp op te nemen, dat de Volken
bondsvergadering te allen tijde het recht
zal hebben de mandaten te herroepen.
Men denkt, dat de verkiezingen heden
kunnen plaats hebben.
Uitlatingen van Stresemann.
Volkomen overeenstemming.
Dinsdagavond' is in de eerste oommis
sie van de volkenbondsvergadering nog
een oompromis tusschen Frankrijk en
Maar de -bevelen van dén- dokter, nadat
hij mij- een poosje ln mijn gezicht had ge
keken, waren streng en onverbiddelijk.