T
Tweede Blad.
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 30 0CT0BER 1926.
Het huwtdJtfk van Prins Leopold van
België.
Naar de Telegr. verneemt is ook de Ne-
derlandBohe Koninklijke Familie uitgenoo-
digd, de inzegening vpn het huwelijk van
prins Leopold van België met prinses
Astrid van Zweden hij te wonen.
Het Nederlandsch-Belglsche tractaat.
Zooals bekend is, heeft België onder
handelingen gevoerd met Duitschland
over een teruggeven van Eupen en Mal-
médy aan het Duitsche rijk. Het tot stand
komen van een regeling is slechts mis
lukt, doordat Poincaré om begrijpelijke
redenen zijn vete uitbracht'tegen de reeds
getroffen schikking.
Bij die onderhandelingen nu heeft Bel
gië den Duitschers voorgesteld om een
gedeelte der tegenprestatie te laten be
staan in een grootsoheepsche bevoordee
ling van de haven van Antwerpen. Wij
kunnen voor de juistheid van deze mede-
deeling instaan en zouden haar zelfs moe
ten handhaven tegenover een mogelijk
Belgisch dementi. Dat de voorloopige
schikking dit punt niet, omvatte, ligt
daaraan, dat de Duitschers terugschrikten
voor de vergaande strekking van het voor
stel, dat zij als een zoo sterk aan banden
leggen van hun bewegingsvrijheid be
schouwden, dat zij de voorbeur gaf aan
zuiver flnanoieele offers.
Dit voorstel is gedaan, nadat het Bel-
gisch-Nederlandsche verdrag reeds getee-
kend was. Dit was toen blijkbaar de op
vatting der Belgen van de „vrije en loyale
mededinging" tusschen Antwerpen en Rot
terdam, die het verdrag zou moeten in
luiden.
Is Nederland verantwoord tegenover
de levenseischen Van zijn havens als het
ondanks dit alles eindeloos den groot
moedige speelt? En moet het tegenover
dergelijke feiten voortgaan zijn toestem
ming te verleenen tot het graven van
het groote kanaal MoerdijkSchelde, dat
volgens Belgische deskundigen beter is
dan iedere andere denkbare verbinding
tusschen den Rijn en de haven van Ant
werpen en dat 'beraamd lijkt om de ver
vulling van de voorwaarde, die België
aan Duischtlaijd heeft gesteld, op groot-
scheepsche wijze mogelijk te maken?
Men bedenke: Duitschland heeft nu
geweigerd, maar het accoord, dat om zijn
principieels beteekenis voor Duitschland
oneindig grootere politieke beteekenis
heeft dan het terugverkrijgen van een
stukje gebied, is nog niet getroffen.
Duitschland kan nog voor de verleiding
bezwijken. (N.Rott.Crt.)
N. Z. HolL Reddingmaatschappij.
Te Den Burg op Texel is Dinsdag j.L
een vergadering van het hoofdbestuur der
N. Z. H. Reddingmaatschappij met de
commissie van Texel, Terschelling, Vlie
land en Helder ter vaststelling van eene
regeling van samenwerking'bij strandin
gen, nu door de aanwezigheid van krach
tige motor-reddingbooten het verleenen
van bijstand mogelijk is op grooten Af
stand van het station.
Herdenking van het 50-jarlg bestaan van
het Noordzeekanaal.
De marine zal bij de feestelijkheden te
Amsterdam op 8 November vertegenwoor
digd zijn door een divisie torpedobooten,
bestaande uit vier booten van het Z-type,
waarvan er twee des avonds zullen wor
den geïllumineerd.
Na het spoorwegongeluk bij De Vink.v
Het dreggen ln de sloot, waarin de bij
de Vink ontspoorde spoorwagons zijn
terecht gekomen, ia thans geëindigd. Het
grootste gedeelte van de als verloren ge-
gane opgegeven voorwerpen, is terugge
vonden. Onder de teruggevonden voorwer
pen, die naar Utrecht zijn opgezonden, be
vonden zich een beurs met een inhoud
van 85 (de vermiste beurs van mevrouw
Lobo4Braakenstok en een gouden ring.
De controleur bij dó Nederlandscho
Spoorwegen, de heer Marchiand, is belast
met het onderzoek naar de zeer talrijke
aanvragen om schadevergoeding, die bij
de directie der Spoorwegen binnenkomen.
Kleine schaderekeningen zijn na dit on
derzoek reeds uitbetaald. Iemand uit Delft
heeft 47 ontvangen wegens schade bij
het vervoer van de gewonden aan zijn
auto ontstaan en iemand uit Leiden, die
zijn bril vermiste heeft ook een schade
vergoeding hiervoor gekregen.
De elerhandel te Amsterdam.
Een algemeen koopcontract en
arbitragebepailngen vastgesteld.
In de Donderdag in „Krasnapolskl" ge
houden vergadering van de vereeniging
„Beurs voor den Elerhandel" werd oen
algemeen koopcontract vastgesteld door
den handel ln eieren, zoowel versche als
geconserveerde, en tevens besloten even-
tueeele geschillen te beslechten door ar
bitrage. Uitvoerige arbitragebepailngen
gen werden overeenkomstig de voorstel
len van het bestuur vastgesteld.
Te Scheveningen werd de logger R.O. 2 uit Rotterdam bij de laatste
.stormen op het strand geworpen. Nu vijzelt men het schip oj> om bij
bóog water te'trachten het weer. vlot te krijgen. Hierboven ziet men het
schip in afwachting van hoog water, steunend op de dommekrachten.
Gerechtvaardigde luiheid.
Jantje, waarom leer je zoo ongaarne?
Omdat ik altijd heb hooren zeggen,
dat knappe kinderen niet oud worden!
Deze week werd te Amsterdam een demonstratie gehouden door een Zweedaohe
Vliegtuigindustrie met een nieuw type marine-watervliegtuigen, die door tal van
autoriteiten werd bijgewoond. Helaas gebeurde er een ernstig ongeluk. De vliegenier
Lindner (inzet) vergde blijkbaar teveel van het toestel, waardoor de vleugels knapten.
Het toestel sloeg met een enorme vaart op het water en tegen een loods. Op dit
ontzettende ooge'nblik had onze fotograaf de tegenwoordigheid van geest om af te
drukken en het gebeuren op de gevoelige plaat vast te leggen. Men'ziët op den achter
grond twee mechaniciens dékking zoeken onder de vleugels van een ander watervliegtuig.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
Aan het einde der vorige week, gauwer
dan de meesten verwacht hadden, is de
markthal-voordracht van B. en W. dan
door den Raad aangenomen. En dit met
een meerderheid, 84 tegen 8 die
men, met het oog op de felle oppositie
die onze groote pers tegen het ontwerp
gevoerd had, al evenmin verwachtte. Of
dit succes, succos in de eerste plaats
voor wethouder de Miranda geweten
moet worden aan de energieke propa
ganda van de zijde van B. en W. door
middel van het bekende prentenboek
(toekomst-nlferkt-visioenen in smakelijke
kleurendruk-prentjes) en vroege ochtend
bezoeken door Raadsleden aan de groen-
tenmarkt in Marnixstraat en omgeving
staat te bezien. Ongetwijfeld werden de
genen die in ambtelijken ijver voor dag
en dauw hun bed uitkropen en het rom
melige, primitieve, tusschen bruggen,
straten en huizen beknelde bedrijf van
onze huidige groentenmarkt aanschouw
den, tenvolle overtuigd, zonder uitzonde
ring, dat het „zoo niet langer kan". Maar
daarmede waren zij nu nog maar niet
ineens overtuigd, dat het grootsch-opge-
zette de Miranda-plan, waarmede een 12
millioen gemoeid zijn, wèl kon I Waar
schijnlijker lijkt het, dat velen van hen
die tenslotte vóór stemden, minder over
tuigd waren dat het wel kon, maar
meer, dat het, politiek gesproken, wel
moest I En dit geldt zeker wel't meest
voor de katholieke fractie, die, eerst ver
deeld, eindigde met unaniem pro te stem
men. Sommige politieke weer-profeten
meenen hierin een voorteeken te zien,
dat het optreden van een zwart-rose-rood
bloc, m. a. w. een soort fusie tusschen
S. D. A. P., V.-D. en Katholieken in onze
gemeente-politiek op komst is.
Hoe dit alles ook zijwe krijgen onze
nieuwe, grootste, van de nieuwste tech
nieken voorziene markthallen, die, al moge
men nog zoo optimistisch gestemd zijn,
en persoonlijk ga ik in dezen zeer
zeker met de optimisten mee toch in
alle geval de'eerste jaren na de voltooiing
niét hun rente zullen opbrengen.
Voor zooiets, iets dat niet al ^anstonds
rente-dragend is, mag een gemeente in 't
vervólg geen gelden meer opnemen; al
dus de strekking van een circulaire een
dezer dagen door minister Kan aan Ge
deputeerde Staten verzonden. Gelukkig,
zullen B. en W. denken, dat we onze
markthallen nu nog net binhen hebben.
Uitvoering van Minister Kan's be
doelingen zou overigens een leelijke knauw
beteekenen voor de gemeentelijke auto
nomie en het gemeentebestuur beletten
in voldoende mate een oog op de toekomst
te houden; iets wat toch in eensnel-ont
wikkelende, moderne stad als Amsterdam
eerste eisch is. Zijn alle werken die het
Rijk uitvoert en waarvoor het geld op
neemt aanstonds rentedragend Waar
om zou wat het Rijk wel geoorloofd is,
niet geoorloofd zijn aan de Gemeente?...
In dezen trant 'ook besprak wethouder
Wibaut een dezer dagen op een avond
van de socialistische studentenclub de
circulaire van minister Kan en tegen zijn
bestrijding viel o.i. weinig in te brengen....
Behalve met zijn toekomst-markthallen
heeft wethouder de Miranda zich den
laatsten tijd ook met een probleem van
zeer nabU-zijnden aard, waar wij allen op
de meest persoonlijke wijze bij betrokken
zijn, moeten bezig houden. Ik bedoel:
het probleem van den huisbrand voor de
komende maanden. Hoe zit 't, komen
wij er, gezien de Engelsche staking^de-
zen winter door heeft men hem deze
week van pers-zijde gevraagd. En 't va
derlijk-geruststellende antwoord luidde:
maak jullie je maar niet bezorgd, ik,
veel-gesmadê levensmiddelendictator heb
in alle geval al gedaan gekregen dat er
de zekerheid is dat de voorraad hier
aanwezig niet door hoogere prijzen aan
getrokken, buiten de stad wordt gebiacht.
Wel zullen we, ook dit deelde hijmede,
onze voorkeur voor de z.g. nootjes-kolen
oftewel sierbriketten dienen in te perken.
De prijzen daarvan zijn de laatste week
reeds aanzienlijk gestegen en zij zullen
die der gewone antbraciet heel dicht gaan
naderenen dan zou 't, zeide hij, wel
economisch blijken gewone anthraciet te
gaan stoken. Enfin, als 't geen al te stren
ge winter wordt, dan loopt 't wel los.
En als 't wèl een strenge winter wordt?....
Dan, ja dan, aldus vader de Miranda,
wasch ik nog mijn handen in onschuld,
want ik heb „reeds in Juli en Augustus
de bevolking dringend verzocht, gebruik
te maken van brandstof-aanbiedingen en
zich van huisbrand te voorzien"
Laat ons dus hopen op weinig ijs. Wat
we dezen keer met een des te geruster
geweten kunnen doen omdat het bestuur
van de Amsterdamscha IJsclub in tegen
stelling met zijn normale gevoelens, dit
jaar waarschijnlijk, ook een dergelijken
wensch koestert. De Club toch heeft
groote plannen op stapel staan die veel
geld zullen kosten en waarbij men, al is
er nu reeds een niet onaardig batig saldo,
een extra reserve-potje, gevuld in een
„goedkoop" seizoen best zal kunnen ge
bruiken. Men is n.1. met de gemeente in
onderhandeling over den aanleg van
nieuwe banen aan den Schinkel, tweemaal
zoo groot als de tegenwoordige en waarin
o.a. een wedstrijd-baan van 500 Meter zal
worden opgenomen. Het geheele complex
zal, ter vergemakkelijking van den water
toevoer, als een kleinen polder worden
ingericht. Dusalgemeen-hoofdstede
lijke wensch voor dit seizoen is: geen
ijs als-je-blieft I
We stellen ons dus, bij voorbaat over
tuigd dat aan een zoo algemeenen wensch
wel voldaan zal worden, nog meer dan
anders in op het zoeken van onze ge
noegens en uitspanning binnenshuis.
Reeds waren we een binnenshuis-café
uitspanning, boven en behalve het klas
sieke biljart 'en de klassieke kegelbaan
rijker, maar zfet daar komt de politie en
ontneemt ons dit extraatje weer snoode-
lijk. Het leek toch een onschuldig ver
maak en die politioneele plotselinge be
zorgdheid en strengheid doet wel wat
wonderlrk aan. 't Gaat hier n.1. om het
z.g. Derby-spel, een soort tafel-voetbal.
Een miniatuur voetbal-veld met doelen,
strafschop-gebied, grenslijnen, enz. waar
op de twee spelenden door middel van
draaibare caoutchouken blaas-instrumen-
tjes een celluloïd-balletje voortjagen. Wat
het eertijds veel-gespeelde ping-pong ten
opzichte van het tennis-spe'1 was, is dit
Derby-spel ten opzichte van het voetbal.
Onze politie schijnt nu bang te zijn dat
dit spel het clandestiene wedden in de
hand zal werken. Het lijkt, zoo op het
eerste gezicht, min of meer absurd. En
het valt moeilijk in te zien waarom dit
onschuldige spel meer de gok-neigingen
in den mensch zou aanwakkeren dan het
oven onschuldige domino of het biljarten
b.v. Waarbij men dan nog niet eens be
hoeft te denken aan grootere, tot ver
derfelijke gok-lusten wekkende instituten
waaraan een handels- en geldcentrum als
Amsterdam rijk is en die toch nooit ook
maar de minste bezorgdheid bij de politie
doen ontstaan.
Van binnenshuis gesproken. Meer en
meer wordt het stadscentrum een complex
van kantoren, hotels, verenigingsgebou
wen en tehuizen. Al wat er particujier
woont wordtmeer en meer naar den
buitenkant gedrongen. Tehuizen voor
arbeiders (A. T. V. A.), -tehuizen voor
„Christelijke Jongemannen", -tehuizen
voor oudere vrijgezellen, enzenz. slok
ken daarbij langzamerhand wat er vroeger
in de binnenstad op kamers woonde meer
en meer op. Eil voor de kamerverhuur-
derij raakt het vet van den ketel. Het
laatste tehuis dat dezer dagen weer in
exploitatie kwam was dat van de nog
De onzettende kracht der Noord-Wester wordt gedemonstreerd
door bovenstaand beeld van de pier in IJmuiden. Betonblokken
van 20.000 K.G. liggen ter bescherming in 't water. Echter was
de kracht zoo groot, dat verschillende dezer enorme blokken
tot op de pier geslingerd werden.
Het doorbreken van den dijk van den Dlnkèl, was oorzaak, dat een
groot gedeelte der landerijen overstroomden, hetgeen aanmerkelijke schade
veroorzaakte. Hierboven een kijkje op den straatweg, die evenals de
weilanden geheel onder water Btond.
altijd actieve vereenigingj Pro Senectute
die een onderdak verschaft aan ouden van
dagen uit den „beteren stand". Toch blijft
niettegenstaande dit goede werk de ver
zorging van ouden van dagen nog een
vraagstuk dat nog lang niet is opgelost.
Tusschen hen die in het oude mannen-
en vrouwenhuis van de gbmeente een
plaats vinc én, benevens hen die van „con-
fessioneele" zijde gesteund worden eener-,
en de Pro Senectute-aspiraDten anderzijds
blijft er een groote categorie die hulp
dringend noodig heeft. De Federatie Am
sterdam der S. D.A. P. benoemde reeds
aan het begin van dit jaar een commissie
om deze kwestie onder oogen te zien. Zij
zal nu weldra, volgens het verslag van
genoemde federatie, met uitgewerkte
voorstellen komen. Ook van deze valt dus
een vermeerdering van het tehuizen-tal
te verwachten. En dan staan er nog de
inrichting van diverse wijk-jeugd-tehqi-
zen, van een federatie-gebouw, van een
kunstenaars-tehuis op het program.
Over 't algemeen doet zich bij deze
tehuizen en gebouwen-vloed het verschijn
sel gelden, dat elke aparte richting, elke
aparte nuance op politiek of religieuse
gebied zijn eigen „home" wenscht te heb
ben. Het is zeer zeker een uitzondering
als men ook eens melding kan maken
van een poging in omgekeerde richting:
het samenbrengen van diverse organisa
ties onder één dak. Een~ dergelijke po-
ping werd al jaren lang ondernomen door
een instituut dat zich de „Vrij Religieuze
Tempel" noemt en dat o. in. een soort
federatief verband tracht tot stand te
brengen tusschen verschillende.vrijzinnig-
religieuze stroomingen. Deze poging werd
in zooverre met succes bekroond, 'dat
deze week de groote zaal in het gedeel
telijk nog in aanbouw zijnde Tempel-tehuis,
in de Lairessestraat-buurt ingewijd werd,
een plechtigheid waarbij een dertigtal
corporaties die daar allen een centrum
zullen vinden, vertegenwoordigd waren.
Een poging tot synthese, tot samengaan,
die, hoe men overigens ook tegenover
de vrijzinnig-religieuze stroomingen moge
staan, weldadig aandoet in onzen ver-
splinterenden tijd.
Jnweelendlefstal ln Amerika.
Een rijke bult.
P$rcy A. Rockefeller behoort weliswaar
niet tot de allerrijkste Rockefellers, maar
hij is toch een vermogend man en zijn
vrouw is of was de bezitster van
mooie juweelen. Deze Rockofellers wonen
nen te Greenwloh (Ver. Staten) en zij
kregen dezer dagen bezoek van een inbre
ker, terwijl de familie aan tafel zat. De
dief klom met behulp van een ladder het
raam binnen van de tweede verdieping
en kaapte er de juweelen van mevrouw
Rockefeller.
Mej. Winifred Rockefeller, een der
dochters, kwam in de kamer, toen de dief
bezig was, zijn slag te slaan. Zij slaakte
een gil en de dief koos de vlucht. Onder
de gekaapte juweelen waren een braoe-
let met diamanten bezet en een armband
horloge.
Bandietisme ln de Ver. Staten.
Berichten uit Herrin (Illinois gewagen
van nieuwe bittere gevechten tusschen rl-
valiseerende groepen van bandieten. Twee
leden van de groep van welke Charles
Bergen de leider is zijn vermoord gevon
den; de een William Mc Quay werd in
zijn auto aangetroffen op den weg tus
schen Johnson City en Herrin, doorzeefd
met machinegeweerkogels van welke er
29 de auto en 16 zijn lichaam hebben ge
troffen. De anderen moord is gepleegd
op Ward1 Jones den bewaker van de hut
die^an Bergen tot schuilplaats dient Dd
gezworen vijanden van de Bergen-troep
zijn de broeders Shelton en hun aanhan
gers en een strijd zonder genade tusschen
beide groepen wordt hier tegemoet gezien.
Auto-ongeluk.
Volgens een Belga-telegram uit Boeka
rest is prins Marte Bibesco gewond bij
een auto-ongeluk in de buurt van PloeatL
Zijn chauffeur is gedod.
De grootste zeediepte.
9435 M.
Naar Reuter uit Tokio meldt heeft een
Japansche onderneming de grootste tot nu
toe bekende diepte in den Stillen Oceaan
(of elders ter wereld geconstateerd. Die
diepte bedraagt 0435 M. De plek ligt in
de buurt van de Bonin-eiianden. De Bo-
nin-eilanden liggen ten zuiden van Tokio.
Brandstichting.
Een vreemd geval
Eenigen tijd geleden was te Tokio In
het gebouwencomplex van het Japansche
gezantschap een poging tot brandstichting
gepleegd die echter bijtijds was ontdekt.
Thans heeft zich te Kobe een zonderling
individu, een man van 82 jaar, die zich
vreemd gedroeg en er raar uitziet, zich by
de politie aangemeld als de dader. Zijn
motief heeft hij niet meegedeeld.
Men vermoedt hier te doen te hebben
met een gedesequilebreerde mana, die po
litieke grieven heeft en die op deze ma
nier de aandacht op zichzelf en der grie
ven heeft willen vestigen.
Hotelbrand te Parijs.
Tengevolge van kortsluiting ls Dinsdag-
nacht brand ontstaan ln de trap van ©en
hotel. Verscheidene logeergasten spron
gen uit de vensters. Drie werden ernstig
en twee licht gewond. De brandweerlie
den konden de and are gasten redden.
-U_
"V"l
Ootk de Ned. Koninklijke
familie nltgenoodlgd.
Aanneming markthal-plan. Rijk en GemeenteKolen en tja.
Tafelvoetbal. Vereenlglngsgebouwen en tehuizen. Uitbreiding
Universiteit.