GEMENGD NIEUWS.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
Hoe praten we nu niét al^ eigenlijk
over 'bezuiniging in de Rijks- en Gemeente-
admindstratiön en inzake onze „openbare
begrootingen? En veel verder dan praten
kwamen we noch bij bet Rijk, noch bij de
Gemeente tot nu toe vrijwel nooit. Het za|
wel grootendeels hieraan liggen, dat „Kijk
en „Gemeente", hoeveel we er in onze kies-
vereenigingen over mogen debatteereu, en
in onze politieke bladen over mogen lezen,
toch nog altijd min of meer vage in de lucht
zwevende begrippen zijn, die ons alleen
maar indirect raken. Maar komt de noodza
kelijkheid van' bezuiniging in onze particu
liere, huishoudelijke administratie, in onze
eigen persoonlijke begrooting aan de orde,
dan' wachten we gewoonlijk niet zoo lang
met het komen tot daden.... Aanstonds
wordt 'het mes er in gezet, een dienst
bode afgeschaft, het eten vereenvoudigd of
wat dan ook. We moeten het direct aan onze
persoonlijke beurs voeten, willen we tot
actie geprikkeld worden.
Zoo heeft dan onze Raad, diie anders een
vrjji dociel, nogal gemakkelijk te hanteeren
werktuig is in handen van den wethouder
voor de financiën, tén laatste zich schrap
gezet, nu de gemeente" de laatste maanden
minder een vaag begrip dan we met de drei
gende 16 belasting-verhooging, een zeer
werkelSjken belagecr van de persoonlijke
beurs der belastingbetalers, dus ook van die
der.... Raadsleden zelf werd. De mbtie-
Romme, waarbij wordt uitgesproken, dat
eerst het bedrag in hetreserve-pot je" maar
moet worden meegerekend, benevens nog
zooveel mogelijk op de 'begrooting '27 moet
worden 'bezuinigd, alvorens tot vaststelling
van de „factor" over te gaan, werd met 24
tegen 19 stemmen aangenomen. Niet echter
dan nadat de zaak dn de Commissie van Bij
stand nog eens aan alle kanten hekeken
was, en wethouder Wibaut in die commissie
een poging had gedaan om tot een compro
mis te komen. De Raad wenscht© dit keer
blijkbaar op zijn stuk .te blijven staan en
bleef voor de lokstem van den heer Wibaut,
die op het laatste oogenblik nog trachtte
aan de opposanten een bemiddelende motie
op te dringen, dewelke dan, naar bij voorbaat
verklaard werd, door B. en W. zou worden
overgedragen, idoof. In de zitting, waar
de motie Romme dan tenslotte in stemming
kwam, bleek de wethouder, tegen wiens fi
nancieel beleid deze motie dan toch kennelijk
ingaat, één en al tegemoetkomendheid. Wie
gedacht mocht hebben, dat hij' van deze zaak
een portefeuiie-kwestia zou maken, kwam
bedrogen uit; ook in dezen vond hij een
soort 'bemiddelende uitdrukking: hij ver-
klaarde namelijk de uitwerking van de motie
wèl „onaannemelijk1", evenwel de bedoe
ling niet!Dus: krijgen we nu die 16
belasting-verhooging niet?, vroegen velen
zich af. Het antwoord' moet luiden, dat met
bet aannemen van deze motie hieromtrent
nog niets werd. uitgesproken. We gaan' nu
alleen in onze begrooting berekeningen voor
het komend jaar het bedrag uit het reserve-
potje mee betrekken, we gaan bezuinigings
pogingen, en nu serieus! doen en zul
len dan pas in Mei as. definitief beslissen
hoe we er eigenlijk voorstaan en in, hoeverre
we moeten „verhoogen". Het meest tast
bare, practische resultaat, dat voorloopög
gewonnen werd, is dit: dat B. en W. met
den heer Wibaut voorop, teruggekomen zijn
op hun aanvankelijk voornemen om niet
voor de begrooting '28 aan de orde komt, de
'bezuinigingsloupe in ernst ter hand1 te
nemen, maar zich bereid hebben verklaard,
reeds thans dit vergrootglas bij het beschou
wen der diverse posten aan te wenden. Een-
aparte bezuinigings-lijst hebben zij naast
zioh op de groene tafel neergelegd en als de
neeren nu maar zoo goed willen zijn de pun
ten te noemen, die werkelijk aangrjjpings-
mogeHjkheid voor bezuinigen bieden, zullen
zij met alle aandacht daarop nog eens turen.
•Zulk seen aangrijpingspunt meenden- vele
Raadsleden bij de 'behandeling van het
hoofdstuk politie en brandweer al aanstonds
gevonden te hebben. Al groeit de stad dan
ook spel, een sprong van 2.8 millioen politie-
uitgaven in 1913 tot op 11 millioen in 1926
Is dan ook wel wonderlijk groot en gaat
Mjken op een salto-mortale van -poMoneele
grootheidswaan. Negen Commissarissen in
1919 tegen 17 heden ten dage Is daarbij; ook
niet gering! En toen de.heer Bolssevain als
klap op de vuurpijl nog kwam aandragen
met zijn berekening, die aanwees, dat debe
volking van Rotterdam' per hoofd en per
jaar 1.69 minder voor zijn politie betaalt
dan wij hier, wenschte men natuurlijk dit
begrooting doorworsteld hebben, en na on
derstreept te zien. De brandweer en haar
dure, maar nog nooit „uitgerukte" radio-tele
foon wagen, was het volgende waarop de
bezuinigbigswil van den Raad zich ging
vastzetten. En zoo was er meer.'t Komt
allemaal op het lijstje van B. en W. Maar of
we nu nadat we, op deze manier de geheele
begrooting doorworsteld hebben, en an en
kele maanden speling, inderdaad in Mei niet
voor groot© belastingverhooging komen te
staan: dat zal afhangen van de vraag of de
bezuinigingsrwü bij B. en W. even groot is
ais biji den Raad, wat voonloopig eenigs-
zins mag worden betwijfeld! En tenslotte zal
t ook dan weer al spreken de cijfers dan
misschien oppervlakkig beschouwd een wat
gunstiger taal een 'kwestie van in
zicht blijken Want met cjjfers-op-zichzelf
laat zich nu eenmaal dikwijls verschillend
soort Inzicht staven.'Maar in alle geval
levenl we tot dèn in de hope.
of „Wèt voor haar?" en „Wèt voor de kan
delen?" Een (bijzondere attractie is voor
veten natuurlijk de winkel met de eenheids
prijzen, die enkele weken in de Kal verstraal
geopend werd en waar men', als eertijds bij
Sinkei (U weet wel: „In den winkel van
Sinkel is alles te koop, Potjes pommade,
doosjes suocade, enz., enz.) van allee en nog
wat, kan koopen voor 26 of 56 ets. Andere
en hoogere prijzen zijn er niet. Naar wordt
aangekondigd, zulten er in verschillende
wijken der stad spoedig meerdere van der
gelijke winkels door diezelfde firma geëx
ploiteerd .worden. Deze mededeeling zal- wel
op waarheid berusten en de zaak schijnt
grootscheeps te worden aangepakt; dit valt
tenminste op te maken uit de wijze waarop
de Amsterdamsche winkelstand reeds nu op
dit nieuwtje reageertlVerscheidene
groote zaken' toch hebben reeds, als tegen
zet, eveneens „eenheids-afdeelingen" ge
organiseerd, waar een groote verscheiden
heid artikelen op alterlei gebied voor enkele
lage standaardprijzen worden aangeboden,
en steeds meerderen volgen op dien weg.
En als de „concurrentie" zich nu al op een
dergelijke wijze roert, kan men verzekerd
zijn, dat hier sprake is van een serieuze
poging om het.... systeem van Ford in
zekeren zin ook op winkelgebied toe te
passen.
Ondertusschen zijn we St Nicolaas wat
uit het oog verlorenEn om hem nu
meteen maar weer goed' in *t vh te krij
gen, wil ik U in gedachten evenre nemen
naar den Plantage-Schouwburg, waar men
in „Het huishouwe van Jan Steen" in bet
laatste bedrijf liefst drie. Sinterklaasen te
gelijkertijd voor oogen krijgt, die allen de
familie, wier huishouden in den titel van het
stuk gekarakteriseerd wordt, komen „ver
rassen"..
Ik krijg daarmede meteen de gelegenheid
Uw aandacht te vestigen op dit stuk en deze
vertooning. Hier heb "en we nu weer eens
een, in het genre voortreffelijk: volks-stuk,
een plaats naast „De Jantjes" volkomen
waardig.
Het is een opluchting weer eens een der
gelijke vertooning, waardoorheen de gezonde
levenskracht en ,d© sappige boert van het
Amsterdamsche volk stroomt en die los is
van alle modern, intellectueel en xunstz.nnig
toonaai-gepeins mee tè maken. Gaat het zienl
Aan het andere uiterste op tooneelgebied
staan zeker wel de ultra-moderne pogingen
om „het masker" weer in gebruik te bren
gen. En toch: uitersten raken elkaar dik
wijls. En, zoo ook hier. Want de herleving
van het masker beteekent, dat men eindelijk
los wil komen van het op de spits gedreven
„individueel©" spel en het „op" persoonlijk'
en uitzonderlijke situaties geschreven stus
Men wil ook hier weer vrij komen in groo-
ter, algemeener „gebaar", in een grooter
verband, zij het dan ook op een andere
wijze ais door het „volksstuk" in enge
len zin.
Deze Zaterdag zal men, onder leiding van
Albert van Dalsum, een dergelijke masker
poging ni' den Stadsschouwburg onderne
men. Het geschiedt in aansluiting, op eer
tentoonstelling van marionetten, poppen en
maskers, die thans in het stedelijk museum
gaande is en waarbij ook „De Oiijitack", een
dilettanten marionetten-gezelschap, dat bui
tengewoon degelijk blijkt te werken, ver-
toonmgen geeft. Het goede, gij' zult al
begrepen hebben, dat ik dit gebeuren een
heugelijk feit vind het goede dan van
deze expositie is tenslotte nog dit: dat het
Oost en West dichter 4ot elkaar en tot on
derling begrip tracht te brengen o. a. door
het vertoonen en verklaren van wajang
voorstellingen. En misschien is er, in het
groot gezien, op het oogeniblik geen belang
rijker werk dan <te, nog §teeds gapende,
Oost-West-kloof te overbruggen!
Binnenland.
In d© hope zijn de laatste dagen ook weer
ontelbare kinderharten komen te levem. De
hope op de koek van St. Nicolaas! Ook in
onze winkelstraten begint de nadering van
den feestdag van'den heiligen kindervriend
al (ïuidelijk merkbaar te worden. In Kalver-
straat en andere eldorado® van het winke
lend menschdom verdringt «ich op den laten
namiddag reeds een dichte drom kooplusti
gen, schuifelt langs de étalages, waarin de
„bijzondere aanbiedingen" te kijk liggen en
peinst over het problesm: „Wit voor hem?"
SPOORWEGONGELUK BIJ LEIDEN.
Geen persoonlijke ongevallen.
Donderdagmiddag is aan de Haarlem
mertrekvaart. tusachen Warmond en Lei
den, vlak bfj den overweg te Leiden, een
goederentrein naar Amsterdam gederaiU
leerd ter hoogte van KJd.-paal 46.400.
Men zou daar juist een wissel leggen.
Drie wagens kantelden in de sloot; een
andere ontspoorde, doch bleef op de rails
staan. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor. De materieel© schade is vrij
aanzienlijk. Beide sporen zijn versperd.
De oorzaak is niet bekend; alleen ver
moedt men, dat daar, waar de wissel ge
legd zou worden, een zwak punt was.
De treinenloop ondervond1 belangrijk©
vertraging.
Nog Juist bijtijds.
Deee ontsporing op zichzelf had bijna
een veel ernstiger onheil veroorzaakt.
Want een der wagens, die dwars over het
spoor stond, raakte juist de baan, waar
over de treinen in de richting Leiden
passiperen. Het treinpersoneel ontdekte
dit zeer spoedig, vandaar, dat een man,
gewapend met een vlag Jn de richting
van het station Warmond werd gezon
den.
Juist bijtijds, want de Parijzer express
kwam met een vaart van ongeveer 86 kilo
meter per uur aanstormen. Het personeel
op de snetreinmachine zag het noodsig
naal en de machinist deed de remmen
met volle kracht aanslaan, zoodat de ex
press spoedig tot stilstand kwam. Pas een
uur later was de opruimingsarbeid1 zóó
ver gevorderd, dat de sneltrein „door"
kon. Dit was o.a. mogelijk, doordat in al
lerijl het spoor, waar langs hij passeeren
moest, „gesc hift" werd, dat wil zeggen,
dat men het, door middel van hefboomen
een weinig kram trok, zoodat een kleine
boog in de rails ontstond en de uitsteken
de wegens vermeden werden.
Buitenland.
HET ONGELUK OP DE ZWEEFSPOOR
VAN KAAP POSILIPPO.
Twee zelfmoorden?
In ons blad van Dinsdag hebben wij
melding gemaakt van een ongeluk op een
zweefspoor bjj Posilippo in de buurt van
Napels,
De „Neue Ztlrcher Zeitung" van 22
November bevat over dit drama de vol
gende mededeelingen uit Napels:
„Vrijdagavond gebeurde er in de buurt
van Marechioro een ernstig ongeluk. Op
een eilandje voor de uiterste punt van
këap Posilippo Btaat een villa, die door
dr. Grumbach en barones Parisch wordt
bewoond. De rots, waarop deze staat,
wordt door een tijdens den oorlog ge
bouwd zweefspoor, mot het vasteland
verbonden. Vrijdag reden barones Parisch
en dr. Grumbach in een wagen van de
zweefspoor naar de rots. Midden boven
de zee sprong de barones uit den
wagen en verdronk. Haar lijk werd
Zaterdag door visschers gevonden. Waar
schijnlijk is dr. Grumbach de barones
nagesprongen om haar te redden, want
van hom heeft men niets meer gezien.
(Volgens een bericht van de „Corriere
della Serahoorde een zeeman, die oog
getuige van 't ongeluk was, dr. Grum
bach om hulp roepenverloor hem echter
door de duisternis uit 't oog.) Dr. Grum
bach, die 40 jaar oud is, is te Bazel ge-
borem Hij was arts en specialist voor
longziekten. Een jaar geleden leerde hij
de barones, die uit een oude Duitsche
familie stamt, kennen. Zii was de nicht
van den vroegeren Du?' a rijkskanse
lier en vroegeren Du/, uen gezant te
Rome prins Btllow, getrouwd mét den
musicus Cherbulier en moeder van twee
kinderen. Dr. Grumbach had haar naac
Napels begeleid om de aan. tuberculose
lijdende jonge vrouw te behandelen".
Een nader bericht uit Napels in het
Zwitsersche blad van 23 November luidt
„Bij het onderzoek der politie in zake
de tragedie van de Gainolo-rots in de
benden dranksmokkelaars, is na de ge
beurtenissen' de<r 'laatste weken, waarin
deze 'benden haar veeten op den open
baren weg uitvochten, maar al te zeer be
kend. Intussohen Bchijnt het euvel zoo
funest te zijn, dat de federale en plaat
selijke besturen besloten hebben, een
krachtige poging te doen ocm Ohicago
eens voor al te zuiveren.
De rageering hoeft h©t plan, zoo wordt
gemeld, tegen Nieuwjaar niet minder dan
duizend' personen voor de rechtbank te
dagen, beschuldigd van dranksmokkel-
samenzweringen.
Groote ontsteltenis 'is Donderdag j.L
te Chioago gewekt door de mededeeling,
dat tegen 75 vooraanstaande burgers
rechtsingang was verleend, ook al in ver
band met beweerden dranksmokkel. De
juiste reden der aanklachten is niet 'be
kend. Tot de beklaagden behoort een
rechter, die vermoedt aangeklaagd te
zijn, omdat hij kleine vergrijpen omtrent
de verbodawet t© mild heeft behandeld.
Verder behoor©n een aantal politie-amb-
tenaren van hoogeren en lageren rang
tot de beklaagden.
Het ongeval op de Möwe.
Uit Koningsbergen wordt gemeld dat
een machinist en een stoker van de tor
pedoboot Möwe Woensdag in het zieken
huis aldaar aan de gevolgen van hun ver
wonding 'bezweken zijn. Het aantal doo-
deni bedraagt nu zes.
Fariekshal Ingestort
De ochtendbladen melden uit Rome,
dat te Murano (bij Venetië) de nieuwe hal
van d© glasfabriek Francbetti is inge
stort,'waardoor de arbeiders, die juist be
zig waren de laatste hand aan den bouw
van de hal te leggen, onder het puin be
graven werden. Tbt dusver zijn 5 dooden
en 4 gewonden te voorschijn gebraht
een overzicht van zijn werken, die wer
den vertaald.
Zoo is „Pallieter", rijn meest bekende
werk, vertaald in het Duitsch, Zweodsoh,
Engelsch, Fransch, Tsjechisch (in bewer
king), Poolsch (idem).
De goede hoop, dat aan Vlaanderen
een Nobelprijs voor letterkunde zou ten
deel vallen, duikt hier af en toe eens op.
Nog niet zoo lang geloden werd Stijn
Streuvels genoemd.
Timmermans zou dan de eersto Cl root-
Nederlandsche auteurs zijn aan wien de
Nobelprijs ten deel zou vallen.
De ontvluchte apen.
Twee zijn nog zoek.
De bedde laatste otvlucht© apen uit bet
v Sebteken. dat j rondreizend circus van Murphy, Sandy
nLinaTi.n0.P om^omenis btf de en jYanoo ztfn niet teruggevonden. Een
het leven beroofd heeft, nadat hij het
droevige einde van zijn vriendin had
bijgewoond. Het lijk van dr. Grumbach
werd door zijn neef dr. Koskowitz in zijn
villa gevonden".
MIJNRAMP IN HAZLETON.
Vijf van de zes mijnwerken
gered.
Naar Reuter uit New-York meldt zijn
vijf van de zes mijnwerkers, die op 16
dezer bij de overstrooming van een mijn
teHazleton in Pennsylvanië werden afge
sneden, nog levend aangetroffen.
Een ontvoering.
Een 21-jarig student uit Philadelphia
Blessing genaamd, is Woensdag met de
16-jarige Mary Soott naar Gamden ir
New-Jersey gegaan en heeft zich daar
door den vrederechter met het meisje ii,
den echt laten verbinden. De ontvoering
was echter dadelijk ontdekt en juist toer
het huwelijk voltrokken was drong mamr
Scott de kamer binnen, legde haar doch
ter, zonder een:ge consideratie voor vre-
dereohter en echtgenoot over de knie, ei
gaf haar een flink pak slaag. Even later
arriveerde het ouderpaar Blessing, da'
zijn zoon onderhanden nam, ofschoon deze
er zonder lichamelijke kastijding af kwam
Mama Soott heeft haar dochter mee
naar huis genomen. Daar vader Blessing
rijk is en zijn zoon bijna afgestudeerd
hoopt men dat mama Soott nog wel te ver
murwen zal blijken.
Het testament op een uitgeblazen
eierschaal.
De Engelsche rechter Merrivale heef
Donderdag een erfeniskwestie behandeld:
n.L de geldigheid van het testament op
een uitgeblazen eierschaal, waarvan wij
eenigen tijd geleden melding hebben ge
maakt
Het blijkt nu, dat stuurman Barnes, die
ongeveer 70.000 gulden heeft nagelaten,
toen hij een weduwnaar was met drie
volwasseh zoons, zijn tegenwoordige
vrouw heeft gehuwd, aan wi© hij, door de
woorden: „Mag alles wat ik bezit, J. B.",
op 17 April of Mei 1925 (de maand is on
leesbaar) op een eierschaal te schrijven,
alles zou hebben nagelaten.
Na zijn doodl op 18 Juni 1925 kwamen
zijn zoons met een testament van 1920,
maar de weduwe, die in dat testament
slechts met 6000 en een lijfrente van 600
gulden was bedacht, vond op 15 October
bovenop een kleerenkast het ei met het
latere testament.
De rechter heeft Donderdag beide par
tijen gehoord.
Het ei, in watten verpakt, stond1 naast
den rechter op de groene tafel als stuk
van overtuiging.
Uit nadere berichten blijkt dat het „High
Court of Justice", uitspraak doend© in het
proces over het eierschaaltestament, het
rechtsgeldigheid ontzegde omdat de op
steller ervan niet was een zeeman in den
zin van de testamentwet, die voor zee
lieden buitengewoon© bepalingen bevat,
doch loods bij de binnenscheepvaart.
De ontploffing te Haubourdln.
Bij de ontploffing te Haubourdln zijn
3 lieden gedood en een 40-tal gewond, van
wie 10 ernstig. Men denkt, dat de ont
ploffing een gevolg is van ontbranding
van de in de fabriek opgeslagen dextrine.
Men vreest, dat er zioh nog slachtoffers
onder de puinhoopen bevinden.
Men schat de schade op 6 a 6 millioen.
Chlcago gaat opruiming houden onder
het dranksmokkelwezen.
Wat Ghicago te Jijden heait d*
een
vtan de laatste nachten door de koude be
vangen en bezweken rijn-
Een modeldorp naar HoIIandach
voorbeeld.
Lord Fortiviot laat voor zijn landarbei
ders te Forteviot, bij Ferth, in Schotland,
een. villadorp bouwen. Dit dorp wordt ge
bouwd in den stijl van een Hollandsdh
dorp. De arbeider® worden vrijgesteld
van huur, krijgen vrij gebruik van steen
kool en licht, vrij gebruik van melk en
havermouth, en twee pond loon in de
week. Lord Forteviot gaat volgens zijn
verklaring aan een persman uit van de
.gedacht, dat het geheim van het kweeken
van tevreden landarbeiders is, hun een
goed huis te geven. De arbeiders woon
den totnogtoe in huizen, die honderdtwin
tig jaar oud waren. f
„Der Prlnz auf Wiereland".
(De „N. O." meldt, dat de Duitsche ex-
keizer een aanklacht heeft ingediend
tegen den uitgever van het boek JDer
Prlnz auf Wiereland", dat onlangs te
Berlijn is verschenen en zeer sensatio
neel© onthullingen deed over het parti
culiere leven van den Duiteohen kroon
prins op Wleringen. Naar men aan het
blad verzekert, zou de aanklacht van den
ex-keizer het gevolg zijn van de woede
van de echtgenoot© van dén ex-keizer
Over de in he boek voorkomende woorden
van den ex-kroonprins.
Angstig intermezzo bij een Engelsche
revue.
Een luipaard ln het orkest
Een angstwekkend intermezzo, dat ten
slotte nog goed afliep, onderbrak Dinsdag
de vroolijke revue, die het gezelschap
Carmo in Palace Theatre te Blackburn
in Engeland geeft.
Bij deze instelling wordt geregeld een
soort loopplank van het tooneel over de
orkestruimte heen naar de stalles gelegd.
Carmo, de directeur, stond op dit plankier
met zijn lievelings-luipaard, dien hij aan
een stevigen ketting hield, toen onver
hoeds het beest een sprong nam en aan
een der loges bleef hangen. De luipaard
trok de bekleeding in flarden en, terwijl
het publiek vol afgrijzen, maar machte
loos toezag, sloeg het monster zijn klauwen
uit naar den arm van een klein jongetje
in de loge, dat niet tijdig had kunnen
wegkomen. Het ventje werden de kleeren
van het lichaam gescheurdwonder bo
ven wonder liep het zelf slechts eenige
schrammen op. In een omfnezien was
tevens zijn moeder toegesprongen, die
het groote dier door slagen tot loslaten
trachtte te dwingen.
Een oogenblik daarna kon Carmo op
zjjn loopplank ten gevolge van de bewe
gingen van het dier zijn evenwicht niet
bewaren. Met een hevigen smak stortte
hij in de orkestruimte neer, den luipaard
meetrekkende. Nu ontstond een sauve-
qui-peut. Het publiek drong naar de
nooduitgangen, de orkestlieden wierpen
inderhaast hun instrumenten weg en
namen de beenen. Onder al dez® bedrij
ven door hield echter Carmo krampachtig
den ketting vast. Toen hjj overeind ge
krabbeld was, sleurde hij met alle macht
den luipaard weer op het tooneel, waar
het dier nu spoedig overmand was. Car-
mo's rechterhand bleek toen tot op het
been ontvleescht door het snjjden van
den ketting.
Vlaamsche Nobelprijs-aspiraties.
De Belgische Standaard verneemt, dat
er stappen worden .gedaan om den beken
den letterkundig© Felix Timmermans
oandldaat te doen stellen voor den Nobel
prijs. Na de verdiensten van den schrij
ver te hebben uiteengezet, geelt het
RADIO-RUBRIEK.
Politiek in den Dultschen omroep.
De Duitsche regeerinig waakt er zorg
vuldig voor, dat geen enkele politieke
partij den omroep voor propaganda be
zigt. De verschillende omroep-maatschap-
pijen hadden daartoe strenge opdrachten
gekregen en bepaalden zich er zooveel
mogelijk toe slechts plaatselijke nieuws
berichten voor den' microfoon op te lezen.
Er schijnt echter hiér en' daar een poli
tiek getint nieuwsbericht je doorgeslopen
te zijn, waarom de Duitsche regeering
het raadzaam achtte een centraal radio-
nieuwsbureau te stichten, dat alle Duit
sche omroepstations eenige malen per
dag van het voornaamste nieuws op de
hoogte houdt. Opgericht is nu de ,jDraht-
lose Dienst A.G.". 51 van de aandeelen
is in handen van het Rijk en 49 in die
van d© peraorganlsatie® en nleuwébu-
reaux. De onkosten van het central®
nieuwsbureau worden gedragen door de
omroep-anaatsohappijen.
Ook wordt overwogen om d© voornaam
st© Rijksdag-rittingen draadloos uit te
zenden. Zooals in „B. Z. am Mittag" te
recht opmerkt, zullen de hoeren afgevaar
digden in hun redevoeringen wel zake
lijker en voorzichtiger zijn dan nu, om
de kiezers steeds den besten indruk te
geven.
De nieuwe golftneters voor Europa.
Het zal onzen lezers bekend zijn, dat
het uitstel van twee maanden voor de in
voering van de nieuwe Europeesohe golf
lengten het gevolg was van de vertraagde
aflevering dér golfmeters.
Ieder riation, aangesloten bij het In
ternationale Otmroepbureau in Genève, en
dat rijn practisch alle Europeesohe sta
tions, krijgt een eigen golfmeter.
Deze golfmeter bestaat uit een zelf-
inductie (spoel) waarop een variabele ca
paciteit (condensator). De golfmeter, of
juister gezegd frequentiemeter, Is spe
ciaal voor 't gebruik door een bepaald sta
tion bestemd en het bereik is 20 Kilo-
cyclea
De golfmeter van Londen b.v., die voor
361,4 M. of 830 Kilo-cycles geijkt la, kan
iedere afwijking aanwijzen tot 840 en 820
Kilocycles. De golfmeter die de stations
toegezonden krijgen moeten steeds bij
den zender opgesteld staan oan te oontro-
leeren of men wel zuiver op de golf
lengten werkt, die internationaal overeen
gekomen zijn.
Controle geschiedt met een klein gloei
lampje. De stand van den golfmeter,
waarop het lampje gaat gloeien, geeft de
frequentie aan waarmede geseind wordt
De energie benoodigd voor het lampje
wordt feitelijk onttrokken aan den zender.
Men stelt de golfmeter dus op in d©
aangewezen golflengte en stemt den zen
der af tot het lampje gaat gloeien. De
zender zal dan met een golflengte wer
ken, die de golfmeter aanwijst.' Of deze
internationale golflengte-regeling een
succes zal blijken te zijn zal geheel af
hangen van de aangesloten omroepsta
tions zelf. Als men zioh niet strikt aan d©
toegewezen lengte houdt, wordt het ln
Europa met de korte-gol f-stationa net zoo'n
chaos als in Amerika het geval is ge
weest. Voor onze luisteraars beteekent
het in ieder geval een groote verbetering,
want nu komen op één condensatorstand
geen drie of vier stations door elkaar,
doch zijn de stations allen gesepareerd en
hoort men om de zooveel graden een
station.
Protestvergadering tegen tramstortagen.
In Essen zijn de tramstoringen van dien
aard, dat ieder ontvangst, zelfs van het
dichtbijgelegen Dortmund, onmogelijk is
gedurende de avonduren.
De Essener radlovereeniglng schreef
daarom een protestvergadering uit, waar
bij aanwezig waren vertegenwoordigers
van het gemeentebestuur,' posterijen «n
,JWest-Deutsohe Funkstunde A.G.". De
tram-directie, die ook uitgenoodigd waa,
was niet versohenen.
De voorzitter stelde vast, dat de tram-
staking in den herfst van het vorige jaar
bewezen heeft, dat de tram de ernstige
storingen is Essen veroorzaakt Ia de
maanden Februari, Juni en1 Augustus
werden proeven genomen met de A.E.G.-
beugels, die in het geheel geen storingen
veroorzaakten. De daarna ingeleide on
derhandelingen tusschen het gemeente-
bestuur, tramdirectie en radiovereeniging
rijn op het dood© punt gekomen, omdat
niemand de kosten wil dragen van het
veranderen der beugels. Hiermee is een
bedrag van 60 tot 80,000 mark gemoeid,
wat voorzeker een heel hedag la
E zijn tengevolge van de tramstoringen
ln Essen slechts 8000 luisteraars (500000
inwoners). In geheel Duitschland riet
men den uitslag met belangstelling tege
moet daar ook ln andere Duische plaat
sen1 reeds actie gevoerd Is oan de tram
storingen te doen ophouden.
Kookt de melk.
Gebruikt geen rauwe mellk, tenzij gij
zeker weet, dat het z.g. „modeimelk" ia
Door slechts gekookte melk te nuttigen^
kamt gij ziekten, als 'b.v. typhus voor
komen.
Denkt daar vooral ook aan bij uit
stapje® an op Mia
ekaxndhsideraadL
mm
De wil tot bezuiniging. St. mcolaas-voorboden. Poppen-ten
toonstelling. „Het hulshouwe van Jan Steen". Maskers.