Tweede Blad
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 12 FEBRUARI 1927
Buitenland.
A*to, ontrouw en echtacheédlng
Leen een auto niet uit, zelfs niet aan
bw vrouw! Tot die overtuig ia de Ame-
rikaanache bankier Horace Dodge aeko-
men, die het vorig jaar Mei uit Partje naar
Amerika vertrok om een huwelijk bh te
wonen en zjjn auto met «tjn echtgenoote
achterliet. Eenige weken geleden laa hij
tot atjn groote verbazing ln een Amerl-
kaanache krant dat hij door de Parijsohe
rechtbank by verstek tot een maand ge
vangenisstraf was veroordeeld omdat hij
ln het Bols de Boulogne met zijn auto een
kind had overreden.
De heer Dodge pakte de eerste de beste
boot om naar Frankrijk terug te koeren
en appèl tegen het vonnis aan te teekenen.
Gelukkig kon hij onomstootelijk vaststel
len, dat hö zich ten tijde van het onge
luk in de Ver. Staten bevond. Er kwam
toen aan het licht dat zijn vrouw tijdens
zijn afwezigheid met een vriend was gaan
toeren, en de vriend dermate door haar
lieftalligheid was gefascineerd geworden
dat hy onvoldoende aandacht aan het
stuurrad had gewyd. Met het noodlottige
gevolg. Hy was toen hals over kop doorge
reden; te laat het nummer van de auto
was al opgenomen. Toen de eigenaar door
de justitie was opgeroepen had mevrouw
Dodge het niet noodig geoordeeld hem dit
naar Amerika te berichten, temeer daar
iy toch juist aan het echtscheiden is.
Horace Dodge is nu in hooger beroep
vrygesp roken.
Ter dood veroordeeld.
Het hof te Ravensburg heeft den koop
man Hoek, uit Blberach, die zyn 19-jarige
typiste, die de betrekkingen tot haar pa
troon wilde verbreken, had doodgescho
ten, ter dood veroordeeld.
Sneeuw In Servië.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat over
een groot deel van het Tand een sneeuw
storm gewoed heeft van bultengejneene
kracht. Op aommige plaatsen in de dalen]
ligt de sneeuw zes meter hoog. Verschei
dene verbindingen zyn verbroken.
Hoogverzekerde Jongens.
Frank Campbell sa Jackle
Coogan.
Frank Campbell, een jongen van 14
Jaar, kan er trotsch op zijn, dat hij de
hoogst verzekerde knaap van de wereld
is. Zyn leven is door een combinatie van
87 maatschappyen verzekerd voor een be
drag van 1.000.000. De vader van Frank
is een gefortuneerd aannemer.
Op Frank Campbell volgt als verzekert
object de jeugdige biosooop-ster Jackie
Coogan, die verzekerd is voor 680.000.
Verdronken.
Toen mej. B. uit Arendonk (België) per
fiets van de Hollandsche grens by Reusel
(N.-Br.) huiswaarts keerde, en langs het
Kempenkanaal reed, werd zy geraakt door
het touw .waaraan een paard een schip
trok. De scheepsjager had de fout begaan
het paard aan den verboden kant te la
ten trekken. De vrouw, kwam in het ka
naal onder het schip terecht en hoewel
de schipper zwemmende alles ln het werk
stelde, om mej. B. te redden, slaagde hy
daarin niet. Toen men haar bovenhaalde,
was zy dood.
Gasvergiftiging
Te Ctoberg bij Neurentoei
dog een ernstig ongeluk in die afdeeling
gasreiniglng van de Lultpold-srtiaalf&briek
gebeurd. Daar zijn zeven menschen ziek
geworden door ultstroomende gassen.
Een van hen ls reeds gestorven.
Mishandeling van soldaten.
Voor de rechtbank te Ludwigdust ln
Meckienburg hebben Donderdag 11 on
derofficieren van bet 14de regiment ca
valier* terechtgestaan wegens mishande-
iii«7 van soldaten. Be hoofdlbeklaagde,
een opperwachtmeester, zou ®?n
onderofficieren hebben 'bevolen, bulle-
rnn en riemen voor bet ranselen van
soldaten te gebruiken. Wanneer een
der soldaten wilde klagen werd by op
nieuw gestraft.
De hoofdbeklaagde werd tot •maan
den gevangenisstraf veroordeeld, d«
overigen kregen straffen van 6» 8
mamden.
De Dultaeh# Kelzerparty.
Een merkwaardige foto uit Japan. In de onnilddeliyke nabyheid van Tokio viel een dik pak sneeuw Het Oostersch landschap maakt
wet het witte dek nog meer dan anders reeds het geval is, een prachtigen, sprookjesachtigen indruk.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
is Woe na-
en
aaardoor aeserwur i»»»--h
Itoel van de party is ds iP^l^che
1<fltlmlftlsohe tendenzents belichamen In
Ik herinner me eens een boek van een
Duitscher gelezeni te hebbeni, getiteld ^Din
gen die men niet zegt". Maar waar men
wèi, en zelfs by voorkeur, over spreekt, had
hy er by kunnen voegen. En zyn alityd van
die onderwerpen, welke een tyd lang ln de
dageiykache conversatie opgeld doen, maar
waarover men in het openbaar, en Ln 't alge
meen ook in de pers, over zwijgt In onze
Holiandsche pers tenminste. De Indische
b.v. is, en dikwijls tot nadeed van haar
peü, meeatal andera! Zy ontziet zich,
voor een deel, niet aileriei schandaaltjes uit
het particuliere leven breedvoerig in haar
kolommen uit te meten.
Meestal dient het mededeelen van derge-
iyke schandaaltjes nergens anders toe dan
tot het bevredigen van een soort publieke
sensatiezucht. En het valt dén ook steeds af
te keuren, zooals dit dan ook hier te lande
gelukkig, op een enkele uitzondering na,
wordt afgekeurd. Er zyn echter onder de
..dingen die men niet zegt" wel eens zaken,
die men geen particuliere schandaaltjes kan
noemen, maar daarentegen wèl: maatschap
pelijke schandalen, of tenminste ergeriyke
misstanden. En dan wordt niet het „zeg
gen", of het schrijven er over een fout,
maar veeleer het „zwijgen",..
Nu dan: half Amsterdam, tenminste van
het Amsterdam dat behoort tot, laten we het
maar noemen: de gezeten en hoogere han
delskringen, dat lid is van de „Groote Club",
is de laatste weken vol van zulk „een ding
dat men niet zegt". De Chdneesche kweet :e
en bet daaruit voortspruitende dreigende
rassenconflict; de communistische strubbe
lingen in onze Oost, ja zelfs de dichter by
huil en dus meestal ook dichter bij de por-
temonnaie liggende zaken als daar zyn: de
gemeentebegrooting en haar bezuimigings-
mogeiykheden, de vrijwel algemeen veroor
deelde methode van inschrijving en toewy-
zing op nieuwe uitgiften van aandeelen aan
onze Beurs, het heeft alles voor nog geen
honderdste deel van de belangstelling die dit
„ding-dat-men-ndet-zegt" trektMen
debatteert en krakeelt eT over. tracht voor-
en tegenstanders :e werven, konkelt en in
trigeert, in één woord men lqopt ais een ver
stoord mierennest te hoop en dit u'tsluitend
en alleen. neen U raadt 't nooit! om
dat een zeker iemand, bekwaam geneesheer,
van eerste familie-en daarby een rechtseb-
pen mensch, zich heeft laten voorhangen ais
adsplTflnt4i<J van <^e Groote Club!! U be-
grypt 't nóg niet, nietwaar? U begrijpt
niet. dat men dit feit dmpert'nénit ontactvol,
brutaal en wat veTder lief el tik in die rich
ting is, noemt? Maar U móét me wel be
grijpen als ik U er nog btl vertél, dat dit
adspiranWld'.een Jood lsil Een Jood,
meneer, in „ónze" Groote Club! Brrr!
We hebben .ze" tot nu toe altijd uit ons
etend, bitterend en kaartend heiligdom
weten te weren. Ja. ziet U, op dé Beur», of
in de groote bankiers- en andere kantoren
bulgen we wèl voor hen, als knipmessen
zieifsi; sn als we medische hulp, in hoogste
Instantie, noodiig hebben, dan maken we al
lerlei strykages tegen b.v. prof. Snapper
(óók een Jood) en.... trachten hem onder-
tusschen op zijn rekening te beknibbelen.
En hebben we een proces loopen, dat, nu ja,
aan onzen kant niet zoo heel sterk staat, dan
laten we gaarne een van onze handigste
(Joodsche) advocaten onze boontje» Uit het
vuur halen.... Maar ln de Groote Club,
waar we vrienden ondeT elkaar zijn, ook al
hebben wy elkaar misschien een uur gele
den op de felste manier op de Beur» of van-
ichter de directietafel bestreden, komen
ze niet binnen, geen denkeqi aan.... Het
staat wel niet ln om» Statuten, zooiets
kan je in den modernen tyd' moeilijk meer
zwant op wit zetten, maar als één van
hen zoo nu en dan al een» de impertinentie
had zich te laten voorhangen, hebben we*
hem aityd met vereende krachten afge
stemd.... J«. de" 18 de toestand nu
wel niet zoo hsel aangenaam, want, ziet U,
m'nheer Vissering van de Nederlandse
Bank 1» een van de voorsteller».en die
kan Je toch eigenlijk moeliyk tegen t hoofd
ZLSr er „kómen" doet zijn
protégé toch niet! Maar we zuilen toch ln
alle geval eerst nog maar trachten mr. yie-
eerlng tot beter inzicht te brengen en hem
zien te bewegen zich al* voorsteller terug
te trekken....
Ik heb hiermedè ppolee de «temming
dl# op t oogenfbLk in een
i deel onzer leidsnde^ handeAkringen
n-
rne
weergegeven,
heeracht Het is m» L Jjjcht dit eens In
openbaar te doen. Men kan mij te
werpen dat de Groote Club en haar in
aangelegenheden al# zynde dievan een „be
sloten aesslliaheldsvtreemiglng niemand ,n
de buitenwereld aangaan. Maar het is een
vmptoom dat ons allen aangaat....
Kijk eens: men spreekt In het openbaar wel
over sen beier onderling begrip, een beter
samengaan der naties in lichamen als de
Volkenbond; men spreekt over een betere
verstandhouding tusschen Oost en West,
En terecht, want het zyn inderdaad proble
men, die, zoo zy niet in de richting van een
ruimhartiger, algemeene menschedykheid die
langzaam uitstijgt boven bekrompen ras- en
kiMekgevoelens, wordén opgelost, onvermy-
deiyk zuilen uitloopen op een nog véél ge
weldiger wereldcrisis dan degene waar we
zoo juist doorheen zdju gegaan.... Maar
dit spreken, dit werken aan ceze groote pro
blemen heeft niet den minsten zin, woor
den biyven het en een ieeg gebaar, zoo
men niet begint in eigen huis en daar aller
eerst poogt los te komen van een eigenge
rechtigde rassen-hoogmoed en een kleinzie-
iigen kiiekgee9t.
Gelukkig valt ruik een pogen in andere
kringen dan de hier bedoelde handels-dito's
wèl te bespeuren. Zoo valt b.v. op een po
ging in de studentenwereld te wijzen, waar
bij getracht wondt de aloude klove tusschen
Corpleden en de zg. „knorren" (de niet-
Oorpsieden) te overbruggen. De heeren
van de Groote Club blijven echter.... an
derhalve eeuw ten achter. Want toen, in het
jaar 1796, werd door de eerste Nationale
Vergadering de emancipatie der Nederland-
sche Joden officieel uitgesproken. „De Nat.
vergadering", heette het in 't officieele stuk,
„erkent het beginsel, dat het Bataafsche
burgerrecht onafhankelijk is van eenig gods
dienstig geloof en dat de zoogenaamde Jo
den ln Nederland niet alieefh tot het yoLk
behooren, maar ook in de volmaakste gelijk
staat met alle andere burgers behooren ge
tuid en gehandhaafd te worden ten aanzien
der maatschappeiyke rechten en plichten".
Nog even een pikante bijzonderheid!
Tot de lichamen die deétyda, anderhalve
eeuw geleden, het sterkst op het officieel
vastleggen van deze emancipatie hebben
aangedrongen; behoorden de.... sociëteiten
(toen, voor «een deal, met den ouden naam
„leesgezelschappen" aangeduid)!! Na de
emancipatie werd er van Joodsche zijde een
nieuwe sociëteit opgericht, genaamd .Jelix
Libertate". (Gelukkig door de vrijheid),
waarvan ook „Christenen" Md mochten wor
den en ook. in n'et gering aantal, wérden!
O! Groote Clubleden, Gy die U toch
tevens, ais het om uw zaken of gemeente
kwesties gaat, gaarne „vooruitstrevende"
Amsterdammers noemt!
f
Geiv.kk.g keert echter het oude. lflplaats
dat men er, zooais hier, eigenlijk onder zakt,
in den loop van de ontwikkeling in een hou-
geren vorm terug. Ik dacht hieraan toen ik
van uw straatcollecte voor een carillon ias!
Is het carillon n*t, lettoriyk en figuuriyk,
een „hoogeren" vorm van den ouden z.g.
ratelwacht, die men hier meer dan twee
eeuwen gekend heeft met zijn, in dreun ge
zongen, roep: „Bewaar je vuur en keerzen
wel; de klok he't tien"? (En zoo vervol
gens, vanaf tien tot vier, om het half uur).
Thans zingen onze carillons-in-den-hooge;
vroeger, nog tot in het midden der vorige
eeuw, riep en zong de nachtwacht, Tn
lange kapotjaa, bewapend met sabel en plek,
oen lantaarn en een ratel in de hand', des
nachts langs Amstel's straten. Zy waren, op
hunne wyze, zeker niet minder muzikaal
dan onze huidige „zingende torens". Een
aantal ratelaaraÜederen zyn on» overgele
verd en op verschillende tijdstippen, ln de
eerste plaats wei met nieuwjaar, vloeide hun
dichteriyke ader* rijkeiyk. Zlethler, om der
curiositeit wille, enkele aanvanga-regel» van
deze oude nieuwjaarswenschen:
„Het schendend' ratel-tulg, de tong heel
[onbesneden,
Treft dieper ln h«t hert. als 't swaert des
[menschen leden,....
De Amsterdamscbe ratelwacht,
Andera slechts bespeurd by nacht,....
en deze, uit het jaar 1880, toen de ratelwacht
op z'n eind liep en vervangen dreigde te
worden door de zg. naohtpolitie:
Ja, vervangt de nachtpolltle
Thans de grijze ratelwacht
De ratelwacht met z'n sergeanten, kor
poraals en „adelborsten" verdween om
plaats ts maken voor onze polltle-inspec-
teurt, brigadiers en agenten.... Maar, ln
hoogeren vorm, lk zeids 't reeds, leeft zy in
onze carillons nog voort. En ook haar bedel-
roep, waarmede zy, voor zy haar dienst be
gon, lang# de huizen brandstof voor de hou
ten wacntloodajes opzamelde, keert, ln nieu
wen vorm, weer terug; de oude roep van
„De wacht om een turrevie!...."
Heeft de wacht-ln-den-hooge van tegen
woordig toch niet onlangs met de bedoelde
straatcollecte ten Uwent, om een „turrevie"
geroepen?....
Turrevie# doen aan huiselijkheid denken
én voeren ons dus vanzelf, zonder al' te
groots gedachteusprong» tot d» Woutng-
(Foto rechts)
Oud Minister
Dr. J. Th. de
Visser, werd
Woensdag j.1.
70 jaar en by
deze gelegen
heid in zeer
breede krin
gen gehuldigd
Mrs. RanaldlÖ jaar oud,, de vrouw van een
Engelschen vliegenier, behaalde de vorige
week in Engeland baar Internationaal brevet.
den Rijksdag met 235 stemmen tegen 174 en 18 blanco aangenomen werd.
Zittend v.l.n.r.: Brauns; Streseman; Marx; Hergt; Gessier. Staanden v.l.n.r.:
Kuch; Keudell, die ln de eerste zitting reeds heftig aangevallen werd,
Schaetzel; Schiele en Curtius.
inrichting en Meubelbeurs, die aan het einde
der vorige week in het R.A.I.-gebouw ge
opend werd. Natuurlijk werd deze tentoon
stelling ln de eerste plaats met een commer
cieel oogmerk georganiseerd, daar is het
dan ook een „Beursvoor, maar het doet
goed te bemerken, dat hier tevens een op
voedend element van versobering en smaak-
zuiverlng tot uiting komt. De industrie en
de handel op hulsinrichting en meubelgebied
begint gelukkig langzamerhand te begrijpen
dat het goedkoope massa-artikel niet leelijk.
van nagemaakt karakter, of onsolide behoeft
te zyn.
Vragen als: Waarom ls het eenvoudige
duur en het overladen® goedkoop? Waarom
kan men geen eenvoudigen en goedkoopen
■toel krijgpnP
Waarom worden de stoffen geverfd in
zulke vuile kleuren sn zulke schreeuwende
Ideur-contrasten? vragen, die men nog
met lang geleden onder de strijden voor een
betere volkabehulzing als een soort wan/
hoopskreet koorde opgaan, behoeft oren
heden ten dage al minder en minder te stel
len. Het iA ln wezen, een gelukkige over
winning van de nieuwe kunstnijverheids
school, die met haar grooten strijd vaardigen
pionier Berlage aan het hoofdi, een vijf-enr
twlnitigtal jaren geleden van Amsterdam uit
haar kruistocht tegen de emaakverwilde-
rlng, aan het einde der vorige eeuw alge
meen heerschend, aanving. Toen, nog kort
geleden: spot sn verguizing alierwege. Nu:
aanvaarding van haar grondslagen tot ln
handel en industrie toe. En dit laatste vooral
zegt wat!
Mallverzendlng aan Hr. Ma „Tromp".
Naar AJaccio: op 14 Februari
Naar Ba roelont: op 22, 28, 24, 26
en 26 Februari.
Naar Port Mahon: op 28 Februari,
l, 2, 8, 4, 6, 7, 8 en 9 Maart.
Laatste busliohting hoofdkantoor op
dezelfde data 8.80 a, stadsbussen lleb-
tlag 2.
Er zyn in het land van onze ooateiyke
buren biykbaar nog geen partyen ge
noeg, zoodat er weer een iüeuweinde
maak la. In een artikel over „Het ver-
verraad aan den keizer" in het nieuwe tyd-
achrlft „Nlbeiungen' wawin o.m. de hou-
ding van de officieren by der evolutie
scherp wordt gecritiaeerd, wordt een op-
roep gedaan om „ln massa ^<i te
den van de „Deutache Kaiserpartel
Het artikel begint aldus:
nale Volksparty heeft derykskleuren
swart-rood-goud trouw gezworen
daardoor deserteur geworden.
keizer ln het Beriynsohe »Kr*g»rver
haus" moet de Blauwe party ten doop zy
gehouden.
Waar men over spreekt....
rünglnrichting en meubelbeurs.
,J)e wacht om een turrevte". Wo-
De Jongste vrouw met een vliegbrevet.
Een Samoees, die volgens het
gebruik een hoogen hoed draagt,
daar hy in den huwelyken
staat verkeert. Een ring was
zeker niet voldoende.
Het nieuwe Duitsche Ministerie, waarvan de motie van vertrouwen door
Minister van dsr
Veghte bracht een be
zoek aan Deventer,
naar aanleiding van
de steeds voorkomen
de overstroomingen.
Z. Exc. by het begia
der Cross-Country.
