UIT DE OUDE DOOS.
VOOR OE VROUWEN
JÉ
Echt gebeurd.
We beleven vreemde tijden.
Iets dat vroeger gold voor hoogst on
gepast, wordt thans vaak algemeen geto-
lereerd.
Een staaltje daarvan wil ik u hier mede-
deelen en gelooi me, Ik heb '1 niet uit de
zooveelste hand, maar was er persoonlijk
getuige van.
evellde
personen
vorstelijke
Juropa, het Oude Doolhof (zooals het
weldra om de vele oonourrentle kwam te
heeten) gaf na verloop van tijd koning
Hendrik van Navarre, Gustaaf Adolf,
koningin Ohristina, »Cromwell. detlrnn*
en Alva door den gids familiaar «Dik-
dalf* genoemd te bewonderen.
En ook voor eigen grootheid was ge
zorgd: Willem de Zwijger, Maurits, Fro
derik Hendrik en vele anderen stonden
in hun uitrusting gereed «het verwaten
Spaignen te bestrijden*. Niet vergeten
stuurd door een dame. Mijnheer liet dit
maar *nr> mevrouw over. Ooh iit gebeurt
meer tegenwoordig en eigenlijk niet al
leen nu. dit was reeds zoo, van oude tij
den her: de vrouw aan 't roer.
Vlak in mijn nabijheid hield men halt.
In den vierwieler zat, diep weggedoken
in de kussens, een lid van 't sohoone ge
slacht En moet bekennen: ze had
heusch een snoeperig snuitje. Het deed
mij dan ook innerlijk goed, dat ik een
vriendelijk knikje waardig werd gekeurd.
Natuurlijk hield ik den pas in om het
schouwspel van naderbij te kunnen be
zien. Wie beschrijft echter mijn verwon
dering toen ik zag dat van onder de kus
sens plotseling een flesoh werd' opgedo
ken, die daarna in een minimum van tijd
door de lieve jongedame tot den bodem
toe geledigd werd.
(Neen lezer, het was niets voor de rlm.
Od een rustigen Zondagmorgen wan- werd vooral ook personen en groepen
delde ik in den voorjaarszonneechijn in uit onzen bijbelvasten vadereni zoo be-
een onzer groote stadsparken. kende gewijde geselüedei s. Het Hof
In de verte naderde een voertuig, be- van kon - Salomo, het iiken door
Jobannes den Dooper, Davia en de reus
Goliath met de dichterlijke uitwijding
door den gids
Dit 's Goliath van Qad, zes el en een
[hand hoog.
Zijn hellem en pantsier vijfduizend
[siklen woog,
Zijn spiets gelakt een boog, verschrik-
[lijk om te aanschouwen.
Die sterke Goliath wilde op zijn kracht
[Vertrouwen.
Ja, veertig dagen lang, met tjselijk
[getier,
Riep hij, wie strijden wil, veameetle,
[komt maar hier.
Het bezoek van »De Koningin van
Shaba«, de geschiedenis van Haman en
Mordechai bet waren allemaal groepen
die op de belangstelling van het talrijke
publiek en vooral van de onderwijzende
't Was ©en'malle vertooning, maar het vaders en moeders konden rekenen,
mooiste komt nog: zonder blikken of blo' Vonden we een rest van dit genre niet
zen laat gezegde jonge dame zich weer nog terug in de groep van «Mozes in
in de kussens neervallen, zoo lui moge- het biezen kistje* in ons Panopticum,
lflk, en begint op een verschrikkelijke Beruohte personen van de 19de eeuw
manier met haar beenen te spartelen, die (d# Miljoenen juffrouw) In bet Panopticum
ze bijkans in de lucht gooit. vonden hun evenbeeld ln die van de
En die beenen waren (schrik niet) ont- zeveDtiende eeuw (Betje van Meurs) in
daan van schoenen en van kousen, t ls Oude Doolhof. Een volkselgenaardige
waar: ze waren mooi gevormd, maar een alB vail Maliebaan* in
beetje mal was het toch v 1 oid t zachtjes 0Me moderne lnriohting, werd zeker ln
^t te drukken. beweeglijkheid en ruchtbaarheid over-
Ze sdheen zich met mijn verbaasd g troffen door een processie van geeste-
eicht kostelijk te amuseeren en hield n j njten in het Oude Doolhof, «dnarby men
op mU vleiend toe te inchen. Tk stond pc-de ,iapen ^on hooren sin gen*.
Tooneelen als uit Hooft B»Granida« en
Nu wendde zij haar gelaat even af van jQ later dat van Van Speyk'a helden-
mU om het den mijnheer toe te keeren, daa(j doden zeker niet minder dan
die zoo maar midden op den openbaren naar bültenlandsch model —Tiet Panop-
weg, op klaarlichten dag cn ten aan^: n tioum om <je aandacht op onze Letteren
van veel toeschouwers (natuurlijk had h Qnze Migt5rie te vestigen. En al kon
geval do aandacht van veel wandelaars
en) de jonge dame allerhartelijkst
kussen.
getrokken)
begon te V
Voor ik
nu echter gelegenheid had op
bet Panopticum bewust of onbewust
4e herinnering aan xtjii oorsprong
niet geheel van zloh zetten, zoo her
bergde het, maar nu niet ln de buiten-
mijn verhaal te komen maakten tij aan- |Uuht, een doolhof dat onder den naam
stalten om te vertrekken. van Ooaterache dwaaltuin niet anders
Mevrouw weer aan t stuur, manheer «|deed dan het amusement van het oude
nü°st-beginsel voortzetten I
Be staarde ze met welgevallen na. fyn van de beelden in het Panoptioum
\Yant.g6en populaire makers bij het algemeen
Inderdaad: Het was wat oen mollige
voor het gevaarte dat den reus
wageni goliath moest voorstellen, ha<l een kun
HET
PROTOTYPE VAN
PANOPTICUM.
HUT
Amsterdam heeft de eer.
De meening dat het Panopticum zijn V'.
ontstaan te danken heeft aan de vinding L
en de exploitatie van de Tussaud's, is
Juist voor zoover hst de wassenbeelden
betreft, waarmee deze latere, maar voor
onzen tegenwoordigen smaak ook al weer
ouderwetsche inrichting proDkte.
In werkelijk beid echter was het «pan
opticum*, «de plaats traar alles te zien
was*, de voortzetting van een Oud-Hol-
landsche, of wel Oud-Amsterdamse!) ver
maak, dat ongeveer twee-en-een-halve
eeuw ons volk geamuseerd heeftde dool
hoven. Met dit verschil, dat men zich de
beelden niet van was maar van hout
voorstelle, waarbij de ledematen niet zel
den door «horlogerie* in beweging ge
steld werden. De oudste stichting van
dien aard was te Amsterdam die van
zekeren Vincent de Peylde, oorspronke
lijk «wynroeier*, die in het eerste kwart
van de 17e eeuw, ln de nieuwe stad (ge
lijk toen de plek van den Prinsengracht
bij de Looiersgracht nog was) zijn ver
makelijk doolhof liet aanleggeheen ver
zameling groene laantjes, waarvan er een
aantal dood liepen, en waarbij het zoeken
naar den uitgang heel wat stof totvroo-
lijkheid gaf. Daarnevens liet hij door een
beroemd fonteinmaker van dien tijd.
Jonas Bargois, «fonteynmaecker van
wijlen den Prinoe van Conti*, water
werken aanleggen, rots en beeldpartben
doortrokken van leidingen die even'zco
veel waterspuyten vormden, weik een
yroolijk geruisch en sierlijk gezieht op
leverden.
En daarbij kwam mettertijd een gansche
verzameling houten beelden, bijbolsche,
mythologische of actueel-historiscbe fi
guren te zien gevende, waarvan sommi
gen door bekende kunstenaars gesneden
waren.
Het was geen doorloopende voorstel
ling, de vertooningen hadden op gezette
uren plaats.
De eigenaar was een man, die he
reclamevak versfond. Op bet platte dak
waren uenige uinzikanteu verzameld, die
met schalmeien, fluiten en trompetten
hel txjgin van elke voorHtelling aankon"
digiten on iiwt véik van allen kant te
hoop deden loopen, een middel dut echter
weldra door de voorzichtige stadsraden
verboden uerd, waar de grar. door zoo
veel andere inrichtingen werd uage-
bootst en er woeste volksoploopeu door
ontstonden, die de rust en de veiligheid
in en buiten de stad in gevaar brachten.
Vertoonde mettertijd heft Panopticum
de beelden van allerlei, onlangs smadelijk
stenaar als Albert Vinokenbrinok (die
den kunstig gesnoden, maar overbeladen
preekstoel van de Nieuwe kerk te Am
sterdam gemaakt heeft) zieh niet ge
schaamd den houtbeitel op te nemen.
Esn aardige overlevering uit 1796 wordt
verteld, van den toenmallgen eigenaar
(van het Oude Doolhof.
Bij de overheeraching door de Fran-
schen Zag 4e Maire van Amsterdam zich
verplioht te gelasten dat alle uithang-
teekens of beeltenissen van koningen,
vorsten of andere machthebbers dienden
Ingehaald of weggenomen te worden.
bedreigde ook de ln 't openbaar
e potentaten van het Dool
hof.
Het bracht den eigenaar op 't idee al
die grootheden de namen te geven van
min of meer bekende Fransehe generaals.
En toen de politie eens eeu kijkje
kwam nemen* hadden de mannen van de
wet niets aan te merken. Natuurlijk dat
na het einde van het Frar^che bewind,
de hooge heeren bun oude amen weer
behoorlijk terug kregen.
In 1862 had de doodsklok voor het
Oude Doolhof geslagen. Zijn poppen en
groepen waren versleten, verwoest en
vergaan. Zelfs het bord dat, telkens ver
nieuwd, aan den straat zoo langen tijd
de kijklustigen had verlokt met het op
schrift «Blijft voor de poort niet staan.
Treed binnen, lieve Jeugd. Het Doolhof
thans vernieuwd biedt IT de schoonste
vreugd. Fontyn en orgelspel. Vertoonin
gen naar het leven. Dit alles zal aan U
veel stof tot blijdschap geven*, had ern
stige knauwen van den tand des tjjds
te pakken.
De stad kocht alles, met den grond en
al voor f 16.630. Het «oudroest* dat zoo
veel geslachten vroolijk had bezigge
houden, werd naar alle kanten verstrooid.
Alleen Goliath en zijn kleine doods
vijand ontkwamen» de vernietiging, zij
bewaken thans een ingang van het Rijks
museum.
Verder herinnert niets meer aan den
piek van al die vroegere volkspret en
het poortje van Prinsengracht 338 wordt
door een onverschillig en niets-van-al-die-
dingen wetend publiek gepasseerd.
VAN DE GROOTEN DER
AARDE.
De oorsprong van het principe.
Wanneer de mensoh iets bepaald niet
wil, dan -wvrdt hij principieel.
Kees van Bruggen.
Haastige spoed la zelden goed.
Heel wat mannen vallen over zichzelf
door te probeeren om anderen voor te
komen.
Gerold.
Menachelük en bovenmenachelDk.
Dwajen ia menaohelijk; zijn dwaling
toegeven ia bijna bovenmenscheltyk.
BAKBHLUURTJB OVER MODE.
Les Jupes Artuellea.
Of op z'n Hollandsch gezogd: „de
moderne rok". En die is nog stoeds kort
on sóms wijd door geperste plooien of
ruimte en sèms aardig nauw door 't ge
bruik van maar één breedte stof.
Het mantelpak zal in 't voorjaar weer
hoogt)] vieren. Het kwieke korte Jasje
op het kwieke korte rokje zullen met
de daarbij behoorende lange blouBeseen
keurig on gaarne gedragen geheel vormen.
pas. Deze pas Ib van voren boogvormig
uitgesneden. Uit deze boog komt de vol
geplooide voorbaan te voorschijn.
No. 2. Dit model was gemaakt van
beige kasha. Ovef een zeer nauw rokje,
wat alléén middenvoor een zeer diepe
naar elkaar gekeerde plooi hoeft, zijn
nog twee van voren weggesneden tuniques
gehangen.
No. 3. Is een rokje van bleu kasna,
met ook alweer oen gladde achterbaan.
De voorbaan heeft een keurig kr.lpeffect
en heeft op alle lijnen een boordsel van
zijden tres in dezelfde tint als het rokje.
No. 4. Van fijn bjauw kamgaren is dit
nauwe rokje gemaakt. De tunlquo is ln
wijdere vorm gesneden en sluit aan de
linkerzijde op één knoop.
No. 6. Dan volgt een zeer ohlque rok
van donker bruin velours chiffon. Gok
dit model heeft een nauw rokje, met
daar overheen alleen aan de voorste
helft een tunique in klokvorm en met
weet hü raadt*
Thyrla deed, wat haar gezegd was Na
veel zoeken von.i ze Magus, den oudsten
toovenaar, die r i*tig ln een torenkamerti»
zat te dutten on niet eena bemerkt hmi
dat het regende. Thyrla achudde hem
voorzichtig wakker en vroeg; ,Matn,B
wat moeten we doen, om de regen J
laten ophouden
Magus, boos, dat hl) in zijn rnlddair.
slaapje gestoord werd, mopperde, dat
hij daar niets van w stMaar toen hfl
het teleurgestelde gezjohtje van ThvH«
zag voegde hij er noa aan toe: «Ik kim
jf wel zeggen hoe het komt, dat het
regent. In Tooverland regent het alleen
wanhoer de maan blauw la. Gisterenavond
was de maan blauw en vannaoht is
regen al begonnen. Wanneer de maan
atraka nog blauw Is, dan regont het
morgen nog even har-L Meer weet ik
niet. Dag kindlief.* En Magua dutte we«F
ln en de regen afroomde! Per
Prinses Thyrii>d«cht even heel dien na
Wat moest ze doen, om haar moeders
verjaarfeest te laten doorgaan? Wacht
eens, even vragen aan de vlugge klein»
kobold, die ko kamaat waa ]n de k«J
nlnklijke keuken. Thyrla holde de gangen
door en riep in de keukendeur »Wlp-waD
Wip-wap, waar zit Je v»
Daar atond Wip-wap al met een aprong
voor haar en vroeg»Kan ik Iets voor
voor
U doen lieve Prinses Thyrla,want Wip-
wap hield erg veel van Thyrla.
«Misschien wel Wip-wap, maar het is
erg moeilijk. Ais de maan niet blauw
meer is dan houdt de regen op. Zou jij
nu, vo<p het avond la, naar het topje van
den Maanberg kunnen klimmen en daar
wachten, tot de maan over hst randje
komt Als ze dan nog blauw la, moet je
haar gezicht vlug zilverwit verven. Dan
kan vanavond het verjaarfeest van moeder
doorgaan I*
«Ik zal het probeeren Prinses Thyrla,*
antwoordde B Ip-wap, en.' dadelijk zocht
hij een kan zilverwitte verf en een groote
kwast op en ging op stap i»de stroomende
regen. Lieve help, wat holde die kleine
Laat lk eens beginnen met U een
aardige serie rokken voor te toonen. De
volgende keer zullen dan, hoop ik, de
blouses een vriendelijk onthaal te beurt
vallen.
Deze rokjes worden 't liefste aan een
voeringlijfje bbveetigd, zoodat men de
blouse er overheen draagt. Wil men
echter de blouse in den rok sluiten, dan
moet de bovenkant der rok een ietsje
boven den heup flink strak aansluiten.
Wat *het moderne rokje nog steeds
typeert Is: de gladde achterzijde en alle
ruimte of plooien in de voorste helft der
rok. Haast deze gebeele reeks rokken is
er een voorbeeld van. Te beginnen bij
bet eerste model.
No. L De van „prune"-kleurige wollen
marocain gemaakte rok beeft een gladde
achterbaan, met een rondom opgezette
een keurig knlpeffeot van boven gesneden.
Na 6. Het andere model ie eveneens
van velours ohiffuu, doch nu zwurt. Op
een nauw model zijn twee smalle klok-
anden van voren aangebracht, die een
'-vorm openlaten.
No. 7. Mooie tailleur-rok van groen
drappella. De heup-pas is ln drie keurige
knlpeffeoteu gesneden. De voorbaan beeft
drie strakke stolleploolen.
Na 8 en No. 9. De belde volgende
van crème cachemlre. Ze zijn aan de
rokken zijn een paar vlotte apo
i volg
rtmod
ellen
voorbaan rijk van plooien voorzien, op
dat ze voor alle sportdoelelnden geschikt
zijn.
No. 10. Nog een keurige tailleur-rok
met een lang niet makkelijs snij-patroon.
Een heel mooi modal voor f ;j iblauw
kamgaren.
De schildwacht die het weet.
Zaakkundigheid is de schildwacht, die
voor de deur van elke onderneming be
hoord te worden geplaatst, teneinde ver
lies door gebrek aan kennis te voorko
men.
Dr. Uroesley.
De onlogische liefde.
Er zijn menschen, die op natuurlijke
wijze ons hart binnenwandelen, en ando
ren die daar binnen komen door middel
vun proefnemingen en plattegronden.
Dit toont het verschil tusschen liefde
die otdogisdbeeimotiie, en goede, eerlijke
genegenheid.
EUzabeth Kiiiby, „Penlope".
Vrfje vrouw.
Te Paturages (in de Borinage) hebben
moeders haar kinderen verkocht voor 80
francs. In Dour werd een kleintje alge-
staan voor GO francs, en een vrouw van
Hornu gaf li aar kind zelfs cadeau.
De vrouwen, meest uit den arbeiders
stand, verklaarden, dat zij een vrij leven
wilden lelden en .niet gebonden wilden
zijn door zorgen 'voor haar kleintjes.
Matin.
Bic transit gloria mundl.
Utt Parijs meldt mem ons, dat generaal
Nloolajef, vroeger een der chefs van het
Russische leger, met een handwagen door
de straten van Parijs rijdt. Kolonel Do-
roajewik, *ijn wapenbroeder, heeft met
andere gewezen officieren een zaak waar
motoren hersteld kunnen worden. Graaf
Paul Ignatief drijft met zUn moeder, priiu
«es Metfljerski, met goed gevolg een mo
del-boerderij te Saint ökwd, Prins Lia-
genski en een kapitein van de gardo rijn
bedienden op een bankkantoor. Kolonel
Skoeratof kweekt groenten en paddestoe
len te Si Germaln en verdient daar zijn
brood' moe. Ook prins GoodasJef, de vroe
gere Russische gezant te Madrid, prins
I >adoskilian oa. zijn aan het boeren. Prins
Berin en zijn vrouw treden met succes
als decorateurs en schilders op.
De stakingsepldnnia
Van' 1 Juni 1919 tot 1 Juni 1926' rijn
in de versohillende takken van nijverheid
van Denemarken 11R stakingen voorge
komen.
vlugge hobold I Hij rustte geen oogenbllk,
vóór hij den top van den Maant» rg be
reikt bad. Daar had bij Juist nog t0d om
uit te rusten, eer de maan op kwam. En
zie, ze was nog heelemaal blauwt Vlug
reep Wip-wap een kwast met verf au
on over bet voorhoofd der maan te
t-aneen en neus,
baar mond en kin. Met zoodra waa bet
laatste stukje blauw verdwenen of da
regen hield op. W wb; danste van
vreugde en holde toen halz over kop den
Maanberg weer al, om nog op gjd te
komen voor Koningin Titanla'a verjaar-
feeat
En wie denk ie, dat hem daar nl tege
moet kwam f wel natuurlijk Prlnaea
Thyrii. Ze ga! hem een nieuw pakie,
omdat Wlp-wap'a kleertjea üoorwaipi
waren. J
Aan tafel moeht Wip-wap naast Thyrla
zitten en op het bal dansten dia twea
den boelen tijd samen I
RAADSELS.
„DE BLAUWE MAAN".
De regen vlei ln stroomen neerde
bloempjes vouwden hun blaadjes dicht
en bogen hun kopjes, om bet water uit
bun oogjeB te houden en alle elfjes
moesten binnen blijven ln bun boom- of
bloemenhuiHjes. Dat was een beel vreemd
verschijnsel in Tooverland, want bet bad
'luar in geen honderd jaar geregend
palels van Aonlng Oberon en
Koningin Titania, die over Tooverland
regeerden, keek iedereen even verdrietig.
.)e moet weten, dat de Konlnglfl 'a avonds
m.D.HnSrl uk *ee8t zou «even. Er zou een
iqaaltijd zijn van de ultgozocbtate spijzen
w®Van Toov,,riand. Kabouters
zouden kunsten maken, elfen en kobolden
muBieeeren en na middornacht zou er
gedanet worden. Heel Tooverland waa
JitKonoodltni, het feest ter eere van
Koningin Titania's verjaardag, bij te
die DU Werd allt,b b®dorven 'loor
die akelige regen. En noch Koning
Oberon, noch Koningin zagen kan. de
regen wog te tooveren de wolken,^
uit de regen neeretroomdo lagen buiten
hun toovergebted l
t V
L
Kerat-Uaat-dag.
.*achurn dorp straat
Wlt-braad-deag.
1 ci t-maa atar- k neoh t
Hand-aohoaw-vetar.
Nieuw# bezems vegen schoon.
Meuwe rwadaei*
L
a e ..I. d i>
d t o d u
Ingea. door Allardus Cornlelja.
H.
Xneu komt de naam
ningen. Op de le rij
het ge vraagde woord
i' i ie£erijeungebouw
aan de Bultennhveu
op de 8e rij een groud-
soort; op de 4e een
edelgesteente; op de 6e riJ v»g®B
ou de 6o rij wat Jullie nu doet; op de 7e
rij een telwoord; op de 8e rij een schip;
op de 9e rij bijwoord van tijd; op de
10e rij een medeklinker.
Ingez. door Marte Braai.
Goede oplossingen van bolde raadsels
ontvangen van:
M a n
\J»i A» vf«j U, VJ«y 'J 1 ir T Vl
cn D. L; G J.; G. K.; P. K-5
il M A. M.; T. de N.J J-O.; J- J-
A. P.; J. R.; W. cn C. S-: J- H. en F t. 8.,
P. v 8. J. 8.; K. Sj
O. T.; i en I>. T.: S. T.: W. T.; JV
M. en Tb J. V.; k V.; J. V-J X
W.; W. W.; P. V. d. W.; A. Y E
Jongens er. oxó&m denk
al om de opluaslngen voor j ^.n.
avonds 0 uur op ooh
Opkmriamao dit mtor bewjd
kunnen niet meer in h«ta,. ver
opgeuomen en dus ook nin* "f
loting golden.
De prijken zijn ten de»1 1
Hennle Bouthoorn, Kniuio i-'
J. Iknridug, Klaas Dudwnm»»;
Alzrrdna GonodetJa Briiageng
Plet Keywer, Gov •rast'"'''1raat
Aafje Kamp, Van <V* Bui-
Frana en Jwn H«m«o vaJ
tenhawen 84.
Piot van Strifen, 2* <,0u rZt 68-
wirt> TKkama. n
WUiy Veowobooc;
W. WiikmM, Nkew**®*4
een vreemdsoortige
ONTMOETING.
baby ln een heele mooie kinderwagenl
é\3A>at'é*kZté^
B.
A, Tarington
oudste Prinses-zoek JU de oudste too
venaar van het paleto eens op. Missohien
Corry Brem.
Bericht
XXXXXXXXXX Op de .taande en
Xliggende kruiajealij-
X»van een plaats ln Gro
