Quick Qua.v
HET PAASCH-CONGRES DER S D.A.P.
BINNENLAND
Ingezonden Mededeeling.
VLOOKOKEim KAVÏRMOUT
de spijs voor fong en oud.
De extremistische terreur te
Hankou.
De Engelsohe kruisers Vlndictive en
Oarllsle zijn met spoed van Sjanghai naat
Hankou vertrokken waar de extremisten
volkomen de overhand hebben, en tot
drastische maatregelen zijn overgegaan.
In een manifest der plaatselijke bevelheb
bers wordt gezegd, dat do strijd der na
tionalisten zoowel tegen Tsjang-kol-ajek
moet gaan als tegen de Europeosche ka
pitalisten, die in één adem met Sjek ge
noemd worden.
Te Sjanghai.
Londen, 18 April. De gematigden te
Sjanghai hebben gisteren oen manifest,
dóen verspreiden onder hun Chineesde
landgenooten, waarin met allen nadruK
gezegd wordt, dat de nationalisten zich
moeten bevrijden van de extremistische
elementen, wier werk als het niet gestuit
werd den ondergang van geheel China
zou beteekenen.
Als het resultaaten van zes wéken over
heersohlng der extremisten zijn reeds dui
zenden Onlneezen tot den bedelstaf ge
bracht, de akkers worden niet bezaaid uit
gebrek aan werkkrachten, alle religieuze
oeremonlën worden belemmerd of belet,
maar de extremistische vakvereenlglngen
hebben een kapitaal van meer dan 10 mll-
lioen dollar door dwang en ln beslag ne
ming verkregen, een grootor kapltaul dan
waarmee de buitenlandsche oonsessiona-
rissen nrbelden. De roode vakvereenlging
is onder Moskou's leiding en op Moskou'*
bevel bezig het kapitaal te onteigenen en
dit is de aanleiding, zoo wordt verder in
het manifest verklaard, dat de wnarlijk
vaderlandlievende Chlneezen niet langer
werkeloos kunnen blijven onderwijl de
bolsjewisten hun land tot den ondergang
doemen.
Door bandieten vermoord.
De Amerikaansche zendelinge mej. Mo
Oralg, de Oanadeesohe heer en mevrouw
Slitcner, hun vierjarig dochtertje en Jong
zoontje waren onlangs van Ansjoenfoe
naar Joenanfoe vertrokken, doch onder
weg door bandieten opgelicht. Thans
blijkt, dat de heer Slitcher en zijn doch
tertje zijn vermoord en dat de anderen
zijn weggevoerd.
Uittocht van zendelingen.
Zesduizend protestantsoho zendelingen
hebben China verlaten. Ook de katholie
ke zendelingen zijn ln grooten getale ge
noodzaakt hun werk op te geven.
JAPAN.
Het kabinet afgetreden.
Tokio, 17 April. Het kabinet is afgetre
den na een vergadering van den geheimen
raad, ln tegenwoordigheid des Keizers
welks vergadering met 19 tot 11 stemmei
het verzoek van den eersben minister hac
afgewezen op uitvaarding van een Kei
zerlijke verordening om machtiging U
verleonen voor het steun van de Bank var
Taiwan.
Noord-Hi
Maatschappij van Levensverzekering.
Bovengenoemde Maatschappij, onder
d'ireotile van de boeren R. Baas Vzn.,
Jobs. de Jongb, xnr. A. R. Baas en ÏL G.
de Jsngh hield Donderdag 14 April 11
ondier leiding van den president-commis
saris, den1 boer Jbr. mr. I). E. v. Lenncp,
baar jaarlijköcbev ergadcrlng van aan
deelhouders.
Aan bet door directeuren uitgebrachte
verslag ontleenen wij het volgende:
De rekening „Premlën en Koopsom
men" wijst als saldo en bedrag aan van
483.784,101/,, vergeleken bij bet eind
cijfer op Ultimo December 1925 een
vooruitgang in premie-ontvangst van
lfl.602/>i). j
De sterfte onder de verzekerden had
een zoor gunstig verloop; do waargeno
men sterfte bedroeg 60,82 pet. van die
welke berekend was.
Met inbegrip der lijfrente werd ln 1920
oen bedrag van 188.704,12 uitgekeerd.
De premie-reserve moest een verhoo
ging ondergaan van 204.245,19.
Door deze verhooging komt de premie-
reserve op de Balans voor met een bedrag
van 2.169.087,52, onder welk bedrag niet
begrepen is de premie-reserve voor pos
ten, welke bij andere Maatschappijen in
herverzekering werden gegeven, en die
voor rekening van de bervorzekoraars
komt
De rente-ontvangst bedroeg dit jaar
122.498,70 tegon een bedrag van
108.096,29 in 1025.
De gemiddelde gekweekte rente ln
1926 bedroeg 5.56 pot., hetgeen aanmer
kelijk hooger ls, dan de voor de reserve-
berekening aangenomen rentevoet van
81/, en 4 pet
De Effecten-waardeering bad als altyd
plaats volgens den 81 December-koers.
De vergadering hechtte, na prae-a .vl«
van OominJ-wrli-.en, hare goedln u
aan de overgelegde Balans en Winst- in
Verlies-rekeulng. welke door den accoun
tant, den beer G. Smits, waren geooiuro-
leerd enaoooord bevonden, dc directie
dcchargeerond vöor bet gevoerde beheer.
De verschillende voorstellen omtrent
bij- en afschrijvingen en winstverdeoLing
werden aangenomen.
De heer Tyo H. van Eeghen, ingevolge
art 12 dor Statuten als commissaris if
tredend, werd ais zoodanig bij acclamatie
herkozen.
Paschen en de bloembollen.
Men schrijft aau de »N. Kott. Crt.« uit
Leident
ln jaren ls het bezoek aan de bloera-
bollenvelden vau Lelden uit niet zoo druk
geweeBt als in de af geloopen Paascbdagen.
Beide dagen, vooral den tweeden Pansch-
dag, stonden van 's morgéns vroeg tot
's avonds lange files van menschen op
het emplacement van de Noord-Zuid-
HollandBche Tramweg Maatschappij te
wachten, om een plaatsje in de stoomtram,
naar de bloembollenstreek te veroveren
Lange tramtreinen, bestaande uit nieuw
oud en zeer oud materiaal, v^rvoerdei
duizenden en duizenden reizigersde
balcons, de tusscheugangen in de wagens,
zelfs de bagagewagens waren uieer dan
overvol.
Het aantal fietsen en auto's, die Van oï
over Leiden naar de bloembollenvelden
zijn gegaan, is dit jaar veel grooter ge
weest dan.andere jaren.
Op den weg Leiden-Sassenheim-Lisse
Hillegom was het een onafgebroken rij
voertuigen.
Op tweeden Paaschdag zijn te Naarden
cire i 8000. fietsers gepasseerd, het aantal
automobielen bedroeg 8800. Een 850 auto
bussen passeerden den rijksstraatweg.
Aan het station te Bussum stapten 8200
Amsterdammers uit. Vijf extra-treinen
van Hilversum naar Amsterdam en drie
extra-treinen van Amsterdam naar Hil
versum moesten des avonds tusaoheuP7
en 11 uur worden Ingelegd.
Gronlngen'a IM.OOOate Ia er.
Groningen heeft wat het begeerde.
Zijn honderdduizendste burger want
liet la een „hij" kwam nèt nog voor
1'iiHohen. De ambtenaar van den burger-
lijken stand heelt daar namelijk als hou-
derddulzendatun Inwoner Ingeschreven
Krederlk Joiuinnea Ur*m*b*rg*n, aoon
vau den heer K. Grainsbergeu, vurkooper
aan de 1'rov. Ulaotrlsche Centrale, en vau
M. Wl«rlng*
l>« burgemeester, Jhr. mr. Bosuil ridder
nu Koaentlial, SU de geuieeiitM-SMCioliiria,
mr. J. van der ItR). rijn Zatardsgiiild-
'f«M l'O de gelukkige nuders op I /iii4
geweeal en hebben hun liet behuilde spuui'
ank boekje met 1 UlH) uverlt*udigd.
Moeder eu klelue atjii wél.
LUCHTVAART.
Vliegtuigramp te Washington.
Boven het Bolling-vliegveld te Wash
ington zijp twee vliegtuigen met elkaar ln
botsing gekomen. Twee vliegers-reserve-
/officieren werden het slachtoffer. De een,
kapitein Hamer Hands, kwam om het le
ven; de ander, luit John. L. Hosch, werd
gekwetst
Een vliegtuig beschoten.
Vrijdag ls een Engelsch vliegtuig, dat
laag bij den grond vloog, in den omtrek
van Bournemouth beschoten met een
jachtgeweer. De vlieger had niets gemerkt
doch by het nazien van zyn toestel na zyn
landing ontdekte Mj do kogelgaten. Het
heeft weinig gescheeld of hij was getrof
fen geweest. De politie werd dadelyk op
de hoogte gesteld en ging op onderzoek
uit, doch (daagde er niet In den dader te
vindon. Mon vermoed met een godsd jenst-
wannzinnlge te doen te hebben. Er ia een
belooning van 25 pond gesteld op het
aanbrengen vun den dader.
In het N.V.nHuls te Utrecht 1s Zaterdag
middag bet 81ate congres de Sooiaai-Demo
cratische Arbeiderspartij begonnen.
De voorzitter van het partijbestuur, de
heer R Polak, zeide in zijn openingsrede,
dat hjji, nu hij na 21 jaar weer een congres
der party presideert, zijn herteiyken dank
en oprechte hulde wilde brengen aan den
heer Vliegen!, zjjn voorganger, die gedu
rende dat geheele tydipertk aan het hoofd
van de leiding der party heeft gestaan en
zyn zware taak op voortreffelijke en bjjne
onnavolgbare wyze heeft vervuld
Spr. herdacht vervolgens degenen uit de
socialistische beweging, die sinds het vorige
congres uit het leveni zyn gescheiden. (De
congresleden hoorden deze woorden staan
de aan).
Een blik slaande op de voornaamste ge
beurtenissen, welke gedurende het verslag
jaar in binnen- en buitenland hebben1 plaats
gegrepenv noemde spr. allereerst de werk
staking van de kolenmijn we rk ere in het
Britsehe rijk, die Ingeluid werd door een
algemeen© werkstaking, welke laatste spr.
een nusUAking noemde en daardoor tevens
een waarschuwing voor degenen, die in lan
den, waar de arbeiders veel minder sterk
georganiseerd zyn dan ln Groot-Brittannlë
en van eenheid als in dit land bestaat, geeu
sprake is, doorgaan de algemeen^ werksta
king aan te bevelen eu voor te stellen als
het middel tot het verwezenlijken van
allerlei verlangens. Spr. betuigde rijn eer
bied voor de Britsohe mijn werkers, die ln
een langen en hopeloozen strijd heldhaftig
stand bieldeni, doch tevens zljin leedwezen,
dat deze energie verspRd is geworden.
Deze werkstaking, zoo zeide hy, was wel
licht hot voornaamste incident in den kamp,
in alle landen gevoerd, tegen de pogingen
der werkgevers, sinds 1920, de arbedsvuor-
w narden omlaag te drukken.
In het politieke leven is eventnini rust.
Dat de wereldoorlog van 19141918 een
einde zou maken aan de mogelijkheid van
nieuwe oorlogen zooals destijds als leuze
gold, is gebleken een Illusie te ril11- De oude
wedloop in oorlogstoerustingen duurt voort
De bandiet, die het Italiaansche volk kne
velde, heeft reeds herhaaldelijk met de sabel
gerammeld en is met zijn expaus'e-izucht
een permanent gevaar voor den vrede. Daar
nevens biyven de gebeurtenissen in het
Verre Oosten een bron van oorlogsgevaar,
die niet geringgeschat moet worden.
Zeker, de Volkenbond is daar en zyn be-
teekeniis mag niet onderschat worden. Doch
men mag deze ook niet overschatte!^ De
macht ,van den Volkenbond is nog zeer be
perkt en zijn politieke invloed reikt nog niet
zeer ver.
Het is en blijft dus, aldus ging spr. voort,
de taak van het socialistisch lonkende en
handelend© -gedeelte der arbeidersklasse,
alles in het werk te stellen, dat tot het af
wenden van alle oorlogsgevaar, tot liet on-
mogeiyk maken van oorlogvoeren bijdragen
kan.
Over den) algemeenen gang van zaken in
de panty, 200 zeide de heer Polak verder,
kunnen! wij redeLyk tevreden zyn. De In
zinking ls verdwenen, het ledental' ls weer
stijgend©.
Kr wordt naar gestreefd, de betrekkingen
tUMolieu het NederL Verliond van Valuver-
cenlglngen en de partij afdoende te regelen
Een gemengde oomimlaslu ls daartoe aan den
arbeid,
Vau babi*» y«.o oeteekenlla achtte spr. de
uitbreiding, die het partij-orgaan „Hst
Voik onlangs ondergaan heeft. Gok de
„Voorwaarts",, hel andere partij-orgaan,
nuyikt bet goed. IIleemde wilde spr, echter
gi enaalita aaggoit, dat liet vraagstuk der
pari d-peiw ia opgelost. Kr lieeiwelit' geen
tovfédeiiMd oï» dit stuk. Hpr. kan hel «ou-
Srea imuiiuii iet pariyixMtUUl' meedeaieil,
,u ei «eiiiuuUug beslaat lot hal koesteren
va» de verwaohuug, dat biiwsu reeaiyauu
tijd aan redelijke verlangens op hot stuk van
dag- en andere bladen voldaan zal kunnen
word -ii.
8j meent, als hy het geheole terrein der
organ »atde en activiteit overziet, te mogen
vaatt .ellen, dat er redenen zyn, zich ©enigs
zins optimistisch gestemd te gevoelen.
Door rusteloozen, nimmer verflauwenden
en molt versagonden ailbeid is onze i*artij,
zoo zeide de heer Polak tenslotte, in betrek
kei Uk weinige jaren gegroeid van een on
aanzienlijk groepje tot een krachtige, in
vloedrijke organisatie, die meer dan een
tiende deel van het Nederlandsche volk ach
ter zich heeft. Door arbeid van gelijken aard
zullen wiy haar in veel kortoren tydi tot de
sterkste politieke party des lunds eni aldus
den weg banen tot de groote veranderingen,
die de sociaal-democratie zal brengen in de
economische structuur der samenleving, die
op haar beurt de baan zullen vrij maken
voor de grootste metainorphose, die het doel
van ons denken, ons streven en ons stry-
deu ls.
De rede van den1 heer R Polak) werd by
verschillende gedeelten door applaus onder
broken en aau het einde met luiden bijval
begroet.
Nog deelde de beer Polak mede, dat de
execuliMir-tcstamentair win de na atcuschap-
v; wijlrti p.u'tijg-iioot H. H. wu 1\" ecu
brief aan het partijbestuur heeft gericht,
daarin meldende, dat deze aan het partijbe
stuur der ÖD-AJ'. heeft gelegateerd een
som van 16.006, onder voorwaarde, daar
van 1/4 te gebruiken voor het in leven roe-
l>en van een of ander moment of instelling
t.er herinnering aan den erflater volgens
eigen idee van het partijbestuur eu bet'
overige aan te wenden! ten behoeve der pro
paganda voor de internationale sociaaide-
luocratle. Onder luiden hyval sprak de voor
zitter een woord van dank aan de nagedach
tenis van den heer Van Kol voor deze daad.
Vervolgens waren aan de orde de behan
deling van de verslagen van het partijbe
stuur en van de Kamerfracties, van de poli
tieke leiding eni van de redacties der party
bladen, flnantieel verslag en begroeting.
De voorzitter merkte allereerst op, dat de
quaestie van de tegenwoordigheid van de
soc.-dem. Kamerfracties bij de opening van
ue Stated-Geueraal reeds uitvoerig in de
partybladen' van verschillende kanten be
handeld is geworden.
De afgevaardigde van Den Haag 1 merkte
op, dat in zijn afdeeling de aanwezigheid van
de soc.-<]eiiL Kamerfracties bij de opening
van de Sta ten-Generaal geen bevrediging
beeft gevonden. In het algemeen was meii
daarover ontstemd. Algemeen was het ge
voelen, dat het verkeerd was dit „apenspul"
by te wonen. Z. i. moet de soc.-democratie,
ook in de toekomst, zich zoo min mogelijk,
met de bourgeoisie eucaiialheeren.
De afgevaardigde van Amsterdam IV (de
heer De Roode) bracht ter sprake het NecL-
Belg. verdrag. Twee dingen wilde hifi te dien
aanzien ln het midden breulgen. In de eerste
plaats moet men nalaten aan de tegenstan
ders van dit verdrag te ontzeggen interna
tionaal gevoel of begrip. In de tweede plaats
moet 8e party stelling nemen tegen het de
faitisme. Kr moet een nieuw verdrag komen.
De onderhandelaar* van Nederland moeten
tegenover België sterk staan, er moet du*
iilet telkens ervan gesproken worden, dat
van de rijd» van Nederland heiiuigrljke ooiv-
cessie» moeten! worden gedaan. H*t nieuwe
verdrag zal rekening moeten Jioudenl met de
belkngen van Nederland, van België en van
de limriiaUoiiule vi-eion*. Dhhivooi ml
mondig zijn geven en ueineii aau belde
kanten.
Hpr, merkte voorts op, dal z>l> zoowel Ju
da party liter te lande ala bdj de partijen
hei bulteuhlii Ui do laidal# Jaren Jets van
de oud* partyvreugile la verloren gegaan.
Dit te mii gevoig van den oorlog, enge-
volg* wtua-vau de •ooLalleUeohe pai'tyen Ui
de verschillende landen' meer en meer ge
worden z(jn nationale aibeddereirflrt.yen,
weer als een. gevolg van de vprantwonrue-
djkheld, welke die partijen/ ten aan/' u'n
verschillende maatregelen mede hadden te
dragen.
Rotterdam V deelde mede, dat ln rijn
deeling een heele kleine minderheid arkeur-
de, dat de soa-dem. Kamerleden 'Ie ..be
ruchte" zitting van de Staton-Gcueruin i
deni bijgewootKl. Z.L moeten onze Invloed
rijke Kamerleden alle zittingen van bet
parlement hywonen. Wy moeten ons daar
van niet laten afhouden, ook ai ls er een
Duymaer van Twist, die „Leve de Koningin
of iets anders roept. Spr. begrijpt dat ver
zet van een minderheid Ln de partij tegen
die daad niet, hy schrijft die toe aan een
zeker conservatisme. Wij moeten, meende
spr., van onze Kamerleden eieohen, dat rii
by de opening der Kaniers zyn.
Rotterdam Vil keurde de bijwoning van
de opening van de Staten-Generaal af. De
tradities van de party zijn in haar diepste
wezen revolutionair en republitkeinsoh, en
de Kamerfracties hadden die tradities moe
ten eerbiedigen.
Bovendien komt daarbij, dat noch in En
geland, noch In België het Koningschap ge
bleken is zoozeer een stormram te zjjn tegen
de arbeidersbeweging als hét koningschap
hier te lande. De Oranje's, zeide spr., zyn
in de historie, en ook thans uitgesproken
anti-socialistisch. De party heeft dit maar
te onthouden. Daarom' betreurde spr. zeer.
dat nu de afdeelingen een paar dagen voor
het congres een voorstel van het partyfoe-
stuur hebben thuis gekregen, om die hou
ding goed te keuren.
Helder, merkte op, dat het bijwonen dooi
de Kamerfracties van de opening deT Sta-
tem-Generaal z. i. niets te maken heeft met
de republik©ln9ohe gevoelens der party. Kan
daarentegen het byiwonen van die opening
door de Kamerfracties Juist niet een van de
oorzaken rijn, dat aan het koningschap het
aureool en de glorie wordt ontnomen?
De heer Frank van der Goea (Hilversum)
wees er op, dat er in geen 10 jaren in de
party een punt ls geweest als de onderha
vige quaestée, eni Z.L bestaat daarvoor alle
reaen. Men moet), zoo zeide spr, deze aan-
Selegenheld niet afzonderlijk beschouwen.
p its.'ii or t i- i i.-'
die aangelegenheid en ln het raam van onze
politiek. De quaestie moet bezien worden
in het verband met de vrij plotselinge en
onverwachte ftfMjklng van een 80-Jurigi
overlevering, welk verband het eerst gelegd
is door de voorstanders van den maatregel,
zoo door Schaper ln het bijvoegsel van „Het ,p bee'^ht oog een "góede geest.
Volk van ÖOctober j.L Dit verhand maak k, wtp Kee8Wrift ln (1„n
de quaestie tot een belangrijke zaak, ni dat 8
bedoeld besluit genomen is onder den in-i fn de avondzittuig werd inzake de k estie
thans krachtig aan dien wensch uiting
wordt gegeven.
de leiding van de party ln het afgeloo-
oen jaar wei wat heeft ontbroken, getuig»
het Ned.-Belglsoh verdrag en de quaestie
van de bijwoning van de opening der Nta-
tori/R in raai.
Van Eek, Bd van het partybestuur,
nwAte uls minderheid ln het party^stuur
liezwaar tegen de motie van het partijbe
stuur Inzake de bywondng van de opening
van de Staten-Generaal. Over de zaak selve
/al Mi niets meer zeggen, hoewel hy wil op-
merken dut do leden <ler Kamerfractie zich
verlagen door het hywonen van een derge-
i-yke zlnlooze plechtigheid.
De heer W. H. Vliegen, Md van het party-
iieetuur, beantwoordde enkele opmerkingen.
Wat de 'kwestie van het zenden van de ^hi-
matra" naar Sjanghai betreft, wees spr. op
te uitdrukkelijke verklaring van dem minis
ter dat de jSumatra" er enkel blijft om de
800 tot 400 Nederlanders te beschermen en
de bemanning niet zal deelnemen aan eenige
demonstratie tegen de strijdende part yen,
en het oorlogsschip zoo gauw zal weggaan
als het mogelijk is. Daarby komt nog. dat de
oommandeerende generaal der Kantoniiee-
zen het verblijf van de „Sumatru heeft
goedgevonden. Legt men zich by de verkla
ring van den minister neer, dan wil dit n.rt
zeggen, dat men kruisers wil. Het betreft
hier een concreet gevaL Spr. heeft niet er
ln toegestemd, dat de kruiser er heen ging.
doch de kruiser was er. Was het schip weg
gezonden, dan zou men later aan Ervgelscde
schepen het verzoek moeten doen om be
scherming der Nederlanders, en dit zou op
d» ChJneezen jüiat een minder goeden in-
d-uk maken. Spr. Iieopte dan ook, dat de
notie inzake de „Sumatra" zal worden in
getrokken.
De heer Albarda, voorzitter van 'e Twee
de Kamerfractie, beantwoordde de verschil
lende opmerkingen betreffen Ie de partij
leiding, en ln het bijzonder die betreffende
dkwestie van de bijwoning door de Kamer
fractie van de opening der Staten-Generaal.
Ten aanzien van de opmerking van den heer
L e Roode, dat er ln de laatste Jaren ln de
pi rty Iets van de partyvreugde verloren la
g' gaan, wees spr. er op, dat, al moge er ieta
vi n de partij-vreugde verlo. sn zyn, spr.'s
a varing en die van anderen, dde ln de party
tn rd werken, dat het schoonste deel van de
p- rtljvreugde ln de party gebleven ia, want
o» eral tót ln de verste uithoeken van ons
een
'ioeil Van spr. mag niet zeggen van be- v' a bijwoning van de opening der .tiutten-
paalda plannen doch van liwrechende ll door de sociaal-democrat.si-Jie Ka-
denkbeelden by verscheidene leden der Ka-1ra rieden, waarin het oonwre® bevestigt het
merfraotie, denklwelticn volgens welke men r' igresbes.iut lan l.)'-6 om aar; de raaus-
meent het einddoel van de soc.-dem. politiek
slechts te kunnen bereiken door zich ver
plichtingen te laten opleggen, door van iets
afstand te doeni. Spr. meende, dat dit ten
voile begrypeiyik en een zeer juiste beschou
wing is. Waryieer we, zoo zeide hy, binnen
afzienbaren tijd in de omstandigheden zul
ten komen te verkeeren van mede te regee-
ren^ niet als gevolg van groote machtsont
wikkeling, maar ais gevolg van een parle
mentaire schikking tusBchen dt pertyen,
dan zul dit ook Inderdaad moeten. Dit is goed
gevoeld en goed gezien. Niettemin komt spr.
tot een andere conclusie. Is dan niet de ope
ning van de Staten-Generaal door den ko
ning een grondwettig voorschrift, zoo zal
men vragen, kan men zich dan, zoolang die
Grondwet bestaat, daaraan onttrokken? Spr.
merkte daartegen op, dat niets dwingt deh
koning om het openen der Kamers zelf te
doem In art. 104 der Grondwet ligt de mo
gelijkheid om tot afschaffing van de gansche
plechtigheid te geraken. Het ia zelfs meer
malen gebeurd, dat de Koning van het ar
tikel gebruik maakte om er buiten te blij
ven. 1% minister zal het dan, rij het dan met
'vnigen praal, doen. Om redenen, waarop
spr. hier niet nader zai Ingaan, is Koning
Willem III dikwijls afwezig gebleven. In
dien een gróót deel van de Kamer of van
het ministerie bezwaar heeft tegen deze
plechtigheid, dan zal een tactvol, welgema
nierd drager der Kroon van die bepaling
der Grondwet gebruik maken. Door nu toch
le gaan, heeft de Kamerfractie de mogelijk
heid verzuimd een niet-onbeteeikeuewde ver
andering in de behandeling van openbare
zaken te weeg te brengen.
Spr. zette vervolgens uiteen,, dat de plech
tige opening van de Staten-Generaal een
overblijfsel te van de schikking van vroeger
tusschen tegenstrijdige machten de
Kroon en de aristocratie en de hooge bour
geoisie. Geen enkele koning heeft hét even
wel met rijn waardigheid vereenighaar ge
acht de sluiting by te wonen, wel de opening.
Willem II te het vooral geweest, die door
militair en' statig vertoon luister aau deze
vertooning heeft bijgezet.
Des avonds te het congres voortgezet.
Leiiden zeide, dat zyn afdeeling zich aanr
sluit by het betoog van den heer Van der
Goes ln de middagzlttlng. Hy hoopte, dat
het congres de motie van het partijbestuur
zal verwerpen.
Bussum bracht ter sprake het zenden van
de „Sumatra" naar Sjanghai. De grief van
de afdeeling Bussum ls, dat de interpellatie
la aangevraagd door den communist De
Visser, en iJet de HD.AJ'. deze zaak liet
eerst heeeft aangesneden. Hpr. weende, dat
minister Lambooy de Kamer met een kluitje
ln het riet heeft gestuurd, vooral wuur,hy
betoogde, dat onze marine de opdracht
beeft niet aan bctooglngeu doel te nemen.
Da minister voegde er aan toe, dat <v krui-
aer zal weggaan zooilra de veiligheid der
Nederlanders aldaar het toelaat. Is >on het
Idarmede m>n«k d«iv volgt daaruit, ook
kruisers noodlg hebbent. Hiertegen un-mule
apr, tuit ergste te moeten waarscliuwou. De
Kamerfractie luid sterker moeten protes-
tivoren, ny «telde een motie voor, waarin
bet partybeatuur en de Kamerfractie wor
den ultgenuudigd alle stappen te doen,
welke er toe kunnen telden, dat <W „tiunta-
tra" omndddeiUjiki word» teruggeroepen» ai-
fr ictte de beslissing over de bijwoning van
dt opening der vergadering over te laten,
at ïgevuld met de zinsnede dat het congres
ov *rtulgd ia, dat uit het besluit van de Ka
rn rfractios en uit de aanwezigheid van een
aantal harer leden bfi de opening geenszins
wordt afgeteld, dat de fracties of een «teel
harer leden het standpunt zouden hebben
verlaten, dat de party onveranderd tegen
over bet koningschap inneemt, met groote
meerderheid eangenomen.
De heer J. W. Albarda rijn beant
woording van de opmerkingen over de
partyleiding voortzettende, zeide even
eens te betreurten, dat xki) ih zake het
Nodcrl.-liolg. verdrag onder de leidende
mannen van de party zulk een groot ver
schil van meeulng rich heeft voorgedaan.
In het program der pariy was evenwel
ten aanzieu vun deze zaak. geen leidraad.
Er is op de Nederlon 'wive en Belghiobs
regeering invloed ultireovfrud om het
verdrag zoo te doen zyn, dat het ennne-
meiyk was. Ecu uitspraak der fractie kon
slechts in het laatste stadium wcusdvefijk
zijn.
Hpr. kwam vervolgens tot do kwestie
van de bijwoning van de opening der Bto-
teu-Gcneraal door oen doel van letd-uw
der Kamerfractte. Hy sekte, dat het hetn
verheugd had, dat ook de tegenstanders
van dteu maatregel niet getwijMil heb
ben auu onze solidariteit mot de party in
zake do verhouding tot het koningschap.
Hpr. bestreed, dat de kamerfractie door
de opening by te wonen, zich schuldig
gcinaakt zou hebben aan verzaking van
hot republiikehische beginsel, of daardoor
gebukt zou hebben voor het koningschap
en betoogt uitvoerig, dot de party op ds
gobt-urteute duideiyk en ernstig voorbw*
reid was. Als we het hadden kunnen ver*
moedeu, dat onze daad zooveel beroering
zou verwekken, dan hadden we deze bs-
ter een jaar kunnen uitstellen totdat de
pi rty deze stap beter begrepen zou Jteb-
•ben.
l>e motie-Van der Goes is krenkend
VQor.j*'kamerfractie. I)at de inotic van hot
purtijbebtuur hoonend zou zijn voor het
oongres, kan spr. niet inzien. Er mag,
°P buitenwereld, niet
gevwyteu worden aan de handhaving
van ons republikelnsch beginsel en daar-
<>IU •'P1'- voor, aan de motte van het
partybestuur voor de zinsnede, waarin de
•bevestiging' wordt uitgesproken, ln te
voegen: .overtuigd, dat uit het 'besluit
van de kamerfractie en uit de aanwezig
heid vau een aantal tiorer leden by <1«
"peiling, geenszins mag worden afgeleid,
•lat de fracties ol een deel harer leden
liet standpunt zouden hebben verlaten,
lat de party onveranderd tegenover het
konlngsohap lnneeant";
18i motie van het ïjortybestuur, luldea-
<le nis volgt:
^llet congres
overwegend», dat de party h<4 rsoiit
uiw» nu demomui. K-he Kamerleden,
"in 7- ir u» 'i/cailiNon, of xy by (le opsnini
dor ka»uer« zulten tegenwoordig /.ito,
nooit iloi.r ot'iilg bealuit bssft Ix^wovkA-
ovoiwugwijte, <tet lvet partiJooagN*
b' I lotti-cl win aau do frautias ds
i ryiiuUt U«Hift galaten om daarover jwlf-
•tamilg W beellssau;
oonstwteen, dat ds frecÜM dsrbslva
Het verzekerd kapitaal vermeerderd
met de verzekerde rente steeg tot
14.921.286,28 op Ultimo December 1920.
Openingsrede van den lieer H. Polak. Bespreking der verslagen.
De sociaal democraten bl] de opening van de kamerzitting der State n-
Oeneraal. Het mrdrag met België. De onlusten tn Indlë. De
burgeroorlog In China. Rede van Ir. Albarda. Het nieuwe ge
us rogram. Het onderwijs program.
Am sterdam IV klnngde er over, dat de
leden te weinig worden gekend Ut de leiding
der partij, en wees er verder op, dat er z.1.
