UIT DE LAND- EN ÏUINBOUWWERELD.
1
K
I'
SCHAGEN.
Radio-Rubriek.
Algeheel o wisselstroom van heit
radiotoestel.
|-<^—Radio-Programma—
SCHAKE
Wekelijksche causerie.
Een jaar geleden was Engeland nog
het eenige aangewezen land voor onze
Bchapen, lammeren, varkens en slacht-
kalveren na het Engelscbe invoerverbod
heeft de handel in deze slachtdieren zich
voornamelijk naar Frankrijk verplaatst.
Omtrent de eischen, die de Fransche
gebruikers aan het consumptievleesch
stellen, lazen wij een zeer belangrijk ar
tikel van den rijks-landbouwconsulent,
die met den exportnaar Frankrijk meer
in 't bijzonder is belast. Wij willen uit
dat artikel een en andermededeelen.dat
voor den Hollandschen veeproducent en
den koopman van belang kan zijn. De
eischen van de Fransche markt komen
in hoofdzaak hierop neer: De Fransch-
man is gesteld op kwaliteit. Hij verlangt
een mager vleeschvarken van 60 70
kilo. Zware varkens en oude zeugen zijn
niet gewild. De verzender daarvan heeft
verlies te wachten. Ook zware vette sche
en zijn niet van Fransche gading. De
'ranschman betaalt goed, voor vette
schapen van ongeveer 25 kilo werd April
Mei 10 franc per kilo betaald. Thans
komen op de markt bijna uitsluitend lam
meren van 16 20 kilo, die gemiddeld
14 15.50 franc per kilo opbrengen. Over
het vervoer is men algemeen tevreden
De koelwagens zijn in 48 uur te Parijs.
Bij de aankomst van het vleesch wordt
dit onmiddellijk in vrachtauto's naar de
stallen gebracht, waar de verkoop des
morgens plaats heeft. Dus mest niet te
zwaar, en denk aan kwaliteit.
M arktoverzlch t
De markt van 21 Juli te Schagen mocht
zich verheugen met een willigen handel,
waardoor de verkregen hoogor prijzen
niet alleen behouden bleven, maar bij
koeien en vette varkens zelfs nog iets
omhoog liepen. Zoo werd voor een paar
extra fijne koeion, een paar cent boven
noteering besteed. Deze werden op f 1.17
per kilo geschat. De gewone beste kwa
liteit gold f 1.12 f 1.15, voor 2e soort
was de prijs f 0.95 f 1.02, grossiers
koeien golden f 0.80 f 0.90. De magere
geldekoeien waren mede iets hooger. De
ds liep van f 250 tot f 860. Melk- en
fkoeien prijshoudend vast. Nuchtere
kalveren met kalme vraag liepen van
f 12 tot f 18. Van vette jonge overhou-
ders was de aanvoer gering. Wij zagen
slechts 8 koppels. Betaald werd f 34
f 36. Oude vette schapen werden mede
vertegenwoordigd door een paar bijzonder
vette, voor het binnenland. Zij brachten
f 42 op. Uitvoerlammeren waren iets
hooger. Met uitzondering van een paar
extra beestjes, die voor f28 gingen, liep
do prijs van f22 tot f26. Varkens waren
vlug, wat eenige verhooging ten gevolge
had. Wij noteerden voor de goede kwa
liteit 60 69 ct. per kilo, een paar zeer
goede brachten 70 ot. per kilo op.
Electrische bemaling.
Uit vroeger berichten is bekend, dat
de Westerkamperpolder, de Oosterkam-
perpolder en de Leijerpolder, of naar
hunne voorletters de WOLpolders, eene
gemeenschappelijke electrische bemaling
hebben gekregen. Het ging niet gemak
kelijk voordat dat plan ten uitvoer was
gebracht, het lange wikken en we
gen heeft evenwel geen zegen gebracht.
Het is gebleken, dat de bemaling nogal
gebreken bezit. De watermolen van den
Leijerpolder is voor een paar maanden
verkocht. Hij is met 6.60 aren grond ge
kocht door den molenaar voor f400. De
opbrengt is voor 70% gestort in de ge
meenschappelijke kas en voor 80 in die
van den Leijerpolder.
Verloting.
Het zal velen bekend zijn, dat de toe
stemming voor eene verloting, verbonden
aan eene landbouwtentoonstelling, of
paardenmarkt, nogal zwarigheden ople
vert. Zoo moet 30 der gelden, ontvan
gen voor de verloting, voor een ander
doel dan het oorspronkelijke bestemd
worden. In een bestuursvergadering van
de H. M. van Landbouw is deze zaak ter
sprake gebracht. Eenige afdeelingen,
waarbij Schagen, hebben het Hoofdbestuur
verzocht, hunne medewerking te verlee-
nen voor wijzigingen in de bestaande
voorschriften. Het hoofdbestuur heeft
zich gaarne daarvoor bereid verklaard.
EEN NIEUWE WISSELSTEOOMLAMP.
D° droge anodebatterij wordt meer en
me°r verdrongen door het practische
plaatspanningsapparaat, waarvan de voor-
deelen, lage onderhoudskosten, constante
en hooge anodespanning, thans wel alge
meen bekend zijn.
Dit apparaat wordt middels een stop
contact met het electrische net verbonden
en geeft een absoluten gelijkstroom. De
wisselstroom uit het net wordt, gewoonlijk
door middel van een lamp, gelijkgericht
en verder „afgevlakt" met smoorspoelen
en condensatoren, zoodat aan de uitgangs-
klemmon zuiver gelijkstroom afgenomen
kan worden. De gloeistroom van de radio
lampen wordt nog bijna algemeen uit
accumulatoren betrokken, die het incon-
venient hebben steeds geladen te moeten
worden. Ideaal is natuurlijk algeheele
wisselstroomvoeding en dit laatste is nu
verwezenlijkt.
De Telefunken bracht n.1. lampen van
een speciaal type uit, welke geheel uit
het wisselstroomnet gevoed kunnen wor
den. In constructie wijken zij belangrijk
af van de normale lampen. Zij bevatten
een gloeidraad, rooster en anode, doch de
functie van den gloeidraad is meer die
van een verwarmingselement dan van
een eleotrouenbron zooals bij de normale
lampen. De gloeidraad wordt met wissel
stroom (4 Volt bij 1.1 Ampère) gevoed
en verwarmt een buisje dat er omheen
geschoven iB. Dit- buisje of kathode be
staande uit een vuurvaste substantie met
een electronen-emitteerende laag is de
feitelijke gloeidraad die deelneemt aan
de functie van de lamp. Gloeidraad, rooster
en anode zijn aan de pennen van do
lampvoet bevestigd, terwijl de kathode
verbonden is met een schroef aan den
zijkant van de lampflttihg. De stroom
uit het net wordt dus niet zooals bij hot
plaatspanningapparaat gelijkgericht, doch
omlaag getransformeerd tot 4 Volt.
Nu kan men deze wisselstroomlampen
niet zonder meer in ieder bestaand sche
ma toepassen. Hiervoor moet de schake
ling eenigszins gewijzigd worden. De
leidingen voor de gloeidraadvoeding
blijven onverbonden met de overige toe-
stelonderdeelen. De kathode (de extra
electrode aan de schroef van de lamp-
fitting) komt steeds aan de minpool van
het plaatspanningapparaat en plus
roosterspanningbatterij. Bij de primaire
detectorschakeling wordt de lekweerstand
en aardverbinding losgemaakt van den
gloeidraad en met de kathode verbonden.
Bij inductieve detectorschakeling komt
de lekweerstand aan de kathode. Voor
hoogfrequentversterking wordt de aard-
verbinding losgemaakt van den gloei
draad en verbonden met de minpool van
de roosterspanningbatterij, terwijl een
condensator van 1000 c.M. geschakeld
wordt tusschen aarde en de kathode van
de H.F.lamp.
In een L.F.-versterker wordt de con
densator niet direct op de primaire van
den transformator geschakeld doch ver
bonden tusschen I.P. en de kathode. In
het z.g. verbeterde „Koomans"-schema
dat thans zoo bijzonder populair is om
haar meerdere selectiviteit kunnen de
wisselstroomlampen met succes toegepast
worden. Van een bromtoon is absoluut
geen sprake en de werking overigens
ook hetzelfde als bij gebruik van normale
lampon en een accu.
De instelling van de juiste gloeispanning
komt er zeer op aan. Daar het vuurvaste
elementje gelegenheid moet hebben op
temperatuur te komen duurt het ongeveer
een halve minuut alvorens de lampen
functioneeren. Met het oog op de groote
stroomsterkte die voor een 4-lampstoestel
c.a. 4è Ampère bedraagt moet een zware
gloeistroomweerstand gebruikt worden.
Men kan met één weerstand voor alle
lampen volstaan. Deze wordt in serie
geschakeld met de secundaire van den
gloeistroomtransformator die de netspan
ning op c.a 4 Volt omlaag transformeert.
Deze transformator moet geschikt zijn
om secundair 4J Ampère te kunnen
leveren zonder al te warm te worden.
Ik zal de proeven met de Telefunken-
wisselstroomlamp nog voortzetten en haar
o.m. toepassen als detector in combinatie
met normale lampen en op dit intressante
onderwerp nog nader terugkomen.
ZONDAG 24 JTJLL
Hilversum, 1060 M.
8.30 VjPIkO.-ochtendwijdlirg1 tn het Geib. v.
<1. N. P. B. te Hilversum Spreker: De. C. O. de
Kloet, over: Moeders KLnd. Ch. v. d. Meer,
cello. F. Kloek, orgel. V.PJt.O-koor o. 1. v.
Ford. Kloek 1. Ps. 92 (cello, ongel). 2. Zegen
bede. 8. Ev. Ge®. 179 1. ..Mijn eorete gevóel
zij dankbaarheid" (N.P-B.-bundol Lied 180 1)
(koor). 4. Voorlozing Pe. 116 16. 6. Toe
spraak: Moeders Kind. 6. Ev. Gez. 207 (oello,
orgel). 7. Pe. 138 4 (N.P-B.-bundel, lied 228
1 „Ale ik omringd door tegenspoed, bezwijken
moet" (koor). 8. Zegenbede. 9. Sluiting. 10.15—
12.00 Dionst in de St. Domiatuakerk te Am
sterdam. Zangkoor n. L v. G. Kimijzer. „Mieeai
tribus vocie: Amatae filae Gertrudao", van
W. Heydt. Begol. door Evcrt Haak, organist.
Het koor zal nazingen: Landate Dominum
van Jan Nioland, 4st. mannenkoor. Predikatie
door J. R IBuiberc, over: ,-Aan hun vruchten
zult giij ze kennen". Voor het „Kyrie": Pe. 4(6
(47) 13. Na het „Gloria in exoeleis" (gra
duale) Pe. 33 (34) 12, 6. Pe. 46 (47) 1—3.
Na het „Credo" (Offertorium)Dan. 3, 40. Na
het „Agmue Dei" (Oonnminio)Pa. 80 (31) 8.
12.30—il.30 Concertmuziek. Pavillou Victoria
Ensemble uit Scheveningen, bestaande uit de
heeren K. Wisse, viool. H'. Boesnach, piano.
Lou Frank, collo. Willem Burbach, bassist.
I.302.00 NO.V.-uitzending. Lezing Esperanto
als wereldtaal en het wereldcongres dor Espe
rantisten te Danzig, door Mej. O. Qfferhaue,
hoofdbestuurslid van BEstonto eetas nia. 2.00
3.00 N-O.V.-uitzending. Operamuziek. Frag
menten uit Faust en Gounod. Ie tafr.: Fairst
en Mephisto. Jba Beeeolink, tenor. Paul Pul,
bariton, b. Jtiwoolen-aria van Maigarotha.
Magda Litef, eopraau. c. Oavatine van Fauet.
J. Beaselruk, tenor. d. Duet van Margaretha
en Faust. M. Litef, sopraan. J. Bosselink,
tenor. e. Serenade van Mefihisto. P. Pul, 'bari
ton. f. Finale /van de laatste acte. M. Litef,
sopraan, dl Besselink, tenor. P. Pul, bariton.
3.008.30 N-O.V.-uitzending Oaueerie door den
hoer Jl C. Nonnekene (Ir.), over storingen In
radiotoestellen en hare verbeteringen. 8.30
3.40 N.OjV.-uitzending. Concert van leeraren
van Sam Suhuyver'a muziekschool. Sophie
1 laaao-Pieneanan, zang. Sam Schuyver, cello. B.
Soonegu, piano. 620 Dienst in de Groote Kerk
te 's-Gravenhago. Voorganger: De. A B. to
Winkel, Ned. Herv. Predikant. 1. Zingen Pa.
138 1. 2. Votum en Zegen. 8. Belijdenis dos
Geloofe. 4. Zingen: Gez. 52 18. 5. Schrift
lezing. 6. Gebed. 7. Zingen: Pe. 89 8 en 8. 8.
Pr ook over: Handelingen 26 :29. 9. Tuaschen-
zang Gez. 40 6. 10. 2o ged. preek. 11. Dank
zegging. 12. Nazang: Pe. 73 18. 8.15 Aan
sluiting van het Kurhaus te Scheven!ngen. Het
Reeidenitio-orkeet o. 1. v. Prof. Georg. Schnee-
voigt. Co van Geuns, zangeres. In de pauzo
optreden van de 8 Gcbr. Nehring, Xylophon-
virbuosen.
Daventry, 1600 M.
10-50 Inwijding van een oorlogegedenktoo-
ken in Yperen, zang en muziek. 11.50—12.50
Dienst in de Winchester Cathedraal Bourne-
mouth. 8.505.50 F ram ach programma. S. Bontin
sopraan. A. Morrieon, piano. Symphonie-orkeet
en koor. Werken van Fransche componisten.
820 Kerkdienst. 9.15 Liefdadigheidsoproep.
920 Weorber., nieuwe. 9.35 Het Co vent garden
Strijkorkest. Smith, bariton. K. Taylor, piano
II.06 Epiloog. y
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
20l.ix. Gewilde gmiT.i^ir „n greak. 1 f)fi
2.10 Orkeetoonoert, 6 056.55 Dansmuziek
Hotrrmyme Jazz. 6.50—11.20 Nationaal concert.
Orkest, gemengd koor en solisten.
Langenherg. 469 M., Dortaroiid, 283 M Mün
ster, 242 M.
920—10.20 Katb. Morgenfeest. 1.20—2.50
Orkostconoert. 4.05—5.36 Concert Mandoline
club 6.50—7.20 Wereldkampioenschappen Wiel-
rijden in Eiberfeld. 8.35 Fransche avond. We-
rag-orkesb. H. Huobner v. Lukowitz-Toepel,
piano. R. Rieth, declamatie. Daarna tot 12.20
Dansmuziek.
Königswüstcrhaueen, 1260 M. en Berlijn, 484
en 566 M.
650—820 Vroegoonoert 920 Morgencomcert,
11.50—1.10 Orkestconcert. 5.20—6.50 Orkest-
concert. 8.50 Fransche «vond. J. Sehwarz,
piano. D. Bernstein-Bömer, sopraan. P. Bildt,
declamatie. Fransche miuziek. 10.5012.50
Dansmuziek.
Hamburg, 395 M.
6.ÖO—820 Vroegoonoert 9.35 Morgenconcert.
11.50 Open ludhtconcert. 1.26 Orkestconcert.
3.20 Vroolijk concert. 5.50 Dansmuziek. 6.50
Sport/uitzending. 8.35 Fransche avond. Fran
sche muziek. Orkeet en solisten. 11.10 Einde.
Brussel, 509 M.
520-6.20 Dansmuziek. 8.20 Vlaamsche voor
drachten. 8.50 Orgelconcert. 920 Orkoetcon-
cert in de Kursaal Ostende. 10-501120 Dans
muziek.
MAANDAG 25 JULL
Hilversum. 1050 M.
12.00 Polittóber. 12.35—2.00 Lunchmuzidk
door het Trio van het restaurant „Do Rozen-
boom" te Bussum, o. 1. v. Willem Lohoff, 8.30
i.30 Vrouwenuurtje door Mevr. Rhémomda.
4.40—5.55 Kinderuurtje door A/ntoinette van
Dijk. 6.158.00 Vooravondoonoert door het
A.N.RjO.-orkeet. Ruth Arden, sopraan. Bgbert
Veen, planobogel. 7.45 Politieber. 8.10 Lozing
door Prof. H G. Caenegieter van het Kon.
Ned. Meteorologisch Instituut te De Bilt, over:
Onweer en onweorsverscbijnsolen. Daarna aan
sluiting aan het Kurhaue te Scheveningen. Het
Residentie-orkest o. 1. v. Ignaz Neumark. 8o
Symphonle F-dur van Beethoven. 10.45 Pers-
ber. 10.30—10.50 en 1120—12.00 Dansmuziek
in het Hotel Restaurant „Riche" te Zajndivoort.
„Teddy iStaves and hls band".
Daventry, 1600 M.
12.20 Daventry-kwarfcet en solisten (sopraan,
bariton). 1.20—220 Orgelconcert. 820 Bow-
man'e trio en solisten (oontr alt, tenor, oello).
5.20 Iluishoudpraatjo. 5.35 Kinderuurtje. 6.20
Daventry-kwartet. 6.45 Causerie. 6.50 Tijde.,
weorb., nieuwe. 7jQ5 Het Daventrykwartet,
720 Dram. critlek. 7.85 Liederen van Strauae.
J. Armst rong, tenor. 7.50 „Dros Gymru" (Voor
Walee). Welsh'e avond. Orkeet. Mountain Ash
meisjeskoor. Mona Hughes, declamatie. M.
I>aviee, contra alt. 9.20 Weerbor., nieuwe. 9.40
Causerie in Glouoeeter dialect. 9 55 Populaire
kamermuziek door het Daventrykwartet. 10.85
Variété. 10.661120 Drie walsen van Joh.
St rauss. A. Brown'e octet. 11201220 Dane-
nruziok.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
10.5011.20 Concert. 12.50—2.10 Orkesteom-
cert. 5.066.55 Dansmuziek. 8.5010.50 „Le
Domino noir", van Aubor. Üpora-oomdque.
Koor, orkeet en solisten.
Langenbei*. 469 M., Dortmund, 283 M., Mttn-
ster, 242 M.
1.30-2.50 Orkestcouoert. 6.50-6.50 Volks
liederen. 90510.20 Amerikaaneahe muziek.
Werag-oikost. 10.40—11.40 Amerikaansche mu
ziek. Orkeet en P. Baumgartner, piano. 11.45—
1220 Dansmuziek.
Königswüsterhaueea, 1260 M. en Berlijn, 484
en 566 M.
1220—8.06 Lezingen en lessen. 6.50 Liede
ren van Max Dauthendey. Muziek en declama
tie. 9.60-10-50 Vocaal oonoert. P. Seeboch,
bas bariton. PianobegeL
Hamburg, 394.7 M.
425 Werken van Dauthendey. Declamatie.
620 Orkestconcert. 7.20 Orkeetocmoert. 820—
11.10 Marulollueoonoeit.
Brussel, 509 M.
620—620 Triooonocrt. 8.20 Kamermuziek
(Blaaainstr. en piano). 92010.50 Danamuziok.
Seheveningen-Havea, 1950 M. (Zakelijke
Omroep).
8.15—6.00 Per»-, handels- en fiuancieele be
richten. 1.30-2.46 Beursnotoeringen. 325—
3.50 Laudbouwbar.
DINSDAG 26 JULL
Hilversum, 1050 11
12.00 Poditieber. 12.86—2.00 Lonchmuxlek
door het trio van bet restaurant „De Rozen-
boom" te Bussum, o. 1. v. Willem Lohoff. 620
8X)0 Vooravondconoert door het A.N.RjO.-
orkest. Lily Koekkoek, eopiraan. 7.15 Politie
ber. 10.30 Peraber. 8.10 EK. Radio-avond.
„Eindhovensch Vocaal Kwartet", bestaande uit
de heeren H. Notermane, lo tenor. A. Zimmer-
man, 2e tenor. E. Maas, le bes. F. Claee, 2o bes.
Mej. Toska v. di. Burg, alt. la. Geloof (Alice
Nahem), Wierts. b. Ave Maria Stella, Thieken
(kwartet). 2a. Laeciar d'amanti per non penar,
Casparini. b. Sen core 1'aguollatta, Sari (alt).
3. Rede door Dom. Constant in ua Brosschaert
CBR., over: Hereeniging der Kerken. 4a. Ma-
troeengrab, Sonnet, b. Wiegenlied, Brahu»
(Vocaal kwartet). 5a Geheünnis, Brahme. b.
Immer leiser wird moin Schlummor, Brahme
(alt). 6a. Ave Maria, Bröll. b. Meisje, Adama
v. Suheltema (kwartet)7. MKa preeo alla eua
ragna, Paradies (alt). 8a Lundaknecfrbst&nd-
chen, di Lasso. b. Indiaohee Wiegenlied, Wee-
eeier (kwartet). 9. Quella fiamma che m' ao-
oende^ Maroolle (alt). 10a Der letzto Gruse,
Gregert. b. Kerstliedje, Diamant o. Die Milhle
ün 'Fha.o, Kraemor. (Kwartet).
Daventry, 1600 M,
1220—2.20 O. Windeatt'e band en solisten
(sopraan, bariton^ syncop. zangers). 8.20 Da
ventry-kwartet en solisten (viool, sopraan, ba
riton). 4.85 Orkestconcert. 520 Lezing: Reool-
loctioms of Oonstantinople. 6.85 Kinderuurtjo.
020 Daventry-kwartet. 6A0 Tijds., weerb.,
nieuws. 7.05 Daventrykwartet 7.20 Lezing:
Water divining. 7A5 Liederen van Rich.
Strausa. J. Armst rong, tenor. 750 Her-uitzen-
ding van andere Eugelscho stations. 8.85 Plan-
tago liedjes. O. Kavunn, oontra alt. R. Newell,
bariton. Koor en strijkorkest. 920 Weerber.,
niouiws. 9.40 Lezing: Musio and the ordinary
listenor. 10.00 E. Colambo's orkest M. Thomas,
sopraan. 11.051220 Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
10.50—1120 Concert 1250-2.10 Orkeetoon-
cert 6.066.55 Concert 8501050 Oonoert L.
Kartun, piano. Milo Katowaka, zang. Orkest.
Langcnbot*. 469 M., Dortmund, 283 M., Mün-
ater, 242 M.
1.30—250 Orkestconoert. 550—6.50 Qrkeet-
ooncert 8501050 Oonoert. Mannenkwartet
De vroegere militairs 11 flfl Kiuit^»T\
Königwwüsterhauacn, 1260 M sn Berlijn, 484
en 666 M. tth^«
12.20—8.06 Lezingen en lessen.8.50 Ui^n-
ding van de muziekfeesten in Crefold.
furt en Tteden-Baden. Het öchuberfckwartet.
Bomfberger, piano.
Hamburg, 394.7 M.
4.85 Ouvertures van Adam. Orkest 620
Vroolijk conoert. 820 .Johannisfeuer^tooneel-
spol in 4 acten van H. Sudormnnn. Hot n.iu
Dansmuziek.
Brussel, 509 M.
620620 Dansmuziek. 8.2010.88 Gala-
concert. Orkest o. 1. v. Flor. Al poert»
Schcveningen-Haven, 1950 M (Zakelijke
Omroep).
8.156.00 Per»-, handels- en flnancioelo b<y
richten. 12.00-12.05 Zuivelber. 1.30-2.45
Beursnoteeringen. 8.523.67 Zuivelber. 6.30 -
5.85 Zuivelber.
(Nadruk verboden.)
Waarnemingen en Veronderstellingen
betreffende de Ontginningsziekte.
Er gaat bijna geen week voorbij of de land
bouwbladen schrijven over Ontginningeziekte.
Prof. Eleima te Assen ontdekte haar het eerst
en daarna schreef vooral de heer -Hudig van
het Groninger Proefstation er over. Het bleek,
dat de ziekte zeer veel voorkomt niet alleen
op gronden, sinds kort ontgonnen, maar ook op
andere velden, waar een taaie spekaohtige
massa (giliede) in de bouwvoor wordt gevon
den. Compost wordt aanbevolen ter genezing,
alsmede dewijl de aanwending van com
post voor vele streken te duur is koper
vitriool; de gunstige werking van het laatste
weet men niet te verklaren, bet middel is toe
vallig ondekt.
In het Tijdschrift der Heide Mij. doet een
der leeraren dier Maatschappij, de heer Wlsae-
link, mededeeling van door hem op bet terrein
der inrichting genomen proeven. Deze werden
genomen in don tuin en In bakken, en er werd
moo begonnen in den winter van 19221928.
Men teelde witte en zwarte haver op grond,
waar ontginnlngszleke aarde op gebracht was;
-wee jaar achtereen was de haver gezond, van
ziekte was niets te bespeuren. Op een strook
werd bosohhumu» gebracht: van ontginnings
ziekte was niet te merken. Ook rogge, die
daarna gezaaid werd, groeide schitterend. Op
een andere strook werd zuivere gliedie, die zoo
taai was, dat zij met de schop stuk gestoken
moest worden, ter dikte van plrn. 4 c.M. ge
bracht. Nadat zij eenigszins uitgedroogd was,
werd zij door de bouwvoor gewerkt, en later
word de grond nog eenige koeren omgewerkt,
om de gliede goed met den grond te vermen
gen. De daarop gezaaide witte haver gaf een
uitstekend gewas evenals de rogge, die er op
volgde. Vermelding verdient, dat alle gewas-
son uitsluitend roet kunstmest waren bemest
Genoemde proeven waren in den open grond.
Andere werden genomen in bekjes in duplo,
waarin: a. Groninger zand; b. grond uit den
tuin, gemengd met ontginnlngezieken grond.
Do bemesting was: met enkel kunstmest; idem
kalk; idem met compost; idem met koporsul-
faat. Er werd Mansholtklaver ln gepoot,
't Resultaat was: dat van een gunstige wer
king van compost en kopersulfaat niets bleek.
Kunstmest met en idem zonder kalk waren
zonder eenige andere toevoeging in staat vol
komen gezonde en krachtige planten voort te
brengen op ziekgemaakten grond. Later werd
er nogmaals haver in gepoot, op ruimer af-
rfanrf; de planten ontwikkelden zich krachtig,
m«ar in 2 dor 4 bok jee zag men
tookonon dor «ntg. ziekte. De «n,
der do ongunstigste omstandighMen verkeer.
don (Gron. zand plus »lok«
moet met en zonder mergel) bleven tot het
eindo gezond dUr, wear de grond nyjrroaala
bewerkt was. Do oonclnsie
luidt: Hot is niet onwaarschijnlijk, dat het
openhouden van den grond ln sterke mate kan
bijdragen tot het tegengaan van de ontgin-
ningflriekto, indien tevens krachtig bemost
Wenken en mededeelingen.
Hokvruchton (aardappelen, bieten, knolra
pen) hebben van de ontginnlngsziekte minder
te lijden dan andoro gewassen, granen b.v.
Dit is misschien hieraan toe te schrijven, dat
in eerstgenoemde gewaseen .gewerkt (ge-
ftchoffold) wordt, de grond dus los van hoven
wordt gehouden. Althans, de lieer ïnsolink,
ambtenaar bij de Hoide-Mij.. constateerde bij
genomen proeven, dat de ontgimi ingw. lokte
uitbleef of verdween 'bij oppervlakkige grond-
ilwworkiug. Een goede oordeelkundige bowen
king is van groote waarde, houdt den grond
gezond en gaat ziekte van het gewas dikwijl,
tegen. Er «ra wellicht boel wat minder go-
sproken en geschreven behoeven te wordsn
over een verkeerden k&lktoeetaad, indien bij
alle gewaseen, op alle akkers, oen tijdige op.
pervlakkige grondbewerking kon wurden to».
gepast; indien de granen op rijen werden g».
zaaid, zooale veten al doen, zoodat daartua
schen gehokt kan worden. In deze richting
moet, dunkt one, ter bestrijding en genezing
vod verschillende ziekten, moer dan tot dus
ver gezocth worden. De landbouwkundigs
P. H. B.(nrgers) zegt in het Algean. Nel.
Ijbld., dat hij bij aanlog van grasland al Jaren
lang do beete resultaten kreeg, warm oor hij
als volgt te werk ging: in den roggegtoppsl
2 k 3000 K.G. mergel, cultivator 2 keer er
over, en dan zaaien van veel klaver en weinig
gras, In eggen; liefst zoo vroeg mogelijk. Vol
gend voorjaar direct weiden. Basterd en witte
klaver, Fransch en Engelsch raygras hoofd
zaak. Grasland verbetering bleek op zijn grond
(zandgrond) steeds bet bests ts gaan door
cultivator Gictoto) of weide egge tn mergel,
somm wat witte klaver inzaaien. Inzaaien is
meestal niet Doodig. Hij is niet bang voor den
cultivator in grasland, vooral niet, sis men hst
's winters dost «n ar flink wat regen opvalt
Keest hiervan nota:
Er zijn heel wat minder sen-dagskuikens sn
jongs hennen door de landbouwers besteld dan
vorige jaren; dat kan voor den komenden win
ter wel hooge prijzen geven Is een verkeer
de bezuiniging, want de prijzen waren tot nn
toe goed en de export is gestegen; bovendien
is het voeder goedkoopsr geworden, en door
ooéperatisf krachtmeclvoer aan to koopen, kan
men zich ook zeer bsvoordeelen. Waarom zoo
men den pluinrvoestepei inkrimpen? Eb als
men dit dan beslist wil doen, is het dan niet
beter opruiming te houden onder de hoenders
van 8 en 2 jaar, die evenveel eten en minder
eieren produceeren, dan het aanschaffen van
1-jarigen achterwege to laten? De „Tele
graaf" wist laatst ts vertellen, wat ook wel
hakend is, dat in ons land nog zeer weinig aan
Arbsidslser gedaan wordt. Jammer, want daar
zit veel in. Dot sou seker blijken, als bij
landarbeiders eens werd onderzocht, welks ds
arbeidsprestatie is bij verschillende eenvou
dige 1 iandwerktuigen sn verschillende metho
den. nosveel arbeiders gebruiken de juiste ge
reedschappen en ho «veten werken mat ds
juiste beweging?
B-T.
De oplossing van het probleem van Densmoro zal ik da volgende maal geven.
Een thema, dat in de laatste jaren nog al eens bewerkt ig, wordt door bet vol
gende probleem geïllustreerd. Het betreft hier het ontpennen van een zwart stuk
bjj de matzet, dat zwart de zet te voren zelf onschadelijk gemaakt heeft.
G. F. Anderson.
le prijs British Problem Soc. 1919.
Wit begint en geeft mat in twee zetten.
Wit: Kf3, Dc4, Ta7 en g6, La4 en c5, Pd5 en e8, pi b0 en h6.
Zwart: KI7, Tf8, Lb7 en b8, pi c7 en d4.
Uit de Geschiedenis van een Opening. L
In de vacantiedagen interesseert men zich allicht wat meer voor de theorie
van het schaakspel. Ik wil dus een kort historisch overzicht geven van de z.g.n.
Tarrasch variant van het damegambiet. De opening stamt uit de jaren 1887 en
1889, maar werd eerst in 1903 op tournooien gespeeld. Zoolang men geen beter
antwoord kende dan 4 e3, vierde Tarrasch groote triomfen met zün opening
hetgeen misschienwel wat tot zijn verwaandheid heeft bijgedragen ln deze nartii
zien we hem op zijn hoogtepunt.
Dr. Oppenheim. Dr. Tarrasch.
d4 1 d6
c4 2 e6
Pc3 8 cö
Dit is de Tarrasch-zet.
e3 4 Pf6
Pf8 5 Pc0
Dit noemt Tarrasch de normaalstelling
van het damegambiet.
Ld3 0 a6
cd57 ed6
0-0 8 Lg4
Tel 9 c4
Wit dreigde door e4 tot aanval op de
e lijn over te gaan.
Le2 10 Ld0
Na Le7 kon Pe5 geschieden.
b3 11 bö
Nu had wit tot e4 kunnen overgaan.
Mogelijk was dande4Lc4Lf3Df8
Pd4Te4Le7, Df4, Pc0.
bc4 e 12 bc4
Da4 18 Ld7
Speelde wit nu e4, dan kon de4:, Lc4:,
Lb4.
Da4 echter wordt door Ld7 weerlegd.
Ddl 14 0—0
Pd2 16 Da5
Na Lb2 volgt nu Tb8.
Pbl 10 Lf6
Ld2 17 Dc7
:8 18 Pb4
a3 19 Pd3
Ld8: 20 Ld3:
Pc2 21 Dd7
Tacl 22 Dh8
Dreigt Pg4.
DfS 28 Tb8
Dreigt Tb2.
Pd6: 24 Pdö:
Ddö26 Tb2
Ddö: 20 Le4
t3 27 Lf8:
Te2 28 Le2:
Dreigt Tc2en Dfl-f-.
Lb4 29 Tc8
I>14 80 Ld8
opgegeven.
Da. E, EEENaXRA KUJLPEBL
