gemeente-begrooting, DIENST 1928, Aangevangen] wordt met de Algemeene beschouwingen. Eerste spreker is de heer De Zwart, aan wiens redte wij het volgende onifcteenien. Het houden van atgemeene be schouwingen. Spr. meent, dat het wel nooddg is, om alg. beschouwingen te houden, eni wel, om dat hij behandeling! van die begrootirig, het de gelegenheid is, om in groote lijineni het gemeentelijk regeerheleid te bespreken en om voorts daaruit de richtlijnen te trekken die, naar ons gevoelen, voor het gemeente bestuur moeten worden getrokken, opdat dit College dIaBrmieidie in voorkomende ge vallen rekening kan en' zal' houden. Ook is spr. die meening toegedaan, dat het voor de leden van den Raad eveneens nuttig en noodig is, om door middel van de alge meen® beschouwingen eikaars inzichten nopens het gemeentelijk regeerbeleidi te toetsen. Men zou mij kunnen) toevoegen, dlai ik niet van gisteren ben. En ik drommels goed weet, wat ik heb te verwachten van mijn, mede-leden in dezen Raad, die niet tot de S.-D. fractie beboeren. En toch, M. de V., koimt het spr. voor, dat het ook voor de leden van den Raad nuttig en noodig is, algemeen® beschou wingen te houdlen, wijl wiji voorat op praotdsch terrein na afloop der beschou- wingén na kunnen gaan, in hoeverre er op verschillende punten overeenstemming be slaat, opdat ten behoeve van de gemeente wij iets tot'- stand zullen kunnen brengen, en anderzijds, wijl we ondanks ai onze kenmli van politieke programs ent personen, wij meermalen, ook In dezen) Raadl, voor ver rassingen komen te staan, welke nooit te voren waren te verwachten. jDe algemeen® beschouwingen hebben feitelijk voor een deel reeds plaats gehad. Spr. bedoelt dlaarmiecfe, dat in de gesloten vergaderingen der af deelingen de opmer kingen enz. reeds zijn geplaatst eni nader weergegeven in het Alg. Rapport, een en ander door het College van B. en W. beant woord en dus dit met elkaar de grondslag vormt, waaruit düt debat kan worden opge» trokken. De taak van bet College Uit het Alg. Rapport kan men, zoo men t wil, vrij goed afleiden, welke geest or onder i de leden van den Raad ten aanzien van ver schillende aangelegenheden, heerscht. Wel- i ke stroomingen op bepaalde punten samen vloeien. En nu zie lk de taak van het Col ij lege van B. en W. bij de beanfn .orddng nde alleen in het zakelijk geven van een ant woord op alle gemaakte op- ert aanmerkin gen en gestelde vragen, maar ik zie de taak i ook zoo, dat het College moet aanvoelen welke strooming verder In de bedding moet i worden geleld. Helaas moet lk constateeren, J diat bil de beantwoording van het Alg. Rap- port, het College de bestaande gelegenheid f om dit op bepaalde punten te doen, heeft laten voorbijgaan. Straks zal ik gelegenheid hebben, om daarop meer in het bijzonder in te gaan. Wanneer later uit 't debat, dius ook uit het antwoord van het Ooilege van B. en W. mocht blijken), dat men persé de geboden gelegenheid niet beeft willen benutten jdch tegen dden stroom heeft willen j keereni, topdaats van 'dflenl In een bepaalde j bedding te Heiden, dan wil lk wei vooruit zeg-1 gen, dat dan het College te laat zal ontwaren,f dat dit toch' niet te keeren zal zljin. Br meen goed te doem, 'Mijnheer de Voorzitter, om dadelijk maar een concreet geval te noemen De politiek der bedrijven j Spr. doelt op de bedrijtfspolitdek om een reservefonds voor de velschillende bedrij-! ven te kweeben, welke poMtuik de laatste jaren weder verlaten is, zelfs heeft men aan cie gekweekte reserves getornd. Nu hadl echter, naar spr, meening!, he College van B. en W. uit het Alg. Rapport kunnen ontwaren, dat er thans een vrij sterke strooming is waar te nemen, die der, te dien aanzien In' de laatste jaren gevolg den weg niet langer wenscht te blijven be wandelen en daarom in het Alg. Rapport het gevoelen heeft kenbaar gemaakt, dat er wel gereserveerd moet worden. Tot miJin verbazing heb ik gelezen, zegt spr., dat het College deze aanwijzing niet wenscht op te volgen. Het raakt hier een voornaam onderdeel jer financieele politiek van onze bedrijven. En naar ik meen, wordt thans het door mij ingenomen standpunt door een vrij belang rijk aartal ledlem van dien Raad' volkomen ondersteund. Als dus straks desniettemin het College zich tegen dien stroom blijlft ver zetten, dan zal het de consequenties daarvan moeten dragen. Aan mij zal het althans niet liggen, om een positieve uitspraak: zoo noo dig ter zake uit te lokken. Recognities en bedrtjfsvergoedln- gen. In de tweede plaats 'bespreekt spr. uit voerig het standpunt ten aanzien van bij deze Dogrooting voer het eerst ingevoerde bednljfavergoefingen, ml der recognlto's en bestuurskomen. Blijkens het Alg. Rapport zijn in de af- deeiingen zeer ernstige bedenkingen tegen de invoering daarvan naar voren gebracht. Het komt ook spr. voor, dat er Inderdaad een rechtsgrond aanwezig Is. om van de be drijven een zekere vergoeding te eisohen voor de bestuurswerkzaamheden], die ten behoeve van alle bedrijven eni dïeijsten wor den verricht en dat bezwaarlijk hét aan wezig rijm van dien rechtsgrond kan worden ontkend. Maar als men dien rechtsgrond aanneemt aanwezig te zijn, dan moet niet lucratief maar een zeker bedrag daarvoor worden ge steld, zooals b.v. het College van B. en W. doet, nl voor bestuursvergoedlngenj in totaal 15000 te stellen en dit gelijk over drie bedrijven te verdeeiém Zaak is het m.1., dat het College van B. en W., zoo nauwkeurig mogelijk laat nagaan, wat er elzoo ten be hoeve der bedrijven) en diensten) in totaal en voor elk bedrijf afzonderlijk door het ge meentelijk bestuursapparaat wordt verricht. Thans, M. de V., li het voor het College rtn B. en W. «n voor den Reed «en groots vraag, of inderdaad eeni bedrag van 15000 als juist kan worden aangenomen. Vast staat echter voor Spr., dat die beperking van de betaling der 'bestuursvergoeding tot die crue bedrijven absoluut niet juist is en voorts dat de onderlinge verhouding tot elkaar wijl het College thans een gelijk bedrag voorstelt, ook niet te verdedigen' is. Reisumeerend zegt spr., dat wijl slechts voor ditmaal er vredte mee hebben, als de begrooting ter zake niet gewijzdgdl wordt. Het aal spr. aangenaam zdjtn te vernemen, wat straks het College ook' op dit punt mieent te moeiten antwoorden. Spr, behandelt thans de politiek van „GemeentebelangT. De partij Gemeentebelang. Vóór en dn den veiMetrnigsetrijd la door deze partij' hoog van den toren geblazen over de hooge lloonen van het gemeenlteper- soneel en het onbillijke dat er in zou zijn gelegen, dat van dit personeel niet verhaald wordt het wettelijk toelaatbare percentage, n,ï. 87, van hun bezoldiging, voor bij drage in de premie voor eigen en weduwen- en weezenpenHioen. Do zeg zeker niet te veel, als ik beweer, dat dit een van de hoofd punten is van hun program, ja sterker nog, dat dit feitelijk heel hun geste van optreden beheersohlt» Deze partij nu heeft na de ver kiezingen het genoegen mogen smaken, dat ééni hunner dn het College van B. en W. werdi gekozen, die nog wel met de porte feuille van financiën is belast. Nu weet fle wel, M. de-V., d'at het voor den Wethouder van Financiën in het Col lege van B. en W. niet zoo makkelijk is, om datgene, wat hij daarbuiten heeft verkon digd, in daden om te zetten en dat het heel wat stucLe veredscht, om iets concreets goed voor te bereidlen. 'Doch' diiit geldt niet ten aanzien van het dioen van een voorstel no pens het heffen van een hoogere pensioen premie, als 'tot nog toe plaats had. Dit ver- eischt geen studie. In één der eerste vergaderingen, die dan ook door die commissie van bijstand) voor de financiën werd gehouden, bleek dan ook, dat die Wethouder van Financiën het plan had, om bij de begrooting het voorstel te doen, zooals wij nu Zaterdagavond laat, dus enkele diagen vóór den aanvang der open bare behandeling der 'begrooting, ontvingen (mi van de premieheffing van 87, In het midden der vorige week heeft er een aardig briesje buiten gestaan, vooral toen de wind van het Zuid-Westen naar het Noord-Westen ruimde^ Maar.M. de V-, u die zoo goed als oudHzeeiman het ondier scheid weet tusschen 'de kracht van een storm en een orkaan, zal wel met mij be amen), dat de storm op onze kust gewoed, maar kinderspel is geweest bij den orkaan in politieken zin, die dn de tractie van „Ge meentebelang* blijkbaar heeft gewoed en waardoor de reddingsplank voor het behoud (gelieve dit laatste woord' te aanvaarden In de dubbele beteekenis voor fractie en reac tie) dit voorstel is gekomen. Een der grootste programpunten van zijn partij], waarmede dmmera 28.000 meer in komsten! voor de gemeente wordt verkregen, wondt vergeten. iDe leden van de fractie van „Gemeente belang" zaten in twee verschillende afdee- 1'ingen en in geen enkele afdeeling wordt door hen hun voornaamste pnoprameisch, i'de hun wethouder had' vergeten), in die ver gaderingen naar voren gebracht. Ook ver geten? Slechts twee leden van den Raad, ook een fractie, die het echter met dit laat ste voorstel van den Wethouder van Finan ciën niet eens zijn, hebben een voorstel' ten aanzien van de pensioenpremie-betaling ter sprake gebracht van beperkter strekking en desondanks is nog vergeten een verder strekkend voorstel te doen. En daarom ben ik gerechtigd1 te twijfelen aan den ernst, waarmede nu desondanks op het laatste mo ment dilt voorstel is gedaan. Ik voor mij meen dit wel te Ikuninien verklaren. Immers, M. de V., zijn wij allen getuige geweest van het politiek herderlijk optre den hier In de Raadszittingen, welke in het Laatst van het vorig jaar zijn gehouden en wek» gewijd waren aan de behandeling der belastingvoorstellen, van den fractie-Helder van ./Gemeentebelang'' tegenover zijn mede lid van' de partij, den Wethouder v. Finan ciën. Dat is natuurlijk ddeni herder zijn goed rechit Als hij immers vermeent te moeten constateeren), dat een zljneT politieke schaapjes op een z. i. verkeerde wiedde aan het grazen ls, dan moet hij trachten hem weer bij de kudde terug te brengen. En dus gooide hij eerst een kluitje, 't Hielp niet! Toen dreigde hij den hond) op hem af te zullen sturen. Geen baalt 1 Scheen1 dten af gedwaalde goed' te smaken. In t kort, M. de V„ alle herderlijke pogingen werden aan- gewend, zonder resultaat. Met 't gevolg, dat de herder bezwoer, dat als hij den afge dwaalde niet tot beterschap kon, nopen, hij den band met hem zou verbreken. Na deze, voor die fractie inderdaad ern stige politieke gebeurtenis, komt nu nog het „vergeten!", om eeni hunner voornaamste eischeni naar voren te brengen en daaruit meen ik te mogen ooncludleereni, dat de Wet- houdler van Financiën nu heeft moeten trachten den orkaan te bezwererii en aan de fractie van „Gemeentebelang'' deze redding plank heeft toegestoken, t Geeft geen hoog denkbeeld van de wijze, waarop die politieke groep vermeent de gemeentebelangen te moeten dienen. Het standpunt der S. D. A. P. voor die 8V, Spr. zet het standpunt tiler «.hcL fractie ten opzichte van dit punt udteeni De mo tieven, waarom dit voorstel wordt gedaan, zijn voldoende bekend, en draaien alen om het hoofdmotief: „bezuiniging"- Spr. merkt op, dat het voorstel geen bezuiniging brengt. De gemeente betaalt volgens de wet 187,% En de gemeente bïjjft 167, betelen. Be zuiniging op dlle uitgave wordt dius niet ver kregen. Wat wel verkregen wordlt, ls een totaal hoogere ontvangst van 28.000. Het el Is dus, om het daarheen te leiden, om, met die heffing van het gemeentepersoneal uüü? heffingen, die door alle belasting plichtigen! moeten worden betaald), te ver- De financieels en economische wijsheid, die in-dit voorstel zit, is deze, dat van de tafel van den gemeentewerkman één van de 20 broodeni wordt genomen en diit tot kruiim wordt gebroken en rond wondt gestrooid over de 7 8000 beillastiingbeitatomton. De hoeren ontvangen dan nog de meeste krui meltjes. Me olaain de wetvaaitspolihielk vain „Gemeentebelang". Met het doen vani dit voorstel, M. de V, speelt men echter een zeer gevaarlijk spel. Immers kan niet wondenl ontkendi, dat de gemeente en de gemeentebedrijven zoo eco nomisch mogelijk- moeten worden beheerd. Bij' dit streven is voorwaarde, dat het per soneel' weet en voedt, dat daaraan volle mede werking moet worden verleend,1. 'Maar daarbij: lis de volle medewerking van het personeel een onafwijsbare eisch, die vervuld moet worden. Kan men nu, met dit voor oogen maatregelen nemen, die het per soneel voelt als een zeer ernstige aanslag op hun arbeidsvoorwaarden? M. L mietl Maar vooral is het zoo hoogst gevaarlijk om aldus naar hoogere inkomsten te sturen, wiji men op deze wijze tusschenl de meier of mindere financieele draagkracht van de ge meente een verband legt, dat verderfelijk is voor de verhouding tusschen gemeente be stuur en personeel. De s.-d'. fractie zal' aan dit voorstel, waar mede in wezen wordt beoogd, weder een stukje volkswelvaart af te knabbelen, zeer zek«r rin goedkeuring onthouden. Financieele en economische toe stand der gemeente. In het Alg. Rapport is vrij' duidelijk weer gegeven, hoe wJJ den toestand zien en wat wiji willen. Spr, Heest heit desbetreffend ge deelte daaruit voor. Het antwoord van het College van B. en W. is voor spr. niet bevredigend. Toch wil spr. niet nalaten om hulide te brengen voor datgene wat bereids is gedaan. Het komit spr. voor, dat uit dit antwoord duidelijk tuijkc, dat het College te ^eel onder den in druk van den toestand verkeert en timide is. Terwijl voorts de gealachitiengang over het optreden en het verrichten van daden' te veel wordt beheerscht door de vraag of het wel nietjes ls. uf men wel precies binnen oe perken van wet en fatsoen blijft. Of men wen blijft binnen) het raam van oatgene^ wat voor een gemeentebestuur al of niet ge oorloofd wordit geacht. Uit heit antwoord van helt Ooüiege op dit gedeelte Wijkt duidelijk, dat de vergadering van die vereentiging van' Ned. Gemeenten zich in meerderheid: voor het ontwerp der commissie heeft uitgesproken'. Wij hebben natuurlijk met! voldoening kenlnis genomen van dlaitgene, wat ter vergadering door de delegatie van ons gemeentebestuur is ver richt en ük vermeen, dat daarvoor een woord van dank uit den Raad op zijn plaats is. Maar bij. de kennisname vani al hetgeen op diie vergadering is voorgevallen!, heb ik mij wei afgevraagd of onze gemeente nog langer Hd van die vereenliging moet blijiveni On tegenzeggelijk (kan toch worden geconsta teerd! dat de 'belangen van onze gemeente in deze groote ernstige zaak' niet alleen niet naar behooreni worden behartigd, maar ook aan het lid zelf elke gelegenheid wordt ont nomen om binnen) het rfcam der vereenliging voor haar belangen op te komen'. Zelfs wordt niet eens meer dé schijn bewaard^ alsof men ernstig naar eeni pleidooi, om die belangen béter te behartigen! heeft willen luisteren. Waar zoo de toestand la, dis niet alleen de hiervoren genoemde vraag 'bij' miji opgeko men, maar heb ik het ook als een) noodzake lijkheid gevoéld, dat wij: op ons zelf, zoo mogelijk in samenwerking met ook even zeer in deni put rittende gemeenten! actie moeten voeren, .tegen de ongewijzigde plannen en) vóór verbetering daarvan IMen heeft opgemerkt, dat wanneer nlu we der tegen het voorstel der betrokken com missie wordt geageerd, de kans groot ia, dat zelfs deze verbetering nog geruimen tijd op zich zal laten wachten. Onze gemeente zal als gevolg daarvan een meerdere Inkomst van rond 80.000 blijven derven. Maar zij, die zoo spreken, zien in de aanhangige plan nen voor hun gemeente een vrijwel afaoen- den maatregel Aan de ongewijzigde totstandkoming van die plannen rit naar spr. meening een groot gevaar. In de eerste plaats wel hierom, wijl men daarna wel niet spoedig tot herziening za. overgaan. Ais wij dat alles constateeren, dan rest de vraag te beantwoorden): wat dient daartegen door ons te worden gedaan? Vooreerst staat bij mij vooropi, dat het College van B. en W. het aangewezen lichaam ls, waf lm alles de leiding moet heb' Doch zoo ergens van moet worden gezegd, ben, misschien) zoo noodig bijgestaan door i dat gebroken moet worden niet ouoe vormen een bepaalde vertegenwoordiging uit den en gedachten, dan is het zeker bij het voe- Raad Uitvoerig zet spr. uiteen hoe hij zich ren v in actie, om' onze gemeente uit dezen den gang van een stelselmatig en intensief toestand) omhoog te halen. Welk» factoren maken, dait onze gemeente In he. bijzonder zwaar is getroffen en waar door »n financieele toestand ontstaan is, als zoo even geschetst? gevoerde actie denkt. Voorts worde getracht ieder inwoner van onze gemeente van het nut en de noodzakelijkheid van deze actie te over tuigen en mede uitgenoodigd elk op eigen terrein, de actie te steunen en verder te De werkloosheid, dragen. Het moet maar «>eus door het land In de eerst» plaaits wil ik noemen de wer- weerklinken,. dat er door een gemeente- kelooahedd! Is dit specifiek een HeJdersch I bestuur actie wordt gevoerd ter verbete- of Nederlandsch verschijnsel? Neen. Hier ring van zijn economlschen toestand, in deze gemeente treft het zoo In t bijzon- jj oer, dat de werkloosheid vrij' groot blijft 7___, w w onder een bepaald» soort, één bepaalde cate- gorie van arbeiders. Dagelijksoh Bestuur van de zemeente Als gevolg van den wereldoorlog wordt de Helder, aldus is spr. slotwoord, Uw taak, toch al slecht in evenwicht te houden econo- om onze gemeente te besturen is aller- mische toestand' radicaal ontwricht. Hier minst g"inakkelljk. Hebben wij voor de heerscht naar spr. meening vrijwel hetzelfde vervulling van die taak in normale om- verschijnsei, als in de veenderijen van ons standlgheden menschen noodig die dur- land, waar veed meer arbeidskrachten te I ven te staan voor hun overtuiging en voor werk rijm gestéld, dan voor de productie van hun streven, dit is zooveel te noodzake- tuif in normale omstandigheden, dus bij lijk er in dezen tijd, nu bij alle zaken zoo voldoenden kolenaanvoeir noodig was ge- nauwkeurig moet worden afgewogen, wat weest 't Gevolg is, dat wij niet alleen heb- moet en kan geschieden, ben te kampen met de crisis-werkloosheid, I De toestand, waarin onze gemeente- als gevolg van de inzinking in het bedrijfs- finanoiën verkeeren ia niet rooskleurig, al leven, waar wij voor zoover het onze ge meente aangaat vrijwel overheen) zijn, maar ook nu hier een aantal werkloozen zijn zijn er aanwijzingen waaruit blijkt dat de teruggang tot staan is gekomen, ja zelfs valt hier en daar een opleving te oonsta- en hlijven, die geen emplooy in onze ge-teeren. In dit verband zal het vooral zaak meente zullen kunnen krijgen, als de Re-1 zijn, om aandacht te blijven besteden aan geering geen betere wedvaartspolitiék, voert de ontwikkeling van onze gemeente als en niet krachtig aanpakt. Daarbij komt nog badplaats, omdat dit meer en meer zal bovendien, dat door de Hoonpóltiék van de worden een bron van bestaan van zeer Regeering bij hef verstrekken van finan- cieelen steun aan gemeenten, zoo deze werk loozen voor een bepaald) doel werk verschaft, de Iconen sterk gedrukt worden. 'De voortdurende teruggang in belastbaar inkomen schijnit tot Staan gekomen. Maar dit is niet het gevolg van de politiek, welke de Regeering volgt met de bestrijding der werkloosheid. Daarvoor rijn m. 1. andere factoren aam te wijzen. Immers werken he den voor de gemeente, op Rijksovereen komst, een aantal1 werkloozen in de werk verschaffing, voor loonen, die niet de toets der critiek kunnen doorstaan. Daar werken Immers in de Donkere Duinen aan de be plantingen mensohen in taakwerk tegen een vergoeding, waarmede zij' geen behoorlijk weekloon kunnen halen. En spr. als lid van den Raad der gemeente Helder, acht hef een groote schande voor onze gemeente als werkgeefster, dat zij door de Rijksregeering gedwongen wordt om zulk» lag» loonen voor zwaren arbeid te moeten betalen. En ik zou bijna geneigd zijn hier een voorstel te doen, om maar te beldanken voor dien Rijikssteun en die menschen op onze eigen voorwaarden voor een behoorlijk toon te werk te stéllen en dus feitelijk te zeggen, stik met uw hulp, want daarmede worden onze gemeentenaren en onze gemeente naar dén put geholpen. De consequenties van de hoogere uitgaven durft spr. aan. En als wij die groep arbeiders in dezen maatschappeüjken kamp alleen laten staan, zijn wiji zelf de medeschuldigen aan het voortbestaan van een gevaar, een gewaar dat voortdurend het welvaartspeil in onze ge meente bedreigt. Ai zijn er dus andere factoren werkzaam waardoor de algemeen® toestand rich gunsti ger begint af te teekenen, waarvan eenige verschijnselen' door hef College van B. en W. in het antwoord en door den Voorzitter hedenavond zij'n genoemd en waaraan nog andere toe te voegen rijn, hef neemt nlen weg, dat wij in dezen toestand niet mogen blijven berusten. De financieele verhouding. Spr. komt nu op de finanóiede verhouding tusschen het Rijk eqi 'de gemeente en in het bijzonder voor onze gëmeente. Niet te ont kennen is, dat die wanverhouding, ontstaan doordat de uitvoering van verschillende Rijkswetten maar gelegd wordt ,op de schou ders der gemeente, niet enkel onze gemeente treft. Maar well kam worden gezegd, diat dit vxif. zwaar drukt op onze gemeente, velen onzer inwoners. En dus dient alles gedaan, om die ontwikkeling krachtig te bevorderen en alles nagelaten, wat die ontwikkeling in den weg zou staan, maar ook, om aan onze gemeentenaren zelve te versohaffen een goed ontspanningsoord. Want dit laatste ls voor onze bevolking van groote beteekenis. Maar voor alles wek lk het dagelijksoh bestuur op, ga niet gebukt onder den fl- nancieelen toestand, wees daardoor niet terneer geslagen, maar put juist daaruit het besef, dat Uw werkkracht en werk lust anderen aanspoort om uw voorbeeld te volgen en dat dit als stimulans over slaat op allen, die U terzijde staan ln uw dagelij kschen arbeid. Zijt Inderdaad leiders. Leidt de actie, die lk zoo even ln korte trekken heb ont vouwd in de juiste banen, in het belang der gemeente en gemeentenaren. Wijst elk klein gedoe af. Laat u niet verleiden tot het doen van daden om aan den eenen Inwoner een stuk welvaart te ont nemen, om dat deel nog te laten verkrui melen aan anderen. Werkt dus zelf niet mee, om waar eensgezinde aotle naar bul ten onafwijsbare eisch ls, innerlijk uw legertje tegen elkaar in het harnas te ja gen. En als men zoo breed den toestand wil zien en aanvaarden, dan zullen ach ter U gaan staan alle weidenkenden in de gemeenten en naar lk hoop ook de meerderheid ln den Raad. De heer B o r k e r t bespreekt de ge voerde Verklezlngsactle. Deze stond ln het teeken vóór of tegen de democratie. Deze laatste won het ten slotte, maar het was te verwachten, dat de reactionaire oppositie zich zou weren om het democratisch college te verslaan. Spr. heeft op verschillende meetings gezegd, dat de reactie zich in haar laatste schansen terugtrok en de democratie thans geen gevaar meer loopt. Haar optre den tegen die democratie was een mis lukking, de reactie heeft zich dezen keer den schoonklinkenden mantel aangedaan van Gemeentebelang, zooals in andere gemeenten onder andere namen, ook ge schiedt. Gemeentebelang had zijn actie goed voorbereid; geen middel werd onbeproefd gelaten om den geheelen Raad voor Ge meentebelang te winnen. Voor een paar lsdea is dat gelukt; Gemeentebelang la "nderdaad de belangrijkste groep der reactie geworden. Met verschillende cita ten toont spr. aan hoe die actie is ge voerd. De heer Van Os: Dit alles heeft geen nutl De heer B o r k e r tHet is negatief, maar over 4 jaar misschien positief. Spr. behandelt de plaat van het verkiezings- krantje met de pomp. Er moest een ma rine-specialist in den Raad komen, en omdat men niemand anders bad, nam men de vrouw van een onder-offleier. Notabene 1 Wij kunnen met onze marine- menscben in den Raad een heele B 8 bemannen I Spr. behandelt verschillende uitlatingen uit de verklezingspamphletten van Gem. bel., o.a. dat de S.D.A.P. baantjesjagers zijn. en weerlegt dat. Zóó wordt propa ganda gevoerd op zijn smalst. Spr. komt nu op de partij Schoeflelen- berger, die schreef dat de werkeloozen zoo schandelijk betaald worden. Spr. zal gaarne van den heer Soh. vernemen, wat hij voor werkeloosheidsbestrljding deed. Bij het Spuikanaal, dat een groote werk verschaffing was, werkte de heer Soh. dit doorloopend tegen. Ook stond in dit Jeschrift, dat de heer De Zwart wethou- er zou worden en de heer Verstegen een ander baantje kreeg, enz. De ohr.-hist. hadden een klein biljet en spr. hoopt dat zij in hun handelingen geleid mogen worden door hun program. De a. r. partij deed op het laatste mo ment den heer Bot de das om, en het ls op 'sheeren Bot's verzoek, dat spr. dit ter sprake brengt. De heer Eljlders gaf zich ook voor chr.-dem. uit, hetgeen on eerlijke concurrentie is. Want de heer Bot heeft de partij van Staalman juist weer fatsoenlijk gemaakt. De groepen Tiessen, Nieuwbuurt e.a. kunnen iets bereiken als zij niet hun kracht verspillen aan de groote partijen. Alle stemmen op hen waren verloren. De verkiezingsactie der S.D.A.P. ls slechts middel, van alle andere partijen is zij doel. Menige tegenstander was vol geestdrift voor ons élan. Voor ons ls een zetel in den Raad slechts een middel om tot het socialisme te komen. Als hervormingspartij, die de arbeiders omhoog wil brengen, willen wij gaarne met allen samenwerken. De heer Van der Vaart behandelt de kwestie der W ethoudersTerklezlng. Uitvoerig zet h]j het verloop daarvan uiteen. Door de rechtsche fractie werd ons gezegd dat men ten opzichte van den 8en wethouder vrij wilde blijven. Waar wij op het standpunt stonden dat er geen verandering moest komen, botsten hier de meeningen tegen elkaar en wij kwamen niet tot eenig resultaat, hoewel eenig standpunt hieromtrent van rechts niet was vastgesteld. Onze fractie handhaafde haar aanvankelijk standpunt en deelde dit mede aan de leden der andere fracties. De heeren Van Dam en Smits berichtten in antwoord daarop, dat zij geen nieuwe voorstellen deden en er dus geen over eenstemming kon komen. Wij moesten dus trachten een andere oplossing te vinden. Inmiddels was van de zijde van Ge meentebelang ook beraadslaagd waaraan wij niet deelnamen, maar die blijkens de persmededeelingen tot geen resultaat leidden. Toen bereikte ons de mededeeling, dat de heeren Van Breda en Smits hun stem zouden uitbrengen op den candidaat der vrijz. dem. De heer Verstegen bracht het verzoek over van den heer Van Breda, de fractie vergadering by te mogen wonen. Dit gesohiedde in de vergadering van b Sept., de notulen dier vergadering zijn door spr. persoonlijk bjj den heer Van Bréda gebraeht. Inmiddels had 6 Sept. de wethouders verkiezing plaats gevonden en w]j hebben naar aanleiding daarvan gemeend open baar te moeten maken wat hieromtrent gedaan was. In bedoelde vergadering nl. had de heer Van Breda toezeggingen gedaan, die inderdaad den indruk wekten dat wij op den vrijz. dem. zou stemmen. Het ls dan ook te begrijpen, dat wij te leurgesteld waren over den uitslag der wetboudersverkiezlngen. Naar aanleiding van onze publicatie is door den heer Van Dam zfln standpunt uiteengezet en zou hij dat in den Raad nog nader verklaren. Ook de Held. Post schreef er over. Wij hebben geen oogenblik getwijfeld) aan het standpunt der rechtsche raadsfracties, maar wij meenden dat de heeren Van Breda en Smits ons zouden steunen, en hadden daartoe goede gronden. Achteraf beschouwd blijkt thans dat men in de jaarvergadering der R. K. Kiesvereeniging een standpunt inneemt dat o. i. niet door den beugel kan en in strijd is met een goed begrip van samenf werking. Bij dergelijke toezeggingen houdt men toch ook rekening met de Sersoon van hem, die de toezegging doet. u is de heer Van Breda al langer dan een kwart eeuw >edelachtbaar« en het zou niet zeer gepast zijn om nadere preci seering van het gesprokene te vragen, wanneer Iemand als de heer Van Breda zooiets zegt. Toch hebben wij wel op een positiever antwoord aangedrongen Geroep: Maar niet gekregen I De heer Van der Vaart: Juist, en nu kom ik op de jaarvergadering der R.K. Kiesvereeniging. Wij verwijten hen niet dat zij liever een Gemeentebelanger hadden, maar wel verwijten wij hen, dat zij reeds op den vooravond van de ver kiezingen wisten een Gem.bel. te gullen stemmen. En dat had men ons moeten mededeelen hadden wij dat geweten, dan had dat de besprekingen in een ander licht gebracht. Ook in de politiek zijn toch halve onwaarbeden niet geoorloofd 1 Na de verklaring van den heer Smits dat de meening van de R.K. fractie vast stond, had de heer Van Breda daarop niet terug moeten komen. Spr. wijst nog op andere zaken, ten bewijze daarvan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1928 | | pagina 6