T
PLAATSELIJK NIEUWS
TWEEDE EN LAATSTE BLAD.
Gemeenteraad.
GEMENGD NIEUWS
Hoe vormt de Landarbeider
zich een eigen bedrijf.
VAN DINSDAG 26 JUNI 1928.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer R.
Baas Azn., directeur der algemeene
Noordholl. Maatschappij van Levensver
zekering te Haarlem is benoemd tot rid
der in de Orde van Oranje-Nassau.
Aan de Rijkskweekschool te Alkmaar
slaagde voor onderwijzeres mej. C. J. M.
Nauta, tevens behaalde zij de acten.sloyd
en nuttige handwerken.
Voor de acte handwerken slaagde aan
de Rijkskweekschool te Alkmaar onze
plaatsgenoote mej. A. de la Court.
Voor het te Alkmaar gehouden examen
handenarbeid slaagden de heer J. Eden
en de dames A. Steiberg, T. Nauta, G. de
la Court, C; Heijboer en J. de Snaayer,
allen van hier.
De Oud-Geref. Gemeente alhier, heeft
een beroep uitgebracht op Ds. Overduin,
van Utrecht.
Onze vroegere plaatsgenoote mej. A.
Kruiff is benoemd als Rijkstelefoniste 2e
klasse te Hoorn.
TOELATINGSEXAMEN R. H. B. S.
Voor het de vorige week Woensdag
geëindigde toelatingsexamen R. H. B. S.
alhier slaagden de volgende candidaten:
C. J. A. Biegel, A. G. B. Bkchoff, C. P.
Blinkhof, D. Bosman, W. van den Broek,
W. P. Coolhaas, B. J. Eenhoorn, J. de
Graaf, J. Kooger, W. Morée, C. H. Oort-
gijzen, H. Paters, J. A. Pluylaar, H. O.
Pootjes, P. Pover, H. J. Rigters, W. Rijf,
F. M. van Rijn, G. Taylor, J. H. Zeilstra,
A. H. Zootjes.
Afgewezen 12.
ZOMER-CON CERT
te geven door de Harmoniekapel „Win-
nubist" (directeur H. B. Schenkels) op
Dinsdag 26 Juni 1928, des avonds van
8 u. 80 tot 10 uur in het Julianapark.
Programma:
AAN DE GEVOLGEN VAN EEN
REDDING OVERLEDEN.
Op 27-jarigen leeftijd is Zaterdag te
Zaandam overleden Augustinus Heijkoop,
agent van politie aldaar. Heijkoop, die
hier eenige jaren postbode is geweest,
is hij vele plaatsgenooten bekend. Sinds
twee jaar was H. bij de Zaandamsche
politie. Voor eenige weken heeft hij daar
eer. twintigjarige jongeman uit het water
gehaald. Met zijn drijfnatte kleeren heeft
de redder toen nog langen tijd getracht
de levensgeesten van den drenkeling op
te wekken, wat hem evenwel niet meer
mocht gelukken. Zeer waarschijnlijk ten
gevolge van dit onaangename bad is H.
nu Zaterdag overleden. Hij is nadien
althans niet meer goed geweest, doch heeft
geregeld gesukkeld. Een niervergiftiging
maakte Zaterdag een etnde aan zijn leven.
Door een aantal Zaandamsche collega's,
alsmede agenten van de brigade mare-
chaussée en militaire politie, is het stof
felijk overschot hedenmiddag op de R.K.
begraafplaats aan den Strooweg ter-aarde
besteld.
ZONNESTRAALDAG.
Blijkens de in dit nummer voorkomen
de advertentie, wordt de Zonnestraaldag
dit jaar gehouden op Zaterdag 30 Juni
s
Het doel van do Vereeniging „Zonne
straal" is in 't kort samengevat, het ver
strekken van kostelooze nabehandeling
aan t.b.c.-patiënten van elke gezindte in
z g. Arbeidskolonies, waar door gepasten
arbeid de patiënten geschikt worden ge
maakt om weder als bruikbare arbeiders
in de maatschappij hun taak te kunnen
opvatten.
Het plaatselijk Comité doet een ernstig
beroep op de ingezetenen om dit mooie
doel door hun milden steun te bevor
deren.
Dames, die zich voor den verkoop van
het embleem willen verdienstelijk maken,
worden vriendelijk verzocht zich spoedig
bij het comité op te geven (v. Limburg
Stirumstraat 24). Den geheel en dag kun
nen zij zich Zaterdag in het Marine
Bondsgebouw vervoegen om de noodige
8peldjes voor de collecte in ontvangst te
nemen.
DE JONGEN DIE EEN GRATIS RITJE
NAAR ALKMAAR MAAKTE.
Wij hebben in ons nummer van Zater
dag gemeld, dat een pl.m. 14-jarige jongen
met een chauffeur van de bussen Helder—
Alkmaar Donderdag was meegereden en
toen den geheelen nacht was weggebleven,
waardoor zijn ouders in doodeiyke onge
rustheid hadden verkeerd. Wij stelden het
in >ns bericht voor alsof ook de chauffeur
daaraan schuld had en dus een repri
mande verdiende. Dit is echter niet het
die zich achter de auto bevindt. Hij kon
zich daar voor het oog van den chauffeur
schuil houden en maakte zoo het gratis
ritje mee. Eerst den volgenden dag hoor
de de chauffeur dat hij op deze wijze een
passagier vervoerd had, en hem treft dus
in het geheel geen schuld.
KERMIS-UITVOERIN GEN.
Hoera! Olympiade.
De Revue welke gedurende de kermis
van Zondag tot en met Woensdag in Casi
no wordt opgevoerd staat in het teeken
der Olympiade. De deelnemingen der
verschillende landen, wordt als een aar
dig tafereel weergegeven. Zang, dans en
costumes zijn grootendeels toepasselijk op
de Olympiade en de Serierse Troupe geeft
er schitterende staaltjes in van plastische
standen athletiek. Het Deventer Dagbl.
van 4 Juni schrijft: De revue is een aan
eenschakeling van jolige tafereelen,
slechts een enkele maal onderbroken
door een ernstige scène. Zij brengt vroo-
lijkheid en wat pracht en schittering van
costumes betreft, is het een lust voor de
oogen. Het danspaar de Retectrini's heeft
veel moois te zien gegeven. De Pretty-
girls hebben gedanst met een vroolijk-
heid zooals dansmeisjes betaamd en de
schittering van costumes, die na elke
scène werd vertoond, is met gratie voor
het voetlicht gebracht. „Hoera Olym
piade" is een revue, waarbij men zich
zeker zal amuseeren en men zeer veel
moois te zien en heel veel geestigs te
hooren krijgt.
Verschenen is een vervolgagenda voor
de vergadering van dep Raad der ge
meente Helder, hedenavond 8 uur.
Ingekomen stukken.
Bericht van aanneming der benoeming
van C. F. R. Smith tot lid en voorzitter
der Commissie van Toezicht op het Lager
Onderwijs,
ner Co. en de Nederlandsche Odd
fellowbank, beiden gevestigd Tolstraat
110 I, Amsterdam, zich tot hot bekomen
van inlichtingen te wenden tot zijn bu-
reuu (kamer 58), O.Z. Achterburgwal 185.
Wellicht ten overvloede zij nog mede-
geoeeld, dat bovengenoemde banken niets
uitstaande hebben met de Commissie voor
maatschappelijk werk van de „Indepen
dent order of odd fellows", Keizersgracht
428430, Amsterdam.
Binnenland.
ONGELUK IN EEN GARAGE.
Een jongen doodgedrukt.
In de garage van den heer Smit aan
de Hooge Nieuwstraat in Den Haag ls
gisterochtend een tragisch ongeluk ge-
byurd. De 21 jarige J. N. G. uit de Twen
straat, die zou worden aangesteld als
chauffeur bij de Kodak Ltd., doch nog
in opleiding was, zou omstreeks 10 uur
den bestelauto dezer firma schoonmaken
en wou daartoe den wagen in de garage
eenigszins verplaatsen. Hij ging achter
het stuurrad zitten en bracht den motor
in beweging. Een 14-jarige knaap, Joh.
v. d. Steur, uit de Vaillantlaan in Den
Haag, die in dienst was van den heer
Smit, zou daarbij aanwijzingen geven.
Op een oogenblik gaf G. echter den
motor zóóveel gas, dat de wagen met
groote kracht den jongen aanreed en hem
tegen den muur drukte. Met ingedrukte
borstkas en schedelbreuk werd de jongen,
badende in zijn bloed, bewusteloos op
genomen en door de eerste-hulpdienst
naar het ziekenhuis overgebracht, waar
hij kort na aankomst den geest gaf.
De aanstaande chauffeur werd aan het
hoofdbureau van politie aan een ernstig
verhoor onderworpen, ter onderzoek van
de schuldvraag.
(Voorgesteld woidt dit .tuk voor keu- Jo£e p?"Jle heo"- b<,eIa8 op het !«k,a"
msgeving aan te nemen.)
Voorstel van W. Biersteker en 2 andere
leden van den Raad om de Centrale ver-'
warming van het Raadhuis met gas te
veranderen in een stokerij voor vaste
brandstof.
(Voorgesteld' wordt dit stuk te stellen
in handen van Burgemeester en Wethou
ders om prae-advies.)
Grondbedrijf.
Voorstel tot uitbreiding van het sport
terrein aan het Tuindorp.
Grondbedrijf.
Voorstel tot overdracht aan J. Dijk
stra van het erfpachtsrecht op een stuk
duinterrein te Huisduinen.
Woningen Pompstation.
Voorstel tot verbouw van de woningen
bjj het pompstation te Huisduinen.
Uitbreiding sportterrein Tundorp.
B. en W. stellen den Raad voor de tot
het Grondbedrijf behoorende sport terrei
nen nabij Tuindorp, in te richten voor .toe meegewerkt.
voet- en korfbalspel, alsmede tot terrein I Verdachte zet uiteen, dat aldus met
voor lichamelijke oefening ten dienstel de Discohtobank was overeengekomen,
v. d. S. gelegd voor sectie-onderzoek
en G. voorloopig opgesloten.
DE VEENDAMMER HYPOTHEEK
BANK.
Zaterdag, de zevende dag van de straf
zaak tegen de Veendammer Hypotheek
bank, was de beurt aan de verdachten
om over hun gestie eens deugdelijk aan
den tand te worden gevoeld. Allereerst
kregen we Woltman Sr., die het hem
ten laste gelegde ontkent. De bank is
voor ruim 2.6 millioen verkocht aan de
Discontobank voor Credietinstellingen.
Een ton is contant betaald, de rest in
onroerende goederen, hypotheken, enz.
Hij deelt mede de DiscontobHnk ten volle
te vertrouwen, daar die gedekt was door
borgtochten van Liebermann en van den
Toorn.
De president: Maar u mocht toch niet
aan het onderpand der pandbriefhouders
komen
Verdachte: Dat heb ik ook niet ge
daan, dat. deed de latere directie.
De president: Ja, ja, maar u hebt
daartoe gelegenheid gegeven, u hebt er
IN MOTOROLIE GEBAKKEN.
Na het eten van pannekoeken is het
geheele gezin van den heer De V., wo
nende aan de Ringvaart te Haarlemmer
meer, plotseling ziek geworden. Bij on
derzoek bleek, dat de pannekoeken wa
ren gebakken met olie, in een winkel ter
plaatse gekocht, en dat men zich daar ver
gist had bij de aflevering: in plaats van
bakolie had men motorolie gegeven.
Vooral een jongetje van 7 jaar is er erg
aan toe geweest.
ERNSTIGE MISHANDELING.
Zondagavond omstreeks tien uur is door
een kleinigheid een hevige vechtpartij
op de Kaasmarkt te Purmerend ontstaan.
Een varensgezel uit Rotterdam, genaamd
B. van het daar liggende benzineschip
Shell II werd door een in de Beem
ster werkzame hooier genaamd SI. uit
Ruinen (Drente) met een mes in den rug
gestoken. De getroffene werd direct naar
het habijzijnde politiebureau gedragen
waar hij weldra het bewustzijn verloor.
Een inmiddels ontboden geneesheer dr.
Batenburg achtte opname in het gasthuis
noodzakelijk daar een der longen was ge
raakt. De dader was na zijn daad gevlucht
doch met behulp van een auto, die ter
beschikking van de politie werd gesteld,
gelukte het hem nog denzelfden nacht in
arrest te stellen. Over den toestand van
den getroffene valt nog niets te zeggen.
DE STEEKPENNINGEN BIJ DE
GASBEDRIJVEN.
Te Assen.
De commissie van onderzoek naar de
positie van den directeur der gasfabriek
te Assen heeft een zeer uitvoerig rapport
aan den gemeenteraad uitgebracht Bij
het gehouden onderzoek is der commissie
gebleken, dat de directeur de volgende
giften heeft aangenomen: in 1919 700; - - Bl
van de firma WUson in Den Haag en in ?el«ke pootte en samenstelling? Plaats-
1923 en in 1924 300 en 250 van den!3e®en los land, welke ingevolge de be-
vertegenwoordiger van de Dordtsche Gas-j P0lm8en der wet aan de landarbeiders
meterfabriek. kunnen worden verstrekt, treft menin
Ten aanzien van de mogelijke aan- |$na tedere gemeente aan, maar de noo-
wezigheid van andere feiten zijn geen1 medewerking, ter bereiking van het
aanwijzingen gevonden. Ook zijn geen^oor de wet beoogde doel, ontbreekt
aanwijzingen gevonden, dat ook andere veel0l- P1® medewerking behoort in de
leden van het personeel mogelijk genoteneer^,e plaats te worden verleend door do
Onder de onderwerpen, die de aan
dacht vragen van hen, wien de sociale en
economische toestand der landarbeiders
ter harte gaat, behoort zeker in de eerste
plaats de uitvoering van de Landarbei-
derswet van 20 April 1918, ingesteld tot
het door landarbeiders verkrijgen van
land met woning in eigendom of los
land in pacht. Deze wet zal bij een goede
uitvoering het ontstaan van een krach
tige, aan den bodem gehechte, stabiele
landarbeldersbevolking bevorderen, wier
maatschappelijk peil op den duur boven
het tegenwoordige zal moeten uitkomen.
Dat dit noodig is, blijkt mede uit het rap
port van de Staatscommissie van den
Landbouw, wier enquête zich heeft uit
gestrekt over omstreeks 400.000 land
arbeiders. De verheffing van den land
arbeidersstand is voor een landals het
onze, waarvan de bevolking voor een
groot gedeelte haar bestaan vindt in de
voortbrengselen van den grond, van over
wegend belang. Het is dan ook noodzake
lijk, dat de uitvoering van de Landarbel-
derswet krachtig ter hand wordt geno
men. Het valt echter te betwijfelen, of er
den laatsten tijd wel genoeg aandacht aan
deze belangrijke wet wordt geschonken
door de overheid, zoowel als door de be
langhebbenden zelf.
Er zijn natuurlijk moeilijkheden van
allerlei aard niet het minst financi-
eele die de uitvoering der wet belem
meren, maar waarom kunnen in de eene
tfemeente de in aanmerking komende
landarbeiders wel aan een „plaatsje" of
aan „los land" worden geholpen en niet
in een naburige gemeente van ongeveer
der openbare scholen nos. 3 tot en met 11
en 14. De gezamenlijke kosten zuilen
hiervoor bedragen naar schatting 10.500,
voor welk bedrag zij voorstellen een
leening aan te gaan. Verder wordt voor
en hij en de president draaien ten op
zichte van het zich ontwikkelend vraag-
en antwoordspel in een kringetje rond.
Ten opzichte van de betrouwbaarheid der
borgstelling vun Liebermann weet verd.
gesteld deze terreinen voor een jaar te,dat hij 12 ton effecten heeft gezien, zoo-
verhuren aan de Heldersche Racingclubta
voor 600.en de Polltie-Voetbalver-
eeniglng voor 100.per jaar. Voor de
b 'schikbaarstelling der terreinen voor de
openbare scholen zal de gemeente aan het
Grondbedrijf 140.per school en per
jaar, of in totaal 1400.per irar, ver
goeden.
De aanleiding tot dit voorstel is de me-
dedeeling van het Bestuur der Held'.
Racingclub, dat het bij haar in huur zijn
de terrein niet voldoet aan de door den
Ned. Voetbalbond gestelde eischen, in ver
band met den overgang van H.R.C. 1
naar de 2 klasse van dien Bond. H.R.C. Is
ber id om voor de noodige voorzieningen
en uitbreidingen, enz. een huursom van
600.per jaar te betalen. B. en W.
hebben gemeend deze gelegenheid tevens
te moeten benutten voor een inrichting
voor lichamelijke oefening voor de leer
lingen der openbare .scholen. Waar de
inrichtingskos'en geraamd zijn op
J0500—worden de exploitatiekosten
berekend op 2080.65, waarvan aan huur
terugkomt 700.zood'at voor de scho
len betaald moet worden 1380.65.
B. en W. merken voorts op. dat het
terrein in het Grondbedrijf blijft en dus
eventueel ter beschikking blijft voor
bouwterrein, alsmede, dat door deze op
lossing voor een speelterrein een duur
dere voorkomen wordt.
Verkoop erfpachtrecht In de rijksduinen.
De gemeente heeft indertijd van den
staat het erfpachtsrecht verkregen over
een perceel duinterrein te Huisduinen
ten behoeve van het uitbreidingsplan.
Een gedeelte is al overgedragen aan den
heer Griek. Thans heeft de heer Dijkstra,
leeraar aan de Ambachtsschool, gevraagd
om aan heim het erfpachtsrecht over te
dragen van een gedeelte terrein voor den
bouw eener woning. Hij is bereid daar
voor de som van f 400.te betalen. B.
en W. hebben aan den Raad gunstig
prae-advies hierover uitgebracht, de be
paling van den erfpachtscanon behoort
tot de competentie van het Rijk.
WAARSCHUWING.
De Commissaris van Politie, waarne
mende den Justitieelen Dienst van het vlammen, die. door de droogheid van het
I Hoofdbureau van Politie te Amsterdam rieten dak, met felheid woedden. Tegen
dat hij tot de conclusie moest komen,
dat Liebermann schatrijk was. Hij werd
bovendien aan de grens, op het vertoo-
nen van zijn diplomatieken pas, met on
derscheiding behandeld. En v. d. Toorn
was, naar mr. Schürmann tegen verd.
zeide, schatrijk. Opnieuw vraagt dan de
president aan verd. waarom hij niet met
zijn vordering op die schatrijke heeren
naar een bank is gegaan ter discontee
ring ervan, waarop verd. opnieuw ant
woordt Omdat anders overeengekomen
was.
De bedoeling van dit verhoor was te
weten te komen of de heer Woltman Sr,
inderdaad vol goed vertrouwen in de
enorme rijkdommen te goeder trouw han
delde, dan wel of hij, wetend, dat de zaak
niet zuiver was, met Liebermann onder
een hoedje speelde. Maar hij houdt in
z(jn antwoord een slag om den arm,
betgeen natuurlijk al reeds een veroor
deeling in zichzelf is. De president moet
dan ook constateeren, dat verd. zich
weinig aari de borgtochten gelegen liet
liggen, die toch de zekerheid moesten
vormen voor de Veendammer.
De jonge Woltman doet weer een heel
ander verhaal omtrent de financieele
bokkesprongen der bank. De president
gelooft er niets van verd. houdt evenwel
vol, dat dit de juiste lezing is. Hij heeft
steeds gehandeld in vol vertrouwen op
zijn vader en nimmer informaties geno
men. Hij ziet nu het verkeerde hiervan
in, verklaart evenwel met nadruk, dat
het nimmer zijn bedoeling is geweest de
»Veendammer« leeg te rooven.
Hedenmorgen 10 uur voortzetting.
VILLA TE WASSENAAR AFGEBRAND
Groote schade.
Zondagmiddag om kwart voor 6 ont
stond door tot nog toe onbekende oor
zaak een felle, uitslaande brand in de
„Schouwenbeek", Gauwweg 102, te Wasse
naar, bewoond door den fabrikant W. J.
Hasekamp.
De groote villa, die met riet gedekt was,
is geheel afgebrand. Slechts weinig van
den kostbaren inboedel kon gered worden.
De brandweer was spoedig ter plaatse,
doch stohd vrijwel machteloos tegen de
geval. De chauffeur was er zich niet van geeft belanghebbenden in overweging, 10 uur was de brandweer eindelijk het
bewust, dat hij een passagier had, daal de alvorens in relatie te treden met de vuurmeester. Verzekering dekt de schade.
Jongen op de ladder waa blijven at aan, Hollandache Ckanmiaalebank H. W. Loch-
hebben van verboden voordeelen.
INBREKERS AANGEHOUDEN.
Surveilleerende politieagenten te Kerk-
rade hebben Donderdagnacht twee Duit-
schers aangehouden. Het waren F. IL en
J. M., beiden uit Aken. Daar deed de re
cherche onderzoek, met medewerking der
Akensche Kriminal Polizei, in de woning
der aangehoudenen waar kleeren wer
den gevonden, afkomstig van de diefstal
len bij de paters Conventueelen en bij den
heer Lanckohr te Kerkrade. H. en M,
hebben beiden reeds 5 jaren in de gevan
genis doorgebracht. Zaterdag hebben ze
bekend de diefstallen te Kerkrade te heb
ben gepleegd. Ze worden verdacht schul
dig te zijn aan nog meerdere in Zuid-
Limburg gepleegde nachtelijke diefstal
len met braak. Zij zullen volgende week
ter beschikking van de politie gesteld
worden.
FELLE BRAïft) TE OIRSCHOT.
Garage met twee woningen
verbrand.
Zaterdagavond heeft te Oirschot, mid
den in de gemeente een felle brand ge
woed. De brand ontstond in de garage
van den heer N. Verhoeven, expediteur.
In een minimum van tijd stond deze ga
rage in lichtelaaie. De vlammen deelden
zich spoedig mede aan de woning van
den heer V., welke woning met de garage
in vlammen opging. Ook de aangrenzen
de woning van den winkelier Latour
werd een prooi der vlammen. Van den
inboedel kon niets gered worden. Dank
zij de gunstige windrichting konden de
vele aangrenzende woningen gespaard
blijven. Ook een rij dikke boomen voor
de woning van den heer V. leverde tegen
uitbreiding van den brand een goede be
schutting. In de garage stonden drie
vrachtauto's, welke totaal vernield wer
den. Ook een drietal fietsen werd ver
nield.
Het vuur vond in de garage gretig
voedsel in eenige vaten olie en benzine,
welke met luide knallen uit elkaar spron
gen.
De aanzienlijke schade wordt door ver
zekering gedekt. Omtrent de oorzaak is
nog niets met zekerheid bekend.
AUTO RIJDT OP DE MENIGTE IN.
9-jarig kind gedood. Verschei
dene menschen licht gekwetst.
Plotseling stoof Zondagmiddag een
auto te midden van rustende menschen
voor de bekende uitspanning Het Kalfje,
te Amsterdam. Een paniek ontstond. Gil
lende vloog men naar alle kanten. Tus-
schen de ravage van gebroken stoelen en
tafeltjes lagen menschen. De meesten
van hen konden dadelijk opstaan, al had
den sommige pijnlijke ledematen. Een
meisje van negen jaar bleef liggen. Spoe
dig kon geneeskundige hulp worden ver
leend, waarna de kleine naar het Bin
nengasthuis werd vervoerd. Op weg daar
heen echter bezweek het kind.
De auto, die het ongeluk veroorzaakte,
was een kleine wagen, waarin twee dames
waren gezeten.
ONSCHULDIG TOT TWINTIG JAAR
VEROORDEELD.
Destijds werden v. d. B. en V. door de
Belgische justitie veroordeeld elk tot 20
jaar gevangenisstraf wegens een moord
aanslag op den chauffeur Strjjbos, wonen
de te Eindhoven. Deze moordaanslag werd
nabij de gemeente Reuzel, even over de
Belgische grens, gepleegd. Thans is ko
men vast te staan, dat V. totaal onschul
dig is in deze zaak, waarom hij Vrijdag
dan ook vrijgesproken en op vrije voeten
gesteld werd.
rechtspersoonlijkheid hebbende vereeni-
gingen en stichtingen, ingesteld tot het
verkrijgen van onroerend goed voor
landarbeiders en waar deze lichamen ont
breken, door de gemeenten.
Maar ook de landarbeiders zelf moeten
niet met de handen in de mouwen blijven
zitten. De wetgever heeft niet bedoeld
en gelukkig den arbeider een cadeau
in den schoot te werpen. Het doel van den
wetgever was en is nog altijd den
arbeider in de gelegenheid te stellen, zich
op billijke wijze een vast gebruikrecht
van grond te verschaffen of, ten aan
zien van de talrijke arbeiders, die alleen
een huis hebben, de gelegenheid te ope
nen om land op gunstige voorwaarden te
pachten. Hierdoor verkrijgt de arbeider
kans z'n economische positie te verbete
ren. Wordt hij kapitaalkrachtiger, dan
wordt hem de gelegenheid.geboden, door
uitbreiding van z'n bedrijf verder te ko
men en zich geleidelijk op te werken.
Daardoor zal zijn1 arbeid in loondienst
afnemen en zal hij allengs meer arbeids
kracht aan eigen bedrijf moeten besteden.
Hieruit blijkt dus wel, dat alleen ener
gieke werkers profijt van de wet kun
nen hebben.
Behalve het voordeel, dat de arbeiders
het land goedkoop kunnen krijgen de
jaarlijksche pachtprijs mag niet meer dan
50.bedragen bestaat nog het voor
deel, dat de arbeiders geen gevaar loo-
pen den akker, dien ze eens met zorg goed
in orde hebben gebracht, een volgend
jaar weer te verliezen.
Het is jammer, dat alleen landarbeiders
van deze wet kunnen profiteeren. Maar
er zijn in de Kamer reeds stemmen op-
gegegaan, in een wetsherziening ook an
deren op te nemen. Onder „landarbei
ders" worden verstaan zij, die van land
arbeid in loondienst ook taakwerk
hun hoofdberoep maken. Landarbeid is
alle werk in land-, boschbouw en veende
rij. Zoons van kleine boeren vallen er al
leen onder, als ze van landarbeid in loon
dienst hun hoofdberoep maken.
Als de overheid stilt zit, ligt hét op den
weg van den landarbeider zelf zijne be
langen voor te staan. Elke landarbeider,
die aan de eischen voldoet, kan immers,
wanneer hij een plaatsje kan aan
wijzen, dat hij in eigendom kan ver
krijgen, om het door hem benoodigde be
drag te bekomen, een schriftelijke aan
vrage tot het bestuur van de Vereeniging
of de stichting of, waar deze ontbreken,
tot burgemeester en wethouders richten.
Het plaatsje moet voor het doel ge-,
schikt zijn en mag met inbegrip van do
eerste noodige verbeteringen aan be
staande gebouwen en land niet meer dan
4000.kosten.
De landbouwer moet voldoende gegoed
zijn om ten minste een tiende gedeelte
van bedoelde kosten zelf te betalen.
Stel dat de aanvrager aan een plaatsje
van 4000.wordt geholpen; 400 moet
hij dan zelf betalen. Van het overige be
drag ad 8600, moet hij dan gedurende
ten hoogste 8 jaren na het aangaan der
schuld 4 pet. rente betalen, d.i. 144 per
jaar. Daarna geschiedt de betaling dezer
rente met de aflossing der schuld in 30
annuïteiten, ieder groot 5V» pet. van ge
noemd bedrag, d.i. 208.80 per jaar.
Na dertig jaren is het plaatsje het
eigendom van den aanvrager. Hij heeft
voorzeker hard moeten werken, maar hij
zal zijn arbeid bekroond zien met het ver
kregen onroerend goed en met de zeker
heid, dat hij op z'n ouden dag niet aan de
publieke liefdadigheid zal zijn overgele
verd.
Wanneer de arbeider los land ln pacht
wenscht te verkrijgen, kan hij eveneens
een schriftelijke aanvrage doen. Het losse
land, dat niet in eigendom verkregen kan
worden, moet in de nabijheid van de wo
ning van den arbeider liggen en geschikt
voor het doel ijjn. De jaarltikeebe pacht-
I. Officier of the Day. Marsch R. B. Hall
La Princesse enchanteé. Ouverture.
L. Langlois
3. Carmen Sylva Walzer v. Jianovici
4. Panis Angelicus César Franck
3. La Resurrection des Muse». Ouverture.
F. Jolibois.
Fantasie sur 1'Opera Guillaume-Tell.
de Rossini
7 Op ter Olympiade. Marschlied G. v. Weezei
f
