II
II
I
WILT U GELD VERDIENEN?
Buitengewone Uitverkoop,
Jb. HARJER ZOON.
r,
Een YaoantlczwBrftocht
T
i r
K 'lil!
i,
Door Friesland, Graeiiolgen
»o Drente,
Met het eindigen van de vacantle houdt
et zwerven op. In het laatst van Augus
tus hadden we nog een brokstukje vacan-
ue te verwerken en, daartoe in de gelegen
heid gesteld, trokken we met de boot naar
Harlingen. Zwaar bepakt stonden de fiet
sen op dek, want het lag in het voornemen
door Friesland, Groningen en Drente te
trekken. De jongens hadden de water
prooftent meegenomen en zouden daarin
bivakkeeren, terwijl vader zooveel moge
lijk het hoofd op een bed zou ter ruste
leggen.
Het zeetochtje naar Harlingen was ge
notvol. Wel dreigde de lucht en stond er
een straffe wind, doch we hadden den
wind achter en den stroom mee, zoodat er
geen sprake kon zijn van zeeziekte. De
schroef trok en duwde de boot met aardig
vaartje voort en in een minimum van tijd
hadden we Oudeschild met daarachter het
heuveltje de Hoogeberg, dwars van ons.
Veel beweging op het water was er niet
Een enkele garnalenvisscher lag te slin
geren achter de kor en toen we verder
kwamen ter hoogte van den Riepel, waren
het de Wieringer palingvisschers, die de
stoffeering aan het watervlak gaven. Hoe
wel nog vroeg in den morgen, zwierven
ze al ver van honk, ijverig doende om
daar op de Wadden en in de sleuken een
stuk brood te verdienen.
De Friesche wal werd zichtbaar, Vlie
land doemde op, Terschelling was in een
vage streep zichtbaar en het tegenwoor
dig veelgenoemde Kornwerderzand stak
als een heuvel hoog boven den zeespiegel.
De Terschellinger boot „Mlnistor Kraus"
koerste naar Harlingen en wij moesten
nog de ronding door de geul maken vóór
we dezelfde koers konden volgen. Langs
den polderdam, die onder water stond en
waartegen de golven woedend braken,
konden we varen, omdat de talrijke ba
kens de richting uitstippelen.
punt van schilderachtigheid zag hot er
hier echter belangwekkender uit Het
duurde niet lang of we stonden met onze
bepakking op het Groninger station en
weldra peddelden we in de richting van
het Winschoterdlep, waar veel beweging
van tjalken was en aan welks boorden tal
rijke scheepswerven zich bevinden, waar
op druk werd gewerkt aan nieuwbouw en
reparatie. Overal waren het dwarshellin-
gen, hetgeen ook noodzakelijk is, daar de
breedte van het vaarwater geen langs-
helling toelaat
Even vraag je Je af, hoe het mogelijk Is,
dat daar de scheeepsbouw floreert en dat
er hier, in particulier beheer, geen schijn
van bouw te bespeuren valt Wat is daar
van de reden?
Bij Hoogezand sloegen we rechts af en
stevenden langs een flinken weg naar
Veendam. Het landschap is ook onge
veer als dat van Waterland. Landbouw en
nog eens landbouw. Het koren was ge
zicht en stond aan schoven of was reeds
geheel van den akker verdwenen en op
schelven gezet, zoodat het hier en daar
wel, kafferdorpen geleken. De oogst moe
zeer overvloedig zijn geweest. Naar ik
hoorde, meer dan 100 pet beter dan het
vorige jaar. Aardappelen zijn in geweldige
hoeveelheden gewonnen.
Toen het veenbedrjjf daar stagneerde
en de scheepvaart met kleinere vaartuigen
niet rendabel meer was, heeft men het
roer dadelijk omgegooid en zich dadelijk
toegelegd op het fabriekswezen, zoodat
ettelijke fabrieken daar in de omgeving
hun schoorsteenen verheffen.
De plaats Veendam heeft het stempel
van welvaart. Groote moderne gebouwen,
breed aangelegd, geven den indruk; dat
er geld in het laadje komt De toenmalige
burgemeester, Berensteyn, later Kamerlid,
heeft het durven bestaan de breede lijnon
voor de plaats uit te stippelen en vond hij
eertijds stevige bestrijding, thans getuigt
men, dat zijn kijk op de zaak juist is ge
weest en Is men hem voor zijn doorzetting
dankbaar.
Van Veendam trokken we langs het
Oostcrdlep naar Wildervank. Een lang
gerokte strook, aan weerszijden van do
i
Door den nauwen doorgang koersten we SCiun.vu Dllcua) u
de haven van Harlingen binnen. Je krijgt I vaa^ hulzen. Belde wallen ^zijn door tien-
nu niet den indruk dat Harlingen iiuler- tallen van bruggen verbonden zeer tot on
daad een zeehaven is, want heel breed en gerj[ej van de talrijke tjalkschoepjos, die
ruim ziet die haven er niet uit. Toch lagen joor-het diep moeten varen,
er nog „een paar zeeboten gemeerd, de Hier zie je nog druk het scheepsjagers-
„Heron en de „Margot Inderdaad zal bedrijf uitgeoefend. Hoewel er ook veel
t niet gemakkelijk vallen voor die booten motorschepen zijn, zijn er nog meer raotor-
om in het ruime sop te komen, omdat [00Ze zoodat daardoor het jaagbedrijf nog
eerst een golfbreker moet gerond worden. kan {jereiu
Doch het schijnt altijd te lukken, wpnt l De dat er deze strpken R0<
Vfl&J wonFJo1' of weldi8 wordt gewerkt, induBtrie, land
a°n bomv' veenbedrijf en klein-scheepbedrijf.
11"rWATWiWnn Hnnr dn <>veral verbrande en verweerde koppen,
SfflAitaSSto K^"04"16,1 *t06re'doch
gevels nog bezit. En toen we dit stadjeI
achter den rug hadden, werden we, voort- Langs Bareveld naderen we den Honds
gedreven door den stevlgen wind, kracht I g. i" Drente. an verre ls de llonds-
7, over oen prachtig verharden weg, ge-1 Ca?^eu\ i zichtbaar en het aspeot van
stuurd in de richting van Franeker. b°t landschap wijzigt zich aanstonds. Een
Veel afwisseling biedt het landschap j 611^e/ scHaaJ», zuiver Drentsch, met het let-
niet. Vlak bij Harlingen bevinden zich J*®* tcere lichaam en de zijige wol, graast
enkele steenfabrieken, die de daarvoor be- don weg. Langzaam stijgen we, tot
noodigde klei uit den omtrek betrekken, Gieten het hoogste punt bweiken,
Volgens een fietsenden „meelegger" lel- .P typisch dorp, rond den wijden brink
den deze fabrieken een kwijnend bestaan pbouwd, met nog veel met stroo beöPKte
door de oonourrentle van zandsteen en boerenhuizingen. De nieuwbouw ls heel
beton, anders, al zit er In den schoorstoenbouw
Het landschap heeft Iets van het aspect no£ vaak jp6* type van het Noordon.
van Waterland. De huizen hebben een De boschpartyen nemen hier toe en er
eenlgazina ander voorkomen, door de for- golving in het terrein. Even buiten
sche schoorsteenen met de platte afdek- Gieten strekt zich bot heideveld wijd uit
king en het miniatuurgeveltje, dat go- PP. r11 bloei stond, was het een
plant is op het hoogloopende schuine dak. ucntlg schouwspel, hoewel er ook eenige
Franeker was juist in feestdosoh ter ge-1 Eentonigheid in Ligt, wanneer geen Itoom-
legenheid van den herdenkingsdag van ParH,n:: do afwisseling bitrngen. Bij het
den ontwerper van het planetarium- penterstation zagen we het eerate hunne-
Eisinga. Ook wij hadden bet plan dat p™» ee?. verzameling geweldig groote
planetarium te beziohtlgen. En met vele keien, die kns en kras door elkaar lagen.
Friezen, die een bedevaart maakten naar In Rolde werd de tent in een ongerept
het huis, waar één hunner voorzaten in I u080,bje opgeslagen, dicht Lu een zand-
noeste vlijt en volharding en mot scherp- verstuiving, waar omheen bramen in over-
zinnig vernuft dit bewonderenswaardig Iv,. groeiden en de kamperfoelie zich
werk had tot stand gebracht. Het huis is (slingerde om de boomtakken en de
in den oorspronkelijken staat, z.a. do een- [d léverbessen ke. eigenaardig cachet aan
voudige wolkrabber Eisinga dit bewoon- M1'1 ^öbeel gaven,
de, gelaten. In bet woonvertrek met den Naar Ik ter plaatse vernam ls deze vege-
estrikkenvloor is aan den zolder en aan tatie te danken aan het initiatief der boe
den wand het wonderwerk van het feil- ren, die eindelijk van de regeering he
looze bewegen der planeten aangebracht, recht van eigendom kregen op het terrein
Het raderwerk, waaraan Eisinga 3 jaar om met eigen kracht de verstuiving te
arbeidde, is vervaardigd van eikenhout, beteugelen. Niet aan de gemeente werd
welk hout hij zelf prepareerde tegen molm deze grond ter beschikking gesteld, doch
en welke houten raderen nu nog geen aan de bewoners der gronden. Dit zijn de
spoor van molm vertoonen. markgerechtigden, die gevolmachtigden
Het koorndragershuisje, dat nu als verkiezen. Deze hebben het bestier dier
brandspuithuisje dienst doet, is overigens gronden in handen en staan daar naar be-
in den oorspronkelijken staat gelaten en lieven van af; zelfs aan de gemeente wor-
is één der vele oude huizen en gevels, die den door hen terreinen afgestaan om het
Franeker sieren. Maar we gunden ons wegennet te kunnen uitbreiden. Een tame-
geen tijd om dat allemaal op ons gemak te I Ujke macht. dus. Die hebben ze dan ook
bekijken, want het doel voor dien dag lag verdiend, want ze zijn er in geslaagd van
verder. En met dezelfde windkracht ach- oen armoedig dorp te maken een wei
ter ons sjeesden we langs den prachtig varende plaats, alleen door het vastleggen
aangelegd en weg Leeuwardenwaarta Veel der verstuivingen, die vroeger telkens
afwisseling biedt ook hier het landschap bun oogst ten gronde richtten,
niet. Hier en daar een typischen toren, Rolde bezit twee hunnebedden, die door
overigens weide- en bouwland en enkele bet eigenaardige van de geweldige steen
boomgroepen. Bij de halte van Zweins- groepen en de geschiedenis, die daaraan
Peins, terwijl we even waren afgestapt, verbonden is, als je in de buurt bent, wel
passeerden ons twee jutters, die, al fiet- oven het bezichtigen waard zijn, evenals
sende een tocht rond de Zuiderzee gingen de Balloërkuil, die eertijds diende als
maken. En zoo zwierven 6 jutters over straireohtplaats.
Friesland's bodem vol schadenfreude grln- Links en rechts zijn nog heidevelden,
nikend om de „tegenleggers" die den hal- met daartusschen veel ontgonnen land.
ven storm op de fietsen haast niet konden Overal sneed de ploeg weer door het af-
verwerken. Met zeker welgevallen werd gezichte land of stond de Btoomdorsch-
gekeken naar de beladen vruohtboomen machine klepperend en stootend gereed
en een onzer kon den wensch niet onder- om de groote hoeveelheden koornschoven
drukken om eens in zbo'n boomgaard te te ontdoen van het stroo, zoodat de rijke
gaan grasduinen. oogst weldra gesplitst was ln kostbaar
In Leeuwarden scheidden onze wegen, koren en in tot pakken gevormd stroo.
zij gingen zuidwaarts; wij zetten onszelf 8Iechts eenmaal onderweg hob Ik op do
en <de karretjes op den trein en spoorden ouderwetsche manier zien dorsóben met
naar Groningen. Het landschap toont wat den vlegel, doch dat was op een keuter-
meer geboomte, vooral door de afschut-1 boerderijtje,
ting der landerijen met laag struikgewas,
die met een auto vo'. kinderen Juist uit het
bosch naar Assen reed. Het was mijn
eerste kampeernaoht en ik voel nog den
harden grond, waar ik op lag. De jongens
sliepen als beren, doch ik was blij, dat het
daglicht door do tent scheen. Het had
hard geregend dien nacht. Wel waren we
droog gebleven, doch do „Primus" werkte
niet en een houtvuurtje was slechts met
groote moeite en met veel spiritus aan te
krijgen. Toch hadden we na niet te lan
gen tijd een bakje heete thee. Dat deed
don burger goed en na het prachtige, on
gerepte bosch wat nader bekeken te heb
ben, stapte ik op het stalen ros en ped
delde via Beilen, Spier, Kril, Ruinen en
Ruinerwold naar Meppel, terwijl de jon
gens nog wat nakamp eerden in Hoog
halen, Haleveld en Rouveen.
In Meppel zette ik de flets op den trein
en de jongens keerden van Zwolle per
nachtboot naar Amsterdam om later fiet
sende huls-toe te komen.
Een zwerftocht, vol van variatie, begun
stigd door veel zon en een beetje te veel
wind, die iets eigenaardigs bekoorlijks
had, en die een brok van bet vaderland
voor ons openvouwde.
De slip van de vacantle was voor ons
nog lang niet het onbelangrijkste ge
deelte.
M.
Ingezonden MededeMlng.
Bezoekt dan nog heden HARJ£B'$
waar thans een groote hoeveelheid courante en prima goederen
met kortingen van 10 tot 25 °/o worden omgezet.
Denkt aan Uw Winterkarpet. Denkt aan Uw Dekens.
HM. BehangerIJ en StoffeerderIJ
LUCHTVAART.
DE VIJF FOSTVLUOHTEN
NAAR INDIE.
vlogen dienzelfden dag naar Boesjir aan
do Perzische Golf door. De woestijn tot
Aleppo werd Maandag en Dinsdag in twee
fazen overgevlogen en Woensdag vlogen
wij van daar naar Sofia. Daarop zijn wij
vatndaag (Donderdag) in één ruk van So
fia naar Croydon (2140 K.M. gevlogen
Barnard is een bekend vlieger op lange
afstanden en fungeert als bestuurder van
het lichte vliegtuig van de hertogin van
Zijn vliegtuig ls blauw en goud geschil-
Daar de vijf vliegtuigen, welke op 18, 7 *3 en gra
20, 27 September, 4 en11 October met Nend®rla"d dof de Fükke,r/
post aan boord naar Indië zullen vertrek- m*MTT>ireen h
ken, met hun bemanningen 12 September f V* lhistol-Jupiter van 500 1 .k. en heeft
voor de laatste maal in Nederland bijeen I
zullen zijn, hebben de Nederlandsch-
Indisohe Luchtvaartmaatschappij en de I
Kon. Luchtvaartmaatschappij besloten,
op dien dag, van des namiddags 2 uur
af, het publiek ln do gelegenheid te stel-
DE MISLUKTE FRANSOHE
OCEAAN VLUCHT.
Uit Caanblanoa wordt gemold, dat hot
Ion, dezo vllegtuigen~op het vliegveld vliegtuig van Asoolant en Lefebre bfj do
Schiphol in oogensohouw te nemen. De pastorie poging om te vertrekken is bo-
belde maatschappijen hebben bovendien «cliudigd, zoodat de vlucht naar Amerika
eenige overheden uitgenoodlgd. is opgegeven. Assolant zou gisteren (met
Escadrilles van Soesterberg en van de een ander vliegtuig naar Parijs terug-
Kooy met do commandanten der lucht-1 koeren om zijn superieuren verslag uit t
brengen.
lULuiJia
DE L. Z. 127 NAAR ENGELAND.
vaartafdeeling en van den marine-lucht
vaartdlenst aan boord zullen op Schiphol
neerstrijken, en de Rotterdamsche Aero-
Ülub zal met eenigo Paudervliegtuigun
vertegenwoordigd zijn.
Het eerste vliegtuig, onder commando
van Koppen, zal Dondr
ber om tl uur 's morgens mot zijn lading L. Z. 127 op zijn eersten proeftocht boyon
post en met den heer Zimmermann, hoofd- Englnnd zal komen. DsarbU zal het luoht-
redacteurvan d'ürieut, aan boord,Schiphol J sobip zich oa aar Cardlngtoii begeven,
verlaten. waar op het oogenblik hot Toote Engel-
Er wordt aan herinnerd, dat de eerste i luchtschip It. 101 zijn voltoo
vier vliegtuigen behooren aan de Neder- h adert.
Nieuwe Uilgaven.
„Duikelaartje" (zesde druk).
„Ingrid, de Dochter van Duike
laartje". Door G. van Nes—
Uilkens, Van Holkema en Waren-
dorf.
Zooels bekend is, heeft het Engelsche
minkrterie van luchtvaart vergunning ge-
ond'erdag13~ sêptêm-1 pwon. dat de nieuwe Dultsche Zeppctin
Wellicht zuïïen Engelsche en Dultsche
luohtschippers dan iets van elkaar kun
nen loeren,
BRUSSEL—LONDEN IN 78 MINUTEN.
De Engelsche vlieger Scholfleld van
landBch-Indische LuohtvaartraaatBCha
en dus in Indlë blijven, teneinde aldaar
dioDBt te doen on dq lijnen Batavia
HemarangSoerabaja ,en BataviaBan-
Joeng, welke eind Omober worden ge-
jpend.
Het vijfde vliegtuig maakt deel uit van
3e vloot der K.L.M. en keert uit Indië, den gewonen passaglersdienst, heeft Don-
veneenB met post geladen naar Neder-1 derdag het traject BruBsel-Croydon, een
and terug.
Deze been- en weer-vlucht staat onder
mmmando van Aler, chef van den vlieg-
'eohniscben dienst der K.L.M.
DE OPSPORINGEN IN HET
POOLGEBIED.
afstand van precies 322 K.M., in 78 mi
nuten afgelegd, dus met een snelheid van
248 K.M. per uur. HU heeft hiermee alle
luchtrecords over dien afstand geslagen.
HEEN EN TERUG NAAR KAAP DE
GOEDE HOOP DOOR DE LUCHT.
Men zal ln hot fjs niet verder!
naar de Latham zoeken.
Eon Fransch vliegtuig van 120 P.K. be
stuurd door Mauler, is gisterenmiddag te
Le Bourget gedaald. De vlieger was te Pa
rijs opgestegen met twee hei pers, en heen
Hot Noorsoh tol. bureau meldt uit Osflo on terug naar Kaap de Goede Hoop ge-
dat Donderdag op hot ministerie van ver- vlogen. Hij heeft dien afstand met een
dedigina besprekingen zijn gehouden tus- gemiddelde van 800 K.M. afgelegd. Alleen
schon den minister van verdediging, ad-1 aan de Kaap ia hij gedaald
miraal Berglund, don opperbevelhebber,
prof. Hooi. deskundige voor poolonder-
zoekingen, kapitein Hernmnsen, die heeft
deelgenomen aan de expeditie van do Mi-
chael Sara en kapitein Lerche, imarine-
DRIE ITALIAANSCHE VLIEGERS
VERDRONKEN.
Bij een noodlanding ln do nabijheid van
attaché. Men hield zioh bezig met het voor- ZTuV,f, Ilö'^aeK1
sw van óm FmmcIm, adjnlraaJ Han-, &S LnSit,TatT,
aan boord van den kruiser Strassbourg, W„w
om te eindigen met bet zoeken in het ijs- v 3^r°^en* Pe
gebied! naar de Latham, het vliegtuig van ffiftSÏÏEK tot nu toe
Amundsen en Gilbaud. Men was het er' R k
over eens, dat men met do opsporingen in
het ijs kan ophouden; het onderzoek langs
de Noorsohe kust zal wonden voortgezet.
VERKEERSVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
DE VLUCHT VAN DE PRINSES
XENIA.
Xl l -l. Onze weg ging door Assen, waar zoo
zoodat de veestapel prachtig beschermd hulst de Koningin was geweest en er nog
is tegen de felle winden. Dat leek nje al iets hing van de feeststemming,
een heel practisch middel om beschutting Langs de Smilder-vaart - een onafzlen-
te krijgen. En bovendien verlevendigt het bare hulzenriTlangs die vaart eentonig
het a^schap zeer. Ook hier overal haast en langdradig, zoodat we ten slotte links
dezelfde huizenbouw. Bij Zwaagwestelnde afsloegen en peddelden tot Hooghalen
verandert dat. Daar de lage hulzekens waar we ln het bosch. totaal ongerept'
met de rieten daken. Een beeld van de bivakkeerden in een groote tentons
schraalheid van den grond. Uit het oog-vriendelijk aangeboden door een dame
Donderdagmiddag is de D 180 van de
luchtlijn ErfurtMunchen, bij een nood
landing in de buurt van Rorchbeim ver
ongeluktDe bestuurder en twee passa-
Kapltoin Barnard Is in 61/» dag|giers zijn gedood.
van Karachl naar Londen gevlogen.
WEER EEN VLIEGTUIG-ONGEVAL
Kapitein Barnard, die op den heenweg
zoo'n pech met do Prinses Xenia gehad Rockford, in den staat Illinois, is een
hoeft, Is Donderdagavond met zijn vlieg- beroomdlo naam, in de geschiedenis van
tuig onverwachts te Londen teruggekeerd !l0t vllegwezen. Van daar waren de viie-
na de vlucht van Karachl in 51/, dag te ^era Hasselt en Craimer vrtrokken met
hebben volbraoht, waarmee hij alle' re- hun vliegtuig GLreater Rockford, om te
cords met stukken geslagen heeft. De rrac®lten Zweden te bereiken. Mon woet,
juiste tijd moet nog geverifieerd worden,|,iat poging op de Westkust van
maar bedraagt ongeveer 188 uur. Groenland een ontydig eind vond.
Thans wordt de naam Rockford ge-
Op don vliegtocht blijken zij een af- hbernd wegens een vliegtujgongehik, dut
stand van 6000 K.M. afgelegd te hebben, daar Woensdag ia voorgevallen. Een
waarover zij 47a dag (niet 51/» dag zooaL^ I vliegtuig, waarmee gepoogd! wordt het
hierboven gemeld is) gedaan hebben. Hun record van den-tocht-om-Amerlka to ver-
vliegtuig, do PrlnoesS Xenia, is een I beteren, viel in de liockford-rivier. De
Fokker-Jupiter-eendekker. drie beroepsvliegers, die er in waren,
Verleden jaar hebben de Amerikaan- kwamen om. De drie passagiers zijn ge-
vliegers Broek en öchiee over den afstand red; eon1 die drie was echter zoo ernstig
van Croydon naar Karachl zeven dagen gowond, dat men voor zijn leven vreest
gedaan en Bert Hlnokler, die ln Februari
J.L ln zijn eentje den tocht deed, had er
ook zeven dagen voor noodig gehad. I Moeder, laat uw kleintje niet over den
ny uit het vliegtuig klom, is de mogoliik- au l*~. l~. »-
held van een snellen passagiers- en post- c f T uï ^"'7
en goederendienst tu«*-hon Engeland en Een looprek, kinderbox, ls
BrJtsch-Indië te bewijzen. W;| hebben v.oor hem een 9"chikte verblijfplaats. Zet
daarom ook een kist thee ln Het vliegtuig°e*e neer °P e*n 'onnige plek tegen tocht
meegebracht Wj verlieten Karachl Zon-l beschermd en leg op den grond een mol-
dag bij het aanbreken van dan dag entonde ken, mat een schoon laken bedekt.
Eenigen tijd geleden hebben wij op deze
plaats do verschijnng aangekondigd van
„Ingrid, êo Dochter van Duikelaartje".
\V"ü drukten daarbij den wensch uit n<
eens door den uitgever in de gelegenhel
te mogen worden gesteld tot vergolijking
van beide, in zekeren zin, één geheel vor
mende, werken, teneinde daarnaar de
geestelijke waarde van de blinde Ingrid te
kunnen toetsen aan de persoon der moe
der. De uitgever heeft dien wenk begre
pen en zond ons kort daarna ook het veel
besproken „Duikelaartje" toe. Wij meenen
goed te doen, beide werken alsnog te
zamen to besproken.
Ofschoon dus in zekeren zin één geheel
vormende mooder cn doohter Jmmcra
zijn beide geesteskinderen van dezelfde
auteur ls er tusschen beide scheppin
gen een groot en zelfs principieel veracluL
Het best kan dat naar onze meening aldus
worden gekenschetst: „Duikelaartje" la
Inspiratie, „Ingrid" ia een Interessant
„geval"; „Duikelaartje" ls een schepping,
„Ingrid" eeu opzet, „Duikelaartje" ls een
levende, „Ingrid" een doode roman
figuur. Het moot, dunkt ons, mevrouw van
Nes ongeveer gegaan zijn ola Pygmalion,
den Griekscheu beeldhouwer, die een zóó
sohoone vrouwenfiguur schiep, dat hij
verliefd werd op eigen sohepplng. Al
schrijvende en werkende aan „Duikelaar
tje" ls de blinde Ingrid ontstaan, als vijfde
en laatste kind van „Duikelaartje". En
mevrouw van Neu, verliefd op dit blinde
dochterkijn, heeft gemeend aan haar een
afzondorhjk boek te moeten wijden, waarin
Ingrid's geestelijke groei zou worden ver
haald.
Helaas! Ingrid is wèl zielig, tragisch,
sympathiek en meelijwekkend, al wat gij
maar wilt, maar.... zij is niet, als haar
moeder, oen persoonlijkheid. Daartoe mist
zij het spontane, origineelo, artistieke van
Theo. Trouwens,, wij maken ook tegen da
geboorte van de hopeloos-blinde Ingrid,
principieel bezwaar. Want wetenschappe
lijk zal de schrijfster dit geval wel niet
kunnen verdedigen. Blindheid ontstaat
meestal na de geboorte en dan ls het nog
veelal eeti degeneratie-verschijnsel. Reeds
dit stempelt Ingrid tot een literair „geval"
zonder meer, waarvoor geen enkele nood-
zauk bestond. Want de schrljfgtor tracht
zich nu wel in het ziele- en gedaohten-
leven van zoo'n blind-geborene in te den
ken, maar het zal ledereen duidelijk zijn,
dat zij daarbij subjectief, dat is, van het
standpunt van den ziende uit, moet te
werk gaan. Op zichzelf Is Ingrid een
flinke, sympathieke, docr zieligheid
meelijwekkende figuur, maar in doorsnee
is zij slechts eeu dood-gewoon meisje.
Haar drang naar een „gelijkwaardige",
dus ook blinde, vriendin, kunnen wij aan
vaarden, maar als deze later „herstelt"
van haar blindheid, dit, om Ingrid niet te
kwetsen, eenigen tijd weet te verzwijgen
en voor haar ziende omgeving te verber
gen alsmede wat er verder op volgt,
dan zijn wij, mevrouw van Nes moge ons
de uitdrukking vergeven, toch bedenkelijk
dicht bij de melodramatlek van den oolpor-
tageroman aangeland. Dit is missohien
niet erg vriendelijk, maar wij zijn het aan
Duikelaartje verplicht te zeggen.
Tenslotte nog een woord over deze zelf.
Men kan naar onze meening Ingrid's moo
der Theo onder de persoonlijkheden in
onze hedendaagsohe literatuur rekenen.
Zij heeft karakter, originaliteit, humor,
gevoel (wat wel eens üi sentimentaliteit
ontaardt), tact, kortom, zü is een uiterst
merkwaardige figuur, van wie bet alleen
maar onbegrijpelijk ls, dat zij het met
zoo'n sukkel van oen man zoo lang en zoo
goed uithoudt, dat zij hem na veoijarigen
ocht nog op stiekeme pandjes midden op
z'n gezicht zoenen kan. Van het boek
„Duikelaartje", dat het dorpolevca >aet
zijn klein gedoe en zijn achterklap behan
delt, valt vrijwel niets dan goeds to zeg
gen. Er komen bovendien fijne en innigs
trekjes ln voor, soms van een verwond3r-
rierlijko diepte. Lang erover uitwijden gaat
niet, man? de lectuur van „Duikelaartje"
is een geestelijk genot van den eersten
rnrg.
Ondanks wat we hierboven zelden, vormt
„Ingrid" bet vervolg op den roman; we
vinden er het gezin der Huysmans-en te
rug, Duikelaartje wat ouder, wat minder
uitbundig en spontaan, Dirk, haar man,
wat menachelijker en minder harkerig,
maar toch nog dorpsch-kleinzielig. En zoo
kan men, ondanks deze m meerdevol
bedenkingen, tooh gerust helde werken
als één geheel lezer omdrt er de g&eat
van een ujnvoelende, hoogstaande vrouw
els de acüuhjister ie, uit spreekt-
'l
OSKSE
ftjugmjü
M1°"® Smard' ^nkrond "tofflq en
