WILT GELD VERDIENEN?
Buitengewone Uitverkoop,
Jb. HARJER ZOON.
F-jJU.'
Een YaoantlGzwerftocht
Door Friesland, Onnüa)geD
tn Dremte,
Met het eindigen van de vacantle houdt
net zwerven op. In het laatst van Augus
tus hadden we nog een brokstukje vacan
te te verwerken en, daartoe in de gelegen
heid gesteld, trokken we met de boot naar
Harlingen. Zwaar bepakt stonden de fiet
sen op dek, want het lag in het voornemen
door Friesland, Groningen en Drente te
trekken. De jongens hadden de water
prooftent meegenomen en zouden daarin
bivakkeeren, terwijl vader zooveel moge
lijk het hoofd op een bed zou ter ruste
leggen.
Het zeetochtje naar Harlingen was ge
notvol. Wel dreigde de lucht en stond er
een straffe wind, doch we hadden den
wind achter en den stroom mee, zoodat er
geen sprake kon zijn van zeeziekte. De
schroef trok en duwde de boot met aardig
vaartje voort en in een t"1'"1'™11171 van tijd
hadden we Oudeschild met daarachter het
heuveltje de Hoogeberg, dwars van ons.
Veel beweging op het water was er niet.
Een enkele garnalenvisscher lag te slin
geren achter de kor en toen we verder
kwamen ter hoogte van den Riepel, waren
het de Wieringer palingvisschers, die de
stoffeering aan het watervlak gaven. Hoe
wel nog vroeg in den morgen, zwierven
ze al ver van honk, ijverig doende om
daar op de Wadden en in de sleuken een
stuk brood te verdienen.
De Friesche wal werd zichtbaar, Vlie
land doemde op, Terschelling was in een
vage streep zichtbaar en het tegenwoor
dig veelgenoemde Kornwerderzand sta
als een heuvel hoog boven den zeesplege
De Terschellinger boot „Minister Kraus'
koerste naar Harlingen en wij moesten
nog de ronding door de geul maken vóór
we dezelfde koers konden volgen. Langs
den polderdam, die onder water stond en
waartegen de golven woedend braken,
konden we varen, omdat de talrijke ba
kens de richting uitstippelen.
Door den nauwen doorgang koersten we
de haven van Harlingen binnen. Je krijgt
nu niet den indruk dat Harlingen inder
daad een zeehaven is, want heel breed en
ruim ziet die haven er niet uit. Toch lagen
er nog een paar zeebooten gemeerd, de
„Heron" en do „Margot". Inderdaad zn
't niet gemakkelijk vallen voor die booten
om in het ruime sop te komen, omda
eerst een golfbreker moet gerond worden
Doch het schijnt altijd te lukken, want
van het tegendeel is niets bekend.
Nauwelijks waren we aangekomen
de fietsen werden op den wal gezet en
weldra peddelden we Harlingen door, dat
vele oude gebouwen met merkwaardige
gevels nog bezit En toen we dit stadje
achter den rug hadden, werden we, voort
gedreven door den stevigen wind, krach
7, over oen prachtig verharden weg, ge
stuurd in de richting van Franeker.
Veel afwisseling biedt het landschap
niet. Vlak bij Harlingen bevinden zich
enkele steenfabrieken, die de daarvoor be-
noodigde klei uit den omtrek betrekken,
- Volgens een fietsenden „meelegger" lei
den deze fabrieken een kwijnend bestaan
door de concurrentie van zandsteen en
beton.
Het landschap heeft iets van het aspecl
van Waterland. De huizen hebben een
eenig3zins ander voorkomen, door de for
sche sohoorsteenen met de platte afdek
king en het miniatuurgeveltje, dat ge
plant is op het hoogloopende schuine dak.
Franeker was juist in foeBtdoson ter ge
legenheid van den herdenkingsdag van
den ontwerper van het planetarium-
Eisinga. Ook wij hadden het plan dat
planetarium te bezichtigen. En met vele
Friezen, die een bedevaart maakten naar
het huis, waar één hunner voorzaten in
noeste vlijt en volharding en mot scherp
zinnig vernuft dit bewonderenswaardig
werk had tot stand gebracht. Het huis is
in den oorspronkeljjken staat, z.a. do een
voudige wolkrabber Eisinga dit bewoon
de, gelaten. In het woonvertrek met den
estrikkenvloor is aan den zolder en aan
den wand het wonderwerk van het feil-
looze bewegen der planeten aangebracht.
Het raderwerk, waaraan Eisinga 8 jaar
arbeidde, is vervaardigd van eikenhout,
welk hout hij zelf prepareerde tegen molm
en welke houten raderen nu nog geen
spoor van molm vertoonen.
Het koorndragershuisje, dat nu als
brandspuithuisje dienst doet, is overigens
in den oorspronkelijken staat gelaten en
is één der vele oude huizen en gevels, die
Franeker sieren. Maar we gunden ons
geen tijd om dat allemaal op ons gemak te
bekijken, want het doel voor dien dag lag
verder. En met dezelfde windkracht ach
ter ons sjeesden we langs den prachtig
aangelegd en weg Leeuwardenwaarts. Veel
afwisseling biedt ook hier het landschap
niet. Hier en daar een typischen toren,
overigens weide- en bouwland en enkele
boomgroepen. Bij de halte van Zweins-
Peins, terwijl we even waren afgestapt,
passeerden ons twee jutters, die, al fiet
sende een tocht rond de Zuiderzee gingen
maken. En zoo zwierven 6 jutters over
Friesland's bodem vol schadenfreude grin
nikend om de „tegenleggers" die den hal
ven storm op de fietsen haast niet konden
verwerken. Met zeker welgevallen werd
gekeken naar de beladen vruohtboomen
en een onzer kon den wensch niet onder
drukken om eens in zóo'n boomgaard te
gaan grasduinen.
In Leeuwarden scheidden onze wegen,
zij gingen zuidwaarts; wij zetten onszelf
en do karretjes op den trein en spoorden
naar Groningen. Het landschap toont wat
meer geboomte, vooral door de afschut
ting der landerijen met laag struikgewas,
zoodat de veestapel prachtig beschermd
is tegen de felle winden. Dat leek nje al
een heel practisch middel om beschutting
te krijgen. En bovendien verlevendigt het
het landschap zeer. Ook hier overal haast
dezelfde huizenbouw. Bij Zwaagwestelnde
verandert dat. Daar de lage huizekens
met de rieten daken. Een beeld van de
schraalheid van den grond. Uit hst oog-
Eunt van schilderachtigheid zag hot or
ier echter belangwekkender uit. Het
duurde niet lang of we stonden met onze
bepakking op het Groninger station en
weldra peddelden we in de richting van
het Winschoterdiep, waar veel beweging
van tjalken was en aan welks boorden tal
rijke scheepswerven zich bevinden, waar
op druk werd gewerkt aan nieuwbouw en
reparatie. Overal waren het dwarshellin-
gen, hetgeen ook noodzakelijk is, daar de
breedte van het vaarwater geen langs-
helling toelaat
Even vraag je Je af, hoe het mogelijk Is,
dat daar de soheeepsbouw floreert en dat
er hier, in particulier beheer, geen schijn
van bouw te bespeuren valt Wat Is daar
van de reden?
Bij Hoogezand sloegen we rechts af en
stevenden langs een flinken weg naar
Veendam. Het landschap is ook onge
veer als dat van Waterland. Landbouw en
nog eens landbouw. Het koren was ge
zicht en stond aan schoven of was reeds
geheel van den akker verdwenen en op
schelven gezet zoodat het hier en daar
wel, kafferdorpen geleken. De oogst moet
zeer overvloedig zón geweest. Naar ik
hoorde, meer dan 100 pet beter dan het
vorige jaar. Aardappelen zijn in geweldige
hoeveelheden gewonnen.
Toen het veenbedrijf daar stagneerde
en de scheepvaart met kleinere vaartuigen
niet rendabel meer was, heeft men het
roer dadelijk omgegooid en zich dadelijk
toegelegd op het fabriekswezen, zoodat
ettelijke fabrieken daar in de omgeving
hun sohoorsteenen verheffen.
De plaats Veendam heeft het stempel
van welvaart Groote moderne gebouwen,
breed aangelegd, geven den indruk; dat
er geld in het laadje komt De toenmalige
burgemeester, Berensteyn, later Kamerlid,
heeft het durven bestaan de breede lijnon
voor de plaats uit te stippelen en vond hij
eertijds stevige bestrijding, thans getuigt
men, dat zijn kijk op de zaak juist is ge
weest en is men hem voor zijn doorzetting
dankbaar.
Van Veendam trokken we langs het
Oosterdlep naar Wildervank. Een lang
gerekte strook, aan weerszijden van de
vaart huizen. Beide wallen zón door tien
tallen van bruggen verbonden zeer tot on
gerief van de talrijke tjalkscheepjes, die
door-het diep moeten varen.
Hier zie je nog druk het scheepsjagers
bedrijf uitgeoefend. Hoewel er ook veel
motorschepen zijn, z]jn er nog meer motor-
looze, zoodat daardoor het jaagbedrijf nog
kan tieren.
De Indruk is, dat er in deze streken ge
weldig wordt gewerkt, industrie, land
bouw, veenbedrijf en klein-scheepbedrijf.
Overal verbrande en verweerde koppen,
knokige handen en stoere, doch verwerkte
lichamen.
Langs Bareveld naderen we den Honds
rug en in Drente. Van verre is de Honds
rugheuvel al zichtbaar en het aspeot van
het landschap wijzigt zich aanstonds. Een
enkel schaap, zuiver Drentsch, met het Iet
wat teere lichaam en de zijige wol, graast
die met oen auto vol kinderen Juist uit het
bosch naar Apsen reed. Het was mijn
eerste kampeeraacht en ik voel nog den
harden grond, waar ik op lag. De jongens
sliepen als beren, doch ik was blij, dat he
daglicht door do tent scheen. Het had
hard geregend dion nacht. Wel waren we
droog gebleven, doch do primus" werkte
niet en een houtvuurtje was slechts met
groote moeite en met veel spiritus aan te
krijgen. Toch hadden we na niet te lan
gen tijd een bakje heete thee. Dat deed
den burger goed en na het prachtige, on
gerepte bosch wat nader bekeken te heb
ben, stapte ik op het stalen ros en ped
delde via Beilen, Spier, Kril, Ruinen en
Ruinerwold naar Meppel, terwijl de jon
gens nog wat nakampeerden in Hoog
halen, Haleveld en Rouveen.
In Meppel zette ik de fiets op den trein
en de jongens keerden van Zwolle per
nachtboot naar Amsterdam om later fiet
sende huis-toe te komen.
Een zwerftocht, vol van variatie, begun
stigd door veel zon en een beetje te veel
wind, die iets eigenaardigs bekoorlijks
had, en die een brok van het vaderland
voor ons openvouwde.
De slip van de vacantle was voor ons
nog lang niet het onbelangrijkste ge
deelte.
M,
LUCHTVAART.
DE VIJF FOSTVLUOHTEN
NAAR INDIE.
Daar do vijf vliegtuigen, welke op 18,
20, 27 September, 4 en 11 October met
post aan boord naar Indië zullen vertrek
ken, met hun bemanningen 12 September
voor de laatste maal in Nederland bijeen
zullen zijn, hebben de Nederlandsch-
Indisohe Luchtvaartmaatschappij en de
Kon. Luchtvaartmaatschappij besloten,
op dien dag, van des namiddags 2 uur
af, het publiek In do gelegenheid te stel
len, deze vliegtuigen op het vliegveld
Schiphol in oogensohouw te nemen. De
belde maatschappijen hebben bovendien
eenige overheden uitgenoodlgd.
Escadrilles van Soesterberg en van de
Kooy met do commandanten der lucht-
vaartafdeeling en van den marine-lucht
vaartdienst aan boord zullen op Schiphol
neerstrijken, en de Kotterdamscho Aero-
Olub zal met eenigo Pandervliegtulgon
vertegenwoordigd zijn.
Het eerste vliegtuig, onder commando
van Koppen, zal Donderdag 13 Septem
ber om tl uur 'b morgens mot zijn lading
post en met den heer Zimmermann, hoofd
redacteurvan d'Orient, aan boord,Schiphol
verlaten.
Er wordt aan herinnerd, dat de eerste
vier vliegtuigen behooren anndeNede
landsch-Indische Luohtvaartmaatschapp
en dus in Indië blijven, teneinde aldaar
dienst te doen
Ingezonden Medcdesllng.
Bezoekt dan nog heden HARJ£R's
waar thans een groote hoeveelheid courante en prima goederen
met kortingen van 10 tot 25 °/o worden omgezet.
Denkt aan Uw Winterkarpet. Denkt aan Uw Dekens.
N.V. BehangeriJ en StoffeerderIJ
vlogen dienzelfden dag naar Boesjir aan
de Perzische Golf door. De woestijn tot
Aleppo werd Maandag en Dinsdag in twee
fazen overgevlogen en Woensdag vlogen
wij van daar naar Sofia. Daarop zijn wij
vatndaag (Donderdag) in één ruk van So
fia naar Croydon (2140 K.M. gevlogen.
Barnard is een bekend vlieger op lange
afstanden en fungeert als bestuurder van
het lichte vliegtuig van de hertogin van
Bedford.
Zijn vliegtuig is blauw en goud geschil
derd en in Nederland door de Fokker
fabriek gemaakt. De motor is een Brit-
Bche Brlstol-Juplter van 000 P.K. en heeft
luchtkoeling.
Nieuwe Uitgaven.
„Duikelaartje" (zesde druk).
„Ingrid, de Dochter van Duike-
laartje". Door G. van Nee—
Uilkens, Van Holkema en Waren-
dorf.
DE MISLUKTE FRANSOHE
OCEAAN VLUCHT.
Uit Gasablanoa wordt gemeld, dat het
vliegtuig van Assolant en Lefebro bij do
laatste poging om te vertrekken is bo-
soliadigd, zoodat de vlucht naar Amerika
la opgegevon. Assolant zou gisteren «net
een ander vliegtuig naar Parijs terug-
koeren! oim zijn superieuren verslag uit t
brengen. |^j.
DE L. Z. 127 NAAR ENGELAND
I I Ion de lijnen Batavia
langs don weg. Langzaam stijgen we, tot BemarangSoerabaja en Batavia—Ban
we in Gieten het hoogste punt bereiken. loeng, welke eind Oètóber worden ge
Een typisch dorp, rond den wijden brink j jpend.
gebouwd, met nog veel met stroo bedekteHet vijfde vliegtuig maakt deel uit van
boerenhuizingen. De nieuwbouw is heel 3e vloot der K.L.M. en keert uit Indië
anders, al zit er in den schoorstoenbouw ?veneens met post geladen naar Neder-
nog vaak het type van het Noordon.
De boschpartijen nemen hier toe en er
zit golving in het terrein. Even buiten
Gieten strekt zich hot heideveld wijd uit
ea nu het in bloei stond, was het een
machtig schouwspel, hoewel er ook eenige
eentonigheid in ligt, wanneer geen boom
partijen de afwisseling bi-engen. Bij het
Eenterstation zagen we het eerste hunne-
)ed, een verzameling geweidig groote
keien, die kris en kras door elkaar lagen,
In Rolde werd de tent in een ongerept
boschje opgeslagen, dicht bij een zand
verstuiving, waar omheen bramen in over
vloed groeiden en de kamperfoelie zich
slingorde om de boomtakken en de
e ïeverbessen het eigenaardig cachet aan
N geheel gaven.
Naar ik ter plaatse vernam is deze vege
tatie te danken aan het initiatief der boe
ren, die eindelijk van de regeering het
recht van eigendom kregen op het terrein
om met eigen kracht de verstuiving te
beteugelen. Niet aan de gemeente werd
deze grond ter beschikking gesteld, doch
aan de bewoners der gronden. Dit zijn de
markgerechtigden, die gevolmachtigden
verkiezen. Deze hebben het bestier dier
gronden in handen en staan daar naar bo
ieven van af; zelfs aan de gemeente wor
den door hen terreinen afgestaan om het
wegennet te kunnen uitbreiden. Een tame
ijko macht- dus. Die hebben ze dan ook
verdiend, want ze zijn er in geslaagd van
een armoedig dorp te maken een wel
varende plaats, alleen door het vastleggen
er verstuivingen, die vroeger telkens
hun oogst ten gronde richtten.
Rolde bezit twee hunnebedden, die door
het eigenaardige van de geweldige steen-
groepen en de geschiedenis, die daaraan
verbonden is, als je in de buurt bent, wel
even het bezichtigen waard zijn, evenals
de Balloërkuil, die eertijds diende als
strafreohtplaats.
Links en rechts zijn nog heidevelden,
met daartusschen veel ontgonnen land.
Overal sneed de ploeg weer door het af-
gezichte land of stond de stoomdorsch-
machine klepperend en stootend gereed
om de groote hoeveelheden koornschoven
te ontdoen van het stroo, zoodat de rijke
oogst weldra gesplitst was in kostbaar
koren en in tot pakken gevormd stroo.
Slechts eenmaal onderweg heb ik op do
ouderwetsche manier zien dorsohon met
den vlegel, doch dat was op een keuter-
boerdorijtje.
Onze weg ging door Assen, wnar zoo
juist, de Koningin was geweest en er nog
iets hing van de feeststemming.
Langs de Smilder-vaart een onafzien
bare huizenriflangs die vaart eentonig
en langdradig, zoodat we ten, slotte links
afsloegen en peddeldon tot Hooghalen,
waar we in het bosah, totaal ongerept,
bivakkeerden ln een groote tent,
land terug,
Deze heen- en weer-vlucht staat onder
rommando van Aler, chef van den vlieg
'eehniscbcn dienst der K.L.M.
DE OPSPORINGEN IN HET
POOLGEBIED.
Men zal in hot ijs niet verder
naar de Latham zoeken.
Het NoorSeh tol. bureau meldt uit Oslo
(Lat Donderdag op hot ministerie vau ver.
dediging besprekingen zijn gehouden tut-
«.•hen den minister van verdediging, ad
miraal Berglund, den opperbevelhebber,
prof. Hoel, deskundige voor pooloruder
zoekingen, kapitein Hermannen, die heeft
deelgenomen aan de expeditie van de Mi-
chael Sara en kapitein Lerche, marine-
attadhé. Men hield zich bezig met het voor
stel van den Franschen admiraal Hesrr,
aan boord van den kruiser Strassbourg,
om te eindigen met het zoeken in het ijs-
gebied' naar de Latham, het vliegtuig van
Amundsen en Gilbaud. Men was het er
over eens, d'at men met de opsporingen in
het ijs kan ophouden; het onderzoek langs
de Noorsche kust zal worden voortgezet.
DE VLUCHT VAN DE PRINSES
XENIA.
Kapitein Barnard is In 51/, dag
van Karachl naar Londen gevlogen
Kapitein Barnard, die op den heenwef
zoo'n pech met do Prinses Xenia gehot
toeft, ls Donderdagavond met zijn vlleg-
,uig onverwachts to Londen teruggekeerd
na de vlucht van Karachl in 51/, dag te
hebben volbracht, waarmee hij alle re
cords met stukken geslagen heeft De
'uiste tijd moet nog geverifieerd worden,
maar bedraagt ongeveer 188 uur.
Op don vliegtocht blijken zij oen af
stond van 9000 K.M. afgelegd te hebben,
waarover zij 4V, dag (niet 51/» dag zooals
hierboven gemeld ls) gedaan hebben. Hun
vliegtuig, de Princess Xenia, is een
Fokker-Jupiter-eendokker.
Verleden jaar hebben de AmeriJrann-
vlicgers Broek en Schioe over den afstand
van Croydon naar Karachl zeven dagen
gedaan en Bert Hinokler, die in Februari
J.L in zijn eentje den tocht deed, had er
ook zeven dagen voor noodig gehad.
Ons doel, zoide kapitein Barnard, toen
hij uit het vliegtuig klom, ls de mogelijk
heid van een snellen passagiers- en post
en goederendienst tuw-tohon Engeland on
Britsoh-Indlë te bewijzen. Wij hebben
daarom ook een kist thao in het vliegtuig
ons I meegebracht Wij verlieten Karachl *Zon" I beschermd en leg op den grond een mol
Zbools bekend is, heeft het Engelsche
ministerie van luchtvaart vergunning ge
geven, dat de nieuwe Duitsche Zeppelin
L. Z. 127 op zijn eersten proeftocht boyon
Engiand zal komen. Daarbij zal het lucht
schip zióh oa aar Cardlngton begeven,
waar op het oogenblik het Toote Engel-
sohe luchtschip R. 101 zijn voltooiing
radert
Wellicht zul Pen Engelsche en Duitsche
luchtschippers dan Iets van elkaar kun
nen loeren.
BRUSSEL—LONDEN IN 78 MINUTEN.
De Engelsche vlieger Êteholflold van
den gewonen passaglersdienst, heeft Don
derdag het traject Brussel-Croydon, een
afstand van procies 822 K.M., in 78 mi
nuten afgelegd, dus met een snelheid van
248 K.M. per uur. Hij heeft hiermee alle
luchtreoords over dien afstand geslagen.
HEEN EN TERUG NAAR KAAP DE
GOEDE HOOP DOOR DE LUCHT.
Een Fransch vliegtuig van 120 P.K. be
stuurd door Mauler, is gisterenmiddag te
Le Bourgot gedaald. De vlieger was te Pa
rijs opgestegen met twee helpers, en heen
en terug naar Kaap de Goede Hoop ge
vlogen. Hij heeft dien afstand met een
gemiddelde van 800 K.M. afgelegd. Alleen
aan de Kaap is hij gedaald.
DRIE ITALIAANSCHE VLIEGERS
VERDRONKEN.
Btf een noodlanding in de nabijheid van
Rovigno stortte het Italia arische water
vliegtuig S 69 naar beneden en viel ln het
water. De drie vliegers verdronken. De
lijken der slachtoffers konden tot nu toe
niet worden geborgen.
VERKEERSVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Donderdagmiddag is de D 180 van de
luchtlijn ErfurtDlunchen, bij een nood-
anding in de buurt van Rorchheim ver
ongelukt De bestuurder en twee passa
giers zijn gedood.
WEER EEN VLIEGTUIG-ONGEVAL
Rockford, in den staat Illinois, is een
xxroomdle naam in de geschiedenis van
iet vliegwezen. Van daar waren de vlie
gers Hassell en Cramier vrtrokken met
ïun vliegtuig Greater Rockford, om to
trachten Zweden to bereiken. Men weet,
dat die poging op de Westkust van
Groenland een ontijdig eind vond.
Thans wordt de naam Rockford ge
noemd wegens een vliegtuigongeluk, dat
daar Woensdag is voorgevallen. Een
vliegtuig, waarmee gepoogd wordt het
record van den-tocht-om-Amerika to ver
eteren, viel ln de Rookford-rivler. De
drie beroepsvliegers, die eor in waren,
kwamen om. I)e drie passagiers zijn ge
red; een1 die drie was echter zoo ernstig
gewond, dat men voor zijn teven vreest
vriendelijk aangaboden door een dame, dag bij het aanbreken van dan dag entondeken, mei een schoon leken bedekt.
Eenlgen tijd geleden hebben wtj op deze
plaats de verschijnng aangekondigd van
„Ingrid, êe> Dochter van Duikelaartje".
Wij drukten daarbij den wensch uit nog
eens door den uitgever in de gelegenheid
te mogen worden gesteld tot vergolijklng
van beide, ln zekeren zin, één geheel vor-
mende, werken, teneinde daarnaar de
geestelijke wuarde van de blinde Ingrid to
kunnen toetsen aan de persoon der moe
der. De uitgever heeft dien wenk begre
pen en zond ons kort daarna ook het veel
besproken „Duikelaartje" toe. WU meenen
goed te doen, beide werken alsnog te
zamen te bespreken.
Ofschoon dus in zekeren zin één geheel
vormende - moeder cn dochter immers
zijn beide geesteskinderen van dezelfde
auteur is er tusschen beide scheppin-
?en een groot en zelfs principieel verscliiL
Iet best kan dat naar onze meening aldus
worden gekenschetst: „Duikelaartje" ls
inspiratie, „Ingrid" is een interessant
„geval"; „Duikelaartje" is een schepping,
„Ingrid" eeu opzet, „Duikelaartje" is een
levende, „Ingrid" een doode roman
figuur. Het moet, dunkt ons, mevrouw van
Nes ongeveer gegaan zijn als Pygmalion,
den Griekschen beeldhouwer, die een zóó
schoone vrouwenfiguur schiep, dat hij
verliefd werd op eigen sohepping. Al
schrijvende en werkende aan „Duikelaar
tje" is de blinde Ingrid ontstaan, als vijfde
en laatste kind van „Duikelaartje". En
mevrouw van Nes, verliefd op dit blinde
dochterkljn, heeft gemeend aan haar een
afzonderlijk boek te moeten wijden, waarin
lngrlo's geestelijke groei zou worden ver
haald.
Helaas I Ingrid ls wèl zielig, tragisch,
sympathiek en meelijwekkend, al wat gij
maar wilt, maar.... zij is niet, als haar
moeder, een persoonlijkheid. Daartoe mist
zij het spontane, origineele, artistieke van
Theo. Trouwens,, wij maken ook tegen de
geboorte van de hopeloos-blinde Ingrid,
principieel bezwaar. Want wetenschappe
lijk zal de schrijfster dit geval wel niet
kunnen verdedigen. Blindheid ontstaat
meestal na de geboorte en dan is het nog
veelal eeu degeneratie-verschljnsel. Reeds
dit stempelt Ingrid tot een literair „geval"
zonder meer, waarvoor geen enkele nood
zaak bestond. Want de schrijfster tracht
zich nu wel ln het ziele- en gedaohten-
leven van zoo'n bllnd-geborene ln te den
ken, maar het zal ledereen duidelijk zijn,
dat zij daarbij subjectief, dat ls, van het
standpunt van den ziende uit, moet te
werk gaan. Op zichzelf Is Ingrid een
flinke, sympathieke, door haur zieligheid
meelijwekkende figuur, maar ir. doorsnee
is zij slechts een dood-gewoon meiajo.
Haar drang naar een „gelijkwaardige",
dus ook blinde, vriendin, kunnen wij aan
vaarden, maar als deze later „herstelt"
van haar blindheid, dit, om Ingrid niet te
kwetsen, eenigen tijd weet te verzwijgen
en voor haar ziende omgeving te verber-
gan alsmede wat er verder op volgt,
dan zijn wij, mevrouw van Nes moge ons
de uitdrukking vergeven, toch bedeiikelijk
dicht bij de melodramatiek van den oolpor-
tageroman aangeland. Dit ls misschien
niet erg vriendelijk, maar wij zijn het aan
Duikelaartje verplicht te zeggen.
Tenslotte nog een woord over deze zelf.
Men kan naar onze meening Ingrid's moe
der Theo onder de persoonlijkheden in
onze hedendaagsche literatuur rekenen.
Zij heeft karakter, originaliteit, humor,
gevoel (wat wel eens in sentimentaliteit
ontaardt), tact, kortom, zij is een uiterst
merkwaardige figuur, van wie het alleen
maar onbegrijpelijk is, dat zij het met
zoo'n sukkel van oen man zoo lang en zoo
goed uithoudt, dat zij hem na veoljarigen
echt nog op stiekeme paadjes midden op
z'n gezicht zoenen kan. Van het boek
„Duikelaartje", dat het dorpolevta met
zijn klein gedoe en zijn achterklap behan
delt, valt vrijwel niets dan goeds to zeg
gen. Er komen bovendien fijne en Innige
trekjes ln voor, soms van een verwonder-
derlükij diept». Lang erover uitwijden gaat
niet, maar de lectuur van „Duikelaartje"
is een geestelijk genot van den eersten
rong.
Ondanks wat we hierboven zeiden, vormt
„Ingrid" het vervolg op den roman; we
vinden er hot gezin der Huysmans-en te
rug, Duikelaartje wat ouder, wat minder
uitbundig en spontaan, Dirk, haar man,
wat menschelljkor en minder harkerig,
maar toch nog dorpwh-klelnzielig. En zoo
kan nicn, ondanks deze - en meerdere!
bedenkingen, toch gerust belde werken
b!.° één geheel lezer omdat er de gecat
van een fijnvoelende, hocgataande vrouw
als de echrdiewr le, uit epreekt,
Moeder, laat uw kleintje niet over den
grond kruipen. Deze la vuil en stoffig en
de kans dat het vallen en zich bezeten
zal, is groot. Een looprek, kinderbox, ia
voor hem een geschikte verblijfplaats. Zet
deze neer op een zonnige plek tegen tocht