GEMENGD NIEUWS
De
°ni vlak rijdend achter een andere auto,
waarvoor betaald werd en dus de draai
boom open ging door te snappen.
De eerste poging daartoe mislukte.
De tweede ging beter. De boom ging
open, de voorste wagen freed op, die van
den heer yos reed mee, maar daar kwam
de boom al aan; iets te laat; het linker
voorlicht werd omgebogen, het spatbord
beschadigd, maar de tol was geforceerd.
Achter den anderen wagen stond mi de
heer Vos voor den houten boom. Even
ging het houten ding op om den voorsten
wagen door te laten, weer neer, net op
tijd. Een steviger man was nu de bewaker.
Er was geen tijd om de pin in te steken,
maar de bewaker ging op den boom han
gen. De heer Vos zette den motor aan,
reed door.... de boom boog door, schoof
meteen smak terug, waarbij de rechter-
zjjruit van de auto brak, de medepassa
gier van den heer Vos kreeg een hevigen
klap van den boom, maar men was de bar
ricade gepasseerd.
Tegen den heer Vos werd op het ge- uuuut3ii UIk muaai
meentehuis procesverbaal opgemaa t jjebben (je gouwen evenwel van alles
gens vernieling van den tolboom....
Marine-manoeuvres
In Zeeland.
Een zeeslag voor de Zeouwsche
kust De „Hertog Hendrik" getor
pedoordt Zware verliezen aan
beidie zijden.
Bij de Dinsdag begonnen oefeningen
der marine om en bij de Zeeuwsche wa
teren, wordt verondersteld, dat een rood
leger ons land is binnengerukt. Onze
troepen (de Blauwen) hebben dit uit hel
Zuiden oprukkende leger dapper het hoofd
geboden, doch te vergeefs. De Rooden
hebben hen teruggedrongen In het Blauwe
gebied vanZeeuwsch-Vlaanderen en
Noord-Brabant töt den Moerdijk en de
Maas bezet.
Een gedeelte van het Blauwe leger
echter heeft zich op Zuid-Beveland, Noord
Beveland en Walcheren weten staande
te houden. Ora dit aldaar te doen blijven
HET HULDEBLIJK VOOR DE
KONINGIN.
Van het Indisch officierencorps.
In 1923 heeft het Indische officiers
corps besloten, aan de Koningin bij haar
25-jarig regeeringsjubileum
noodig. Levensmiddelen in de eerste plaats
en dan aanvulling van hun munitie on
zoo mogelijk versterking van hun artille
rie. Dit alles moet uit de vesting Hollanc
worden toegevoerd. Edoch de binnen
water, de wegl binnenlangs Tholen door
Keeten, Mastgat, Zijpe is hun, als gezegd
afgesneden.
w j De eenlge ontschepingsgelegenheid, die
een "gob*e"lïn hun overblijft, is dan ook de Oosterschelde
aan te bieden. Daar de vervaardiging van En nu komt het er op aan de transport
het doek zeker veel tijd zou kosten, moest schepen, die van de naastbij zijnde bases
worden volstaan met de aanbieding van in de vesting Holland met de genoemde
een ontwerp-teekening, welke 0 Septem- voorraden daarheen worden afgezonden,
her van dat jaar door een comité van In-veilig te doen overkomen en, nadat zt
dische officieren ten paleize te Amster
dam aan de Koningin werd aangeboden.
gelost zijn, evenzoo weer te doen terug
Ikeeren. Dit nu is het vraagstuk van den
Aan de vertegenwoordiging in Neder- daR. W ant de Rooden zyn op hun hoede
land van de Nederl.-Indische officiers- j ZiJ hebber, voor de Ho landsche en Zeeuw
vereeniging was verzocht, zoo mogelijk de s°he zeegaten maritieme strijdkrachten
vervaardiging in Nederland te doen ge- samengetrokken, die een voortdurende
schieden en alleen wanneer dit niet moge
lijk bleek, zich te wenden tot de Fransche
Staats-gobelinfabriek.
De Nederlandsche Kunstweefschool te
Haag, onderleiding van mevr. W. J. La-
man Trip—Nolen, werd bereid gevonden,
het werk op zich te nemen. Hierdoor kon
dua de vervaardiging van een beduidend
kunstwerk in Nederland blijven, waar
over ook de Koningin hare vreugde be
tuigde.
Het doek.
Het doek is uitgevoerd in de maten 8 bij
4 meter. In het midden boven is afgebeeld
het grootkruis van de Militaire Willems
orde, links en rechts daarvan staan de op
dracht aan de Koningin en de jaartallen
1898—1928.
De grondgedachte van het geheel Ia: het
leger als beschermer van orde en rust. In
het middenvak het Indische land (rijst
bouw, industrie, visscherij enz.). Figuren
en links stellen symbolisch het leger voor.
In medaillons boven symbolische voor
bedreiging voor de transporten vormen
Blauwe zeestrijdkrachten zijn echter|te
hulp gesneld van de hunnen te land om
de aanslagen der Rooden te verijdelen
en de verbinding van het Blauwe leger
met de vesting Holland te beschermen.
De Campveersche toren is het centrum
van het krijgsbedrijf. Want daar heeft
schout bij nacht L. J. Quant, de comman
dant van de marine, die de oefeningen
(leidt, met zijn adjudant luitenant ter zee
1ste klasse D. C. M. Hetterschij zijn kwar
tier opgeslagen.
Hier en in het vlak bij den toren gele
gen oude marine-station zit als het ware
het geweten van de oefeningen en alle be
richten van de schepen op' zee komen daar
Bij den commandant is zijn staf, die be
staat uit kapitein-luitenant ter zee J. de
Graaff, chef van den staf der zeemacht
te Willemsoord en kapitein-luitenant ter
zee J. van Reede, directeur van de Hoo-
gere Marine Krijgsschool.
De commandant van de blauwen heef
onder zijn bevel: de pantserboot Brinio,
SSund^teïïS het°ïez ÏlÏÏÏ l!o8S den "legger' Hydra, de -mijnenveger^
SJTÏtn J?hl£n\Rni!5i. ni- in'1- [I- ni en de onderzeeërs O 10 en
oeiUrt n «on 0 11 en drle watervliegtuigen, die alleen
i klmH hl voor verkenning gebruikt (mogen) wor-
kant „Sg aantgo
Onder riet menlJi telereelen uit het ^E?'poetenM° battertl °P N°0rd
JSfi^M^SgXpen'» kar schll> He""8 H«><irik, dr mlJi.leKK - Van
ment aïSahraêh? ïmn.5!,. St l.iTm Het steunpunt van do Blauwen Is het
S?»ffiSSfïWrr-i!; gaf nabö Voare. dat tan ,1e Roo-
dpn Vlissingen. Van Rood wordt ver
van Nederland en Indiê; verder krijgs
attributen die de versohillende „diensten"
in het leger aangeven. Een rand van ge-
styleerde Indische bloemen omsluit het
geheel.
Als kleuren zijn in hoofdzaak groen,
koningsblauw en oranje gekozen. Overi
gens moest rekening worden gehouden
met de kleuren der Nederlandsche en In
dische wapens, waaromtrent men uit den
aard der zaak gebonden was. Buiten
gewoon decoratief zijn ze in bet geheel ge
groepeerd en, wat de tinten betreft, in har
monie gebracht met heel den opzet van
het doek.
Er is ruim vijf jaar aan gewerkt, wat
beduidend korter is dan in het buitenland
het geval zou zijn geweest.
De aanbieding.
De aanbieding zal door een comité van
officieren van het Indisphe leger ten pa
leize in het Noordeinde te Den Haag ge
schieden op een der eerste dagen na de
opening der Staten-Generaal
NEDERLANDSCHE COMMUNISTEN
EN DE DERDE INTERNATIONALE.
Tot de candidaat-leden in het nieuwge-
kozen bestuur der communistische inter
nationale behoojen o.m. ons Tweede Ka
merlid De Visser en de uit Indië verban
nen Darnoso. Semaoen, die vroeger be
stuurslid was, komt in de lijst thans niet
meer voor, noch als lid, noch als candl-
daat
Op het congres der Internationale is ook
een brief van de Wijnkoop-groep behan
deld, waarin deze verklaarde het volko
men eens te zijn met het program der
Komintern en verzocht, met behulp van
het nieuwe bestuur de sectie Holland te
organiseeren. Hierop heeft men geant
woord, dat de sectie Holland reeds be
stond, dat Wijnkoop steeds de ernstigste
opportunistische fouten had gemaakt, tot
dat hij tenslotte uit de partij verwijderd
moest worden, en dat de eenige oplossing
was strikte onderwerping aan de Komin
tern en aansluiting bij de bestaande Hol-
landsche sectie.
Woorden door uw moeder eens gespro
ken leven soms na jaren op in het hart,
ondersteld, dat hij boven zijn basis de heer
schappij in de lucht heeft, zooaat de
Blauwe strijdkrachten daar niet kunnen
komen.
Om tijdverlies te voorkomen is het ter
rein van actie begrensd door denkbeeldige
lijnen; de Zuidelijke grens ervan wordt
gevormd door een lijn van Domburg recht
in zee tot een 82 K.M. buiten de kust.
Door deze en de overige begrenzing van
het terrein ven actie kunnen de Blauwe
transportschepen op hun weg van en naar
Hellevoet niet te ver uit de kust komen,
doch moeten deze zoeken door de talrijke
geulen, welke dit aan zandplaten rijke ge
bied kenmerken I
De commandant van de blauwe partij Is
de onder-commandant te Vlissingen kapi
tein ter zee L. M. J. Gregory, deze heeft
zijn kwartier te Vlissingen, de comman
dant van de roodo party is kapitein ter
zee C. O. Kayser, tevens commandant van
de Hertog Hendrik.
Scheidsrechters zyn: by den leider van
de blauwe party luit ter zee 1ste klasse
F. S. W. de Ronde, by den leider der
roode party luit. ter zee 1ste klasse P.
Post Uiterweer.
By de oefening werd verondersteld, dat
de mynvelden,.welke ingeval van mobili
satie gelegd worden, gelegd waren.
Wat er Dinsdag is gebeurd kan als
volgt worden samengevat;
De roode party is 's ochtends om 8 uur
by het begin van de oefening aanstonds
van haar bulten het terein van actfe ver
onderstelde bases ultgeloopen, om de
transportvaartuigen, die op dit oogenbllk
zee konden kiezen (hiervoor doen loodB-
booten dienst) te onderscheppen en de
dekkingsvaartuigen het uitvaren te belem
meren en liefst te beletten.
Terloops zy gezegd, dat aan hun zyde
de Hertog Hendrik, vanwege zyn artllle-
ristische superioriteit op alle schepen van
de blauwe party de eenlge door de blau
wen te duchten vyand van beteekenis
was.
Zoodat men er op mooht rekenen, dat de
blauwen er alles op zouden zetten om de
Hertog Hendrik bulten gevecht te stellen
en zoodoende hun pantserboot Brinlo, na
dezen het sterkste schip van de twee stryd-
machten, op den voorgrond te brengen.
Inderdaad bevestigde het verloop van
het eerste treffen deze zienswyze.
Blauw en Rood, belden hadden mynan-
den Rooden en del Rooden om den Blau
wen een val te leggen.
Vliegers vaq de blauwe party meldden
reeds vroegtydig, dat zy dén indruk had
den gekregen, alsof de Van Meerlaiv,
(rood ten Zuiden van het Veersche gat
bezig was een mijnversperrlng te leggen,
Twee torpodobooten, die aan hem waren
toegevoegd trachtten hem daarby onzicht
baar te maken door het ontwikkelen van
een rookgordyn tusschen den mynen
legger en den wal.
De Hertog Hendrik, die met deze drie
schepen was opgestoomd, liet hen op een
gegeven oogenblik aan zich zelf over,
blykbaar met het doel om den Noord te
gaan en onderzeebooten van de blauwe
party, van welke men kon verwachten, dat
zy daar zouden trachten buitengaats en
ondergedoken te komen eer hy er was,
zulks te beletten en buiten gevecht te
stellen.
Doch dit kwam «nders uit. Toen de
Hertog Hendrik het punt bereikte waar
hy de nog niet ondergedoken onderzee
booten dacht te treffen, waren deze reeds
buitengaats en ondergedoken, en de Her
tog Hendrik, ontbloot van de bescherming
der torpedobooten, viel den onzichtbaren
vyand ten offer en werd getorpedeerd.
Hierdoor werd hy gedurende drie uur
buiten gevecht gesteld, den tijd, volgens
de veronderstelling noodig om hem door
een ander dergeiyk sohip te vervangen.
Evenwel had dé Hertog Hendrik tooh niet
geheel vruchteloos geopereerd. Het was
hem n.1. gelukt de vier raynenvegers van
de blauwe party, welke bezig waren de
door de rooden gelegde mynen op te vis-
schen, onder vuur te nemen en onklaar te
maken. Ook deze mynenvegers werden
voor drie uur buiten gevecht gesteld.
De groep Van Meerlant en de belde
torpedobooten, nu zonder de machtige
bescherming van de. Hertog Hendrik,
werden op hun beurt onder vuur genomen
door de met volle kracht opstoomende
Brinlo. Een artlllenieduel' van een half
uur besliste de actie ten gunste van de
laatstgenoemde en ook de Van, Meerlant
en de twee torpedobooten werden voor
eenigen tijd bulten gevecht gesteld.
En dus was de toestand ingetreden,
dat le oombat finlt faute de combattants.
Ven half twaalf tot half drie was het
slagveld ledig. Met uitzondering van de
1 die, naar mag worden aangenomen
is doorgegaan (roode) mynen te leggen.
Hetzelfde heeft de Hydra (blauw) gedaan.
Toen haar voorraad uitgeput was is zy
binnengeloopen om nieuwe te halen.
Hierby dient-vermeld te worden, dat er
niet alleen veronderstelde mynen gelegd
on gevlscht werden, doch ook een klein
aantèl werkeiyke, maar natuuriyk ledige!
I .Na half drlp werd de strijd met „nieu
we" krachten voortgezet.
Volgens op het hoofdkwartier ontvan
gen berichten was een transportschip van
Hellevoetsluis uitgevaren en goed op weg
om het Veersche Gat te bereiken.
I By het afzenden van dit bericht is er
nog geen zekerheid of het de reis ook vol-
bracht heeft, daar natuuriyk ook dit schip
mijngevaar loopt
Terwijl wy om half vyf in het hoofd
kwartier waren, kwam daar het bericht
)lnnen, dat een van de vliegtuigen, de
W 55, (die na halfdrlv weer waren uit
begaan om hun verkenningswerk voort
to zetten) vry ver uit de kust eeft nood-
anding had moeten doen. Onmiddeliyk
werden er maatregelen genomen om het
te hulp te komen, maar het bleek spoedig
niet meer noodig te zyn, daar het, hoe
wel haperende, op eigen kracht naar huis
kwam.
Ook de tweede helft van den dag bleek
ryk aan verwikkelingen geweest te zyn.
Rood was nu als zoo menigmaal op
ander gebied troef.
De Hertog Henderik (rood) slaagde er
nameiyk ip, de groep blauwe mynvegers,
die voor het Brouwershavensche Gat,
onder dekking van de Brinio, aan het
werk was, te overvallen en door geschut
vuur te vernietigen een succes voor
de Roode party. De Brinio zal voor den
overmachtigen vyand wel het hazenpad
gekozen hebben. Nog een succes voor de
iooden was de vernietiging van een
blauwen onderzeeër, die een torpedo op
de Hertog Hendrik had afgeschoten,
maar dezen had gemist. Dit wapenfeit
komt op rekening van de Z0, welke zich
op het oogenblik van den torpedo-aanval
vermoedelijk by het vlaggeschip van den
itooden admiraal bevond.
De balans is dus in den middag naar
den kant der Rooden overgeslagen.
Met dat al hebben de Rooden niet
cunnen verhinderen, dat zoowel het in
den loop van den ochtend van Hellevoet-
sluis naar Wemeldinge vertrokken be-
aden transportvaartuig, als het ledige
transportschip, dat tezelfder tyd 'van
Wemeldinge op weg was gegaan naar
Hellevoetsluis, ongedeerd hun bestem
ming hebben bereikt. Eén transport is
us alvast geslaagd en de blauwe troe
jen kunnen herademen. Het vliegtuig
W. 60, dat sinds de bovenvermelde nood-
andlng van zyn tweelingtoestel de W.
>6, alleen op verkenning was gebleven,
's om 0 uur te Veere teruggekeerd. De
uchtverkenning was hiermee voor dezen
dag geëindigd. Niet aldus de verdere
actie. Om 6 uur koos de Hydra opnieuw
zee met een nieuwe lading mynen, be
stemming onbekend.
schepen werden voor drie uren buiten ge
vecht gesteld. Dat Is voor den tyd, waar
in kan worden verondersteld dat reserve-
schepen zouden zyn ingevallen. Tijdens
de duisternis trok de Roode party in ver
band met het slechtere uitzicht dichter op
de banken terug. Spoedig had de Roode
party weer geluk daar een torpedoboot
van de Z-klasse er in slaagde de onder
booten O 11 te torpedeeren. De O 11 werd
gedurende zes uren voor den strijd uitge
schakeld.
Intusschen was bericht ingekomen, dat
de mynenveger M 1 van de Roode party
haar eerste opdracht had vervuld en de
eerste ry mynen had gelegd op de aan
gewezen plaatsen. In den loop van den
naoht maakte het bewakingsvaartuig, dat
voor het Westgat lag, alarm, daar het on
raad vermoedde. Dit alarm trok de aan
dacht van een vyandelijke Z-boot, welke
snel opstoomde en ook dit bewakingsvaar
tuig in den grond boorde. By het aan
breken van den dag was de positie aldus:
De Roode party is nog ongeschonden. Van
de Blauwe party is weer alles op post, op
het laatste bewakingsvaartuig no. Direct
by het aanbreken van den dag stegen de
vliegtuigen weer op. Bericht werd, dat
zoowel de Roode als de Blauwe mljnen-
leggers er in waren geslaagd hun op
drachten uit te voeren. Ondanks de suc
cessen van de Roode party konden de
transportvaartuigen hun bestemming be
reiken.
DE MINISTER VAN DEFENSIE NAAR
DE MARINEOEFENINGEN.
De minister van Defensie heeft zich
heden, vergezeld van zyn adjudant, luite
nant ter zee eerste klasse Vreede, naar
Zeeland begeven, ten einde de oefenin
gen van de Zeemacht by te wonen, welke
gehouden worden oip de Ooater- en Wes-
terschelde.
Uit de Pers.
De nachtelyke manoeuvres
Brouwershaven.
bü
Kort voor het invallen van de duister
nis had de Blauwe party mynen laten
vegen, omdat men meende dat de Roode
partij ten Noord-Weaten van Schouwen
mijnen had laten leggen. De pantserboot
Brinlo beschermde de mynenvegers maar
het pantserschip Hertog Hendrik verraste
het eskader en vernielde alle schepen door
artillerie-vuur. De Hertog Hendrik voer
onder Zuid voor het Brouwershavensche
gat, verraste daar het bewakingsschip van
de Blauws party en boorde het ln den
leggera vooruitgezonden, De Blauwen om grond. De Brinlo en de andere vernield*
Binnenland.
AUTO-ONGEVAL.
Dinsdagmorgen ongeveer half tien reed
een heer uit Amsterdam met zyn auto op
het Laarderhoogt. Ter hoogte van het
Rozenlaantje wilde de chauffeur een hand
kar passeeren. Op hetzelfde oogenblik
kwam een auto uit tegenovergestelde
richting. De ohauffeur raakte het stuur
kwyt en reed tegen de auto op, waarna de
auto tegen een boom opreed. Twee inzit
tende dames, de echtgenoote van den be
stuurder en haar vriendin werden uit den
wagen geslingerd en bleven bewusteloos
liggen. Een geneesheer kon echter geen
verwondingen ontdekken. Beide dames
werden naar de woning van den genees
heer vervoerd. Van de drie inzittende hee-
ren werd niemand gewond, zoodat dit on
geval goed is afgeloopen.
De auto werd geheel vernield en naar
Laren gesleept. De andere auto kreeg hoe
genaamd geen schade.
WEER VERGITIGINGS-
VERSCHIJNSELEN.
Dinsdag hebben w]i gemeld, dat zich by
de familie BlerschenK aan de Slaghek-
straat te Rotterdam, ernstige verschyn-
selen van vergiftiging hebben voorge
daan, waaronder een geval met doode-
ïyken afloop. Maandagavond hebben zich
in het gezin van een broer van den heer
B., die in de Schildstraat woont eveneens
dergeiyke verschynselen voorgedaan, nl.
bij 2 kinderen, een meisje van 15 Jaar en
een jongen van 11. Zy zyn op advies van
den huisdokter in het ziekenhuis aan den
Coolsingel ter verpleging opgenomen. De
kinderen zeggen worst gegeten te hebben,
die zy hebben gekooht by een winkelier
in de buurt. Gebleken is evenwel, dat deze
winkelier sedert enkele maanden niet
meer van die worst ln voorraad heeft. De
politie zet het onderzoek voort.
EEN MOTORONGELUK BIJ ALPHEN.
Voor de auto van de Koningin-
Dinsdagmiddag omstreeks vier uur is
de auto van de Koningin, toen H.M.
Alfen passeerde, aan een ongeluk ont
snapt. Voor de Koninkhjke auto reed
een wagen geladen met atroo, waarvan
een baal stroo afviel even voordat de
auto passeerde. Het pak kwam terecht
vlak voor een motorryder, die op dat
oogenblik den auto passeerde. Het gevolg
was dat de motor over den kop sloeg-
De berijder, de heer Meisohke uit Drie
bergen, brak zyn onderbeen, bekwam
enkele ontvellingen ln bet gelaat en
liggen. Nadat voor
a1 ai> t »»n»i atronfaa ttf n at* t a H AQVI TOf<lirr.
UU üelli Uü xiuiimgui wciu a»ugouuuou.
°n z 6 en
BIJ DE GEBOORTE VAN EEN NIEUW
DEPARTEMENT.
De geboorte van -het nieuwe, departement
defenaie mogen wij niet onopgemerkt voorbij
laten gaan, schrijft het Handelsblad:
Veel opgewektheid en vreugde is door de
r.aaste betrekkingen bij de blijde gebeurtenis
niet betoond; heel wat beschuiten met muisjes
bleven onaangeroerd of werden teruggezon
den. Velen hadden het arme wicht maar 't
liefst Ln de geboorte willen smoren.
Voor hen, die minder ongunstig over het
geval denken, is er dus wel aanleiding om zich
niet heel en al onbetuigd te laten. Maar ook
hier is het enthousiasme niet bijster groot:
„als overgang naar de splitsing heeft de ver
andering haar beteekenis" en „altijd nog beter
dan mislukking" zijn sl ongeveer de beste ge
tuigenissen.
Inmiddels wordt er hard gewerkt aan de
installatie. De leiding is hierbij opgedragen
aan den secretaris-generaal, mr. Wolfman,
een hoofdambtenaar van wien verwacht m-a
worden, dat hij er in zal slagen om, voor zoo
ver het thans reeds mogelijk is, het vertrou
wen te winnen, gevoeligheden te sparen, wrij
vingen 'te overwinnen
Gemakkelijk is die taak allerminst. Ver
moedelijk ware zij aanzienlijk verlicht, als de
minister goed gevonden had oui even af te
wachten tot alles wat bezonlcén was.
Alle bureu&'s kunnen toch onmogelijk in het
gebouw op het Plein onderdak.
Zou het dan geen verstandig beleid geweest
zijn om niet dadelijk alles door elkaar te
gooien, maar de zeelieden voorloopig in hun
eigen huis te laten. Waarom moeten zij eigen
lijk uit hun woning gezet worden en moet er
landmacht komen ui dat deftige marine-palels
aan het Voorhout, vol met de marine-traditie,
marine-symbolen, -meubelen, -mbdellen, -boe
ken, -betimmeringen.... Waarom zoo'n haast?
Gaandeweg, als de gemoederen bekoeld wa
ren, de grieven vergeten en niemand beter
wist of er hoorde maar één departement te
zijn, dan kon men verschuiven en verschikken
zonder noodeloos gevoeligheden te kwetsen.
Bovendien kan het toch altijd nog weer ver-
keeren. Een volgende regeering kin het fusie-
besluit weer ongedaan maken, al lijkt ons dat
gansch niet zoo waarschijnlijk als sommigen
wel gelooven en hopen. Maar 1929 had toch
even afgewacht kunnen worden.
Heeft daarentegen minister Lambooy juist
om deze reden de nieuwe Kamer voor een
„fait accompli" willen stellen?
Hoe het zij, de verhuizing is in Vollen gang.
De zeelieden zijn bezig hun huis van boven
tot beneden te ontruimen, geen marinepet zal
cr meer gezien worden. Alleen de marine
bibliotheek, onder beher van een burger, blijft
achter ten gerieve van de nieuwe bewoners:
de Staven der landmacht, genera.e Staf, com
mando-veldleger en vesting Holland. De ma
rine gaat naar het Plein en.... mag daar
snuffelen in de boekerij van de landmacht.
Het schijnt alles nogal zonderling.
Maar er zijn natuurlijk goede redenen.
Liet men ieder op z'n plaats* dan bleef
alles ook practisch zóózeer hetzelfde en zóó
onveranderd, dat men pok wel den heelen
maatregel achterwege had kunnen laten.
Waarom zou de minister de fusie doorzetten
als hij, nadat de Kamer haar goedkeuring
verleend had, de vereeniging toch niet door
voerde?
Nu de Kamer hat wetsvoorstel bekrachtigd
heeft, mocht het niet tot een formaliteit ver
laagd worden, maar moest de minister het
ook de facto uitvoeren. En dat daarbij naar
een mllden vorm gestreefd is, blijkt uit het
naast elkaar stellen van de overeenkomstige
afdeelingen: telkens een afdeeling zeemacht,
nlist die van de landmacht, en dus niet daar
mee samengevoegd. De leidende gedachte is
vermoedelijk geweest: laat de bureaux naast
elkaar werken, als er dan aanleiding is voor
samenvloeien, gebeurt het vanzelf.
Ook de tegenstelling in de organisatie van
leger- en vlootbestuur bleef daarbij gehand
haafd.
Bij het leger staa-n n.1. de hooge autoritei
ten bulten het Departement; bij de mtrine zijn
zij er ln opgenomen. Ob dien regel nijn bij
belden uitzonderingen, die hier verder ter zijde
kunnen blijven. Maar de Chef van den Gene-
ralen Staf b.v. staat buiten het departement,
terwijl de chef van. den Marinestaf er hoofd
van een afdeeling is. Dergelijke tegenstelling
bestaat ook b.v., bij materieel. Voorts is aan
enkele afdeelingen bij de Marine het leven
gelaten, hoewel het correspondeerend onder
deel der landmacht bij een of andere afdeeling
is ondergebracht.
De Rpad-adviseur is tbains hoofd van de
afdeeling marine-personeel. En in die functie
gaat het niet aan hem te laten adviseeren over
voorstellen van den Chef van den Marine-Staf,
hoofd van een neveu-afdeeling. Toch leiden
thans de omstandigheden er toe, dat dit ge
beuren kèn, en daarmee is de kiem gelegd
voor ongewenschte verhoudingen.
Nog meer bedenking verdient de opdracht
van de afdeeling Personeel aan den Raad-advi
seur. Indertijd heeft het samenvallen van diens
ommekeer met het verkrijgen van een hooge
functie aan het departement hem eens en voor
al het vertrouwen van het marine-personeel
doen verliezen en een sterken persoonlijken af
keer gewekt.
Is het nu niet in hooge mate onredelijk dien
zelfden ambtenaar te belasten met de per-
soonlijke belangen van het personeel? Wit
heeft het voor nut het marine-personeel aldus
te verbitteren? Het is des te onaangenamer,
omdat juist bij de marine de invloed van het
departement op de persoonlijke belangen on
eindig veel grooter is dan bij de landmacht.
Bij het personeel dér zeemacht staan veel
Brooter belangen op .het spel, b.v. met de aan-
wijzing voor bepaalde commando's, voor de
Indische turna enz.; de invloed uit zich er veel
meer rechtstreeks, omdat bij marine veel min
der tusschenschakels zijn, dan bij de land
macht; en bovendien kent deze minister per
soonlijk nagenoeg niemandvan het marine
personeel.
Drie redenen voor één, waarom het vooral
voor de zeemacht van belang is om de afdee
ling peroneel te bezetten met een man, die het
vertrouwen van het personeel geniet..
Wellicht zou het mogelijk zijn beide be
zwaren met één alag te ondervangen door de
afdeeling marinestaf terug te brengen tot een
7uiver departementaal bureau onder den Raad
adviseur, en den Chef van den Marinestaf te
plaatsen naaat den Chef van den Generalen
Staf buiten het departement.
Ten slotte nog een enkel woord over een
ontbrekende afdeeling.
Terwijl tegenwoordig overal in het buiten
land alles draait om de verdediging tegen
vliegtuigen, om de z.g.n. luchtverdediging, en
daarvoor zelfs speciale departementen wor
den opgericht, zoekt men in de reorganisatie
te vergeefs naar een enkel woord dat aan de
rleuwe gevaren herinnert Het maakt den in
druk alsof de reorganisator al dat moderne ge
doe negéeren wil.
De overtuiging dat het nieuwe gevaar in
spanning van alle krachten vordert is nog niet
in de departementale gedachtenwereld door
gedrongen. Het bedenkelijke is daarom niet
zoo zeer de afwezigheid van de nieuwe afdee
ling op zich zelf als wel het feit, dat zij eigen
lijk vrij juist dc leemte in die gedachtenwereld
weerspiegelt.
bleef bewusteloos
