T
1755
1928
CU%
Derde Blad
VAN ZATERDAG 22 SEPT. 1028.
BINNENLAND
Het Koninklijk bezoek aan de
hoofdstad.
Aankomst en Intocht
Voor een week is Amsterdam weder in
rijn feitelijke rechten als hoofdstad ge
treden, is het weer de residentie van het
koninklijk Huls.
Den geheelen dag was het gisteren aan
verschillende teekenen merkbaar, dat
dezen dag de Koningin weder met haar
hofhouding het Paleis op den Dam, het
oude stadhuis, zoude bewonen. Vlaggen
wapperden alom van de huizen en groote
gebouwen; de vaantjes in de nationale
kleuren, die uitwoeien van de beugels der
trams, de kleine vlaggetjes op de motor
bussen en taxi's verkondigden het met
evenveel nadruk als het grootrtenue
der polltle-agenten, die met hun glim
mend gepoetste helmen weer het meer
martiale uiterlijk van vroegere jaren had
den aangenomen.
En aan het Palels op den Dam werd de
niet algemeen, maar door het Amsterdam-
scho publiek met onverminderde belang
stelling bewonderde baldakyn aange
bracht, van donkerbrons fluweel, met gou
den franje, gouden kwasten en vergulde
speren.
De drukte op den Dam en omgeving be
gon, en nam gestadig toe, toen om drie
uur de eerewacht van mariniers met tam
boers en pijpers, en de Marinekapel de
wacht had betrokken. Voor de „kleine
steentjes" en langs het Damrak tot het
station stelde de menigte zich op om de
Koninklijke bezoekers bij hun intocht in
Amsterdam het eerste welkom toe te roe
pen.
Even over vier uur rolde de koninklijke
trein uit den Haag voor het eerste per
ron de overkapping van het Centraal Sta
tion binnen. Hier hadden zich vele auto
riteiten in schitterend ambtsgewaad of
militaire uniform verzameld om de hooge
bezeekers te ontvangen.
Toen de Koningin en de Prins uit den
trein waren gestapt (Prinses Juliana ont
brak), trad de burgemeester het eerst op
hen toe om hen namens Amsterdam te
begroeten; daarna wisselden zij eenlge
woorden met de verder aanwezige autori
teiten. Terwijl het geschut van Hr. Ms.
Hertog Hendrik op het IJ de saluutscho
ten deed dreunen over de stad, begaven
de Koningin en de Prins zich in de ko
ninklijke wachtkamer, waar een dochter
tje van wethouder Boissevain H. M. een
ruiker van blauwe orchideeën en rose
anjers aanbood.
In de roode statie-calèche met witge-
pruikten koetsier en palfrenier reden de
Koningin en de Prins naar het Paleis. Een
escorte cavalerie ging aan het koninklijk
rijtuig vooraf. Het volk lanns het Dam
rak en op den Dam juichte het konink
lijk echtpaar een hartelijk welkom toet.
Voor het Paleis bracht de compagnie ma
riniers, waaraohter het bereden escorte
met —getrokken sabel zich had opgesteld,
de militaire eerbewijzen, terwijl de
marine-kapel de plechtige tonen van het
Wilhelmus deed hooren.
De Koningin en de Prins zijn onder
luide toejuichingen der menigte, welke
zij minzaam beantwoordden, nog eenige
oogenblikken op het balcon verschenen,
waarna onmiddellijk de audiëntie begon
nen is.
JHR. MR. D. E. VAN LENNEP.
Aftreden als lid van Ged. Staten
van NoordLHoIland.
Naar het HbL verneemt heeft jhr. mr.
D. E. van Lennep met ingang van 1 Octo-
ber ontslag genomen als lid van Ged!.
Staten van Noord-Holland.
Uitsluitend particuliere redenen heb
ben tot dti besluit geleid. In de a.s. ver
gadering van de Prov. Staten zal in de
vacature worden voorzien. Of het besluit
van jhr. Van Lennep ten gevolge zal heb
ben, dat hij' ook spoedig aftreedt als Sta
tenlid, is nog niet bekend.
In het ooilege van Ged. Staten wordt
het besluit van den heer Van Lennep zeer
betreurd, en in de vergadering van de
Provinciale Staten zal zonder twijfel ook
uiting worden gegeven aan het gevoel an
leedwezen over dit onverwachte afscheid.
De heer Van Lennep, die lid van de
dhr. Historische Unie is, zou 18 October
a.a 12V, jaar lid van Ged. Staten zyn;
fcind# 1910 heeft hij in de Provinciale Sta
ten zitting. Geruimen tijd heeft jhr. Van
Lennep deel uitgemaakt van de commis
sie van bestuur voor het Provinciaal Zie
kenhuis bij Santpoort; thans zit hij o.m.
In de commissie voor de waterstaat- en
waterschapszaken en de Kinderwet en in
de commissie voor het beheer over de
provinciale landgoederen.
De heer Van Lennep is in het college
van Ged. Staten plaatsvervanger van den
commissaris der koningin.
Voordat jhr. Van Lennep tot lid van
Ged. Staten werd gekozen, was hij burge
meester van Heemstede.
TELEFOONVERBINDIN G
NEDERLAND—NED.-INDIE.
De nog steeds voortdurende telefoni
sche proefgesprekken tusschen Neder
land en Ned.-Indië zijn weder met een
njeuw suooes bekroond. Werd tot dus-
ver allen in Nederland op een gewoon
ubonné-toestel, en ook uit andere plaatsen
dan Den Haag en Amsterdam gesproken,
gisteren spraken in Indië verschillende
personen voorliet eerst op het telefoon
toestel in hun woning, eohter alleen nog
te Bandoeng.
En zoo keuvelden Nederlanders te Vlls-
singen, Noordwijk, Waddinxveen van
huis tot huls met familieleden of kennis
sen te Bandoeng.
In Indië werkt men thans hard om ook
de andere plaatsen op Java in het ver
keer te betrekken, en men hoopt hierin
binnen, enkele maanden te zijn geslaagd.
(Hbl.)
TEGEN DE TOLLEN IN NOORD
HOLLAND.
Een demonstratie op Zondag
B0 September.
Wormerveer, 21 Sept. De door het dage-
Hjksch bestuur van de Zaansche Vereeni-
ging voor Vreemdelingenverkeer te Zaan
dam begonnen actie tegen de tollen in de
Zaanstreek, waarvan de demonstratie van
Zondag 11. een gevolg was, zal worden
voortgezet. Donderdagavond vergaderden
de deelnemers aan dien tocht in „De
Waakzaamheid" te Koog aan de Zaan. Het
meerendeel wenschte niet weer op de
zelfde wijze actie te voeren als Zondag jl.
Besloten werd, dat een groot aantal hou
ders van motorrijtuigen op Zondag 80
September a.s. een massa-demonstratie
zal houden door een gedeelte van Noord-
Holland. Een 500-tal auto's wil men daar
aan doen deelnemen.
Deze optocht zal niet alleen in de Zaan
streek gehouden worden, doch zal zich
ook uitstrekken over een flink gedeelte
van Noord-Holland boven het IJ.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Nieuwe order tot bouw van een
motorvrachtschip aan Fljcnoord.
De Stoomvaart-Maatschappij „Rotter-
damsche Lloyd" heeft opnieuw aan de
Maatschappij voor Scheeps- en Werktuig
bouw „Fijenoord" te Rotterdam den bouw
opgedragen van een motorvrachtschip
type „Kota-Inten",
ZIEKTEGEVAL AAN BOORD S.S.
„PRINSES JULIANA".
AMSTERDAM, 22 Sept. Hedenmorgen
is het 6.9. „Prinses Juliaraa" van de Maat
schappij Nederland, aan de Javakade alhier,
aangekomen. 'De passagiers mogen Let scMp
niet verlaten in verband met een ziektege
val De directeur van den geneeskundigi'n
dienst, dr. Heyermans, Is rniet den genees
heer der Maatschappij aan boord gegaan
Van den uitslag van het onderzoek zal het
afhangen wanneer het se. weder vertrekt.
(Het schip voert geen quarantainevlag.
WIJZIGING DER OUDERDOMSWET.
Uitbreiding der vrijwillige ver
zekering tot weduwen, van echtge-
noo ten-kostwinner.
Ingediend is een wetsvoorstel tot wij
ziging der Ouderdomswet 1919.
In do Memorie van Antwoord lezen wij:
wij:
De wenschelijkheid is geuit om de ge
legenheid tot vrijwillige verzekering niet
te beperken tot de ouderdomsvoorziening,
maar'haar uit te breiden tot de voorzie
ning ten bate van de weduwen in gelde
lijke gevolgen van het overlijden van den
echtgenoot-kostwinner, waarmede ook op
dit punt de wettelijke invaliditeitsverze
kering een aanvulling zoude ondervinden.
De minister is van oordeel, dat aan dit
verlangen kan worden voldaan. Ten einde
het karakter van aanvulling op de Inva
liditeitswet te doen uitkomen, is het
maximum der te verzekeren weduwen-
rente gesteld op zes gulden per week,
welk bedrag beantwoordt aan de maxi
mum-rente, welke krachtens de verze-
ring ingevolge de Invaliditeitswet kan
worden verkregen.
De kosten der wediuwenrente-verzeke-
ring zullen door de premiën moeten wor
den gedekt, zoodat de staat in deze ver
zekering geen bijdrage verleent, ook niet
in de administratiekosten.
Ingezonden Mededeellng.
;v t.
geen oerirouwen
dat wij gedurende meer dan
anderhaloe eeuw en in steeds
toenemende mate tabak vervaar-
digen en daarmede Doorzien, een
steeds grooter wordend aantal
rookers
door een pmduct
te leveren dat door zijn kwaliteit
voldoet aan de hoogste eischen
was het mogelijk, onze positie
175 jaren lang te handhaven
en gestadig te versterken.
zullen de geur
en smaak van onze tabakken ten
Volle bevredigen.
m2tip&iah win yewonciahakT
Echte FriescheHEEREN-BAAÏ
Restitutie van premiën.
Voorts is het in de praktijk gebleken,
dat in meerdere gevallen personen, wier
maatschappelijke omstandigheden het
sluiten van een vrijwillige ouderdonis-
verzekering gewenscht doen zyn, daar
van worden afgehouden door de overwe
ging, dat indien zy (mochten komen te
overiyden vóór den leeftyd, waarna het
rentegenot zou intreden, de betaalde pre
miën voor hunne gezinnen en nabestaan
den nutteloos zouden zyn opgebracht. Do
populariteit der verzekering zou er daar
om op winnen, indien by overlijden van
den verzekerde vóórdat het recht op rente
is ontstaan, de betaalde premiën goed.
deels zouden kunnen worden terugbe
taald. Tot het scheppen van de mogelyk-
heid van zoodanige premie-teruggaaf is
echter naar het den minister wil voor
komen voorafgaande wyziging der Ouder
domswet 1919 noodzakeiyk, aangezien met
deze premie-teruggaaf wordt getreden
buiten het kader, der thans geldende re
geling.
Artikel V van het onderhavige wets
ontwerp bevat de noodige regeling. Voor
de verzekering» aangegaan onder het be
ding van teruggaaf van betaalde premiën
zal uiteraard een hoogere premie ver
schuldigd zijn dan verschuldigd is voor
verzekeringen, gesloten zonder dat be
ding.
Verpleegden by weldadigheids
instellingen.
Van de gelegenheid Is gebruik gemaakt
om door aanvulling van de Ouderdoms
wet 1919 het voor de gemeenten en de
door het openbaar gezag erkende lnstelr
llngen van weldudigheld mogeiyk te ma
ken om op eenvouldger en doeltreffender
wyze dan in de Armenwet is geregeld
zich in het bezit te kunnen stellen van de
rente, toegekend aan personen, die voor
haar rekening in een inrichting of ger
sticht worden verpleegd of verzorgd.
CONFLICT TER HALL-HOOFD
BESTUUR D. R. FONDS.
Donderdag is te 's-Gravenhage een
zeer druk bezochte algemeene ledenverga
dering gehouden van het helden-der-zee
fonds „Dorus Rykers", onder voorzitter
schap van den heer Whltlau te Ryswyk.
Hieromtrent bericht men ons nader:
Meestal pleegt een vergadering van het
D. R. Fonds rustig te verloopen. Hoog
stens komen er een vyf of zes menschen,
zyn de besprekingen gemoedeiyk, gaat
alles van een leien dakje. Dat deze ver
gadering niet zoo kalm zou afloopen, was
direct te voorzien. Voelbaar en hinderiyk
was de lucht eleotrlsch geladen. Een he
vige spanning.... doordien de harmonie
verbroken was.
Het conflict tusschen hoofdbestuur en
den heer ter Hall had dreigende vormen
aangenomen. Het Hoofdbestuur had den
heer ter Hall een scherpen brief geschre
ven, waarin het zyn beleid zeer ernstig'
gehekeld had. De heer Ter Hall had daar
op gemeend rijn beleid in een Open Brief
te moeten verdedigen, nadat hy zyn man
daat als voorzitter had neergelegd.
In de Ryswyksche Crt van Donderdag
morgen stond een groote advertentie,
waarin iedereen verzocht werd, zich ter
vergadering te begeven en daar zyn stem
uit te brengen op den heer ter Hall om
hem weder als voorzitter op t kussen te
brengen. Een brief, onderteekend door
Mr. Katz, advocaat en procureur, toege
zonden aan alle leden, had zeer gewis ook
zyn uitwerking niet gemist en zoo kwam
het, dat een ware Poolsche Landdagstem
ming in de zaal heerschte.
Het hoofdbestuur van het D.R. Fonds
deelde een open antwoord op den Open
Brief van den heer Ter Hall, rond, welk
antwoord de gemoederen nog meer ver
hitte.
Als waarnemend voorzitter heette de
heer Whitlau de aanwezigen welkom, spe
ciaal oud-vice-voorzitter, den heer Levy
Grunwald, die door zyn arbeid als vioe-
voorzitter en als de populaire auteur van
de Blauwe Zeeridders-novellen, zooveel
voor het fonds had gedaan. Ook dankte
spreker den grooten redder Dorus Ry
kers, wiens naam het fonds draagt (in
stemming).
De heer Jager, secr.-penningmeester,
van het fonds, begon nu met voorlezing
der notulen van de vorige vergadering.
Onveranderd werden deze goedgekeurd.
Na versohillende opmerkingen van
den heer B e e u w k e s, lid van de finan-
cieele commissie, waarby het warm toe
ging, begon by punt 7: „verkiezing van
een voorzitter", het eigenlijke gevecht
Wu al het andere maar doodgewoon
De h-ïer Whitlau meent, dat de heer
Grunwald de zaak in de goede richting
stuurt en velen uit het Hoofdbestuur het
met hem eens zijn. Het is beter de luoht
door een onweertje ta zulveren.
De heer Katz achtte dit onjuist. Het
hoofdbestuur is zelf partij en daarom
meende spr. dat het beter was een oom
missie to benoemen, waarin het hoofdbe
stuur en de vergadering beide zijn verte
genwoordigd en dat deze commissie ook
andere kwesties dan de bestuurskwestie
zal onderzoeken en binnen drie maanden
rapport zal uitbrengen aan een volgende
vergadering, die eveneens te 's-Graven
hage zal worden gehouden. De commis
sie moet vooral niet het karakter van een
eereraad of iets dergeUjks hebben.
De voorzitter stemde hiermee ün en
verzocht den heer Katz rijn voorstel te
formuleeren.
De heer Katz stelde voor een oom
missie als bovenbedoeld te benoemen, be
staande uit 6 leden, die binnen drie
maanden rapport zal uitbrengen, waarna
binnen een maand een vergadering zal
worden belegd.
Het voorstel werd aangenomen.
De heer Witlau stelt voor dat het
Hoofdbestuur een commissie van onder
zoek zal benoemen.
De heer Ter Hall Ml een lid aanwijzen,
het bestuur een lid en de vergadering
twee leden. Verschillende oandldaten voor
deze oommissie worden genoemd. De heer
Grunwald wenschte niet in aanmerking
te komen.
Bü de rondvraag voerde de heer Lang
horst van Hoek van Holland het woord.
Deze heer, bekend door zyn geestige
speeoh op den 80en verjaardag van
Dorus Rykers, vertelde humoristisch, dat
hy uit den Hoek was gekomen, om uit
den hoek te komen, én evenals Levy
Grunwald, een Heldersche jongen waa
Hy was ook een blauwe zeeridder en
nam het op voor zyn kameraden. Hij vond
dat het D. R. F. prachtig werk deed en
dat ter Hall nog zoo kwaad niet was.
Niets meer aan de orde zynde, sluit de
voorzitter, na een bedankje voor zyn schit
terende leiding te hebben ontvangen, de
vergadering.
BUITENLAND.
ENGELAND.
vuurwerk geweest, nu dreigde de bliksem
in te slaan, dreigde het fonds door de
twee vyandeiyke kampen, elk in hun loop
graaf onder vuur te komen.
De Voorzitter stelde dan ook voor,
met het oog op de geladen atmosfeer, dit
punt aan te houden tot de hoofden minder
verhit zouden zyn.
De heer Levy Grunwald, oud-
vloe-voorzltter van het Dorus Rykers-
fonds, vraagt hierop het woord en her
innert aan de totstandkoming van het
fonds, vyf jaar geleden. Het kleine wicht,
dat toen geboren werd, werd ten doop
ehouden door de heeren Henrl ter Hall,
Grunwald, Egner, la Lau, Jager en
dr. Rademaker. Ook mr. J. E. W. Duys,
lid van de Tweede Kamer, onthield het
wicht zyn steun niet.
Het kleine kindje wies snel en krachtig
op tot een aardig jongske. De harmonie,
de eendraoht der vaders was roerend. Het
kindje werd als een oogappel door de
moeders, de damesbestuursleden, behoed.
In den eersten tyd werd het zelfs bepiald
erg, heel erg, verwend. Het was een ideaal
gezin waar het kleine kindje werd opge
voed. Maar ziet, zooals in een gewoon ge
zin, waarin vader en moeder oneenigheid
krijgen, het gezinsverband verloren gaat
en het kind het slachtoffer der twisten
wordt, zoo geschiedde ook hier. Ooneenig-
heid over piet-luttige kleine IJdele din
gen verscheurden de band.
Zooals in een huisgezin de vuile wasoh
niet naar buiten wordt gedragen, zoo moet
het ook in den boezem van het D. R. fonds
gaan. Spr. acht het ontactisch van den
heer ter Hall in een open brief aldus het
bestaande oonfllct toe te spitsen. De heer
ter Hall had zich eerst tot het Hoofd
bestuur dienen te richten. (Interrupties
en protesten).
Spr. heeft nooit zyn meening onder
stoelen of banken gestoken, doch zyn
grieven ter kennis van rijn mede
bestuursleden gebracht en die niet naar
buiten gebracht. Dit alles schaadt het
fonds, en daar gaat het om, want het doet
prachtig werk. Nog vele anderen behalve
de heer ter Hall deden veel en nuttig
werk; spr. noemt enkele namen als de
heor Jager, La Lau, kaoelaan Allnk, Eg
ner enz. Ook vele dames werkten ervoor.
Spr. woorden wekten herhaalde inter
rupties en protesten.
De gebreken van den heer ter Hall
heeft spr. nooit vergoeiykt, getuige een
conflict, dat jaren geleden in Den Helder
plaats had. Ruiterlijk erkende de heer ter
Hall zyn ongeiyk. Spr. houdt tenslotte
een pleidooi voor verzoening, laat men
persoonlijke ydelheidjes op zy zetten,
zoo zegt hy.
Tracht de verbroken harmonie te her
stellen. Denkt aan het Fonds, aan het
kind waarvan gy alle de vader zyt. Laat
het niet opnieuw krijten S.O.S. Denkt aan
de dappere Blauwe Zeeridders. (Applaus).
De heer Hoejenbos betreurde het,
dat de heer Grünwald nu toch de debat
ten heeft geopend en dat de voorzitter
dit in te groote lankmoedigheid heeft toe
gelaten. Wanneer op deze wyze wordt
voortgegaan dan heeft het fonds de sym
pathie van het publiek verspeeld, omdat
het publiek dan merkt dat het allemaal
gaat om kleine, persoonUjke IJdelheden,
die op den rug der arme stakkers waar
voor men propaganda wil maken, worden
uitgevochten.
IN DE AUSTRALISCHE HAVENS.
Nog altijd stilstand ln de meeste
haven*.
9gra
od n
dagochtend melde dat in de meeste havens
het werk nog stilstaat. De havenarbeiders
weigeren nog steeds op de nieuwe voor
waarden aan het werk te gaan, welke door
het scheidsgerecht zyn vastgesteld.
De reedera zyn te rade gewordpn by
advertenties niet georganiseerde werk.
krachten te vragen.
FRANKRIJK.
TEGENWERKING TEGEN FOKKER.
De Fransehe regeering weigert
een Fransehe luchtvaartmaatschap
pij het oensent voor de aanschaffing
van een groot aantal Fokkers.
De Parijsahe correspondent van de N.
Rott Crt. meldt:
De Compagnie Internationale de Navi-
gatlon Aerienne had de Fransohe regee
ring onlangs vruchteloos consent ge
vraagd voor den bouw van dertig Fokker
vliegtuigen. Deze My. heette vroeger
Franoo-Roumaine en vervoerde minister
Bokanowskl toen hij dlood' viel, Lefrano,
de secretaris van de (maatschappij, vond
ook den dood bij dit ongeluk. Generaal
Duval is de groote leider. Een later ge
daan verzoek tot de vervaardiging van
tien Fokkers werd eveneens van de hand
gewezen.
ITALIË.
FASCH8TENRAAD FTALEBTS
HEERSCHER.
Uitgebreide bevoegdheden
verleend.
Rome, 20 Sept. De-groote fascistischs
raad heeft Woensdagnacht een vergade
ring gehouden, die geruimen tiid duurde.
In deze zitting werd een wetsontwerp
vastgesteld, dat van groote beteekenis
voor het bestuur van het land is. Van dit
wetsontwerp Is Donderdag in een procla
matie keriüs gegeven aan de bevolking.
De fascistische raad krijgt by aanneming
van het wetsontwerp door de Kalmer en
den Senaat, waaraan niet getwyfeld' be
hoeft te worden, een absoluten Invloed op
regeering en wetgeving van Italië.
Volgens artikel 1 van het wetsontwerp
zal de raad in de toekomst het hoogste
orgaan vormen, waarin het regime, voort
spruitende uit de October-revolutie van
het jaar 1922, wordt samengevat. Voorzit
ter van dien raad is de minister-president
De raad, waarin o.a, talrijke vooraan
staande personen uit de fascistische be
weging zitting hebben, beslist over de
candidatenlijsten voor de nieuwe Kamer,
over de benoeming of de afzetting der
p arty-secret ariasen, de vice-eecretarissen,
en het partijbestuur.
Den raad moet verder by alle kwesties
van constitutioneel karakter om advies
gevraagd worden. Als dergeiyke kwesties
DE
Vanaf SOctp.i/ipd. 20ctp.ons. lOcJp.'jjan»
N. VDouwe Egbetls Tabaksfabrieken fourc-Ulrecht
Amsterdam-den Haag. - Opgericht 1753.
