J. J. H. KOOPMAN.
Mantel naar maat
BONTMANTELS
BONTVELLEN
f 45.—.
bad uitgemaakt van de eerewacht en
blijkbaar dorBt had gekregen, wenschte
die te loaschen in de verloflocaliteit van
den caiéhouder en viascher Nyntgea. Deze
scheen echter op de klandisle van den
aignzwaaiden eerewachter niet gesteld
te zijn en zijn weigering nam Jan zoo
elecht op, dat hij eenige caiéruiten ver-
brhselde.
De visscher was zoo vriendelijk, den
jongen Urker wat op te kammen en noem
de kem als een jongen met een goed
.jKveraktear". De echad© heeft hij echter
nog niet vergoed. De politierechter, hoe
wel rekening houdende met het feit, dat
verdachte dien dag ook nog een duchtig
Eak slaag heeft opgeloopen, was zoo vrij
et longmensch met het goeie „koerakter"
tot J10 boete of 10 dagen te veroordeeiea
Het ls te hopen, dat het geen
vastendag was.
Da bewoonster van een Zuiderzeekeet,
mei,. Mathilda van G., geboren D., kreeg
heitel met een buurvrouw over het actu-
eel« onderwerp „stoute kindoren" en gaf
laatstgemeld© dame in het vuur van het
vinnige debat, niet alleen 'n paar muil-
peeren, maar beet haar ook gevoelig in
haar rechter wijsvinger. Buurvrouw was
diar 'n gerulmen tijd „mooi" mee. De
niet vegetarisch aangelegde keetmadam
werd heden tot 26 boete of 25 dagen ver
oordeeld.
CMeerv. strafkamer).
Bitting van 12 Novemlbeir.
Uitspraak vorige zitting,
n Vt ^axel, vervoer van verdachte
Nieuwe zaken.
De geachte advocaat mr. Zeegers \iit
Den Heller was vruchteloos reeds in het
donkere morgenuur uit den koffer gekro
pen, teirinde tijdig aanwezig fco zijn op
de zittüg, waar hy den gedetineerden
polderwrker Herm. B. uit Wieringen
moest vtdedigen in een zaak, een zéde-
misdrijf betreffende. Daar echter een
opgeroepn getuige niet was verschenen,
werd de» zaak voor de tweede maal aan
gehoude; en zal "orden voortgezet a.a
week.
Itn Texcdschc race iianle.
De arfeider O. P. K. te Texel, 'n bra-
vour rijer op den motor, was door den
Kantonrohter te Den Helder veroordeeld
wegens nel en roekeloos rijden, waardoor
hfj de vll'igheld van het verkeer in ge>-
vaar ha* gebracht. Een badgast uit Am
sterdam had, toen de motor voorbijsnor-
de. zyn loontje snel moeten terugtrekken
oim het luid voor overrijding te behoeden.
De verardeelde kwam in hooger beroep
en tot disver met reusachtig succes. Het
bleek nmelijk, dat de dagvaarding tame
lijk slurf el aöhtig was samengesteld, zoo
dat den fficier niet anders ovearbleef dan
vrijpraa: te requlreeren.
De vedediger, mr. Küsters, viel na
tuur lijk >p dit requisitoir aan als 'n vlieg
op de sdkerpot. Hy was het volkomen
eens me de juiste opvatting en het hel
dere doczicht van den officier en dloot
zich volomen by dit keurige requisitoir
aan. Vebeelt u echter eens, dat de offi
cier een veroordeeling had voorgesteld.
De costernatle bij de Marktstraat
of Doorbraak.
Op 9 Augustus, ter gelegenheid van de
kaasmaït, caramboleerde de vrachtauto,
bestuur* door Willem Bals van Wierin
gen, tejen een aangespannen luxe dog-
kar, va> den landbouwer Jan Wagenaar
van Sterretoren. Het paard sloeg met
de dogkr op hol en werd' nabij de Scha
penbrui gegrepen. Aangezien volgens
versohilende getuigen B. by het uitrijden
van de Marktstraat niet behoorlijk sig
naal h;i gegeven, lag Willem het loodje
en werl hij door den Kantonrechter tot
10 bdte of 10 <ïagen veroordeeld:. Wil
lem ocler, die de wchuldi weet aan den
boer, dar hij zelf alle regels van het
verkeei in acht had genomen, kwam in
hoogerberoep.
Hij kd nu wel de voldoening dat de
Officie vernietiging verzocht van het
door dn Kantonrechter gewezen1 vonnis,
dat vesohillende onvergeeflijke gebreken
scheente bezitten, dooh veel voordeel
bracht dit den appellant niet, aangezien
de Ofjcier opnieuw veroordeeling vor
derde *t dezelfde straf. De verdachte kon
huiswarts keeren met de overweging:
Wat werd ik hiervan wijzer?
Ik kram met lood en kreeg oud ijzer!
Ingezonden Modedeellng.
Dameskleedermaker Bontwerker.
WIJ leveren U een mooie
WESTSTRAAT 17, DEN HELDER.
Radio-Rubriek.
RADIO IN HET BARRE NOORDEN.
Veel van de eenzaamheid en afzonde
ring, die eens het deel "wias van de deel
nemers aan Poolexpedities en andere
manuien, die hun leven in die Pool-wereld
siyten, is, dank zij de Radio thans voor
een groot deel verdwenen. Dit loeren wij
uit de verhalen van de Rawsoo-Mao Mil-
lan-Expeditie naar het Noorden vian La
brador en Baffinslamd, die veertien maan
den in het ijs heeft doorgebracht en nu
kort geleden' is teruggekeerd'. Zoowel
zend- als ontvangapparaten had deze ex
peditie medegenomen, en men heeft er
geen spijt van gehad.
Toen de Eskimo's en Indianen de gas
ten waren' van de leden dier expeditie,
waren1 zij verrukt over de programma's,
die door tientallen stations in de Ver-
eenigde Staten uitgezonden werden.
Verder hielpen d!e radio-toestellen, wel
ke door Mac Mdllan aan die Moravische
zendelingen en zelfs aan den gouverneur
van Groenland aangeboden werden, het
leven in het Barre Noorden niet weinig
opvrooiyken.
Toestellen werden geplaatst in de hui
zen van zendelingen. De mannen waren in
één woord opgetogen toen het bleek, dat
zij behalve de Amerikaansohe program
ma's ook die van de stations in hun ge
boorteland: Duitschland, Tsjecho-Slowa-
kjj e of Engeland konden opnemen.
BYRD'S POOLEXPEDITIE EN
DE RADIO.
Commander Byrd, die naar men weet,
pogingen zal aanwenden, om de Zuidpool
gebieden door middel van vliegtuigen te
verkennen, heeft uitgebreide maatregelen
getroffen om de veiligheid van zichzelf en
zyn mannen te verzekeren.
Zoo zullen belde schepen, die het uit
gangspunt van de expeditie vormen, re
gelmatig met de bewoonde wereld ln con
tact biyven en daarby golflengten van 600
en 800 meter gebruiken.
De expeditie zelf, die in verschillende
onderafdeelingen ls gesplitst, is eveneens
met radio uitgerust en voert niet minder
dan twaalf zenders met zich mede. Deze
zullen op korte golven uitzendingen ge
ven, zoodat de verschillende onderafdee
lingen regelmatig met elkander in ver
binding staan.
FOTOTELEGRAFIE IN DE PRAOTUK
Zoo langzamerhand begint de pers een
nuttig gebruik van, de foto-telegrafie ifco
maken. Nadat enkele groote Engelscho
bladen een special en lynfoto-dlenst tus
schen Londen en de provincie geopend
hadden, volgen nu in Japan eeru blad en
een pers-agentsahap <de „Asahi" en die
„Nippon-Dempo Nows Agency"), die ih
drie steden, n.1. te Osaka, Tokio en Kioto,
installaties voor dit doeleinde hebben
laten inrichten, terwijl op den kronings
dag van dien Japanischon keizer nog en
kele andere Bteden tot het ontvangen van
foto's in staat gesteld zijn, zoodat foto's
van deze belangrijk© gebeurtenis naar de
meeste groote steden van Japan konden
worden overgeseind en nog denzelfden
dag gepubliceerd.
RADIO-FOTOTELEGRAFIE IN
DUTTSOHLAND.
Gemeld wordt, dat de zender Könlgis-
wusterhausen Dinsdagavond 20 Novem
ber omi 10.05 Amsterdamisohen tyd zal be
ginnen' met het uitzenden van plaatjes.
/f- Radio-Programma -|)>-
Uit de Land- en Tuinbouwwereld.
Ia het Jullana-zlekenhuls te Amster
dam, waar hy Woensdag een operatie had
ondergaan, is Donderdagochtend na een
korte ongesteldheid in den ouderdom van
42 jaar overleden de heer Jacob Sluis, di
recteur der N. V. P. Sluis' Pluimvee- en
vogelvoederfabrieken te Weesperkarspel.
De heer Sluis, die sedert zijn zeven
tiende jaar werkzaam was in het bedrijf,
dat mede door zijn werkkracht en zaken-
inzicht tot grooten bloei kwam, was o.a.
lid van de Kamer van Koophandel voor
Gooiland
Te Elberfeld is. naar net Nederi. Week
blad voor zuivelbereiding en -handel
meldt, een geval ontdekt van nagemaakte
Nederiandsohe boterwikkeüs. De Neder-
landocihe rijkszutlvellnaipecfcie had suocea
by haar verzoek tot vervolging van den
gebruiker van de nagemaakte wikkels,
mede doordat de betrokken Duitsche
autoriteit onlangs had deelgenomen aan
de excursie van bultenlandsche zuivel-
deskundlgen in ons land en' daardoor imet
de Nederlandsche boteroontrol© bekend
was.
ff
iBBQNDISSEMKNTSRECHTBANK.
verUawiï6r berc>6p 1x1611 ontvanke!Hjk
van prima wollen stof In de
moderne dessins voor
Groote keuze
gemaakt en naar maat mat 2 Jaar garantls.
hebben we In groote verscheidenheid,
waarvan we gaarne ruime kragen en
manchetten leveren.
UITSLUITENDGOEDE KWALITEIT
ÜLtfA-KORTE-GOLF-ONTVANGST.
Het geheim zit in de montage.
De «feeste luisteraars zijn' zich niet bewust
Van wt er boven en1 onder 't omroep gebied
in dentther is. Boven de golflengte van Hui
zen H(fen de commercieele stations voor het
radlotefsrafisch verkeer, waarvoor een luiste
raar rfh slechts weinig interesseert. Hoog
stens Al hij af en toe een pers-comuniqué op
nemen althans wanneer de morse-code be
kend i Onder het omroepgebied, daar is een
massafe hooren. maar met 't normale omroep-
toeste komt men niet lager dan zoo M. golf
lengte Dit komt, wat de handelstoestellen be
treft, ipdat de constructie slechts berekend is
op te|fonie-ontvang8t in het ömroepgeboed en
wat zelfgebouwde apparafen aangaat, om
dat hl schema en dcfnontage ongeschikt zijn.
llel geheim van ultra-korte-golf ontvangst
zit airs» in de korte verbindingen. Dit is de
roenAamste factor.
De meest geschikte schakeling is 't secun
daire schema met aperiodischen antenne-kring,
dus enkel detector met 2 trappen laagfrequent-
versterking voor luid-spreker-ontvangst.
Aperiodisoh wil zeggen niet afgestemd,
dus zonder condensator in dit geval. Voor
ultra-korte-golf ontvangst moet dus slechts
één condensatorknop bediend worden. Nu is
zoo'n toestel voor omroep-ontvangst niet te
gebruiken omdat de selectiviteit te gering is.
Wanneer we den antennekring niet aperlodisch
maken maar afstemmen met een variabelen
condensator is 't zelfde toestel wel ge
schikt voor omroep-ontvangst. Het zal dus
al heel eenvoudig zijn een combinatie te ma
ken, waarbij 't mogelijk is de afstemconden-
sator voor den antennekring uit te schakelen.
De tweede afstemeondensator wordt dus zoo
danig gemonteerd, dat we b.v. met twee tele
foonbusjes hem in1 of uit kunnen schakelen.
Het is dus zeer goed mogelijk een toestel te
maken dat zoowel voor omroep- als ultra-
korte-golf ontvangat geschikt ls. Ligt het dus
in de bedoeling van den a.s. zelfbouwer ook
ultra-korte-golf stations te ontvangen dan
dient hij de volgende punten nog te overwegen.
De afstemeondensator, welke in- en uitge
schakeld kan worden, moet van 500 c.M.
(0,0003 Mfd.) zijn, de tweede afstemeonden
sator, die steeds in gebruik is, mag niet groo-
ter zijn dan 230 <kM., liefst 123 c.M. Wanneer
een 500 c.M. condensator gebruikt wordt voor
afstemming op de ultra-korte-golf, dan draait
men over de stations heen, omdat de afstem
ming zeer nauw luistert. Reeds 1/10 graad ver
draaiing doet 't station geheel verdwijnen.
Wanneer de condensator dus vier maal zoo
klein genomen wordt krijgt men over 4 graden
net zooveel capaciteitsverandering als over 1
graad van den 500 c.M. condensator en gaat 't
afstemmen dus veel eenvoudiger.
De afstemspoelen moeten natuurlijk ook
speciaal voor dit doel gemaakt worden. Het
beste wordt hiervoor stijf geïsoleerd draad
(Montagedraad) gebruikt. In totaal maken
we 6 spoelen voor het geheele ultra-korte-golf
gebied. Als wikkelvorm nemen we een flesch
(inhoudsmaat 1 L.). Hier omheen worden de
windingen gemaakt en als 't benoodigde aan
tal verkregen is, schuiven we de windingen
er af en binden ze op drie plaatsen vast met
sterk garen, liefst zoo dat er eenige ruimte
tusschen de windingen blijft. De spoel kan
gemonteerd worden aan een spoelhouder of
met tween bananenstekers. Zoo maken we één
spoel met I winding, twee met z windingen,
één met 3, één met 3 en één met 10 windingen.
De volgende spoelcomblnaties moeten voor
het ultra-korte-golf gebied gebruikt worden:
1230 M. Prim. 1, Secund. 3 en terugkopp.
2. windingen.
2043 M. Prim. 2, Secund. 5 en terugkopp.
2. windingen.
3575 M. Prim. a, Secund. 10 en terug
kopp. 3. windingen.
RADIO-NIEUWa
ZATERDAG 17 NOVEMBER.
Hilversum, 1071 M.
12.302.00 Lunchmuriek door het Borls
Lenski Trio.
2.004.00 Herdenkingsplechtigheid van het
10-j. bestaan der Vrijw. burgerwachten 1. h.
Kol. Instituut.
4.00-14.30 en 4.305 00 Italiaansche les.
5.00—5.23 en 5 2S5.50 Fransche les.
5.50—6.50 Concert door het Omroep-orkeat.
6.50—7.15 en 7.157 45 Duitsche les.
8.00 VARA. Enschedesche propaganda-avond
ln „Ons Huls". Soc.-Dem. Zangver. „Semprc
Crescendo". Kinderkoor „De jonge zagers".
Soc. Dem. Muziekver. „Kunst aan het Volk".
Mandolineclub „Palvu". Duo ten Hoopen,
a. d. vleugel: J. v. d. Bley.
10.30—11.45 VARA. Aansluiting} van de Cinema
Royal te Amsterdam. Orkest o. 1. v. H. de
Groot.
Huizen, 340.9 M. Na 6 uur 1870 M.
12.301.30 Lunchmuziek dooï bet KRO-trio.
3.004.00 Kinderuurtje.
5.30—6.30 Gramofoonmuziek.
6.30—6.50 Spr.: J. v. Roosmaalen: Teelt van
kruisbessen en roode bessen.
6.507.00 Katholieke berichten.
7.00—7.30 Engelsche les.
7.30—8.00 Knipcursus.
8.00—8.20 Spr.: Prof. Dr. H. A. Kaas: Eco
nomie.
8.20 Schubert-Hendcnking. Het Amsterdamsch
Salon-orkest o. 1. v. F. R. Boshart. J. v.
Ruggenen, zang.
Daventry, 1600 M.
10.3 s Kerkdienst. 1.20—2.20 Het Cariton
Octet. 3.49 Orkestconcert. D. Lerrish, alt. I.
Short, piano. 5.35 Kinderuurtje. 6.20 Muziek.
6.33 Nieuwsber. 7.00 Muziek. 705 Liederen van
Schubert voor sopraan. 7.20 Omroeppraatje.
7.35 Muziek. 7.45 Sportcauserie. 8.05 Concert
door de militaire kapel. H. Blake, sopraan. G.
Eastman, bariton. 9.20 Nieuwsber. 9-35 Lezing:
The Schubert centenary. 9-50 Nieuwsber. 9.55
„Djinn and Bitters", radiorevue. Muziek «n
zang. 10.5512.20 Dansmuzlek-
ZONDAG is NOVEMBER.
4
Hilversum, 1071 M.
9.30 VARA. Socialist. Prentkunst (a), door
Alb. Hahn Jr.
10.10 VARA. Lezing door Ir. Gorter: Gereed
schap.
10.30 VPRO. Dienst in de Remonstr. Kerk,
Amsterdam. Voorganger: Dr. L. J. v. Holk.
1.00—4.30 Concert door bet IBoria Lenski-
Trio.
2.30—3.00 Pianosonaten van Beethoven, door
Louis Schmidt en Egb. Veen.
3.004.00 Grammofoonmuziek.
4.005.00 Hawaiïanmuziek door het Hawalïan-
vijftai.
5.00—6.00 VARA. Kinderuurtje.
6.007.30 Concert door het versterkte Cinema
Royal Orkest o.l.v. H. de Groot.
8.00 Pers- en sportber.
8.15 „Das Dreimadlerhaus", van Schubert-Ber-
te. Nederlandsche vertaling van Fel. Hage-
man, met medew. van Chr. de Vos, Jul.
Moes, Wilh. v. d. Hoeck, Betty v. d. Bosch-
Schmidt, Jeanne Bacilek, Annie v. Beek
Ristjouw e.a. Orkest o.l.v. J. J. v. Amerom.
Huizen, 340.9 M. Na 6 uur 1870 M.
8.30930 KRO. Morgenwijding door J. de
Wit, lid van het Gilde „De Klare Waarheid".
Muziek en zang.
10.20 NCRV. Dienst in de kapel „Nieuw Vre-
denhof" (Ned. Henv.) te Heemstede. Voor
ganger: Ds. F. W. A. Korff: Tekst: Luc.
19 1—10.
12.30—1.30 KRO. Concert door het KRO.-
Trio.
1.30—2.00 KRO. Godsdienstonderricht door
Prof. D. Bont.
2.302.30 Literair (KRO) halfuurtje door
Marie Koenen. Lezing over eigen werk.
2.304.30 KRO. Concert. Het Nijmeegsche
mannenkoor „Keizer Karei", Dir. B. de
Bruyn. Puk Jakma, plano. H. H. C. Wijgers,
H. v. d. Waarden en Mr. R. Hoffmans,
tenoren. J. Hendriks, bariton. J. Bartels, bas.
4-305.00 KRO. Ziekenhalfuurtje door Pastoor
L. J. Willenborg.
5.20 NCRV. Dienst ln de Weteringkerk Am
sterdam. Voorgangers: Ds. P. v. Vliet, Ds.
W. D. Linthout. A. Bakkenist, orgel. Koor
„Immanuel", Dir. J. v. d. Bijl.
7-308.00 KRO. Spr.: Aug. Commissaris: Van
o tot 1/3, of de ontwikkeling der Kathol, in
Nederland ln1 de 19de Eeuw.
8.00 KRO. Concert. De Amsterdamsche Or
kestver. oJ.v. F. v. Diepenbeek. Ari Vadeats,
zanger.
10,00 Persber.
10.48 KRO. Epiloog door bet Klein-Koor dJ.v.
Job. H. Plekkers.
Daventry, 1600 M.
3.50 Concert. M. Russell, alt. E. Marshall,
bariton. De kapel van H. M. Air force. 8.20
Kinder-kerkdlenat. 5-50 Voorlezing van „The
Pilgrim'» progreee" (Bunyan), 6.08-6.38 Bacn's
kerkcantate o. 6a T. Plckering, tenor. C. Stc-
wart, sopraan. R. Wateon, bariton. 8j» Kerk
dienst. 905 Liefdadlgheidsopioep. 9.10 Weer-
ber., nieuwsber. 9.28 Schubert-avond. K. Win
ter, sopraan. Mannenkoor. Symphonie-orkeat.
10.50 Epiloog.
MAANDAG ip NOVEMBER-
HBversum, 1071 M.
10.00—10.15 Morgenwijding
13.30—2.00 Lunchmuziek door kat Boria
Lensky-Trlo.
8.00—6.00 Kinderuurtje.
6.00—7.18 Concert door het Omroeporkest.
7.15—7.45 Engelsch, beginners.
8.05 Schubert-herdenking.: Lezing over Schu
bert door Willem Landré.
8.35—h.oo Concert. Het IIoHandsch strijk
kwartet. Willem Ravelll, barlton-Hederran-
ger. Th. v. d. Pa» begel. 4-handlg pianospel
door George v. Rennesse en Hengeveld.
Hulzen, 940 M. Na 6 oor 1870 M.
12.30—1.45 Orgelconcert door S. P. Viseer,
organist. (12.50—1.00 Een causerie door D.
Pereboom over de Radio-centrale'» en de
NRCV.)
2.00—2.30 Schooluitzendlng. Zangles door J. A.
Steinz.
4.005.00 Ziekenuurtje o.l.v. Ds. J. J. Buekes.
H. J. Smit Duyzentkunet, bariton en orgel.
H. Smit Duyzentkunst, orgelbcgel.
7.00—7.30 Stenograflel»
7.30 Schubert-herder w. wyikj. T. d. Ra-
venzwaay te Amsterdam: Schubert ale
mensch en als kunstenaar. Het Chr. Radio
orkest o.l. v. J. Pouwels. Werken van Schu
bert in bewerking w Ra«K
Daventry, 1600 M.
10.35 Kerkdienst. 11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Balladenconcert (alt, tenor). 12.50 Dans
muziek. 1.20 Orgelconcert, a.20 Voor de scho
len. 2.40 Muziek. 2.50 Lezing. 3.20 Muziek.
3.25 Lezing. 3-40 Muziek. 3.50 Schubert-concert
voor de scholen. 4.50 Oricestconcert. 5 38 Kin
deruurtje. 6.20 Lezing. 6.38 Nieuwsber. 6.80
Voor padvindster». 7.03 Piano-duo's van Schu
bert. 7.20 Liter, critiek. 7.35 Muziek. 7.45
Fransche causerie. 8.03 Concert door de mili
taire kapel. B. Hooper, tenor. 9.00 Speech van
Sir. Ph. Cunllffee-Lister. 9-33 Lezing: The
stars. 9-50 Nieuwsber. 9.33 Kamermuziek van
Schubert. Sir, G. Henschel en het Kutischer
strijkkwartet. 11.20—12.20 Dansmuziek.
DINSDAG ao NOVEMBER.
Hilversum, 1071 M
10.00—10.13 Morgenwijding.
12.30a.00 Concert door het Boria Lensky-
Trio.
3.004.00 Kniples.
6.007.13 Concert door het Bori» Lensld-Trio.
8.05—8.35 Boekbespreking.
8.35930 Concert door het Omroep-orkest
o.l.v. Nico Treep. Willem Sasbach, cello.
9.30—10.00 Lezing door Mevr. Chr. Doorman:
Selma Lagerlöf.
10.00 Persber.
10.4511.45 Dansmuziek.
Huizen, 340.9 M. Na 6 uur 1870 M.
12.30—1.30 Lunchmuziek door het KRO-Trto.
5.30—6.30 Gramofoonmuziek.
6.307.00 Duitsche let.
700—7 30 en 7.30—8.00 Cursus Kerklatijn.
7.55—8.15 Lezing door J. Bender: „Ras", door
Mary Grace en Asthan.
8.15 Spr.: Prof. Dr. A. H. de Hartog: Het
Protestantisme en het Atheïsme,
9.00 Concert door het Amsterdamsche Salon
orkest o.l.v. F. Foehart.
Daventry, 1600 M
10.35 Kerkdienst. 11.20 Gramofoonmuziek.
12.20 Concert (sopraan, viool, piano). 1.20
2.20 Orkestconcert. 2.50 Voor de scholen. 3.50
Muziek. 3-55 Fransche les. 4.20 Orkestconcert.
4.35 Lezing. 4.50 Orkestconcert. 8-35 Kinder
uurtje. 6.05 Liefdadigheidsconcert. Dame Clara
Butt. 6.20 Lezing.6.33 Nieuwsber. 6.50 Muziek.
7.05 Pianoduetten van Schubert. 7.20 Lezing.
7.35 Muziek. 7.45 Lezing. 84)3 Concert. Orkest.
I. Souez, sopraan. P. Damerinl, piano. (8.20—
8.50 Lezing: Blology). 9.20 Nieuwsber. 9.35
Muziekles. 9.55 Nieuweber. 10.00 Vaudeville.
M. Constaaduros ln 'n schets. Dans-orkest.
Aansluiting aan bet Palladium ln London.
II.00 Voorlezing uit „David Copperfield". 11.15
12.20 Dansmuziek.
JACOD SLUia
BOTERWiv TKOLE.
Nagemaakte Nederiandschd
boterwikkef-
KALIBEMESTING EN NACHTVORST
GEVAAR.
Is het waar, wat men meermalen hoort be
weren, dat een kalibemestlng de aardappel
planten een grooten weerstand tegen nacht
vorsten geeft? Ir. G. G. Bolhuii te Wagenln-
gen heeft door een proef het antwoord op
deze vraag willen geven. De beweerde In
vloed der kalibemestlng werd1 hierop terugge
bracht, dat de kali den bodem dusdanig zou
beïnvleede*, dat meer water werd vastgehou
den, en de afkoellns Vrof^Abe^
plaat» hebben. e Bolhui» d» volgend»
eon werd door den hW
proef Msytirt Wag<ntng»che F.ng.
vuld met grond uHd ,arde pxac-
Grondondenoek b«w«". (R, Q) bm1t»,
tisch geen opneembar» WJ» Kr
Elk van deae potten bevatte 6
Thomaselak P»r H.Aj, ter«^1 ta
even nummer», flu* va» ij ..n lem.
bestemd om te worden btootge tem
peraturen boneden 0 graden C»l»»u., terw«i oe
andere moeet.n dienen al» tontrole wor
bepalen d»r vrlespuntdaltag ln bet eel»»P. i«
ken» als één der even f»t
stant stond, werd een t
tie van het loof ontdaan, dit loof ultgeperes,
l? in het perssap de vrlespuntsdal ng bep tld.
De planten stonden 6 nurin den t^nermoil^ant
De waarnemingen aan de u ui
sultaten, welken door den f
bellen zijn neergelegd. Deroimte Uatnkt a
ze hier weer te geven. Vol*^
vermelden: dat uit dt»e proef wel la ^lekra,
dat een kalibemeating inderdaad "rdïpPtp
planten een grooterea wMfJtwd
nachtvoraten. De mogelijkheid o» dit aapte
toornen, be.tond hier, omdat men over grond
beechikte, die geen opneembare IcaH
Dergelijke gronden zullen «hterb di» «tre
ken van ona land, waar aardappel bouw wor
uitgeoefend, niet of zeer weinig voorkomen.
Toch weten we dan nu, too bealult Ir. Bo^
nis dat we met een flinke kalibemeatmg
onze aardappelplanten een ruggesteuntje tegen
nachtvoraten geven.
DE INVLOED VAN DEN ONDERSTAM.
De Invloed van de onderstammen op de
ontwikkeling en vruchtbaarheid van den boom
is algemeen bekend. Een enkel voorbeeld uit
den Centralen Proeftuin te Utrecht kan dit
zeer duidelijk illustreereni t» struiken Clapp»
Favorite op wild veredeld gaven ln de Jaren
1922—'27: 23 K.G. peren; 12 «truikea Cl. r.
op kwee veredeld gaven ln dezelfde jaren
50a1/. K.G. peren I De heer R. Lijster, die on
langs te Wageningen een inleiding hield over
de rol, welke de onderstam speelt bij de ren
tabiliteit van onze frultcultuur, vond het
terecht vreemd, dat door den teler aan dit
vraagstuk zoo weinig aandacht wordt ge
schonken. Onze vruchtboomen worden vege
tatief, d.w.z. kunstmatig vermenigvuldigd. Dit
geschiedt door atekkou, afleggen, wortelult-
loopen en enten. te groote vruchtboomen
als: appels, peren, gersen, pruimen en perzi
ken, worden vrijwel alle door middel van
enting vermeerderd. Een enkele peer en en
kele pruimen worden vermeerderd door wor-
teluitloopers, doch dit zijn uitzonderingen.
Voor de enting hebben wij noodig een ent en
een onderstam, en wij mogen dus aannemen,
dat èn de ent én de onderstam bij d» voor
noemde vruchteoorten een groote rol spelen,
terwijl het wel haast zeker i», dat de rol van
den onderstam de voornaamste is.
In onze hedendaagsche leerboeken, zoowel
in Nederlandsche als buitenlandtche werken,
worden de navolgende onderstammen aange
geven: voor appel: zaailing appel, dourin en
paradijs; voor peer: zaailing peer en kwee,
soms nog hagedoornvoor kers: zaailing wilde
k rs; voor pruim: zaailing pruim, krooajea-
pruim en Sint Julien. Dit lijstje dateert
reed* van jaren her. Ondanks het feit, hetwelk
algemeen bekend 1», dat de eene boom uitste
kend draagt, en de andere in de nabijheid
staande, van dezelfde variëteit, veel minder
goede oogsten geeft, beeft de teler zich nooit
de moeite getroost na te gaan, wat de oorzaak
is van deze dikwijls zoo groote verschillen.
Men plant ook nu nog boomen op zaaiïïng,
appels op doucin, peren op kwee. De meeste
telers laten de keuze van; de onderstammen
over aan den boomkweeker. In den Proeftuin
te Utrecht verkreeg men. groote verschillen in
de oogstcijfers. De slechtste drager gaf in 4
jaren 22 K.G. appels, de beste drager 73 K.G.
Verband tusschen de sterke groei en hooge
opbrengsten, of omgekeerd, bleek niet te
bestaan. De Engelsche onderzoeker Hutton
constateerde over 13 jaren een opbrengst tue-
schen de slechtste van een 16-tal struiken en
de beste van 420 pCt. Welk een invloed der
gelijke verschillen kunnen hebben op de ren
tabiliteit van een bedrijf, i» duidelijk. Volgens
Poenicke kan slecht» ongeveer ao pCt. oogst-
verschil ontstaan door de keuze van het ent
hout. Is dit juist, dan zou ln dit geval ten min
ste 400 pCt. verschil veroorzaakt worden door
het verschil ln onderstam.
(Slot volgt.)
WENKEN EN MBDEDEELINGEN.
Wees voorzichtig met bet drenken der kal
veren! Te koude melk veroorzaakt al bijzon
der gauw diarrhee, aan welker gevolgen de
jonge dieren, die no» maar weinig kunnen ver
dragen, niet zelden dood gaan. Het beat ls,
aan de kalveren de melk zoo warm te geven
als ze uit de uier komt, dus op een temperatuur
van 36—38 graden C. Vooral winters wordt
nog al eens gezondigd tegen dezen regel. Dat
alleen versche en goede melk gebruikt mag
worden, welke, zoo mogelijk, eerst gekookt
wordt, en dat de drinkkuipen steeds zorgvul
dig schoon moeten zijn, spreekt van' zelf.
Bij mestvarkens zonder eetlust: Een ervaren
varkensfokker gaf zijn varkens in 't voeder dik-
"ijls wat soda. Bij gebrek aan soda neemt hij
2 K.G. haver 30 gram soda en 4 liter wa
ter, laat de haver een nacht over in dit meng
sel staan en uitdijen, en geeft 's ochtends en
's avonds, bij het andere voeder, daarvan drie
kwart liter. De soda weekt de hulzen der
korrels en bevordert de spijsvertering. Van
alle voedermiddelen bevatten erwten en linzen
de meeste stikstof (eiwit), maar zijn ook het
moeilijkst te verteeren. Daarom zij men voor
zichtig, ala men kippen er mee voedert. Toch
zijn erwten en linzen uitstekend als toevoeder
bij ander voedsel.
WEET U DIT?
Rundveefokkerij: I» iedere provincie bestaat
een provinciale commissie voor de veefokkerij,
belast met hét beheer der door het Rijk voor
de bevordering der veefokkerij beschikbaar ge
stelde gelden, het uitbetalen der toegekende
bijdragen en premlën, en het benoemen van
één of meer keuringsco.nmissiën. Varkens-
fokkerij: Van Regt jswege worden aan vet-
schillende landbouv maatschappijen en ver-
eenlgingen bedragen ter beschikking gesteld,
ten einde ze aan te wenden tot verbetering van
het varkeniras. Ale voorwaarde wordt daarbij
gesteld, dat een speciale deskundige commis
sie wordt benoemd, die zich met het beheer
dier gelden belast. Geitenfokkerij: Van Re-
geerlngwege worden aan verschillende Com-
misslên ter bevordering vsn de geitenfokfcerij
subsidiën verleend, welke ia hoofdzaak moeten
dienen tot bevordering der bokhouderii-
