IK DKI©
0urt^n,
en van dagen
00ST-IN0IË.
PEPERMUNT
T
VERKWJGBAARBU
RWitlHWOEUWEN
f/r//vo
w«v
Ingezonden Mededeellng»
De algemeen© ongerustheid op dit stuk
is in een vergadering van het Instituut
van ingenieurs en scheepsbouwers te
Glasgow tot uiting gekomen. De inge
nieur Spannen, die bijzondere studie van
het vraagstuk heeft gemaakt,, verklaarde
dat een dieptelading van 4.5 K.G., die on
der de waterlijn tegen den wand van een
groot oorlogsschip ontplofte, voldoende
was om bet onbruikbaar te maken, zoo
niet tot zinken te brengen. De deskundi
gen weten dat het onmogelijk is stalen
scheepsbodems te maken, welke veilig zijn
tegen de uitwerking van ladingen van
slechts 4.5 K.G.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
En de ontruiming van het
Rijnland.
In een onderhoud met Brland over de
kwestie der ontruiming van het Rijnland
verklaarde de Britsche gezant te Parijs
o.a. het volgende: De Britsche regeering
is onder alle omstandigheden van plan
bij de a.8. onderhandelingen met Duitsch-
land in volledige overeenstemming met
Frankrijk te handelen.
FRANKRIJK.
DE FRANSCHH LUCHTVAART.
Laurent Eynac, d« Fransche minister
van luchtvaart, heeft aan een maaltijd van
de Fransche aero-club medegedeeld, dat
hij van het volgende jaar af over twintig
mdllioen krediet voor luchtvaart-doelein
den zal beschikken.
dag en raakten spoedig vertrouwd niet al
onze scheepstermen.
Geheel belangloos was onze hulp ech
ter niet.o.a. moest Japan in ruil voor
het door ons aangeboden oorlogsschip
twee stoomschepen in Nederland laten
bouwen.
Driekwart eeuw geleden stond de
„Soemblng" met z'n 160 paardenkracht-
je» In het middelpunt van de Japansche
belangstelling en werd als het laatste
snuifje der moderne techniek bewonderd.
Heil schip dateerde nJ. van 1862. Nu komt
Hr. Ma. „Java" xnet z'n ruim 70.000 paar
denkrachten en zal, zooals de „Java
Nlppo" van 26 Oot, '28 zeer juist zegt:
„misschien weinig indruk maken in ver
gelijking met de Japansche slagschepen".
„Maar, zooals uit het artikel blijkt, de
„Soemblng" is toch nog niet vergeten, en
dat doet plezierig aan.
Het Japansohe blad da „Java Nlppo
schrijft:
De kruiser „Java" naar Japan.
Ter gelegenheid van de kroningsfees
ten zullen oorlogsschepen van alle mo
gendheden ter opluistering in Japan ver
zameld zijn. Volgens de Indische bladen
zal vermoedelijk de kruiser „Java" daar
bij Nederland vertegenwoordigen.
De „Java" is een van de nieuwste Hol-
landsche oorlogsschepen, maar naast do
schepen der groote mogendheden, die in
Japan verzameld zullen zijn en in verge
lijking met de Japansche slagschepen zal
zij misschien weinig indruk maken. Maar
dat zal geenszins een reden zijn om Ne
derland minder hoogachting toe te dra
gen; integendeel; het is sympathiek te
zien, met welk een kleine macht Neder
land Indië weet te beschermen.
In 1854 zond Amerika zeven „zwarte
schepen" naar Uraga, die het Rijk in op
schudding brachten. En toen in 1866 de
pressie van Amerika nog heviger werd
gevoelde de sihogun de noodzakelijkheid
van het bezit van' een vloot. Na gevoerde
onderhandelingen door bemiddeling van
den toenmaligen opperkoopman te Des-
hlma zond Koning Willem III in dat
zelfde jaar onder oommando van Lt, ter
zee Fabius de „Soemblng" naar Japan en
stelde dit schip ter 'beschikking van
Shogun Iesada. Volgens Nederlandsche
bronnen is dat «chip later omgedoopt
„Kwanko maru'\ Door Nederlanders is
SEHK- LJ
OP EN OM HET BINNENHOF.
Week-kronlek,
Den Haag, 22 November.
Mr. De Geer's belangrijk verweer In tweede Instantie. - Ongegronde
grieven. Twee moties. In de Budget-drukte.
Ingezonden Mededeellng. (767)
v^NoXeVVo^
als een hard werker bekend staat, en in
de dagen van de stabllsatle van den frano
Poincaré's rechterhand was. Van zijn
functie ontlast, zal zijn opvolger dezelfde
{lolitiek voeren en het voordeel hiervan
igt in het feit, dat Poincaré meer vrij
heid van beweging krijgt in de regeling
der oorlogsschulden, waarmede volgens
de berichten spoedig zal worden begon
nen. Met Briand's ongunstigen gezond
heidstoestand heeft Poincaré wel reke
ning gehouden, zoodat Ingeval plotselinge
omstandigheden zich mochten voordoen,
Over de rede In fcweede Instantie bi] Ce
Algemeene Beschouwingen over de Rijks-
tegrooting voor 1929, weke miftister
De Geer Dinsdag j J. 20 dezer hield, moet
ik toch met een kort woord melding maken.
Zü is in menig opzicht opmerkelijk en ook
belangrijk.
Jhr. mr. D. J. de Geer is ook in zijn
optreden in het Parlement eene zeer merk
waardige figuur. Uiterst hoffelijk, zeer be
scheiden, maar indien 't moet met extia-
stevige hand de puntjes op de i's zettend.
En de booge, alsmede zeer lastige vergade
ring verlustigend; ook wel ontwapenend,
door den raken humor, waarover deze
chr.-historische staatsman beschikt?
Minister De Geer heeft in zijn dupliek
van Dinsdag zijn zoo hooggeöerden partij
genoot en oud-collega dr. De Visser,
deze week door gelukkig lichte ongesteld
heid' verhinderd de leiding in de Tweede
Kamer waar te nemen, te beduiden, dat
't hem, mr. De Geer, allerminst te doen was
geweest om den heer dr. De Visser onaan
genaam te zijn. Een man als De Geer
neemt, ook waar hij zich te verdedigen
heeft tegen niet altijd gemotiveerde ver
wijten van tekort aan slagvaardigheid en
succes in de Vertegenwoordiging, niet
zijn toevlucht tot kleine, nietige middelen
van pareeren. Wie mr. De Geer kent, zal
tot welke party- hö mocht behooren,
1 J Ju U kA/l» V* CiAC JAll .IJ ..IJ iilVULil VCUWICil,
wel gezegd, dat met dit achip de grondslag dat mo^n toegeven. De premier van het
BALDADIGHEDEN VAN
CULTUURASSISTENTEN.
Medan, 21 November. Drie assisten
uit het boven-Serdangsche (Oostkust van
Sumatra) zijn des avond» by afwezigheid
van den administrateur, binnengedron
gen in het adminiatrjiteurahuis van Tim-
bang DelL Zy vernielden ecnig meubilair
en voetbalden met «tukken ijs, zoodat de
voorgalerij van het administrateurshuls
den aanblik van een beestenstal leverde.
Toen zy terugkeerden ln hun auto, die
onvoldoende lampen had', werden zij aan
gehouden, waarby de assistent Ourrey
van de onderneming Bandar Kwala een
politieman neersloeg, die een ernstige
kaakbesohadiglng opliep. De assistenten
reden in hun auto door, maar het nummer
werd genoteerd. De heer Ourrey is op
«taanden voet ontslagen.
Radio-Rubriek.
Japannera Lag<Un groot-en ijver tan Aan I dat <u lalaedvluit «u d* meeste saoalaullea
Het bezoek van Hr. Ms. „lava"
aan Japan.
Men schrijft, naar aanleiding van het
bezoek van do „Java" aan Japan, aan
l.et HbL:
Op velerlei gebied was het Nederland,
dat de zegeningen van het Westen naar
Japan bracht en het ia geen wonder dat,
toen omatroeks 1860 de belangstelling der
Japansche vorsten ontwaakte voor het
zee- en stoomwezen', met aandrang onze
hulp werd ingeroepen om leiding te geven
aan do oprichting der Japansche Marino.
Dezelfde „Soemblng", dio in onder
staand) artikel uit do „Java Nlppo" wordt
genoemd, maakte ook in 1864 een rel»
maar Japan onder luitenant ter zee Fabius,
die dor. Keizer namen» Koning Willem III
een „oleolro-magnetlsche" telegraaf aan
bood.
Tydens het verblijf van het «chip !n
Japan werd het door vele hooggeplaatste
personen bezooht en bewonderd; o.a.
kwam oen neef van den Koizor aan boord
met een uit 160 personen bestaandi
volg. Alle hoekjes en gaatje» werden
kokon; do belangstelling was enorm voor
Z. M.'s schroe&toomsohlp „Soemblng" en
mot enthousiasme werd aan de opleiding
van het „kader" der Japansche zeemacht
begonnen.
Eiken dag werd aan boord van do
„Soemblng" aan de toekomstige officie
ren- en manschappen der Japansche Ma
rino onderricht gegeven in scheepsbouw,
artillerie, stoomwerktuigkunde, enz.
is gelegd voor de overwinning, een halve
eeuw later, van Japan op Rusland. In
hoeverre dit juist is, kan ik niet beoor-
deelen. Maar als wy bedenken, dat de
„Soemblng" ons eerste oorlogsschip was
en dat Japan dit van Koning Willem m
ten geschenke heeft gekregen, en wij
overwegen dan de tegenwoordige positie
van onze marine naast die der andere mo
gendheden, dan worden wy daardoor diep
getroffen.
Maar denkt het Japansche volk, flenken
onze marine-autoriteiten daar nog wel
ooitaan? Waar thans een oorlogsschip
Japan gaat bezoeken, toebehoorende aan
het land, dat zulk een- roemvol aandee
heeft gehad in de ontwikkelingsgeschie
denis van de Japansche vloot, stellen wi
den eisch, dat aan dezen kleinen kruiser
een «peelaal welkom bereid wordt, dat
zich onderscheidt van de ontvangst der
andere vreemde oorlogsschepen.
Dit zou dan teven» een contra-beleefd
heid zyn voor de hoffeiykheid, die Jaar
lijks bewezen wordt aan de opleidings
schepen, die Nederlandsch-Indië bezoeken
intermezzo-Kabinet koos Dinsdag j.L als
voorbeeld een ministerie, dat ruim dertig
jaar geleden aan het bewind was, en
wel: het Kahdnet-Pierson-Borgeaius. En hij
illustreerde, hoe ook dat ministerie met een
reeks van échecs, tegenvallers, in de Kamer
had te kampen.
Mr. De Geer drukte 't Dinsdagmiddag
aardig en geestig uit: „Wie in de verte een
verlichten weg ziet, ontwaart slechts één
lange lichtlijn. Wijl het duister wegvalt.
Wat de salaris-kwestie betreft, en ik
zou om een Kef ding durven wedden, dat de
vele menschen, die Diasdag-middag op de
Kamer-tribunes wa^n verschenen, slechts
om deze kwestie kwamen luisteren; aan de
hoog- en lagèr-gelégén verdere politische,
politieke beschouwingen „lak hadden",
de Regeering blijft by het thans-verschafte.
Een maand extra-salaris (desideratum-mr.
Arts) zou Vader Staat het bagatel van
twintig mdllioen gave Hollandsche guldens
kosten. Minister De Geer gaf toe, dat de
regeling voor de ongehuwden te wenschen
overlaat. Volgens de oude regeling luidde,
dat 17.000 ongehuwde onderwyzerë(-essen)
ter wille van de 3 h 4000, die ln communiteit
leven, de laatste vier verhoogingen mis
sen, de andere ongehuwde Rijksambte
naren slechts twee. Men vond er nu dit op:
de ongehuwde ambtenaren met-onderwij
zers gaan iets achteruit, de dito-onderwij
zers tikje vooruit, zoodat allen nu 3 pet.
zullen missen, wat om technische redenen
beter is dan allen van de laatste drie verhoo-
ngen uit te sluiten. De minister voegde
ierby, dat het in de toekomst beter zal
zyn, eene speciale regeling te treffen voor
hen, die in communiteit leven en dus min
der behoeften hebben.
Wy hebben dus het .groot-politiek"
debat achter den rug.
Veel nieuws heeft het niet gebracht.
Slechts weten wil zeker, dat herstel van
de Coalitie dubbeltje-op z'n kant is. Of....
nóg let» meer twyfetechtig dan die kans.
De communist heeft gesputterd tegen het
inkomen van de Koningin, de Koningin-
Moeder en de Kroonprinses. Die geUjk
minister De Geer Dinsdag aankondigde
ook dit Jaar tien pet. van die inkomens in
de Rijkskas zullen doen terugstorten.
Men weet, deze bedragen zijn in de
Grondwet vastgelegd.
Het protest van den heer L. de Visser
was dus „een slag in de lucht".
De afgevaardigde zei, op de elegante
wijze, hem eigen, dat al wat constitutio
neel bepaald is, hem, uit proletarisch oog-
TBinl. KofpHfttllW/ll n,!nt ürnn lmmninn
nunt beschouwd, „niet kan bommen'
Met welk even zwaarwichtig als schrander
en afdoend argument men 't dan maar heeft
te doen.
De oommuTiist sputterde ook tegen zyn
eigen vergoeding, als Kamer-'Ud, schoon
by de 6000 opstrijkt als zyne 99 oollega's
van de Tweede Kamer.
In een verstrooide bul stemde de com
munist Dinsdag-middag,,,, toch voor
van het ooilege, genaamd' Lagerhuis, op
21 December gereed kunnen zyn.
In de avondvergadering van 20 Novem
ber j.1. heeft minister Kan de instituten
van Burgerwachten en Vrijwilligen Land
storm, voor subsidie, verdedigd. Voor-
zoovor noodig.
Z. Exc. verduidelijkte nog eens, dat deze
instituten geen wantrouwen ln leger en
politie veronderstellen. Elke Regeering
(aldus mr. Kan) moet rekening houden met
de mogelijkheid van buitengewone omstan
digheden, waarby by'zondere hulp noodig
kan zyn. Ten-aanzien van de juist© bedoe
ling der 8D.A.P. verkeert men nog aityd
in 't vage, het on&kere.
Voor wat verder in de avond-vergadering
van Dinsdag over Hoofdstuk V is betoogd,
verwys ik naar uwe verslagen. Wakker,
pienter, frisch als steeds was de ma
nier, waarop minister Kan, onze kleine,
bewegelyke, strijd vaardig-hoffelijke, genoe
geiyke Excellentie, de hoogedelgestrenge
dames en heeren van antwoord diende.
Ook minister Slotmaker de Bruine heeft
Woensdag-middag op kranige en frissche
wy®e zyn Budget van Arbeid, Nijverheid en
Handel verdedigd. Men weet, Hoofdstuk
X voor 1929 heeft ditmaal van de zü ie der
Tweede Kamer aan buitengewoon-straffe
kritiek blootgestaan.
De Vryheidsbonder mr. Boon en de chr.-
historische afgevaardigde Snoeck Henke-
mans hebben den 21en j.L in ons Lagerhuis
op echt-sympathieke wijze (mag van neu
traal standpunt worden gezegd) onder
streept, verduideiykt, hoe schromeiyk-
onbillijk die kritiek in menig opzicht was
Ook de schrandere katholieke democraat
Kuiper, eere zy hem!, heeft (hoewel
hy tameiyk-vinnige kritiek meende te moe
ten oefenen op minister Slotmaker'» be
leid) toch ook echt-sympathieke woorden
van waardeering gesproken aan het adres
van dezen voiyverigen bewindsman.
Uit de Kamer-zitting van Woensdag j.L
memoreer ik nog d© zotheid van den heer
Braat om hoofdelijke stemming te vorderen
over art. 1 van Hoofdstuk X, het trakte
ment van den minister.
Hy moest ervaren, dat slechts de com
munist zijn party koos, toen de heer Braat
hoofdelijke stemming vorderde over het
artikel. Maar voor d© zoov©elste maal is ge
bleken de dringende noodzakelijkheid om te
breken met de bepaling in het Reglement
van Orde, volgens welke één Hd hoofdeiyke
stemming over wat ook kan eischen.
De Kamer breng© yiings verandering in
deze malle bepaling.
Voor hetgeen minister Slotemaker d©
Bruine Woensdag by de Algemeen© Be
schouwingen over Hoofdstuk X heeft ver
duidelijkt, veTwijs ik naar de verslagen.
Dat Z. Exc. de regeling van werktijden
en bepalingen omtrent sluitingsuur by het
winkel-bedryt tegelijk wil geregeld zien, is
z,.ker eene van de belangrijkste uitingen
van den bewindsman. Maar ook overigens
verdient deze rede van dr. Slotemaker,
waarop ik. met uw goedvinden, nog even
zal terugkomen, alle aandacht. Wie on
bevooroordeeld. onbevangen wil oordeelen,
zal tot de conclusie moeten komen, dat zyne
gestie verre onderschat is!....
Mr. ANTONIO.
T, ,11 ook maatregelen kunnen getroffen wor-
D© rergaderlngen worden w©l niet der- d t op£ichte van de buitenlandsche
mate gerekt al» onder de leiding van den politiek. Het ligt dus ln de lyn der din-
ernstig-kranken president Ruys de Beeren- £en dat Poinca*é het 00g houdt èn op de
<s-y.ana. financieele politiek èn op de schulden-
aatt i n- hm .Schaper be- regenng mej bet buitenland en aan den
jdfJSSli anderen kant indien noodig, zyn invloed
T JiDPrrhnt a ion ?alf d.oe" ^lde.n- Het is thuns de vraag of
het den premier in de toekomst evenzoo
voor den wind zal gaan als tydens de ja
ren dat hy de eenheid kon gebieden, by
de saneering der financiën. De voltooiing
der verdere plannen zal nog wel met
moeilykheden gepaard gaan, daar de af
getreden minister zich zullen scharen by
zyn tegenstanders, die den politieken
81rijd reeds vroeger trachtten te openen.
Wanneer echter de premier er in slagen
mag, de regeling der scbuldquaestie voor
Frankrijk zoo voordeelig mogelijk te ma
ken, is de mogeiykheid niet uitgesloten,
dat alle dwarsboomery verdwijnt en
'slands belangen naar bebooren behar
tigd kunnen worden.
Op de beurs te Parys had de oplossing
dere ministerieele crisis een gunstige in
vloed. Grootendeels werden de verloren
verliezen herwonnen, en de geheele week
door een zeer vaste stemming beheerscht
Op de Amsterdamsche beurs bleef dit feit
eveneens niet zonder invloed. O.a. kwa
men Fransche Banken ferm in herstel en
volgden met het vorderen der week een
stygende beweging.
I11 sympathie met New-York gingen do
Amerikaansche waarden by ons wel
eenigszins naar boven, doch de styging
der Unions, Anaconda's, Steels, Smelting
enz. bracht in het geheel geen verande
ring teweeg in de stilte, welke den han
del teekende.
Ook elders ter beurze bleek de animo
niet groot te zyn, hetwelk verband hield
met den onzekeren toestand van Duitsch-
land, met onze minder ruime geldmarkt
(de noteering voor geld op prolongatie be
woog zich om 5 alsmede met de nog
voortdurende bedryvigheid op emissie-
gebied. O.a. de opengestelde inschryving
der Koninklyke vroeg veel geld. De aan
dacht voor oliewaarden werd gedeelteiyk
teniet gedaan door de styging welke
Jilaats had in andere waarden, o.a. Hol-
andsche Kurken, Küchenmeister etc., ter-
wijl ter verkryglng van ruimer middelen
by de belangstelling voor andere emissies
genoemde waarden tegen het einde der
week aangeboden waren.
De andere afdeelingen toonden weinig
belangryks. In tegenstelling met de voor
laatste week, waren rubberwaarden min
der gunstig van toon, ten gevolge van de
omstandigheid dat de pryzen te New-York
en Londen zich niet handhaafden.
Tabakswaarden bleven ongeveer onge-
wyzigd, met weinig handel, terwyi suiker-
aandeelen onder den invloed der dalende
Cuba suiker-pryzen tameiyk gedrukt wa
ren.
Ingezonden Mededeellng.
Economisch Weekoverzicht.
vyfduizend pop*.
In dc afgeloopen week is eenige ver
betering gekomen in de onzekere en
meermalen apathische stemming welke do
Europeesche beurzen den laatsten tijd
toonden. Weliswaar werd over het alge
meen nog een vry groote terughoudend
heid in acht genomen by het doen van za
ken, doch een vastere tendenz was toch
merkbaar, en do optimisten beschouwden
dit gaarne als het eerste dein tot een
grootoro geanimeerdheid en ruimere om
zetten.
Hieromtrent valt echter nog niets met
zekerheid te zeggen. De beurzon te Bor-
ïyn en Parys, welke de voorlaatste week
d© sterk onder den invloed verkeerden van
de binnenlandsche politiek en orbeldsgo
Wat gewéldige vrooiykheld verwekt©. schillen, hielden rekening met het vroug-
In den laten middag werd nog „aange- stuk wat voor do geheele of gedeelteiyke
sneden" minister Slotemaker de Brulne's ontspanning bevorderiyk zal zyn oan een
Begrooting van Arbeid, Nyverheld ©n ïlan- gunstige ontwikkeling der nog bestaande
del. Werd geboren ©en© socialistische motie,problemen, waarvnn het vraagstuk van de
vragend wetteiyke regeling van een© Jaar-
Msche vacanti© voor allo loon-arbelders.
Waar vlak-naast Woensdagmiddag mr.
Joekes, namens zyne vryz.-democratische
vrienden, deed ontstaan con© soortgelijke
motie, vragend' onderzoek naar d« mogelljk-
ïeid eener wettel yk© regeling, al» hier be
doeld.
Men ziet, t biyft: rood-rosel....
De Kamer weikt met geweldige „Aus
dauer".
voltooiing der economische en financieele
plannen wel do voornaamste is.
Dat Poincaré zyn plaats als hoofd van
het Fransche ministerie heeft ingenomen,
Is ontegonzeggeiyk een gunstig feit. On
danks hy zelf geen portefeuille heeft ge
nomen, zal hy toch zyn invloed doen gel
den bij de oplossing der verdere finan
cieele vrnngstukkon. HU heeft echter zyn
positie versterkt, door ao portefeuille van
financiën aan Chéron over U dragen, dia
Ouden van dagen nemen
gaarne van die kleine ge
woonten aan, waarvoor
jongeren geen tijd of aan
dacht hebben.
Onmiskenbaar Is daarbij
ook de gewoonte steeds
mede te dragen. Het daga-
lijksch gebruik van deze
origineele pepermunt be-
teekent steeds opnieuw
een genot en aangename
tijdpaaaeering.
ig$&
niet zoo groot la ala van ultwiaaelbare zea-
penapoelcn. Zoowel bij een toestel met uitwis
selbare alt ingebouwde spoelen kan men de
verschillende stations steeds op dezelfde con
densatorstanden- terugvinden «n la de afstem
ming dus even eenvoudig. Afscherming van
de spoelen is niet noodlg wanneer ze maar
ver genoeg (ca. 10 i io c.M.) uit elkaar staan.
De anodespanning voor de moderne lampen
mag zeker wel op 150 Volt (tn bedrijf) ge
nomen worden voor de kwalitatief hoogst be
reikbare weergave. Met 120 Volt gaat het ook
wel, doch lager moet men in geen geval gaan.
Waar op de moderne plaatspanning-apparaten
spanningen afgenomen worden tuaschen 35 en
igo tot aoo Volt, la het aanbevelenswaardig om
iedere lamp een aparte anodespanning te ge
ven. De clndlamp en H.F.-versterklngslamp
dus niet op dezelfde anodespanning, doch
leder een aparte verbinding naar het plaat-
spannlngapparaat evenals de detectorlamp. De
beste anodespanning voor de H.F.-lamp valt
nJ. niet steeds samen met die van de eind-
lamp. En tenslotte de vraag: „Welk* stroom
bron?" De tendenz is thans algemeen wissel
stroom, maar er worden nog zeer veel nieuwe
toestellen voor accuvoeding gebouwd. Voor
keur hebben wij niet, het is beiden even goed.
WAT ER DIT RADIO-SEIZOEN
GEBOUWD WORDT?
Enorme keuze in achema'e en materiaal
Bij d«n aanvang; van het radlo-aeizoen laten
we de vele nieuwe achema'a en radiomaterialen
eens de revuie patseeren en komen dan tot de
gevolgtrekking, dat het voor den beginner niet
eenvoudig is een juiste keuze te doen uit den
overvloed van onderdeden en wericteekenin
gen; .er ia te veel van het goede.
Voor den zelfbouwer valt de keuze op een
3-lamp»toestel; dit is voor luidspreker-ont
vangst voldoende en biedt bovendien genoeg
selectiviteit Hierin wordt natuurlijk 1 trap
laagfrequent-transformatorversterkkig toege
past en een moderne eindlamp. Het detector
gedeelte ia ook ala van ouda met rooatercon-
denaator en lekweeratand. Het eenvoudigste
en verreweg meeat gebruikte schema ia nog
steeds de „Inductief Koomans", d.1 hoog-
frequentversterking met inductieve koppeling
tuaschen plaatkring H.F.- en det. lamp, waarbi,
de roosterkring afgestemd wordt. Ook de an
tennekring, welke direct met de H.L. lamp
gekoppeld is wordt afgestemd.
Indien men het toestel uitvoert met verwis
selbare spoelen, wat wel 't eenvoudigste en
goedkoopste is, valt onze keus direct op de
z.g. 6-penspoelen. De oude honingraatspoelen
hebben nu wel voor goed afgedaan. We be
hoeven niet meer de vi|e voordeelen van zes-
penapoelen op te sommen, eenvoud en aclec-
tlvltcit zijn de kenmerkende factoren van dit
spoeltype. De antennespoel wordt afgetakt.
Voor het omroepgebied van 1000—4000 M
worden er 300 windingen op de spoel gelegd,
terwijl de antenne op 30 windingen afgetakt
wordt. Al» koppeling tusschen H.F.- en det.-
lamp wordt ook een zespenspocl gebruikt. Een
wikkeling van 150 windingen komt ln den
anodekring, één wikkeling van ca. 27J wlndin
gen ln den roosterkring en go ft 75 windingen
als terugkoppeling; alle op één spoelvorm te
wikkelen. Voor het korte-golf gebied bevat
de antennespoet 90 windingen, afgetakt op 10
windingen voor de antenne. De andere spoel
bevat voor den anodekring van de H.F. lamp
40 windingen, voor «ten roosterkring 85 win
dingen en voor de terugkoppeling jg k ag win
dingen. De spoelen worden op de grondplank
gemonteerd en dus ingebouwd.
Voor ingebouwde spoelstellen (onverwissel
baar) is er keuze uit tal van goede fabrikaten;
Da echter moet men er rekening mede houden
dfie
Voo» H.H. Winkeliers bili F«. JAC VERFAILLE,
H»n kUMnr.
