KANNEWASSER
De Indringer
HsvermaaR
ST00MERIJ en VERVE~RÏJ~van S. KROM
IS ALTIJD QOIDKOOPm
Eerste Blad.
BUITENLAND.
OOK VOOR
BINNENLAND
00ST-INDIË.
geeft ruwe huid
HEEREN-COSTUUMS stoomen voor f 3.25
verzacht minui geneest
DONDERDAG 10 JANUARI 1929
67ste JAARGANG
BOER Jt;, DEN HELDER Redacteur-Uitgever: C. DE
Ingezonden Mededeellng.
ZU1D-8L A VIEL
FEUILLETON
De nieuwe toestand in Servië.
De wet ter bescherming van de
openbare orde.
Do nieuwe wetten.
Een mededeellng van Masjek
over die nieuwe regeering.
Hebben PartJa en Londen min
of meer aanleiding tot 's Konlngn
daad gegeven?
AFGANISTAN.
Nieuwe aanvallen van de
opstandelingen
De verdere strijd.
GENERAAL MULLER MA68I8
GEÏNSTALLEERD.
Volledige zitting
Raad van State.
van den
Ingezonden Mededeellng. (5880
Van 1 tot 15 JANUARI
Winkel: KEIZERSTRAAT 31 - Telefoon 473
I
HELDERSCHE COURANT
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Bureau: Koningstraat 38 Telefoon: 60
411
Lloht op
voor Auto's en Fietsen:
Donderdag 10 Jan4.86 uur.
Vrijdag li 4.88
ENGELAND.
DE ZIEKTE VAN DEN KONING
VAN ENGELAND.
Ofschoon er sedert Zondag geen stel
lige verbetering in den toestand van den
Koning is waar te nemen geweest, bestaat
toch in welingelichte kringen de indruk
dat rjijn toestand maar omstandigheden
niet onbevredigend is, maar dat in dit
stadium de beterschap zoo geleidelijk is
dat bet bijna onmogelijk is haar van den
eenen dag op den anderen te bepalen. Dit
kan beter van week tot week geschieden.
Dinsdag is sedert Zondag weer voor
het eerst die behandeling met de ultra
violette stralen toegepast.
De krachten nemen Ietwat toe.
Het bulletin van gisterenavond meldt
dat de koning een rustigen dag heeft ge
had. De plaatselijke toestand gaat gesta
dig vooruit. De krachten nemen ietwat
toe. 1
DE DATUM DER VERKIEZINGEN.
In regeeringskringen verluidt, naar die
Brifsohe draadlooze dienst meldt, dat het
parlement in die laatste helft van Mei om
bonden zal worden. Als datum wordt Vrij
dag 24 Mei genoemd. Indien dit werkelijk
geschiedt, is het waarschijnlijk, dat de al
gemeens verkiezingen'op 18 Juni worden
gehouden.
DE WERKLOOSHEID.
Op 31 December ruim ander
half millfoen werkloozen.
Het ministerie van arbeid deelt mede
dat het aantal werkloozen op 31 Decem
ber 1.620.700 was. Dit was 249.678 meer
dan op 17 December. Vergeleken met een
-/as de toeneming-184-697.
DONAU-LANDEN.
DE BESCHULDIGINGEN TEGEN
DR. TUKA.
De beschuldigingen tegen Tuka nemen
steeds concreter vorm aan. Hij had veer
tig tot vijftig medewerkers om zich heen
gegroepeerd voor het grootste deel actie
ve of oud-officieren, wien allen een taak
was toegewezen bij: een eventueele bezet
ting van de garnizoenssteden, het opblazen
van bruggen enz. In het bijzonder waren
door Tuka plannen uitgewerkt ten opzich
te van de Slowaksch-Moravische grens,
die bij een mogelijk optreden van Tsjechi
sche militairen bij een kunstmatig gewekt
oproer in Slowakije zoo lang zou moeten
worden bezet gehouden, tot uit Hongarije
hulp zou zijn komen opdagen. De gelden,
die Tuka voor het onderhoud van z{jn
spionnage-bureau onder leiding van een
Duitschen majoor noodig had, zouden hem
in hoofdzaak zijn gezonden door den vroe-
6eren Hongaarschen minister-president
:akovsky, en den vroegeren chef van den
persdienst in het ministerie van buiten-
landsche zaken te Boedapest, Kanya.
Uit het Engelsch
door
HAROLD BINDLOSS.
62)
Bij die woordien vergat Maud Barring
ton alle oonventle-voorschriften. „Je hebt
je recht op een plaats ln Sllverdale be
wezen, Lanoe," zeide ze. „Geloof je niet,
dat alles, wat je nu doet, bet verleden ult-
wlsschen kan?"
Witham keek haar stil aan. „Het gaat
niet om 't verleden, 't Gaat om n u," zeide
hij. „Kan een man vergiffenis krijgen
voor een zonde, die niet tot 't verleden be
hoort?"
Het meisje gaf niet dadelijk antwoord;
na een paar oogenblikken zag hij de ver
wonderde uitdrukking van haar oogen
veranderen in lichte ergernis om zijn niet
ingaan op haar toon; met een gevoel van
wanhoop haalde hij zijn schouders op. Bij
dat gebaar, dat ze verkeerd begreep, werd
Maud Barrington weer het conventioneel e
jonge meisje.
„We zijn wel wat zwaar aan t redenee
ren en dat bij deze hitte!" lachte ze.
„En jij, stakker, die al dat gras nog
maaien moet."
Witham boog zich over t mee van zijn
machine heen.
„flahoeamAker, hou Je hy ja li
De „Neue Freie Presse" meldt uit Bel
grado: De nieuwe wet ter bescherming
van de openbare veiligheid en orde in den
staat, bevat o.a. de volgende bepalingen:
Ter dood subsidair tot twintig jaar ge
vangenisstraf worden veroordeeld:
1. Zij, die boeken, kranten of aanplak
biljetten schrijven, uitgeven, drukken of
verspreiden; welke ten doel hebben aan te
sporen tot het gebruikmaken van geweld
tegen het staatsgezag of een bedreiging
vormen voor de openbare rust en orde.
Hetzelfde geldt ook voor schriftelijke of
mondelinge propaganda voor een geweld
dadige verandering in den politieken toe
stand van den staat
2. Hij, die lid wordt van een vereeni-
ging, een vereeniging organiseert of
steunt, welke propaganda voor het com
munisme, anarchisme, terreur of een po
ging tot het grijpen naar de macht langs
onwettigen weg ten doel heeft.
8. Hij, die gebouwen of lokalen verhuurt
aan personen, die beoogen de in belde
bovengenoemde punten genoemde misdrij
ven te plegen.
4. Hij, die deelneemt aan een organisa
tie of aan een propaganda met het doel
militaire muiterijen, ongehoorzaamheid of
ontevredenheid te veroorzaken.
6. Hy, die zich met personen of vereeni-
gingen in het buitenland verbindt ter
voorbereiding van een revolutie.
6. Hij, die wapens, munitie of ontplof
fingsmiddelen vervaardigt, verschaft of
verbergt, welke voor bovengenoemde doel
einden bestemd zijn.
7. Hij, die een moord op een of anderen
staatspersoon voorbereidt, beproeft of be
gaat.
Verboden worden of ontbonden worden
vorteiaard alie vereenigingen van politie
ke partijen, wélke wijziging in de bestaan
de staatsorde propageeren. Verder worden
alle politieke partijen verboden of ontbon
den, welke een religieus of geheim karak
ter dragen. Het verleenen van steun aan
of het toetreden tot dergelijke organisa
ties wordt met een gevangenisstraf tot
ten hoogste tienduizend dinar bestraft.
Het houden van vergaderingen in de open
lucht en in gesloten lokalen, evenals bij
eenkomsten zonder voorafgaande toestem
ming van de politie is verboden.
De overheid is gerechtigd tot het hand
haven van de openbare veiligheid militai
re assistentie in te roepen. Elke gemeente,
waarvoor militaire assistentie noodig is,
heeft de kosten daarvan te betalen. Staats
beambten en -ambtenaren, arbeiders van
het militair bestuur, arbeiders van de
autonome maatschappijen, die alleen of
gezamenlijk dienst weigeren, worden ge
straft met gevangenisstraffen van zes
maanden tot drie jaar. Aanstichters en
leiders van stakingen worden bovendien
gestraft met tienduizend dinar. Dezelfde
straffen gelden voor hen, die door sabo
tage of lijdelijk verzet de normale afwik
keling van de hun opgedragen diensten
verhinderen.
De minister van binnenlandsche zaken
zal in overleg met den minister van oor
log een regeling uitwerken voor het op
maar je hebt gelijk," zeide hij, ,,'t is mijn
werk en voor jou wordt 't tijd, om wat
schaduw op te zoeken."
Even later galoppeerde Maud; Barring
ton dwars de prairie over, naar huis,
maar na den eersten heuvel bracht ze
haar paprd weer in stap met een eigen-
aardigen glimlach om haar mond staarde
ze voor zich uit.
„Dat had weinig gescheeld, meisje," be
rispte ze zichzelf. „Gelukkig voor jou,
dlat de man zijn plaa s wist."
Een paar weken later, op den gewonen
maandeUjkschen reunie-avond van Colo-
nel Barrington, zat een gezelschap Sil-
Vbrdalers, in de groote hall van Silver-
verdale Grange. Het was nog heel warm;
van de onmetelijke, wit-geblakerdc vlakte,
dubbel naargeestig door de koele scheme
ring en den donkeren met sterren be
zaaiden hemel, kwam een eigenaardige
Seur, avonduitwaseonlng van' droge aar-
e na een heéten dag, bezwangerd met
een zwakke rooklucht, die een paar van
die aanwezigen terloops, alsof het iets heel
gewoons gold, naar den Westelijken kant
van de prairie deed kijken, waar heel in
de verte, tegen het hemelgewelf van flu-
weelig indigo, een rossige gloed zichtbaar
was. Het was bet seizoen van de prairie-
branden, 'waarvan memand weet hoe ze
ontstaan, en' waarom niemand zich be
kommert. Want elke boerderij is een tien
tal malen omploegd, waardoor er een
breede strook droge grond ontstaat, die
paal en perk stelt aan do snel om zich
heen grijpende vlammen en daardoor
hoeve en bebouwd land tegen elke schade
beschermt
roepen van dergelijke personen in militai
ren dienst.
Alle in deze wet genoemde misdrijven
worden door de rechtbanken als dringend
voor alle andere zaken behandeld.
Het Servische staatsblad maakt vier
wetsontwerpen wereldku.jdig, ongeveer in
den Maandag aangekondLgden tekst. Het
eerste voorziet in de instelling van een
s aatsraadi, bestaande uit dertig leden, die
door den koning worden aangewezen,
evenals die voor bet bof van administra
tief recht Het tweede betreft een hof van
comptabiliteit, terwijl het derde bepaalt
dat verplaatsing, pensionneering en ont
slag uit den rechterlijken dienst hebben
te geschieden door den koning, op voor
stel van den minister van justitie. Het
vierde eindelijk bepaalt dat een in te stel
len staatsrechtbank zal ressorteeren onder
het Hof van cassatie en competent zal
zijn voor alle delicten volgens de Servi
sche strafwet en voor die tegen de staats
orde. Ook bier worden de leden door den
koning benoemd. De officier van justitie
bij deze rechtbank zal behalve de functie
van openbaar aanklager ook die van led-
dier der instructie bekleeden.
Masjek heeft verklaard, dat naar zijn
oordeel de nieuwe regeering niet in staat
zal zijn het Kroatische vraagstuk tot een
oplossing te brengen. Hij heeft de Kroati
sche leden van het kabinet niet den raad
gegeven de hun aangeboden portefeuilles
te aanvaarden. De bladen, die deze mede-
deeling publiceerden, ztjn in beslag ge
nomen.
Censuur.
In het kanton Agram is de censuur op
brieven ingevoerd. De bladen, die com
mentaar der bultenla dsche pers op de
staatsgreep vermeiden, jjn alle in beslag
genomen. t
Naar de Weensche Neue Freie schrijft,
moet op den staatsgreep van koning
Alexander vooral het feit van in
vloed zijn geweest, dat zoowel Parijs
als Londen ernstige waarschuwingen naar
Belgrado hadden gezonden, waarin zij den
raad gaven een einde te maken aan de
kritieke betrekkingen tusschen de Ser
viërs en de Kroaten. Zelfs Engeland, dat
zich anders zelden in Balkan-aangelegen
heden mengt, had zijn gezant te Belgrado
opdracht gegeven bemiddelingspogingen
aan te wenden; Voor deze wenschen kon
koning Alexander het oor niet sluiten,
daar Servië het credlèt ln het buitenland
te hard noodig heeft. Ook met Italië moet
het land tot overeenstemming komen.
Voorts merkt het blad op, dat Servië
de achtste Europeeache staat is, die onder
dictoraal bewind is gebracht. Italië, Span
je, Turkije, Polen, Rusland, Litauen en
Portugal zijn het voorgegaan.
Volgens te Caleutta ontvangen berleb-
ten, heeft de vroegere overste van het
Afgaansche leger Gholum Noby zich aan
gesloten bij den opstandelingenleider
Bachai Saquao om met hem te zamen een
aanval op de hoofdstad te doen. De rebel
len zouden reeds een fort vier mijlen ten
Noordoosten van Kaboel hebben ingeno
men.
Men verwacht binnen enkele dagen een
grooten aanval van de vereenlgde strijd
krachten van de beide leiders. De aanvoer
ders van de troepen van koning Amanoel-
la hebben slechts geringe tegenmaatrege
len genomen, daar zij van meening zijn,
dat het afslaan van den aanval niet veel
moeite zal kosten.
De Engelsche autoriteiten aan de Af-
gaansch-Indische grens hebben bekend
gemaakt, dat het passeeren van de grens
via Quetta of Peschawar verboden is. Het
is thans slechts mogelijk door Rusland
over den Hindoekoesj naar Afganlstan te
komen. Daar de wegen ten gevolge van de
vele sneeuw zoo goed als onbegaanbaar
zijn, Is Afganlstan thans practisch van de
buitenwereld algesloten.
Naar uit Kaboel gemeld wordt zyn de
regeeringstroepèn het offensief ln de val
lei Tsjarikar begonnen. Zij strijden met
succes en hebben de opstandelingen terug
geslagen.
Uit Peejawar wordt gemeld dat sedert
Maandag de opstandelingen onder Bachel
Saquao op tien mijl afstand van Kaboel
met de regeeringstroepèn slaags rijn. De
laatsten zouden ln het voordeel zijn,
miaar blzondexfheden ontbreken.
Een ander bericht uit Afganlstan
meldt, dat een Afgaanscih vliegtuig
Maandag top lettier gevallen Is. De Rus
sische vlieger is gedood, de waarnemer,
eveneens een Rus, is gewond. Een Rus
sische vlieger, die .al eens gewond wbs,
toen hij opstandelingen bombardeerde, is
overleden.
reede van Soerabaja wilde landen, over
den kop geslagen. Een ander toestel, waar
in een instructeur gezeten was, en enkele
vaartuigen kwamen onmiddellijk te hulp,
waardoor het lukte, Van den Dop dadelijk
te redden. Hf] bleek ongedeerd, maar het
Fairey-toestel is zeer ernstig beschadigd.
VLIEGTUIG OVER DEN KOP
GESLAGEN.
Soerabaja, 8 Januari. Vanochtend is de
officier-vlieger 2e ki J. P. van den Dop,
die voor het eerst een vlucht alleen maak
te met een Fairey-toestel en die op de
In de Dinsdagmiddag gehouden vol
tallige zitting van den Raad van State is
het nieuw benoemde lid van dien Raad,
ludt.-gen. Th. F. J. Muller Mateis als zoo
danig geïnstalleerd en door den vice-
presldent met zijn benoeming gelukge-
wenischt.
DE PENSIONNEERING VAN HET
PERSONEEL VAN VAN GEND
EN LOOS.
Omtrent de onderhandelingen over
pensionneering van het personeel van
Van Gend en Loos verneemt „He* Volk",
dat de directie der N.V. Van Gend en
Loos aan de betrokken organisaties van
werknemers heeft medegedeeld, dat
stichting van een pensioenfonds onmo
gelijk is, daar het aantal arbeiders van
gevorderden leeftijd te groot wordt ge
acht.
De directie heeft nu een regeling ont
worpen voor de'afsluiting van kapitaal-
verzekeringen op een ibepaaldeni leeftijd,
of bij eerder overlijden en het doen van
ultkeeringen by beëindiging van de
dienstbetrekking wegens invaliditeit ol
opzegging.
Het personeel zal 4 pGt. van het salaris
als premie storten, terwyi de N.V. Van
Gend en Loos een geiyk bedrag betaalt
De moderne en r.L transportarbeiders-
bonden hebben dit voorstel der directie
ter beoordeeling gegeven aan de leden,
terwijl binnenkort een vergadering wordt
gehouden van vertrouwensmannen, aan
wie het hoofdbestuursadvies zal worden
voorgelegd.
Eau motie van de ambten aren.
De ambtenaren, werkzaam hij Van Gend-
Loos, die op 6 Jan. Ji. te Utrecht verga
derden, hebben.' ter zake de pensioenregeling
Ingezonden Mededeellng.
Maud Barrington was aan de piano
gaan zitten; ze had een mooie, heldere
stem, en Witham, die wist wat het betee-
kende, om van morgens vroeg tot
's avonds laat te zwoegen zonder hoop op
it/s beters dan een schamel stukje 'brood,
vond het lied, dat ze uitgekozen had: „Als
het koren aan scbooven staat", al byzon-
der in harmonie met zyn semiming.
Plotseling, door de slotacooorden van
het lied heen, werd de aandacht van de
aanwezigen getrokken door een eigenaar
dig geluid alsof er ergens, veraf, een rof
fel geslagen werd; toen de laatste tonen
wegstierven zwol 't geluld aan en werd ge
makkelijk herkenbaar: de snelle galop
van een paard. Doodstil werd het ln de
groote hall, t was of alle aanwezigen
voelden, dat er Iets gewichtigs gebeuren
ging; toen hoorden ze een gekletter en
een gerinkel van metaal en het volgende
oogenblik kwam Dane binnen. Hy had
het warm van het harde rijden en rijn
oogen' schitterden opgewonden, maar
toen hij den Colonel aankeek, verzachtte
zyn blik in een plotseling medelijden.
„Ik kon niet eerder komen, air," ver
ontschuldigde hy zich, „ik ben in de ne
derzetting opgehouden, maar ik breng
goede tijding mee. Ze zyn eindeUjk tot de
ontdekking gekomen, da't ze wat de voor
raden tarwe betreft, aan 't eind van
krachten beginnen te raken. Ih Wlnnipeg
is de tarwe hard' aan t stijgen en giste
ren was 't vechten om te koopen."
Even bleef het doodstil.aan alle
kanten zag men neerslachtige getzichten.
want het meerendeel van de aanwezigen
had hun land braak laten liggen; maar
het strakke gelaat van den Bllvardale-
schen leider ontspande zich ln een elgen-
aardigen glimlach.
„Voor de meesten van ons Is het te
laat," zeide hy rustig, „maar daarom gun
nen we jou je succes van harte, Dane.
Dat heb je, met nog een paar anderen,
aan Cour1 hornie te danken."
De oogen van alle aanwezigen waren
op dien spreker gericht, want het was
algemeen (bekend, dat hy op latere leve
ring onder de markt verkocht had; Bar
rington liet echter niets biyken; hij had
altijd goed tegen zijn verlies gekund.
Maar toen, byna gelijktijdig, keken Maud
Barrington en Dane Witham aan.
„Ja," zeide deze heel rustig, „het kee-
ren van 't gety."
Hti stond op en ging naar Barrington
toe. Deze ontving hem met een sarcas-
'Jsdh lachje. „Nog wel wat te vroeg, om
m'n ongeiyk te bekennen".
Witham maakte een ongeduldig-afwij
zende beweging. „Ik zou u graag wat wil
len vragen, maar u moet me vooruit be
loven dat u me mijn vrijpostigheid niet
kwaiyk zult nemen. U heeft op latere
levering verkocht?"
„Ja, en niet weinig ook, antwoordde
Barrington. „Denk Je dat deze stijging
door zal zetten?"
„Ja," zeide Witham eenvoudig. „Maar
op 't oogenblik is het nog maar een be
gin en voordat de stijging goed doorzet
krijgen we eexét nog een terugval. Wacht
tot die terugval inzet, mijnheer, en' tele
grafeer dan uw makelaars, om al uw con
tracten te dekken."
„Volgens my is het beter, om ndjn ver
lies nu maar te nemen," antwoordde Bar
rington koeltjes.
Toen deed Witham iets, dat met majes
teitsschennis gelijk stond; hy deed, alsof
hy den Colonel antwoord gaf, maar hy
sprak zoo luid, dat zyn woorden de aan
dacht van alle aanwezigen wel trekken
moesten.
„Hoe zekerder de styging schijnt, des
te scherper zal de aanval van de baissiers
zyn," zeide hy. „Zij hebben belang by
lage prijzen, daarom zullen zy geen
moeite sparen, om de prijzen te drukken.
Misschien zal het ze gelukken, maar om
't gety tydeiyk te doen keeren; gebeurt
dat, dan zal iedereen, die blanco verkocht
heeft, verstandig doen met te trachten
zich te dekken; want niemand kan zeg1-
gen hoe ver 't ons brengen kan, als 't
weer doorzet als de markt vast wordt."
Ieder van de aanwezigen, en 'trouwens
de Colonel zelf ook, begreep, dat die woor
den van Witham een waarschuwing in
hielden; en ofschoon Maud de handöi-
wyze van den jongen man als een belee-
dlging voor den Colonel voeldie, moest ze
hem tegen wil en dank om zyn moed be
wonderen. Barringtons gezicht was alleen
een tikje sarcastisch, maar met zyn ant
woord nam hy volkomen revanche.
„Ben aardig staaltje van intuïtie. En ik
dacht nog wel,' dat je met de Wiiyiepeg-
sohe beurs nooit Iets te maken had ge
had!"
Witham keek den spreker strak aan;
toen tot haar geheime voldoening zag het
meisje dat hy even glimlachte.
„Misschien is het intuïtie, maar u zult
zien, dat de gebeurtenissen me geUjk zul
len geven," zeide hy. „En wat mijn bewe
ning tegen u en Miss Barrington aangaat,
dat was de zuivere waarheid."
(Wordt vervolgd).