T
Wollen Dekens.
Jb. HARJER St ZOON.
Derde Blad
Zijden, Satinet en Wolsa-DEKENS.
BUITENLAND.
00ST-INDIË.
Schrale huid
VAN ZATERDAG 12 JANUARI 192G
ENGELAND.
DE ZIEKTE VAN DEN KONING.
[Het avond bulletin; luidde gisteren': De
Koning heeft een rustigen dag gehad. Er
valt geen verandering in den toestandi van
ZM. te vermelden. Het volgende bulletin
aal Zaterdagavond' verschijnen.
Hnllandsehfi melk naar Bndthtg-
ham Palacft.
Van Donderdag af zou de K.L.M. dage
lijks een zending melk en room voor den
zieken Engelschen koning naar Croydon
vervoeren.
Het Britsche Medical Journal zegt, dat
bij' de bestaande uitputting van lichaam
en geest, waaraan de Koning lijdende is,
de vooruitgang slechts langzaam en
moeilijk in zijn werk kan gaan. De onge
rustheid is dan ook nog in geen enkel op
zicht verdwenen. De bulletins van de laat
ste dagen stellen een lichte, maar daarom
niet onbeteekenende verbetering vast en
ook de pols is beter geworden. Een spoe
dig intredend, vlot herstel is na de etrep-
tococcale infectie bij een zieke van den
leeftijd des Konings echter bulten kwes
tie.
In de medische pers is deze week geen
enkel nieuw communiqué verschenen,
maar de Koning gaat zooveel vooruit als
men in deze fase van de lange en ernstige
ziekte kan verwachten.
Van bevoegde zijde wordt vernomen,
dat er nog geen enkele beslissing is ge
nomen in verband met de beterschap des
Konings. Bij gevolg zijn de berichten om
trent plaatsen In het buitenland, waar
heen de Koning zou gaan om zijn herstel
te voltooien, voorbarig.
HEROPENING VAN EEN MIJN.
Na overleg met haar arbeiders, die in
bijzondere arbeidsvoorwaarden toege
stemd hebben, heeft de directie van de
Petworth Navigation Cy. te Caerphilly in
Zuid Wales Maandag besloten haar mij
nen, die 4 November gesloten werden,
weer te heropenen en het geheele per
soneel ten getale van 2300 delvers en 200
stokers en maohinekamerpersoneel weer
op 14 Januari in dienst te nemen.
DE TUNNEL ONDER HET KANAAL.
Een commissie uit het Engelsche parle
ment hééft in een circulaire aan de par
lementsleden gevraagd hoe zij dachten
over den aanleg van een tunnel onder het
Kanaal tusschen Frankrijk en Engeland;
180 leden waren ervoor, 75 er tegen en
100 leden hielden zich onzijdig.
DUITSCHLAND.
DE RIJKSBEGROOTING 192»—'30.
Tien mjlllard.
De rijksminister van financiën, Hilfer-
ding zal Maandag in het rijkskabinet het
ontwerp-begrooting voor 19291980 toe
lichten. De begrooting heeft een eind
cijfer van ongeveer tien milliard mark,
waarvan nog 600 millioen ongedekt is.
Ter dekking van dit bedrag worden vol
gens de bladen o.a. voorgesteld: verhoo
ging der bierbelasting en van de op
brengst uit het spiritusmonopolie van de
inkomstenbelasting, het successierecht en
het bedrag, dat de posterijen aan het rijk
moeten uitkeeren, verlaging van 100 mil
lioen der ultkeering aan de landen uit de
rijksbelastingen.
ITALIË.
iBgccendca xnodedeeitag.
Eohte LEIDSCHE en Gepatenteerde zware (FRANSCHE
Dekens van centimeters dik
Heden tegen voordeelige prijzen.
Groote sorteering.
N.V. Behanger!] en Stotfeerder|J
HET GOUDEN PRIESTER-JUBILEUM
VAN PAUS PIUS XL
De correspondent van de Köln. Votks-
itg. meldt, dat Pius XI naar aanleiding
van zijn gouden priesterjubileum een
apostolische constitutie heeft gegeven,
waarin een buitengewoon Heilig Jaar,
naar het voorbeeld van Leo XIII, voor
alle geoovigen wordt bevolen en de bi
zondere geestelijke geniadeprivilege's van
dit JuMleumsjaar worden vastgesteld.
HET VREEMDELINGEN VER KEER
NEEMT AF.
Een fascistische uitval tegen de
toeristen.
Het feit dat er eenige vermindering is
te bespeuren in het vreemdelingenver
keer, een vermindering, welke door velen
wordt toegeschreven aan de onbehagelij
ke politieke toestanden, die tegenwoordig
hier en daar in Italië heerschen, geeft de
fascistische „Impero" een zeer scherp ar
tikel in de pen, dat hierop neerkomt dat
Italië de vreemdelingen niet noodig heeft
en „zich zelf moet blijven".
Naar aanleiding van de door vreemde
lingen geuite klacht dat ze in Italië las
tig gevallen worden, zegt het blad: Wij
geven dit toe, en met de grootste voldoe
ning. Het fascistische Italië sal doh niet
verlagen om den buitenlanders amuse
menten te verschaffen en het is niet voor
nemens te speculeeren op den stroom van
toeristen, een speculatie, welke het een
vernederende serviliteit zou opleggen. De
onbemiddelde klasse van toeristen brengt
weinig economisch voordeel, terwijl de
welgestelde bezoeker pretentieus en agres-
sief is, en heel Italië als zijn eigendom
schijnt te beschouwen. Het tijdperk, waar
in rijke Engelsche nabobs van Januari tot
Mei Italië overstroomden, en herhaalde
huwelijken tusschen „blazoenen en dol
lars" werden, ingesloten, is voorbij. Thans
staan de dingen anders. Sedert den oor
log heeft Italië den ban uitgesproken
over de toeristenindustrie, welke het ont
beert en waar het 't bedt buiteni kan stellen
En de „Impero" bromt verder dat het
nu maar eens uit moet zijn met de „bar-
baarsche accenten" der vreemdelingen.
De Italianen voelen zich veel prettiger
alleen in eigen huis, zonder bij eiken
stap het vervelende „very beautiful" der
rondreizende bewonderaars te hooren.
DE VLOOT.
Van de werf Odero te Genua is weer
een nieuwe torpedojager te water gela
ten, de Ugolino Vivaldi.
HET SMOKKELEN VAN EMIGRANTEN
UIT ITALIË NAAR AMERIKA.
Een groot aantal arrestaties.
De Italiaansehie politie heeft een- over
geheel Italië en- Frankrijk verspreide
organisatie ontdekt, welke ten doel had
paspoorten té vervaischen en emigranten
naar Amerika te smokkelen. Na de ar
restaties is komen' vast te staan, dat die
smokkelaars groote sommen ontvingen
voor valsche paspoorten en dat vele tien
tallen Italiaansohe boeren naar Amerika
zijn gesmokkeld!.
DE ITALIAANBCHE KOOPVAARDIJ
VLOOT.
De Italiaansche koopvaardijvloot, die
de laatste jaren met tal' van groote en
snelle passagiersschepen verrijkt is, zal
eerlang worden vergroot met een- Oceaan-
stoomer van 45.000 ton, met een snel
heid van 27 mijl per uur, welk schip door
de Navigazione Generale in dienst zal
worden gesteld.
MUSSOLINI EN ITALIE'S BUITEN-
LANDSCHE POLITIEK.
De Milaansche correspondent van „De
Telegraaf" deelt een en ander mede uit
een interview, dat Mussolini toegestaan
heeft aan een Amerikaansch journalist,
in welk intervieuw hij de toekomst van
Italië op het gebied der buitenlandsche
politiek nader omschrijft. Mussolini's
voornaamste doel is een krachtig Italië,
dat zich achting in de wereld weet af te
dwingen. Zijn expansie-behoefte dwingt
de regeering gereed te zijn, hetgeen
echter geen onrust behoeft te verwekken.
Voor 1935 voorspelde de duce wijzigingen
in de huidige politieke orde in Europa.
De vredesverdragen zijn gebrekkig en
zullen moeten worden herzien. Er zijn
landen, die niet in dezen toestand kunnen
berusten, zooals Hongarije. Mussolini
voegde erbij, dat men hem niet verkeerd
moet begrijpen; wat hij zegt is geen
bedreiging met oorlog, want de problemen
kunnen alle langs vreedzamen weg worden
opgelost. Voor de verdediging van den
staat en voor de toekomst zijn de bewa
peningen onontbeerlijk.
„De Telegraaf" zegt, naar aanleiding
van deze uitlating, in haar Kroniek, dat
op de leus: een sterk Italië, naar de
letter genomen, niets valt aan te merken.
»Een waarlijk-sterk land, d.w.z. een land
met groote zedelijke, geestelijke en eco
nomische krachten kan aanspraak maken
op achting. Maar men raakt den indruk
niet kwijt, dat de Duce eigenlijk bedoelt:
een machtig (en ook vooral militair mach
tig) Italië, dat der wereld ontzag, ja vrees
weet in te boezemen. En dat ware minder
mooi en in wezen ook minder sterk.*
Over Mussolini's uitlating: »Ons doel
is niet oorlog* merkt het blad zeer te
recht op: «Natuurlijk. Oorlog is nooit
doel, maar middel.* Verder hoopt het
blad, dat Mussolini zich omtrent zijn
orakeluitspraak ten opzichte van 1936
eens wat duidelijker zal uitlaten. Er kun
nen dan allerlei verdragen herzien wor
den, o.a. ook, waar Mussolini op zin
speelde, die van de koloniale expansie.
«Zeker zal Italië bij die gelegenheid zijn
deel van de mandaattaart opeischen,*
aldus het blad, en al dreigt Mussolini
niet met oorlog, «als men onverhoopt
Italië en zijn vrienden eenB niet hun zin
mocht geven, is oorlog misschien wel
onvermijdelijk.*
«Rome heeft gesproken,* aldus eindigt
de Kroniek-schrijver zijn beschouwingen,
«en het ergste is, dat Rome wel eens
gelijk kan krijgen, als de vredesgedachte
geen veld wint, met reuiensohreden.*
BU8LAND.
DE GRAANINZAMELINQ.
De graaninzameling heeft in Decem
ber 1.1. millioen ton opgeleverd, tegen
1.149.000 ton in November en 2.194.000 in
October. Van de raming ia slechts 61.8
pet. vervuld.
DE BALKANLANDEN.
DE OMMEKEER IN SERVTE.
De Sfcpepsjtfna wordt weer
kazerne. De regeering zal weldra
haar programma openbaar maken.
Men weet, dat Marinkowitsj, de minister
van> buitenlandsche zaken, tot herstel van
gezondheid met verlof gaat. Hjji zal zich naar
Davoa begeven. Als zijn mogelijke waarne
mers worden ook nog genoemd Sjoemenko-
witsj en Koemanoedi, die oud-burgemeester
ven' Belgrado.
Het gebouw van de Skoepsjtina, d'at een
oude kazerne is, wordt aan hei militair be
stuur «teruggegeven.
De begrooting voor 1929 zal' met 40 pet.
verlaagd worden.
De regeering heeft alle oud-Kamerleden
en politici verboden invloed uit te oefenen
op de overheidspersonen.
Naar het persbureau Avala meldt, aijin de
'ministeries ijverig aan bet werk om orde in
het bestuur te scheppen en nieuwe wetten
te ontwerpen, die een grootaren nuttigen
arbeid1 van het 'bestuursapparaat moeten
waarborgen. De regeering zal wéldra haar
programma in een bekendmaking den volke
kond doen.
Michallowitsj, de vroegere voorzitter
van de skoepsjtina, is in overleg met den
minister-president met de liquidatie van
de administratie der skoepsjtina begon
nen. De jonge ambtenaren zullen over de
ministeries verdeeld worden; de oudere
worden gepensionneerdL
AFGANISTAN.
van de onderwerping van Mantsjoerfje
aan de Nationalistische regeering.
Een telegram uit Tokio over deze zelf
de zaak behelst, dat blijkens een offioieele
raededeeling, generaal Jang-Joe-Ung gis-
terenoohtend is terecht gesteld.
Twee generaals gefusilleerd.
Het J&pensche officieefe nieuwsagent
schap te Sjanghai meldt, dlait Tsjang-Sjoe-
li&ng gisteren' behalve generaal' Jang-joe-
•tlng ook generaal TsrJangh-yin-Hoeal een
verhoor heeft afgenomen en op ataanden
voet heeft laten doodschieten.
EEN INCIDENT TE HANKOU.
Verbittering tegen de Japanners.
Naar Reuter uit Hankou meldt heerscht
daar een gesponnen toestand wegens den
dood! van een Chinees, die door een Ja-
panschen soldaat op een motorfiets was
aangereden. Het volik wordt hoe langer
hoe meer opgewonden over dit incident.
De Chineeeche autoriteiten en de 7a-
pansche consulaire ambtenaren canferee-
ren voortdurend mot elkaar over deze
aangelegenheid.
Tachtigduizend arbeiders leg
gen het werk neer.
Naar uit Sjanghai gemeld wordt, zijn
bij de Japansche kantoenspinnerijen al
daar veertig... duizend Chineesche arbei
ders in staking gegaan. Het betreft hier
een staking in sympathie met de veertig
duizend arbeiders in Hankou, die aldaar
in staking ware»,, gegaan omdat een Ja
pansche motorrijder een Chineeschen
koelie overreed en Japan weigerde een
schadevergoeding te betalen. De toestand
te Hankou wordt ernstig geacht.
De toestand te Hankou verscherpt
Naar, uit Nanking wordt gemeld; is de
toestand te Hankou gedurende de laatste 24
uur ernstiger geworden. Tienduizend trans
portarbeiders zijn in staking; gegaan. Zij
eiacben, dat de te Hankou gestationneerde
troepen zullen worden teruggetrokken. Het
stakingscomité heeft verklaard, dat heit
voornemen bestaat om op 14 dezer de alge-
meenle staking af .te kondigen. Het Japan
sche consulaatigeneiaal heeft gisteren van
een menigte betoogers een aanval met stee-
nen te verduren gehad. Een sterke troep
marine-soldaten bewaakt het giebouw. Gis
teren zijn te Hankou twee pantserkruisers,
elk van 9000 ton, gearriveerd. Van deze
kruisers zijn Jap'ansche troepen ter bescher
ming van het consulaat aan land gezet.
DE STRIJD DUURT VOORT.
Naar (via Konstantlnopel) uit Kaboel
gemeld wordt heeft het Afgaansche mi
nisterie van buitenlandsche zaken een
radio-omroep gericht tot zijn buitenland
sche vertegenwoordigingen, waarin ver
klaard wordt, dat de strijd tusschen de
opstandelingen en de regeeringstroepen
voortduurt De strijd wordt met groot
succes gevoerd. Het is den opstandelingen
gelukt aan den linkervleugel van de re
geeringstroepen op te dringen, en een
heuvel in te nemen die in de nabijheid
ligt van het hoogere vliegveld. Een ver
dere mededeeling bericht, dat de opstan
delingen van den heuvel konden worden
verdreven. In totaal vielen bij deze ge
vechten ruim 200 dooden en gewonden.
Vrffwei alle hervormingen Inge
trokken?
Het Afgaansche blad1 Amaniafgban publi
ceert een' proclamatie, gedateerd! 2 Januari
van Amanoella, waarbij nagenoeg het ge
heel© hervonningsprogram wordt inge
trokken.
MEXICO.
GALLES.
De voormalige president van Mexico,
Callee, is naar luid van een bericht uit
Duitsche bron ten prooi aan een zenuw
uitputting. Hf) moet zwaar ziek zijn.
CHINA.
ZWARE WESTMOESSON OP DE
JAV A-KUST.
Prauwen driftig geraakt op de
reede van Semarang,
Batavia, 10 Januari. Langs de geheele
kust wordt zwaar westmoessonweer ge
meld. Van tal van plaatsen komen berich
ten van kleine ongevallen.
MededeeHng.
b|jt niet!
,Oeen goBÊ
DE ROODE EN WITTE ZEE TE
SARANQ.
Huldiging dier gezagvoerder*
dar aeedeeptootan die bet groote
Engelsche martaedok hebben af
geleverd.
In aansluiting met hetgeen we hierover
reeds geplaatst hebben, ontleenen wij aan
de Indische bladen wat uit Sabang aan
Aneta werd geschreven:
Het mag wel aan een gelukkig toeval
geweten worden dat Hr. Ms. nieuwe torpe-
dobootjagers „De Ruyter" en „Evertsen",
die juist de Nederlandsche vlag in vreem
de havens hadden vertoond, te Sabang
ontmoetten de sleepbootén „Roode Zee" en
„Witte Zee", op de thuisreis, nadat zij met
6 andere Nederlandsche sleepbooten het
groote Engelsche Marinedok voor Singa
pore hebben afgeleverd.
Hierdoor toch verkreeg de luitenant ter
zee der 1ste klasse H. Ferwerda, divisie-
commandant der jagers, de gelegenheid of
zooals hij zeide, was hem het voorrecht
beschoren, deze ontmoeting ©enigszins
plechtig te herdenken.
De kapiteins Persson en Verschoor
waren uitgenoodigdi om in den voormid
dag aan boord van Hr. Ms. „De Ruyter"
te komen. BU den valreep werden zij ont
vangen doof den divisiecommandant en
den commandant van Hr. Ms. „Evertsen"
en naar het achterschip geleld. Aldaar ver
zamelden zich officieren, onderofficieren
en manschappen van Hr. Ms. „De Ruyter"
„voor den boeg" en hield, de commandant
een korte kernachtige toespraak, waarbij
hij de beide gezagvoerders huldigde voor
hunnen geleverden arbeid en geluk-
wenschte met den uitslag.
„WU die de vlag in verschillende wereld-
deelen en landen hebben getoond", zoo
sprak de luitenant ter zee Ferwerda, zijn
er trotsch op te hebben mogen samen
werken met U gezagvoerders der sleep
booten „Roode Zee" en „Witte Zee", want
wat gij1 hebt gedaan was „vlagvertoon van
de beste soort".
Na een opwekking tot allen om nog
lange jaren de Nederlandsche driekleur
in eere op alle zeeën rond te voeren ein
digde deze korte maar juist daaróm zoö
welgekozen plechtigheid.
Hier stonden weer oorlogsmarine en
handelsmarine eendrachtig samen onder
de aloude vlag. En zoo moet het zijn.
De kapiteins bleven nog gerulmen tijd
de gast van commandanten en officieren
en gebruikten, nadat in de kajuit de eere
wijn was rongediend, het noenmaal in de
longroom van Hr. Ms. „De Ruyter" en
„bruine" verhalen deden de rondte aar
Semarang, 10 Januari. Bij het binnen-, jafel.
EEN INCIDENT TE MOEKDEN.
Een Chineesch generaal dood
geschoten.
Reuter meldt d.d. gisteren uit Sjanghai,
dat Tsjang-Sjoe-liang, die na den moord,
door onbekend gebleven daders op zijn
vader, Tsjang-Tso-lin, gepleegd, door de
Nationalistische regeering te Nanking was
benoemd tot het hoofd van het Chineesche
gezag in Mantsjoerije, een staatsgreep
heeft uitgevoerd. Hij maakte zich door
een plotselingen aanval meester van het
tuighuis te Moekden, en nam Jang-Joe-
ting, den chef van den staf onder Tsjang-
Tso-lin, gevangen met nog twee andere
generaals.
Als reden voor dit hardhandige op
treden van Tsjang-Sjoe-llang wordt op
gegeven, dat de generaals tegenstanders
waren van de erkenning in Mantsjoerije
van de vlag der regeering te Nanking en
komen van sleepbooten van het Prauwen
veer, na het hijschen van de blauwe vlag,
met als sleep een vijftiental prauwen,
waarvan er verscheidene met djatibalken
waren geladen, werden de prauwen even
voor de pieren door zware grondzeeën ge
grepen. De trossen knapten af en de prau
wen dreven teeg. Eenige zijn er gestrand,
andere gezonken.
Ondanks de zware zee zijn daarop
Woensdagochtend toch sleepbooten uit
gevaren om te zien of er nog hulp noodig
was. Tot dusver is het gelukt om vier
prauwen binnen te brengen.
Cheribon, 10 Januari. Het stoomschip
Garmula heeft alhier zeven personen aan
gebracht, die gered waren van een visr>.
schersprauw, die van Tandjong-Priok op
weg was naar Telaga, maar die bij den
hoek van Indramajoe was omgeslagen.
Van de' zestien inzittenden zijn er acht
verdronken. Eén bleek later gered door
het stoomschip Banhonliong.
De kapitein van de Garmula verklaar
de, dat de geredden zich niet minder dan
60 uur vastgeklemd hadden aan een mast.
Hij heeft de personen aan den haven
meester overgegeven.
ONZE JAGERS TE SOERABAJA.
De JDe Ruijter" eni de .„Evertsen", die
begin December in marine-bassin te Soe-
rabaja lagen; hebbeni daar veel belangstel
ling getrokken. De Indische Courant ver-
geleelk den scheepsromp van den modernen
torpedojager men weet, onze nieuwe ja
gers halen 26 mijl met bet gespannen
Schaam van den sport kampioen, die aan de
startlijn op X vertrelk-lbevel wacht: .Dezelf
de spanning van lijnen;, dezelfde ademloos©
verwachting, die in het vooroverhellende
sportlichaam opvalt, ziet men in de lijmen,
de contouren van onze pas gearriveerde
torpedojagers: de „De Ruijter" en de
„Evertsen". Ze liggen daar in het marine-
bassin alsof ze er zóó vandoor zullen) gaan,
full speed. Zóó'n stuwing zit er in het een*
voudig grijlze lijnenHspel.
BEIDE SCHEPEN VERLOREN.
Soerabaja, 8 Jan. De sleepboot „De
Jong" is van de bij Kaximoendjawa gestra r
de „Hocksen'g" teruggekeerd, na vruchte-
looze pogingen gedaan te hebben om de
sleepboot „Kraust* leeg te pompen. Het wa
ter staat in het schip tot aan het dek. Het
bergingswerk is voorloopt? opgegeven.
De „Hockseng" en de sleepboot „Km»"
worden als verloren beschouwd.
Onder dankbetuiging van hun groote
waardeering voor de ontvangst gingen de
oude zeerobben in dén namiddag in de
barre zon naar hunne bodems terug.
INHEEMSCHE ONDEROFFICIEREN.
Een congres.
Bandoeng, 7 Jan. Het eerste congres
van de Vereeniging van inheemsche on
derofficieren Oentoenk Keperoen Kita la
te Tjimahi gehouden.
De heer Sachril herinnerde in zijn
openingsrede aan den groei van de organi
satie, die thans *800 leden telt, waaronder
echter weinig Ambonrtfeezen, hetgeen spr.
bevreemdt, omdat O. K. K. een loyale vak-
en geen politieke vereeniging is.
Het voorstel om tijdens het congres en
ook in het orgaan het woord Indonesië
niet te gebruiken, werd verworpen.
Bij de besprekingen kwam het verlan
gen naar een betere salarieering sterk
tot uiting, en eveneens werd1 gewenadht
geacht de invoering van een weduwen-
en weezenfonds voor inheemsche onder
officieren, met ingang van 1 Januari 1929.
Als slot van de inleiding werd een „Leve
de Koningin", ,Reve het leger" en „Leve
O. K. K." aangeheven.
Aangenomen werd een motie, waarin
gepleit werd het pensioen op 50 pet. van
het laatste salaris te stellen. Goedgekeurd
werd een voorstel om dienstreizen van
inheemsche onderofficieren en hun gezin
in de tweede klasse van de Staatsspoor te
doen geschieden.
Tot voorzitter werd gekozen de heer
Gosal, tot vice-voorzitter de heer Suma-
tampow.
BEZOEK VAN EEN ENGELSCHEN
KRUISER.
Batavia, 7 Januari. De Engelsche krui
ser Kent is vanochtend te Tandjong-
Priok onder het lossen van de gebruike
lijke saluutschoten aangekomen. De eer
ste officier van piquet De Booy ging uit
naam van den commandant van de zee
macht ter verwelkoming aan boord, waar
na de chef van den marinestaf, de heer
H. M. Manikus, als waarnemend comman
dant van de zeemacht, eveneens een be-,
zoek bracht. De commandant van de Kent
ontving vanmiddag bezoeken aan boord
van gouverneur W. P. Hillen, burgemees
ter A. Meyroos en kolonel G. O. J. Bodde
namens den legercommandant, waarna de
admiraal tegenbezoeken bracht. Aan den
admiraal is tijdens zijn verblijf op Java
toegevoegd luitenant ter zee le kL J. van
Leeuwen.
en gesprongen banden
genezen direct en blijven
heerlijk zacht ca lenig met j
AKKER'.
KLOOSTERBALSEM
200 toto."
