Dat is
UIT DE WIJDE WERELD
HET MINISTERIE TREEDT AF.
Wegens aneenlgheld over de be
groeting.
AFGANISTAN.
DE OPSTANDELINGEN HEBBEN
SUCCE&
Reuter meldt uit Pesjawar: Ondanks
de concessies, die de Koning gedaan heeft,
blijft de toestand ernstig. De opstandelin
gen hebben successen. Van de regeerings-
troepen zijn eenige onderdeelen naar de
opstandelingen overgeloopen.
Een invloedrijk partijganger van
koning Amanoella vermoord.
Mirzaman Chan, de aanvoerder van den
stam der Mohmands en een invloedrijk
partijganger van koning Amanoella in
zijn strijd tegen de Sjinwardi's, is ver
moord. Men beschouwt zijn dood op dit
oogenblik als een ernptigen tegenslag voor
koning Amanoella.
Het heeile hervormingsplan her
roepen.
Uit Afganis ten wordt gemeld, dat koning
Amanoelah bijkans zijn geheel© hervor-
miingsprogram, onder den druk van de
«lachen! der opstandelingen, herroepen
heeft- D© Afgaansohe meisjes die voor het
ontvangen van een goede opleiding naar
Turkije waren gezonden, zuilen teruggeroe
pen worden. De purdah (vrouwesluier)
wordt in eere 'hersteld, de militaire dienst
plicht weer afgeschaft en de vrouwenver-
eenigingen worden ontbonden. De Euro-
peesche kleederdracht, waarin de meeste
Afganeni zich niet thuis voelden, zal niet
meer verplicht zijn.
'Men zou kunnen meenen, dat de koning
dus voorgoed voor de behoudzieke elemen
ten in zijn land gecapituleerd heeft, maar,
vóór men dit gelooft, zal men het voorjaar
dienen af te wachten. Het is duidelijk, dat
de koning het er 'op aanlegt, tijd te winnen.
Gisteren kwam' bericht, dat h;iji intusschen
weer versterkingen ontvangen heeft en met
aanwerving van nieuwe soldaten doorgaat.
Een nog belangrijker bericht is, d'at de
Turksche militaire missie uit Engelsch-
Indië- nu te Kaboel is aangekomen.
De Turksche officieren! (kunnen dadelijk
aan het werk gaan, om de koninkliijlkei strijd
krachten verder te reorganiseerem Wanneer
de koning omstreeks Maart weer over een
bruikbaar leger beschikt, zal hij! beslissende
slagen trachten te leveren en daarna zal
blijken, of de herroeping van hervormingen
waaraan hij en koningin Surayya hun hart
hebben verpand, .ernstig bedoeld is geweest.
Koning Amanoella gaat heen.
Naar Kimdahar vertrokken.
Zjjn broer Inayatoella zou hem
opvolgen.
Gistermiddag laat is te Londen officieele
bevestiging ontvangen van geruchten, die
reeds den geheelen Zondag te Pesjawar de
ronde hadden gedaan, n.1. dat de Afgaan
sohe koning afstand van den troon zou
hebben gedaan.
Het Afgaansche gezantschap te Londen
kon dit feit bevestigen en ook al meedee-
lon, dat de koning en de koningin per
auto uit Kaboel naar Kandahar in het Zui
den des lands vertrokken waren.
Niet bevestigd is voorloopig nog het ook
te Pesjawar bekend gemaakte feit, dat de
koning ten gunste van zijn jongeren broe
der Inayatoella afstand gedaan zou heb
ben.
De ontwikkeling die de dingen in de
eerstkomende dagen zullen ondergaan,
wordt te Pesjawar en Nieuw Delhi met
eenige bezorgdheid gade geslagen.
Ingezonden Mededeeling.
DIE VERPAKKING IS MIJN WAARBORG
De motiveering van het dood
vonnis.
Volgens berichten uij Moekden heeft
Tsjang Tsoe-liang de terechtstelling van
Jang Joe-trng als volgt gemotiveerd: Hij
had Tsjang Tsoe-liang bij de onderhande
lingen met Japan over den spoorweg in
een lastige positie gebracht. Hij had 20
millioen dollar van het arsenaal verduis
terd. Hij had voorts met zijn aanhangers
een complot gesmeed om Tsjang Tsoe-
liang ten val te brengen. De nationalisten
wisten van dit complot af.
Tsjang Tsoe-liang verklaarde aan de
Japansche autoriteiten, dat zijn staats
greep op geenerlei wijze de betrekkingen
met Japan in gevaar zou brengen.
De maatregelen van Japan te
Hankou.
De verdedigingswerken van het Japan'
sche concessiegebied te Hankou zijn met
zandzakken en draadversperringen ver
sterkt. De vrouwen en kinderen zijn naar
het centrum van het concessiegebied
overgebracht, terwijl, naar verluidt, voor
zes maanden levensmiddelen zijn aange
voerd.
Deze maatregelen staan in verband met
de anti-Japansche boycott-beweging. Aan
Japansche zijde schijnt men te vreezen,
dat het niet bij een boycott zal blijven.
Antl-Japansche staking in Sjang
hai
Naar uit Sjanghai gemeld wordt, is in
de Japansche ondernemingen te Sjanghai
een staking uitgebroken onder de Chinee-
sche arbeiders, 6000 man hebben het werk
neergelegd. De stakingscommissie heeft
een oproep gepubliceerd tot algemeene
staking in Sjanghai, als protest tegen de
Japansche politiek in China.,
VEREENIGDE STATEN.
DE WERKWEEK VAN VIJF DAGEN.
In de bouwvakken te New York is onte
vredenheid ontstaan doordien aan de elec-
triciens wel de werkweek van vijf dagen
was toegestaan doch niet aan de overige
categorieën van arbeiders. Men vreest nu
een algemeene staking in de bouwvakken.
00ST-INDIË.
TELEFONEEREN MET HOLLAND.
Wordt ook mogelijk ln Medan.
CHINA.
GERUCHTEN UIT MANDSJOERIJE.
Het heet dat tenslotte Tsjang
SJoo-Uang het onderspit heeft
gedolven.
Volgons berlohten uit Tokio zouden ln
Noord-Mantsjoerlje de kansen weer ge
keerd zijn. De bestuurder van Mantsjoe-
rlje, Tsjang Sjoe-llang, zou gevangen ge
nomen zijn en naar van andere zijde
verluidt reeds zijn gefusilleerd en het
tuighuis door de opstandelingen bezet
zijn.
- Tokio, 11 Januari. Officieel wordt van
Wapanaohe zijde medegedeeld, dat de Ja-
panaohe generale staf de tereohtatelllng
van de Chlneesohe generaals Jang Joetlug
sa Tejtng Jia-heeti kas bevestigen.
Naar de Deli Crt. verneemt, heeft het
Hoofdbestuur P. T. T. reeds een korte
golfstation, uitgerust met telefoon (krist-
tal-gestuurd) voor Medan besteld, waar
mede in de middag- en avonduren en
misschien ook wel de overige gedeelten
van den dag met Bandoeng verbinding
zal worden verkregen en via Bandoeng
ook met Holland. Verder werd een scheeps-
zender van 6 kilowat (lamp-gestuurd) be
steld met mogelijkheid om in de toekomst
ook voor telefonie te kunnen gebruiken
voor het eventueel telefonisch verkeer
met sohepen voor de reode. Bfide zen
ders zullen in de laatste helft van 1920
worden opgesteld. Na de opstelling zul
dlreot het proefverkeer met Medan wor
den geopend, d.w.z. het verkeor Medan
Bandoeng en eventueel Indien mogelijk
Medan—Holland.
De prijs per gesprek met Holland zal
vermoedelijk 89 gulden per drie minuten
hedrugen, dat ls dus 9 guldon meer dan
een gesprek Bandoeng—Holland. De ont-
vnngst uit Holluud blijft ln Medan, wuar-
voor een bonrn-antenne wordt gebouwd
met refleotor. Ook voor den zender is
een dergelijke antenne noodlg,
PRAUW VERGAAN.
Zeven man verdronken.
Soerabaja, 12 Januari. De prauw no. 12
van zware zee. Zeven man zijn verdron
kene Een andere prauw sloeg lek,.
spoorweg beschadigd door
een bandjir.
Makassar, 11 Januari Het spoorweg
verkeer tusschen Makassar en Soengoe
Minasa is gestremd. De baan is door een
bandjir zeer beschadigd en over ander-
halven kilometer weggeslagen. Zware
regens en stormen veroorzaakten mede
ongelukken. Woningen zijn omgewaaid,
en een inlandsche vrouw is onder een in
stortend huis bedolven en gedood Vele
boomen zijn ontworteld en groote schade
werd toegebracht aan de telefoon en de
lichtleid^ngen.
BINNENLAND
DE KAMERVERKIEZINGEN.
De Vrijzinnig-Democraat meldt:
De candidaatstelling voor de plaatsen 9
en volgende der candidatenlijsten zal af
zonderlijk geschieden in vier groepen van
kieskringen, te weten:
Groep I. 's-Hertogenbosch, Tilburg,
Rotterdam, Den Haag, Leiden, Dordrecht
en Middelburg.
Groep IL Arnhem, Nijmegen, Zwolle en
Maastricht.
Groep III. Den Helder, Amsterdam,
Haarlem, Utrecht.
Groep IV. Leeuwarden, Groningen,
Assen.
Het aantal candidaten op iedere lijst
zal ten minste 12 en ten hoogste 20 be
dragen. Aangezien door het algemeene
referendum 8 candidaten zijn gesteld, zul
len daaraan in iedere groep dus ten min
ste 4 en ten hoogste 12 candidaten moeten
worden toegevoegd.
DE RADIO-UITZENDING GELUKT.
Iir Oost en West uitstekend ont
vangen.
De leider van het radio-laboratorium
van het Rijk, dr. Koomans, heeft uit Pa
ramaribo het volgende telegram ontvan
gen: „Uitzending Groote Kerk 's-Graven-
hage dato 10 Januari door de P.C.L.
(Kqotwijk) op 38 meter van begin af goed
kunnen volgen op luidspreker. Er was
weinig fading. De gouverneur en genoo-
digden waren zeer tevreden".
Öok in den Oost heeft men de uitvoe
ring van het begin af meegemaakt, alleen
was de tijd daar ongunstiger, 's morgens
5 uur, zoodat het aantal luisteraars ver
moedelijk wel niet groot geweest zal zijn.
Aan de groote uitzending waren twee klei-
ne uitzendingen voorafgegaan; ook deze
zijn zoowel in den Oost als in den West
prachtig gehoord.
DE ACTIE DER AANNEMERSBONDEN
B. en W. van Alkmaar hebben besloten,'
voortaan bij aanbestedingen geen borg
stelling meer te vragen. De regeling van
do betalingstermijnen zal zoodanig plaats
hebben, dat het risico der gemeente tot
oen minimum beperkt wordt. De arbitra
ge ln gesohillen ls ln Mei 1925 reeds ge
regeld tot genoegen der aannemersbon
den.
MELK EN ROOM PER VLIEGTUIG
NAAR ENGELAND.
Naar aanleiding van het borlcht omtrent
dat dit ls geschied door de directie van
en maatschappij te Amsterdam, die z
[enaamde Aciaophitusmeik en roo P
duoeert. neen uezeu
initiatief een zending voor den
van Engeland aan diens Benees^e®r®n
gezonden, met de daarbij behoorende ge
gevens.
GESLAAGDE PROEFTOCHT VAN DE
„OPHIR".
Motorpassagiersschip voor dfi
Kon. Paketvaart MIJ.
Vrijdag heeft op de Noordzee met zeer
gunstig gevolg de officieele proeftocht
plaats gehad met het dubbelschroef-motor-
passagiersschip „Ophir", voor de Ko
ninklijke Paketvaart Maatschappij, ge
bouwd door de Nederlandsche Scbeeps
bouw Maatschappij. Het schip voldeed
gedurende den tocht uitstekend en het
werd op de gebruikelijke wijze door de
reederjj van de bouwers overgenomen. De
hoofdafmetingen van de „Ophir" zijn:
lengte 117.58 M., breedte 15.70 M. en holte
9.45 M. De waterverplaatsing bedraagt
7200 tons bij een diepgang van 5.89 M.
De „Ophir" is ingericht voor het ver
voeren van 62 passagiers eerste klasse.
Er is verder plaats voor 48 passagiers
tweede klasse.
De machine-installatie bestaat uit twee
acht-cylinder, enkelwerkende viertact Die
sel-motoren van 2300 A.P.K. elk en is door
Werkspoor geleverd en ingebouwd.
De „Ophir" kwam Zaterdagmorgen
hier in de haven en is Zaterdagmiddag
weer vertrokken.
LUCHTVAART.
dien zijn licht vliegtuigje bij St. Ravel
neerstortte. HIJ was voornemens van Pa
rijs naar Indoohlna te vliegen. De 18-jarl-
ge Flsbach was de jongste Fransche ge-
breveteerde piloot.
WEER EEN BENZINE-RESERVOIR
VAN DE LATHAM GEVONDEN.
BU Borge In Noorwegen.
De commissaris van -politie van- die Lofod-
den heeft medeghdieeld, dat de commissaris
te Borge gisteren een door vlsschers oip
een afgelegen! deel van de kust gevonden
benzine-reservoir naar Borge gebracht en
onderzocht heeft. Naar verluidt droeg het
reservoir dluideUjk leesbaar het opschrift
-Latham".
FRANKRIJK KOOPT FOKKER-
VLIEGTUIGEN.
Een der grootste luchtvanrtmaatschap
pijen in Frankrijk, de C.LD.N.A. (Com
pagnie Internationale
de
XT- (Com-
Navigation
Aérienne), die de lijn Parijs—Belgrado—
BoekarestSofiaConsta ntinopel exploi-
teert, heeft 10 Fokkerverkeersvliegtuigen
besteld, waarvan 7 van het type F. vil-
Jupiter en drie van het type F. VHI-3m,
uitgerust met 3 Titan-motoren.
een groote bestelling van
lichte vliegtuigen.
De Dehavilland-maatschappij heeft yit
Canada een bestelling van 100 lichte Moth-
vliegtuigen gekregen. Zij zijn bestemd
voor de Canadeesche koninklijke lucht
macht, de provinciale regeering van On-
tario, vliegclubs en particulieren.
De waarde van de bestelling wordt op
75.000 geschat.
DE POSTVLUCHT JA VA-NEDERLAND
De bemanning van de PH-AEN heeft
Zaterdag aan de K. L. M. het volgende
telegram gezonden: „Zijn 6.47 uur van
Akyab vertrokken en 10.30 te Calcutta
aangekomen. Vandaar 11.31 vertrokken
en arriveerden 17:31 te Allahabad. Alles
in orde".
Reeds te Karacht.
's-Gravenhage, 12 Jan. Met het op de
thuisreis zijnde K. L. M.-vliegtuig werden
uit Indië verzonden 8916 brieven, 4999 EEN jftEUWE MOTOR-REDDINGBOOT
LTieiKaarten 6n nx postwisssis, ugiigvgiis
nog 61 brieven en 25 briefkaarten met De tgte en snelgte motor_redding.
bestemming voor Bangkok, Rangoon en hoot die nog gebouwd is, wordt door de
oaicutta. 'Engelsche Reddingmaatschappij te Dover
EEN VIERLING.
Te Zermatt in Duitschland heeft een
vrouw een vierling ter wereld gebracht, 2
jongens en 2 meisjes.
Aan luchtrecht werd in totaal ontvan
gen 9.215.65.
Er behoefde geen correspondentie ach
ter te blijven.
Het vliegtuig is Zondag om 11.40 uur te
Karachi aangekomen. Alles is wel aan
boord en de tocht zal zoo spoedig mogelijk
worden voortgezet.
Te Bender Abbas.
Bij de K.L.M. is een telegram ingeko
men van de bemanning van de P.H.-A.E.
N., meldende, dat het vliegtuig 7 u. 35 uit
Karatsji is vertrokken en om 13 u. 7 te
Bender Abbas is aangekomen.
Indien het verdere beloop van den tocht
even gunstig blijft als over den tot nu toe
afgelegden afstand, kan het vliegtuig
Zaterdag op Schiphol worden verwacht.
Zaterdag op Schiphol?
Indien het verdere verloop van den tocht
even gunstig blijft als over den tot nu
afgelegden afstand, wordt het vliegtuig
Zaterdag op Schiphol verwacht.
Reuter seint, dat het postvliegtuig gis
terenochtend vroeg uit Karatsji naar
Bushire is vertrokken.
VAN LEAR BLACK EN DE K. L. M.
Men meldt aan de Nw. Rott. Crt.:
Daar de taak van de Koninklijke Lucht
vaart Maatschappij steeds in omvang toe
neemt en met name de luchtverbinding
Nederland—Indië volle concentratie van
aandacht en inspanning vergt is tusschen
de K. L. M. en den heer Van Lear Black
overeengekomen, dat deze zijn verdere
wereldvluchten geheel voor eigen reke
ning zal ondernemen, opdat de stijgende
risico, welke deze vluchten medebrengen
niet eveneens op de K. L. M. komt te druk
ken.
Te dien einde heeft de heer Van Lear
Black het speciaal voor hem gebouwde
Fokkervliegtuig aangekocht en gaan de
vliegers Geysendorffer en Scholte in zijn
dienst over.
DE POOLTOCHT VAN DE GRAF
ZEPPELIN.
Ter voorbereiding van de expeditie van
de Graf Zeppelin naar de Noordpool, zal
de heer Brunn, secretaris-generaal van
het Internationale genootschap tot onder
zoek van het poolgebied met luchtschepen,
op 14 Januari naar New York gaan, waar
hij prof. Fridtjof Nansen zal ontmoeten.
Zij zullen ln de Ver. Staten onderhande
len over het oprichten van een luchtschip,
basis te Nome, bestaande uit een lagen
ankermnst van een niouwe Amerikaan-
soho oonstruotle en een brandstofdepót om
de aanvulling na het vliegen over de pool
mogelijk te maken.
De heer Brunn zal eerst nog te Frled
gestationeerd.
Zij is voornamelijk bestemd tot hulpver
leening aan luchtvarenden die in het Ka
naal neerkomen, en aan Kanaal-booten.
Zij zal de eerste reddingboot zijn die een
inrichting voor draadlooze telefonie heeft,
wordt ruim 21 M. lang en zal een snel
heid van 17 tot 18 knoopen krijgen.
In de reddingboot komen twee kajuiten
met plaats voor ongeveer vijftig men-
schen.
Twee motoren van 375 p.k. zooals ge
bruikt worden op de kustniotorbooten die
voor de marine patrouilleeren, dienen voor
levering van beweegkracht.
SLACHTOFFERS VAN DE AUTO.
Te Parijs worden per jaar ongeveer vier
honderd straatlantarens voor gas- of
electrisch licht door aute's omver gereden.
Op regenachtige of vorstige dagen, wan
neer de wagens dus gemakkelijk slippen,
vallen er heel wat slachtoffers extra. Hun
aantal bedraagt dan gemeenlijk tien per
dag. Er zijn te Parijs 51,900 straatlan
tarens, waarvan 7700 voor electrisch licht.
De gemeente heeft in het afgeloopen jaar
ruim vijf-en-vijftig en een half millioen
frank voor de verlichting der stad uitge
geven en wel 44 millioen aan gaslicht en
11 millioen aan electrisch licht.
EEN FAMILIE EEUWFEEST.
Ook in Zuid-Afrika heeft men zijn her
denkingsfeesten. Op 15 December j.L heeft
te Aliwal Noordi een zoodanige herden
king plaats gehad als bewijs van eerbied
en achting aan de voorouders. De volgen
de oproeping verscheen daarover in een
der Transvaalsche kranten (Volksstem
van 17 November).
„Namens die komité nooi die onderge-
tekendes hierbij die nakomelinge en ver
wante uit van die ou Voortrekkers Pleter
Jacobus de Wet en Hester Jaooba de Wet
(gebore Theron), die hulle in 1828 op die
plaats Buffelsvlei, Aliwal Noord, gevestig
had, om die Eeufees van hulle aankomst
hier te vier en om 'n gedenkteken op te
rig vir hulle nakomelinge. Vir hierdie
doel is alreeds 'n stuk grond afgestaan
deur Mnr D. N. de Wet; dit sal in beslt
geneem word op die genoemde datum deur
die Komité van die Familie".
De oproeping was geteekend door sena
tor H. F. de Wet als voorzitter en J. J. de
Wet als secretaris.
TEGEN HET LYNCHEN.
De (Amerikaansche) Vereenlglng voor
de Verheffing van de Kleurlingen heeft
a u v u., - j - naor aanleiding van twee lynoh-
rlchshafen de technische bijzonderheden gevallen ln December, welke het totaal
van den tocht bespreken met dr. Eckener. voor het jaar '28 op elf brachten - tot het
Op dezen pooltooht zal voor het eerst
gebruik gemaakt worden van televisie.
Congres en tot president Cooïldge gewend
met het verzoek een Rijkswet tegen het
lynchen tot stand te brengen.
In den oproep van de Vereenlglng
wordt een beschuldiging uitgesproken
ACHTTIENJARIGE VLIEGER DOOD
GEVALLEN.
tegen den gouverneur van den staat Mis-
FrankrUks Jongste piloot alslPPl. die geweigerd had troepen te
sturen toen het er op aankwam te beletten,
De jonge rransche amateur-vlieger dat een neger levend verbrand werd. Dit
Pierre Jean Fi«ba.:h werd gedood, door- ui toch wel een ietwat gekleurde wjjae
ALBANIË.
Naar Wolfl uit Tirana meldt, is het Al-
baneesche ministerie afgetreden, daar men
het Zaterdag in den ministerraad niet eens
ia kunnen worden over het ontwerp be
grooting. Minister-president Kotta heeft
het ontslag van het ministerie bij den Ko
ning ingediend Hot huidige (kabinet blijft
ln functie tot een nieuw ministerie gevormd
PiHil: zijn.
TONNEMA'* PEPPERMINT CONFECTIONERy WORKS
Voor engros bij: Fa. JAC. VERFAILLE, Den Helder.
