uit Alma Ata door de sowjet-regeerlng
officieel worden tegengesproken. Trotskl
bevindt zich onder strenge bewaking te
Alma Ata en mag de stad niet verlaten.
DE BALEANLANDEN.
KEN INTERVIEW MET KONING
JJLEXANDER.
(Ben bijzondere correspondent van Reuter
beeft te Belgrado een onderhoud met koning
Alexainder gehad. Deze zeude, dat hij ge
tracht had den thans gevolgden weg te ver
mijden, maar dat het de eeniige was, die ten
slotte openstond. Raditej zeil had den hul
digen mini8ter-pcresident aanbevolen. De
koning wil tot den normalen staat van zaken
terugkeeren, zoodtra heit oreorganiisatiewerk
het toelaat, maar „ik moet eerst de 'hinder
nissen opruimen, welke het mecanisme hin
deren, moet maken, dat er orde heerscht in
mijln huis en een eind; maken aan de pan
tjjien, die zich voor alles haastten oneenig-
heid' it© zaaien en geschillen te doen ontstaan
tusschen volkeren, die in1 werkelijkheid' naar
hart en ziel één zijn. Kroaten, Serven» Slo-
wenen behouden hun persoonlijkheid!, maar
allen behooren tot één familie en een sepa
ratistische neiging bestaat 'niet".
Wat de buitenlandsche betrekkingen be
treft, zei de koning: we willen getrouwelijk
onze verdragen naleven en vermijden een
oorlog uit te lokkeni Dat zou een nationale
en internationale ramp zijln. Onze eenige
wensch is de wegen des vnedes te gaan en
orde op de binnenlandSche zaken te stellen,
om onze hulpbronnen) te ontwikkelen en de
productie aan te moedigen.
OOST-INDIË.
DE MOORD TE MADIOEN.
Semarang, 24 Jan. De Raad van justi-
tlet heeft R. v. R., den dader van den
moord op den heer Heyman Coben te
Madioen, veroordeeld tot twee jaar gevan-
ifenisstraf, onder aftrek van de voorloo-
ooplge hechtenis.
De offloler var .tu»tftle teekende revisie
aan.
De elsch was vJ« l»ar.
inschrijving samp hoek van
HOLLAND.
Batavia, 28 J«nn«t Allerwege openon
de dagbladen irmuhrijvingen voor de na
gelaten betrekking van de omgekomen
bemunning van de -'eddingboot Prins der
Nederlanden.
WETENSCHAPPELIJKE
BELICHTEN.
raiüR GROO® ZONNEVLEKKEN
WAABGENOMEN.
In hef observatorium te
GTflffiwlch.
In het Koninklijk Observatorium te
Qreenwich zyn gedurende de laatste
dagen enkele zonne- ^to's gemaakt, waar
op twee zeer markants groepen van zon
nevlekken voorkok- Deze vlekken be
hooren tot de uitgebreidste, welke ooit
werden waargenomen. De grootste der
beide vlekken neomt een oppervlakte in
beslag van ruim (luizend millioen kwadraat
mijlen.
Omtrent het ontuu an van deze vlekken,
die bet stralend 8®'a*k vande Koningin
des Lichts var: Uic tot tijd ontsieren,
tast de wetensclum nog in het duister.
Wel zijn er ter varttaring verschillende
hypothesen opgebouwd, die echter geen
van alle volkomen bevredigen.
Merkwaardig 13 invloed van deze
zonnevlekken or ue meteorologische en
klimatologische gesteldheid van onze
eigen planeet. Eli "nan dikwijls gepaard
met heftige bewegme*® in de atmospheer,
alsmede met magnetische stormen, die
op ernstige wijze hot radio- en kabelver-
keer kunnen stom Gelukkig hebben
deze zonnevlekkan maar een korten levens
duur, welke vari#er] isschen enkele uren
en hoogstens éóu of meer weken.
(Telegr.)
toraat-honorls oausa, «- van 1801 tot op
den lantsten dog zijns levens voor hot
publiek belung is geweest Ik behoef t
hier niet in bijzonderheden te momoree-
AIs vader van het wonderwerk dor
drooglegging van de Zuiderzee zal zijn
naam gelijk die van een Leeghwater,
blijven voortleven.
Dit zijn grootsche levenswerk zal zekor
allereerst worden genoemd op het monu
ment, dat straks ter eere van Lely s na
gedachtenis zal worden gesticht.
Cornells Lely was een vriendelijk, een
voudig, beminnelijk man. Een godvruch
tig, vroom Christen, In het openbare
leven figuur van vooruitstrevende begiu-
selen. lt
De Dood heeft hem eene trouwe, llevo
gade ontroofd en dat was voor dezen
hoog-lntelllgenten, merkwaardig-energie-
ken man een heel zware slag. Plichtsbe
sef van de hoogste soort, liefde voor het
algemeen belang, de drang om zich nuttig
te maken, onbluscbbare werklust tot op
hoogen leeftyd hielden in Lely wakker de
kracht en de „animo" om bezig te blijven.
Sinds 1922 bleek men in Patria dezen
man van „singuliere verdiensten" zoowat
vergeten te hebben, schoon zijne be
noeming tot lid van den Radio-raad op
tragische wijze samenviel met .zijn plotse
ling verscheiden. Nu eerst komt men in
zeer-breeden kring tot het besef, welk een
zwaar verlies het overlijden van dr. Lely
voor ons volk beteekentl.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
8. H. Koopman redlvlvu». Nóg een theater-plan.
Onze fietsers.
Mr. ANTONIO.
Economisch Weekoverzicht
OP EN OM HET BINNEN'OF.
Week-kronlek.
Der 2nüg, 24 Januari.
„DJscordïs" Da Coalitie „exit"! Surprises? - ijlen dr. Lely.
Sommiger illusie, dat de herdenking
van den 850sten verjaardag der Unie van
Utrecht zou kunnen geleid hebben tot
eene soort van verbroedering en verzus
tering in de politieke sfeer, zy zal nu
toch wel in Ijle rook vervlogen zynl...
Trouwens, terwyi onze arme maat
achappy op steeds bedenkeiyker wyze
wordt aangevallen door destructieve
krachten van allerlei soort, wordt de oude
les van de mannen, die de Unie van
Utrecht stichtten, het bekende: „Concor-
dla res parvae crescent, dlscordia dila-
buntur" al-meer verwaarloosd. Ik zeg
geen oogenblik, dat die vaderen uit de
zestiende en zeventiende eeuw zich steeds
met yzeren consequentie hebben gehou
den aan hun „eendrachts-recept", verre
van dienl Het ellendige provincialisme,
de onderlinge nayver en aanverwante
booze factoren hebben weet men Im
mers, de kracht, den invloed' van het
Gemeenebest der geünieerde Provinciën
gebroken. Indien er niet geweest was,
door de tyden heen, Oranje, dat steeds
wederom het middelpunt werd van de
miniatuur-volkjes, die elkaar het licht In
de oogen niet gunden; die maar niet tot
het besef konden geraken, dat slechts
door het vergeten van veeten, het be
vorderen van elkanders belangen, wijl
deze per slot van rekening toch neerko
men op het dienen van ieder eigen welbe
grepen belang, ik herzeg, indien op
hacheiyk moment Oranje niet „verzame
len 1" had doen blazen, de arme Repu
bliek der Geünieerde Provinciën zou im
mers al lang vóór het eind der achttiende
eeuw slavin van despotisme, van tyran-
nleke overheerschlng der vrye gedachte
zyn geworden.
Ondanks al de schaê en de schande, die
men heeft moeten verduren, wordt deze
eenvoudige, zeer-oude waarheid nog altijd
miskend.
t Is om sr moedeloos onder te wor
den).
De jongste dagen hebben op wel zeer
frappante wyze het be^ys geleverd, dat
er van herstel van de Rechtsche Coalitie
by den electoralen slag van a.s. Juli geen
sprake kan wezen. De kranige, hoog
bejaarde leider van de anti-revolutionaire
Tweede Kamer-fractie, mr. Heemskerk,
heeft enkele dagen geleden eene politieke
rede gehouden, waarin hy zinspeelde op
de mogeiykheid van herstel der Ooalitle.
Maar hij voegde er onmlddeliyk aan toe,
dat.... er ook kans op nlet-herstel be
staat. ai men behoeft waariyk niet te zyn
Iemand van mr. Th. Heemskerk's schat-
®™rln* en aartsscherpen blik „ln
politiële" om te beseffen, dat de laatstge
noemde „kans" nu zekerheid ls geworden.
Het pas-gepublloeerde verklezingspro-
Gsm van de Chr..hlstorlsche Unie neemt
mers het laatste greintje twijfel, dat
nog by den meest-optimlstlsch gestemden
Nederlander mocht zyn overgeblovon.
weg.
Men weet, dr. De Visser trekt zloh
streks (na de verkiezingen) uit het poli
tieke leven terug. Gaat zich geheel wy-
den san studie, wetenschappelljken ar
beid. Zal bereid worden bevondendr,
De Visser ls pas opgetreden als Voorzitter
van den Radio-raad, om zyne krachten
te geven aan allerlei belangen, waarvoor
deze eminente man nuttig kan zyn. Maar:
de beteekenis ze»- moeiiyk kan worden
overschat!....
Reeds bij het voorbereiden van het
Chr.-historisch vorlMZ-ngs-program zal hy
zich ietwat-afzljdlg bobben gehouden. En
het verzoenend, compromis strevend
karakter van zijne 8«Le is zeer duidely'k
merkbaar!
Men kan zeggen, bat het laken tusschen I
de chr.-hifitoriscben en de katholieken te
doorgesneden.
Natuuriyk wordt dit van Roomsche zydt
duideiyk „onderstreept", wat niemanc
eenige reden tot verbazing of kritiek mat
geven.
Toen het anttwalntionaire program
werd gepubliceerd, u speciaal vanuit de-
mocratisch-getinte katholieke kringen dc
aandacht gericht op den grooten „afstand'
tusschen hetgeen dit program aan „desi
derata" bevat, wat de katholieke
wenschen omvatten.
Wat het Chr.-blstDriach verkiezings
program betreft, „voila une autre Daire
de manches!".
Dat brengt nog M wat anders.
Nederland ls 'ezer. wy, eeR pro
testantsche natte en moet bestuurd blijver
in Protestantschen zin. Vooral de kolo
niale paragraaf, «aha geëischt wordt
nogmaals, verbod vai ae z.g. dubbele zen
ding, heeft in de Katholieke sfeer veel
ergernis gewekt Keme verkiest nu een
maal zyn missionarissen geen verbod in
zake de missie-predlcng te laten opleg
gen, omdat in eem bepaalde streek de
Protestantsche zendeling werkzaam is.
Een compromis ven de groote Recht
sche partyen in Juli as. is dus ROg.
maals herinnerd, totaliter uitgesloten
Ik zal in de eerstvolgende maanden nog
gelegenheid genoeg bobben, nu en dan
te bespiegelen over de vraag, wat wy van
de stembus-uitspreek, welke in juli zal
vallen, allicht wachten hebben
Zeker, wij kunnen Mg vóór „surprises"
komen te staan.
Dit eene mag vrei „axioma" worden
genoemd. Zelfs waaneer de heer H. Coliln
nog honderdmaal meer „durf" had dan
men hem toekent, - b} en buiten „doü-
ticis", dan zou hijin de huidige om
standigheden toch niet aandurven
om.... iets als «en «oalitle-kabinet te
formeeren. Op hoep ven zegen en zon
der eenige basis, BfiHjk hy vier laar
geleden met zóó dtoevsn uitslag heelt
doorgezet!....
van de
■n uo puuuetcern neen ny genoeg,
Dit la zwaar verlies voor ona Parlement.
Voor da Chr.-hlatoriacha party ia dr. Da
Utettrt terugtreden Ma alag, waarvan
Midden in sfjn «rbaid la dr. Cornells
Lely, de groot' Nederlander, wiens
staten energie en schitterende gaven-zoo
veel goeds voor om, volt wisten tot stand
te brengen, door den Dood weggeroe-
pen. Zyne dochter h|UI' vader aan zyn
schrijftafel wanend, bWJS ®et het schry-
ven van eene brooliuw, vond hem leven
loos op den grond van zijn studeerver
trek uitgestrekt.
Ik herinner my aserduiaelyk den jeug
digen lr. Lely, pos btiwmad tot technisch
adviseur van de Zuldorzee-vereeniging.
Hy was eerst zevsmw-uertlg jaar, toen
mr. G. van Tlenhow bem (ln 1891) in
den Raad der Kroon nop. nadat de
Koningin-Regentes A®>terdamsohen
burgervader de XaböMltfonnatle bad op-
gedragen.
Wat Cornells Lely,■chltteren-
De effectenbeurs stond de afgeloopen
weken in 't teeken van de rubber. Maan
den achtereen waren deze fondsen in het
vergeetboek geraakt, totdat deze afdee-
ling uit don slaap werd wakker gemaakt,
en vooral in de hoofdsoorten, zooals Am
sterdam Rubber en Deli Batavia Rubber
werd een grooten handel gedreven. A1&
gevolg hiervan boekten sommige fondsen
in enkele dagen een koersavans van 40
tot 60 °/0- De andere afdeelingen geraak
ten hierdoor min of meer op den achter
grond, zoodat koersverliezen aldaar niet
uitbleven.
Het afgeloopen Jaar Is voor de rubber-
maatsehappyen ve^re van rooskleurig ge
weest, en alleen die maatschappyen zul-
iöq nog winstcijfers kunnen toonen, die
voorverkocht hebben tot pryzen, welke
veel hooger zijn dan de thans geldende,
of die met andere producten winst ge
maakt hebben. De Amsterdam Rubber b.v.
heeft tot 1930 voorverkocht, terwyl ook
andere producten tot een mooi winst
cijfer kunnen bydragen. Die Maatschap
pyen, welke niets voorverkocht hebben,
nullen weinig of geen winst kunnen too
nen.
De Tabakken ondervonden den weer
omslag van de gunstige tendenz welke
rich voor de rubber had baan gebroken'
'U het byzonder certificaten Oostkust.
Toen echter voor de rubber-aandeeien
een reactie intrad, was zulks ook aan de
tabaksaandeelen merkbaar. Een groot ge
deelte van den Sumatra oogst is reeds
gearriveerd, en naar verluidt, moet de
kwaliteit zeer goed zijn.
Voor Industrie-papieren was er weinig
belangstelling, daar ce rubber-afdeeling
alle animo voor zich opeischte. Oorspron-
kenjk liepen diverse specialiteiten, zooals
Margarine-Unies, Philips Gloeilampen,
van Berkel en Kolowa, nog verder naar
boven, doch op het verhoogde koerspeil
drukten winstnemingen de markt, hetgeen
een vry gevoelige reactie veroorzaakte.
Aandeelhouders van Margarine-Unie kry-
gen een alaim. Het eigenaardige ver
schijnsel deed zich voor, dat toen de
kapuaalsuitbreiding bekend was, dit de
koersen der betrokken fondsen eerder
aeed teruggaan, waaruit blijkt, dat bet
nieuws reeds in de koersen was verdis
conteerd.
Op de Mynafdeeling trokken aandeelen
üoeton de aandacht, en wel door een rii-
W0t 300 °/°- Deze onderneming staat,
wat bare ontwikkeling betreft, nog in
net begin, doch de beurs heeft aan dit
®roote moge.ykheden voor de
u>ekomst toegekend. Ongetwijfeld is er
nrnd»? v.u0r der£eltike Opvattingen,
omdat men thans b.v. op petroleum-ge-
oiea, door diepboringea resultaten bereikt,
Iterrfan vr<oe8Jr1niBt worden gedacht.
Hierdoor ls dbk een betera stemming
ver^aarbaaj. voor aandeelen
eudawu, eto.
un Petroteumwaarden hadden aandee-
on Koninklijke van aanbod te lijden
eiyk voor Pransoha rekening!
eeniï u°0k ttandeelen Verlak door aanbod
oontg koorsverhes boekten.
.J2S Suikerfondsen bestond over het
0fln„vast0 ate uimlng. De suiker.
Seen t n a!Iernilnst hoog en geven ook
hc!it»h Tn,llch duurziian ta willen
«wsteiien, doch niettegenstaande dat, zyn
We leven ln deze moderne tyden snel en
niet alleen de keizers- oni koningskronen
rolden by tientauen over den gTOnid, terwyl
liuni Tespeti.ieve.ijk6 uragexs hunnen enkete
maanden vokomen. In het vergeetboek
rwakten, maar ook wat zakeJjlk eni pei-
sooniyk gesproken óóus aan de splte van
het bedrijf»-, haniceis-, of kunstzinnige leven
stond, raakt, naoat het rad van fortur.a
wederom een wenteling volbracht, spoe
dig vergeten.
iZoo denken, tegenwoordig inlet veoni
meer aan de „Nederlandsche Opera", die
een tiental jaren geleden aan den vacer and-
schen kunsdiemei zoo hoog boven dien liori-
zont stond. Toch behoeft men maar den
„slagen/": „Weet u dat?.." en het „rood-
wit-b.auwe" advertentiie-driehoeik'je, bei
den door die Ned. Op$ra gebruikt, even an
herinnering te roepen of het beeld van ce
laatste glorie-periode van' 1916—1919,
van onze nationale .jrauziek-dramntiscrie
kunst" staat waarschijnlijk den meesmn
weer duide.ijk voor oogen, En zoo ook het
beeld van den heer G. H. Koopman, tue
toen, in dien bloeitijd, den directeurs-scep
waarden voor aan- en afvoer te voet en per
as. „Deze piek", heet het in het betrokken
adres aan d'en Raad1, „die op liet oogenblik
wordt ingenomen door eene speelplaats, be
slaat slechte een «eer ondergeschikt p.aatsje
■Ln het WeteringplawtBoen, Er aal hier geen
boom en geen grashalmpje verwjjder'i be-
hoev ente worden ten behoeve van dit ge
bouw. Indien een kinderspeelplaats op pro-
clea dezelfde plek gewenscht is, kan deze
speelplaats worden ondergebracht- nnar den,
op het gebouw ontworpen daktuin, die 1700
vierkante meter zal beslaan en waar eene
afzonderiyke groote personenlift heen zal
voeren.
Omdat de daktuin wel alle voorde-hen zal
hebben van eene open plek, doch met de
nadeelen van den vochtigen Amsterdamschen
grond, schijnt, het ondergeteekende aanbe
velenswaardig de gezonde kinderen te laten
spelen, byvoorbeeld in het vy.f minuten ver
der gelegen Sarphatipark en den daktuin
ter beschikking te stelien van eene vereeni-
gilng als byvoorbeeld Parkherstelllngs-
oorden".
Nu de behandeling in den Raad van de
ter zwaaide Hoezeer een instelling als de i Muscum-Schouwburg-vooidracht dan zoo
„Co-opera-vie" het ook nog wil' bolwerken,spoedig voor d'en boeg staat (men mompelde
heeft neg niemandi na hem het met een van begin Febr.) schieten er, naast dit nieu-
„eigenT* opera-)instfelling zoo ver kunnen j we Koopman-plan, waarvan we hier wat uit
brengen en zoo lang kunnen volhouden.1 voeriger melding maakten, haast dagelijks
nog weer nieuwe theater-plannen den grond
uit, die allen alleen maar in *t voorbygaan
(want zy gaan zeker spoedig voorby wat
van het Koopman-plan nog niet zoo vast
staat!) behoeven te worden aangestipt
Daar is dan bjv. nog het plan van het
Raadslid Seegers (ook hü adresseerde aan
den Raad) waarby de bouw van een groot
„volkstheater" op het IJsclubterrelo wordt
voorgestaan anders dan het plan-Staar
't wil, zou dit gebouw, hetwelk tevens lm'
verband' met een groot café-restaurant ge
dacht is, niet het terrein „opvullen", maar
zou het met het front aan, de Van Baerle
st raat komen te liggen en aan de achterzijde
nog ruimte laten voor park-aanleg in dea
zin van het plan-TJauer.
Vervolgens leeft er in de hoofden van
sommige invloedrijke nersonen (zelfs enkele
bestuursleden van de Wagner-vereeniging
zelf b°hooren hier toe!) een plan om zeker
„Opera-gebouw" (waar zij aan vast houden.)
niet tegenover het Concertgebouw te doen
verrijzen, maar.in den tuin van het
Paleis voor Volksviyt een centrale plek,
die, volgens hen, in de naaste toekomst „vry
komt". Nóg een ander plan te dat waarbij
aan den bouw van een „Vondelschouwburg"
gedacht wordt in het door het Vondelpark-
bestuur af te stane gedeelte tusschen Stad
houderskade en 2de Constantym Huygens-
straat. Als „vergoeding" zou men dan aan
het Vondelpark moeten afstaan Schinkel-
haven en verder terrein, welk stuk dan als
voorzetting van het -park zou moeten
diienen.
En tenslotte krijgen we, ben. ik goed in
gelicht, eerstdaags nog een min of meer
„officieele" aanbieding van den kant der
combinatie, die de z.g. Rooyaards-Schouw-
burg aan het Kleine Gartman-plantsoen sou
stichten en die het terrein daaT ter plaats»
reeds in handen heeft, aan de wagner-
Vereemiglng om hun gebouw over ts ne
men en er de verlangd» opera in t» huis
vesten.
Ziethler nog zeeT In 't kort een
klein overzicht van wat er nu reeds om deze
SchouwbuTg-bouw-'kw «Me heen-zwermt aan
plannen, voorstellen, wenken enz., enz.
En er kan, vóór Februari nog heel wat by
komen. De Raad zal inderdaad geen gemak
kelijke taak hebben om uit dit doolhof t»
komen en den vrijen weg naar een «kracht
dadig besluit te vinden!
neer n5 i 4 to b#1:ialen» vooral wan-
het on >9I\ hl £p de «uDtersituatie van
wei De VB8t,a ■tenunlng is dus
wei to vorklaren.
veriSoJ.°b0eï)Vaartmarltt had een kalm
d» vsrdjêMten «Mf'%Ttehniichs'Hoo: nwr^vif^?' waard#n r»««ld»n zich
gSMhool war»» gtimW deos ««a dao-l
Men kani van den heer Koopman. wal
enkele van zyn tegenstanders ook tegen
hem te berde mogen brengen, moeilhk
zeggen, dat hy geen uiterst vakkundig, zake
lijk theater-exploitant zou zijn geweest: dat
was hy zeker, wat o. m. bleek, dat hy dn den
concurrentie-stryd op de planken tegen an
dere, buitenlandsche Opera-instellingen, die
dikrwyiis (zooals b.v. de Fransche) inet uit
stekend betere ^artistieke krachtenf' werk
ten, overwinnaar blejf en deze concurrentie
in enkele gevallen tot liquidatie dwong.
's Heeren Koopman's zakelijke, „kauf-
mfinnische" talenten zijn dan ook onbetwist
baar en nu hy dan ook onlangs uit de ver
getelheid weer «is opgedoken om op, uit
sluitend zakelijke gronden een nieuw thea
ter-plan te propageeren, bestaat er alle aan
leiding aan zy n weder-optreden eenige aan
dacht te besteden.
HiJ richtte dezer dagen een adkes aan
onzen Gemeenteraad, dat aldus aanvangt:
„Uw College, gerugsteund door de pu
blieke opinie, heeft als zijn meening te ken
nen gegeven, dat in het huidige tijdstip een
nieuwe en groote schouwburg voor Amster
dam gewenscht zou zijin.
De voorsbellen tot verwezenlijking van
dezen wensch, tot nog toe by u ingediend
van particuliere zijde, stellen de Gemeente
voor de noodzakelijkheid om, naast andere
offers, de verantwoordelijkheid' te aanvaar
den voor de terugbetaling van eene zeer
groote som en deel te nemen in een kapitaal.
Het Ujkt- my uitvoerbaar om den gewensch-
ten schouwburg te stichten op een9n an
deren grondslag, zoo. dat de Gemeente hare
financieel® verantwoordeiykheid aanzienhjk
kan beperken".
In dit adres zet d'e heer Koopman dan
verder rijn plannen in groote lijmen uiteen.
Een uiteenzetting, die hy j.1. Maandag, ten
overstaan vani een aantal, door hem uitge-
noodigde pers-vertegenwoordigers nog eens
mondeling gaf. In deze bijeenkomst begon
de ex-directeur met een historische beschou
wing van het plan der Wagnervereeniiging
voor het Museum-teTrein, te bouwen op het
IJsclub-terrein, naar bet ontwerp van archi
tect Staal. Hy stelde zich bij' deze beschou
wing, zooals trouwens ook dn zijn verd'ere
uiteenzettingen, op zuiver commercieelen
grondslag en liet alle, by het probleem be
trokken stedebo'uwkundige vragen, naar hy
uitdrukkeiyk verklaarde, rusten; deze laat
ste vragen moeten later, eventueel, door» te
dien aanzien „deskundigen!" beantwoord
worden. Zaakkundig gesproken dan achtte
hy het Museum-theaterplan van d;e Wagner-
vereeniging foutief opgezet: de plaats is, om
te beginnen, niet geschikt, want men zal
daar o. a. de zoogenaamde „avond-loop",
waar de theaters het grootendeels van moe
ten hebben, vrijwel geheel missen; daarbij
komt» dat z. 1. aan het eerste vereischte voor
een goede bedtrijfs-voering, deze nJ., dat de
exploitatie van het gebouw geheel afge
scheiden biytft van de exploitatie van een
gezelschap» niet voldaan wordt; en wat
zeker niet. het minst belangrijk is, de
bouwkosten van dit aldus bekritiseerde plan
zyn z. L veel t© hoog! Volgens den heer
Koopman is een bouwsom van 2V» millioen
voldoende (en, dot is bijna de helft minder
dan het Museum-theater zou veredschenl)
om een, in alie opzichten modern theater
met 2090 zitplaatsen tot stand te brengen.
Hy verklaarde na langdurige en zorgvuldige
berekeningen, en na vergelyking met de
bouwkosten der nieuwste .theaters in het
buitenland (verschillende gegevens werden
hieromtrent d'oor hem medegedeeld1) tot deze
raming gekomen «te zyn. By deze raming
werd' gerekend op breede zitplaatsen, een
groot tooncel en een groote orkest-xulmite;
veraer op d'e modernste toomeel-inrichting,
de allernieuwste vindingen op het gebied der
verlichtingstechniek en, tenslotte, op een in-
gebouwd orgel uit de „beste fabriek ter we-
r?i^aarb^ naar de heer Koopman het
uitdrukte, „het bekenide orgel in Tuschinskv
nog maar babv-spei ls*.
Vervolgens berekent de heer Koopman
eten, dat de exploitatie van zulk een theater
gebouw geen verlies kan opleveren en zoo
'i ',m de gemeente Amsterdam ge-
makkejyik rente en aflossing dw uit te
geven, ob'11 gaWe-Jéening kunnen garandëe-
ren. „Dit zal aan de Gemeente geen offers
'kosten eni vergemakkelijkt het plaatsen der
kf00! de b8n'kleT9' Bovendien huurt
de combinatie G. H. Koopman, met solide
S eèn k»J a'ter van, L''e 'te VOPmen N.V.
Sdde^üï ^rJ5ar aan
S inte d€ s{a'J Amsterdam
de oJSïinff Vïflbssing garandeert, zoodat
de^meente (fus geen risico heeft". De
1eoteerd°ln?iR? K®bouw gepro-
froï Ml «ifteïS* Weteringplantsoen. Het
wesr d» 111 n' naïr den verkeers-
4»N'a W;üw.fwi0f,md T>l»nt»o«n »n
a w*ta»akai»; aUa, guus'ig» voos.
Groote gebeurtenissen werpen hun scha
duw voorniit en zoo wierp de schaduw van
de behandeling der „IJsclubterreln-kwestte"
in den Raad by voorbaat haar schaduw over
den brief van deze week. Veel ruimte om
nog even, ten besluit buiten deze „scha
duw" te treden, biyft miy niet meer over.
De kleine ruimte die me nog rest zij gewijd
aan de nieuwe beoaling die men hier bin
nenkort., by de algeheele herziening van d»
Algemeene Politieverordening wil gaan in
voeren aangaande het rywielverkeer. Mem
zal n.1. gaan voorschrijven, dat onze fietsers
zooveel mogeiyk rechts van den weg mot
ten biy ven en zonder noodzaak niet tusschen
de tramrails mogen rijden. Tot nu tot was
hun alleen maar voorgeschreven „rechts van
den weg" te houden...Maar dat blijkt op
den duur niet voldoende. Het mag, aan den
eenen kant een teeken zyn, dat wy Hollan
ders, en specdaal wij Amsterdammers, ons
op de fiets „thuis gevoelen" het gezellig»
met drieën of vieren (dikwijls zelfs gearmd)
naast elkaar rijden in onze drukste winkel
straten, is aan den anderen .kant een -toe
stand, die ln een „wereldstad-in-wordlng"
niet meer getolereerd1 kan worden. Ook in
andere oprichten houdt onze „fietsende ge
meente" er nogal ruime vrijbuiters-begrip
pen op na wat het „weg-gebruIk" betreft en
zoo werd' men wel genoodzaakt deze ver
scherpte politic-bepaling op te stellen.
'Men moge dan' al heel weinig voor „masx-
regeln voelen, bit ons nog stee.» snel
toenemend verkeer stond' men hlsr voor wn
noodzakelijkheid!
Het weten is wel schoon,
Maar doen gaat boven weten,
Die veel en grondig weet,
Is waard geleerd te heeten.
Maar die zyn tyden weet,
Zyn driften houdt In toom,
Zijn daden wel beleldt,
Zulk een ls wys en vroom.
Behoort de vervulling van onsen lief-
sten wensch tot de onmogelijkheden dan
moet men oprecht en gestreng tegen zich-
zeiven zyn en dien wensch opgeven,
.4891
Dat de rubberpryzen naar boven liepen,
liet zich wel eenigziDS verklaren. De
pryzen toch zyn langen tyd achtereen
byzonder laag geweest, en ook op het
oogenblik kan men zelfs nog niet zeggen,
dat ze op een boog peil gekomen zyn.
De rubberfondsen bewegen zich op een
peil, dat naar verhouding van de om
standigheden vry geëleveerd is, en daar
om behoeft het geen verwondering te
wekken, dat de stijging weer gevolgd
werd door een daling. Gedurende de laatste
dagen moest het optimisme weer plaats
maken voor het pessimisme, doch de
koersverliezen waren niet van groote be-
teekenis.
d« i„ uaiuuuueuai, zyn
KOClia J>*8Uu !r"°nd®rU<Smin8en ln 8t,ia*
