Natuur en Techniek
VOOR DE KINDEREN
wm
OF «KgPCTlHI VOET.
Naar aanleiding van de lugubere ge
schiedenis op het kasteel Jannowitz, wordt
ln de Dultsohe bladen ook een en ander
verteld over den staat, dien in het ooste
lijke deel van Duitaohland enkele families
voeren.
WIJ herinneren ons een bezoek by een
der graven Dohna vóór den oorlog. De
lakeien-stoet, die op de stoep en in de
hal van het huis de gasten ontving en hen
van hun jaoht-utensiliën hielp ontdoen,
was stellig niet kleiner dan de schare die
by een feest ten hove by ons dergeiyke
functies verricht. En die bedienden maak
ten destyds allerminst den indruk voor
deze gelegenheid in livrei te zyn gestoken,
daarvoor waren ze te zorgvuldig gescho
ren en zaten de uniformen te goed.
Er wordt waariyk niet alleen op En-
gelsohe landverbiyven „vorsteBjk" ge
leefd. (Hbl.)
DE KRACHT VAN WATER.
Water zoo hard als staal.
Wanneer water stroomt met een snel
heid van 50 myien per uur, is het niet die
doorzichtige vloeistof, waarin we gewoon
zyn ons te baden. Als men in een hydro-
plane zit, welke zich met een snelheid van
60 myien per uur over het water beweegt
en men houdt zyn hand over boord en
scheert er mede over het water, dan loopt
men groot gevaar zyn arm of pols te bre
ken tegen het eerste het beste golfje dat
mep tegenkomt. By genoemde snelheid
tooh heeft het water den tyd niet om uit
een te spatten, en slaat men tegen een
golfje als tegen een stukje metaal.
Hebben we een straal water, welke on
der een zeer hoogen druk wegspuit, en
houdt men daarin een sabel, dan zal dit
wapen in plaats van het water te klieven,
als glas in stukken worden geslagen.
De straal water geiykt dan in haar uit
werking op een staaf yzer.
WAT LEER EN ONS DE TANDEN.
Lach niet met een open of
dichten mond!?
Een mensch, die by het lachen gemak-
keUjk de lippen opent, zoodat byna alle
tanden van den bovenkaak en vele van
den onderkaak zichbaar zyn, heeft een
open aangenaam karakter. Wie daaren
tegen by het lachen de lippen samen-
knypt en daardoor de tanden traoht te
verbergen, is onbetrouwbaar. Als iemand
zijn tanden zonder noodzaak toont, is hij
een domoor. Als de achterste kiezen el
kaar raken, de tanden naar het midden
toe echter door steeds grooter tusschen-
ruimten gescheiden zyn, dan staat'de be
troffen persoon, wat zijn geesteUjken aan
leg betreft beneden het middelmatige. Een
vrouw met te veel tanden is vervelend en
praatziek. Opvallende afwykingen van de
boventanden wyzen op een slecht karak
ter. Een ambtenaar by de Russische po
litie vond, dat moordenaressen en dieveg
gen abnormale afwykingen aan de boven
tanden vertoonden, By twistzieke vrouwen
steken de boventanden ver over de bene
den tanden heen; in den regel zyn der-
geUjke personen ook arglistig en wraak
zuchtig. Kleine witte, zeer nauw aaneen
sluitende tanden, die als rystkorrels ge
vormd zyn, dulden op een hateiyk karak
ter. Is de tand dicht by het tand
vleesoh breed en wordt snel naar den top
toe spits, dan kan men de bezitters van
deze hoektanden blindelings vertrouwen.
Als de beide middeltanden van den boven
kaak grooter zyn, dan de anderen dan
heeft men met iemand te doen met een
letterkundigen aanleg, steken zy over
den rand heen der tanden van den onder
kaak, dan wyst dit op een goed oordeel. Is
de tandbedekking dik en geel, zoo zyn de
lagere lustgevoelens eten, drinken, roo-
ken op den voorgrond tredende facto
ren des levens; daarentegen zouden
blauwe tanden op een kunstenaarsaanleg
wyzen en op verfynde nelgingen.
DE EENVOUDIGE BRAHMS.
Brahms was een eenvoudig man. Hy
had geweldig het land aan persoonsver
guizing en lïet zich niet graag storen in
zyn gewonen levensregel.
Tydens een feest te zyner eere gege
ven, werd hij zoozeer het middelpunt van
alles en allen, dat hij kriebelig begon te
worden. De opdringerige belangstelling
van iedereen benauwde hem. Aan het
voorstellen kwam geen einde. Hy ademde
verruimd, toen men eindeUjk ging tafelen.
Zyn buurvrouw was de beroemde cel
liste Lucy Campbell. Als hora d'oeuvre
werden opstera gediend. Toen zei Brahms,
heel vertrouweiyk tegen zyn blonde tafel
dame: „Houdt u óók zooveel van oesters?"
„O ja, dolveel!"
„Prachtig! Het gaat u dus net als my:
zullen wy het discours er dan maar aan
geun?"
By eiken gang werd die vraag herhaald.
Brahms deed zich tegoed, dronk op de-
zondheid van de kunstenares, zei verder
geen woord.
Nauweiyks was de tafel opgeheven, of
de maëstro maakte aanstalten om heen te
gaan. By de deur bleef hy even staan, en
riep met luider stem; ,Js hier misschien
nog iemand, dis niet aan my is voorge-
geeteld? Ik ga nu naar hult!" Lacht® iro
nisch en verdween vliegensvlug.
Beethoven was er maar moeiiyk toe te
te brengen, zich ergens in gezelschap te
vertoonen. Hy bleef liefst thuis. Ben
beunaman, die steeds snoefde op de muzi
kale talenten van zyn neef en dezen liefst
met één slag beroemd wilde hebben, wist
Beethoven te bewegen, een avondfeest te
bezoeken, waarop de aanstaande beroemd
heid een paar van diens eigen liederen
zelf begeleidde. De vrienden uitten zich in
complimentjes. De gastheer, stralend,
wendt zich tot Beethoven:
„Nu, mynheer van Beethoven, wat is uw
oordeel?"
,,'t Gaat wel! Er was iets goeds in, er
waren ook minder goede dingen in," ant
woordde de groote man met een dood
ernstig gezicht.
Kleintjes vraagt de Maecanas:
„W a t vondt gy dan minder goed?"
„De muziek," was het korte, afdoende
antwoord.
„Zoo, zoo! Maar de jongen moet toch
heel talentvol zynl" hield de ander aan.
En Beethoven, altyd nog onverstoor
baar, terwyl allen ademloos naar zijn uit
spraak luisterden: „Voor een dillettant
speelt hy niet eens onhandig".
Liszt had ln Boedapest een van zyn 'be
roemde plano-concerten gegeven en
enorme triomfen geoogst.
Een Hongaarsoh magnaat groot mu-
zlekbewonderaar, maar zelf armzalig
dilettant op de piano en niet weinig Inge
nomen met eigen prestaties wendde
alle mogelijke pogingen aan om Liszt iets
te mogen voorspelen en diens oordeel te
vernemen.
De grootmeester, vrlendeiyk als steeds,
vond dat best en bleef het zeer onvoldoen
de spel met engelengeduld beluisteren
zedde hy, toen het stuk uit was,
het hoofd zachtjes schuddend, „zóó heb
ik nog nooit hooren spelen!"
En toen de hooggeplaatste dilettant een
beetje van zyn stuk gebracht door deze
uitspraak, boog en stamelde: „Inder
daad?", bracht Liszt hem, steeds glim
lachend, naar de deur en antwoordde
tjes:
„Noen, werkoUjk, zonder vleien, zóó nog
nooit!"
Toen George III ln 1798 de Engelsohe
vloot by Portsmouth inspecteerde, was
er een jongen, die zoo vlug in het want
klauterde, dat ieder er verbaasd over
stond. Ook de koDing werd er door ge
troffen en hy zei tot lord Lothian:
Lothian, lk heb meer dan eens van
uw vlugheid hooren spreken. Laat nou
eens zien of u den jongen naklautert.
Sire, antwoordde de lord, het ls
myn plicht om uwe majesteit te volgen.
Relnhardt, de bekende regisseur, leidde
eens een repetitie en ergerde zich aan
een aotrice, die zeer zwak in haar spel
was.
Gaat u wat terug zei Relnhardt haar.
Nog verder, mevrouw, herhaalde de
regisseur.
Maar, professor dan sta lk heelemaal
niet meer op het tooneel.
Juist, dat moet ik hebben, antwoordde
Relnhardt.
Aangezien op een bepaalde hoogte steeds
eenzelfde luchtdruk neersoht, heeft men
op deze wyzerplaat tevens de by elke
luchtdruk bereikte hoogte aangegeven en
kan deze dus dadeiyk worden afgelezen.
DE ZELFREGISTREERENDE
BABOGRAAF.
Hoe hoog wordt er gevlogen.
Een der eerste vragen, die een bezoeker
van een vliegveld gewooniyk aan het
deskundige personeel aldaar stelt, luidt
aldus: »Hoe weten de vliegeniers nu hoe
boog zy zyn? Schatten zy den afstand
tot de aarde, of ls er een of ander In
strument, dat de hoogte juist aangeeft?*
Wanneer de hoogte, waarop een vlieg
tuig zloh bevindt, gesobat zou moeten
worden en men geen andere hulpmiddelen
had om deze nauwkeuriger te bepalen, dan
zouden er by wedstryden om een hoogte
record e.d. natuuriyk talrijke moeilyk-
heden ontstaan en zouden de verschillende
medewerkers elkander de prijzen voort
durend betwisten. Neen, een vliegenier
schat de hoogte niet, waarop hy zich
bevindt, maar heeft in de barograaf een
hulpmiddel, om de door hem bereikte
hoogte, tot op eenige meters na, nauw
keurig te meten.
Aanvankelyk werd de z.g. kwikbarometer
van Torricelli toegepast, om de hoogte
te berekenen. Een luchtreiziger neemt
-echter nu geen kwikbarometer mee naar
boven, maar heeft de beschikking over
een ander soort barometer, de »barograaf
een instrument, dat zich beter voor dit
doel leent en gemakkeHjker is mede te
voeren. De barograaf is eigeniyk een
meer geperfectioneerde vorm van een
barometer. Belden worden gebruikt om
de luohtdruk te meten. Het is de
Anerolde- of metaal-barometer, uitge
vonden door Vidl. Deze bestaat uit een
ronde, luchtledige metalen doos met ge
golfd deksel, waarop een sterke veer is
vastgezet, die het deksel omhoog trekt,
terwyl de luchtdruk het deksel omlaag
drukt. By verandering van luchtdruk
verandert de positie van de deksel en
veer en deze beweging wordt overgebracht
op een wyzer, welke langs een in milli
meters verdeelde wyzerplaat loopt, waarop
dan de luchtdruk afgelezen kan worden.
Nu zou er met de barograaf by het
houden van hoogteproeven door ver
schillende aviateurs nog geknoeid kunnen
worden. Bovendien gaat liet by wedstrijden
niet aan, om iemand op zyn woord te
gelooven. Er zyn dus barometers ge
construeerd, die automatisch de op ieder
oogenblik bereikte hoogte aangeven en
opschrijven. Een der bekendste is de
barograaf van de firma Richard te Parijs.
Deze firma brengt de z.g. »zelf-registree-
rende barograaf» in den handel, welke
tegenwoordig by eiken luchtreiziger in
gebruik is. De wyzer, die de hoogte en
den luchtdruk op den wyzerplaat moet
aangeven, is voorzien van een pen en
loopt niet over een wyzerplaat, doch over
een draaienden trommel; waarop een
strook papier is bevestigd, welke steeds
vernieuwd kan worden. Op die strook
teekent de pen het z.g. diagram uit,
waarop later de op ieder tydstip bereikte
hoogte alsmede de duur van de luchtreis
kan afgelezen worden De geheele baro
graaf van Richard is gebouwd in een
klein metalen kistje, aan de zyde waar
zich de wijzer bevindt met glas afgedekt,
en kan dus verzegeld aan de luchtreizigers
worden medegegeven, zoodat fraude hier-
by uitgesloten is. Deze diagrammen, met
de zelf-registreerende barograaf verkre-
en, worden overal als officieele stukken
y het maken van luchtreizen erkend.
De barograaf wordt in het vliegtoestel
of in den ballon aan een stalen veer
of aan elastiek opgehangen, opdat de
trillingen, die het luchtvaartuig maakt,
niet door den wyzer worden overgenomen,
en de fijn, door de pen geteekend, een
vloelende wordt en gemakkeHjk te lezen
is. De meeste barografen geven een
hoogte aan tot 8500 meter. De trommel,
waarop zich de papieren strook bevindt,
heeft juist 6 uur noodig om geheel rond
te komen en ls verdeeld ln een aantal
gekromde en vertikale strooken, die elk
overeenkomt met een periode van 7>/a
minuut. Zoowel de bereikte hoogte als
de duur der geheele of gedeelteiyke
vlucht kunnen by terugkomst nauwkeurig
afgelezen worden en als overtuigings
stukken dienen.
Het ls voor een luohtreizlger steeds
van het grootste belang te Veten op
welke hoogte hy zich bevindt. Vlieg
machines moeten immer op zoodanige
wyze vliegen, dat by eventueele nood
landingen ln vol-plané, dus zonder motor,
een geschikt landingsterrein bereikt kan
worden. Beweegt een vliegtuig zich dus
boven de bebouwde kom eener gemeente,
boven een bosch, een meer of dergeiyk,
in het algemeen dus boven terreinen, die
niet geschikt zyn om er te landen, dan
moet er natuuriyk veel hooger gevlogen
worden, dan wanneer het toestel zich
beweegt boven heide, weiland enz., waar
men ov'eral zonder gevaar kan landen.
In het algemeen kan men zeggen by
luchtreizen »hoe hooger, hoe veiliger*,
al denken leeken wel eens het tegen
deel. B.
BABBELUURTJE OVER MODE
Kinder kleertjes.
Onze kleine peutera kunnen heel wat
aan, wat kleertjes betreft en zeker nul
De warmte, de tuin, het e>'randleven,
het buitenspelen en alles vat daar verder
op lijkt, verslinden hoopen sohoone kleer
tjes. Wat dus een voortdurend wasschen
en strijken ten gevolge heeft. Ons zoeken
is dus voor de zomergarderobe der
kleinen vooral naar raakkeiyk wasch-
bare en niet te snel vuil wordende stofjes
en katoentjes. We weten allen nu wel uit
ondervinding dat Shantung een zeer dank
baar wasch-, stryk- en draagartikel ls,
maar 't is wat duur ln 't aanschaffen. De
katoenen crêpe's vooral in de bebloemde
soorten zijn uiterst dankbaar wat het aar
dige kleeüen en het prettige wasschen be
treft, al 1b 't dan ook geen yzeraterke
ptoffage.
Dan zyn er ook nog de veel geliefde
zepihirs. Door vele jaren heen ls dit altyd
een zeer gezochte soort voor kinder- en
sportkleeding geweest. En wat een ver
scheidenheid van kleurtjes en patroontjes
vindt men er tegenwoordig niet ln.
Ik zag van dit artikel eens een aardige
collectie kleine kinderkleertjes, waarvan
ik drie aardige groepjes oppikte om die
voor mama's van jeugdige spring-in-'t-
velden als voorbeeld te doen dienen.
't Aardige was dat van elk meisjes
modelletje, ook een jongens-modelletje
vervaardigd was, hetgeen by vele ma
ma's wel in den smaak zal vallen. Wan
neer de kindera niet al te veel in leeftyd
verschillen, is het immers een alleraar
digst gezicht wanneer broer en zus zoo
ongeveer het zelfde gekleed zyn!
Dat eersite paartje b.v. zag er tooh zoo
snoezig uit. Als stof was gebruikt een
grijze zeptoir met kleine helder rosé ruit
jes. De garneering was van effen rose
zep'hir, precies in de tint van 't ruitje. Het
meisjes-jurkje was snoezig en hoogst een
voudig, 't aardige was uitsluitend bereikt
met de geestig toegepaste biesjes en het
schattig kleine kraagje met strikje. De
armpjes waren geheel blooj.
Het jongenspakje was een iets meer ge
compliceerd dan de meisjes-jurk (maar
dit is geloof ik geen ongewoon verschyn-
sel), b.v. de halsbewerking was door de
plastron wat bewerkehjker, maar ja, een
heer moet een vest dragen, nietwaar. Hpt
broekje werd apart vastgeknoopt aan
het ondergoed. Ook waren er korte mouw
tjes aan het blousetje. Het pakje was van
dezelfde stof en garneering gemaakt als
van het meisje, t Was een schat van een
jongenscostuum.
Het tweede groepje was van groene
zephir met oranje-streepjea By deze mo
delletjes waren jongen en meisje op ver
schil van rokje en broekje na precies ge-
ïyk gehouden. Het broekje zat opgeknoopt
aan 't korte blousje en met 't oog op de
wasch leek me deze groep wel de meest-
practische, terwyl het toch evengoed aller
liefst en keurig stond. De kraagjes gaven
een aardige noot aan 't geheel, n.1. een
effen groen kraagje met smal oranje
strookje, ook de knoopen waren oranje
kleurig. 1
Het derde groepje was evenals het
tweede groepje in precies dezelfde styl
gehouden. Hier was echter de effen stof
niet bepaald tot kraagje en biesje, maar
nu waren er heele blousjes van gemaakt.
Met het ook op 't wasschen waren de blou
ses wit gehouden en rokje en broekje op
witte fond een helder blauw ruitje. De
knoopjes waren in 't zelfde blauw. Eer
alleraardigst helder kinder-stelletje.
Wat kleedt zy zich besoheiden. En
zoo verstandig I
Ja, die vrouw laat niets na om de aan
dacht te trekken.
Hoe zyn die twee er tooh toe geko
men met elkaar te trouwen?'
Och, de oude geschiedenis. Ze begon
nen met goede vrienden te zyn en later
zijn ze van idee veranderd.
Weer een liefdadigheidsoonoert? En
wat zyn de entree's?
Loge 20 gulden, stalles 15, parterre
10, baloon 5 en de programma's 1 gulden.
Denk je dat ze mjj op een program
ma laten zitten?
Hy: —Wat? is het eten nog niet klaar?
Dat is het toppunt. Be ga naar een restau
rant.
Zy Wacht nog vyf minuten.
Hy: Is het dan klaar?
Zy Neen, maar dan ga ik mee
met je.
Mevr. A: Mijn man maakt eiken
avond een wandeling voor zyn gezond
heid. Doet de jouwe dat ook?
Mevr. B.: Neein, myn man drinkt zijn
whisky-soda altyd thuis.
Die man is een echte tyran voor zyA
vtouw, of ik zou me sterk moeten ver
gissen.
Hoezoo? Hy is toch altyd even voor
komend voor haar in gezelschap.
Jawel, maar dan kun je altyd aan
haar zien, dat ze daar niet aan ge
wend is.
Er zyn vreemdelingen, een man en
een vrouw, naast ons komen wonen, en
ze maken my gewoonweg razend.
Hoezoo?
Wel ze maken den heelen dag ruzie
en myn vrouw kan er geen woord van
verstaan.
ZyMag ik u verzoeken eenige wyzi-
ging te brengen en den stijl van uw
dansen?
Hy: Zeker. Wat verlangt u?
zy: Ik zou graag willen vragen nu
ook eens af en toe op myn rechtervoet te
trappen: mUn linker heeft al meer dan
genoeg gehad.
Peter, sprak de Jonge vrouw met een
zacht verwyt, ik heb je nog niet één van
die sigaren zien rooken, die lk je voor Je
verjaardag heb gegeven.
Neen lieve, antwoordde Peter, dat ia
zoo. Om je de waarheid te zeggen waa lk
van plan om ze te bewaren tot de kleine
jongen groot genoeg is om rooken te
leeren.
A.: Een man kan niet zoo gauw in
gepalmd worden als een vrouw.
B.: Dat hangt er van af, of hij ge
trouwd is of niet. Een getrouwd man ls
onmiddellyk gewonnen als je hem vertelt,
dat hy er niet naar uitziet.
Hier moest eigeniyk, jongens en meisjes,
een groot, wit vak volgen, want jelui zijn
nu allemaal, met een zwembroekje in den
zak, in de duinen aan het zwerven of
zitten liever misschien by een oom en
tante in de appelboomen, maar ook onze
kinderverhaaltjesschryfsterheeftvacantie
genomen en daar ze in de vacantie haar
pen thuis heeft gelaten, is er van de week
geen vertelling voor jelui. Niet aardig,
hè. Maar een vacantie is fijn, hoor en
zelf maak je nu óók niet graag sommen
of opstellen.
Het witte vak moeten we weer voor een
anderen meneer bewaren, die helaas nog
geen vacantie heeft.
Den HelderHuisduinen en terug.
DE REGELS Y00R DEN WEG.
VOOR DEN VOETGANGER:
L Loop niet noodeloos op den rijweg.
Het trottoir ia voor den voetganger.
2. Loop rechts op het trottoir.
.8. Sta niet stil op het trottoir, indien ge
daardoor den doorgang voor andere
voetgangers belemmert, of deze tot
betreding van den rijweg dwingt
4. Sta nimmer op den rijweg stiL
5. Steek een rijweg loodrecht over.
6. Kyk eerst links, daarna rechts, goed
uit en steek dan pas over als de weg
veilig is.
7. Loop niet op het trottoir met een rij
wiel aan de hand.
8. Wandel niet op rijwielpaden, deze zijn
voor de wielrijders.
9. Wees voorzichtig voor Uzelf en
anderen.
10. Waarschuw anderen voor dreigend
gevaar.
Werk steeds mede ter bevordering
van een veilig verkeer.
Corry Brens.
Vertrek van Stationsplein:
Van 16 Juli tot en met 31 Augustus d.a.v.
van des voormiddags 10 uur tot des namiddags
10 uur.
Van 1 September tot 15 September d.a.v. van
des namiddags a uur tot des namiddags 8 uur.
De ondernemer is verplicht te zorgen, dat
een bus, nadat het publiek, dat vervoerd
wenscht te worden, vijf minuten heeft ge
wacht, vertrekt, tenzij de betrokken persoon
of personen verklaren tegen langer wachten
geen bezwaar te hebben.
De badgasten te Huisduinen en de inwoners
van dat dorp zullen gedurende het tijdvak van
15 Mei tot is September door den onder
nemer vervoerd worden naar liet station, het
zij met de in den dienst rijdende bussen, hetzU
met een andere gelegenheid, die voldoends
waarborg biedt, dat de reizigers op tijd den
vertrekkenden trein zullen bereiken. In het
laatste geval zullen zij daartoe hebben kennis
te geven aan de garage van den ondernemer
te Huisduinen. Indien zij gebruik willen ma
ken van den ochtendsneltrein zullen zij daags
te voren evengenoemde kennisgeving moeten
doen aan den ondernemer.
Het tarief bedraagt 20 cent, voor kinderen
beneden 14 jaar 10 cent, per enkele reis
(retourbiljetten worden niet verstrekt).