Een rondreis door Amerika.
LAMPEKAPPEN
VAN WILLIGEN
Vierde blad
Nieuwe sorteering
waaronder zeer mooie modellen
OOK VOOR GASLAMPEN
Prijzen vanaf f 1.98
BlnNENLANu.
WESTSTRAAT
BUITENLAND.
GEMENGD NIEUWS
VAN ZATERDAG 19 APRIL 1930.
ME VB. THEO MAN X - BOUW ME ESTER
Haar 80ate verjaardag.
Mevrouw Theo MaimBouwmeester is
gister tachtig Jaar geworden. Een offi-
cieele huidiging zou gisteren zijn ge
schied, maar een lichte verkoudheid 'hield
haar te bed. Maar men heeft mevrouw
Bouwmeester niet vergeten, want er is
aan haar woning aan de P. C. Hooftstraat
te Amsterdam een schat van bloemen be
zorgd, die haar slaapkamer en andere
vertrekken versierden. Voorts heeft zij
een stroom van telegrammen en andere
gelukwenschen ontvangen.
KON. LUCHTVAART MAATSCHAPPIJ
Nieuwe KX.M Lijn brochures.
Wij ontvingen van de K.L.M. de nieuwe
lijnbrochures betreffende de Engelsche,
de Fransche en de Scandinavische lijnen,
welke thans reeds druk gevlogen worden.
Wij ontvingen tevens eenige Schiphol-
folders.
Voor belangstellenden zijn de diensten
op ons kantoor te raadplegen.
DE RADIOTELEFOONVERBINDING
NEDERLANDNEDERL. INDIË.
Toelating van andere landen
tot het verkeer. Binnenkort proef-
gespreken BelgiëIndlë.
De Haagsche Courant meldt, dat bij de
administratie der posterlj en telegrafie
en telefonie in overweging is, de radio-
telefoonverbinding NederlandNederl.-
Indië, die thans ruim een Jaar in gebruik
is, ook voor het voeren van gesprekken
met en uit andere Europeesche landen
beschikbaar te stellen.
Onderhandelingen over de opening van
het telefoonverkeer worden thans gevoerd
met Denemarken, België, Frankrijk, En
geland en Zwitserland, terwijl voorts
overleg wordt gepleegd met de Duitsche
administratie, ten einde de bepalingen
voor de verkeersafwikkeling via Nauen
zooveel mogelijk gelijk te doen zijn aan
die via Kootwijk. Hiermede zou worden
bereikt, dat bij storing van een der beide
radio-wegen de gesprekken zonder be
zwaar via de andere verbinding kunnen
worden omgeleid.
Het overleg met de Belgische admi
nistratie is reeds zoover gevorderd, dat
binnenkort proefgesprekken België-Indië
kunnen worden gevoerd.
EXAMENCOMMISSIE ZEEVAART
SCHOLEN.
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen heeft in de commissie, die
in 1930 wordt belast met het afnemen van
de eindexamens aan de van rijkswege ge
subsidieerde zeevaartscholen, benoemd:
tot lid en voorzitter: M. J. van Alphen
de Veer, inspecteur van het nijverheids
onderwijs te 's-Gravenhage;
tot lid en ondervoorzitter: M. C. Ko
ning, directeur van de Stoomvaartmaat
schappij Nederland, te Vogelenzang;
tot lid en secretaris: B. Holthuis, lid
der commissie voor de stuurliedenexa
mens te 's-Gravenhage;
tot leden: H. G. J. Uilkensrlid der oom.
missie voor de stuurliedenexamens, te
Haarlem; mr. G. Seret, advocaat en pro
cureur, te Amsterdam; N. van Wijck
Jurriaanse, oud-gezagvoerder, te Bus-
sum; H. van Vollenhoven, inspecteur
nautischen dienst bij de Rotterdamsche
Lloyd, te Rotterdam; C. Fook, hoofdin
specteur voor de scheepvaart, te 's-Gra
venhage; J. B. Kreeft, directeur van de
zeevaartschool, te Harlingen; P. Haver
kamp, directeur van de zeevaartschool,
te Amsterdam; M. J. Wiersema, leeraar
aan de Kweekschool voor de Zeevaart, te
Amsterdam; P. L. de Vries, leeraar aan
de Zeevaartschool, te Amsterdam; J. A.
Egmond, leeraar aan de Kweekschool
voor de Zeevaart, te Amsterdam; F. G.
Doornbosch, leeraar aan de Kweekschool
voor de Zeevaart, te Amsterdam; L. F.
Steehouwer, leeraar aan de Zeevaart
school, te Rotterdam.
(St.ct.).
BOSCH- EN HEIDEBRANDEN IN 1828.
Evenals over de jaren 1924 tot en met
1928 is ook over het jaar 1929 door samen
werking van de Nederl. Heidemaat
schappij en het staatsboschbeheer een
statistiek samengesteld van in dat jaar
plaats gehad hebbende bosch- en heide
branden. Volgens deze statistiek zijn in
1929 verloren gegaan of vernield: dennen
bosch 1526.62 H.A., hakhout 146.81 H.A.,
heide met opslag 2931.80 H.A. heide
3529.45 H.A. ruigte in duinen en bosschen
76.17 H.A.
De waarde van het door brand vernielde
wordt ongeacht het verlies aan natuur
schoon geschat op pl.m. 640.000.
Ook dit jaar is getracht zoo nauwkeurig
mogelijk de oqfzaken van de branden vast
te stellen. Hierbij stuit men op talrijke
twijfelachtige gevallen en het aantal bran
den met vermoedelijke oorzaak en onbe
kende oorzaak is ook dit jaar weer groot.
De omstandigheden, waaronder branden
met onbekende oorzaken zijn begonnen,
wettigen het vermoeden, dat onvoorzich
tigheid met vuur of onachtzaamheid van
het publiek als de oorzaak daarvan moet
worden beschouwd.
Onvoorzichtigheid met vuur, waarbij
het rooken een voorname plaats inneemt,
baldadigheid, alsmede onvoorzichtigheid
van kinderen zijn veelal oorzaak van het
ontstaan der branden. Van de 888 bran
den kwamen niet minder dan 121 op Zon
en feestdagen voor en 58 op Zaterdagen.
In vorige jaren had bet groot aantal bran
den op die dagen ook reeds de aandacht
getrokken.
GROOTERE TREIN-SNELHEID.
Op sommige baanvakken wordt
100 K.M. toegestaan.
Wij lezen in Spoor- en Tramwegen:
In het eerste lid van art. 68 van het Al
gemeen Reglement voor den Dienst op de
Spoorwegen is de grootst toegestane snel
heid voor personentreinen vastgesteld op
negentig kilometer in het uur. Hetzelfde
artikel van dit reglement bevat echter de
bepaling, dat voor personentreinen, sa
mengesteld uit daartoe bijzonder aange
wezen rijtuigen en bagagewagens, loopen-
de op spoorwegen, daarvoor door den
Raad van Toezicht*) goedgekeurd, door
dien raad grootere snelheden dan van
negentig kilometer in het uur kunnen
worden toegestaan.
Van deze bevoegdheid is thans door de
directie der Nederlandsche Spoorwegen
gebruik gemaakt en zij heeft bepaald', dat
personentreinen, samengesteld uit 4-assi-
ge hoofdspoorrijtuigen en 4-assige hoofd
spoorbagagewagens op de ondergenoemde
baanvakken met eene snelheid van hon
derd kilometer in het uur vervoerd mogen
worden.
Amsterdam C.S.Rotterdam D.P.
Amsterdam W.P.Utrechtgrens bij
Zevenaar.
Utrecht—Gouda.
UtrechtEindhovenVenlo.
Amsterdam C.S.Amersfoort.
Deventergrens bij Oldenzaal.
U tr echtAmersfoort
Amersfoort—Zwolle (alleen opgaand
spoor).
ZwolleGroningen.
Hieraan is nog de bepaling toegevoegd,
dat in bogen met een straal kleiner dan
1000 meter en grooter dan 750 meter, de
snelheid niet meer dan nègentig kilometer
in het uur mag bedragen.
Deze wijziging van de grootst toege
stane snelheid zal binnenkort worden in
gevoerd. Het is niet de bedoeling hiervan
voorloopig gebruik te maken bij het in
leggen van treinen, maar wel om eventu-
eele vertraging te kunnen inrijden.
Tegenwoordig door den Inspecteur-
generaal der Spoor- en Tramwegen.
i.
Een zakenreis naar de Vereenigde
Staten van Amerika wordt zelfs door ons
Nederlanders, die zich toch zoo dikwijls
bulten de landsgrenzen begeven en
veel moeten begeven, wegens de geringe
uitgestrektheid van ons grondgebied,
als iets minder alledaagsch' beschouwd.
En men vindt het een heel bijzondere
onderneming, wanneer een enkeling, uit
sluitend als toerist, op een rondreis eens
een kijkje wil gaan nemen in het land,
waarvan ieder tegenwoordig den mond
vol heeft. Een land, dat in vrijwel alles
nieuwe wegen bewandelt, en daarom den
naam van het „Mekka van het Modernls-
(on?6twijfeldin alle opzichten waar-
v1 T gedurende den na
zomer in Yankee-land werd dan ook door
ons benut om ons zooveel mogelijk op de
hoogte te stellen van de toestanden in dit
land der onbegrensde mogelijkheden.
Eiken zomer trekken de Amerikanen
In groote drommen naar Europa. In Juni
fnv!t i f te New York een ^oote uit
tocht plaats en brengen de geweldige
Uceaanstoomers tienduizenden toeristen
naar de Oude Wereld. Hierbij vergeleken
ls het aantal Europeanen, en vooral ook
Nederlanders, die Amerika vocfr een va
kantiereis uitkiezen, zeer gering. En toch
is het ons allen b-kend, dat er aan de
overzijde van den Oceaan vrel te zien en
te bewonderen valt. Wij weten, dat daar
zijn de vele grootsch opgezette millioe-
nen-steden, met haar imponeerende ge
bouwen, weidsohe parken, trotsche brug
gen en reusachtige tunnels. WI1 hooren
steeds de Amerikanen er prat op gaan,
dat In hun land alles „the blggest", het
grootste is. Maar wij gaan ons nog te wei
nig zélf overtuigen, dat alle deze gigan
tische afmetingen worden voorgeschreven
door de harde noodzakelijkheid. „Well",
de toerist, die na een leerzame rondreis
door de Nieuwe Wereld' het VryheidS'
beeld en de skyscrapers (wolkenkrabbers)
van New York weer onder de kim ziet
verdwijnen, heeft zich eenigszins een
denkbeeld kunnen vormen van het gewel
dige raderwerk, dat deze wonderbare
samenleving heeft te besturen. Inderdaad
voor ons toerisme ligt hier nog een gewel
dig terrein van nieuwe werkzaamheid, en
in het bijzonder voor een sociale organi
satie als de Nederlandsche Reisvereenl-
ging, welke reeds zulk een enorm aantal
Nederlanders in Europa bulten de lands
grenzen heeft gebracht.
DE DOODSTRAF IN HET
ENGELSCHE LEGER.
Door het Lagerhuis opnieuw
afgeschaft
Het Lagerhuis1 besloot 'Donderdag met
194 tegen- 50 stemmen opnieuw tot af
schaffing der doodstraf wegens lafheid
en desertie.
(Het reeds vroeger door het Lagerhuis
aangenomen voorstel tot afschaffing was
onlangs door het Hocgerhuis ongedaan
gemaakt.)
PANTSERKRUISER B.
DE BENZINEPRIJS IN NED.-INDIË.
De prijzen van de benzine dalen nog
voortdurend. Op het oogenblik bedragen
ze 11 ct. per liter, hetgeen sinds den oor
log een laagterecord .is. Vermelding ver
dient het feit dat in den prijs van 11 ct
het bedrag van den accijns k 7V» ct. per
liter inbegrepen is.
Binnenland.
WAARSCHUWING.
In het .Algemeen Politieblad" waar
schuwt de burgemeester van Krommenie,
alvorens in relatie te treden met Klaas
Jonk, geboren 26 Jan. 1901 te Haarlem,
wonende te Krommenie, Zuiderhoofd
straat 73, zich noemende eigenaar der
onderneming „De Vereenigde Schoen
makers" aldaar, vooral eerst inlichtingen
in te winnen hij- -hem. Jonk vraagt veelal
filiaalhouders, van wie na teekening van
een contract, een borgstelling van 200
wordt verlangd.
VROUW EN KINDEREN VERLATEN.
De D. A. Ztg., die aan den rechtervleu
gel van de Duitsche volkspartij staat,
juicht het besluit van de rjjksregeering
om het initiatief voorstel van den rijks
raad terzake den tweeden Pantserkruiser
over te nemen, van harte toe. Het blad
schrijft:"Na den negatieven uitslag van1
de Londensche vlootconferentie is het een
verblijdend teeken 'van juist inzicht, dat
de verantwoordelijke factoren met op zij
zetting van -hun aanvankelijke bedenkin
gen, tot den bouw van den pantserkruiser
B hebben besloten.
DUIKBOOTRECORD IN ITALIË.
Een diept* van 122 meter be
reikt.
De duikboot Admiral des Neys met de
leden van de commissie van proefneming
aan boord heeft gistermorgen, naar uit
Spezia gemeld wordt, een duikproef ge->
daan, waarbij een diepte van 122 meter
bereikt werd. De duikboot heeft daar
door het wereldrecord' verbeterd, dat tot
nog toe, eveneens op naam van de Itali-
aansche marine, met 117 meter stond.
DREIGT ER EEN SCHEURING IN DE
ENGELSCHE ARBEIDERSPARTIJ.
Men meldt uit Londen:
Het is niet onmogelijk, dat het op de
jaarlijksche Paaschconferentie van de
onafhankelijke arbeiderspartij tot een
scheuring zal komen en dat Maxton en
zijn ongeveer dertig aanhangers zullen
besluiten tot het vormen van een vierde
partij, die zuiver de socialistische begin
selen zal voorstaan.
De rechtbank te Middelburg heeft een
32-jarigen werkman uit Terneuzen, die
Een persstem, zyn vrouw en kinderen onverzorgd ach
terliet, veroordeeld tot een maand voor-
waardelyke gevangenisstraf met een
proeftyd van een jaar.
Officier (op Oceaan-reus): >Het spyt
me kerel, maar we kunnen niet stoppen.
Wij probeeren het record te breken*.
»Everybody Weekly*, London
00ST-INDIË.
BRANDSTICHTING BIJ DE
BATAAFSCHE.
Medan, 16 April. Uit een onderzoek
naar de oorzaak van een brand op het
fabrieksterrein van de Bataafsche Petro-
leum-My. is gebleken, dat er opzet in het
spel is geweest.
DOODELIJK ONGELUK.
Gistermorgen is in de staatsmijn Emma
een locomotiefmachinist A. Arnouts in de
ondergrondsohe werken tusschen twee
wagens geraakt. Hy was onmiddeliyk
dood. A. woonde te Treebeek, was 29 Jaar,
gehuwd en vader van één kind.
(Limb. Koerier).
DOOR DE TRAM AANGEREDEN.
De 62-jarlge A. v. Beek, te Zeist, die by
het oversteken van de Slotlaan door de
tram werd aangereden en met een schedel
breuk naar het ziekenhuis werd overge
bracht, is daar aan de gevolgen over
leden.
Groote brand in de Heldring-
gestichten.
Het Magdalenahuls afgebrand.
Gisternacht heeft een felle brand ge
woed in het Magdalena-huis van de Hel
dring-gestichten te Zetten. De brand werd
veroorzaakt door zelf-ontbranding van
boenimateriaal. Door den hevigen wind
werd het vuur aangewakkerd en nam de
brand snel in omvang toe.
Op voorbeeldige wyze werden vele vrou-
weiyke verpleegden in veiligheid gebracht.
Ook het naastgelegen kinderhuis werd
ontruimd.
Onmiddeliyk na het uitbreken van den
brand werd de hulp van de motorspui tan
van Eist en Nymegen gevraagd. De mo-
torspui-t uit Eist was spoedig ter plaatse,
de brandweer van Nymegen kwam iets
later, daar zjj. verdwaald was.
Het geheel massief -gebouwd© Magda-
lenahuis werd een laaiende vuurzee, waar
van niets viel te redden. Het kinderhuis
bleef gespaard.
Geen enkele verpleegde kreeg lichame-
iy-k letsel. Allen zijn in de omgeving on
dergebracht.
De schade is zeer aanzieniyk en wordt
wellicht niet ten volle door verzekering
gedekt
Tydens den brand 'werden reeds groote
schenkingen gedaan voor den wederop
bouw.
en Europa ziet. Plaatsgebrek belet om
deze aardige, typisch Amerikaansche
voordracht in te lassohen.
De eigenlyke Oceaan-reis begint na -het
vertrek van Southampton, en het gezel
lige verbiyf aan boord is een aaneenscha
keling van heeriyke en nieuwe gewaar
wordingen van het oogenblik af. dat men
de zon voor het eerst in al haar pracht
boven de kim ziet verrijzen, tot men de
schilderachtige Amerikaansche kust ziet
opdoemen. En dan is het einddoel van de
zeereis: New York, spoedig bereikt.
Onze heenreis had plaats met een van
de geriefeiyke stoomers van de Holland-
Amerika Lijn, welke een groot aantal
Amerikaansche toeristen, waaronder vele
studenten, huiswaarts bracht. Amerika
nismen, typische byzonderheden over
Yankee-land', zyn ons allen uit couranten,
tydschrlften' en boeken bekend, en in het
byzonder wat betreft het geweldige ver
keer, de 'hemelbestormende skyscrapers,
e.d. Wy weten ook, dat er In het alge
meen tusschen het reizen in Amerika en
in Europa een zeer groot verschil bestaat.
Maar er zijn van die kleine verschillen
en afwykingen, die men alleen In het
I land zélf kan waarnemen, en het was in-
1 teressant te vernemen, welke typische
verschillen nu in de eerste plaats de aan
dacht van de Amerikanen hadden getrok
ken. De visie der Yankee's kwam wel zeer
duidelijk tot uiting, toen door de studen
ten een carabet-avond werd georgani
seerd, en onder de verschillende „stunts"
een voordraoht voorkwam, waarin werd
beschreven hoe een Amerikaan Amerika
New York! De grootste stad van de we
reld, zoowel wat bevolking als bebouwde
oppervlakte betreft, en daardoor natuur
lek ook In alles met de allergrootsteaf
metingen.
Nadat Hudson, in dienst van de Oost-
Indische Compagnie, ln 1609 met zyn
schip „De Halve Maan" de naar hem ge
noemde rivier was opgevaren, werd ln
1626 Fort Amsterdam opgericht, waartoe
de Gouverneur van Nleuw-Nederland,
Peter Minult, het eiland Manhattan, thans
van billloenen waarde, voor een vaatje
rum en zestig gulden van de Indianen
kocht. Nieuw-Amsterdam, het dorpje dat
ln 1664 1500 Inwoners telde, is in den loop
der eeuwen uitgegroeid1 tot het tegen
woordige Greater New York, welks be
bouwde oppervlakte als grootste lengte
60 K.M. en als grootste breedte 30 K.M.
heeft en een bevolking van ver over de
10 millioen zielen bevat.
Het is natuurlijk onmogelijk, in een
klein bestek als dit een volledig begrip
van deze geweldige metropolls te geven.
Eohter, met enkele^ cyfers reeds kan de
beteekenis van New York eenigszins
worden geschetst. Meer dan vyftig vol
ken der aarde zyn er vertegenwoordigd;
er wonen meer Italianen dan te Rome,
meer Ieren dan te Dublin, meer Dult-
schers dan te Bremen. Elke zes minuten
heeft een geboorte plaats, elke tien mi
nuten een huwelyk. De stad wordt dage
ïyks door 350.000 personen bezocht; elkt
45 seconden komt een personentrein 'bin
nen. Alleen reeds op 'het grootste der tal
ryke stations worden per jaar byna 81
millioen reizigers voor langeren afstand
vervoerd; de treinen in de stad vervoe
ren jaarlyks 2500 millioen passagiers, di
ondergrondsohe per dag ver over de 2
millioen. Elke 40 minuten ohtstaat een
nieuw gebouw; elke tien minuten wordt
een nieuwe zaak geopend. Eiken dag zyr,
er ruim 2000 theaters en bioscopen, en
1500 kerken open; alleen reeds de thea
ters aan BroadWay, die met zyn 35 K.M
lengte als de langste straat der wereld
geldt, bieden zitplaatsen voor 760.000 toe
schouwers. Er zyn hotels met meer dar
2000 kamers en even zoovele badkamers
Het aantal telefoonaansluitingen is groo
ter dan dat van Londen, Parys, Beriyn
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag te
zamen. De stadspost heeft dageiyks li
millioen stukken te verwerken. Wat dt
haven betreft, elke twintig minuten word:
een groote Oceaanstoomer geloodst
slechts een zeer snelvarend schip zou ir
acht dagen alle kaden en pieren kunner.
afvaren. Enz., enz., enz.
Het wekt dan ook allerminst verwon
dering, dat de toerist, die vertrouwd i
met de verschillende hoofdsteden ir
Europa, ln het begin eenigszins verbys
terd is. Want New York is de stad var
het onverwachte, het grillige,- het uiterst
verbazingwekkende. Van uit zee lükt het
met z;1n imposante ry van huizen-torens
een sprookjesstad; betreedt men de City
dan gevoelt men, dat daar boven in dit
wolkenkrabbers nog een wereld leeft. Eer
zomeravond op een dakrestaurant, te
midden van duizenden verlichte vensters
bevestigt opnieuw, dat New Yor
feeëriek, als een sprookje, is. Skyscraper
vormen geen voordeellge geldbelegging
zy worden spoedig verouderd geacht, en
worden dan onverbiddelyk neergehaald
sn vervangen döor gebouwen, nóg hoo-
ger, nóg moderner, nóg practischer dan
hun voorgangers. Gebouwen,, welke nog
vele eeuwen zouden kunnen trotseeren,
worden afgebroken, omdat zy niet meer
ian de allerhoogste eischen kunnen vol
doen. Het hoogste gebouw is nog steeds
Woolworth-Building, 236 M. hoog en by
na 60 verdiepingen tellend, hoewel nog
veel hoogere in aanbouw of in voorberei-
ling zyn. Een skyscraper als Woolworth-
Building, dat ongeveer 15.000 mensohen
herbergt, is een stad op zichzelf, waarin
de express- en boemel-liften de verkeers
middelen vormen. Vooral in dezen toren
bouw komt tot uiting de rustelooze, ge
spannen Amerikaansche geest, die snel
3n onverzetteiyk voorwaarts dringt, nim-
ner tevreden is met het bestaande, altijd
zoekt naar middelen tot grondiger orga
nisatie en voortdurend het vroeger onbe
reikbaar geachte najaagt.
Doordat een groot aantal skyscrapers
np een beperkte ruimte zyn opeenge
hoopt, staat men voor geweldige verkeers-
noeiiykheden. Groote massa's komen
slken morgen naar dit deel van Manhat-
ïan, en keeren des avonds terug; allen
.venschen op ongeveer hetzelfde tijdstip
te worden vervoerd. Honderdduizenden
verzinken spoorloos ln den grond, waar
i'e ondergrondsche hen wacht; honderd-
iuizenden verdwynen van de straat door
lat zfj naar de bovengrondsche klimmen.
Deze spitsuren van het vervoer, de z.g.n.
rush-'hours, zijn berucht. Vele- maken
x>k gebruik van een auto; het enorme
verkeer in de straten wordt automatisch
door lichtsignalen geregeld.
(Wnil TtTvolfd).
Laagterecord bereikt
„De Vereenigde Schoenmakers".
