S. I. KANNEWASSER111
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS,
TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
SAM EN ZIJN SCHAT
Buitenlandsch overzicht.
Nr. 6803. EERSTE BLAD
DONDERDAG 8 MFI 1930
58ste JAARGANG
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER.
1
De voorbereidende ontwapeningsconferentie. - De En-
gelsch-Egyptische onderhandelingen. - Het Italiaansche
en Fransche vlootprogramma. - De onrustige politieke
toestand 111 Spanje. - De nationalistische beweging in
Britsch-Indië.
Op een spoedige bij eenroeping van
de voorbereidingscommissie
voor de ontwapeningsconfe
rentie, waarvan, zooals men weet on
ze gezant te Parijs, Jhr. Loudon voor
zitter is, behoeft men niet te rekenen,
Jhr. Loudon is Maandagavond te Genève
aangekomen en heeft Dinsdagmorgen tal
van besprekingen gevoerd over den da
tum van de eerstvolgende zitting. Aan
vankelijk had men gehoopt de conferentie
te kunnen Houden vóór de dit jaar te hou
den Volkenbondsvergadering, doch na de
besprekingen van den heer Loudon, heeit
deze aan de persvertegenwoordigers mee
gedeeld, dat het gevaarlijk zou zijn voor
het succes der werkzaamheden, om de
conferentie voor de olkenb'ondsvergad 0-
ring te houden.
Volgens het B. T. A. zeide de heer Lou
don nog, dat het z.i. tot niets zou dienen
de conferentie bijeen te roepen, daar zij,
wegens het ontbreken eener voldoende
diplomatieke voorbereiding, zou uitloopen
op eenzelfde mislukking als vele andere
internationale conferenties van den laat-
sten tijd.
De vooruitzichten der besprekin
gen tusschen Engeland en
Egypte worden, nadat Maandagmid
dag een belangrijke zitting is gehouden,
in sommige kringen vrij pessimistisch be
oordeeld.
Na den terugkeer van den koerier uit
Kaïro zou zijn gebleken, dat niet alleen
de kwestie van Goedan, maar ook twee*
andere punten, die tot nog toe een onder
geschikte rol hebben gespeeld, op den
tegenstand der Egyptische regeering stui
ten. De Egyptische delegatie tracht daar
om te bereiken, dat de geheele conferentie
voor een jaar zal worden uitgesteld.
De Times weet zelfs te melden dat de
Egyptenaren zelfs niet bereid zouden zijn
tot voorloopige aanvaarding van den poii-
tieken status quo voor Soedan, die in het
ontworpen tractaat is vastgesteld.
Reuter meldt uit Kaïro, dat daar pessi
misme heersoht. Men hoopt echter nog dat
de onderhandelingen een gunstig resul
taat zullen hebben. Dit wordt echter alleen
mogelijk geacht, indien de kwestie van
den Soedan wordt aangehouden.
Naar aanleiding van het commentaar in
een groot deel der Fransche pers over
hetltaliaansche vlootprogram
wordt in Italiaansche vlootkringen opge
merkt, dat deze commentaren geen reke
ning schijnen te houden met den werke-
Iijken toestand, die blijkt uit vergelijking
van den vluotbouw van de twee landen in 1
de aigeloopen 7 jaar.
Van 1924 af is de vlootbouw in de 2 lan
den als volgt geweest: In 1924 bouwde
Italië 19.105 ton, Frankrijk 21.370; in 1925
waren deze cijfers resp. 20.815 en 32.690;
iri 1926 12.950 en 12.700; in 1927 50.300 en
38.325; in 1928 30.500 en 32.845: in 1929,
89.200 en 42.425; in 1930 43.000 en 43.200;
in totaal 205.870 en 223.055. Uit deze cij-
iers blijkt, dat de vlootbouw in de beide
landen, afgezien van onvermijdelijke
schommelingen ongeveer gelijk is ge
weest. De Italiaansche marine volgt den
zei I den weg als de Fransche en dus ook
dit jaar heeft hetzelfde karakter als de
vorige. In deze omstandigheden vraagt
men zich in Italiaansche marinekringen
af, of de „klaarblijkelijke tendenz van
Italië naar een politiek van uitbreiding
van de strijdkrachten ter zee", waarover
zekere bladen spreken, niet een voorwend
sel is voor zekere politieke stroomingen
aan gene zijde van de Alpen om de argu
menten van uitbreiding der bewapening
politiek te rechtvaardigen.
Wie denkt hier niet aan het bekende
spreekwoord1 „De pot verwijt den ketel
dat hij zwart is".
Het aftreden van Primo de Rivera
heeft geen rust gebracht in het Spaansche
rijk. Wij hebben er indertijd al op ge
wezen dat er een sterk republikeinsch
streven was, temeer omdat men met den
tegenwoordigen vorst, koning Alfonsus
XIII weinig op heeft en aan hem toe
schrijft de geweldige nederlaag in
Spaansch-Marokko en de instelling van
de dictatuur.
Een van de felste tegenstanders van
koning Alfonsus is de Spaansche profes
sor Unamuno, die deze week oorzaak was,
door eenige redevoeringen die hij hield,
dat er ernstige relletjes uitbraken, die wij
in ons nummer van Dinsdag vermeldden.
In een gesprek met den correspondent
van de „Voss. Ztg." te Madrid heeft prol'.
Unamuno verteld, dat de Spaansche
regeering 'hem verzocht had zijn reis naar
Madrid' en het houden van zijn politieke
redevoeringen uit te stellen, omdat de at
mosfeer in 't land te gespannen 'is. Tijdens
zijn reis naar de hoofdstad bereikte hem
het ihalf-officieele verzoek om een station
vóór Madrid uit te stappen en de reis per
auto te vervolgen. Hij was daarop niet in
gegaan, omdat hij wist dat duizenden hem
opwachtten.
Unamuno gaf vqorts te kennen, dat het
in Spanje meer om een beweging tegen
koning Alfonsus gaat, dan tegen het
koningschap.
„De tegenwoordige toestand", zeide hij,
,.kan niet lang duren. De koning, die ach
ter alles staat, heeft zijn hoofd verloren.
De koning is ervan overtuigd, dat men
hem niet zal wegjagen, maar ook Primo
meende dat, en toch heeft hij het niet kun
nen hooiden.
Nu de arrestatie van Gandhi
een feit is, heeft men zich natuurlijk niet
zonder bezorgdheid afgevraagd hoe Indië
daarop zou reageeren. Zal, nu alle' lei
ders van de nationalistische beweging in
hechtenis zijn genomen, deze doodbloeden
of zal er een revolutie uitbreken?
Ashmead-Bartlett, de correspondent van
de Daily Telegraph, is te Borivili aan
wezig geweest bij de overbrenging van'
Gandhi uit den trein naar een auto en
heeit hem toen even gesproken.
„Voelt gij u bitter of grimmig gestemd
tegen iemand?" vroeg hij aan Gandhi.
„Niet in het minst; ik heb lang ver
wacht dat ik in hechtenis genomen zou
worden", was het antwoord.
„Denkt gij, dat uw inhechtenisneming
tot groote rustverstoring in 'heel Indië zal
leiden?"
„Neen. In elk geval kan ik eerlijk zeg
gen, dat ik alle mogelijke voorzorgen heb
getroffen om rustverstoring te voor
komen".
„Dus verwacht u geen onlusten?"
De mahatma weifelde een oogenblik en
toen zeide hij: „Ik hoop van niet; ik heb
mijn best gedaan om ze te-voorkomen".
De Londensche bladen, op de Daily
Herald na, beschouwen deze arrestatie ais
onvermijdelijk. Voor bladen als de Mor-
ning Post en de Daily Mail is zij een be-
wijs dat er nu weer eens krachtig inge
grepen wordt en zij betreuren enkel dat
men er zoo lang mede gewacht heeft. Vol
gens de Times, behoeit de arrestatie in
het geheel geen rechtvaardiging. Zij zoo
wel als de Daily Telegraph stellen Gandhi
rechtstreeks verantwoordelijk voor alle
troebelen en onlusten, die reeds gebeurd
zijn.
De Daily Herald vraagt welk nut de ar
restatie van Gandhi hebben kan. Ierland,
Amerika, Oostenrijk hebben bewezen, dat
dwang altijd l'aalt. Door de arrestatie is
de Indische kwestie geen centimeter dich
ter hij haar oplosssing gebracht. Het blad
heeft er bezwaar tegen dat Gandhi niet
voor den reohter gevoerd zal worden,
maar enkel geïnterneerd wordt, en dat hij
geïnterneerd zal blijven zoo lang de re
geering de wet moet opleggen en dat
Gandhi wanneer hij de wet gebroken
heeft, daarvoor terechtstaat, maar niet,
dat hij om reden van staat wel vastgehou
den wordt en niet berecht zal worden. Dit
keurt het af. Juist om die redenen van
staat houdt de Daily Herald met nadruk
vol dat door de dwangmethode de Indi
sche vraagstukken niet kunnen worden
opgelost.
Als gevolg van de arrestatie kunnen de
relletjes te Delhi b..«iiouwd worden, die
men hieronder vindt opgenomen, evenais
andere gemengde berichten uit Britsch-
Indië.
FEUILLETON
Uit hst Engelseh
door
P. G. WODEHOUSE.
5)
eigenaardige, jonge man. Ik heb een uur
lang geprobeerd om. met hem te praten,
maar hij blijft mij aankijken als een goud-
visoh."
„Als een goudvisch?"
„Ja, met starende oogen en bewegende
lippen, waaruit geen geluid komt."
Kay lachte.
J)at is zijn speech. Ik heb u dat vergaten
te zeggen. Die arme stakkerd onoet van
avond een speech houden bij het jaarlijk-
sche diner van de reünisten van zijn
school. En zoo Iets is hem nog nooit eer-
In werkelijkheid was Matthlas Wrenn fZTSS d"en "indraP ,6rsohrikke-
«2t"J5 r&m„"vrt,dslK ï>e hier Wrann keek heelverlicht,
als „De Huisvriend", hij zag er'veel ouder "9; dat wist ik niet. Eerlijk gezegd,
uit. Hij had een zacht, wat droomerla ge- WlldJe' dacht lk-dat hiJ een geestelijke af
zicht en het was heel moeilijk om zfcli wijking had." Hij keek op zijn horloge,
hem als „de veroveraar" te denker? Kav »Nu, als jij Je met hem denkt te kunnen
veronderstelde zoo, dat de enerale en bezig houden, dan ga ik nu imaar verder,
het vuur, die de beroemde schaking ten De heer Wrenn liep weer door; en Kay
gevolge hadden, voornamelijk van den deed het hekje open, liep het grintpaadje
kant van de dame moesten zijn gekomen, op zij van het huis langs en kwam in den
„Zorgt u maar, dat u op tijd bent voor tuin.
het eten", zeide ze. „Is Willoughby thuis?" Net als alle andere tuinen In de buurt
„Ik heb hem in den tuin achtergelaten-" deed deze zijn eigenaar eer aan hij was
de heer Wrenn aarzelde. „Een zonder- een beetje klein, maar heel groen en keu-
linge jonge man, Kay". rj„ onderhouden en vriendelijk. Het feit,
„Het is schandelijk, dat u met heon be- dat Valley Fields, ofschoon het vdg.e-
zocht wordt, engel", zeide Kay, „Zijn bouwd is nog iets van zijn landelijk kar:ik-
huishoud ster heeft heim het huis uitgezet, ter behouden heeft, is te danken aan den
ziet u. Zij wou eens grondig schoon- noesten ijver en toewijding van de arna-
maken. En hij heeft zoo het land aan teur-tuinbouwkundigen. Want in dat
cluibs en hotels, en ik heb hem mijn heele voorstadje worden jaarlijks meer zaden
leven gekend, en toen vroeg hij oim onder- verkocht, meer grasmachines voortbewo-
dak en.toen kwam het vanzelf. Maar gen, meer slakken vernietigd, meer blad-
draagt het nu maar, het is maar voor één luis bespoten met onfeilbare verdelgings
nacht." middelen dan in eenige andere plaats aan
„Kindje, Je weet, dat iedere vriend van den Surfrey-kant van de Thames. Brixton
jou bij ons welkom is. Maar dit is soo'n kan bogen op zijn Bon-Marché en Syden-
J.GRUNO's
ECHTE FRIESCME
,BAAI-TABAIS
ham op zijn Crystal-Palace, maar als het
gaat om pensées, rozen, tulpen, stokrozen
en O.-I. kers, dan draagt Valley Fields
den eereprijs weg.
Behalve nog andere bloemrijke aantrek
kelijkheden bevatte de tuin van San
Rafael op dit oogenblik een rozigen, dik
ken ernstigen jongen man in een bruin
pak, die het grasperk op en neer beende
met glazig starende oogen.
„Goelen middag, Willoughby," zeide
Kay.
De jonge man ontwaakte uit zijn droom
toestand met een hevigen schok.
„O, goelen middag, Kay."
Hij liep haar achterna over het gras
veld naar de theetafel, die onder een
imoolen boom stond. Want ln deze uitge
zochte plaats komen zoowel boomen als
bloemen voor.
„Thee, Willoughby?" zeide Kay, terwijl
ze dankbaar ln een dakstoel zonk. „Of
heb Je al gehad?"
„Ja, ik heb.ik geloof.De heer
Braddook overwoog de zaak ernstig. „Ja.
ja, ik heb al een kopje gehad."
Kay schonk zich ln en begon behagelijk
kleine slokjes te nemen.
„Bah, wat ben lk moe," zeide ze.
„Een drukken dag gehad?"
„Och, zooals gewoonlijk."
„Was anevrouw B. niet erg toeschiete
lijk?"
„Niet har. En ongelukkigerwijze was de
eenige zoon en erfgenaam de toeschiete
lijkheid zelf."
De heer Braddook knikte.
„Nogal een beproeving, die knaap."
„Nogal."
„Moest een pak voor zijn broek hebben."
„Dat heeft hij hard noodig."
De nationalistische beweging
in Britsch-Indië.
Ernstige opstootjes te Delhi.
De deelnemers aan een optocht te Delhi
ter lengte van 800 M. 'hebben een auto van
een inspecteur van politie vernield en
hemzelf aangevallen.
De politie, die met vier vrachtauto's toe
snelde, verdreef het volk. Tal van men
schen moeten gekwetst zijn.
Bij een andere vechtpartij met de politie
werden. 30 menschen gewond, onder wie
vrouwen die voor slijterijen postten.
Britsche ruiterij en voetvolk patrouil-
leeren in de wijk-
De politie te Delhi heeft tien minuten
lang geschoten op een menigte die voor
het bureau was samengeschoold1 en wei
gerde uiteen te gaan. Verscheidene men
schen zijn gewond.
Twee gekwetsten bij de opstootjes zijn
bezweken.
Het hoofd der politie heeft samen
scholing van meer dan vijf menschen ver
boden.
De houding der Muzelmannen.
Simla, 6 Mei. (Reuter). Een telegram
uit Amroha zegt dat de meening onder de
Muzelmansche godgeleerden over de be
weging van Gandhi verdeeld is.
Een groep oelema's (priesters) is ondub
belzinnig ertegen gekant, aangezien zij
begonnen is zonder de politieke rechten
der Moslims vastgesteld te hebben.
Een andere groèp Muzelmannen die
hiertegenover staat, overweegt de kwes
tie nog.
Nog meer relletjes.
Een opgewonden menigte van Indiërs,
heeft getracht den geregelden dienst van
buurttreinen bij Howra te beletten.
De politie werd gesteenigd en schoot
na een laatste waarschuwing. Er werden
vijftien Indiërs gekwetst.
Vijftig gewonden.
Vijftig slachtoffers van de ongeregeld
heden, die vandaag zijn voorgevallen, zijn
naar het ziekenhuis gebracht. De meesten
zijn zwaargewond.
Rouwbetoon over Gandhl's
Inhechtenisneming.
In de voornaamste steden van Boven-
Indië wordt een volledige hartal (rouw
dag) gehouden.
De zaken en het verkeer staan er stil.
De akademies en scholen zijn gesloten.
Onrust ln Punjab.
Uit Lahore wordt- geimeld dat ln de
geheele provincie (Punjab) betoogingen
worden gehouden.
Te Jullundhur (Punjab) heeft de poli
tie een charge moeten doen. Dertig per
sonen werden gekwetst, twee van hen
ernstig.
De gebeurtenissen te Peshawar.
Maandagavond is te Londen een com
muniqué van de Indische regeering he
kend gemaakt over hetgeen er te Pas
hawar is gebeurd. Hieruit blijkt het vol
gende: Al eenige maanden hadden de
Congres partij en de Naujawan Bharat
Sabha getracht onrust in de provincie te
verwekken. Ofschoon de Congres-partij in
Kay rilde eens van afschuw. Theoretisch
was ze aangenomen op Thurloe Square
om de brieven van mevrouw Winnington
Bates te lezen en te beantwoorden, maai
practlsch scheen ze voornamelijk te zijn
aangenomen om als een soort geestelijken
zandzak (oefenizak bij boksers) voor haar
werkgeefster diienst te doen. Vandaag was
die dame al 'buitengewoon lastig geweest.
Haar zoon daarentegen, die pas terugge
keerd was van een mislukte poging om
in Sussex het kippenbedrijf te leeren en
nu een beetje rondlummelde zonder be
paalde bezigheid, was, zoodra hij er maar
de gelegenheid toe kreeg, buitengewoon
galant. Wat haar leven gemakkelijker ma
ken zou, voelde Kate, was dat mevrouw
Bates haar wat meer en Glaude Bates haar
wat minder zou bewonderen.
„Ik ken hem nog van school," zeide de
heer Braddook. „Een wurm."
„Was hij met jou op school?"
„Ja. Een hoop jonger. Een ellendig
kereltje, die zich volpropte met lekkers,
op de kachels kroop en doodsbang was
voor sport. Ik herinner me, dat Sam
Shotter hem eens een pak ransel gaf, om-
stal uit den schoolwihkel.
komt hierheen. Ik heb bericht
dat hij taartjes
O ja, Sam kom
Komt Tobral co aan het ttuk zien
GEMAKKELIJK TE WASSCHEN
MOEILIJK TE VERSLIJTEN I111
van h,em.
„Zoo? En wie is dat eigenlijk? Ik heb je
zijn naam nog nooit hooren noemen."
Sam en ik hadden samen een stu
deerkamer. Dien kerel kan ik benijden. Hij
heeft de heele wereld rondgereisd en van
allerlei uitgehaald. Den eenen dag zat hij
ln Amerika en dan was hij, weer op eens
in Australië en even later in Afrika.
„Een vlot heerschap!"
„In zijn voorlaatsten brief sohreef hij,
dat bij bij zijn oom op kantoor was ln
VOLLEDIGE GARANTIE!!
In 50 patronen en 20 effen kleuren
Verkrijgbaar bij
de centrale wetgevende vergadering de
Sarda-wet (tot beperking van kinderhu
welijken) geestdriftig gestemd heeft, heb
ben de propagandisten van deze partij
aan de grens alle mogelijke moeite gedaan
om deze wet averechts voort te stellen en
haar als een vêrdrukkingsmaatregel af te
schilderen. Ten gevolge van deze agitatie
besloot de plaatselijke regeering de lei
ders ln hechtenis te nemen. Na de daarop
uitgebroken onlusten op 23 April te Pes
hawar beschreven te hebben, vervolgt het
oommuniqué: De plaatsvervangende com
missaris waagde, uit verlangen om de
noodzakelijkheid om te schieten te ver
mijden, zijn leven door te trachten de vij
andige, en opgewonden menigte over te
halen uiteen te gaan. Het eerste schot werd
gelost uit een revolver door een van de
manschappen van een gepantserde auto,
enkel uit zelfverweer, toen hij het slacht
offer van een moorddadigen aanval was.
Het bevel om van de gepantserde auto af
te schieten, werd pas gegeven nadat een
Britsch soldaat gedood was en een tweede
gepantserde auto in brand gestoken was
en de manschappen erin aangevallen
waren.
Het is onwaar, zooals een boosaardig ge
rucht beweert, dat een aantal oproerlin
gen in koelen bloede moedwillig neerge
schoten werden. Sedert 23 April is te Pes
hawar niet geschoten.
Het communiqué beschrijft dan verder
de reeds gemelde vruchtelooze pogingen
van den hadzjd van Turan Gzai om de
grensstammen tegen Peshawar in bewe
ging te brengen.
New York, maar in dezen brief meldt hij,
dat hij hierheen komt en ln Tilbury-
House een betrekking heeft."
„Tilbury-House? Heusch? Zou oom hem
dan ontmoeten?"
„Vindt je het geen goed plan om hem te
dlneeren te vragen, dan kan hij met een
paar van die lui kennis maken? Jij en je
oom, natuurlijk en als ik Tilbury dan
nog te pakken kon krijgen.
„O ja; soms bridge ik met hem in de
club. En hij heeft verleden jaar mijn jacht
gepacht.*
„Wanneer komt die mijnheer Shotter?"
„Dat weet ik niet. Hij kon het niet pre
cies zeggen. Zie je, hij komt met een
vrachtboot."
„Een vrachtboot? Waarom?"
„Dat is net iets voor hem. Ik zou het ook
leuk vinden."
„Jij?" zeide Kay verbaasd. Willoughby
Braddook had haar altijd Iemand toege
schenen, die het absoluut niet stellen kon
zonder zekere verfijndheden des degelijk-
schen levens zonder luxe. Tot haar
vroegste herinneringen behoorde, dat zij
in een boom zat en hem hinderlijke belee-
digingen toevoegde, omdat het haar langs
betrouwbaren weg ter oore was gekomen,
dat hjj gewoonlijk si aapsokken droeg.
„Wat een onzin, Willoughby. Je houdt
zoo van Je gemak."
„Dat is niet waar," zeide de heer Br ad
doek stoutweg. „Ik ben dol op avonturen."
„Nu, waarom doe je er dan niet aan? Je
hebt geld genoeg. Je zou best zeer00ver
kunnen worden op de Spaansche kust bij
voorbeeld."
(Wordt vsrvolgd.)
HELDERSCHE COURANT
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbetaling: Helderache Courant
f 1.50; voor Koegras, Anna Paulowna, Breezand en Wieringen 1.65;
binnenland fa.—, Ned. O. en W. Indië p, zeepost f 2.10, id. p. mail en
overige landen f 3.20. Zondagsblad resp. f 0.50, fo.70, fo.70. f 1.—
Modeblad resp. 0.95, 1.25, f i,2j( f j 3j L0lge nog 4 ct fr p p 5 ct
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER JR.
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIEN:
20 ct p. regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte al* redastion
tekst) dubbele orijs. Kleine advert. (gevraagd, te koop, te huur)v. 1 t/m 8
regels 40 ct.. elke regel meer 10ct. bij vooruitbetaling (adres: Bureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 ot. p. adv. extra). Bewijeno. 4 et.
Een spannend boek voor jou.
Die fraaie pijp voor my,
Wie BAAI-TABAK van CRUNO rookt
Die krijgt ze er gratis bij!
leb buitengewoons
tegen teerlagenpryy
TOBRALCO
let alleen voor kleur, maar ook voor kwaliteit
„Ken je Lord Tilbury?"